Andrzej Pilipiuk sekret alchemika Sędziwoja cz 01

background image

A n d r z e j P i l i p i u k

S e k r e t A l c h e m i k a S ę d z i w o j a c z . I

P R O L O G

W i c e d y r e k t o r L u c j u s z p o w o l i w ę d r o w a ł a m f i l a d ą s a l . Z e ś c i a n

p a t r z y ł y n a n i e g o p o r t r e t y l u d z i , k t ó r z y u m a r l i d a w n o t e m u . L u b i ł

c z a s e m p r z y s t a n ą ć , b y p o p a t r z e ć i m w o c z y . N i e m u s i a ł c z y t a ć

p o d p i s ó w p o d o b r a z a m i . Z n a ł j e w s z y s t k i e n a p a m i ę ć . G m a c h ,

z a w i e r a j ą c y p r z y g a r n i ę t ą p r z e z k r a k o w s k i o d d z i a ł M u z e u m N a r o d o w e g o

k o l e k c j ę C z a r t o r y s k i c h , b y ł o t e j p o r z e n i e m a l p u s t y . D o g o d z i n y

z a m k n i ę c i a e k s p o z y c j i b r a k o w a ł o j e s z c z e d w u k w a d r a n s ó w . W s z e d ł d o

g a l e r i i s z t u k i s t a r o ż y t n e j . W ą t p l i w e , a b y k t o k o l w i e k m i a ł s i ę t u j e s z c z e

d z i ś p o j a w i ć . P r z e s z e d ł w z d ł u ż g a b l o t c i e s z ą c o c z y n a g r o m a d z o n y m i

w e w n ą t r z s k a r b a m i p o k o l e ń , k t ó r e o d e s z ł y w z a p o m n i e n i e . S p r a w d z i ł

o k n a . P i l o t e m u r u c h o m i ł s y s t e m a l a r m o w y i z a t r z a s n ą ł c i ę ż k i e d r z w i .

P r z e c i ą g n ą ł s z n u r e k p r z e z k ó ł k o z e s t a l o w e g o d r u t u i w g n i ó t ł s z y g o w

p l a s t e l i n ę o d c i s n ą ł s w o j ą p i e c z ę ć .

Z a o k n a m i z a p a d ł j u ż w i l g o t n y j e s i e n n y w i e c z ó r . U s z y m u z e a l n i k a

w y c h w y c i ł y s z u m d r z e w s z a r p a n y c h w i a t r e m . Z b l i ż a ł s i ę d o o s t a t n i e j

s a l i , g d y n i e o c z e k i w a n i e u s ł y s z a ł f r a g m e n t y r o z m o w y . K t o ś m i m o

p ó ź n e j p o r y n a d a l z w i e d z a ł m u z e u m . K u s t o s z u n i ó s ł z e z d u m i e n i e m

k r z a c z a s t e b r w i . P o p a t r z y ł n a z e g a r e k . D o z a m k n i ę c i a z o s t a ł k w a d r a n s .

N i e s ą d z i ł , ż e j e s z c z e s i ę n a k o g o ś n a t k n i e .

P r z e s z e d ł p r z e z d r z w i i z a t r z y m a ł s i ę n a p r o g u s a l i . D w i e m ł o d e

d z i e w c z y n y s t o j ą c e k o ł o w i s z ą c e g o n a ś c i a n i e o b r a z u u s ł y s z a ł y j e g o

k r o k i i o d w r ó c i ł y s i ę z a s k o c z o n e . W i d z ą c p r a c o w n i k a m u z e u m

u s p o k o j o n e p o w r ó c i ł y d o p r z e r w a n e j r o z m o w y .

- . . . p r o c e s p o s t ę p u j e - p o w i e d z i a ł a t a n i ż s z a , c i e m n o w ł o s a . -

S ą d z ę , d r o g a k u z y n k o , ż e m u s i m y p r z e p r o w a d z i ć s p r a w ę w c i ą g u k i l k u

n a j b l i ż s z y c h t y g o d n i . A l b o z r e z y g n o w a ć . . .

1

background image

D r u g a z d z i e w c z ą t p r z e s u n ę ł a w z a d u m i e d ł o ń m i p o g r u b y m w a r k o c z u .

- T a k a ż i m o j a w i e d z a - p o w i e d z i a ł a . - T y l k o j a k i e m a m y s z a n s e

p o w o d z e n i a ? M i n ę ł o p i ę ć d z i e s i ą t l a t . N a w e t j e ś l i n a s z e p o d e j r z e n i a s ą

s ł u s z n e , S t o r m m ó g ł p r z e d ś m i e r c i ą z n i s z c z y ć m a n u s k r y p t . A l b o k o m u ś

g o p r z e k a z a ć .

S t a r y m u z e a l n i k p r z e c h a d z a ł s i ę w o l n o o g l ą d a j ą c p o r t r e t y i w r e s z c i e

p o d s z e d ł d o d z i e w c z ą t . N i e o c z e k i w a n i e z a c h w i a ł s i ę n a n o g a c h i

n e r w o w y m r u c h e m p o p r a w i ł o k u l a r y . M ł o d s z a , b l o n d y n k a z g r u b y m

w a r k o c z e m u n i o s ł a g ł o w ę z l e k k o k p i ą c y m u ś m i e c h e m . W p i e r w s z e j

c h w i l i p o m y ś l a ł , ż e t o s p o r t r e t o w a n a p r z e d c z t e r e m a w i e k a m i

d z i e w c z y n a z s t ą p i ł a z o b r a z u n a d r e w n i a n y p a r k i e t m u z e u m . J e j t w a r z

b y ł a i d e n t y c z n a , j e ś l i p o m i n ą ć c i e n i u t k i e m e t a l o w e o p r a w k i o k u l a r ó w .

U b r a n a b y ł a w p r a w d z i e i n a c z e j , a l e n a w y s m u k ł e j s z y i m i a ł a

i d e n t y c z n y s r e b r n y k r z y ż y k , w y s a d z a n y r u b i n a m i . N a w e t j e j u ś m i e c h

n i c z y m s i ę n i e r ó ż n i ł .

- J a k p a n i s t a m t ą d z e s z ł a ? - w y k r z t u s i ł w r e s z c i e s e n s o w n e , j a k m u

s i ę w y d a w a ł o , p y t a n i e .

U ś m i e c h n ę ł a s i ę s y m p a t y c z n i e .

- A j a k o ś t a k z e s k o c z y ł a m - p o w i e d z i a ł a p r z e c h y l a j ą c f i g l a r n i e

g ł o w ę . - P a t r z ę , a t u d w u d z i e s t y w i e k . B a r d z o s i ę z d z i w i ł a m .

P r z e c i ą g a ł a n i e c o k o ń c ó w k i w y r a z ó w , j e j w y m o w a b y ł a t e ż o d r o b i n ę

z b y t m i ę k k a . C z y ż b y p o c h o d z i ł a z K r e s ó w ? J e j t o w a r z y s z k a t a k ż e s i ę

u ś m i e c h n ę ł a . M ó z g s t a r u s z k a w y k o n a ł w o l t ę . P r z e c i e ż n i k t n i e m o ż e

z e j ś ć z p o r t r e t u . T o p e w n i e p r z y p a d e k . . .

- P o d o b i e ń s t w o j e s t z a i s t e u d e r z a j ą c e - p o w i e d z i a ł p r z y c h o d z ą c

w r e s z c i e d o s i e b i e .

U ś m i e c h n ę ł a s i ę j e s z c z e r a z .

- T o r o d z i n n e - p o w i e d z i a ł a . - C z a s a m i l u b i ę s o b i e p o p a t r z e ć n a

m o j ą d a l e k ą p r a b a b k ę .

2

background image

- W i ę c p a n i . . .

- N a w e t n a z y w a m s i ę i d e n t y c z n i e - j e j g ł o s m i a ł b a r d z o m i ł y

t e m b r . - D z i e l i n a s w p r a w d z i e r ó ż n i c a p i ę t n a s t u p o k o l e ń , a l e s ą d z ę , ż e

p o z a c e c h a m i f e n o t y p u o d z i e d z i c z y ł a m t e ż c o ś z j e j c h a r a k t e r u .

- U c h o w a j B o ż e - m r u k n ą ł . - T a m ł o d a d a m a z a s z l a c h t o w a ł a

s z t y l e t e m w ł a s n e g o m ę ż a .

J e j b ł ę k i t n e o c z y s t a ł y s i ę n a m o m e n t c h ł o d n e j a k k a w a ł k i l o d u .

- C z y p r z y p a d k i e m n i e d l a t e g o , ż e p r z e g r a ł j ą w k a r t y z

w y j ą t k o w o o d r a ż a j ą c y m t y p e m , d o s t a r c z a j ą c y m m ł o d e d z i e w c z ę t a n a

d w ó r s u ł t a ń s k i ? Z r e s z t ą - w z r u s z y ł a r a m i o n a m i . - T a m t e g o t e ż d o p a d ł a

i w y k o ń c z y ł a w K a m i e ń c u P o d o l s k i m . N i e p o m ó g ł m u n a w e t l i s t

ż e l a z n y w y s t a w i o n y p r z e z p o l s k i e g o k r ó l a . Z t e g o c o w i e m , w y c i ę ł a m u

p r z y r o d z e n i e . . . N a l e ż a ł o i m s i ę .

K u s t o s z u n i ó s ł b r w i z e z d u m i e n i e m .

- W i d z ę , ż e d o b r z e z n a p a n i h i s t o r i ę s w o j e j r o d z i n y - z a u w a ż y ł .

U ś m i e c h n ę ł a s i ę .

-

M ł o d z i e ż p o w i n n a s z u k a ć s o b i e d o b r y c h w z o r c ó w d o

n a ś l a d o w a n i a .

J e j k u z y n k a p a r s k n ę ł a ś m i e c h e m .

- C z y p a n i k r z y ż y k . . . ?

- T a k , t o t e n s a m c o n a p o r t r e c i e - w y j a ś n i ł a . - P r z e c h o d z i w

n a s z y m r o d z i e z p o k o l e n i a n a p o k o l e n i e .

R o z p i ę ł a s t a l o w y ł a ń c u s z e k o b i e g a j ą c y j e j s z y j ę i p o d a ł a m u

k l e j n o t . O b r a c a ł g o p r z e z c h w i l ę w p a l c a c h . N i e c z ę s t o z d a r z a ł o m u s i ę

w i d z i e ć t a k p i ę k n y p r z y k ł a d s z t u k i j u b i l e r s k i e j . K r z y ż b y ł b a r d z o

p r o s t y , p r a w i e p o z b a w i o n y o z d ó b , a l e z b l i s k a w i d a ć b y ł o w i j ą c e s i ę

w y g r a w e r o w a n e w s r e b r z e l i n i e . P o d r u g i e j s t r o n i e p i o n o w o b i e g ł y

g ł ę b o k o w y c i ę t e l i t e r y h e b r a j s k i e g o a l f a b e t u . O d c z ę s t e g o s t y k a n i a s i ę

z m a t e r i a ł a m i m e t a l w y t a r ł s i ę , a l e c i ą g l e j e s z c z e b y ł y c z y t e l n e .

3

background image

- " I t a k w s z y s t k i e r z e c z y s t a ł y s i ę z j e d n e g o " - o d c z y t a ł .

U ś m i e c h n ę ł a s i ę .

- D o k ł a d n i e t a k - p o w i e d z i a ł a .

- D z i w n e , ż e w y r y t o t e n n a p i s h e b r a j s k i m i c z c i o n k a m i , w ł a ś n i e n a

k r z y ż u - p o w i e d z i a ł . - T o p r z e c i e ż c y t a t z t a b l i c y . . .

- S z m a r a g d o w e j - d o k o ń c z y ł a . - W e d l e r o d z i n n e j t r a d y c j i k r z y ż

t e n p i e r w o t n i e n a l e ż a ł d o a l c h e m i k a S ę d z i w o j a .

- O d d a w n a j e s t p a n p r a c o w n i k i e m t e g o m u z e u m ? - z a g a d n ę ł a

d r u g a z d z i e w c z ą t .

- O d c z a s ó w w o j n y . W i ę c e j . J e s t e m w i c e d y r e k t o r e m d o s p r a w

g r o m a d z e n i a z b i o r ó w - p o w i e d z i a ł z d u m ą .

U ś m i e c h n ę ł y s i ę o b i e .

- Z t e g o c o s ł y s z a ł a m - p o w i e d z i a ł a b r u n e t k a - m a c i e w s w o j e j

k o l e k c j i a u t e n t y c z n y a t a n a t o r m i s t r z a S ę d z i w o j a ?

Z a m y ś l i ł s i ę n a c h w i l ę .

- F a k t y c z n i e j e s t u n a s c o ś t a k i e g o . A l e n i g d y n i e w y s t a w i a m y g o

n a w i d o k p u b l i c z n y . S k ą d p a n i e o t y m w i e d z ą ?

- N a w y s t a w i e p o ś w i ę c o n e j k u l t u r z e c z a s ó w S t e f a n a B a t o r e g o

p r e z e n t o w a l i ś c i e p a ń s t w o z r e k o n s t r u o w a n e w y p o s a ż e n i e p r a c o w n i

a l c h e m i c z n e j - u ś m i e c h n ę ł a s i ę .

P o p a t r z y ł n a n i ą z a s k o c z o n y .

- O w s z e m , b y ł a t a k a w y s t a w a , a l e z t e g o c o p a m i ę t a m c h y b a w

1 8 7 9 r o k u !

- W 1 8 7 8 - s p r o s t o w a ł a o d r u c h o w o b r u n e t k a .

- M o ż l i w e , a l e s k ą d p a n i o t y m w i e ? - z d u m i a ł s i ę .

Z a w a h a ł a s i ę n a c h w i l ę . M o ż e s z u k a ł a o d p o w i e d z i w p a m i ę c i , a

m o ż e z m y ś l a ł a c o s n a p o c z e k a n i u .

- C z y t a ł a m n i e d a w n o w B i b l i o t e c e J a g i e l l o ń s k i e j g a z e t y z m n i e j

w i ę c e j t e g o o k r e s u - p o w i e d z i a ł a w r e s z c i e . - N o c ó ż , n a n a s n i e s t e t y

4

background image

c z a s - k i w n ę ł a d ł o n i ą n a k u z y n k ę .

G e s t b y ł d z i w n y . O s t r y , r o z k a z u j ą c y . D r u g a z d z i e w c z ą t

p o d p o r z ą d k o w a ł a s i ę n a t y c h m i a s t . W d r z w i a c h s a l i o d w r ó c i ł y s i ę

j e s z c z e n a c h w i l ę .

- D o w i d z e n i a p a n u - p o w i e d z i a ł a b l o n d y n e c z k a .

- M i ł o b y ł o p a n a p o z n a ć - u ś m i e c h n ę ł a s i ę d r u g a .

Z n i k n ę ł y . S t a r u s z e k u s i a d ł n a f o t e l i k u p o s t a w i o n y m p o ś r o d k u

s a l i . P o p a t r z y ł w z a d u m i e n a p o r t r e t . P o w y j ś c i u d z i e w c z ą t c z u ł d z i w n ą

p u s t k ę .

- S y m p a t y c z n e c i e l ą t k a - p o w i e d z i a ł c i c h o - I m a j ą c i e k a w e

z a i n t e r e s o w a n i a .

W r e s z c i e w s t a ł i r u s z y ł w s t r o n ę w y j ś c i a p o d r o d z e g a s z ą c

ś w i a t ł a .

- M o ż e j e s z c z e k i e d y ś j e s p o t k a m - m r u k n ą ł s a m d o s i e b i e .

