Medycyna Wet. 2007, 63 (9)

1011

Artyku³ przegl¹dowy

Review

Sesja Generalna odby³a siê w dniach 20-25 maja

2007 r. w Pary¿u, pod przewodnictwem prezydenta

Komitetu Miêdzynarodowego OIE, dr. Barryiego

O’Neila (Nowa Zelandia) (1). Uczestniczy³y w niej

delegacje z 158 pañstw cz³onkowskich na ogóln¹ liczbê

cz³onków OIE, wynosz¹c¹ obecnie 169. W sesji gene-

ralnej brali równie¿ udzia³ obserwatorzy 5 krajów nie

bêd¹cych cz³onkami OIE, przedstawiciele 47 organi-

zacji miêdzynarodowych, prezydenci komisji specja-

listycznych i byli honorowi prezydenci OIE jak te¿

cz³onkowie rz¹dów (ministrowie lub ich zastêpcy)

z 14 pañstw cz³onków OIE

1)

. W sumie w obradach

uczestniczy³o ponad 600 osób, co dowodzi zwiêksza-

j¹cej siê ich z roku na rok liczby. Po powitaniach

i wyg³oszonych adresach przez ministrów lub ich

zastêpców nast¹pi³o wrêczenie dwóch honorowych

wyró¿nieñ OIE: dr. Normanowi Willisowi (Kanada)

Z³otego Medalu i dr. Wolf-Arno Valderowi (Niemcy)

Medalu Srebrnego.

W rocznym sprawozdaniu z dzia³alnoœci OIE, jego

dyrektor generalny, dr Bernard Vallat, informowa³

o uruchomieniu dzia³añ w ramach Programu Robo-

czego na lata 2006-2008, bêd¹cego czêœci¹ Czwarte-

go Planu Strategicznego (2006-2010). Zgodnie z tym

organizowane by³y szkolenia doskonal¹ce dla specja-

listów chorób zakaŸnych przy udziale Wspó³pracuj¹-

cego Centrum OIE w Lyonie. OIE otrzyma³o granty

z Banku Œwiatowego na wykonanie badañ porównu-

j¹cych koszty systemów przegl¹dowych, odnosz¹cych

siê do populacji zwierzêcych, w czasach spokoju epi-

75. Sesja Generalna Œwiatowej Organizacji

Zdrowia Zwierz¹t (OIE) – œwiadectwem znaczenia OIE

dla nauki i s³u¿by weterynaryjnej

MARIAN TRUSZCZYÑSKI, TADEUSZ WIJASZKA, EWA LECH*

Pañstwowy Instytut Weterynaryjny – Pañstwowy Instytut Badawczy, Al. Partyzantów 57, 24-100 Pu³awy

Truszczyñski M., Wijaszka T., Lech E.

75

th

General Session of the World Organization for Animal Health (OIE)

– a proof of the importance of OIE for veterinary science and services

Summary

The 75

th

General Session of the International Committee of the World Organisation for Animal Health

(OIE) was held in Paris from 20 to 25 May 2007, under the chairmanship of Dr Barry O’Neil (New Zealand),

president of the International Committee. In this annual meeting participated delegations from 158 member

counties of the total number of 169 members of the OIE. Additionally representatives of 5 non-member

countries, the presidents of specialist commissions, working groups and groups ad hoc, former presidents of

the OIE and 14 ministers or deputies of governments of member countries, also took part. The annual report,

presented by the director general of the OIE, Dr Bernard Vallat, on the activities of the OIE in 2006 indicated

intensive development concerning influence of the OIE on the increase of effectivity of veterinary services in

the world in the control of infectious diseases of animals, zoonotic diseases and food safety. Two technical items

were presented: the first entitled “The use of epidemiological models for the management of animal diseases”

and the second – “The role of reference laboratories and collaborating centres in providing permanent support

for the objectives and mandates of the OIE”. In the presentation of the animal health status in member

countries the epizootic situation in 2006 and early 2007 of highly pathogenic avian influenza (HPAI), bluetonge

(BT) and foot and mouth disease (FMD) was characterized. Following important points were the reports

of OIE specialist commissions and working groups, contributing to improvement of the codes for terrestrial

and water animals and manuals for diagnostic tests and vaccines. Representatives of many international

organizations characterized their activity, underlining fruitful cooperation with the OIE. Summarising, the

results of the 75

th

General Session one can state that OIE plays a very important and increasing global role in

strengthening the veterinary services in the control of infectious diseases of animals, zoonotic diseases and in

food safety, contributing essentially to the protection of human health and economy, world wide.

