debian instalacja konfiguracja

background image

Instalacja i wst˛epna konfiguracja

systemu Debian GNU/Linux

Paweł „azhag” Sadkowski <azhag@fluxboxpl.org>

Wersja 0.0 (10 maj 2009)

Streszczenie

Niniejszy podr˛ecznik ma za zadanie mo ˙zliwie dokładnie przeprowadzi´c u ˙zytkownika przez
proces instalacji systemu podstawowego oraz ´srodowiska graficznego, a nast˛epnie pomóc w
podstawowej konfiguracji Debiana jako systemu biurkowego.

background image

Prawa autorskie

Copyright © 2009 by Paweł „azhag” Sadkowski

Ten dokument mo ˙ze zosta´c u ˙zyty zgodnie z warunkami GNU General Public License w wersji
2 lub wy ˙zszej (

http://www.gnu.org/copyleft/gpl.html

).

background image

i

Spis tre´sci

1

Przedsłowie

1

1.1

Wst˛ep

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1

1.2

Krótka notka o Debianie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1

1.3

Dodatkowa pomoc

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

1.4

Konwencja w dokumencie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

1.5

O autorze

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2

2

Pobieranie Debiana

5

2.1

Gał˛ezie Debiana

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

2.1.1

Stable

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

2.1.2

Testing

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5

2.1.3

Unstable

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6

2.2

Sposoby instalacji

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6

2.2.1

Zwykły instalator

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6

2.2.2

Instalator netinstall

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6

2.2.3

Debootstrap

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7

2.3

Pobieranie obrazów płyt

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7

2.3.1

Stable

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

2.3.2

Testing

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

2.3.3

Unstable

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9

2.4

Nagrywanie płyt

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9

3

Instalacja systemu bazowego

11

3.1

Przygotowanie do instalacji

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

background image

SPIS TRE´SCI

ii

3.2

Ekran powitalny

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

3.2.1

Pomoc

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

3.2.2

Opcje zaawansowane

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

3.2.3

Tryby instalatora

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

3.3

Ustawienia j˛ezyka

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.3.1

J˛ezyk instalatora

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.3.2

Wariant klawiatury

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.4

Ładowanie dodatkowych składników instalatora

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.5

Konfiguracja sieci

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

3.5.1

Wykrywanie sprz˛etu sieciowego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

3.5.2

Konfiguracja poł ˛

aczenia

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

3.5.3

Nazwa komputera i domeny

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

3.5.4

Ustawianie czasu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

3.6

Partycjonowanie dysku

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

3.6.1

Główne katalogi

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

3.6.2

Systemy plików

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

3.6.3

Utworzenie nowej partycji

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

3.6.4

Zamontowanie istniej ˛

acej partycji

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

3.6.5

Zapisanie zmian w partycjach

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

3.7

Wst˛epna instalacja systemu podstawowego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

3.8

Tworzenie kont u ˙zytkowników

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

3.8.1

Konto administratora

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

3.8.2

Konto u ˙zytkownika

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

3.9

Konfiguracja mened ˙zera pakietów

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

3.10 Instalacja systemu podstawowego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

3.10.1 Badanie popularno´sci pakietów

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

3.10.2 Wybór zestawów pakietów

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

3.10.3 Instalacja i aktualizacja pakietów

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

3.11 Instalacja programu rozruchowego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

3.11.1 Poszukiwanie innych systemów operacyjnych

. . . . . . . . . . . . . . . . 28

3.11.2 Wybór miejsca instalacji

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

3.12 Ko ´nczenie procesu instalacji

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

background image

SPIS TRE´SCI

iii

4

Antrakt

31

5

´Srodowisko graficzne

33

5.1

Instalacja serwera graficznego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

5.1.1

Instalacja Xorga

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

5.1.2

Konfiguracja Xorga

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

5.1.3

Opis podstawowych sekcji w pliku konfiguracyjnym X (TODO)

. . . . . . 34

5.2

Instalacja ´srodowiska graficznego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

5.2.1

KDE 3.x

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

5.2.2

KDE 4.x

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

5.2.3

GNOME

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

5.2.4

Xfce

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

5.2.5

LXDE

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

5.2.6

Lekkie mened ˙zery okien i proste ´srodowiska graficzne

. . . . . . . . . . . 41

6

Instalacja podstawowego oprogramowania

45

6.1

Niezale ˙znie od u ˙zywanego ´srodowiska graficznego

. . . . . . . . . . . . . . . . . 45

6.2

Aplikacje dla ´srodowiska KDE

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

6.3

Aplikacje dla ´srodowiska GNOME

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

6.4

Aplikacje dla ´srodowiska Xfce

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

6.5

Aplikacje dla ´srodowiska LXDE

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

6.6

Aplikacje dla lekkiego ´srodowiska graficznego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

7

Podstawowa konfiguracja Debiana

47

7.1

Repozytoria

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

7.1.1

Lista repozytoriów dla stable

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

7.1.2

Lista repozytoriów dla testing

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

7.1.3

Lista repozytoriów dla unstable

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

7.1.4

Podpisy cyfrowe repozytoriów (GPG)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

7.2

Zarz ˛

adzanie pakietami

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

7.2.1

aptitude

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

7.2.2

apt-get i apt-cache

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

background image

SPIS TRE´SCI

iv

7.2.3

apt-file

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

7.2.4

dpkg

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

7.2.5

tasksel

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

7.2.6

debconf

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.3

Zarz ˛

adzanie u ˙zytkownikami

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.4

Montowanie systemów plików, fstab

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.5

Skrypty startowe

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.5.1

sysvconfig

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.5.2

rcconf

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.5.3

filerc

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.6

System alternatyw

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.6.1

galternatives

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

7.7

Antywirus

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

7.8

Firewall

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

7.9

Cron

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50

A Pomoce

51

A.1 Oficjalna dokumentacja

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

A.2 Pomoc systemowa

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

A.2.1 Wbudowana pomoc

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

A.2.2 man i info

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

A.2.3 apropos

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

A.2.4 whatis

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

A.2.5 Dokumentacja systemowa

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

A.3 Strony o Debianie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

A.3.1 Pomoce

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

A.3.2 Usługi i ciekawostki:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

B Konfiguracja poł ˛

aczenia z Neostrad ˛

a i Net24

53

background image

SPIS TRE´SCI

v

C Systemy Live

55

C.1 grml

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

C.2 Knoppix

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

C.3 SysRescueCD

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

C.4 DamnSmallLinux

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

C.5 Slax

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

C.6 Hag

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

background image

SPIS TRE´SCI

vi

background image

1

Rozdział 1

Przedsłowie

1.1

Wst˛ep

Dokument ten ma by´c nast˛epc ˛

a zdezaktualizowanego ju ˙z Bardzo szczegółowego przewodnika po

instalacji Debiana 3.0 Clintona de Younga. W odró ˙znieniu jednak od swojego pierwowzoru,
opisuje nie tylko instalacj˛e systemu bazowego i ´srodowiska graficznego, ale równie ˙z insta-
lacj˛e podstawowego dla systemu biurkowego oprogramowania (zale ˙znie od preferowanego

´srodowiska graficznego) oraz podstawow ˛

a konfiguracj˛e systemu.

U ˙zytkownik, który z Debianem — a by´c mo ˙ze w ogóle systemem uniksowym — spotyka si˛e po
raz pierwszy, powinien z pomoc ˛

a tego tekstu zainstalowa´c i w podstawowym stopniu skon-

figurowa´c system przeznaczony na biurko.

1.2

Krótka notka o Debianie

Debian powstał 16 sierpnia 1993 r.

z inicjatywy Iana Murdocka.

Nazwa pochodzi od

poł ˛

aczenia imion Debry — wówczas dziewczyny, pó´zniej ˙zony — oraz jego samego.

Obecnie jest jedn ˛

a z najstarszych wci ˛

a ˙z rozwijanych dystrybucji Linuksa (przy czym aktywnie

rozwijane s ˛

a równie ˙z wersje z innymi j ˛

adrami). Jedyna starsza dystrybucja — Slackware —

powstała zaledwie miesi ˛

ac wcze´sniej. Jest najwi˛eksz ˛

a binarn ˛

a dystrybucj ˛

a Linuksa, w oficjal-

nym repozytorium stabilnej gał˛ezi znajduje si˛e blisko 30 000 pakietów. W gał˛ezi rozwojowej
jest ich jeszcze wi˛ecej.

System rozwija organizacja Projekt Debian, która niezwi ˛

azana z ˙zadn ˛

a firm ˛

a ani inn ˛

a orga-

nizacj ˛

a (cho´c przez krótki czas powi ˛

azana była z Free Software Foundation). Jej struktura

wewn˛etrzna jest bardzo rozbudowana: liderzy wybierani s ˛

a w demokratycznych wyborach

przez osoby zaanga ˙zowane w projekt, posiada własn ˛

a konstytucj˛e a tak ˙ze inne formalne doku-

menty — m.in. Umow˛e Społeczn ˛

a, Manifest Debiana, własne wytyczne dotycz ˛

ace Wolnego

Oprogramowania (zwane popularnie DFSG — Debian Free Software Guidelines).

Deweloperzy Debiana s ˛

a ochotnikami z całego ´swiata, równie ˙z wielu Polaków jest zaan-

ga ˙zowanych w jego rozwój. Prawdopodobnie jest jedynym systemem operacyjnym rozwi-

background image

Rozdział 1. Przedsłowie

2

janym przez osoby zamieszkałe na Antarktydzie (

http://www.debian.org/devel/

developers.loc

)!

Nazwy kodowe wyda ´n Debiana zaczerpni˛ete s ˛

a z filmu Toy Story. Autorem tego pomysłu

jest Bruce Parens — były przewodnicz ˛

acy organizacji i pracownik firmy Pixar — producenta

filmu. Patronem wersji rozwojowej jest niezmiennie Sid — chłopiec z filmu, którego pasj ˛

a było

psucie zabawek.

Debian jest na tyle wszechstronnym i solidnym systemem, ˙ze stanowi podstaw˛e wielu innych
dystrybucji. Bazuj ˛

a na nim m.in. Knoppix, Ubuntu, MEPIS, DamnSmallLinux, grml i blisko

130 innych (wg DistroWatch.com).

1.3

Dodatkowa pomoc

Je ˙zeli ten dokument nie jest dla Ciebie wystarczaj ˛

acy, dodatkow ˛

a pomoc (równie ˙z ode mnie)

znajdziesz na forum Debian Users Gang (

http://forum.dug.net.pl

). Uwagi odno´snie

tego dokumentu najlepiej zgłaszaj wła´snie na tym forum lub na podany w nagłówku adres
e-mail.

Inne miejsca, w których mo ˙zesz znale´z´c pomoc zostały wymienione w dodatku ‘Pomoce’ na
stronie

51

.

1.4

Konwencja w dokumencie

W dokumencie dla pewnych stałych czynno´sci przyj˛eto nast˛epuj ˛

ac ˛

a konwencj˛e:

# polecenie wykonane z konta administratora (root)

$ polecenie wykonane z konta zwykłego u˙

zytkownika

• nazwa programu: xterm

• nazwa pliku: /etc/apt/sources.list

• nazwa pakietu: x-window-system

1.5

O autorze

Nazywam si˛e Paweł Sadkowski, w sieci jestem lepiej znany pod pseudonimem azhag.

GNU/Linuksa u ˙zywam od ko ´nca 2004. roku. Pierwsz ˛

a dystrybucj ˛

a jak ˛

a uruchomiłem był

Knoppix (jako Live). Na dysku jako pierwszy zago´scił u mnie Mandrake, jednak od samego
pocz ˛

atku chciałem mie´c wła´snie Debiana. O instalacji innego systemu zadecydowała — z

perspektywy czasu niesprawiedliwa — zła sława Debiana jako systemu trudnego i wymaga-
j ˛

acego.

background image

Rozdział 1. Przedsłowie

3

Z innych systemów Linuksowych podoba mi si˛e PLD. Sympati ˛

a darz˛e równie ˙z NetBSD.

Od jakiego´s czasu tworz˛e — na bazie grml — własny system Live — Hag GNU/Linux, zwany
potocznie Wied´zm ˛

a (informacje o obydwu znajdziesz w dodatku ‘Systemy Live’ na stronie

55

).

background image

Rozdział 1. Przedsłowie

4

background image

5

Rozdział 2

Pobieranie Debiana

Zanim pobierzesz z sieci instalator Debiana, musisz zdecydowa´c jaki chcesz pobra´c. Istnieje
bowiem kilka gał˛ezi Debiana oraz sposobów jego instalacji. Najpierw je pokrótce opisz˛e, a
nast˛epnie podam miejsca, z których mo ˙zna pobra´c obrazy ISO.