W i a t r z a o k n e m z a c h i c h o t a ł , a w s z y b y u d e r z y ł y c i ę ż k i e k r o p l e

d e s z c z u . P r z e s z e d ł d o s w o j e g o g a b i n e t u . Z p ó ł k i z d j ą ł h e r b a r z i

k a r t k o w a ł g o d ł u ż s z ą c h w i l ę .

- K a t a r z y n a K r u s z e w s k a h e r b u H a b d a n k , p o m ę ż u S k o r l i ń s k a -

z n a l a z ł w r e s z c i e . - P o z a b ó j s t w i e m a ł ż o n k a p o s z u k i w a n a . Z a g i n ę ł a b e z

w i e ś c i . N a j e j o s o b i e w y g a s ł r ó d K r u s z e w k i c h . . .

- H o c h s z t a p l e r k i - u ś m i e c h n ą ł s i ę w r e s z c i e . - A l e , t r z e b a

p r z y z n a ć , n i e ź l e t o w y k o m b i n o w a ł y . . .

R o z d z i a ł I

D e s z c z o w y p o r a n e k * L i s t z K r a k o w a * M i s t r z S ę d z i w ó j z S a n o k a i

j e g o p i s m a * Z a s k a k u j ą c a p r o p o z y c j a * N i e m a k s i ę g a

P o p a t r z y ł e m w o k n a c h ł o s t a n e r z ę s i s t y m , j e s i e n n y m d e s z c z e m .

P r z e d g r o b e m N i e z n a n e g o Ż o ł n i e r z a m o k l i o k r y c i p e l e r y n a m i

w a r t o w n i c y . S z e f z a g w i z d a ł p o d n o s e m k i l k a t a k t ó w . O d e r w a ł e m w z r o k

o d s z k l a n e j t a f l i i o b e j r z a ł e m s i ę n a n i e g o . S t u d i o w a ł w z a d u m i e

5

background image

w y d r u k z n a j n o w s z y m i l i s t a m i k t ó r e p r z y s z ł y p o c z t ą k o m p u t e r o w ą .

W y g l ą d a ł n a z a d o w o l o n e g o .

- N i e m i a ł b y ś o c h o t y w y b r a ć s i ę d o K r a k o w a ? - z a g a d n ą ł .

- D o K r a k o w a ? - z d z i w i ł e m s i ę . - W s u m i e d l a c z e g o n i e .

S y m p a t y c z n e m i a s t o . A m a m y t a m c o ś d o z a ł a t w i e n i a ?

P a n S a m o c h o d z i k u ś m i e c h n ą ł s i ę l e k k o .

- C o ś s i ę k r o i - p o w i e d z i a ł . - M o ż e p o w i n n i ś m y b y ć n a m i e j s c u . . .

- C z y ż b y w i d z i a n o B a t u r ę w ę d r u j ą c e g o k r u ż g a n k a m i W a w e l u i

p a t r z ą c e g o ł a k o m y m w z r o k i e m n a a r r a s y ?

- O d p u k a j w n i e m a l o w a n e d r e w n o - h u k n ą ł . - T y l k o t e g o

b r a k o w a ł o . N i e , p o p r o s t u d o s t a ł e m c i e k a w y l i s t .

- Z a m i e n i a m s i ę w s ł u c h .

- M i e j s c o w e m u z e u m d o s t a ł o p r o p o z y c j ę , j a k s i ę t o m ó w i , n i e d o

o d r z u c e n i a . K t o ś c h c i a ł s i ę z a m i e n i ć .

- O . C z y ż b y z a p r o p o n o w a n o w y m i e n i e n i e j e d n e g o z a b y t k u n a

j a k i ś i n n y ?

- D o k ł a d n i e t a k . L i s t z a w i e r a ł k s e r o k o p i ę p i e r w s z e j s t r o n y

t r a k t a t u " O R t ę c i " , p i ó r a a l c h e m i k a S ę d z i w o j a o r a z r z e c z o w ą

p r o p o z y c j ę w y m i e n i a n i a g o n a z n a j d u j ą c y s i ę w z b i o r a c h m u z e u m

a t a n a t o r .

- C o t o z a t r a k t a t i c o z a c z a t a n a t o r ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

S z e f w e s t c h n ą ł b a r d z o c i ę ż k o i p o p a t r z y ł n a s u f i t j e d n o c z e ś n i e

b ę b n i ą c p a l c a m i p o b l a c i e b i u r k a .

- T r a k t a t " O R t ę c i " z a g i n ą ł j e s z c z e p o d c z a s p i e r w s z e j w o j n y

ś w i a t o w e j - p o w i e d z i a ł . - T o o p i s d o ś w i a d c z e ń p r z e p r o w a d z a n y c h z

r t ę c i ą .

- M i s t r z S ę d z i w ó j z S a n o k a ? - z a g a d n ą ł e m . - T e n o k t ó r y m b y ł t a k i

f i l m w t e l e w i z j i , s k o ń c z y ł o s i ę t y m , ż e w s i a d a ł n a P u s t y n i B ł ę d o w s k i e j

d o U F O .

6

background image

S z e f w e s t c h n ą ł b a r d z o c i ę ż k o .

- N a s z a k i n e m a t o g r a f i a u m i e r a - z a w y r o k o w a ł . - D o k ł a d n i e t e n

s a m . A a t a n a t o r t o s p e c j a l n y p i e c a l c h e m i c z n y . J e d y n y z a c h o w a n y w

P o l s c e e g z e m p l a r z z n a j d u j e s i ę w ł a ś n i e w z b i o r a c h m u z e u m .

- T r u d n y w y b ó r - p o w i e d z i a ł e m . - Z a g i n i o n y t r a k t a t . . . C z y t o t a k ż e

j e d y n y e g z e m p l a r z ?

- T a k s i ę w y d a j e . W k a ż d y m r a z i e p r a c o w n i c y B i b l i o t e k i

N a r o d o w e j n i e z d o ł a l i z n a l e ź ć a n i j e d n e g o , a p o s z u k u j ą o d

p i ę ć d z i e s i ę c i u l a t .

- A w i ę c u n i k a t o w a k s i ą ż k a z a u n i k a t o w e u r z ą d z e n i e . P o w a ż n y

d y l e m a t . . .

- N i e m a t u ż a d n e g o d y l e m a t u - p o w i e d z i a ł S z e f . - P o p r o s t u t e g o

t y p u z a m i a n y z o s t a ł y r a z n a z a w s z e z a k a z a n e p r z e z o d p o w i e d n i e

p r z e p i s y .

- C z y ż b y p r a c o w n i c y m u z e u m z r e z y g n o w a l i z s z a n s y c h o ć b y

s k o p i o w a n i a u n i k a t o w e g o d z i e ł a ?

- N i e . Z a p r o p o n o w a l i t y s i ą c z ł o t y c h w z a m i a n z a m o ż l i w o ś ć

w y k o n a n i a m i k r o f i l m u . N i e o t r z y m a l i o d p o w i e d z i , a l e l i s t z o s t a ł

p o d j ę t y z e s k r y t k i k o n t a k t o w e j .

P o k i w a ł e m w z a d u m i e g ł o w ą .

- T y l k o c o z t e g o w y n i k a ? - z a p y t a ł e m . - J a k d o t e j p o r y n i e

w i d z ę t u ż a d n y c h p r z e s ł a n e k d o t e g o , a b y ś m y m i e l i j e c h a ć d o K r a k o w a .

K t o ś z a p r o p o n o w a ł w y m i e n i e n i e k s i ą ż k i n a z a b y t k o w y p i e c y k . J e ś l i j e s t

j e j w ł a ś c i c i e l e m , t o n i e p o p e ł n i a ż a d n e g o p r z e s t ę p s t w a . M o ż e

d y s p o n o w a ć s w o j ą w ł a s n o ś c i ą w e d l e u z n a n i a . C h o ć d z i w i ę s i ę , ż e

z r e z y g n o w a ł z p i e n i ę d z y z a w y p o ż y c z e n i e d o s k o p i o w a n i a . A l e

o s t a t e c z n i e k o l e k c j o n e r z y t o w w i ę k s z o ś c i p r z y p a d k ó w ś w i r y .

S z e f u ś m i e c h n ą ł s i ę .

- W i d z i s z , w c z o r a j z ł o ż o n o k o l e j n ą p r o p o z y c j ę . T a j e m n i c z y

7

background image

n a d a w c a n a p i s a ł , ż e j e s t n a t r o p i e s ł y n n e j " N i e m e j K s i ę g i " .

Z a p r o p o n o w a ł , ż e d o r z u c i j ą d o p o p r z e d n i e j o f e r t y .

- C z y m j e s t " N i e m a K s i ę g a " ? - z a p y t a ł e m .

- C ó ż . I s t n i e j ą d w a d z i e ł a n o s z ą c e t e n t y t u ł . T e m p l a r i u s z e , j e s z c z e

p r z e d l i k w i d a c j ą z a k o n u , p o s i ł k u j ą c s i ę w i e d z ą a l c h e m i c z n ą u z y s k a n ą

w Z i e m i Ś w i ę t e j , a w z b o g a c o n ą w ł a s n y m i b a d a n i a m i , s p o r z ą d z i l i s ł y n n ą

" N i e m ą K s i ę g ę " . Z b i ó r k i l k u d z i e s i ę c i u a k w a f o r t p r z e d s t a w i a j ą c y c h

p o s z c z e g ó l n e e t a p y p r o d u k c j i z ł o t a . C o c i e k a w e , w t y m o k r e s i e w

k s i ę g a c h k r ó l o w a ł y m i n i a t u r y m a l o w a n e r ę c z n i e l u b o b r a z k i o d b i j a n e z

d r z e w o r y t ó w . P i e r w s z e z n a n e a k w a f o r t y p o w s t a ł y w l a t a c h

d w u d z i e s t y c h s z e s n a s t e g o w i e k u . T e s ą o d n i c h p o n a d d w i e ś c i e l a t

s t a r s z e .

- P r o d u c e n c i z ł o t a - m r u k n ą ł e m .

- W ł a ś n i e . O p r ó c z w i e l u c i e k a w y c h z a j ę ć , z a j m o w a l i s i ę a l c h e m i ą .

" N i e m a K s i ę g a " t o t y l k o o b r a z k i . N i e m a p o d n i m i ż a d n y c h p o d p i s ó w .

- D e d u k u j ę , ż e t o d z i e ł o n i e j e s t u n i k a t o w e ?

- J e s t . W p e w n y m s e n s i e . W b i b l i o t e c e S o r b o n y m a j ą p o c z ą t e k .

O k o ł o j e d n e j t r z e c i e j k a r t . O b e c n y k r ó l S z w e c j i p o ś w i ę c i ł n i e m a ł o

c z a s u i p i e n i ę d z y a b y p r z e z s w o i c h a g e n t ó w s k o m p l e t o w a ć t o d z i e ł o .

- S k o m p l e t o w a ć ? - z d z i w i ł e m s i ę .

- J e d e n e g z e m p l a r z t r a f i ł w p o c z ą t k a c h d w u d z i e s t e g o w i e k u d o

K o p e n h a g i . J a k i ś m i e j s c o w y a n t y k w a r i u s z z a d y c h ę d o s z e d ł d o

w n i o s k u , ż e n a j l e p i e j b ę d z i e s p r z e d a ć d z i e ł o p o d e t a l u . W y c i ą ł

w s z y s t k i e k a r t y , o p r a w i ł w r a m k i i p o s p r z e d a w a ł .

- B a r b a r z y ń s t w o ! - w y r a z i ł e m s w o j e o b u r z e n i e .

- O w s z e m . O d t a m t e j p o r y n i e k t ó r e z a w ę d r o w a ł y n a w e t d o

A u s t r a l i i . A p e w n a c z ę ś ć m o g ł a o c z y w i ś c i e u l e c z n i s z c z e n i u . K r ó l

z e b r a ł j a k d o t e j p o r y o k o ł o j e d n e j c z w a r t e j .

- A s k ą d w i a d o m o , i l e i c h p o w i n n o b y ć ?

8

background image

- S t r o n y s ą n u m e r o w a n e . I z n a n y j e s t n u m e r k o ń c o w e j .

- C z y t o m o ż l i w e , ż e b y j e d e n e g z e m p l a r z z n a j d o w a ł s i ę w P o l s c e ?

-

A u t o r l i s t u p o w i e d z i a ł , ż e j e s t n a t r o p i e . N i e n a p i s a ł , g d z i e

s z u k a d z i e ł a .

-

- A m o ż e c h o d z i m u o t ą d r u g ą ? S k o r o p o w i e d z i a ł p a n ż e s ą d w i e ?

- T a k . . . D r u g a p o w s t a ł a w s i e d e m n a s t y m w i e k u , w k r ę g a c h

p o w i ą z a n y c h z r ó ż o k r z y ż o w c a m i . J a k s i ę w y d a j e s t a n o w i c o ś w r o d z a j u

b a r d z o n i e u d o l n e g o w y k o n a n e g o z p a m i ę c i o d p i s u z w c z e ś n i e j s z e j .

Z a c h o w a ł a s i ę w k i l k u d z i e s i ę c i u e g z e m p l a r z a c h . . .

- I j a k i e b y ł o b y n a s z e z a d a n i e ? - z a p y t a ł e m .

- U s t a l e n i e o s o b y o f e r e n t a , a p o t e m p r z e k o n a n i e g o , a b y p o z w o l i ł

w y k o n a ć k o p i ę d z i e ł a S ę d z i w o j a .

Z a m y ś l i ł e m s i ę .

- K i e d y m i e l i b y ś m y w y r u s z y ć ?

- J u t r o .

R o z d z i a ł I I

" Z ł o t o a l c h e m i k ó w " * H i s t o r i a h e r m e t y z m u * T e o r i e L u k r e c j u s z a *

T y g r y s w e m g l e * C z y m b y ł y e g i p s k i e b a t e r i e * Z a g i n i o n y d o r o b e k

s t a r o ż y t n o ś c i .

W y r u s z y l i ś m y w c z e s n y m r a n k i e m . S z e f p r o w a d z i ł . R o z l e g ł e

m a z o w i e c k i e r ó w n i n y b y ł y p r z e r a ż a j ą c o m o n o t o n n e .

- N i e c h p a n o p o w i e o a l c h e m i k a c h - p o p r o s i ł e m S z e f a . - B o t a k n a

d o b r ą s p r a w ę t o n i e w i e l e w i e m . . .

- A c o w i e s z ? - z a c i e k a w i ł s i ę .

- T o b y ł a b a n d a t a k i c h w e s o ł y c h ś w i r ó w , k t ó r z y u s i ł o w a l i

w y p r o d u k o w a ć z ł o t o z o ł o w i u - p o w i e d z i a ł e m .

- T o f a k t y c z n i e n i e w i e l e w i e s z - u ś m i e c h n ą ł s i ę . - N o t o t e r a z

p o s ł u c h a j . Z a s a d n i c z o w t y m , c o p o w i e d z i a ł e ś , j e s t t r o c h ę r a c j i .

F a k t y c z n i e t e g o t y p u p r ó b y t r w a ł y . G d y b y ł e m m ł o d y i s t u d i o w a ł e m ,

9

background image

z a p r o s z o n o n a s k i e d y ś d o s k a r b c a N a r o d o w e g o B a n k u P o l s k i e g o i

p o k a z a n o p a ń s t w o w e r e z e r w y z ł o t a . C z a s b y ł p a s k u d n y ,

p r z e p r o w a d z a n o r e w i z j e u l u d z i p o d e j r z e w a n y c h o h a n d e l k r u s z c e m i

w a l u t a m i . K i l k a n a ś c i e o s ó b n a w e t z a t o r o z s t r z e l a n o . N a m , m ł o d y m

h i s t o r y k o m s z t u k i , p o s t a n o w i o n o p o k a z a ć s k a r b y z d o b y t e p o d c z a s

r e w i z j i . A b y ł y t a m p r a w d z i w e s k a r b y , w t y m w i e l e b a r d z o c e n n y c h

m o n e t . P o k a z a n o n a m t e ż m i ę d z y n a r o d o w e o z n a c z e n i a s z t a b e k z ł o t a i t o

w p r o s t n a s z t a b k a c h - u ś m i e c h n ą ł s i ę . - N B P m i a ł n i e w i e l k ą p r a c o w n i ę ,

g d z i e w y ł o ż o n o m a m z a s a d y o k r e ś l a n i a p r ó b y k r u s z c ó w . N o n i e w a ż n e .