Keywords: 75

th

General Session, OIE, report

1)

Sk³ad delegacji polskiej: dr Ewa Lech, g³. lekarz wet. kraju, przewodnicz¹-

ca delegacji i delegat akredytowany, doc. dr hab. Tadeusz Wijaszka, dyrektor

PIWet-PIB, prof. dr hab. Henryk Lis, dr Jan Prandota, prof. dr hab. Marian Trusz-

czyñski.

Medycyna Wet. 2007, 63 (9)

1012

demiologicznego z kosztami poniesionymi w zwi¹z-

ku z wyst¹pieniem prowadz¹cych do kryzysów gospo-

darczych i sanitarnych epizootii. Wzmocniona zosta³a

globalna sieæ regionalnych i subregionalnych przed-

stawicielstw OIE w wyniku organizowania nowych

biur w kolejnych pañstwach lub regionach. Osi¹gniê-

to postêp dziêki wdra¿aniu warunków wynikaj¹cych

z porozumienia dotycz¹cego Globalnego Systemu

Postêpuj¹cego Zwalczania Chorób Zwierz¹t Przekra-

czaj¹cych Granice Pañstw (Global Framework for the

Progressive Control of Transboundry Animal Diseases,

GF-TAD). W zwi¹zku z realizacj¹ Czwartego Planu

Strategicznego zwiêkszona zosta³a liczba personelu

w centrali OIE w Pary¿u. Kontynuowano prace nad

doskonaleniem kodeksów i podrêczników OIE. Przy

koñcu 2006 r. dzia³a³o 20 centrów wspó³pracuj¹cych

i 160 laboratoriów referencyjnych. OIE zorganizowa³o

w okresie sprawozdawczym liczne miêdzynarodowe

konferencje naukowe. Do grup roboczych: zwierz¹t

nieudomowionych; bezpieczeñstwa ¿ywnoœci; dobro-

stanu dokooptowani zostali za zgod¹ Komisji Admi-

nistracyjnej nowi specjaliœci.

Referentem pierwszego plenarnego wyk³adu pt.

„U¿ycie modeli epidemiologicznych dla dzia³añ za-

rz¹dzaj¹cych w odniesieniu do chorób zwierz¹t” by³

dr Preben Willeberg, G³ówny Lekarz Weterynarii

Danii. Stwierdzi³, ¿e modelowanie jest obecnie wyko-

rzystywan¹ metod¹, s³u¿¹c¹ ograniczaniu strat, wywo-

³anych przez epizootie. Jego istota polega na wyprze-

dzaj¹cym badaniu mo¿liwych sytuacji oraz weryfiko-

waniu sposobów ich rozwi¹zywania. Ustanawiane

modele, by by³y u¿yteczne w przysz³ym zwalczaniu

realnie zaistnia³ych epizootii, musz¹ uwzglêdniaæ ich

specyfikê i byæ odpowiednio walidowane. Z³o¿onoœæ

i zró¿nicowanie, w³aœciwe systemom biologicznym,

ogranicza skutecznoœæ modeli w maj¹cych w rzeczy-

wistoœci miejsce wybuchach chorób zakaŸnych jako

narzêdzi bezwzglêdnie pewnych. Wartoœæ ich zwiêk-

sza jednak¿e wykorzystywanie w ich opracowywaniu

doœwiadczeñ z przebiegu poprzednich wybuchów tych

samych chorób. Przydatne jest odpowiednie, wyprze-

daj¹ce szkolenie personelu w sensie nabycia koniecz-

nej do zwalczania chorób zakaŸnych sprawnoœci.

Mimo to modele s¹ jedynie jednym z elementów

planu gotowoœci, którego wartoœæ zwiêksza wspó³-

praca miêdzynarodowa s³u¿b weterynaryjnych, w któ-

rej u³atwianiu i promowaniu du¿¹ rolê odgrywa OIE,

a w tym, organizowane coroczne sesje generalne.

W dyskusji nad przedstawionym wyk³adem postulo-

wano opracowanie przewodnika dotycz¹cego weryfi-

kowania, walidacji i wykorzystywania modeli, przy-

datnych w mo¿liwie najskuteczniejszym zwalczaniu

chorób zakaŸnych zwierz¹t, zw³aszcza nowo i ponow-

nie pojawiaj¹cych siê. Podnoszono potrzebê uwzglêd-

niania zasady „kosztów i korzyœci”, by przy zachowa-

niu optymalnej skutecznoœci realizowaæ zaplanowane

dzia³ania przy mo¿liwie niskim nak³adzie kosztów.