2.1

Gał˛ezie Debiana

2.1.1

Stable

Stable jest oficjalnym wydaniem Debiana. W tej gał˛ezi znajduj ˛

a si˛e dobrze przetestowane paki-

ety, bardzo stabilne i bezpieczne. Niestety odbija si˛e to kosztem ich ´swie ˙zo´sci — w stable nie
znajdziemy najnowszych wyda ´n programów.

Gał ˛

a´z ta jest zalecana na produkcyjne systemy o krytycznym znaczeniu (szczególnie produk-

cyjne serwery, ale te ˙z bardzo istotne stanowiska biurkowe), gdzie kluczow ˛

a rol˛e odgrywa

niezawodno´s´c oprogramowania.

Aktualna gał ˛

a´z stabilna nosi nazw˛e kodow ˛

a Lenny, oznaczona jest numerem 5.0

1

.

2.1.2

Testing

Testing jest gał˛ezi ˛

a, w której odbywa si˛e testowanie kolejnego stabilnego wydania. Stanowi

kompromis mi˛edzy lekko przestarzałym i niezawodnym stable a ´swie ˙zym i czasem stwarzaj ˛

a-

cym problemy unstable. Znajduj ˛

a si˛e tu stosunkowo nowe pakiety, które pomy´slnie przeszły

wst˛epny sprawdzian w gał˛ezi niestabilnej.

Gał ˛

a´z ta jest zalecana na systemy domowe. Mo ˙ze równie ˙z by´c u ˙zywana na mniej krytycznych

systemach produkcyjnych.

Aktualna gał ˛

a´z testowa nosi nazw˛e kodow ˛

a Squeeze.

1

W istocie numer wydania składa si˛e z trzech cyfr — dwie pierwsze oznaczaj ˛

a wła´sciwy numer wydania,

trzecia okre´sla wersj˛e wydania ze zintegrowanymi poprawkami na co dzie ´n dost˛epnymi w repozytorium secu-
rity.debian.org. I tak, w chwili pisania tego tekstu, wydanie stabilne oznaczone jest jako 5.0.1.

background image

Rozdział 2. Pobieranie Debiana

6

2.1.3

Unstable

Unstable jest gał˛ezi ˛

a, w której odbywa si˛e rozwój Debiana. Znajdziemy tutaj najnowsze paki-

ety, czasami zawieraj ˛

ace (bywa ˙ze powa ˙zne) bł˛edy — zwykle jednak s ˛

a one szybko elimi-

nowane. Zdarzaj ˛

a si˛e te ˙z braki w zale ˙zno´sciach, kiedy nie wszystkie pakiety (lub nie dla

wszystkich architektur) zostały jeszcze zbudowane.

Gał ˛

a´z niestabilna przeznaczona jest dla deweloperów oraz raczej do´swiadczonych osób, które

ceni ˛

a sobie naj´swie ˙zsze wersje pakietów na systemie biurkowym i godz ˛

a si˛e z ewentualnymi

problemami, które mog ˛

a wynikn ˛

a´c podczas u ˙zywania tej gał˛ezi. Unstable zdecydowanie NIE

nadaje si˛e na systemy produkcyjne.

Gał ˛

a´z niestabilna niezmiennie nosi nazw˛e kodow ˛

a Sid.

2.2

Sposoby instalacji

2.2.1

Zwykły instalator

W przypadku tego instalatora mamy do dyspozycji kilkana´scie płyt CD lub kilka płyt DVD. Na
pierwszej płycie umieszczony jest instalator systemu oraz ´srodowisko graficzne (na pierwszej
płycie CD jest to GNOME, aczkolwiek istniej ˛

a alternatywne pierwsze CD zawieraj ˛

ace KDE

oraz Xfce z LXDE), na kolejnych pozostałe pakiety, w kolejno´sci ich popularno´sci. Do instalacji
wystarczy tylko pierwsza płyta, kolejne s ˛

a opcjonalne.

Jest to rekomendowany sposób instalacji w przypadku instalacji systemu na komputerze
bez poł ˛

aczenia z internetem (warto wtedy mie´c wszystkie płyty) oraz w miejscu, w którym

poł ˛

aczenie z sieci ˛

a jest naprawd˛e bardzo wolne lub nie da si˛e go w ogóle uzyska´c podczas

podczas instalacji (np. karta sieciowa wymagaj ˛

aca specyficznego sterownika).

Wi˛eksz ˛

a ilo´s´c płyt opłaca si˛e pobiera´c tylko dla wydania stabilnego. W przypadku dynam-

icznego testinga pakiety umieszczone na płytach zdezaktualizuj ˛

a si˛e bardzo szybko (nawet w

ci ˛

agu kilku dni).

2.2.2

Instalator netinstall

Instalator netinstall ró ˙zni si˛e od zwykłego tylko jedn ˛

a rzecz ˛

a — no´snikiem. Dost˛epna jest

jedna mała płyta (o rozmiarze poni ˙zej 200 MB), z której zainstalowa´c mo ˙zna tylko system pod-
stawowy, natomiast reszt˛e pakietów instaluje si˛e ju ˙z przez sie´c (sk ˛

ad nazwa).

Jest to rekomendowana metoda w przypadku, gdy mo ˙zemy skonfigurowa´c poł ˛

aczenie z sieci ˛

a

podczas samej instalacji i owe poł ˛

aczenie nie jest przesadnie wolne.

Bussinesscard

Istnieje jeszcze mniejszy wariant płyty netinstall o rozmiarze ok. 40MB — tzw. bussinesscard.
Na płycie tej znajduje si˛e wył ˛

acznie instalator — równie ˙z system podstawowy nale ˙zy pobra´c

background image

Rozdział 2. Pobieranie Debiana

7

z sieci.

2.2.3

Debootstrap

Debootstrap jest specyficzn ˛

a metod ˛

a instalacji, podczas której nie korzystamy z ˙zadnego in-

stalatora, tylko za pomoc ˛

a programu debootstrap pobieramy i instalujemy pakiety we

wskazanym miejscu, bezpo´srednio z innego systemu (zainstalowanego na dysku lub Live’a).

Nie jest to metoda zalecana dla pocz ˛

atkuj ˛

acych u ˙zytkowników i w tym dokumencie nie została

ona omówiona.

2.3

Pobieranie obrazów płyt

Istnieje kilka metod pobierania obrazów płyt:

• HTTP

• BitTorrent

• jigdo

Sugerowanym sposobem pobrania obrazów płyt jest u ˙zycie klienta sieci BitTorrent. Pobieraj ˛

ac

w ten sposób nie ma ryzyka bł˛ednego pobrania, co czasami zdarza si˛e przy pobieraniu przez
HTTP (po pobraniu przez HTTP dobrze jest samodzielnie zweryfikowa´c poprawno´s´c obrazu
przez porównanie sum kontrolnych md5

2

).

Oprócz powy ˙zszych, najbardziej znanych metod, dost˛epna jest jeszcze jedna, zaprojektowana
specjalnie dla Debiana — jigdo (Jigsaw Download). W tym przypadku u ˙zytkownik za pomoc ˛

a

odpowiedniego narz˛edzia pobiera poszczególne pakiety z serwerów lustrzanych Debiana i
automatycznie buduje z nich płyt˛e instalacyjn ˛

a. Jest to bardzo dobra metoda, pozwalaj ˛

aca na

szybkie pobranie (de facto zbudowanie) płyty instalacyjnej, jednak ze wzgl˛edu na fakt, ˙ze jest
ona do´s´c specyficzna, nie jest zalecana dla pocz ˛

atkuj ˛

acych u ˙zytkowników. Wi˛ecej informacji o

jigdo znajdziesz pod adresem:

http://www.debian.org/CD/jigdo-cd/

.

Pod podanymi poni ˙zej adresami znajduj ˛

a si˛e katalogi o nazwach alpha, amd64, arm, hppa,

i386

itd. S ˛

a to architektury procesorów, dla których Debian jest wydawany. Najwa ˙zniejsze

to:

• i386 — dla procesorów 32-bitowych klasy x86 (oraz dla 64-bitowych, je´sli decydujesz si˛e

na 32-bitowy system

3

); najprawdopodobniej jest to architektura odpowiednia dla Ciebie

• ia64 — dla 64-bitowych procesorów Intel Itanium (IA-64)

2

TODO: doda´c przypis jak to wła´sciwie si˛e robi.

3

Procesory 64-bitowe s ˛

a kompatybilne wstecz.

background image

Rozdział 2. Pobieranie Debiana

8

• amd64 — dla 64-bitowych procesorów AMD oraz 64-bitowych procesorów Intela innych

ni ˙z Itanium (Intel 64 lub EM64T)

• powerpc — głównie starsze modele Macintoshy

Jest mało prawdopodobne ˙zeby´s potrzebował inn ˛

a ni ˙z wymienione architektur˛e (a je´sli posi-

adasz maszyn˛e o innej architekturze, to z pewno´sci ˛

a sam b˛edziesz ´swietnie w architekturach

zorientowany).

2.3.1

Stable

Najnowsze obrazy płyt dla stable mo ˙zna pobra´c ze strony

http://cdimage.debian.org/

debian-cd/current/

. Po wej´sciu do katalogu odpowiedniej architektury znajdziesz kole-

jne katalogi:

• bt-cd i bt-dvd

• iso-cd i iso-dvd

• jigdo-cd i jigdo-dvd

w których znajduj ˛

a si˛e pliki *.torrent i *.jigdo do pobrania CD i DVD przez BitTorrent lub jigdo

oraz linki do pobrania CD i DVD przez HTTP.

Ponadto w katalogach list-cd i list-dvd znajduj ˛

a si˛e listy pakietów dost˛epnych na

poszczególnych obrazach.

2.3.2

Testing

Zwykły instalator

Obrazy ze zwykłym instalatorem generowane s ˛

a co tydzie ´n (zwykle w poniedziałki, jednak

nie jest to ´scisł ˛

a reguł ˛

a), a mo ˙zna je pobra´c z

http://cdimage.debian.org/cdimage/

weekly-builds/

.

Podobnie jak w przypadku stable, w katalogu tym znajduj ˛

a si˛e poszczególne architektury, w

nich z kolei linki do obrazów CD i DVD do pobrania przez HTTP, BitTorrent (mo ˙ze by´c mało
udost˛epniaj ˛

acych) i jigdo (w poszczególnych katalogach).

Instalator netinstall

Obrazy z instalatorem netinstall generowane s ˛

a codziennie. Mo ˙zna je pobra´c ze strony

http:

//cdimage.debian.org/cdimage/daily-builds/testing/arch-latest/

.

I tutaj w katalogach z architekturami znajduj ˛

a si˛e (w osobnych podkatalogach) linki do pobra-

nia obrazów CD przez HTTP, BitTorrent (mo ˙ze by´c mało udost˛epniaj ˛

acych) i jigdo.

background image

Rozdział 2. Pobieranie Debiana

9

2.3.3

Unstable

Obecnie dla unstable dost˛epne s ˛

a tylko instalatory netinstall, generowane codziennie.

Mo ˙zna je pobra´c ze strony

http://cdimage.debian.org/cdimage/daily-builds/

unstable/arch-latest/

.

Podobnie jak dniówki testinga, dniówki unstable pobra´c mo ˙zna przez HTTP, BitTorrent (mo ˙ze
by´c mało udost˛epniaj ˛

acych) i jigdo.

Uwaga!

Ze wzgl˛edu na fakt, ˙ze nie ma pewno´sci czy instalator na dniówce unstable nie zaw-

iera bł˛edów, zalecana jest instalacja testinga i pó´zniejsza aktualizacja do gał˛ezi niestabilnej.

2.4

Nagrywanie płyt

Cz˛estym bł˛edem (zwłaszcza w Windows po zainstalowaniu popularnego programu WinRAR,
kiedy Eksplorator Windows twierdzi, ˙ze pliki *.iso s ˛

a archiwami) jest rozpakowanie obrazu

płyty i nagranie plików po tym powstałych jako płyty z danymi — tak wypalony instalator nie
b˛edzie działał. Aby prawidłowo wypali´c płyt˛e nale ˙zy w programie do nagrywania wybra´c
“Nagraj obraz płyty” i wskaza´c plik *.iso.