O p r ó c z t y c h w s z y s t k i c h z ł o t y c h f i d r y g a ł k ó w p o k a z a l i n a m t a k ż e

p i ę c i o k i l o g r a m o w ą s z t a b k ę z r a d z i e c k i m i o z n a c z e n i a m i . W y k o n a n o n a

n i e j p u n c ą n a p i s : " Z ł o t o A l c h e m i k ó w " .

- K o m u n i ś c i p r o d u k o w a l i z ł o t o z a p o m o c ą K a m i e n i a

F i l o z o f i c z n e g o ? - z d u m i a ł e m s i ę .

P a r s k n ą ł ś m i e c h e m i o m a l n i e w y l ą d o w a l i ś m y w r o w i e .

- P a w l e , t o c i s i ę u d a ł o ! N i e , o c z y w i ś c i e ż e n i e . " Z ł o t o

a l c h e m i k ó w " t o n a z w a , p o w i e d z m y u m o w n a , b o n i e f i g u r u j e w

m i ę d z y n a r o d o w y c h s ł o w n i k a c h z ł o t n i c z y c h , a l e i t a k k a ż d y b ę d z i e

w i e d z i a ł o c o c h o d z i . Z ł o t o a l c h e m i k ó w t o s t o p z a w i e r a j ą c y 9 6 7 c z ę ś c i

m i e d z i , 3 c z ę ś c i m a g n e z u i 3 0 c z ę ś c i a n t y m o n u . G e n i a l n a r z e c z .

K o l o r e m n i e r ó ż n i s i ę o d z ł o t a . T w a r d o ś c i ą p r a k t y c z n i e t e ż n i e .

P o s i a d a n i e m a l i d e n t y c z n y o p ó r e l e k t r y c z n y i b a r d z o z b l i ż o n ą

t e m p e r a t u r ę t o p n i e n i a .

- N i e ź l e - m r u k n ą ł e m . - Z a p e w n e j e s t n i e c o l ż e j s z e ?

- T a k , g ę s t o ś ć j e s t o k i l k a n a ś c i e p r o c e n t m n i e j s z a , a l e j e ś l i

b ę d z i e s z m i a ł k i l o g r a m o w ą s z t a b k ę , t o n i e ł a t w o b ę d z i e c i j ą o d r ó ż n i ć

o d p r a w d z i w e j . Z a k ł a d a m , ż e w i e s z , j a k s i ę r o z r ó ż n i a p r ó b y z ł o t a ?

- M o ż n a z a d r a p a ć p r z e d m i o t k a m i e n i e m p r o b i e r c z y m , a p o t e m

z a n u r z y ć g o w k w a s i e . K w a s c z ę ś c i o w o w y t r a w i r y s ę , a p o t e m m o ż n a

10

background image

p o r ó w n a ć t o z w z o r c o w y m i . D r u g ą m e t o d ą j e s t n a k r a p i a n i e p o w i e r z c h n i

p r z e d m i o t u k w a s a m i , z d a j e s i ę m i e s z a n i n ą s i a r k o w e g o z a z o t o w y m .

I s t n i e j ą s t ę ż e n i a d l a r ó ż n y c h p r ó b , j e ś l i u ż y j e s i ę s i l n i e j s z e g o , t o

p o j a w i a j ą s i ę c i e m n e p l a m y . T r z e c i ą m e t o d ą j e s t p r z y k l e j a n i e k u l e c z e k

r t ę c i . D o z ł o t a p r z y k l e j a j ą s i ę , d o i n n y c h m e t a l i n i e . . . J e s t t e ż j a k a ś

p r ó b a z o p a r a m i a m o n i a k u . . .

- N o c ó ż , w y m i e n i ł e ś n a j w a ż n i e j s z e . A w i e c z ł o t o a l c h e m i k ó w

d z i ę k i o b e c n o ś c i a n t y m o n u w y c h o d z i z w i ę k s z o ś c i t y c h p r ó b b e z

s z w a n k u . N a p r a w d ę ł a t w o s i ę n a c i ą ć . N a z w a w s k a z u j e , ż e p i e r w s z e

r e c e p t u r y t e g o s t o p u p o w s t a ł y j u ż w ś r e d n i o w i e c z u . . .

- A c z y m w t a k i m r a z i e j e s t t o m b a k ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

- T o s t o p m i e d z i i o k o ł o 1 0 - 2 0 % c y n k u . T e ż n i e ź l e u d a j e z ł o t o ,

a l e j e s t d u ż o ł a t w i e j s z y d o r o z p o z n a n i a .

Z a m y ś l i ł e m s i ę .

- A l e m i a ł e m m ó w i ć o a l c h e m i i - p r z y p o m n i a ł s o b i e P a n

S a m o c h o d z i k . - N o t o p o s ł u c h a j m a ł e g o w y k ł a d u . A l c h e m i c y w y w o d z i l i

s w o j ą n a u k ę o d H e r m e s a T r i s m e g i s t o s a , u t o ż s a m i a n e g o z e g i p s k i m

b o g i e m T o t e m - p a t r o n e m r z e c z y t a j e m n y c h , s e k r e t n y c h i

n i e b e z p i e c z n y c h , o p i e k u n e m n a u k i i p i s a r z y . . . T e n w i e l k i p o p r z e d n i k

p ó ź n i e j s z y c h a l c h e m i k ó w ż y ć m i a ł o k o ł o 2 7 0 0 r o k u p . n . e . J e g o d o r o b e k

n a u k o w y o c e n i a n o n a 3 6 t y s i ę c y k s i ą g ; n i e r ó b t a k i e j z d z i w i o n e j m i n y ,

w ó w c z a s k s i ę g a b y ł a z w o j e m p a p i r u s u , k t ó r y m ó g ł m i e ć k i l k a n a ś c i e

m e t r ó w d ł u g o ś c i l u b t y l k o k i l k a . . . Z t e g o d o r o b k u n i c n i e z a c h o w a ł o

s i ę d o n a s z y c h c z a s ó w , z a k ł a d a j ą c , ż e T o t b y ł p o s t a c i ą f a k t y c z n i e

i s t n i e j ą c ą i j a k i k o l w i e k d o r o b e k p o s o b i e p o z o s t a w i ł . . . O c z y w i ś c i e

u c z e n i w y ś m i e w a l i s i ę z t e g o p o d k r e ś l a n e g o p r z e z ś r e d n i o w i e c z n y c h

a l c h e m i k ó w s t a r o ż y t n e g o r o d o w o d u s w o j e j p r o f e s j i . G d y j a c h o d z i ł e m

n a s t u d i a , i n f o r m o w a n o n a s , ż e n a j s t a r s z y m z a b y t k i e m w k t ó r y m

p o j a w i a j ą s i ę p i e r w s z e n i e s k o n k r e t y z o w a n e j e s z c z e i d e e a l c h e m i c z n e ,

11

background image

j e s t t a k z w a n y " P a p i r u s z L e j d y " z a w i e r a j ą c y s p o r o c i e k a w o s t e k z

d z i e d z i n y c h e m i i i p e w n e i d e e a l c h e m i c z n e . P a p i r u s t e n s p i s a n o w

t r z e c i m w i e k u p r z e d n a s z ą e r ą , a o d n a l e z i o n y z o s t a ł w d z i e w i ę t n a s t y m

w i e k u . N i e d ł u g o p ó ź n i e j h i s t o r i ę a l c h e m i i t r z e b a b y ł o n i e c o c o f n ą ć w

c z a s i e . W l a t a c h d w u d z i e s t y c h N i e m c y b a d a j ą c y p a ł a c k r ó l a

A s s u r b a n i p a l a w N i n i w i e o d n a l e ź l i w j e g o r u i n a c h n i e z w y k l e b o g a t ą

b i b l i o t e k ę , s p i s a n ą n a p ł y t k a c h g l i n i a n y c h p i s m e m k l i n o w y m . P o ż a r

p a ł a c u i z a w a l e n i e s i ę t e g o s k r z y d ł a p o z w o l i ł y i m z a c h o w a ć s i ę w

s t a n i e w r ę c z d o s k o n a ł y m . O g i e ń w y p a l i ł j e , z w i ę k s z a j ą c i c h t w a r d o ś ć .

P r z y g n i e c i o n e g r u z a m i p r z e t r w a ł y p o n a d d w a i p ó l t y s i ą c a l a t . W ś r ó d

n i c h z n a l e z i o n o t r a k t a t o n a z w i e " W r o t a P i e c a " , o p i s u j ą c y s p o s o b y

p r z y g o t o w y w a n i a k o l o r o w e j g l a z u r y , a t a k ż e p r z e m i a n y m e t a l i .

P o n i e w a ż b i b l i o t e k a p o c h o d z i z s i ó d m e g o w i e k u p r z e d n a s z ą e r ą ,

o z n a c z a t o , ż e j u ż w t y m o k r e s i e s z u k a n o s p o s o b ó w t a k i c h p r z e m i a n .

O c z y w i ś c i e t e k s t m ó g ł b y ć s k o p i o w a n y z e z n a c z n i e s t a r s z y c h k s i ą g . . .

Z a m y ś l i ł s i ę n a c h w i l ę .

- Z n a s z o c z y w i ś c i e l e g e n d ę o k r ó l u M i d a s i e , k t ó r y s w o i m

d o t k n i ę c i e m z a m i e n i a ł w s z y s t k o w z ł o t o . W t y m t a k ż e w ł a s n ą c ó r k ę , c o

n a l e ż y j e d n a k p o t r a k t o w a ć j a k o w y p a d e k p r z y p r a c y . . . G r e c y p a r a l i s i ę

c h e m i ą , p r z e p r o w a d z a l i t a k ż e e k s p e r y m e n t y a l c h e m i c z n e . . .

- N i e c h z g a d n ę . C z y ż b y w y s z l i o d t e o r i i E m p e d o k l e s a o c z t e r e c h

ż y w i o ł a c h : w o d z i e , o g n i u , z i e m i i p o w i e t r z u ? - u ś m i e c h n ą ł e m s i ę .

- C h y b a t a k . E m p e d o k l e s ż y ł w p i ą t y m w i e k u p r z e d n a s z ą e r ą , w

t y m t e ż o k r e s i e z a c z y n a j ą s i ę w z m i a n k i o j a k i c h ś t e g o t y p u p r ó b a c h .

A l e d o p i e r o A r y s t o t e l e s z a ł o ż y ł , ż e i s t n i e j e p i ą t a e s e n c j a , e t e r ,

k s z t a ł t u j ą c a n i e b o i z i e m i ę , p r z e n i k a j ą c a w s z y s t k i e p r z e d m i o t y .

A l c h e m i c y z a w s z e p o s z u k i w a l i d u c h a m a t e r i i , n a j c z y s t s z y c h

p i e r w i a s t k ó w , ż y w e g o z ł o t a , w o d y , k t ó r a n i e m o c z y r ą k . . . N o i n i e

n a l e ż y t e ż z a p o m i n a ć o L u k r e c j u s z u , ż y j ą c y m w p i e r w s z y m w i e k u p r z e d

12

background image

n a s z ą e r ą . B y ł u w a ż a n y z a j e d n e g o z w y b i t n i e j s z y c h f i l o z o f ó w , a g ł o s i ł

p o g l ą d , ż e l w y m o g ą r o d z i ć s i ę z z a g ę s z c z o n e j p o r a n n e j m g ł y . . .

P o p a t r z y ł e m n a b i a ł e o p a r y s n u j ą c e s i ę n a d z a o r a n y m i p o l a m i .

- L e p i e j n i e c h p a n o d p u k a w n i e m a l o w a n e d r z e w o - p o w i e d z i a ł e m .

W t y m m o m e n c i e P a n S a m o c h o d z i k w d e p n ą ł h a m u l e c . P r z e d n a m i n a

d r o d z e s i e d z i a ł t y g r y s .

- O r a n y - p o w i e d z i a ł e m .

- T o n i e l e w - u s p o k o i ł m n i e S z e f . - T o t y g r y s e k .

T y g r y s e k b y ł w i e l k o ś c i m n i e j w i ę c e j w i l c z u r a .

- " Z k r w i , m g ł y i p i a s k u " - z a c y t o w a ł S z e f . - P o n i e w a ż n i e w i e r z ę

w t e o r i e L u k r e c j u s z a , c i e k a w j e s t e m s k ą d s i ę t o t u w z i ę ł o .

Z w i e r z a k r u s z y ł w n a s z ą s t r o n ę .

- Z ł a p a ć g o , S z e f i e ?

Z a m y ś l i ł s i ę .

- D a w n o j u ż n i e m i a ł e m p i e s k a - w e s t c h n ą ł . - A l e n i e m a m o c h o t y

h o d o w a ć w d o m u t y g r y s a . T a k c z y s i a k , l e p i e j , ż e b y n i e s i e d z i a ł n a

s z o s i e , k t o ś m ó g ł b y g o p r z e j e c h a ć . P o t r a f i s z g o z ł a p a ć ? T y l k o n i e

m ó w , ż e w C z e r w o n y c h B e r e t a c h p o l o w a l i ś c i e n a w i l k i g o ł y m i r ę k a m i . . .

W y j ą ł e m z e s k r y t k i k a n a p k ę i o d p a k o w a w s z y z f o l i i w y s i a d ł e m z

w o z u . T y g r y s n a m ó j w i d o k u c i e s z y ł s i ę w y r a ź n i e i r u s z y ł w m o j a

s t r o n ę . P r z y k u c n ą ł e m i w y c i ą g n ą ł e m r ę k ę p r z e d s i e b i e . P o d s z e d ł

n i e u f n i e i o b w ą c h a ł m o j e d r u g i e ś n i a d a n i e .

- J e d z , t o z k i e ł b a s ą - z a c h ę c i ł e m g o .

Z b l i s k a w y d a w a ł s i ę j e s z c z e m n i e j s z y . B y ł m n i e j w i ę c e j

w i e l k o ś c i s p a n i e l a . W z i ą ł k a n a p k ę w z ę b y i d a ł s i ę p o g ł a s k a ć . N i e b y ł o

s e n s u d ł u ż e j c z e k a ć . Z ł a p a ł e m g o w p ó ł i w s a d z i ł e m n a t y l n e s i e d z e n i e

s a m o c h o d u . U s i a d ł e m o b o k n i e g o i S z e f r u s z y ł .

- M a o b r o ż ę ? - z a c i e k a w i ł s i ę .

- N i e . P e w n i e o z n a k o w a n y j e s t m i k r o p r o c e s o r e m . C i e k a w e s k ą d s i ę

13

background image

u r w a ł . M o ż e d r a p n ą ł z j a k i e g o ś c y r k u .

- Z o b a c z c z y n i e b ę d z i e m i a ł w y t a t u o w a n e g o n u m e r u z a u c h e m ,

a l b o p o w e w n ę t r z n e j s t r o n i e u d a - p o w i e d z i a ł S z e f .

- N i e s t e t y , n i e m a - p o w i e d z i a ł e m p o p i ę c i u m i n u t a c h , c o n i e b ą d ź

p o d r a p a n y .