Drugi wyk³ad plenarny dotyczy³ roli laboratoriów

referencyjnych i centrów wspó³pracuj¹cych w sta³ym

wspomaganiu programów zwalczania chorób zakaŸ-

nych. Referentem by³ dr Alvin Gajadhar z Kanadyj-

skiej Agencji Inspekcji ¯ywnoœci, Saskachewan. Pod-

staw¹ do opracowania wyk³adu by³ kwestionariusz

dostarczony przez OIE, a nastêpnie wype³niony przez

inspektoraty weterynaryjne pañstw cz³onkowskich.

W wyst¹pieniu potwierdzono, ¿e stworzona przez OIE,

zgodnie z Czwartym Planem Strategicznym, sieæ la-

boratoriów referencyjnych i oœrodków wspó³pracuj¹-

cych okaza³a siê przydatna dla podniesienia spraw-

noœci s³u¿b weterynaryjnych, wiarygodnej informacji

o wystêpowaniu chorób listy OIE i wdra¿ania opar-

tych o wiedzê standardów. Uzyskiwane z wymienio-

nego zaplecza laboratoryjnego dane u³atwia³y podej-

mowanie decyzji, umo¿liwiaj¹cych dostêpnoœæ do ryn-

ków zwierz¹t i ich produktów, w oparciu o monitoro-

wany stan zdrowia, w tym równie¿ w aspekcie zoonoz

i bezpieczeñstwa ¿ywnoœci. Podkreœlono, ¿e rozmiesz-

czenie laboratoriów referencyjnych powinno zostaæ

poszerzone, gdy¿ w szeregu stref kuli ziemskiej

obserwuje siê ich niedobór. W licznych przypadkach

konieczne wydaje siê te¿ zwiêkszenie mo¿liwoœci diag-

nostycznych w odniesieniu do dodatkowych, dotych-

czas nie badanych chorób, w oparciu o dostêpne miê-

dzynarodowe standardy. Zwrócono uwagê, ¿e w sze-

regu pañstw cz³onkowskich OIE niedobory w œrod-

kach finansowych, m.in. odnoœnie do pobierania

i transportowania próbek do badañ, stanowi¹ prze-

szkodê w wykorzystywaniu laboratoriów OIE. Potrze-

ba zapewnienia jakoœci we wszystkich dziedzinach

dzia³ania s³u¿b weterynaryjnych, w celu osi¹gania wia-

rygodnoœci wyników i wysokiej jakoœci produktów,

w tym preparatów standardowych do testów diagno-

stycznych, pozostaje nadrzêdnym wymogiem OIE, we-

ryfikowanym coraz czêœciej i szerzej przeprowadza-

nymi kontrolami. W szeregu przypadków, zw³aszcza

w krajach rozwijaj¹cych siê, zanotowano niedobór

kompetentnego personelu laboratoryjnego oraz pobie-

raj¹cego materia³ do badañ, jak równie¿ niedostatecz-

nie wyposa¿one laboratoria. Potwierdzono, ¿e uzyska-

ne w laboratoriach referencyjnych OIE wyniki tylko

wtedy s¹ udostêpnione poza krajem przesy³aj¹cym,

je¿eli na to wyrazi zgodê g³ówny lekarz weterynarii

tego kraju.

Prezentowana w czasie 75. Sesji Generalnej sytu-

acja epizootiologiczna na œwiecie zosta³a omówiona

w odrêbnej publikacji (2).

Istotna czêœæ sesji generalnej dotyczy³a wyników

dzia³ania w okresie maj 2006-maj 2007 komisji spe-

cjalistycznych i grup roboczych oraz grup ad hoc two-

rzonych w ich obrêbie, do opracowywania tematów

szczegó³owych. Dane odnosz¹ce siê do Komisji

Naukowej Chorób Zwierz¹t zreferowa³ jej prezydent,

prof. Vincenzo Caporale. Wymieni³ liczne grupy ad

hoc zajmuj¹ce siê w ramach Komisji pryszczyc¹, ksiê-

gosuszem, BSE, chorob¹ niebieskiego jêzyka, bruce-

Medycyna Wet. 2007, 63 (9)