Popularne programy do nagrywania to np.:

• ISO Recorder (

http://isorecorder.alexfeinman.com/isorecorder.htm

)

• Nero

• K3B

• Brasero

• Gnome Baker

background image

Rozdział 2. Pobieranie Debiana

10

background image

11

Rozdział 3

Instalacja systemu bazowego

W poni ˙zszym rozdziale szczegółowo opisuj˛e proces instalacji Debiana. Robi˛e to w rekomen-
dowany sposób, tj. najpierw instaluj˛e sam system bazowy, a nast˛epnie — ju ˙z po uruchomieniu
systemu — reszt˛e pakietów.

Opis został wykonany w oparciu o instalator netinstall Debiana 5.0.1 (Lenny). W przypadku
innych instalatorów oraz nowszych wyda ´n Debiana, wyst ˛

api´c mog ˛

a drobne ró ˙znice.

3.1

Przygotowanie do instalacji

Przed instalacj ˛

a warto zebra´c kilka istotnych informacji:

• dane potrzebne do konfiguracji poł ˛

aczenia z sieci ˛

a

• specyfikacja monitora (niekoniecznie)

W kwestii monitora — na wszelki wypadek (prawie na pewno zostanie skonfigurowany au-
tomatycznie) dobrze zna´c od´swie ˙zanie pionowe i poziome oraz osi ˛

agane rozdzielczo´sci. In-

formacje te powinny znajdowa´c si˛e w instrukcji, je´sli jej nie posiadasz to zazwyczaj mo ˙zna
znale´z´c specyfikacj˛e po wpisaniu modelu i marki w wyszukiwarce internetowej. Je´sli nie
mo ˙zesz znale´z´c tych informacji, to przynajmniej powiniene´s wiedzie´c w jakiej rozdzielczo´sci i
przy jakim od´swie ˙zaniu mo ˙ze pracowa´c Twój monitor.

Gdy ju ˙z zdob˛edziesz potrzebne informacje, upewnij si˛e, ˙ze w BIOS-ie bootowanie ustawione
jest na nap˛ed CD/DVD, włó ˙z płyt˛e z instalatorem i uruchom ponownie komputer. Instalacj˛e
czas zacz ˛

a´c!

3.2

Ekran powitalny

Je´sli wszystko poszło jak nale ˙zy i komputer uruchomił si˛e z płyty, powiniene´s zobaczy´c ekran
powitalny z logo Debiana i menu:

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

12

Install

Graphical install

Advanced options

>

Help

I w tym miejscu wi˛ekszo´s´c osób popełnia pierwszy bł ˛

ad — wybiera Install (tekstowy in-

stalator w trybie zwykłym), wzgl˛ednie Graphical install (graficzny instalator w trybie
zwykłym). Zanim to zrobimy dobrze jest przejrze´c pomoc oraz opcje zaawansowane — czyli
wybra´c Help i Advanced options. Warto to robi´c zawsze, ˙zeby wyrobi´c w sobie nawyk
— podobn ˛

a pomoc bowiem znajdziemy w ka ˙zdym instalatorze Debiana i w wi˛ekszo´sci sys-

temów Live, za´s w opcjach zaawansowanych mo ˙zemy w łatwy sposób dostroi´c instalator do
naszych potrzeb.

W menu, po wci´sni˛eciu Tab, mo ˙zemy zmodyfikowa´c (wg informacji znalezionych w pomocy)
polecenie uruchamiaj ˛

ace instalator.

Po wybraniu trybu instalatora w menu lub wpisaniu go r˛ecznie w pomocy — o czym za chwil˛e
— zostanie uruchomiony instalator.

3.2.1

Pomoc

W pomocy znajdziesz wiele trybów i opcji, które mo ˙zesz wybra´c. Dost˛epne s ˛

a nast˛epuj ˛

ace

tryby instalatora:

• install — instalator tekstowy w trybie zwykłym (domy´slny)

• installgui — instalator graficzny w trybie zwykłym

• expert — instalator tekstowy w trybie zaawansowanym

• expertgui — instalator graficzny w trybie zaawansowanym

• rescue — tekstowy tryb ratunkowy

• rescuegui — graficzny tryb ratunkowy

Najwa ˙zniejsze opcje:

• noapic nolapic — wył ˛

acza APIC, przydatne podczas instalacji na niektórych lap-

topach, gdy nie działa on prawidłowo

• vga=XXX — ustawia tryb bufora ramki (tu b˛edzie odno´snik do opisu konfiguracji gruba,

gdzie bufory b˛ed ˛

a opisane)

• fb=false — wył ˛

acza bufor ramki, który w pewnych konfiguracjach sprz˛etowych mo ˙ze

nie działa´c prawidłowo

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

13

Po przejrzeniu pomocy (strony zmienia si˛e za pomoc ˛

a klawiszy F1-F10) mo ˙zna wybra´c własne

opcje przez wpisanie:

tryb opcja1 opcja2

np.:

install vga=791

lub cofn ˛

a´c si˛e do menu przez wpisanie menu.

3.2.2

Opcje zaawansowane

W zaawansowanych opcjach mo ˙zna w menu znale´z´c wi˛ecej mo ˙zliwo´sci uruchomienia insta-
latora.

• instalacj˛e w trybie zaawansowanym, tekstowo (Expert install) i graficznie

(Graphical expert install)

• tryb ratunkowy, tekstowy (Rescue mode) i graficzny (Graphical rescue mode)

• instalacj˛e automatyczn ˛

a, tekstowo (Automated install) i graficznie (Graphical

automated install

)

• zmieni´c domy´slne ´srodowisko graficzne (je´sli pó´zniej, podczas instalacji, wybierzemy t˛e

grup˛e pakietów)

Do podstawowego menu mo ˙zna si˛e cofn ˛

a´c wybieraj ˛

ac Back....

3.2.3

Tryby instalatora

Tryb tekstowy i graficzny

Instalator tekstowy zbudowany jest z u ˙zyciem tekstowych okien dialogowych, za´s graficzny
posiada interfejs w GTK+. Instalator graficzny ró ˙zni si˛e od tekstowego wył ˛

acznie:

• odrobin˛e wi˛ekszymi wymaganiami sprz˛etowymi

• mo ˙zliwo´sci ˛

a posłu ˙zenia si˛e myszk ˛

a

• przyciskiem pozwalaj ˛

acym na zachowanie zrzutu ekranu (sic!)

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

14

Poza tymi drobnymi ró ˙znicami — jest to dokładnie ten sam instalator.

Osobi´scie zalecam u ˙zywanie instalatora tekstowego. Z prostego powodu: ka ˙zdy u ˙zytkownik
pr˛edzej czy pó´zniej (ze wskazaniem na pr˛edzej) zetknie si˛e z charakterystycznymi niebieskimi
oknami debconfa — im szybciej si˛e z nimi oswoi, tym lepiej dla niego. Instalator, który
prowadzi u ˙zytkownika cały czas za r˛ek˛e i — poza jednym krokiem — nie ma mo ˙zliwo´sci
nic w komputerze zepsu´c, jest najlepsz ˛

a okazj ˛

a, aby si˛e z debconfem zapozna´c. Poza tym in-

stalator tekstowy wbrew pozorom nie jest wcale straszny — co prawda myszki do niczego nie
u ˙zyjemy, ale nawigacja klawiatur ˛

a jest bardzo intuicyjna:

• strzałki — poruszaj ˛

a kursorem

• Tabulator — przechodzi do kolejnej linii lub zmienia przyciski

• Spacja — zaznacza pod´swietlon ˛

a opcj˛e

• Enter — zatwierdza

• Escape — cofa

Tryb zwykły

W trybie zwykłym instalator zadaje tylko podstawowe pytania, konieczne do zainstalowania
systemu. Tryb ten jest zalecany dla wi˛ekszo´sci osób, niniejszy dokument opisuje instalacj˛e
wła´snie w tym trybie.

Tryb zaawansowany

Tryb zaawansowany przeznaczony jest dla bardziej zaawansowanych u ˙zytkowników, którzy
chc ˛

a mie´c wi˛eksz ˛

a kontrol˛e nad tym co i jak instaluj ˛

a. Instalator w tym trybie zadaje wi˛ecej

pyta ´n, ma równie ˙z kilka dodatkowych opcji niedost˛epnych w zwykłym trybie, np. instalacj˛e
zdaln ˛

a przez SSH.

Tryb automatyczny

Jaka´s nowo´s´c, tylko podejrzewam co to jest — do zbadania.

Tryb ratunkowy

Tryb ratunkowy słu ˙zy do odzyskiwania programu rozruchowego (grub lub lilo), np. je´sli
utracimy go w wyniku instalacji innego systemu, który go nadpisze.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

15

3.3

Ustawienia j˛ezyka

3.3.1

J˛ezyk instalatora

W tym miejscu instalator jeszcze po angielsku prosi o wybranie j˛ezyka. Przewijamy list˛e w dół
do pozycji:

Polish

- Polski

i naciskamy Enter.

Je´sli instalator został uruchomiony z wył ˛

aczonym buforem ramki, to j˛ezyk polski b˛edzie

niedost˛epny.

3.3.2

Wariant klawiatury

Domy´slny wybór w tym miejscu powinien by´c ustawiony wg j˛ezyka, który wybrali´smy przed
chwil ˛

a. W naszym przypadku jest to:

polski (pl)

Poniewa ˙z nie mamy powodu zmienia´c, zatwierdzamy go Enterem.

3.4

Ładowanie dodatkowych składników instalatora

W tym kroku instalator kolejno:

• wykryje nap˛edy CD/DVD i załaduje moduły do ich obsługi

• sprawdzi zawarto´s´c płyty CD/DVD

• wykryje reszt˛e sprz˛etu

• załaduje dodatkowe moduły instalatora

Procesy te wykonane zostan ˛

a automatycznie, nie powinna by´c potrzebna ˙zadna interakcja ze

strony u ˙zytkownika.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

16

3.5

Konfiguracja sieci

3.5.1

Wykrywanie sprz˛etu sieciowego

Najpierw instalator spróbuje wykry´c karty sieciowe, co powinno mu si˛e uda´c. Je´sli ta operacja
nie powiedzie si˛e, zostanie wy´swietlona lista modułów, które by´c mo ˙ze trzeba załadowa´c, aby
wykry´c kart˛e sieciow ˛

a. Je´sli jej nie posiadasz lub na li´scie nie ma sterownika dla Twojej karty

wybierz pierwsz ˛

a pozycj˛e:

brak karty Ethernet

Wówczas instalator pominie kolejny punkt dotycz ˛

acy konfiguracji poł ˛

aczenia.

3.5.2

Konfiguracja poł ˛

aczenia

W pierwszej kolejno´sci instalator spróbuje skonfigurowa´c poł ˛

aczenie DHCP, je´sli mu si˛e to

powiedzie przejdzie do kolejnego punktu.

Je´sli próba ta nie zako ´nczy si˛e sukcesem, instalator wy´swietli ekran z czterema opcjami:

Ponów konfiguracj˛

e sieci

Ponów automatyczn ˛

a konfiguracj˛

e sieci z nazwy hosta DHCP

Konfiguruj sie´

c r˛

ecznie

Nie konfiguruj sieci teraz

Za pomoc ˛

a których mo ˙zemy:

• ponowi´c automatyczn ˛

a konfiguracj˛e sieci za pomoc ˛

a DHCP

• skonfigurowa´c poł ˛

aczenie DHCP z podaniem nazwy serwera DHCP, co jest wymagane

w niektórych sieciach

• skonfigurowa´c sie´c r˛ecznie, z podaniem adresu IP, maski sieci, bramy sieciowej i adresów

serwerów DNS

• pozostawi´c sie´c bez konfiguracji

Zale ˙znie od tego jak zbudowana jest nasza sie´c wybieramy odpowiedni ˛

a opcj˛e. Je´sli komputer

nie jest poł ˛

aczony z sieci ˛

a lub nie mo ˙zemy w tej chwili skonfigurowa´c poł ˛

aczenia wybieramy

ostatni ˛

a opcj˛e.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

17

3.5.3

Nazwa komputera i domeny

W tym punkcie nale ˙zy poda´c nazw˛e komputera i domeny.

Nazwa komputera jest nazw ˛

a, pod któr ˛

a b˛edzie identyfikowany w sieci (oraz która b˛edzie

wy´swietlana w terminalu jako u˙

zytkownik@komputer

). Je´sli instalujesz system w wi˛ekszej

sieci prawdopodobnie nazwa komputera ma znaczenie i powiniene´s wpisa´c nazw˛e podan ˛

a

przez administratora sieci. W ka ˙zdym innym przypadku mo ˙zesz tu wpisa´c dosłownie cokol-
wiek.