- M o ż e p r z y j d z i e n a m u w i e r z y ć L u k r e c j u s z o w i - w e s t c h n ą ł S z e f . -

N o n i e w a ż n e . - O , k o n t r o l a r a d a r o w a .

F a k t y c z n i e n a p o b o c z u d r o g i s t a ł r a d i o w ó z . Z j e c h a l i ś m y n a

p o b o c z e . J e d e n z p o l i c j a n t ó w p o d s z e d ł d o s a m o c h o d u i z a s a l u t o w a ł .

- M a c i e p a n o w i e j a k i ś k ł o p o t ? - z a p y t a ł u p r z e j m i e .

- M o ż n a t o t a k o k r e ś l i ć - w s k a z a ł e m t y g r y s a . - Z ł a p a l i ś m y j a k i e ś

d w a d z i e ś c i a k i l o m e t r ó w s t ą d t a k i e g o o s o b n i k a .

P o d s z e d ł d r u g i p o l i c j a n t .

- N o , w ś w i e t l e p r z e p i s ó w c h w y t a n i e d z i k i c h z w i e r z ą t t o

k ł u s o w n i c t w o - p o w i e d z i a ł z s z e r o k i m u ś m i e c h e m . - T y g r y s i c a M a g d a . . .

Z a w i a d o m i m y c y r k , ż e s i ę z n a l a z ł a .

- U c i e k ł a z c y r k u ? - z a c i e k a w i ł s i ę S z e f .

- T a k , z g u b i l i j ą p o d c z a s t r a n s p o r t u . W y s k o c z y ł a s o b i e n a s z o s ę , a

z a u w a ż y l i b r a k d o p i e r o g d y d o t a r l i n a m i e j s c e . P e w n i e j e s t

w y g ł o d z o n a , t r z e c i d z i e ń s i ę j u ż b ł ą k a .

- J a m a m c h y b a w r a d i o w o z i e p u s z k ę g o l o n k i s o k o ł o w s k i e j -

p o w i e d z i a ł d r u g i . - S p i s z e m y p r o t o k ó ł i m o ż e c i e p a n o w i e j ą n a m

z o s t a w i ć , i t a k z a p ó ł g o d z i n y z j e ż d ż a m y d o b a z y , t o j ą o d s t a w i m y n a

m i e j s c e .

F o r m a l n o ś c i z a j ę ł y m a m t y l k o c h w i l ę . R u s z y l i ś m y w d a l s z ą d r o g ę .

K ą t e m o k a u c h w y c i ł e m o b r a z . T y g r y s i c a n a s m y c z y j a d ł a g o l o n k ę z

p u s z k i . N a t l e b ł ę k i t n o - g r a n a t o w e g o r a d i o w o z u ż ó ł t e z w i e r z ę i

c z e r w o n a p u s z k a w y g l ą d a ł y n i e z w y k l e d e k o r a c y j n i e .

- A j a k s i ę t u z a p l ą c z e j a k i ś k r y m i n a l i s t a , t o g o p o l i c j a p o s z c z u j e

14

background image

t y g r y s k i e m - u ś m i e c h n ą ł s i ę S z e f . - W i d z i s z , m i a ł e m r a c j ę n i e w i e r z ą c

w t e o r i e n a s z e g o d r o g i e g o g r e c k i e g o f i l o z o f a .

- C z y g r e c c y c h e m i c y m i e l i j a k i e ś p o w a ż n i e j s z e o s i ą g n i ę c i a ? -

z a p y t a ł e m .

- W ł a ś c i w i e z t e g o c o w i e m y , t o r a c z e j n i e . U m i e l i f a r b o w a ć i

b i e l i ć t k a n i n y , w y t w a r z a l i t r o c h ę k o s m e t y k ó w . G a r b o w a l i s k ó r y ,

p r o d u k o w a l i k o l o r o w e s z k ł o i p o l e w y c e r a m i c z n e . Z n a l i n i e k t ó r e l e k i ,

a l e w p o r ó w n a n i u z E g i p c j a n a m i i c h w i e d z a b y ł a w p o w i j a k a c h .

- A j a k t o w y g l ą d a ł o w E g i p c i e ?

- D u ż o l e p i e j . M o ż n a n a w e t p o w i e d z i e ć , ż e s t a r o ż y t n i E g i p c j a n i e

z a p o c z ą t k o w a l i f i z y k ę j ą d r o w ą . I t o w p o k o j o w y c h c e l a c h . . .

- J a k t o ? - z d u m i a ł e m s i ę .

- U ż y w a l i t l e n k u u r a n u w ż y c i u c o d z i e n n y m - u ś m i e c h n ą ł s i ę . -

S p r o s z k o w a n y i w y m i e s z a n y z t ł u s z c z e m , s ł u ż y ł i m j a k o c z e r n i d ł o d o

b r w i . B y l i p o z a t y m m i s t r z a m i w w y t w a r z a n i u k o s m e t y k ó w , z w ł a s z c z a

p a c h n ą c y c h o l e j k ó w . J e ś l i p o p a t r z y s z n a m a l o w i d ł a z g r o b o w c ó w

p r z e d s t a w i a j ą c e e g i p s k i e e l e g a n t k i z a u w a ż y s z n a i c h g ł o w a c h d z i w n e

s t o ż k i , u m i e s z c z a n e n a p e r u c e .

- W i d z i a ł e m .

- A z a s t a n a w i a ł e ś s i ę k i e d y ś , c o t o t a k i e g o ?

- S z c z e r z e p o w i e d z i a w s z y n i e . U z n a ł e m t o z a j a k i ś o z d o b n y k o k ,

a l b o e l e m e n t b i ż u t e r i i . . .

- A t o w ł a ś n i e p a c h n i d ł a . W o n n y o l e j e k r o z p r o w a d z o n y z w o s k i e m

i t ł u s z c z e m , u f o r m o w a n y w s t o ż k i s t a w i a n o n a p e r u c e . Z a p e w n e j a k o ś

p r z y t w i e r d z a n o , ż e b y n i e s p a d a ł . P o d w p ł y w e m c i e p ł a t o p i ł s i ę p o w o l i

n a s ą c z a j ą c p e r u k ę l u b w ł o s y w o n n y m t ł u s z c z e m . . .

- K o s z m a r n e - w e s t c h n ą ł e m .

- A l e n a j w a ż n i e j s z e o d k r y c i a c h e m i c z n e E g i p c j a n w i ą z a ł y s i ę z

m u m i f i k a c j ą . Z w ł o k i d o s t o j n i k ó w p o d d a w a n o p r o c e s o m t r w a j ą c y m

15

background image

s i e d e m d z i e s i ą t d n i . S t o s o w a n o m i ę d z y i n n y m i m i ó d , k w a s m r ó w k o w y ,

s o d ę o r a z s z e r e g r ó ż n y c h m i e s z a n i n i z w i ą z k ó w c h e m i c z n y c h .

O c z y w i ś c i e , i m k t o ś b y ł b i e d n i e j s z y , t y m m n i e j s k o m p l i k o w a n e i

k r ó t s z e p r o c e s y s t o s o w a n o . Z u p e ł n i b i e d a c y s p o c z y w a l i w p i a s k u

z a w i n i ę c i t y l k o w c a ł u n . S u c h e p u s t y n n e p o w i e t r z e w y s y s a ł o z i c h c i a ł

w i l g o ć i z w ł o k i w y s y c h a ł y . Z p u n k t u w i d z e n i a r e l i g i i t o w y s t a r c z a ł o .

C i a ł o n i e u l e g a ł o r o z k ł a d o w i , w i ę c d u s z a m o g ł a s p o k o j n i e ż y ć w

k r a i n i e z m a r ł y c h . B i e d a c y n i e l ę k a l i s i ę r a b u s i ó w g r o b ó w , j e d y n y m

w r o g i m i c h w i e c z n e g o s p o c z y n k u b y ł y h i e n y . . .

- A e g i p s k i e b a t e r i e ? - z a p y t a ł e m .

- B a t e r i e ? - z d z i w i ł s i ę S z e f .

- Z n a j d o w a n o g a r n k i z e l e k t r o d a m i . . .

- A c h t a k . G r a t u l u j ę , w ł a ś n i e d a ł e ś s i ę n a b r a ć . F a k t y c z n i e , o d

c z a s u d o c z a s u z n a j d u j e s i ę w E g i p c i e n i e w i e l k i e n a c z y n k a g l i n i a n e z

t k w i ą c y m i w e w n ą t r z m e t a l o w y m i s z t y f t a m i z a n u r z o n y m i u d o ł u w

i z o l u j ą c e j m a s i e b i t u m i c z n e j .

- W ł a ś n i e . G d y b y n a l a ć d o ś r o d k a n a w e t d o ś ć s ł a b e g o k w a s u i

w e t k n ą ć d r u g ą e l e k t r o d ę , t o m o ż n a u z y s k a ć p r ą d e l e k t r y c z n y .

- T e o r e t y c z n i e - u ś m i e c h n ą ł s i ę S z e f . - T ę z a g a d k ę r o z w i k ł a ł j u ż

d a w n o p r o f e s o r A n d r z e j N i w i ń s k i z U n i w e r s y t e t u W a r s z a w s k i e g o . W

p i e r w s z e j c h w i l i m o ż n a o c z y w i ś c i e s ą d z i ć , ż e t o o g n i w a e l e k t r y c z n e .

Z b i o r n i k , i z o l a c j a z b i t u m i t u , s z t y f t w y g l ą d a j ą c y j a k e l e k t r o d a .

W y s t a r c z y j e d n a k p o b r a ć p r ó b k ę t e j " m a s y i z o l u j ą c e j " i l e k k o j ą

p o d g r z a ć , a w p o w i e t r z u u n i e s i e s i ę n i e b i a ń s k i z a p a c h .

- T o z n a c z y ? - z a n i e p o k o i ł e m s i ę .

- T e j a k t o n a z y w a j ą " b a t e r i e " , n i e m a j ą n i c w s p ó l n e g o z

e l e k t r y c z n o ś c i ą . T o p o p r o s t u n a c z y n i a n a w o n n o ś c i z t k w i ą c y m i

j e s z c z e w e w n ą t r z s z p a t u ł k a m i s ł u ż ą c y m i d o i c h n a b i e r a n i a . U k r y t e l u b

w y r z u c o n e . . . P r z e z t y s i ą c e l a t w o n n o ś c i s k a m i e n i a ł y , z a m i e n i ł y s i ę w

16

background image

s m o ł ę . . . A s k o r o j u ż p o r u s z m y p r o b l e m y e g i p s k i e , t o n i e z a p o m i n a j , ż e

w o k r e s i e h e l l e n i s t y c z n y m , p o w ł ą c z e n i u t e g o k r a j u d o i m p e r i u m

A l e k s a n d r a M a c e d o ń s k i e g o , w A l e k s a n d r i i z a ł o ż o n o s ł y n n ą A k a d e m i ę .

J e j c z ę ś c i ą b y ł y n i e m n i e j s ł y n n a b i b l i o t e k a i m u z e u m . A l e k s a n d r i a

b y ł a t e ż m i e j s c e m , g d z i e p o r a z p i e r w s z y s f o r m u ł o w a n o t e o r i ę o

i s t n i e n i u e l i k s i r u ż y c i a i p o d j ę t o p r ó b y u z y s k a n i a g o . A p r z y c z y n a

r o z w o j u m e d y c y n y b y ł a b a r d z o p r o z a i c z n a . P t o l e m e u s z I I F i l a d e l f o s ,

ż y j ą c y w t r z e c i m w i e k u p . n . e . , b y ł b a r d z o s ł a b e g o z d r o w i a , a p r z y t y m

m i a ł d u ż o p i e n i ę d z y . S t ą d t e ż h o j n i e s p o n s o r o w a ł b a d a n i a m e d y c z n e i

p a r a m e d y c z n e . W r e s z c i e w A l e k s a n d r i i ż y ł a p i e r w s z a k o b i e t a

a l c h e m i c z k a : M a r i a P r o p h e t i s s a .

- A p o t e m p r z y s z ł y p o ż a r y i z n i s z c z e n i a - w e s t c h n ą ł e m .

- T a k . C a ł y d o r o b e k s t a r o ż y t n e g o ś w i a t a , s i e d e m s e t t y s i ę c y

z w o j ó w p a p i r u s u , p a d ł o f i a r ą p ł o m i e n i . N i e l i c z n e o c a l a ł e p r z e w i e z i o n o

d o K o n s t a n t y n o p o l a . A r a b o w i e , p o d b i w s z y E g i p t , t a k ż e n i e w s z y s t k o

z n i s z c z y l i . W i e l e d z i e ł s t a r o ż y t n y c h u c z o n y c h i f i l o z o f ó w z n a m y d z i ę k i

t e m u , ż e p o p o d b o j u p r z e ł o ż o n o j e n a a r a b s k i . R e s z t a z a c h o w a ł a s i ę w

ś r e d n i o w i e c z n y c h k l a s z t o r a c h , g d z i e s t a r o ż y t n e t r a k t a t y p r z e p i s y w a n o .

O c z y w i ś c i e p r z y t e j o k a z j i t e ż w i e l e u l e g ł o z n i s z c z e n i u , b o w i e m

k o p i ś c i p r z e p i s y w a l i w o l n i e j n i ż p a p i r u s o w e k s i ę g i r o z p a d a ł y s i ę w

p r o c h , a p r z y t y m p o n i e w a ż p r z e p i s y w a n o n a d o ś ć d r o g i m p e r g a m i n i e ,

w i ę c s i ł ą r z e c z y m u s i a n o o g r a n i c z a ć l i c z b ę k o p i o w a n y c h d z i e ł . N i e

z a p o m i n a j , ż e k o p i s t a w t y m c z a s i e j e d n ą l i t e r k ę r y s o w a ł i c i e n i o w a ł

p r z e z p i ę t n a ś c i e m i n u t . W r e s z c i e o d c z a s u d o c z a s u d o c h o d z i ł o d o

p o ż a r ó w l u b c e l o w e g o p a l e n i a k s i ą g u z n a n y c h z a b e z b o ż n e , g r z e s z n e

c z y z a k a z a n e . . . N a p r z y k ł a d p a p i e ż G r z e g o r z V I I w 1 0 7 3 r o k u n a k a z a ł

s p a l i ć b i b l i o t e k i k l a s y c z n e w R z y m i e i K o n s t a n t y n o p o l u . P r z y o k a z j i

p r z e p a d ł p r a w i e c a ł y d o r o b e k g r e c k i e j p o e t k i S a f o n y .

- J e d n i r a t o w a l i , i n n i n i s z c z y l i - w e s t c h n ą ł e m .

17

background image

- N o , n i e p r z e j m u j s i ę . C i ą g l e j e s z c z e m a m y s z a n s ę p o z n a ć n i e c o z

d o r o b k u s t a r o ż y t n o ś c i .

- W j a k i s p o s ó b ? - z d z i w i ł e m s i ę .

- W E g i p c i e c i ą g l e z n a j d o w a n e s ą k o l e j n e p a p i r u s y . N i e d a w n o

n a t r a f i o n o n a f r a g m e n t k s i ę g i j e d n e g o z r z y m s k i c h h i s t o r y k ó w , k t ó r a

d o t ą d z n a n a b y ł a j e d y n i e z o d p i s ó w . N a t r a f i a s i ę n a f r a g m e n t y p i s m

c h r z e ś c i j a ń s k i c h , w t y m n a l i c z n e a p o k r y f y . O b e c n i e z n a n y c h j e s t c o ś

z d a j e s i ę d w a d z i e ś c i a s i e d e m f r a g m e n t ó w r ó ż n y c h e w a n g e l i i , k t ó r e n i e

w e s z ł y d o k a n o n u . . . J e d n a k n a j w i ę k s z e n a d z i e j e w i ą ż e s i ę z

H e r c u l a n u m .