1013

loz¹, klasycznym pomorem œwiñ, afrykañskim pomo-

rem koni, gor¹czk¹ zachodniego Nilu, rzekomym po-

morem drobiu, gryp¹ ptasi¹, gruŸlic¹, nowo pojawia-

j¹cymi siê zoonozami i chorobami zwierz¹t nieudo-

mowionych – w aspekcie wykorzystywania nowych

danych naukowych do doskonalenia ich zwalczania

i zaleceñ zmian w Kodeksie Zdrowia Zwierz¹t L¹do-

wych. Dodatkowo Komisja zainicjowa³a opracowanie

podrêcznika na temat nadzoru zdrowia zwierz¹t do-

mowych i analogicznego opracowania, dotycz¹cego

zwierz¹t nieudomowionych. Przedstawiony zosta³ plan

dzia³alnoœci komisji na lata 2007-2008, obejmuj¹cy

udoskonalenie rozdzia³ów Kodeksu Zwierz¹t L¹do-

wych odnoœnie do: chorób przenoszonych za poœred-

nictwem wektorów owadzich, oceny wymagañ doty-

cz¹cych scrapie i BSE, sformu³owania zaleceñ dla dy-

rektora generalnego OIE, dotycz¹cych tworzenia sieci

lokalnych w danym pañstwie laboratoriów dzia³aj¹-

cych pod kierunkiem laboratoriów referencyjnych OIE.

Sprawozdanie Komisji Standardów Zdrowia Zwie-

rz¹t przedstawi³ jej prezydent, dr Alejandro Thiermann.

Podkreœli³, ¿e w ci¹gu minionego roku 30 nowych lub

udoskonalonych tekstów Kodeksu Zwierz¹t L¹dowych

zosta³o przedstawionych do akceptacji Komitetowi

Miêdzynarodowemu OIE, dalszych 18 jest przygoto-

wywanych. Informowa³, i¿ w ci¹gu roku podejmowa-

na problematyka w ramach Komisji oraz jej grup

ad hoc mo¿e byæ upowszechniana elektronicznie

jako tekst tymczasowy, po którym nast¹pi og³oszenie

w formie ostatecznej. Oœwiadczy³, ¿e wszystkie po-

prawki Kodeksu Zdrowia Zwierz¹t L¹dowych bêd¹

w przysz³oœci wyra¿ane w postaci rezolucji akcepto-

wanych przez Miêdzynarodowy Komitet OIE. Komi-

sja formu³owa³a te¿ definicje takich okreœleñ, jak

„S³u¿ba Weterynaryjna”, „Weterynaryjna Administra-

cja” itp. na u¿ytek Kodeksu. Informowa³ o zmianach

dotycz¹cych ustanawiania stref i kompartmentów wol-

nych od chorób Listy OIE, wskazuj¹c na wstêpne opra-

cowanie przewodnika odnosz¹cego do tego drugiego

pojêcia. W formie ostatecznej znajduje siê opracowa-

nie dotycz¹ce kompartmentalizacji w przypadku in-

fluenzy ptasiej i rzekomego pomoru drobiu.

Odnoœnie do wœcieklizny, w Kodeksie Zdrowia

Zwierz¹t L¹dowych obecny tekst zosta³ uzupe³niony

tekstem dotycz¹cym u¿ywania szczepionek rekombi-

nowanych z ¿ywym wektorem wirusowym.

Wspomniano o ocenionej procedurze, odnosz¹cej

siê do kraju dot¹d wolnego od pryszczycy, w przypad-

ku pojawienia siê ograniczonego ogniska, w sensie

odzyskania mo¿liwie szybko statusu kraju wolnego od

tej choroby. Komisja otrzyma³a od grupy ad hoc dla

ksiêgosuszu udoskonalony rozdzia³, odnosz¹cy siê do

tej choroby, z przeznaczeniem do Kodeksu Zdrowia

Zwierz¹t L¹dowych. Przeanalizowano rozdzia³ Kodek-

su o chorobie niebieskiego jêzyka, naniesiono popraw-

ki i dodano nowe dane uwzglêdniaj¹ce przesuwanie

siê choroby w kierunku pó³nocnym. Komisja po za-

prezentowaniu delegatom do oceny modyfikowanego

rozdzia³u, dotycz¹cego gruŸlicy byd³a, przedstawi³a go

do akceptacji Miêdzynarodowego Komitetu OIE, co

nast¹pi³o.

Prezydent Komisji Standardów Zdrowia Zwierz¹t

oœwiadczy³ w odniesieniu do rozdzia³u Kodeksu Zdro-

wia Zwierz¹t L¹dowych, dotycz¹cego BSE, ¿e w prze-

formu³owaniu tekstu dotycz¹cego wymienionej cho-

roby, pod uwagê nale¿y braæ jako podstawê wyniki

badañ dotycz¹ce transmisji od krowy do krowy, jak

sugerowano w dokumencie z paŸdziernika 2006 r.

