Politechnika Białostocka

Wydział Mechaniczny

Instrukcja do zajęć laboratoryjnych

Temat

ćwiczenia

:

Realizacja pneumatycznych układów

sterowania z licznikiem zdarzeń

Numer ćwiczenia: 6

Laboratorium z przedmiotu:

Napędy płynowe

Kod:

Opracował: mgr inż. Tomasz Huścio

mgr inż. Tomasz Kuźmierowski

Białystok 2004

Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i działaniem pneumatycznych układów

sterowania z licznikami zdarzeń.

Zakres ćwiczenia:

1. Zapoznanie się z budową i zasadą działania poszczególnych elementów pneumatycznych

wykorzystywanych do budowy układów napędu i sterowania pneumatycznego będących

przedmiotem ćwiczenia.

2. Wykonanie połączeń i praktyczne sprawdzenie poprawności działania pneumatycznych

układów sterowania zamieszczonych w instrukcji.

3. Opracowanie schematów pneumatycznych układów sterowania dla podanych zadań.

4. Wykonanie połączeń i praktyczne sprawdzenie poprawności działania pneumatycznych

układów sterowania dla samodzielnie opracowanych schematów.

5. Sporządzenie sprawozdania z ćwiczenia.

6. Wykonanie sprawozdania z ćwiczenia.

Sprawozdanie powinno zawierać:

1.

Imiona, nazwiska, kierunek i rok studiów członków zespołu.

2. Temat

ćwiczenia.

3. Datę wykonania ćwiczenia.
4. Treść zadania.
5.

Schematy pneumatycznych układów sterowania dla podanych zadań kontrolnych.

6.

Opis działania + cyklogram pracy samodzielnie opracowanych schematów,

7.

Uwagi i spostrzeżenia.

Wymagania BHP pracy przy stanowiskach z tablicami montażowymi

Nie przekraczać wartości ciśnienia zasilającego

MPa

p

z

6

,

0

4

,

0

÷

=

.

Zabronione jest jakiekolwiek manipulowanie pokrętłem zaworu redukcyjnego

umiejscowionego w zespole przygotowania powietrza.

W przypadku samoczynnego odłączenia przewodu z gniazda dowolnego elementu układu

należy natychmiast odłączyć dopływ sprężonego powietrza do układu.

1. Wprowadzenie

W trakcie realizacji pracy elementów wykonawczych (siłowników), często występuje

konieczność wykonania ściśle określonej liczby powtarzających się ruchów. W celu realizacji

tego typu zadań w układach pneumatycznych stosowane są pneumatyczne liczniki impulsów

ciśnienia. W praktyce stosowane są dwie odmiany liczników:

- sumujące – dochodzące do licznika impulsy są dodawane,

-

preselekcyjne – kolejno dochodzące do licznika impulsy są odejmowane od

nastawionej na liczniku liczby.

Preselekcyjny pneumatyczny licznik, którego symbol graficzny przedstawiono na

rysunku 1, umożliwia nastawę liczb czterocyfrowych w zakresie od 0000 do 9999. Nastawa

liczb odbywa się ręcznie za pomocą przycisków umieszczonych na obudowie licznika.

Każdorazowo pojawiający się pneumatyczny impuls w gnieździe Z powoduje zmniejszenie

stanu licznika o 1. Gdy licznik osiągnie stan 0000, zawór 3/2 zostaje przesterowany i na

wyjściu A pojawia się sygnał ciśnienia. Sygnał ten trwa do momentu skasowania, co może

być zrealizowane przyciskiem ręcznym lub sygnałem pneumatycznym podanym na wejście

kasujące Y. Po skasowaniu na liczniku ukazuje się uprzednio nastawiona liczba.

Rys. 1. Symbol graficzny licznika

2. Wybrane układy sterowania

A. Z magazynu opadowego powinny być podawane paczki do kontenera. W kontenerze

powinno znajdować się 12 paczek. Kiedy zostaną odliczone osoba obsługująca musi

uruchomić przycisk aby można było spowodować odliczanie następnych paczek.

Warunki startu:

- wycofany

siłownik,

- sygnał załączający.

Wymagania:

- stanu licznika nie można skasować w trakcie pakowania.

Rys. 2. Schemat układu pneumatycznego urządzenia do podawania paczek

W układzie blokadę przed skasowaniem licznika rozwiązano w taki sposób, iż do

skasowania licznika potrzebny jest sygnał zakończenia odliczania ilości sztuk. Jeżeli

odliczanie nie skończyło się to przycisk kasujący nie zadziała. Aby wyłączyć układ awaryjnie

wystarczy wcisnąć przełącznik zaworu 1.4 co spowoduje to że na wyjściu z koniunkcji jest

zawsze wartość zero i układ jest zatrzymany. Stan taki nie powoduje skasowania licznika po

ponownym uruchomieniu układu. Licznik startuje od wartości przy której został zatrzymany.

B. Układ sterowania sekwencyjnego pracą siłowników dwustronnego działania

Cyklogram pracy

Rys. 3. Schemat układu sterowania sekwencyjnego pracą siłowników dwustronnego działania

1.0 i 2.0 według przedstawionego cyklogramu pracy

Wciśnięcie przycisku zaworu (1.2) powoduje wysuw trzpienia tłoka (1.0), po

najechaniu trzpienia tłoka (1.0) na krańcówkę (2.2) i spełnieniu warunku położenia trzpienia

tłoka (2.0) w

położeniu cofniętym (sygnalizowanym krańcówką (2.4)) następuje

automatyczny wysuw trzpienia tłoka (2.0). Po najechaniu trzpienia tłoka (2.0) na krańcówkę

(2.3) następuje automatyczny powrót trzpienia tłoka (2.0). Po wykonaniu przez tłok (2.0)

określonej na liczniku (1.3) liczby powtórzeń (dwa w układzie z rysunku 28) układ wraca do

stanu wyjściowego. Ponowne powtórzenie cyklu pracy po naciśnięciu przycisku kasującego

zaworu (1.5) (reset), który wysyła sygnał pneumatyczny na wejście kasujące Y licznika (1.3).

3. Zadania do wykonania

Zad.1. Dla przedstawionych na rysunku 4 cyklogramów pracy opracuj schematy układów

sterowania półautomatycznego i automatycznego. Oznacz wszystkie elementy.

a)

b)

c)

Rys. 4. Cyklogramy pracy