- T o m i e j s c o w o ś ć n i e d a l e k o P o m p e i , t a k ż e z n i s z c z o n a p r z e z

w y b u c h W e z u w i u s z a - z a u w a ż y ł e m . - D l a c z e g o w ł a ś n i e t a m . . .

- W i d z i s z P a w l e , P o m p e j e z a s y p a ł g o r ą c y p o p i ó ł i d e s z c z

r o z ż a r z o n y c h k a m y c z k ó w . N a t o m i a s t H e r c u l a n u m i S t a b i e z a l a n e

z o s t a ł y w u l k a n i c z n y m b ł o t e m o t e m p e r a t u r z e k i l k u d z i e s i ę c i u s t o p n i .

B ł o t o p o k r y ł o m i a s t o w a r s t w ą g r u b o ś c i k i l k u n a s t u m e t r ó w i s t o p n i o w o

s t w a r d n i a ł o n a k a m i e ń . W P o m p e j a c h a r c h e o l o d z y z n a j d u j ą s p a l o n e

k s i ą ż k i , z w ę g l o n e n a s k u t e k p r z y s y p a n i a g o r ą c y m p o p i o ł e m , l u b p o

p r o s t u o d l e ż e n i a p r z e z b l i s k o d w a t y s i ą c e l a t w p o p i e l e . O d w i j a n i e i c h

i o d c z y t y w a n i e j e s t n i e z w y k l e ż m u d n y m z a j ę c i e m , a l e p r z y n o s i j u ż

p e w n e w y m i e r n e k o r z y ś c i . S z c z e g ó l n i e c i e k a w e m o g ą b y ć b a d a n i a w i l l i

n a z b o c z a c h g ó r y . T a m m i e s z k a l i n a j b a r d z i e j w y k s z t a ł c e n i

p o m p e j a ń c z y c y . M i e l i z p e w n o ś c i ą w i e l e k s i ą g , i m o ż e c o ś z t e g o u d a

s i ę o d n a l e ź ć . D o t e j p o r y n a p r z y k ł a d z w y k o p a l i s k m a m y f r a g m e n t

n i e z n a n e j d o t ą d s z t u k i A j s c h y l o s a .

- D l a c z e g o a r c h e o l o d z y w i ą ż ą n a d z i e j e z H e r c u l a n u m ?

- W g o r ą c y m b ł o c i e m o g ł o z a c h o w a ć s i ę w i ę c e j , p o z a t y m g d z i e ś

t a m b y ł g i m n a z j o n z b o g a t ą b i b l i o t e k ą , l i c z ą c ą k i l k a t y s i ę c y z w o j ó w .

N i e s t e t y , n a j p i e r w t r z e b a d o k o ń c z y ć b a d a n i e P o m p e j ó w , a t o r o b o t a

18

background image

j e s z c z e n a d z i e s i ę c i o l e c i a . D o t e j p o r y , a k o p i e s i ę t a m o d p r z e s z ł o

d w u s t u l a t , o d s ł o n i ę t o 3 / 5 p o w i e r z c h n i m i a s t a . K t o w i e , j a k i e j e s z c z e

t a j e m n i c e k r y j ą g r u z y z n i s z c z o n y c h m i a s t i p i a s k i p u s t y n i . N o i j e s t

j e s z c z e j e d n o ź r ó d ł o , d o n i e d a w n a l e k c e w a ż o n e .

- J a k i e ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

- E t i o p i a i A r m e n i a . K r a j e l e ż ą c e n a o b r z e ż a c h ó w c z e s n e g o ś w i a t a .

Z n a n e s ą g r e c k i e t r a k t a t y f i l o z o f i c z n e , k t ó r e p r z e t r w a ł y t y l k o w

p o s t a c i p r z e k ł a d ó w n a o r m i a ń s k i . Z n a m y p r a c e h i s t o r y c z n e z I w i e k u

n a s z e j e r y , k t ó r e z a c h o w a ł y s i ę t y l k o w j ę z y k a c h o r m i a ń s k i m ,

a m h a r s k i m i g y e z . O c a l a ł o s p o r o . T r z e b a t o t y l k o o d n a l e ź ć . . .

R o z d z i a ł I I I

S e k r e t y g r a f o l o g i i * K t o m o ż e p o t r z e b o w a ć a t a n a t o r a ? * K i m s ą

n a s z e p r z e c i w n i c z k i ? * Z a s a d z k a n a P l a n t a c h * S t r a s z l i w y ł o m o t *

T a j e m n i c z a S t a s i a * S r e b r n y k r z y ż y k .

G a b i n e t w i c e d y r e k t o r a L u c j u s z a b y ł d o ś ć c i e m n y . C a ł ą j e d n ą

ś c i a n ę z a j m o w a ł r e g a ł s k l e c o n y z r ó ż n y c h p r z y p a d k o w o z e b r a n y c h

d e s e k , z a s t a w i o n y c i a s n o d z i e s i ą t k a m i k s i ą ż e k . K i l k a p r z e d w o j e n n y c h

f o t e l i o t a c z a ł o n i e w y s o k i s t o l i k . N a b i u r k u s t a ł k o m p u t e r .

- W y g o d n i e s i ę s i e d z i ? - u ś m i e c h n ą ł s i ę s t a r y m u z e a l n i k .

- B a r d z o - p o w i e d z i a ł S z e f . - G d z i e j e p a n z d o b y ł ?

- C ó ż , p e w n a p o m y l o n a s t a r u s z k a z a p i s a ł a j e n a s z e m u m u z e u m .

S ą d z i ł a , ż e t o b e z c e n n e a n t y k i . N i e w y p a d a ł o o d m ó w i ć , a l e n i e m a m y

e k s p o z y c j i m e b l i z l a t m i ę d z y w o j e n n y c h , w i ę c n a r a z i e w y k o r z y s t u j e m y

j e w t a k p r o z a i c z n y s p o s ó b - u ś m i e c h n ą ł s i ę .

- P o r o z m a w i a j m y o s p r a w i e , k t ó r a n a s t u s p r o w a d z a -

z a p r o p o n o w a ł P a n S a m o c h o d z i k .

N a s z g o s p o d a r z w y j ą ł z s z u f l a d y l i s t n a p i s a n y n a r ę c z n i e

c z e r p a n y m p a p i e r z e .

- O t o n a s z a z a g a d k a - p o w i e d z i a ł . - Z w r ó ć c i e p a n o w i e u w a g ę j a k a

19

background image

p i ę k n a k a l i g r a f i a . K a ż d a l i t e r k a d o p r a c o w a n a .

- O d c i s k i p a l c ó w ? - z a p y t a ł e m .

- N o c ó ż . C a ł a m a s a . T r z e c h r ó ż n y c h o s ó b . T y l e t y l k o , ż e n i e

f i g u r u j ą w r e j e s t r a c h p o l i c y j n y c h . A n i e s p r a w d z i m y p r z e c i e ż , j a k i e

l i n i e n a p a l u s z k a c h m a j ą w s z y s c y m i e s z k a ń c y K r a k o w a .

P o s k r o b a ł e m s i ę w z a d u m i e w g ł o w ę .

- M o ż e d a ć t e n l i s t g r a f o l o g o w i - z a p r o p o n o w a ł e m

- M y ś l e l i ś m y o t y m , a l e p o l i c y j n i s ą s t r a s z n i e z a w a l e n i r o b o t ą .

M u s i e l i b y ś m y c z e k a ć p r z e s z ł o d w a m i e s i ą c e n a o d p o w i e d ź .

- M a m p r z y j a c i e l a , k t ó r y s i ę t y m a m a t o r s k o z a j m u j e -

p o w i e d z i a ł e m . - Z t e g o c o w i e m , g ł ó w n y m ź r ó d ł e m j e g o u t r z y m a n i a j e s t

b a d a n i e l i s t ó w m o t y w a c y j n y c h w y s y ł a n y c h d o k i l k u d u ż y c h f i r m .

- P r ó b u j e z k r o j u p i s m a w y c z y t a ć c z y d a n y c z ł o w i e k n a d a j e s i ę n a

p r a c o w n i k a ? - u ś m i e c h n ą ł s i ę p a n L u c j u s z . - J e ś l i n i e k o s z t o w a ł o b y t o

z b y t d u ż o . . .

- D l a m n i e z r o b i t o g r a t i s . J e s t m i w i n i e n p r z y s ł u g ę .

- T a m j e s t s k a n e r . W k o m p u t e r z e j e s t m o d e m , g d y b y ś c h c i a ł m u t o

p r z e s ł a ć p r z e z s i e ć - w s k a z a ł g e s t e m .

- J a j a k o ś n i e m o g ę s i ę p r z y z w y c z a i ć d o t y c h n o w o c z e s n y c h

ś r o d k ó w k o m u n i k a c j i - w e s t c h n ą ł S z e f .

- J a m u s i a ł e m . O s t a t e c z n i e j e s t e m t u w i c e d y r e k t o r e m , m u s z ę b y ć

k o m p e t e n t n y - u ś m i e c h n ą ł s i ę .

Z a b r a ł e m s i ę d o d z i e ł a . P o ł o ż y ł e m l i s t n a p ł y c i e s k a n e r a , u r u c h o m i ł e m

p o d g l ą d .

- N i e m a p a n t e o r i i k t o m ó g ł z a p r a g n ą ć w e j ś ć w p o s i a d a n i e

a t a n a t o r a ? - z a p y t a ł S z e f .

- M a m - w e s t c h n ą ł . - A l e j e s t o n a t a k s k r a j n i e n i e p r a w d o p o d o b n a ,

ż e d a r o w a ł e m s o b i e s p r a w d z a n i e j e j w i a r y g o d n o ś c i .

- N a s z k o l e g a p o f a c h u S h e r l o c k H o l m e s - z a c z ą ł e m .

20

background image

D o k o ń c z e n i e z d a n i a p r z e r w a ł m i w y b u c h h o m e r y c k i e g o ś m i e c h u .

R e c h o t a l i o b a j . W r e s z c i e S z e f o p a n o w a ł s i ę z w y s i ł k i e m .

- M ó w , m ó w , p r z e p r a s z a m . . .

- N i c n i e s z k o d z i , S z e f i e . D e t e k t y w u w a ż a ł , ż e j e ś l i w y k l u c z y s i ę

w s z y s t k i e r z e c z y n i e m o ż l i w e , t o p o z o s t a ł e , n a w e t j e ś l i b ę d ą m a ł o

p r a w d o p o d o b n e , m u s z ą b y ć p r a w d z i w e .

P a n L u c j u s z k i w n ą ł g ł o w ą w z a d u m i e .

- N o d o b r z e . J a k i ś m i e s i ą c t e m u s p o t k a ł e m w m u z e u m d w a

s y m p a t y c z n e c i e l ą t k a w w i e k u o k o ł o o s i e m n a s t u - d z i e w i ę t n a s t u l a t .

S z c z e r z e m ó w i ą c , j e d n a z n i c h m a ł o m n i e n i e p r z y p r a w i ł a o z a w a ł , b o

w y g l ą d a ł a d o k ł a d n i e j a k d a m a s p o r t r e t o w a n a n a j e d n y m z w i s z ą c y c h w

t e j s a l i o b r a z ó w . . .

S ł u c h a ł e m g o p r z y g o t o w u j ą c p o c z t ę d o w y s ł a n i a .

- S p r a w d z i ł e m w s z ę d z i e , n a w e t d o k s i ą ż k i t e l e f o n i c z n e j z a j r z a ł e m

- d o k o ń c z y ł . - W K r a k o w i e n i e m a ż a d n y c h K r u s z e w s k i c h .

- A d l a c z e g o p a n s ą d z i , ż e b y ł a z K r a k o w a ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę . -

S k o r o s a m p a n w s p o m n i a ł , ż e m i a ł a d z i w n y , j a k b y k r e s o w y a k c e n t . . .

- D l a t e g o t a k s ą d z ę , w i e l k i d e t e k t y w i e , - u ś m i e c h n ą ł s i ę z

p o l i t o w a n i e m - ż e p o w i e d z i a ł a , i ż c z a s e m l u b i w p a ś ć i p o p a t r z e ć s o b i e

n a t e n o b r a z . Z t e g o w y d e d u k o w a ł e m , ż e m u s i m i e s z k a ć g d z i e ś

n i e d a l e k o . B o p r z e c i e ż n i e b ę d z i e j e c h a ł a p r z e z p ó ł P o l s k i t y l k o p o t o ,

ż e b y w p a ś ć d o m u z e u m . Z w ł a s z c z a , ż e n i e p o t r z e b u j e n a w e t k o p i i t e g o

o b r a z u . W y s t a r c z y , ż e p o p a t r z y w l u s t r o .

K i w n ą ł e m g ł o w ą .

- M o ż e m i e s z k a ć g d z i e ś d a l e k o , a l e c h o d z i ć d o l i c e u m w K r a k o w i e

- z a s u g e r o w a ł S z e f . - A l b o s t u d i o w a ć . . .

- C h y b a c i u t z a m ł o d a . N o c h y b a , ż e j e s t n a p i e r w s z y m r o k u -

p o w i e d z i a ł p a n L u c j u s z . - T a k w i ę c t e d w i e d z i e w c z y n y b y ł y j e d y n y m i ,

o d k t ó r y c h k i e d y k o l w i e k s ł y s z a ł e m p y t a n i e o t o u r z ą d z e n i e .

21

background image

- J a k w y g l ą d a t e n a t a n a t o r ? - z a i n t e r e s o w a ł e m s i ę .

- C h o d ź c i e , p o k a ż ę w a m - u ś m i e c h n ą ł s i ę .

W s t a l i ś m y . M a g a z y n m u z e a l n y u r z ą d z o n y b y ł n a s t r y c h u .

G o s p o d a r z o t w o r z y ł c i ę ż k i e s t a l o w e d r z w i i w k r o c z y l i ś m y p o m i ę d z y

r e g a ł y z a s t a w i o n e g ę s t o d r e w n i a n y m i s k r z y n i a m i i t e k t u r o w y m i

p u d ł a m i .

- N i e m a m y t u w ł a ś c i w i e n i c c e n n e g o - p o w i e d z i a ł . - K i l k a s t a r y c h

z a s t a w s t o ł o w y c h , s e t k i ś w i e c z n i k ó w z r ó ż n y c h e p o k , t r o c h ę

s e c e s y j n y c h s r e b e r i c a ł ą k u p ę p r z e d m i o t ó w c o d z i e n n e g o u ż y t k u z

u b i e g ł e g o w i e k u i p o c z ą t k ó w n a s z e g o . N i e w y s t a w i a m y i c h , n o z a

w y j ą t k i e m n i e w i e l k i c h w y s t a w t e m a t y c z n y c h o d c z a s u d o c z a s u . A o t o i

n a s z e k s p o n a t .

W k ą c i e m a g a z y n u s t a ł o c o ś w r o d z a j u b l a s z a n e g o p i e c y k a t y p u

k o z a . C z a r n e b l a c h y p o z n a c z o n e b y ł y w ż e r a m i w m i e j s c a c h , g d z i e

t r o s k l i w a r ę k a u z b r o j o n a w n a s ą c z o n ą n a f t ą s z m a t k ę u s u n ę ł a r d z ę . O d

s p o d u z n a j d o w a ł s i ę z b i o r n i k n a o l i w ę , w y k o n a n y z p o c i e m n i a ł e g o

m o s i ą d z u . D y r e k t o r o t w o r z y ł p o k r y w ę , o s a d z o n ą n a z a w i a s a c h i n a s z y m

o c z o m u k a z a ł o s i ę w n ę t r z e p i e c y k a .