Wyrazi³ natomiast ubolewanie, ¿e niektóre kraje cz³on-

kowskie ci¹gle nawi¹zuj¹, jego zdaniem nies³usznie,

do modeli badañ eksperymentalnych na zwierzêtach

laboratoryjnych, w niektórych wypadkach genetycz-

nie modyfikowanych, wspieraj¹c tymi rezultatami po-

gl¹d o zbyt wysokim zagro¿eniu ze strony BSE byd³a

i ludzi. Podkreœli³, ¿e wyniki doœwiadczeñ na myszach

nie musz¹ bezwzglêdnie przek³adaæ siê na pogl¹d

o ryzyku choroby dla byd³a i cz³owieka. Informowa³

równie¿, ¿e szereg stanowisk otrzymanych na piœmie,

wspartych wynikami badañ, proponowa³o uznanie

przygotowanej z koœci ¿elatyny i fosforanu wapnia

(dicalcium phosphate) jako bezpiecznych (safe) nie-

zale¿nie od pochodzenia, jednak¿e pod warunkiem,

¿e byd³o stanowi¹ce Ÿród³o koœci podlega³o za ¿ycia

i poœmiertnie inspekcji weterynaryjnej. Na tej podsta-

wie Komisja proponowa³a zmiany w odnoœnym arty-

kule Kodeksu, polegaj¹ce na w³¹czeniu ¿elatyny przy-

gotowanej z koœci jako produktu wzglêdnie artyku³u

bezpiecznego (safe commodity). Tendencje liberalizo-

wania ze strony Komisji dotychczasowych restrykcji

wyra¿a³y siê te¿ w zmianach artyku³ów Kodeksu zwi¹-

zanych z transmisj¹ pionow¹ (vertical transmission)

BSE, któr¹ uznano za nieistotn¹, wzglêdnie bez zna-

czenia (negligible). Postulat UE i Japonii dotycz¹cy

ryzyka odnoœnie do potencjalnie zaka¿onych zwierz¹t

znajduj¹cych siê w kohorcie wiekowej ze zwierzêciem,

u którego w stadzie wyst¹pi³o BSE, a urodzonych przed

wprowadzeniem zakazów zapobiegaj¹cych szerzeniu

siê BSE, w tym zakazu ¿ywienia paszami zawieraj¹-

cymi bia³ko prze¿uwaczy, zosta³ uwzglêdniony w od-

powiednim formu³owaniu odnoœnych artyku³ów Ko-

deksu. W dyskusji delegat Niemiec, mówi¹cy te¿

w imieniu Unii Europejskiej, przeciwstawi³ siê pro-

ponowanym zmianom odnoœnie do ¿elatyny. Poparty

zosta³ przez delegata Japonii, który dodatkowo zwró-

ci³ uwagê na sprzecznoœæ w odniesieniu do koœci ge-

neralnie, a koœci czaszki (skull) w szczególnoœci od

byd³a w wieku powy¿ej 30 miesiêcy. Delegat Austra-

lii odniós³ siê do wypowiedzi dotycz¹cych ¿elatyny

w tym sensie, ¿e proponowa³ utrzymanie tego tematu

„w stadium badañ” i w powi¹zaniu tej sprawy ze sta-

nowiskiem WHO, przy nie akceptowaniu, ju¿ obec-

nie, propozycji przewodnicz¹cego Komisji. Nastêpnie

prezentowano udoskonalone wersje rozdzia³ów doty-

cz¹cych influenzy, niedokrwistoœci, piroplazmozy i rhi-

nopneumonitis koni, które zosta³y zaakceptowane

przez Miêdzynarodowy Komitet OIE. Uznano, ¿e

Medycyna Wet. 2007, 63 (9)

1014

zmieniony rozdzia³ Kodeksu dotycz¹cy klasycznego

pomoru œwiñ nie mo¿e byæ w obecnym stadium zaak-

ceptowany. Natomiast przyjêto now¹ wersjê rozdzia-

³u dotycz¹cego influenzy ptasiej.

W kolejnoœci sprawozdanie przedstawi³a prezydent

Komisji Standardów Zdrowia Zwierz¹t Wodnych –

dr Eva-Maria Bernoth. Zgodnie z tym dokonano w mi-

nionym roku udoskonaleñ i zmian w brzmieniu szere-

gu artyku³ów w Kodeksie Zdrowia Zwierz¹t Wodnych.