Nazwa domeny jest cz˛e´sci ˛

a adresu sieciowego podan ˛

a po prawej stronie hosta. Je´sli Twój

komputer nie jest podpi˛ety pod ˙zadn ˛

a domen˛e (a je ˙zeli jest — wiesz o tym), pozostaw to pole

puste.

3.5.4

Ustawianie czasu

Je´sli sie´c została skonfigurowana prawidłowo, instalator zsynchronizuje zegar z serwerem
czasu.

Proces ten wykonywany jest automatycznie, nie powinna by´c potrzebna ˙zadna interakcja ze
strony u ˙zytkownika.

3.6

Partycjonowanie dysku

Uwaga! Poni˙zszy krok jest jedynym, podczas którego mo˙zesz co´s realnie zepsu´c w komput-
erze. Z tego powodu zalecane jest zachowanie szczególnej uwagi.

Najpierw instalator wykryje podł ˛

aczone do komputera dyski (je´sli to si˛e nie powiedzie,

poprosi o r˛eczne wybranie modułu i ponowi wykrywanie), po czym załaduje dodatkowe mod-
uły i uruchomi program partycjonuj ˛

acy.

Do wyboru jest kilka sposobów partycjonowania:

Przewodnik - cały dysk

Przewodnik - cały dysk i ustawienie LVM

Przewodnik - cały dysk i ustawienie szyfrowanego LVM

ecznie

dzi˛eki którym mo ˙zemy spartycjonowa´c dysk r˛ecznie lub automatycznie, za pomoc ˛

a kilku

schematów. Rekomenduj˛e partycjonowanie r˛eczne — lepiej po´swi˛eci´c kilka dodatkowych
minut, ˙zeby spartycjonowa´c dysk oraz pomontowa´c partycje dokładnie tak jak chcemy.

Zanim przejd˛e do cz˛e´sci praktycznej, pokrótce przedstawi˛e teori˛e na temat partycjonowania
dysku — omówi˛e standard struktury katalogów w systemach uniksowych (FHS, Filesystem
Hierarchy Standard

1

) oraz podstawowe systemy plików. Dopiero wtedy poka ˙z˛e jak utworzy´c

now ˛

a partycj˛e oraz jak zamontowa´c ju ˙z istniej ˛

ac ˛

a.

1

Dokładny opis standardu znajdziesz na stronie

http://www.pathname.com/fhs/

.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

18

3.6.1

Główne katalogi

Absolutnie konieczne jest utworzenie dwóch partycji: / oraz partycji wymiany (swap). Do-
brym zwyczajem jest umieszczenie /home/ na oddzielnej partycji. Je ˙zeli chcemy zainstalowa´c
kilka systemów linuksowych warto równie ˙z /boot/ umie´sci´c na innej partycji i współdzieli´c
j ˛

a — łatwiej wtedy skonfigurowa´c program rozruchowy dla kilku systemów (z drugiej strony

mo ˙ze si˛e pojawi´c problem, gdy j ˛

adra dwóch systemów b˛ed ˛

a posiadały dokładnie tak ˛

a sam ˛

a

nazw˛e), pami˛etaj tylko, ˙zeby program rozruchowy zainstalowa´c tylko w jednym systemie. W
przypadku niektórych systemów plików na partycji /, na których program rozruchowy nie
działa poprawnie, osobna partycja /boot/ z innym systemem plików jest konieczno´sci ˛

a.

Dodatkowe partycje, inne ni ˙z te z uniksowej struktury katalogów (np. partycja z jakimi´s
danymi, z innym systemem operacyjnym, itd.) nale ˙zy zamontowa´c w podkatalogu utwor-
zonym w /mnt/.

Katalog główny (root, /)

Katalog / lub tzw. root (czyli “korze ´n” całego drzewa katalogów; nie myli´c z kontem adminis-
tratora, ani z jego katalogiem domowym /root/) to główny katalog całego systemu — w nim
znajduj ˛

a si˛e wszystkie inne zasoby, równie ˙z te umieszczone fizycznie na innych no´snikach.

W katalogu tym raczej nie powinny by´c przechowywane ˙zadne pliki ani tworzone inne ni ˙z
okre´slone w FHS katalogi. Odej´scie od tej zasady wprawdzie nie spowoduje nieprawidłowego
działania systemu, jednak dla zachowania przejrzysto´sci zaleca si˛e jednak do niej stosowa´c.

Rozmiar partycji, na której zamontowany jest / zale ˙zy od preferencji u ˙zytkownika. Niektórzy
wyczynowcy potrafi ˛

a zainstalowa´c w pełni sprawny system na partycji o rozmiarze poni ˙zej 1

GB, z kolei dla osób, które lubi ˛

a eksperymenty z oprogramowaniem nawet 10 GB mo ˙ze by´c

niewystarczaj ˛

ace. Przeci˛etnemu u ˙zytkownikowi powinno wystarczy´c na partycj˛e główn ˛

a ok.

5-10 GB miejsca (zakładaj ˛

ac, ˙ze katalog /home/ zostanie umieszczony na oddzielnej partycji).

Katalog /bin/

Katalog /bin/ zawiera podstawowe programy dost˛epne dla ka ˙zdego u ˙zytkownika, np. cp,
mount

, wi˛ekszo´s´c powłok.

Katalog ten nie powinien by´c umieszczany na osobnej partycji.

Katalog /boot/

Katalog /boot/ jest miejscem, w którym znajduj ˛

a si˛e pliki potrzebne do zbootowania systemu

— j ˛

adro, initrd i sam program rozruchowy.

Je ˙zeli chcesz umie´sci´c ten katalog na osobnej partycji, przeznacz na ni ˛

a ok. 50 MB. Je´sli chcesz

zainstalowa´c wi˛ecej ni ˙z dwa systemy uniksowe dodaj po 25MB dla trzeciego i ka ˙zdego z kole-
jnych systemów.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

19

Partycja, na której znajduje si˛e katalog /boot/ powinna mie´c ustawion ˛

a flag˛e uru-

chomieniow ˛

a (bootflag).

Je´sli umie´sciłe´s ten katalog na osobnej partycji, to wła´snie ona

powinna mie´c j ˛

a ustawion ˛

a. W przeciwnym wypadku powinna by´c ni ˛

a oznaczona partycja

/

.

Katalog /dev/

W katalogu /dev/ znajduj ˛

a si˛e pliki urz ˛

adze ´n (dyski, karty d´zwi˛ekowe, itp.) oraz pliki spec-

jalne (np. /dev/null, /dev/zero).

Poniewa ˙z katalog ten zawiera pliki wirtualne, umieszczanie go na osobnej partycji mija si˛e z
celem.

Katalog /etc/

Katalog /etc/ zawiera główne pliki konfiguracyjne systemu. Nikt poza administratorem nie
powinien mie´c prawa do zapisu w tym katalogu.

Je ˙zeli chcesz umie´sci´c /etc/ na osobnej partycji wystarczy, ˙ze przeznaczysz na ni ˛

a ok. 15-

20 MB. W praktyce jednak rzadko /etc/ umieszcza si˛e na osobnej partycji, wystarczy po
prostu regularnie wykonywa´c kopie zapasowe tego katalogu — archiwum po skompresowa-
niu cz˛esto mie´sci si˛e nawet na dyskietk˛e.

Katalog /home/

W katalogu /home/ znajduj ˛

a si˛e katalogi domowe zwykłych u ˙zytkowników, ka ˙zdy w os-

obnym podkatalogu (domy´slnie /home/nazwa_u˙

zytkownika/

). W katalogach domowych

u ˙zytkownicy przechowuj ˛

a swoje dane, osobiste pliki konfiguracyjne.

Zaleca si˛e umieszczenie tego katalogu na osobnej partycji. Praktycznie nie istnieje poj˛ecie „zbyt
du˙zy rozmiar” dla tej partycji — przeznacz na ni ˛

a tyle miejsca, ile masz do dyspozycji po ut-

worzeniu pozostałych partycji.

Katalog /lib/

W katalogu /lib/ znajduj ˛

a si˛e podstawowe współdzielone biblioteki oraz moduły j ˛

adra sys-

temu.

Katalog ten nie powinien by´c umieszczany na osobnej partycji.

Katalog /media/

W katalogu /media/ znajduj ˛

a si˛e punkty montowania no´sników wymiennych — nap˛edy CD

i DVD, dyski podł ˛

aczane przez USB, dyskietki, itp.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

20

Poniewa ˙z w tym katalogu nie s ˛

a przechowywane ˙zadne dane, tylko montowane inne partycje,

umieszczanie go na osobnej partycji mija si˛e z celem.

Katalog /mnt/

W katalogu /mnt/ znajduj ˛

a si˛e punkty montowania dla dysków zainstalowanych w komput-

erze na stałe. Przy czym cz˛e´s´c u ˙zytkowników montuje w tym katalogu, zamiast w /media,
równie ˙z no´sniki wymienne.

Poniewa ˙z w tym katalogu nie s ˛

a przechowywane ˙zadne dane, tylko montowane inne partycje,

umieszczanie go na osobnej partycji mija si˛e z celem.

Katalog /proc/

W katalogu /proc/ znajduj ˛

a si˛e wirtualne pliki, które zawieraj ˛

a dane o aktualnie uru-

chomionych procesach oraz o niektórych urz ˛

adzeniach (np. procesorach, pami˛eci RAM).

Poniewa ˙z katalog ten zawiera pliki wirtualne, umieszczanie go na osobnej partycji mija si˛e z
celem.

Katalog /root/

Katalog /root/ jest katalogiem domowym administratora systemu.

Katalog ten nie powinien by´c umieszczany na osobnej partycji.

Katalog /sbin/

Katalog /sbin/ zawiera podstawowe programy, dost˛epne tylko dla administratora, o kryty-
cznym dla działania systemu znaczeniu.

Katalog ten nie powinien by´c umieszczany na osobnej partycji.

Katalog /tmp/

Katalog /tmp/ przeznaczony jest na pliki tymczasowe. Podczas uruchamiania systemu za-
warto´s´c tego katalogu jest usuwana.

W przypadku systemów biurkowych raczej nie ma zwyczaju umieszczania /tmp/ na osobnej
partycji, cho´c wg niektórych osobna partycja dla tego katalogu jest dobr ˛

a praktyk ˛

a — chroni

katalog główny przed przypadkowym zapełnieniem w 100%, dzi˛eki odseparowaniu tego kat-
alogu mo ˙zna równie ˙z ustawi´c inne opcje montowania.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

21

Katalog /usr/

W katalogu /usr/ znajduj ˛

a si˛e dane, do których u ˙zytkownik nie powinien mie´c prawa do

zapisu. Bezpo´srednio w tym katalogu nie powinny si˛e znajdowa´c ˙zadne pliki, jedynie w jego
podkatalogach. Przy czym ´sci´sle okre´slone jest co w jakich podkatalogach si˛e znajduje:

• /usr/bin/ — wi˛ekszo´s´c programów dost˛epnych dla u ˙zytkowników

• /usr/include/ — pliki nagłówkowe programów

• /usr/lib/ — biblioteki programów

• /usr/local/ — katalog programów zainstalowanych lokalnie, struktura tego katalogu

jest podobna do struktury /usr/, znajduj ˛

a si˛e w nim katalogi /usr/local/bin/, /usr

/local/lib/

, itd., które pełni ˛

a funkcje analogiczne do katalogów znajduj ˛

acych si˛e w

/usr/

. Bezpo´srednio po instalacji systemu katalog ten jest pusty

• /usr/sbin/ — programy dost˛epne dla roota o niekrytycznym znaczeniu

• /usr/share/ — dane współdzielone niezale ˙znie od architektury systemu, np. doku-

mentacja, przykładowe konfiguracje, ikony, itp.

Raczej nie ma zwyczaju umieszczania tego katalogu na osobnej partycji.

Katalog /var/

W katalogu /var/ znajduj ˛

a si˛e cz˛esto zmieniaj ˛

ace si˛e pliki systemowe, takie jak logi, cache,

bazy danych, pliki blokad, itp.

Na systemie biurkowym raczej nie ma zwyczaju umieszczania /var/ na osobnej partycji.