Ś c i a n k i , j a k s i ę o k a z a ł o , w y k o n a n e b y ł y z d w u w a r s t w b l a c h y ,

p o m i ę d z y k t ó r e u b i t o g l i n ę . O d d ł u g i e g o u ż y t k o w a n i a w y p a l i ł a s i ę n a

c z e r w o n o - c z a r n y k o l o r . W g ł ę b i p i e c a n a w a r s t w i e p i a s k u l e ż a ł o

s z k l a n e j a j o z a o p a t r z o n e w w e n t y l . S z k ł o b y ł o l e k k o z i e l o n k a w e , p e ł n e

p ę c h e r z y k ó w . Z j e d n e j s t r o n y t r o c h ę s i ę z a k l ę s ł o , j a k b y z b y t w y s o k a

t e m p e r a t u r a s p o w o d o w a ł a c z ę ś c i o w e s t o p i e n i e s i ę j a j a .

- W i ę c z a t ą k u p k ę p o r d z e w i a ł y c h b l a c h o f e r o w a n o b e z c e n n y

s t a r o d r u k ? - z d u m i a ł e m s i ę . - N a m i e j s c u m u z e u m n i e w a h a ł b y m s i ę a n i

m i n u t y !

S t a r y k u s t o s z w e s t c h n ą ł .

- P a n i e T o m a s z u - p o w i e d z i a ł - S k ą d p a n w y t r z a s n ą ł t e g o s w o j e g o

22

background image

p o m o c n i k a ?

- W y s z e d ł p e w n e g o d n i a z k r z a k ó w u b r a n y w d r e s A d i d a s a .

- C z y m i a ł t e l e f o n k o m ó r k o w y i k i j d o b e j s b o l a ? - z a c i e k a w i ł s i ę

p a n L u c j u s z . - W y o b r a ź s o b i e , m ł o d y c z ł o w i e k u , ż e t a k u p k a p o g i ę t y c h

b l a c h t o j e d e n z d w u i s t n i e j ą c y c h n a ś w i e c i e a u t e n t y c z n y c h p i e c ó w

t e g o t y p u p a m i ę t a j ą c y c h s i e d e m n a s t y w i e k . A n a s z j e s t j e d y n y m

k o m p l e t n y m .

- P r z e p r a s z a m - p o w i e d z i a ł e m z e s k r u c h ą .

- A l e s t a r o d r u k , a l b o p r z y n a j m n i e j j e g o k o p i ę w a r t o b y z d o b y ć -

p o w i e d z i a ł S z e f . - J a k m o ż e m y s k o n t a k t o w a ć s i ę z n a d a w c ą l i s t u ?

- N a P l a n t a c h , n i e d a l e k o o d B a r b a k a n u z n a j d u j e s i ę s t a r y d ą b .

C z ę ś c i o w o w y p r ó c h n i a ł , d z i u r a z a b e z p i e c z o n a j e s t s i a t k ą . N a d a w c a

p o l e c i ł u m i e ś c i ć o d p o w i e d ź z a n i ą .

- M a m p l a n - p o w i e d z i a ł e m . - Z o s t a w i m y w i a d o m o ś ć , ż e s i ę

z g a d z a m y .

S z e f p o p a t r z y ł n a m n i e z a c i e k a w i o n y .

- I c o d a l e j ?

- U s t a l i m y m i e j s c e p r z e k a z a n i a . W y m i e n i m y m a n u s k r y p t n a

o d p o w i e d n i o z m o d y f i k o w a n y p i e c y k t y p u " k o z a " , z e s z k l a n y m s ł o j e m

u m i e s z c z o n y m w e w n ą t r z . J e ś l i w y m i e n i a j ą c y p o t e m s i ę z o r i e n t u j e , t o

o d d a m y m u j e g o s t a r o d r u k , o c z y w i ś c i e u p r z e d n i o w y k o n a w s z y k o p i ę .

- T r o c h ę t o n i e e t y c z n e - m r u k n ą ł g o s p o d a r z .

- S k r a j n i e n i e e t y c z n e - w e s t c h n ą ł P a n S a m o c h o d z i k . - C z y m a s z

j e s z c z e j a k i e ś r ó w n i e d o b r e p o m y s ł y ?

- T e n j e s t n i e z ł y - p a n L u c j u s z p o d n i ó s ł g ł o w ę . - A l e z r o b i m y t o

t r o c h ę g o d n i e j . Ż a d n e g o p i e c y k a t y p u k o z a . Z a p r o p o n u j e m y w y m i a n ę .

P r a w o d o s k o p i o w a n i a s t a r o d r u k u , w z a m i a n z a p r a w o d o s k o p i o w a n i a

p i e c y k a .

- C h o r o b a , t o m i n i e p r z y s z ł o d o g ł o w y - p o w i e d z i a ł e m z e s k r u c h ą .

23

background image

- T r z e b a m i e ć t u - S z e f p u k n ą ł s i ę p a l c e m w s k a z u j ą c y m w c z o ł o . -

A n i e t y l k o t u - z g i ą ł r a m i ę p a r o d i u j ą c g e s t p o w s z e c h n i e z n a n y z

p o k a z ó w k u l t u r y s t y c z n y c h .

- A j e ś l i w ł a ś c i c i e l t r a k t a t u n i e z g o d z i s i ę n a n a s z ą p r o p o z y c j ę ? -

z a p y t a ł e m .

- W ó w c z a s w y m y ś l i m y c o ś i n n e g o - p o w i e d z i a ł S z e f . - P r o p o n u j ę

p r z y g o t o w a ć l i s t .

U ś m i e c h n ą ł e m s i ę w s k r y t o ś c i d u c h a . W i e d z i a ł e m j u ż , c o b ę d ę

r o b i ł d z i s i e j s z e g o p o p o ł u d n i a .

P a d a ł d e s z c z , g d y z a k r a t k ę w e w s k a z a n y m m i e j s c u w s u n ą ł e m

k o p e r t ę . R o z e j r z a ł e m s i ę , c z y n i k t m n i e n i e ś l e d z i , a l e n i k o g o n i e b y ł o

w i d a ć . W y c o f a ł e m s i ę i u s i a d ł e m n a ł a w e c z c e s t o j ą c e j o p o d a l .

Z a ł o ż y ł e m s p e c j a l n e o k u l a r y . I c h s z k ł a b y ł y o d ś r o d k a n a p y l o n e d o

p o ł o w y s r e b r e m , d z i ę k i c z e m u m a j ą c j e n a o c z a c h m o ż n a b y ł o p a t r z e ć

d o t y ł u . Z a t o d u ż o g o r z e j p a t r z y ł o s i ę o d p r z o d u . N o c ó ż , c o ś z a c o ś .

R o z ł o ż y ł e m s o b i e g a z e t ę i u d a w a ł e m , ż e c z y t a m . N i e b y ł t o c h y b a

n a j r o z s ą d n i e j s z y p o m y s ł , b o s z y b k o p r z e m i ę k ł a o d d e s z c z u a p o t e m

r o z p a d ł a s i ę . M i n ę ł y c z t e r y g o d z i n y . W t y m c z a s i e a l e j k ą p r z e s z ł o

k i l k a o s ó b , a l e ż a d n a n i e z a k r ę c i ł a w s t r o n ę d r z e w a . W r e s z c i e g d y

p r a w i e t r a c i ł e m n a d z i e j ę , n a ś c i e ż c e p o j a w i ł a s i ę n i e w y s o k a p o s t a ć

u b r a n a w j a s n ą k u r t k ę p r z e c i w d e s z c z o w ą . S z ł a n i e n a t u r a l n i e p o w o l i .

W y c z u ł e m w t y m f a ł s z . P o d c z a s d e s z c z u n i k t n i e s p a c e r u j e s o b i e b e z

c e l u . K a ż d y s p i e s z y s i ę d o d o m u , a l b o w i n n e m i e j s c e g d z i e m o ż e

l i c z y ć n a s u c h y k ą t i o d r o b i n ę h e r b a t y . P o s t a ć z a k r ę c i ł a w s t r o n ę

d r z e w a . P o c h w i l i d ł o ń w y ł o w i ł a k o p e r t ę z l i s t e m z z a s i a t k i . W s t a ł e m i

r u s z y ł e m s z y b k i m k r o k i e m w t a m t ą s t r o n ę . O d b i o r c a p r z e s y ł k i n i e

s p i e s z y ł s i ę , n i e z a u w a ż y ł m n i e . R o z p r u ł p a l c e m k o p e r t ę i c z y t a ł l i s t .

P o d k r a d ł e m s i ę b a r d z o c i c h o . D o p i e r o g d y b y ł e m n i e d a l e j n i ż m e t r o d

d z i u p l i , c z y t a j ą c y u s ł y s z a ł m n i e . R z u c i ł l i s t n a z i e m i ę i z m i e j s c a

24

background image

p r z y j ą ł p o s t a w ę o b r o n n ą . S z e r o k i k a p t u r z a s ł a n i a ł t w a r z .

- M o ż e m y p o r o z m a w i a ć ? - z a g a d n ą ł e m .

- W ż a d n y m w y p a d k u !

S t a ł a p r z e d e m n ą d z i e w c z y n a . A k c e n t n i e p o z w a l a ł m i e ć w ą t p l i w o ś c i ,

p o c h o d z i ł a z K r e s ó w .

- N a l e g a m - p o w i e d z i a ł e m .

- Z d r o g i - z a ż ą d a ł a k i e r u j ą c s i ę p r o s t o n a m n i e .

W y c i ą g n ą ł e m r ę k ę . Z a a t a k o w a ł a z s z y b k o ś c i ą k o b r y i z w i n n o ś c i ą k o t a .

R ą b n ą ł e m p l e c a m i w m o k r e l i s t o w i e d o b r e d w a m e t r y d a l e j . U s i ł o w a ł e m

w s t a ć , g d y n i e o c z e k i w a n i e n i e w i e l k a s t o p a o b u t a w b i a ł y a d i d a s

p r z y g n i o t ł a m o j ą p i e r ś z p o w r o t e m d o z i e m i .

- N i e u c z y ł a c i ę m a m u s i a , ż e t o b a r d z o n i e g r z e c z n i e p r z e s z k a d z a ć

d a m i e w l e k t u r z e l i s t ó w ? - z a p y t a ł a .

Z a m i a s t o d p o w i e d z i e ć z ł a p a ł e m j ą z a s t o p ę s p e c j a l n y m c h w y t e m i

p o c i ą g n ą ł e m s k r ę c a j ą c j e d n o c z e ś n i e . P a d a j ą c w y p r o w a d z i ł a d r u g ą n o g ą

c i o s , k t ó r y r o z k w a s i ł m i n o s i s p r a w i ł , ż e p r z e d o c z y m a z a t a ń c z y ł y

k o l o r o w e k ó ł k a . P o d e r w a l i ś m y s i ę j e d n o c z e ś n i e . T y m r a z e m

z d e c y d o w a ł e m p r z e j ą ć i n i c j a t y w ę i w y p r o w a d z i ł e m n o g ą u d e r z e n i e w

k i e r u n k u j e j k o l a n a . U s k o c z y ł a z z a d z i w i a j ą c ą ł a t w o ś c i ą , p o c z y m

n i e o c z e k i w a n i e s t w i e r d z i ł e m , ż e j e j ł o k i e ć t r a f i ł m n i e w s p l o t

s ł o n e c z n y . P r z e d o c z y m a r o z b ł y s ł o m i o ś l e p i a j ą c o j a s n e s ł o ń c e , a

p o t e m z g a s ł o , a j a b y ł e m r o z b i t k i e m z ł o d z i p o d w o d n e j , k t ó r e m u

s k o ń c z y ł o s i ę p o w i e t r z e . D ł u g o n i e m o g ł e m z ł a p a ć o d d e c h u , w r e s z c i e

g d y p r z e d o c z y m a r o b i ł o m i s i ę j u ż c i e m n o z d o ł a ł e m n a p e ł n i ć p ł u c a

o ż y w c z y m t l e n e m . S t w i e r d z i ł e m p r z y o k a z j i , ż e z n o w u l e ż ę n a m o k r e j

z i e m i , w ś r ó d g n i j ą c y c h l i ś c i .

- N i e s ł y s z a ł e ś , ż e k o b i e t y n i e n a l e ż y b i ć n a w e t k w i a t k i e m ? -

u s ł y s z a ł e m z n o w u t e n s a m m i ł y g ł o s .

- S ł y s z a ł e m - w y m a m r o t a ł e m . - C h c i a ł b y m t y l k o p o r o z m a w i a ć .

25

background image

- N i e ł a d n i e t a k s i ę n a r z u c a ć z t o w a r z y s t w e m - p o w i e d z i a ł a . - A l e

w d z i s i e j s z y c h c z a s a c h m a ł o k t o p a m i ę t a j e s z c z e , c o w y p a d a , a c o n i e .

Z t r u d e m d ź w i g n ą ł e m s i ę n a n o g i . W e s t c h n ę ł a c i ę ż k o .

- S ą d z ę , ż e p o w i n i e n e ś j u ż i ś ć - p o w i e d z i a ł a z u d a w a n ą t r o s k ą . -

Z b y t d ł u g i e s i e d z e n i e n a ł a w c e w d e s z c z u m o ż e s i ę s k o ń c z y ć

z a p a l e n i e m p ł u c .

Z r z u c i ł e m i d i o t y c z n e s z p i e g o w s k i e o k u l a r y , a b y o d z y s k a ć p e ł n e p o l e

w i d z e n i a .

- D o t r z e c h r a z y s z t u k a - p o w i e d z i a ł e m p r z y j m u j ą c p o s t a w ę

o b r o n n ą .

- T r z y r a z y t o j u ż l e ż a ł e ś n a z i e m i - p o w i e d z i a ł a . - A l e s k o r o

s o b i e ż y c z y s z . . .

W t e j c h w i l i u s ł y s z a ł e m c h a r a k t e r y s t y c z n y d ź w i ę k b e z p i e c z n i k a o d

j a k i e j ś w y j ą t k o w o d u ż e j s p l u w y . L u f ę k t o ś o p a r ł m i z a u c h e m .

- Ł a d n i e t o t a k n a p a s t o w a ć b e z b r o n n e d z i e w c z ę t a w p a r k u ? -

u s ł y s z a ł e m g ł o s .

T e n t a k ż e n a l e ż a ł d o m ł o d e j d z i e w c z y n y . J e j w s c h o d n i a k c e n t b y ł

s ł a b s z y .

- S t a s i a , d a j m i g o d o k o ń c a z ł o m o t a ć - p o p r o s i ł a m o j a

o p r a w c z y n i . - T y l k o m u d a m m a ł e g o k o p a w z a d e k , ż e b y m u w r ó c i ł a

ś w i a d o m o ś ć k l a s o w a i j u ż m o ż e m y i ś ć .

U c i s k l u f y z a u c h e m z n i k n ą ł .

- D o b r z e , z a ł a t w g o s z y b k o i i d z i e m y , b o z u p e ł n i e p r z e m o k n ę n a

t y m d e s z c z u - p o w i e d z i a ł a u k r y t a z a m o i m i p l e c a m i .

P i e r w s z a r u s z y ł a w m o j ą s t r o n ę . Z t r u d e m o p a n o w a ł e m

n a r a s t a j ą c ą p a n i k ę . T y m r a z e m b y ł e m w y s t a r c z a j ą c o s k o n c e n t r o w a n y .