Ze wzglêdu na globalny zasiêg problematyki uwzglêd-

niaj¹cej liczne choroby ryb, miêczaków, skorupiaków

i ¿ab, spoœród których stosunkowo nieliczne gatunki

maj¹ znaczenie gospodarcze w Europie, niezbêdny

okaza³ siê w pracach Komisji udzia³ grup ad hoc, wspo-

magaj¹cych opracowywanie postêpowania profilak-

tycznego i zwalczania chorób, warunków transportu

oraz dobrostanu. Podjêto prace nad szóstym wydaniem

Podrêcznika testów diagnostycznych dla zwierz¹t

wodnych, który zostanie wydany w 2009 r. Aktualnie

wykorzystywane jest wydanie pi¹te, które zaakcepto-

wa³ Miêdzynarodowy Komitet OIE w roku 2006. Ko-

misja uzyska³a szczegó³owe sprawozdania z 28 labo-

ratoriów referencyjnych i centrum wspó³pracuj¹cego.

W kolejnoœci sprawozdanie przedstawi³ dr Mark

Artois, prezydent Grupy Roboczej Zwierz¹t Nieudo-

mowionych. Obejmowa³o ono bogat¹ tematykê doty-

cz¹c¹ m.in. rezerwuaru wirusa ptasiej grypy, wœciek-

lizny u nietoperzy (bat lyssavirus), wirusa gor¹czki

krwotocznej u goryli i BSE u zwierzyny p³owej.

W imieniu Komisji Standardów Biologicznych spra-

wozdanie roczne przedstawi³ jej prezydent, prof. Ste-

ven Edwards. Podkreœli³ zwiêkszenie liczby laborato-

riów referencyjnych w szeregu pañstw, w tym w kra-

jach rozwijaj¹cych siê. Komisja popiera³a ustanowie-

nie w najbli¿szej przysz³oœci w Kanadzie centrum

wspó³pracuj¹cego na rzecz chorób zwierz¹t nieudo-

mowionych, w tym ich epidemiologii i zarz¹dzania;

centrum wspó³pracuj¹cego w zakresie epidemiologii

i zwalczania nowo pojawiaj¹cych siê chorób ptaków,

z lokalizacj¹ we W³oszech i w USA oraz centrum

wspó³pracuj¹cego odnoœnie do dobrostanu zwierz¹t

i analizy bioetycznej w Nowej Zelandii. Rekomendo-

wa³a równie¿ zorganizowanie nastêpuj¹cych labora-

toriów referencyjnych dla: Screwworm – w Panamie,

chlamydiozy owczej i ptasiej oraz nosacizny w Niem-

czech, enzootycznego ronienia owiec w Szwajcarii, sal-

monellozy we W³oszech, scrapie i choroby char³aczej

(chronic wasting disease) w Kanadzie, piroplazmozy

koni, babeszjozy byd³a i Surra w Japonii, rozrodczego

i oddechowego syndromu œwiñ (PRRS) w Polsce (w

PIWet-PIB w Pu³awach), rhinotracheitis indyków we

Francji. Zmieniono dotychczasow¹ nazwê centrum

wspó³pracuj¹cego do spraw diagnostyki laboratoryj-

nej w Uppsali na centrum opartej na biotechnologii

diagnozie chorób zakaŸnych w medycynie weteryna-

ryjnej. Zlikwidowano natomiast w Uppsali laborato-

rium referencyjne dla enzootycznej bia³aczki byd³a

oraz laboratorium dla zakaŸnego rhinotracheitis/pustu-

lar vulvovaginitis w Holandii. Prezydent Komisji po-

informowa³, ¿e kolejne wydanie OIE Manual of

Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals

(mammals, birds and bees), uka¿e siê w 2008 r. Komi-

sja opracowa³a program i proponowan¹ listê wyk³a-

dowców na seminarium biotechnologii, planowane

w po³¹czeniu z sympozjum Œwiatowego Stowarzysze-

nia Diagnostów Weterynaryjnych, które odbêdzie siê

11-14 listopada 2007 r. w Melbourne – Australia.

Poinformowano, ¿e niezbêdna jest zmiana szczepu

Trypanosoma equiperdum jako antygenu do odczynu

wi¹zania dope³niacza w diagnostyce zarazy stadniczej.