Partycja wymiany (swap)

Partycja wymiany słu ˙zy do tymczasowego przechowywania danych je ˙zeli ich ilo´s´c przekracza
ilo´s´c dost˛epnej pami˛eci RAM lub gdy korzystniej jest przechowywa´c je na dysku fizycznym.
Równie ˙z tutaj umieszczana jest zawarto´s´c pami˛eci RAM podczas hibernacji systemu.

Dawniej była ´scisła reguła, okre´slaj ˛

aca rozmiar partycji wymiany na 2×RAM, wci ˛

a ˙z cz˛esto

przytaczana. Jednak powstała ona w czasach, gdy komputery wyposa ˙zone w 64 MB RAM-
u były bardzo dobrymi maszynami, a 128 MB le ˙zało dla wi˛ekszo´sci osób wył ˛

acznie w sferze

marze ´n. Obecnie, gdy do dyspozycji mamy setki, a nawet tysi ˛

ace MB pami˛eci, reguła ta si˛e

zdezaktualizowała. Mo ˙zna przyj ˛

a´c nast˛epuj ˛

ace kryteria (zakładaj ˛

ac, ˙ze nie zamierzamy ko-

rzysta´c z hibernacji):

• poni ˙zej 256 MB — dwukrotno´s´c RAM-u

• 256-512 MB — tyle samo co RAM-u

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

22

• 0,5-1 GB — połowa RAM-u

• 1-2 GB — nie wi˛ecej jak ´cwier´c RAM-u

• powy ˙zej 2 GB — teoretycznie mo ˙zna zrezygnowa´c, cho´c na wszelki wypadek dobrze jest

utworzy´c kilkaset MB swapu (128-256 MB powinno wystarczy´c)

Nale ˙zy jednak mie´c na uwadze, ˙ze zalecenia te obowi ˛

azuj ˛

a tylko je´sli nie b˛edziemy

wprowadza´c systemu w stan hibernacji — w przeciwnym wypadku nale ˙zy stosowa´c si˛e do
starej zasady o dwukrotno´sci pami˛eci RAM.

Partycj˛e wymiany mo ˙zna współdzieli´c mi˛edzy kilka systemów, pod warunkiem jednak, ˙ze nie
korzystamy z hibernacji — je´sli tak, to nale ˙zy utworzy´c osobne partycje dla ka ˙zdego systemu.

3.6.2

Systemy plików

GNU/Linux obsługuje wiele systemów plików. Podczas instalacji Debiana do wyboru mamy
5 z nich:

• Ext2

• Ext3

• XFS

• ReiserFS

• JFS

Maj ˛

a one ró ˙zne charakterystyki, niektóre doskonale si˛e sprawdzaj ˛

a przy obsłudze du ˙zej ilo´sci

małych plików, inne ´swietnie si˛e sprawuj ˛

a z du ˙zymi plikami. Niektóre maj ˛

a niemal idealne

wsparcie, niektóre oferuj ˛

a wiele ciekawych funkcji.

Bardzo dobre porównania systemów plików znajdziesz na stronach

http://www.

debian-administration.org/articles/388

oraz

http://rainbow.mimuw.edu.

pl/SO/Projekt03-04/temat5-g2/prezentacjaBlazej/prezentacjaBlazej.htm

2

. Skrócony opis znajdziesz poni ˙zej.

Ext2 i Ext3

Rodzina systemów plików Ext (w stabilnym wydaniu Debiana dost˛epne s ˛

a wersje 2 i 3), jest

najpopularniejsza. Te systemy plików nie oferuj ˛

a mo ˙ze najlepszych osi ˛

agów, za to ich obsługa

uwa ˙zana jest za najlepsz ˛

a. Dost˛epnych jest wiele narz˛edzi do ich naprawy oraz obsługi. Z tego

powodu b˛edzie to najlepszy wybór, je´sli nie jeste´s pewien na jaki system plików powiniene´s
si˛e zdecydowa´c.

2

Drugie porównanie zawiera bł ˛

ad — maksymalny rozmiar pliku w systemie Ext3 wynosi 2 TB, nie 2 GB.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

23

Same Ext2 i Ext3 niewiele si˛e ró ˙zni ˛

a, dzi˛eki czemu s ˛

a w pełni kompatybilne ze sob ˛

a — mo ˙zna

bez problemu dokonywa´c konwersji z wersji 2 do wersji 3 i odwrotnie. Najwa ˙zniejsz ˛

a zmian ˛

a

w Ext3 jest wprowadzenie mechanizmu ksi˛egowania

3

.

XFS (TODO)

O XFS

ReiserFS (TODO)

O Reiserze

JFS (TODO)

O JFS

3.6.3

Utworzenie nowej partycji

Najpierw poka ˙z˛e jak utworzy´c now ˛

a partycj˛e — w tym przykładzie b˛edzie to partycja zamon-

towana na /home/ z systemem plików XFS.

Je ˙zeli na dysku nie zakładane były dot ˛

ad ˙zadne partycje, to nale ˙zy na nim utworzy´c now ˛

a

tablic˛e partycji.

Wybieramy woln ˛

a przestrze ´n (lub istniej ˛

ac ˛

a partycj˛e, któr ˛

a chcemy wykorzysta´c; w tym

wypadku b˛edzie to jednak wolna przestrze ´n) i naciskamy Enter. Do wyboru b˛ed ˛

a trzy opcje:

Utwórz now ˛

a partycj˛

e

Automatycznie partycjonuj woln ˛

a przestrze´

n

Poka˙

z informacje o Cylindrach/Głowicach/Sektorach

z których wybieramy t˛e pierwsz ˛

a — Utwórz now ˛

a partycj˛

e

. Na nowym ekranie ustalamy

wielko´s´c partycji. Mo ˙zna to zrobi´c na dwa sposoby:

• wpisanie rozmiaru w bajtach, np. 500 MB, 2 GB

• wpisanie rozmiaru w procentach dost˛epnej przestrzeni, np. 50%, 40%

3

Ksi˛egowanie lub kronikowanie (ang. journaling) polega na zapisywaniu zmian nie od razu na dysku, tylko

najpierw w tzw. dzienniku/kronice (ang. journal), a dopiero potem na dysku. Dzi˛eki takiemu działaniu zmniejsza
si˛e ryzyko utraty danych: je´sli jaka´s awaria (np. utrata zasilania) wyst ˛

api podczas zapisu — zapis zostanie doko ´nc-

zony po jej usuni˛eciu, je´sli przed — stracimy tylko ostatnio naniesione poprawki, a oryginalny plik pozostanie
nieuszkodzony.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

24

Dodatkowo mo ˙zna u ˙zy´c skrótu max oznaczaj ˛

acego cał ˛

a dost˛epn ˛

a przestrze ´n.

Po ustaleniu rozmiaru wybieramy rodzaj nowej partycji (podstawowa lub logiczna) oraz jej
umiejscowienie na wolnej przestrzeni (pocz ˛

atek lub koniec).

Nast˛epnie przechodzimy do okna z ustawieniami nowej partycji:

Ustawienia partycji:

zyj jako:

System plików Ext3 z ksi˛

egowaniem

Punkt montowania:

/

Opcje montowania:

defaults

Etykieta:

brak

Bloki zarezerwowane:

5%

Typowe zastosowanie:

standard

Flaga uruchomieniowa:

wył ˛

aczona

gdzie wykonujemy ko ´ncow ˛

a konfiguracj˛e partycji.

U˙zyj jako

W tym miejscu wybieramy system plików, który chcemy zało ˙zy´c na partycji (lub czy chcemy
u ˙zy´c dany wolumin jako macierz RAID lub LVM). Mo ˙zemy równie ˙z wybra´c opcj˛e nie

zywaj tej partycji

, gdy nie chcemy (lub z jaki´s wzgl˛edów nie mo ˙zemy) mie´c do niej

dost˛epu w systemie.

W poni ˙zszym przykładzie zakładamy system plików XFS, wi˛ec wybieramy linijk˛e

System plików XFS z ksi˛

egowaniem

i naciskamy Enter.

Punkt montowania

W tym miejscu ustawiamy punkt montowania danej partycji. Mamy do wyboru kilka pre-
definiowanych pozycji (wraz z krótkim opisem) oraz Wprowad´

z r˛

ecznie

dla innych punk-

tów montowania i Nie montuj tego je´sli nie chcemy automatycznie montowa´c tej partycji.

W poni ˙zszym przykładzie konfigurujemy partycj˛e /home/, wi˛ec wybieramy t˛e pozycj˛e na
li´scie i naciskamy Enter.

Opcje montowania

w tym miejscu mo ˙zemy wybra´c kilka dodatkowych opcji montowania. Najlepiej jednak w tej
chwili zostawi´c defaults, a ewentualne zmiany wprowadzi´c w pliku /etc/fstab/ w ju ˙z
zainstalowanym systemie.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

25

Etykieta

W tym miejscu mo ˙zemy nada´c partycji etykiet˛e, czyli zrozumiałe dla człowieka oznaczenie
partycji, po którym mo ˙zemy j ˛

a identyfikowa´c.

Bloki zarezerwowane

W tym miejscu mo ˙zemy okre´sli´c procentow ˛

a liczb˛e miejsca zarezerwowanego tylko dla ad-

ministratora systemu. Warto to zrobi´c praktycznie tylko na partycji zamontowanej na /.
Szczególnie nie wato tego robi´c na partycji /home/, gdzie root nie powinien posiada´c w ogóle
swoich plików.

Nie dla wszystkich systemów plików ta opcja jest dost˛epna.

Typowe zastosowanie

W tym miejscu mo ˙zemy dostosowa´c opcje systemu plików do typowego u ˙zycia, zale ˙znie od
tego czy planujemy na nim trzyma´c du ˙zo plików o niewielkich rozmiarach lub lub mniejsz ˛

a

ilo´s´c o wi˛ekszym rozmiarze. Je´sli nie jeste´s pewien co powiniene´s wybra´c najlepiej zostawi´c
domy´slne standard.

Nie dla wszystkich systemów plików ta opcja jest dost˛epna.

Flaga uruchomieniowa

W tym miejscu mo ˙zemy oznaczy´c lub odznaczy´c partycj˛e flag ˛

a uruchomieniow ˛

a. Powinna

ona by´c ustawiona na partycji, na której znajduje si˛e program rozruchowy (grub lub lilo) —
czyli /boot/ je´sli istnieje, a w pozostałych przypadkach /.

3.6.4

Zamontowanie istniej ˛

acej partycji

W tym momencie poka ˙z˛e jak zamontowa´c istniej ˛

ac ˛

a ju ˙z partycj˛e. W poni ˙zszym przykładzie

b˛edzie to partycja /mnt/dane/ z systemem plików ext3.

Wybieramy w programie partycjonuj ˛

acym odpowiedni ˛

a partycj˛e i naciskamy Enter. Prze-

chodzimy po tym do okna z ustawieniami partycji. W nagłówku mamy informacj˛e o tym
jaki system plików znajduje si˛e na danej partycji, np.:

Ta partycja jest sformatowana z wykorzystaniem System plików ext3

z ksi˛

egowaniem.

Poni ˙zej widnieje kilka opcji, w tej chwili interesuje nas tylko pierwsza:

zyj jako:

nie u˙

zywaj

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

26

gdzie wybieramy system plików taki, jaki jest zało ˙zony na partycji.

Po tej operacji dost˛epnych b˛edzie wi˛ecej opcji, z których uwag˛e nale ˙zy zwróci´c na:

Formatuj partycj˛

e:

nie, zachowaj istniej ˛

ace dane

gdzie ustalamy czy dane na partycji maj ˛

a zosta´c zachowane. Domy´slnym wyborem jest ich

pozostawienie, je´sli chcemy jednak partycj˛e sformatowa´c wybieramy t˛e pozycj˛e i naciskamy
Enter — instalator poinformuje nas, ˙ze partycja zostanie sformatowana, a dane na niej zostan ˛

a

stracone.

Pozostałe opcje zostały opisane w poprzedniej cz˛e´sci ‘Utworzenie nowej partycji’ na stronie

23

.

3.6.5

Zapisanie zmian w partycjach

Po ustawieniu wszystkich partycji nale ˙zy zapisa´c zmiany — do tej pory wszystkie edycje
wykonywali´smy „wirtualnie”. W programie partycjonuj ˛

acym wybieramy linijk˛e:

Zako´

ncz partycjonowanie i zapisz zmiany na dysku

i naciskamy Enter. Instalator poka ˙ze jakich operacji dokonali´smy — jakie partycje zostały ut-
worzone oraz które zostan ˛

a sformatowane — i poprosi o zatwierdzenie zmian.