Z a b l o k o w a ł e m p i e r w s z y z j e j c i o s ó w . Z a d r u g i m r a z e m z d o ł a ł e m p o s ł a ć

j ą n a z i e m i ę , z a r o b i ł e m j e d n a k j e d n o c z e ś n i s i l n y k o p w k o l a n o . L e z ą c a

p o d e r w a ł a s i ę n a t y c h m i a s t . K a p t u r s p a d ł j e j z g ł o w y , o d s ł a n i a j ą c m i ł ą

26

background image

t w a r z i g r u b y , j a s n y w a r k o c z . B y ł a b a r d z o ł a d n a i f a k t y c z n i e n i e m o g ł a

m i e ć w i ę c e j n i ż o s i e m n a ś c i e l a t . C h w i l a z a g a p i e n i a w y s t a r c z y ł a , b y

s ł o d k i e d z i e w c z ę p o s ł a ł o m n i e z n o w u n a z i e m i ę . T y m r a z e m w y r ż n ą ł e m

g ł o w ą w j a k i ś k o r z e ń i n a d ł u ż s z ą c h w i l ę s t r a c i ł e m o c h o t ę d o

k o n t y n u o w a n i a z n a j o m o ś c i . T a j e m n i c z a S t a s i a , c i ą g l e t r z y m a j ą c m n i e

n a m u s z c e , p o d e s z ł a d o d r z e w a i p o n i o s ł a p o r z u c o n y l i s t . C z y t a ł a g o

z u p e ł n i e s p o k o j n i e .

- T y t e g o p i l n o w a ł e ś ? - z a p y t a ł a .

- C h c i a ł e m s p r a w d z i ć , k t o p o t o p r z y j d z i e - w y c h r y p i a ł e m .

C i ą g l e m i a ł e m p r o b l e m y z u s t a b i l i z o w a n i e m o d d e c h u .

- K o p i a n a s n i e i n t e r e s u j e - p o w i e d z i a ł a . - G d y b y ś m y z m i e n i ł y

z d a n i e , n a p i s z e m y k o l e j n y l i s t .

- M o g ę g o j e s z c z e r a z k o p n ą ć ? - z a p y t a ł a p i e r w s z a z a k ł a d a j ą c

k a p t u r .

- P r z e c i e ż l e ż ą c e g o s i ę n i e k o p i e - z a p r o t e s t o w a ł e m .

C i ą g l e n i e m o g ł e m s i ę p o d n i e ś ć .

- Z o s t a w . P o c o b i ć , s a m z d e c h n i e - o ś w i a d c z y ł a S t a s i a i o b i e

o d d a l i ł y s i ę z g o d n o ś c i ą .

Z a s t a n a w i a ł e m s i ę d ł u ż s z ą c h w i l ę , c z y n i e s p r ó b o w a ć d y s k r e t n i e

p o d ą ż y ć z a n i m i , a l e z d e c y d o w a ł e m , ż e n a r a z i e m i w y s t a r c z y t y c h

a t r a k c j i . P o w o l i d ź w i g n ą ł e m s i ę n a c z w o r a k a . C a ł y p r z ó d k u r t k i

z a c h l a p a n y m i a ł e m k r w i ą z r o z b i t e g o n o s a . P r z e d o c z y m a c i ą g l e l a t a ł y

m i k o l o r o w e p l a m y .

- S t a s i a - m r u k n ą ł e m .

R o z k a s z l a ł e m s i ę i p o w o l i w s t a ł e m . N i e o c z e k i w a n i e w ś r ó d

z m i e r z w i o n y c h l i ś c i , k t ó r e p r z e d c h w i l ą b y ł y w i d o w n i ą m o j e j k l ę s k i ,

s p o s t r z e g ł e m c o ś b ł y s z c z ą c e g o . P o c h y l i ł e m s i ę , c o s p o w o d o w a ł o

k o l e j n y k r w o t o k z n o s a i p o d n i o s ł e m m a s y w n y s r e b r n y k r z y ż y k

w y s a d z a n y r u b i n a m i . P o c h w i l i z n a l a z ł e m r o z e r w a n y ł a ń c u s z e k i z ą b .

27

background image

Z b a d a ł e m p a l c e m s z c z ę k ę , a l e j a k s i ę o k a z a ł o m i a ł e m w s z y s t k i e . P o

b l i ż s z y c h o g l ę d z i n a c h d o m o j e g o z a m r o c z o n e g o m ó z g u d o t a r ł o , ż e

t o ś w i ń s k i k i e ł . P o w o l i , s t a r a j ą c s i ę n i e n a d w e r ę ż a ć p o t ł u c z o n e g o

k o l a n a , p o k u ś t y k a ł e m w s t r o n ę h o t e l u .

R o z d z i a ł I V

A n t y k w a r i a t p a n a A a r o n a * Z n o w u n i e m a k s i ę g a * C a d y k S a l o m o n

S t o r m * K t o s z u k a k s i ą ż e k S ę d z i w o j a ? * W i e c z o r n a w i z y t a *

G d y w s z e d ł e m d o p o k o j u h o t e l o w e g o , S z e f g w i z d n ą ł z z a s k o c z e n i a .

- R a n y b o s k i e , k t o c i ę t a k z a ł a t w i ł ? - z a p y t a ł .

Z t o r b y w y d o b y ł z a r a z b u t e l e c z k ę w o d y u t l e n i o n e j i j a k i e ś i n n e

m e d y k a m e n t y .

- N i e u w i e r z y p a n , S z e f i e , j a k i e t e k r a k o w i a n k i b e s t i e -

p o w i e d z i a ł e m m o ż e n i e z b y t g r a m a t y c z n i e , a l e s ą d z ę , ż e s t a n w j a k i m

s i ę z n a j d o w a ł e m , u s p r a w i e d l i w i a ł m n i e .

- K r a k o w i a n k i c i ę z a ł a t w i ł y ? - z d u m i a ł s i ę . - I l e i c h b y ł o ,

d z i e s i ę ć ?

- D w i e - w y m a m r o t a ł e m . - A l e b i ł a j e d n a . . .

Ś c i e r a j ą c k r e w z t w a r z y i p i o r ą c k u r t k ę r e l a c j o n o w a ł e m S z e f o w i

s w o j e d o k o n a n i a .

- N o ł a d n i e - w e s t c h n ą ł . - S p a r t o l i ł e ś n a m c a ł ą o p e r a c j ę . T r z e b a

b y ł o p ó j ś ć d y s k r e t n i e z a n i m i , a n i e s t a r t o w a ć o d r a z u z p r o p o z y c j a m i

r o z m ó w .

- P r z e p r a s z a m , S z e f i e . . . Z a t o p r z y n a j m n i e j w i e m y , ż e p r z e c i w

n a m s ą t y l k o d w i e d z i e w c z y n y . Ł a t w o s o b i e p o r a d z i m y . . .

Z t r z a s k i e m z a t r z a s n ą ł k s i ą ż k ę .

- T e w s z y s t k i e c i o s y c h y b a z a s z k o d z i ł y c i n a m ó z g - p o w i e d z i a ł z e

z ł o ś c i ą . - P o r a d z i ł b y m c i , ż e b y ś s i ę p u k n ą ł j e s z c z e r a z , a l e b o j ę s i ę , ż e

c i d o r e s z t y u s z a m i w y c i e k n i e ! O b u d ź s i ę w r e s z c i e . P o p i e r w s z e

c z ł o w i e k , k t ó r y m a s t a r o d r u k m ó g ł w y s ł a ć p o k o p e r t ę s ą s i a d k ę ,

28

background image

z n a j o m ą l i c e a l i s t k ę , j e ś l i j e s t n a u c z y c i e l e m t o u c z e n n i c ę , a l b o n a w e t

c ó r k ę l u b w n u c z k ę . P o d r u g i e , n a w e t j e ś l i f a k t y c z n i e m a m y p r z e c i w

s o b i e t y l k o d w i e m ł o d e d z i e w c z y n y , t o z d a j e s i ę j e d n a z n i c h s p u ś c i ł a

c i b a t y , j a k i c h n i e z e b r a ł e ś o d c z a s ó w , g d y p o s z u k i w a ł e ś B u r s z t y n o w e j

K o m n a t y ! J e ś l i u m y s ł m a r ó w n i e r o z w i n i ę t y j a k m u s k u l a t u r ę , t o ź l e z

n a m i .

Z a m i l k n ą ł e m . W t y m , c o m ó w i ł , b y ł o d u ż o r a c j i . P o d s z e d ł d o

m n i e i p o p a t r z y ł u w a ż n i e n a m o j ą f i z j o n o m i ę .

- N o s n a s z c z ę ś c i e c i n i e p o s i n i a ł , o c z y n i e s ą p o d b i t e . P ó j d z i e m y

s i ę p r z e j ś ć . . .

- C o m a m ó j w y g l ą d d o c e l u p r z e c h a d z k i ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

- I d z i e m y w m i e j s c e , g d z i e p o r o z b i j a n a t w a r z s p r a w i a ł a b y

n i e k o r z y s t n e w r a ż e n i e .

W k i l k a m i n u t p ó ź n i e j w ę d r o w a l i ś m y u l i c z k a m i . D e s z c z n a s z c z ę ś c i e

p r z e s t a ł p a d a ć , n i e b o o d r o b i n ę s i ę p r z e t a r ł o . Z a p a d a ł w c z e s n y j e s i e n n y

z m i e r z c h . Z a t r z y m a l i ś m y s i ę p r z e d w i t r y n ą n i e w i e l k i e g o a n t y k w a r i a t u

w j e d n e j z b o c z n y c h u l i c z e k o d c h o d z ą c y c h o d R y n k u . A n t y k w a r i a t

w y d a w a ł s i ę b y ć z a m k n i ę t y , a l e g d y S z e f n a c i s n ą ł n a g u z i k d z w o n k a ,

d r z w i g o ś c i n n i e o t w o r z y ł y s i ę . W p r o g u s t a n ą ł b a r d z o s t a r y c z ł o w i e k .

Z z a d r u c i a n y c h o k u l a r ó w b ł y s n ę ł y c i e k a w i e c z a r n e o c z y .

- A c h , w i t a m p a n o w i e - p o w i e d z i a ł c o f a j ą c s i ę w g ł ą b . W e s z l i ś m y .

Z a s u n ą ł c i ę ż k ą z a s u w ę .

- A a r o n A p f e l b a u m - p r z e d s t a w i ł s i ę p o d a j ą c m i d ł o ń . U ś c i s k b y ł

z a s k a k u j ą c o m o c n y .

- P a w e ł D a n i e c - p r z e d s t a w i ł e m s i ę .

P a n S a m o c h o d z i k n i e m u s i a ł s i ę p r z e d s t a w i a ć ; n a p i e r w s z y r z u t

o k a w i d a ć b y ł o , ż e s i ę ś w i e t n i e z n a j ą . A n t y k w a r i a t w e w n ą t r z o k a z a ł s i ę

z n a c z n i e w i ę k s z y , n i ż s i ę t o n a p o c z ą t k u w y d a w a ł o . R u s z y l i ś m y w g ł ą b ,

p o m i ę d z y r e g a ł a m i z a s t a w i o n y m i k s i ą ż k a m i . N a s z p r z e w o d n i k o ś w i e t l a ł

29

background image

d r o g ę ś w i e c ą o s a d z o n ą w s t a r y m , s r e b r n y m l i c h t a r z u . W r e s z c i e

p r z e s z l i ś m y p r z e z c i ę ż k i e , m e t a l o w e d r z w i i z n a l e ź l i ś m y s i ę w

n i e w i e l k i m p o m i e s z c z e n i u , t a k ż e c i a s n o z a s t a w i o n y m

k s i ą ż k a m i . N a ś c i a n i e w i s i a ł a l a m p a c h a n u k o w a , z u p e ł n i e p o c z e r n i a ł a

z e s t a r o ś c i . U s i e d l i ś m y n a w y ś c i e ł a n y c h k r z e s ł a c h u s t a w i o n y c h w o k ó ł

s t a r e g o s t o ł u . N a b l a c i e p y s z n i ł s i ę w i e l k i c a r s k i o r z e ł i n t a r s j o w a n y

c z a r n y m d ę b e m . G o s p o d a r z p o s t a w i ł ś w i e c z n i k p o ś r o d k u . P s t r y k n ą ł

p i l o t e m i z a p a l i ł a s i ę l a m p a p o d s u f i t e m . Z m r u ż y l i ś m y o c z y .

- C h c i a ł p a n , P a n i e T o m a s z u , d o w i e d z i e ć s i ę , s k ą d m o ż n a w

K r a k o w i e " N i e m ą K s i ę g ę " w y t r z a s n ą ć . . . - p o w i e d z i a ł w z a d u m i e . - T o

j a w a m p o w i e m . M i a ł e m j ą w r ę k a c h s i e d e m d z i e s i ą t l a t t e m u i j a k g ł u p i

w y p u ś c i ł e m . . . Z a m a r n y g r o s z s p r z e d a ł e m , t y l k o p o t o , ż e b y b y ł o b r ó t .

N i e m a h a n d e l , b ę d z i e b i e d a , j a k m ó w i s t a r e ż y d o w s k i e p r z y s ł o w i e .

D u ż y o b r ó t , m a ł y z y s k . W t y m p r z y p a d k u p o p e ł n i ł e m ż y c i o w y b ł ą d .

G d y b y m p o c z e k a ł p a r ę l a t , g d y b y m z n a l a z ł z a g r a n i c z n e g o k u p c a .

G d y b y m w r e s z c i e w i e d z i a ł , c o z a s k a r b t r a f i ł m i w r ę c e . . . J a b y ł e m

m ł o d y . J a t e g o n a w e t s i ę n i e d o m y ś l a ł e m . J a p o t e m w i e l e n o c y

p r z e w r a c a ł e m s i ę z b o k u n a b o k i p r z e k l i n a ł e m , j a k t y l k o m y Ż y d z i

p o t r a f i m y . K l ą ł e m s w o j ą g ł u p o t ę . K l ą ł e m s w o j e n i e u c t w o . . . a l e c o s i ę

s t a n i e r a z , t e g o j u ż s i ę n i e c o f n i e . M y ś l a ł e m , ż e p o w o j n i e , p o

w s z y s t k i c h m o i c h p r z e ż y c i a c h , u c i c h n i e g ł o s d r w i ą c y w m o j e j d u s z y z

m o j e g o b ł ę d u . A l e n i e u c i c h ł . M i a ł e m j ą w r ę k u i t y l k o r a z p r z e j r z a ł e m .

A l e b r a k ł o w n i e j k i l k u s t r o n z e ś r o d k a . J e d n ą u d a ł o m i s i ę o d z y s k a ć

k i l k a l a t t e m u . . . P r a w d o p o d o b n i e p o c h o d z i z e g z e m p l a r z a

k o p e n h a s k i e g o . . .

W y j ą ł z b i u r k a a l b u m w y p e ł n i o n y p o j e d y n c z y m i k a r t a m i ,

o p r a w i o n y m i w c e l o f a n o w e o b w o l u t y .

- T a k t o w y g l ą d a - p o ł o ż y ł p r z e d n a m i s t r o n i c ę k s i ą ż k i . N a

p o ż ó ł k ł y m , z w i j a j ą c y m s i ę p r z y r o g a c h p e r g a m i n i e , w y r a ź n i e

30

background image

o d z n a c z a ł y s i ę c i e n k i e c z a r n e k r e s k i d u ż e g o , s k o m p l i k o w a n e g o

r y s u n k u . P r z e d s t a w i a ł c z ł o w i e k a i d ą c e g o d r o g ą i n i o s ą c e g o b e l ę

m a t e r i a ł u . N a d n i m z a z n a c z o n o s c h e m a t y c z n i e s ł o ń c e i k s i ę ż y c .

- K t o k u p i ł t a m t e n e g z e m p l a r z ? - z a c i e k a w i ł s i ę p a n T o m a s z .

S t a r y a n t y k w a r i u s z u ś m i e c h n ą ł s i ę .