Przedstawiono te¿ zastrze¿enia odnoœnie do produk-

cji tuberkuliny, w zwi¹zku z czym powo³ana zosta³a

grupa ad hoc do bli¿szego zbadania tego problemu.

Nowa surowica referencyjna do diagnostyki enzootycz-

nej bia³aczki byd³a okreœlona jako E5 zosta³a zaak-

ceptowana przez Komisjê w celu zast¹pienia obecne-

go preparatu E4. Komisja postulowa³a, by ELISA do

rozpoznawania wœcieklizny zosta³a uznana za test po-

lecany (prescribed test) przy przewo¿eniu przez gra-

nicê psów i kotów, przy zachowaniu jako testu pole-

canego – seroneutralizacji.

Ustanowiona w OIE w 2002 r. Grupa Robocza Bez-

pieczeñstwa ¯ywnoœci Pochodzenia Zwierzêcego

(Working Group on Animal Production Food Safety)

zwiêkszy³a aktywnoœæ w tym zakresie oraz wspó³pra-

cê z Komisj¹ Kodeksu ¯ywnoœciowego (CAC). Dzia-

³alnoœæ w roku sprawozdawczym polega³a na koordy-

nacji dzia³añ zwi¹zanych z doskonaleniem nadzoru

przed i po uboju, zwiêkszaniu udzia³u s³u¿b wetery-

naryjnych w ³añcuchu ¿ywnoœciowym oraz zaleceniach

dla hodowców zwierz¹t pod k¹tem unikania przez nich

zagro¿eñ (np. antybiotykowych stymulatorów wzros-

tu), przek³adaj¹cych siê na bezpieczeñstwo ¿ywnoœci.

Do realizowanych zadañ nale¿a³o doskonalenie syste-

mów identyfikowania zwierz¹t rzeŸnych i zapewnie-

nie, w aspekcie zdrowia publicznego, nieszkodli-

woœci œrodków ¿ywienia zwierz¹t. Szereg zagadnieñ

opracowywano przy udziale specjalistycznych grup ad

hoc. Sugerowano powo³anie takiej grupy do salmo-

nellozy drobiu. Wa¿nym tematem by³a ocena poda-

wanych zwierzêtom genetycznie modyfikowanych pro-

duktów, w tym szczepionek z szczepami o rekombi-

nowanym DNA.

Do zadañ Grupy Roboczej Dobrostanu Zwierz¹t

(Animal Welfare Working Group) nale¿a³o doskona-

lenie wytycznych zwi¹zanych z transportem l¹dowym

i morskim zwierz¹t, ubojem zwierz¹t przeznaczonych

do konsumpcji oraz masowym wybijaniem jako me-

tod¹ zwalczania chorób zakaŸnych (stamping out).

Nawi¹zano te¿ wspó³pracê z Komisj¹ Standardów

Zdrowia Zwierz¹t Wodnych w odniesieniu do proble-

matyki dobrostanu w aspekcie formu³owania odpo-

wiednich artyku³ów w Kodeksie Zwierz¹t Wodnych.

W czasie trwania Sesji Generalnej mia³y te¿ miej-

sce prezentacje wspó³pracuj¹cych z OIE organizacji

miêdzynarodowych: Komisji Kodeksu ¯ywnoœcio-

Medycyna Wet. 2007, 63 (9)

1015

wego, WHO, FAO, Œwiatowej Organizacji Handlu,

Œwiatowego Stowarzyszenia Weterynaryjnego, Miê-

dzynarodowej Federacji Zdrowia Zwierz¹t, Miêdzy-

narodowego Sekretariatu Miêsa, Miêdzynarodowej

Federacji Koñskiej, Miêdzynarodowej Federacji

Producentów Rolnych i Œwiatowego Stowarzyszenia

Weterynaryjnych Diagnostów Laboratoryjnych.

Na szczególn¹ uwagê zas³uguje raport przedsta-

wiciela Œwiatowej Organizacji Zdrowia (WHO),

dr. F. X. Meslina. Przedstawi³ on przy pomocy map

sytuacjê epidemiologiczn¹ odnoœnie do influenzy pta-

siej z uwzglêdnieniem zachorowañ ludzi. Liczba kra-

jów, które informowa³y o zachorowaniach i zejœciach

œmiertelnych u ludzi zwiêkszy³a siê z dwóch w 2004 r.