3.7

Wst˛epna instalacja systemu podstawowego

W tym miejscu instalator zainstaluje wst˛epny system podstawowy.

Proces ten wykonywany jest automatycznie, nie powinna by´c potrzebna ˙zadna interakcja ze
strony u ˙zytkownika.

3.8

Tworzenie kont u˙zytkowników

W tym kroku tworzymy dwa konta — roota, czyli administratora systemu, oraz pierwsze
konto u ˙zytkownika, z którego b˛edziemy korzysta´c podczas codziennej pracy.

3.8.1

Konto administratora

Poniewa ˙z login administratora to zawsze root, instalator prosi tylko o podanie hasła dla niego
(z potwierdzeniem). Hasło to nie powinno by´c łatwe do odgadni˛ecia. Nie powiniene´s go
zdradza´c osobom postronnym.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

27

3.8.2

Konto u˙zytkownika

W pierwszym oknie podajemy pełn ˛

a nazw˛e u ˙zytkownika, np. Jan Kowalski (mo ˙zemy

te ˙z zostawi´c to pole puste). Nast˛epnie podajemy login u ˙zytkownika, np. jan oraz hasło (z
potwierdzeniem).

3.9

Konfiguracja mened˙zera pakietów

Najpierw instalator przeskanuje no´snik instalacyjny w poszukiwaniu pakietów, nast˛epnie
poprosi o wybranie repozytorium sieciowego. W tym celu najpierw zapyta o kraj, w którym
si˛e znajdujemy (lub do którego mamy najbli ˙zej), nast˛epnie poda list˛e serwerów lustrzanych
znajduj ˛

acych si˛e w wybranym kraju.

Nast˛epnie instalator poprosi o podanie danych serwera po´srednicz ˛

acego (proxy) — je´sli z

takowego nie korzystamy, zostawiamy to pole puste — po czym pobierze z serwera dane o
dost˛epnych pakietach.

3.10

Instalacja systemu podstawowego

3.10.1

Badanie popularno´sci pakietów

W tym miejscu instalator poprosi o wybranie czy chcesz wzi ˛

a´c udział w konkursie na najpop-

ularniejszy pakiet.

Je´sli zdecydujesz si˛e w nim uczestniczy´c, Twój system b˛edzie raz w tygodniu anonimowo
wysyłał deweloperom informacje o zainstalowanych pakietach. Zgromadzone w ten sposób
informacje pomog ˛

a w najlepszym rozmieszczeniu pakietów na płytach instalacyjnych.

O ile nie masz powa ˙znych powodów, ˙zeby nie bra´c udziału w przedsi˛ewzi˛eciu, powiniene´s
odpowiedzie´c na pytanie twierdz ˛

aco.

Wi˛ecej informacji o tej idei oraz zgromadzone statystyki znajdziesz na stronie

http://

popcon.debian.org

.

3.10.2

Wybór zestawów pakietów

Nast˛epnie instalator poprosi o wybór grup pakietów, które chcemy zainstalowa´c. Do wyboru
s ˛

a:

´

Srodowisko graficzne

Serwer WWW

Serwer druku

Serwer DNS

Serwer plików

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

28

Serwer pocztowy

Baza danych SQL

Laptop

System podstawowy

Zalecam w tej chwili wybranie tylko systemu podstawowego, ewentualnie równie ˙z zestawu
dla laptopów je´sli instalujemy Debiana na tego typu sprz˛ecie. Reszt˛e pakietów doinstalu-
jemy ju ˙z po uruchomieniu działaj ˛

acego systemu (mo ˙zemy pó´zniej do tych zestawów powró-

ci´c, zobacz: ‘tasksel’ na stronie

48

, lub wybra´c pakiety do instalacji r˛ecznie).

3.10.3

Instalacja i aktualizacja pakietów

W tym kroku zostanie zainstalowana reszta pakietów i — je´sli w repozytorium sieciowym zna-
jduj ˛

a si˛e ju ˙z jakie´s aktualizacje — zaktualizowane wcze´sniej zainstalowane pakiety. Czas tr-

wania procesu zale ˙zy od wielu czynników — m.in. rodzaju no´snika instalacyjnego, szybko´sci
poł ˛

aczenia internetowego, szybko´sci komputera, liczby wybranych do instalacji pakietów —

proces ten mo ˙ze zaj ˛

a´c kilka, kilkana´scie albo i kilkadziesi ˛

at minut.

Instalacja wykonywana jest automatycznie, nie powinna by´c potrzebna ˙zadna interakcja ze
strony u ˙zytkownika — mo ˙zesz wi˛ec tymczasowo zaj ˛

a´c si˛e czym´s innym.

3.11

Instalacja programu rozruchowego

W tym kroku zostanie zainstalowany program rozruchowy — program, który po wł ˛

aczeniu

komputera uruchamia wybrany system operacyjny.

Domy´slnie instalowany jest grub. Je´sli preferujesz lilo (lub nie chcesz instalowa´c ˙zadnego
programu rozruchowego) — przerwij jego instalacj˛e za pomoc ˛

a przycisku Escape. B˛edziesz

mógł wtedy zmieni´c program rozruchowy lub pomin ˛

a´c jego instalacj˛e.

3.11.1

Poszukiwanie innych systemów operacyjnych

Instalator wyszuka inne zainstalowane na komputerze systemy operacyjne i — je´sli jakie´s zna-
jdzie — doda je do listy wyboru programu rozruchowego.

3.11.2

Wybór miejsca instalacji

Powiniene´s zdecydowa´c teraz czy chcesz zainstalowa´c gruba lub lilo w głównym sektorze
rozruchowym (MBR). W wi˛ekszo´sci przypadków powiniene´s odpowiedzie´c twierdz ˛

aco.

Uwaga! Je´sli instalator nie wykrył innego systemu operacyjnego, instalacja programu rozru-
chowego w MBR uniemo ˙zliwi jego uruchomienie. Pó´zniej mo ˙zna oczywi´scie r˛ecznie dopisa´c
ów inny system operacyjny do programu rozruchowego.

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

29

3.12

Ko ´nczenie procesu instalacji

Nast˛epnie instalator zacznie wykonywa´c operacje konieczne do prawidłowego zako ´nczenia
instalacji systemu, poprosi o wyj˛ecie no´snika instalacyjnego aby system uruchomił si˛e z dysku
twardego i zrestartuje komputer.

Proces instalacji systemu został uko ´nczony!

background image

Rozdział 3. Instalacja systemu bazowego

30

background image

31

Rozdział 4

Antrakt

Po ponownym uruchomieniu systemu (zakładaj ˛

ac, ˙ze zainstalowali´smy w zalecany sposób, tj.

tylko system podstawowy) mamy goły, wył ˛

acznie tekstowy system z niewielk ˛

a liczb ˛

a opro-

gramowania. Je´sli chcemy dokona´c jaki´s podstawowych zmian — jest to najlepszy do tego
moment.

Do przykładowych operacji, które najlepiej wykona´c na tym etapie nale ˙z ˛

a m.in.:

• zmiana priorytetu debconfa

• aktualizacja Debiana do nowszej wersji

• wprowadzenie zmiany w konfiguracji mened ˙zera pakietów

Gdy dokonamy tych zmian, mo ˙zemy przyst ˛

api´c do instalacji reszty pakietów.

(Do rozwini˛ecia. . . )

background image

Rozdział 4. Antrakt

32

background image

33

Rozdział 5

´Srodowisko graficzne

5.1

Instalacja serwera graficznego

Zanim zainstalujemy ´srodowisko graficzne, powinni´smy zainstalowa´c serwer X

1

, zwany

równie ˙z X Window System

2

lub X11.

Obecnie najpopularniejsz ˛

a implementacj ˛

a serwera graficznego jest Xorg (wła´sciwie X.Org).

5.1.1

Instalacja Xorga

Instalacja Xorga i koniecznych do uruchomienia X elementów (np. czcionek) ogranicza si˛e do
wydania jako root polecenia:

aptitude -R install xorg

lub, je´sli wolimy korzysta´c z apt-geta i pokrewnych (zobacz ‘Zarz ˛

adzanie pakietami’ na

stronie

48

):

apt-get install xorg

W rezultacie mened ˙zer pakietów pobierze ok. 38 MB danych, które po rozpakowaniu zajm ˛

a

ok. 84 MB. Po pobraniu i rozpakowaniu, APT przyst ˛

api do konfiguracji Xorga.

5.1.2

Konfiguracja Xorga

Podczas instalacji Xorga za pomoc ˛

a mened ˙zera pakietów, dochodzi do konfiguracji metod ˛

a

debianow ˛

a (czyli poprzez debconfa, zobacz równie ˙z ‘debconf’ na stronie

49

). Pó´zniej mo ˙zna

ponowi´c t˛e konfiguracj˛e za pomoc ˛

a polecenia:

1

W j˛ezyku polskim zwykło si˛e bł˛ednie mówi´c nie o X (liczba pojedy ´ncza), a o X-ach (liczba mnoga). Porównaj

angielskie X Server — nie X-s Server czy X Window System — nie X-s Window System.

2

Czasem bł˛ednie nazywany X Windows System.

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

34

dpkg-reconfigure xserver-xorg

Od kiedy konfiguracja sterownika graficznego, cz˛estotliwo´sci od´swie ˙zania oraz obsługi-
wanych rozdzielczo´sci odbywa si˛e w Xorgu automatycznie, debconf umo ˙zliwia tylko pod-
stawow ˛

a konfiguracj˛e. Je´sli w wyniku takiej automatycznej konfiguracji serwer X nie działa

tak jak sobie tego ˙zyczysz, u ˙zyj natywnej metody X11.

Metoda debianowa

Najpierw debconf zapyta czy chcesz korzysta´c z interfejsu bufora ramki (ang. framebuffer).
Teoretycznie nie powinno by´c z nim ˙zadnego problemu, jednak je´sli jego wł ˛

aczenie sprawia

jakie´s kłopoty — mo ˙zesz spokojnie go wył ˛

aczy´c.

Nast˛epnie zostaniesz zapytany czy chcesz aby system samodzielnie wykrył układ klaw-
iatury. Je´sli chcesz zmieni´c lub skonfigurowa´c układ po raz pierwszy, odpowiedz na pytanie
twierdz ˛

aco. Je´sli ju ˙z wcze´sniej ustawiłe´s układ i chcesz go zachowa´c — wybierz Nie.

W nast˛epnym kroku debconf poprosi o podanie reguły XKB — w wi˛ekszo´sci przypadków
powiniene´s pozostawi´c domy´sln ˛

a reguł˛e xorg, po czym zostaniesz poproszony o podanie mod-

elu klawiatury — wi˛ekszo´s´c u ˙zytkowników powinna poda´c pc105.

Metoda natywna

Aby skonfigurowa´c Xorg metod ˛

a natywn ˛

a nale ˙zy jako root, przy wył ˛

aczonym X, wykona´c

polecenie:

X -configure

W efekcie powstanie plik /root/xorg.conf.new, który mo ˙zemy przenie´s´c do /etc/X11
/xorg.conf

w cało´sci lub fragmentarycznie.

5.1.3

Opis podstawowych sekcji w pliku konfiguracyjnym X (TODO)

TODO

5.2

Instalacja ´srodowiska graficznego

5.2.1

KDE 3.x

KDE to kompleksowe ´srodowisko graficzne, w skład którego — oprócz podstawowych ap-
likacji, takich jak mened ˙zer okien czy panel — wchodzi wiele rozmaitych aplikacji, m.in. do

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

35

przegl ˛

adania stron WWW, komunikacji ze znajomymi, pakiet biurowy, programy do rysowa-

nia i składania tekstów, odtwarzacze, organizery i ró ˙znorakie narz˛edzia.

KDE zbudowane jest w sposób monolityczny, tj. aplikacje nale ˙z ˛

ace do KDE współdziel ˛

a

mi˛edzy sob ˛

a biblioteki. O ile dla u ˙zytkowników KDE ma to pewne zalety, o tyle sprawia

problemy u ˙zytkownikom innych ´srodowisk, którzy chc ˛

a skorzysta´c z jakiej´s aplikacji nale ˙z ˛

acej

do stajni KDE — instalacja cho´cby najmniejszego programu b˛edzie skutkowała instalacj ˛

a,

jako zale ˙zno´sci, du ˙zej cz˛e´sci ´srodowiska, a pó´zniej podczas uruchamiania — uruchomienia

´srodowiska w tle.

KDE 3.x wykorzystuje do tworzenia interfejsu graficznego bibliotek˛e Qt3.

Ta seria ´srodowiska dost˛epna jest w stabilnym wydaniu Debiana.

Zobacz równie ˙z:

http://www.kde.org/

http://www.kde.org.pl/

http://forum.kde.org.pl/

http://pl.wikipedia.org/wiki/KDE

http://en.wikipedia.org/wiki/KDE

http://www.kde-look.org/

• ‘KDE 4.x’ na nast˛epnej stronie

Minimalna instalacja KDE 3.x

Aby zainstalowa´c KDE 3.x w wersji podstawowej wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install kde-core kde-i18n-pl kdm

lub

apt-get install kde-core kde-i18n-pl kdm

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a podstawowe elementy KDE, polska wersja j˛ezykowa oraz

mened ˙zer logowania. Konieczne b˛edzie pobranie ok. 80 MB danych, które po rozpakowaniu
zajm ˛

a ok. 210 MB przestrzeni dyskowej.

Jest to zalecana metoda instalacji ´srodowiska KDE.

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

36

Pełna instalacja KDE 3.x

Je´sli kto´s woli zainstalowa´c wi˛eksz ˛

a ilo´s´c programów, mo ˙ze zainstalowa´c od razu pełny

zestaw ´srodowiska. W tym celu wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install kde kde-i18n-pl kdm

lub

apt-get install kde kde-i18n-pl kdm

W efekcie zainstalowane zostan ˛

a wszystkie oficjalne elementy ´srodowiska KDE, polska wersja

j˛ezykowa oraz mened ˙zer logowania. Konieczne b˛edzie pobranie ok. 300 MB danych, które po
rozpakowaniu zajm ˛

a ok. 790 MB przestrzeni dyskowej.

5.2.2

KDE 4.x

KDE 4.x to nowsza seria tego ´srodowiska graficznego.

Chocia ˙z nie wszystkie aplikacje

wcze´sniejszej serii KDE zostały przeportowane lub nie osi ˛

agn˛eły jeszcze pełnej funkcjonal-

no´sci (aczkolwiek wi˛ekszo´s´c jest ju ˙z dost˛epna), deweloperzy ´srodowiska zdecydowali, ˙ze jest
to obecnie „obowi ˛

azuj ˛

ace” wydanie.

Interfejs graficzny KDE 4.x został przepisany w oparciu o bibliotek˛e Qt4.

Ta seria ´srodowiska dost˛epna jest w niestabilnej i testowej gał˛ezi Debiana.

Zobacz równie ˙z:

http://www.kde.org/

http://www.kde.org.pl/

http://forum.kde.org.pl/

http://pl.wikipedia.org/wiki/KDE

http://en.wikipedia.org/wiki/KDE

http://www.kde-look.org/

• ‘KDE 3.x’ na stronie

34

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

37

Minimalna instalacja KDE 4.x

Je´sli kto´s chce zainstalowa´c tylko podstawowy zestaw KDE 4.x wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install kde-minimal kde-l10n-pl kdm

lub

apt-get install kde-minimal kde-l10n-pl kdm

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a podstawowe elementy ´srodowiska KDE, polska wersja

j˛ezykowe oraz mened ˙zer logowania. Konieczne b˛edzie pobranie ok. X MB danych, które po
rozpakowaniu zajm ˛

a ok. Y MB przestrzeni dyskowej.

Standardowa instalacja KDE 4.x

Aby zainstalowa´c standardowy zestaw KDE 4.x wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install kde-standard kde-l10n-pl kdm

lub

apt-get install kde-standard kde-l10n-pl kdm

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a standardowe elementy ´srodowiska KDE, polska wersja

j˛ezykowe oraz mened ˙zer logowania. Konieczne b˛edzie pobranie ok. X MB danych, które po
rozpakowaniu zajm ˛

a ok. Y MB przestrzeni dyskowej.

Jest to zalecana metoda instalacji ´srodowiska KDE w wersji 4.x.

Pełna instalacja KDE 4.x

Je´sli kto´s woli zainstalowa´c wi˛eksz ˛

a ilo´s´c programów, mo ˙ze zainstalowa´c od razu pełny

zestaw ´srodowiska. W tym celu wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install kde-full kde-l10n-pl kdm

lub

apt-get install kde-full kde-l10n-pl kdm

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a wszystkie oficjalne elementy ´srodowiska KDE, polska

wersja j˛ezykowe oraz mened ˙zer logowania. Konieczne b˛edzie pobranie ok. X MB danych,
które po rozpakowaniu zajm ˛

a ok. Y MB przestrzeni dyskowej.

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

38

5.2.3

GNOME

GNOME jest drugim kompleksowym ´srodowiskiem graficznym, równie ˙z dla niego dost˛epne
s ˛

a wszelkie aplikacje, które s ˛

a u ˙zywane na przeci˛etnym systemie biurkowym — przegl ˛

adarki,

odtwarzacze, pakiety biurowe, itd.

W odró ˙znieniu od KDE, GNOME zbudowany jest bardziej modułowo. Dzi˛eki temu instalacja i
u ˙zywanie aplikacji nale ˙z ˛

acych do GNOME w innym ´srodowisku jest stosunkowo bezbolesne.

GNOME do tworzenia interfejsów graficznych wykorzystuje bibliotek˛e GTK+.

Zobacz równie ˙z:

http://www.gnome.org/

http://gnome.jakilinux.org/

http://pl.wikipedia.org/wiki/GNOME

http://en.wikipedia.org/wiki/GNOME

http://www.gnome-look.org/

http://art.gnome.org/

Minimalna instalacja GNOME

Aby zainstalowa´c minimalny zestaw programów GNOME wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install gnome-core gdm

lub

apt-get install gnome-core gdm

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a podstawowe elementy ´srodowiska GNOME i mened ˙zer

logowania. Konieczne b˛edzie pobranie ok. 100 MB danych, po rozpakowaniu zaj˛ete zostanie
ok. 340 MB przestrzeni dyskowej.

Jest to zalecana metoda instalacji ´srodowiska GNOME.

Pełna instalacja GNOME

Je´sli kto´s woli zainstalowa´c wi˛eksz ˛

a ilo´s´c programów, mo ˙ze zainstalowa´c od razu pełny

zestaw ´srodowiska. W tym celu wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install gnome gdm

W rezultacie zainstalowane ´srodowisko z dodatkowymi komponentami. Konieczne b˛edzie po-
branie ok. 350 MB danych, po rozpakowaniu zaj˛ete zostanie ok. 920 MB przestrzeni dyskowej.

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

39

5.2.4

Xfce

Xfce w zało ˙zeniach jego twórców miał by´c lekkim ´srodowiskiem graficznym. Cho´c w obec-
nych wersjach nieco tej lekko´sci uleciało, nadal jest on l ˙zejszy ni ˙z KDE czy GNOME. Dla tego

´srodowiska powstało mniej dedykowanych programów, jednak bez problemu da si˛e na nim

pracowa´c — w razie czego mo ˙zna si˛e posiłkowa´c aplikacjami powstałymi niezale ˙znie — np.
luk˛e w postaci braku dedykowanej przegl ˛

adarki ´smiało wypełnia popularny Firefox, pakietu

biurowego — OpenOffice, itd.

Podobnie jak GNOME, Xfce zbudowany jest w sposób modularny. Ponadto ´srodowiskowe
biblioteki s ˛

a du ˙zo mniejsze, wi˛ec u ˙zywanie programów z Xfce w innych ´srodowiskach jest

niemal ˙ze bezbolesne.

Xfce do tworzenia interfejsów graficznych wykorzystuje bibliotek˛e GTK+.

Zobacz równie ˙z:

http://www.xfce.org/

http://xfce.jakilinux.org/

http://pl.wikipedia.org/wiki/Xfce

http://en.wikipedia.org/wiki/Xfce

http://www.xfce-look.org/

Minimalna instalacja Xfce

Aby zainstalowa´c minimalny zestaw programów Xfce, wystarczy wykona´c polecenie:

aptitude -R install xfce4 slim

lub

apt-get install xfce4 slim

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a podstawowe elementy ´srodowiska Xfce oraz mened ˙zer

logowania Slim (alternatywnie mo ˙zna zainstalowa´c qingy, XDM lub GDM). Konieczne b˛edzie
pobranie ok. 30 MB danych, po rozpakowaniu zaj˛ete zostanie ok. 82 MB przestrzeni dyskowej.

Wi˛ecej programów opisałem w cz˛e´sci ‘Aplikacje dla ´srodowiska Xfce’ na stronie

45

.

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

40

Pełna instalacja Xfce

Je´sli kto´s woli zainstalowa´c od razu wi˛eksz ˛

a ilo´s´c programów, mo ˙ze to zrobi´c za pomoc ˛

a

polecenia:

aptitude -R install xfce4 xfce4-goodies slim

lub

apt-get install xfce4 xfce4-goodies slim

W rezultacie, oprócz podstawowych elementów ´srodowiska, zainstalowane zostan ˛

a

dedykowany dla Xfce terminal, mikser d´zwi˛eku, tematy mened ˙zera okien, konfigurator
drukarek i aplikacji do graficznych powiadomie ´n o zdarzeniach. Dodatkowo mened ˙zer lo-
gowania Slim (alternatywnie mo ˙zna zainstalowa´c qingy, XDM lub GDM). Konieczne b˛edzie
pobranie ok.

36 MB danych, po rozpakowaniu zaj˛ete zostanie ok.

117 MB przestrzeni

dyskowej.

5.2.5

LXDE

LXDE jest do´s´c młodym projektem. Jego twórcy postawili sobie za cel stworzenie bardzo
lekkiego ´srodowiska graficznego, które nie b˛edzie u ˙zywało ˙zadnych ´srodowiskowych bib-
liotek. LXDE oprócz własnych aplikacji, u ˙zywa pewnych programów powstałych nieza-
le ˙znie, na długo zanim to ´srodowisko powstało — np. rol˛e mened ˙zera okien pełni Openbox,
mened ˙zera plików — PCManFM, przegl ˛

adarki obrazów — gpicview. Bez problemu mo ˙zna te

aplikacje wymienia´c na inne — np. Fluxbox zamiast Openboksa, Rox-filer zamiast PCManFM,
geeqie zamiast gpicview.

LXDE nie posiada ˙zadnych ´srodowiskowych bibliotek, w zwi ˛

azku z czym u ˙zywanie pro-

gramów z LXDE w innych ´srodowiskach jest całkowicie bezbolesne.

LXDE do tworzenia interfejsów graficznych wykorzystuje bibliotek˛e GTK+.

Zobacz równie ˙z:

http://www.lxde.org/

http://pl.wikipedia.org/wiki/LXDE

http://en.wikipedia.org/wiki/LXDE

http://forum.lxde.org/

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

41

Minimalna instalacja LXDE

Aby zainstalowa´c minimalny zestaw programów LXDE, wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install lxde-core slim

lub

apt-get install lxde-core slim

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a podstawowe elementy ´srodowiska oraz mened ˙zer lo-

gowania Slim (alternatywnie mo ˙zna zainstalowa´c qingy, XDM lub GDM, albo w ogóle zrezyg-
nowa´c z mened ˙zera logowania i logowa´c si˛e tekstowo). Konieczne b˛edzie pobranie ok. 22 MB
danych, po rozpakowaniu zaj˛ete zostanie ok. 56 MB przestrzeni dyskowej.

Pełna instalacja LXDE

Aby zainstalowa´c pełny zestaw aplikacji LXDE, wystarczy wyda´c polecenie:

aptitude -R install lxde slim

lub

apt-get install lxde slim

W rezultacie zainstalowane zostan ˛

a oficjalne elementy ´srodowiska oraz mened ˙zer logowania

Slim (alternatywnie mo ˙zna zainstalowa´c qingy, XDM lub GDM, albo w ogóle zrezygnowa´c z
mened ˙zera logowania i logowa´c si˛e tekstowo). Konieczne b˛edzie pobranie ok. 24 MB danych,
po rozpakowaniu zaj˛ete zostanie ok. 62 MB przestrzeni dyskowej.

Jest to zalecana metoda instalacji LXDE.