do piêciu w 2005 r. W roku 2007 41 spoœród 47 jak

dotychczas wymienionych zachorowañ ludzi mia³o

miejsce w dwóch krajach – w Egipcie 19, a w Indone-

zji 22. Jedno zachorowanie u cz³owieka zanotowano

w Nigerii. WHO monitoruje we wspó³pracy z FAO

i OIE w ramach Globalnego Systemu Wczesnego

Ostrzegania odnoœnie do Przechodz¹cych przez Gra-

nice Chorób Zwierz¹t, w³¹cznie z Zoonozami (Global

Early Warning System for Transboundry Animal

Diseases including Zoonoses, GLEWS) sytuacjê epi-

demiologiczn¹ odnoœnie do grypy ptasiej. Zgodnie

z pogl¹dem WHO, utrzymuje siê obawa o pandemiê

u ludzi w wyniku istniej¹cego nadal Ÿród³a H5N1

u ptaków domowych i dzikich, mimo ¿e jak dotych-

czas sytuacja pozostaje na poziomie nie przenoszenia

infekcji lub bardzo ograniczonego przenoszenia z cz³o-

wieka na cz³owieka. Przygotowanie skutecznej dla

ludzi szczepionki, przydatnej w skali globalnej, napo-

tyka na trudnoœci ze wzglêdu na zmiennoœæ antygeno-

w¹ szczepów kr¹¿¹cych. St¹d dla WHO szczególnie

istotna jest bie¿¹ca informacja ze strony specjalistycz-

nych, w tym referencyjnych laboratoriów weteryna-

ryjnych na temat w³aœciwoœci izolowanych od ptaków

szczepów. Bardziej efektywnie nale¿y w zwi¹zku z tym

wykorzystywaæ istniej¹ce sieci laboratoriów referen-

cyjnych i wspomniany GLEWS. Przedstawiciel WHO

nadmieni³, ¿e utworzona wspólnie z FAO sieæ INFO-

SAN ma zasiêg globalny i obejmuje specjalistów z 154

pañstw z zakresu bezpieczeñstwa ¿ywnoœci, doskona-

l¹c narodow¹ i miêdzynarodow¹ wspó³pracê i upo-

wszechnianie informacji w wymienionej tematyce.

Data przysz³orocznej, 76. sesji generalnej OIE, wy-

znaczona zosta³a na 20-25 maja 2008 r. Podano tytu³

wyk³adu plenarnego: „Integrowanie ma³ych farm

w programach ochrony zdrowia zwierz¹t”. Komitet

Miêdzynarodowy przyj¹³ na 77. sesjê generaln¹ w roku

2009 wyk³ad plenarny pt. „Wp³yw zmian klimatu

i warunków œrodowiskowych na nowo pojawiaj¹ce siê

i powtórnie wystêpuj¹ce choroby zwierz¹t i na pro-

dukcjê zwierzêc¹”. Wp³ywy do OIE wynosi³y w roku

sprawozdawczym 5 895 000 euro i tyle samo wynosi-

³y wydatki.

Reasumuj¹c, odbyta 75. Sesja Generalna OIE do-

wiod³a, ¿e zakres dzia³ania tej miêdzynarodowej or-

ganizacji w obszarze zwalczania chorób zakaŸnych

zwierz¹t, ochrony zdrowia cz³owieka w aspekcie zwal-

czania chorób odzwierzêcych i zapewniania bezpie-

czeñstwa ¿ywnoœci zwierzêcego pochodzenia, stale siê

pog³êbia i poszerza. Dzia³alnoœæ ta opiera siê na na-

ukowych osi¹gniêciach z zakresu mikrobiologii, wi-

rusologii, biotechnologii oraz epizootiologii. Na tej

podstawie tworzone s¹ wytyczne postêpowania, które

akceptuj¹ rz¹dy i ich s³u¿by weterynaryjne w skali glo-

balnej, co dowodzi wysokiego autorytetu Œwiatowej

Organizacji Zdrowia OIE tak w krajach rozwiniêtych,

jak te¿ rozwijaj¹cych siê.

Piœmiennictwo

1.75

th

General Session OIE. Draft Final Report. Paris, 20-25 May 2007.

2.Wijaszka T., Truszczyñski M.: Wystêpowanie na œwiecie w latach 2006-2007

wa¿nych epizootii, zgodnie z danymi 75. Sesji Generalnej OIE. Medycyna

Wet. 2007 (w druku).

Adres autora: prof. dr hab. Marian Truszczyñski, Pañstwowy Instytut

Weterynaryjny – Pañstwowy Instytut Badawczy, Al. Partyzantów 57,

24-100 Pu³awy; e-mail: [e-mail]