5.2.6

Lekkie mened˙zery okien i proste ´srodowiska graficzne

Niektóre osoby — cz˛e´sciej bardziej do´swiadczone, cho´c i zdarzaj ˛

a si˛e zupełnie nowicjusze w

systemach Uniksowych — buduj ˛

a swoje ´srodowiska pracy w oparciu o lekki mened ˙zer ok-

ien lub proste ´srodowisko graficzne

3

. Zazwyczaj nie posiadaj ˛

a one własnych dedykowanych

3

Wi˛ekszo´s´c osób stosuje tylko okre´slenie „(lekkie) mened ˙zery okien”, podział na mened ˙zery okien i proste

´srodowiska graficzne jest lansowan ˛

a przeze mnie teori ˛

a, wg której „podmioty słu ˙z ˛

ace do graficznej wizualizacji

´srodowiska pracy” dziel ˛

a si˛e na:

• (rozbudowane) ´srodowiska graficzne — kompleksowe zestawy, w kwestii ´srodowisk graficznych zgadzam

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

42

programów (lub maj ˛

a ich niewiele), u ˙zytkownik sam dobiera u ˙zywane aplikacje wg własnych

preferencji.

W niniejszym dokumencie b˛ed˛e opisywał instalacj˛e — a pó´zniej konfiguracj˛e i u ˙zytkowanie —
na przykładzie Fluxboksa, który jest chyba najpopularniejszy, przynajmniej w´sród u ˙zytkown-
ików Debiana (sam korzystam z Fluxboksa). Inne popularne to m.in.:

• Openbox, dost˛epny w pakiecie openbox

• IceWM, dost˛epny w pakietach icewm (pełna wersja) lub icewm-lite (wersja bez ob-

sługi paska zada ´n i wygładzania czcionek)

• WindowMaker, dost˛epny w pakiecie wmaker

• FVWM, dost˛epny w pakietach fvwm (standardowa wersja) lub fvwm-crystal (wersja

skonfigurowana w stylu Crystal)

• Awesome, dost˛epny w pakiecie awesome

• Ion, dost˛epny w pakietach ion3 (aktualna wersja) lub ion2 (starsza wersja)

• wmii, dost˛epny w pakietach wmii (aktualna wersja) lub wmii2 (starsza wersja)

• dwm, dost˛epny w pakiecie dwm

• Enlightenment, dost˛epny w pakiecie e16 (starsza, aktualnie stabilna wersja) lub e17

(nowa, rozwojowa wersja; tylko w repozytorium Experimental)

Zobacz równie ˙z:

• Fluxbox:

http://www.fluxbox.org

http://www.fluxbox-wiki.org

http://www.fluxboxpl.org

http://forum.fluxboxpl.org

• Openbox:

http://www.icculus.org/openbox/

si˛e z dwubiegunowym podziałem, czasami dla podkre´slenia ró ˙znicy mi˛edzy nimi a prostymi ´srodowiskami,
dodaj˛e okre´slenie „rozbudowane”

• mened ˙zery okien — umo ˙zliwiaj ˛

ace praktycznie tylko zarz ˛

adzanie oknami, opcjonalnie mog ˛

a mie´c jedn ˛

a lub

dwie dodatkowe funkcjonalno´sci

• proste ´srodowiska graficzne — oprócz zwykłego zarz ˛

adzania oknami, oferuj ˛

a kilka funkcjonalno´sci ty-

powych dla ´srodowisk graficznych, np. menu programów, pasek zada ´n, tacka systemowa, skróty klaw-
iszowe i inne; przykładowe proste ´srodowiska graficzne: Fluxbox, IceWM, WindowMaker

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

43

Minimalna instalacja

Jak wspomniałem — w przypadku lekkich mened ˙zerów okien oraz prostych ´srodowisk
graficznych, u ˙zytkownik sam dobiera u ˙zywane aplikacje. Do zestawu minimum zaliczam:

• sam mened ˙zer okien lub proste ´srodowisko graficzne — najpopularniejsze wymieniłem

w poprzedniej cz˛e´sci

• terminal — najpopularniejsze to: xterm, Rxvt-unicode (urxvt) i roxterm

• mened ˙zer plików — do najpopularniejszych lekkich mened ˙zerów plików nale ˙z ˛

a:

pcmanfm

, rox-filer, mc (Midnight Commander), bsc, tuxcmd i bsc; pierwsze dwa

to tzw. jednopanelowe mened ˙zery, kolejne — dwupanelowe (okno podzielone jest na
dwie cz˛e´sci, w których mog ˛

a by´c otwarte dwa ró ˙zne katalogi)

• pasek zada ´n (nazywany równie ˙z panelem) — niektóre proste ´srodowiska graficzne

(np. Fluxbox) posiadaj ˛

a wbudowany pasek zada ´n i nie trzeba instalowa´c dodatkowego

(cho´c zazwyczaj mo ˙zna to zrobi´c), do najpopularniejszych nale ˙z ˛

a: pypanel, fbpanel,

lxpanel

, perlpanel

I tak, przykładowe polecenie, za pomoc ˛

a którego zainstalujemy lekki mened ˙zer okien lub

proste ´srodowisko graficzne, wygl ˛

ada nast˛epuj ˛

aco:

aptitude -R install fluxbox rxvt-unicode pcmanfm

lub

apt-get install fluxbox rxvt-unicode pcmanfm

Mo ˙zna oczywi´scie wybra´c inne pakiety, np. zamiast Fluxboksa zainstalowa´c Openboksa, za-
miast Rxvt-unicode — roxterma, itd. W przypadku niektórych lekkich mened ˙zerów okien (np.
Openboksa) nale ˙zy zainstalowa´c równie ˙z wybrany pasek zada ´n.

Wi˛ecej programów opisałem w cz˛e´sci ‘Aplikacje dla lekkiego ´srodowiska graficznego’ na
stronie

46

.

background image

Rozdział 5. ´Srodowisko graficzne

44

background image

45

Rozdział 6

Instalacja podstawowego
oprogramowania

Instalacja podstawowego oprogramowania

6.1

Niezale˙znie od u˙zywanego ´srodowiska graficznego

Programy przydatne niezale ˙znie od ´srodowiska graficznego

6.2

Aplikacje dla ´srodowiska KDE

Programy przydatne w KDE

6.3

Aplikacje dla ´srodowiska GNOME

Programy przydatne w GNOME

6.4

Aplikacje dla ´srodowiska Xfce

Programy przydatne w Xfce

6.5

Aplikacje dla ´srodowiska LXDE

Programy przydatne w LXDE

background image

Rozdział 6. Instalacja podstawowego oprogramowania

46

6.6

Aplikacje dla lekkiego ´srodowiska graficznego

Programy przydatne w lekkich ´srodowiskach graficznych

background image

47

Rozdział 7

Podstawowa konfiguracja Debiana

7.1

Repozytoria

Informacje o repozytoriach

7.1.1

Lista repozytoriów dla stable

Podstawowe i oficjalne

7.1.2

Lista repozytoriów dla testing

Podstawowe i oficjalne

7.1.3

Lista repozytoriów dla unstable

Podstawowe i oficjalne

Experimental

Repozytorium experimental

Incoming

O incoming

7.1.4

Podpisy cyfrowe repozytoriów (GPG)

O podpisach, pobieranie i dodawanie kluczy, skrypt

background image

Rozdział 7. Podstawowa konfiguracja Debiana

48

7.2

Zarz ˛

adzanie pakietami

Programy słu ˙z ˛

ace do zarz ˛

adzania pakietami w Debianie, podpisy cyfrowe repozytoriów

7.2.1

aptitude

O aptitude, zalecany

7.2.2

apt-get i apt-cache

Słów kilka o tym duecie

synaptic

O synapticu

adept-manager

O adepcie

aptsh

O aptsh

wajig

O wajig

7.2.3

apt-file

O apt-file

7.2.4

dpkg

O dpkg

7.2.5

tasksel

O taskselu

background image

Rozdział 7. Podstawowa konfiguracja Debiana

49

7.2.6

debconf

O debconfie, priorytety

7.3

Zarz ˛

adzanie u˙zytkownikami

Co´s nieco´s o kontach, grupach, prawach, etc.

7.4

Montowanie systemów plików, fstab

Krótko i fstabie

7.5

Skrypty startowe

O skryptach startowych słów kilka

7.5.1

sysvconfig

O sysvconfig

7.5.2

rcconf

O rcconf

7.5.3

filerc

O alternatywnym modelu skrytpów startowych

7.6

System alternatyw

O systemie alternatyw Debiana

7.6.1

galternatives

O galternatives

background image

Rozdział 7. Podstawowa konfiguracja Debiana

50

7.7

Antywirus

O “konieczno´sci” instalacji antywirusa

7.8

Firewall

Iptables i spółka

7.9

Cron

O cronie i implementacjach.

background image

51

Dodatek A

Pomoce

A.1

Oficjalna dokumentacja

Linki do dokumentacji

A.2

Pomoc systemowa

Pomoce dost˛epne w samym systemie

A.2.1

Wbudowana pomoc

Flagi -h, --help, rzadziej — cho´c te ˙z si˛e zdarzaj ˛

a — -help, -?

A.2.2

man i info

man

i info

A.2.3

apropos

apropos

A.2.4

whatis

whatis

background image

Rozdział A. Pomoce

52

A.2.5

Dokumentacja systemowa

Dokumentacja w /usr/share/doc/.

A.3

Strony o Debianie

A.3.1

Pomoce

• Oficjalna strona Debiana:

http://www.debian.org/

• Oficjalna dokumentacja Debiana:

http://www.debian.org/doc/

• Artykuły i FAQ Debian Users Gang:

http://dug.net.pl/

• Forum Debian Users Gang, najstarsze polskie forum Debiana:

http://forum.dug.

net.pl/

• Debian.Linux.pl, nieco młodsze polskie forum:

http://debian.linux.pl/

• Polskie wiki:

http://www.debianusers.pl/

• (Pół)oficjalne forum Debiana:

http://forums.debian.net/

• Oficjalne wiki Debiana:

http://wiki.debian.org/

• Angloj˛ezyczny zbiór artykułów:

http://www.debian-administration.org/

• Debian krok po kroku, poradnik Kaki:

http://kaka.ovh.org/poradnik-debiana/

A.3.2

Usługi i ciekawostki:

• Pakiety w Debianie:

http://packages.debian.org/

• Opisy ciekawych programów:

http://debaday.debian.net/

• Zrzuty ekranu:

http://screenshots.debian.net/

• Informacje o sprz˛ecie:

http://kmuto.jp/debian/hcl/

• Zbiór blogów deweloperów Debiana:

http://planet.debian.org/

background image

53

Dodatek B

Konfiguracja poł ˛

aczenia z Neostrad ˛

a i

Net24

Opis konfiguracji Neostrady i podobnych

background image

Rozdział B. Konfiguracja poł ˛

aczenia z Neostrad ˛

a i Net24

54

background image

55

Dodatek C

Systemy Live

Krótko o live’ach. Pierwotnie LiveCD, ale te ˙z DVD, Pendrive’y, a nawet dyskietki 3,5“

C.1

grml

O grml

C.2

Knoppix

O Knoppiksie

C.3

SysRescueCD

O SysRescueCD

C.4

DamnSmallLinux

O DSL

C.5

Slax

O Slaksie

background image

Rozdział C. Systemy Live

56

C.6

Hag

O Wied´zmie, a co! Jak reklamowa´c, to reklamowa´c ;)


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
EdgeCAM 2013 instalacja i konfiguracja
CAMWorks Instalacja i konfiguracja
Instalacja i konfiguracja drukarki lokalnej
Instalka i konfig driverów ATI w linuxie
Debian install
Instalacja i konfiguracja drukarki lokalnej(1)
Wybor karty graficznej, instalacja i konfiguracja
Instalacja i konfigurowanie serwera
Przewodnik instalacjIi konfiguracji Leopard
instalacja i konfiguracja apache 2 2 z php 5 x pod windows xp eioba
Klastry pracy awaryjnej w srodowisku Windows Instalacja konfiguracja i zarzadzanie klastr
Instalacja i konfiguracja thunderbirda, Prace domowe i zadania, Pracownia sieciowych systemów operac
instalacja i konfiguracja apache 2 2 z php 5 x pod windows xp eioba
20031117174357, Przygotowanie do ćwiczenia : instalacja i konfiguracja dysku twardego
Instalacja i konfiguracja syste Nieznany
Instalacja i konfiguracja NFS Server SFU 1 0 1
Instalowanie i konfigurowanie systemu operacyjnego
Unix - wykłady w wordzie, UNIX - instalacja i konfiguracja, UNIX - instalacja i konfiguracja

więcej podobnych podstron