- W c z o r a j z a d a n o m i j u ż t o p y t a n i e , a l e o d d r u g i e j s t r o n y -

p o w i e d z i a ł . - P r z e d w o j n ą b y ł e m w t y m i n t e r e s i e , j a k s i ę t o m ó w i :

m ł o d y s z c z u r e k , a l e p r z e j ą ł e m d o k u m e n t a c j ę p o k i l k u a n t y k w a r i a t a c h ,

k t ó r e z r ó ż n y c h p r z y c z y n p r z e s t a ł y i s t n i e ć . M a m s p i s y , c o k u p o w a n o i

s p r z e d a w a n o w d z i e s i ę c i u t a k i c h s k l e p i k a c h o d p o ł o w y u b i e g ł e g o

w i e k u . W i e m o d z i e s i ą t k a c h i s e t k a c h l u d z i . W i e m o t y s i ą c a c h

s t a r o d r u k ó w , k t ó r e p r z e s z ł y p r z e z k r a k o w s k i h a n d e l . N i e k t ó r z y

z t y c h k l i e n t ó w j e s z c z e ż y j ą . I n n i p o t r a c i l i s w o j e b i b l i o t e k i w c z a s i e

w o j n y . W i e m , c o g d z i e t r a f i ł o . A w c z o r a j p r z y s z ł a d o m n i e m ł o d a d a m a

z w a r k o c z e m i z a p y t a ł a , j a k a b y ł a z a w a r t o ś ć b i b l i o t e k i S a l o m o n a

S t o r m a .

- K i m b y ł S a l o m o n S t o r m ? - z a p y t a ł e m .

A a r o n u ś m i e c h n ą ł s i ę l e k k o , a l e j e g o o c z y p o z o s t a ł y p o w a ż n e .

- D l a m n i e b y ł s p r y t n y m k l i e n t e m , k t ó r e m u p r z e z w ł a s n ą g ł u p o t ę

s p r z e d a ł e m N i e m ą K s i ę g ę z a s e t n ą c z ę ś ć j e j f a k t y c z n e j w a r t o ś c i .

- S t o r m - m r u k n ą ł S z e f . - G d z i e ś j u ż s ł y s z a ł e m t o n a z w i s k o .

- S t o r m - s t a r u s z e k u ś m i e c h n ą ł s i ę w s p o m i n a j ą c w i d o c z n i e s w o j e

m ł o d e l a t a . - P r z e d w o j n ą t o b y ł k t o ś . C a d y k , k a b a l i s t a , j e d e n z

n a j w y b i t n i e j s z y c h w K r a k o w i e . N a j w y b i t n i e j s z y z n a w c a " S e f e r

J e c i r a c h " o d c z a s ó w k a b a l i s t ó w s z k o ł y r e ń s k i e j . J e g o k o m e n t a r z e d o t e j

k s i ę g i r z u c a j ą n o w e ś w i a t ł o n a w i e l e z a g a d e k i p r a w , k t ó r y m i r z ą d z i

s i ę m a t e m a t y k a s e f i r i o t y c z n a . . .

- P o c o m u b y ł o d z i e ł o o a l c h e m i i ? - z d z i w i ł e m s i ę .

A n t y k w a r i u s z u n i ó s ł z n a d s t o ł u g ł o w ę i p o p a t r z y ł n a m n i e b y s t r o .

31

background image

- B y ć m o ż e c h c i a ł u z y s k a ć z ł o t o ? - p o w i e d z i a ł . - A m o ż e c h c i a ł j ą

w y m i e n i ć n a c o ś i n n e g o ? M o ż e g d z i e ś z a g r a n i c ą o d n a l e z i o n o n a

p r z y k ł a d p e r g a m i n y w i e l k i c h z n a w c ó w k a b a ł y i z a p r o p o n o w a n o m u

t r a n s a k c j ę n a s z t y c h - t o w a r z a t o w a r . K t ó ż t o m o ż e w i e d z i e ć . S t o r m

m y ś l a ł i n a c z e j n i ż z w y k l i l u d z i e . B y ł c a d y k i e m b a ł s z e n - t o w ,

c u d o t w ó r c ą . C o ś w t y m m u s i a ł o b y ć , b o g d y k u p i ł e m k s i ę g ę w i e c z o r e m ,

r a n k i e m p r z y b y ł d o m n i e , a b y j ą k u p i ć . I w i e d z i a ł , p r z y n a j m n i e j z

g r u b s z a , p o c o p r z y s z e d ł .

Z a m y ś l i ł s i ę g ł ę b o k o .

- O n n i e ż y j e ? - b a r d z i e j s t w i e r d z i ł n i ż z a p y t a ł P a n S a m o c h o d z i k .

- N i e w i e m , a l e m i a ł b y p o n a d s t o l a t . N i e , o n m u s i a ł u m r z e ć .

P o d o b n o b y ł w g e t c i e n a K a z i m i e r z u p r a w i e d o k o ń c a . N i g d y n i e

w i e d z i a ł e m g d z i e m i e s z k a . G d y b y p r z e ż y ł , p r z y s z e d ł b y d o m n i e p o

w o j n i e , g d y u r u c h o m i ł e m z n o w u a n t y k w a r i a t . J a c h o d z i ł e m w t e d y n a

K a z i m i e r z . N i k t z n a s z y c h j u ż t a m n i e w r ó c i ł , a o d P o l a k ó w k u p o w a ł e m

ż y d o w s k i e k s i ą ż k i z a b e z c e n . Z a f l a s z k ę , z a d w i e . Z e b r a ł e m w ó w c z a s

n a j w s p a n i a l s z ą b i b l i o t e k ę , j a k ą k i e d y k o l w i e k m i a ł e m w ż y c i u . B a r d z o

n i e w i e l u w ł a ś c i c i e l i z g ł o s i ł o s i ę p o s w o j e . . . T y m o d d a ł e m , a i t a k

z o s t a ł y m i t y s i ą c e z w o j ó w . A l e t o n i e w a ż n e .

- D z i e w c z y n a , k t ó r a p y t a ł a o S t o r m a i j e g o k s i ę g o z b i ó r , m i a ł a

g r u b y w a r k o c z , a n a s z y i t a k i s r e b r n y k r z y ż y k - p o k a z a ł e m m u .

O b r z u c i ł m o j e z n a l e z i s k o p r z e l o t n y m s p o j r z e n i e m i k i w n ą ł g ł o w ą .

- Z g a d z a s i ę . M i ł e d z i e c k o . N a w e t z n a ł a t r o c h ę j i d y s z , c h o ć

p a k o w a ł a d o ń s p o r o r u s y c y z m ó w .

- M u s i a ł y p r z y j e c h a ć z e w s c h o d u - p o w i e d z i a ł S z e f w z a d u m i e . - I

t y , i L u c j u s z s ł y s z e l i ś c i e w s c h o d n i a k c e n t . U ż y w a ł a j i d y s z w w e r s j i

r o s y j s k i e j . . .

S t a r y a n t y k w a r i u s z w z r u s z y ł r a m i o n a m i .

- N i e w i e m , c z y j e j a k c e n t b y ł w w y s t a r c z a j ą c y m s t o p n i u

32

background image

i d e n t y f i k o w a l n y , ż e b y s t w i e r d z i ć , ż e f a k t y c z n i e p r z y b y ł a z K r e s ó w .

M o ż e m i e s z k a ł a t a m j a k i ś c z a s , a m o ż e w y u c z y ł a s i ę a k c e n t u

p r z e b y w a j ą c w ś r ó d l u d z i s t a m t ą d . N a Z i e m i a c h O d z y s k a n y c h s ą w s i e ,

g d z i e w i ę k s z o ś ć m i e s z k a ń c ó w t a k " z a c i u n g a " .

O b r ó c i ł k r z y ż y k w d ł o n i . P r z e s y l a b i z o w a ł n a w p ó ł z a t a r t e n a p i s y

n a o d w r o c i e .

- O n a p o t o w r ó c i - p o w i e d z i a ł w z a d u m i e . - A w ó w c z a s m i e j c i e

s i ę n a b a c z n o ś c i .

G d y o p u s z c z a l i ś m y a n t y k w a r i a t , b y ł o j u ż c i e m n o . P r z e s z l i ś m y

p r z e z u ś p i o n y R y n e k i d o t a r l i ś m y d o n a s z e g o h o t e l u .

- P r z e k ą s i m y c o ś i c h y b a t r z e b a i ś ć s p a ć - p o w i e d z i a ł S z e f - A

j u t r o z a j m i e m y s i ę s z u k a n i e m S t o r m a .

- T y l k o c z e g o k o n k r e t n i e m a m y s z u k a ć ? - z a m y ś l i ł e m s i ę . - S k o r o

n i e ż y j e , a j e g o p r o c h y s p o c z ę ł y g d z i e ś w m a s o w y c h g r o b a c h T r e b l i n k i

a l b o S o b i b o r u . . .

- N i e z a p o m i n a j , ż e n a s z e u r o c z e p r z e c i w n i c z k i s ą n a t r o p i e

" N i e m e j K s i ę g i " . M o ż e S t o r m p r z e k a z a ł k o m u ś s w o j ą b i b l i o t e k ę

p r z e c z u w a j ą c , ż e z g i n i e . A m o ż e z a m u r o w a ł n a j c e n n i e j s z e s t a r o d r u k i w

ś c i a n i e i p r z e k a z a ł k o m u ś i n f o r m a c j ę o t y m . T e n k t o ś p r z e ż y ł w o j n ę i

p o w i e d z i a ł . . . N a d a l s ą d z ę , ż e d z i e w c z ę t a s ą t y l k o p o ś r e d n i c z k a m i .

W y s ł a n n i c z k a m i k o g o ś w a ż n e g o .

P o s k r o b a ł e m s i ę p o g ł o w i e .

- N o m o ż e , t y l k o d l a c z e g o n i e p o s z e d ł s a m d o p a n a A a r o n a p y t a ć o

k s i ę g o z b i ó r S t o r m a ?

- M o ż e j e s t s p a r a l i ż o w a n y i p o r u s z a s i ę n a w ó z k u i n w a l i d z k i m . A

m o ż e j e s t n a t y l e z n a n y w K r a k o w i e , ż e b a ł s i ę r o z p o z n a n i a . . .

W t y m m o m e n c i e r o z l e g ł o s i ę d e l i k a t n e p u k a n i e d o d r z w i .

- P r o s z ę - o d e z w a ł s i ę S z e f .

D r z w i u c h y l i ł y s i ę i d o ś r o d k a w ś l i z g n ę ł a s i ę c i e m n o w ł o s a d z i e w c z y n a .

33

background image

- W i t a m p a n ó w - p o w i e d z i a ł a .

D r g n ą ł e m z a s k o c z o n y . T o o n a m u s i a ł a b y ć t ą t a j e m n i c z ą S t a s i ą , k t ó r a

t r z y m a ł a m n i e n a m u s z c e k i l k a g o d z i n t e m u . T e r a z c h y b a n i e m i a ł a

p r z y s o b i e b r o n i . Z l u s t r o w a ł a s z y b k i m s p o j r z e n i e m p o k ó j .

- Ż e b y n i e p r z e c i ą g a ć s p r a w y p r z e j d ę o d r a z u d o r z e c z y -

p o w i e d z i a ł a . - P a n - w s k a z a ł a m n i e c i e n k i m d ł u g i m p a l c e m - z n a l a z ł

p e w i e n d r o b i a z g n a l e ż ą c y d o m o j e j k u z y n k i .

- I s t o t n i e - k i w n ą ł e m g ł o w ą . - Ł a ń c u s z e k m u s i a ł s i ę z e r w a ć , g d y

p r ó b o w a ł a m i n a k o p a ć w z a d e k , n a c o z r e s z t ą p a n i w y r a z i ł a o c h o c z o

p r z y z w o l e n i e . . .

W z r u s z y ł a r a m i o n a m i .

- T a r z e c z j e s t d l a n a s w y j ą t k o w o c e n n a , s t a n o w i f r a g m e n t h i s t o r i i

n a s z e j r o d z i n y . D l a t e g o p r o p o n u j ę u c z c i w ą z a m i a n ę .

Z c i e n k i e j , p l a s t i k o w e j t e c z k i w y j ę ł a p l i k o p r a w i o n y c h r a z e m k a r t

p e r g a m i n u i p o ł o ż y ł a j e n a s t o l i k u .

- T r a k t a t m i s t r z a S ę d z i w o j a " O R t ę c i " w z a m i a n z a z w r o t k r z y ż a -

p o w i e d z i a ł a t w a r d o .

- A j e ś l i o d m ó w i ę ? - z a g a d n ą ł e m .

B e z s ł o w a w y c i ą g n ę ł a z k i e s z e n i k u r t k i r e w o l w e r , z k t ó r y m

m i a ł e m j u ż p r z y j e m n o ś ć z a w r z e ć b l i ż s z ą z n a j o m o ś ć .

- O b a w i a m s i ę , ż e w p r z y p a d k u o d m o w y n i e p o z o s t a w i c i e m i

p a n o w i e s p e c j a l n i e w i e l u w y j ś ć . . . - z a p l ą t a ł a s i ę t r o c h ę w g r a m a t y c e .

- S c h o w a j p i s t o l e t , m ł o d a d a m o - p o w i e d z i a ł S z e f . - I p o s ł u c h a j

n a s z e j p r o p o z y c j i . O d d a m y w a m k r z y ż y k b e z i n t e r e s o w n i e . W z a m i a n z a

t o c h c e m y w y k o n a ć k o p i ę t e g o m a n u s k r y p t u .

- P a n S a m o c h o d z i k - u ś m i e c h n ę ł a s i ę . - Z a w s z e s z l a c h e t n y , z a w s z e

d b a j ą c y o r o z w ó j n a u k i . . . S ł y s z a ł a m o p a n u . C h o ć n i e s ą d z i ł a m , ż e

p r z y j d z i e n a m s i ę k i e d y ś z m i e r z y ć .

- J e s t e m z w o l e n n i k i e m w ł a s n o ś c i p r y w a t n e j - p o w i e d z i a ł . - I p r a w

34

background image

d o t e j w ł a s n o ś c i . O d d a j j e j , P a w l e , k r z y ż y k .

- S z e f i e , n a r a ż a ł e m ż y c i e ż e b y g o z d o b y ć - p o w i e d z i a ł e m p o d a j ą c

k l e j n o t d z i e w c z y n i e .

U ś m i e c h n ę ł a s i ę , g d y j e j s m u k ł a d ł o ń z a c i s n ę ł a s i ę n a s r e b r z e .

- N a r a ż a ł e ś ż y c i e ? - z d z i w i ł s i ę S z e f . - A m i s i ę w y d a w a ł o , ż e

z n a l a z ł e ś g o d o p i e r o p o w a l c e . . . T a k p r z y n a j m n i e j m ó w i ł e ś . . .

- A l e m o g ł e m z g i n ą ć . G d y b y t a k k o p n ę ł a m o c n i e j . . .

- N a s t ę p n y m r a z e m m o ż e k o p n ą ć m o c n i e j - u ś m i e c h n ę ł a s i ę S t a s i a .

- A l e m y ś l ę , ż e n i e b ę d z i e t a k i e j k o n i e c z n o ś c i . D o p i ę l i ś c i e p a n o w i e

s w e g o - g e s t e m w s k a z a ł a s t a r o d r u k . - T e r a z m o ż e c i e o d e j ś ć i

p o z o s t a w i ć s p r a w y s w o j e m u b i e g o w i .

- " N i e m a K s i ę g a " w z a m i a n z a k u p k ę p o g i ę t y c h b l a c h -

p o w i e d z i a ł e m . - S ą d z i c i e , ż e u d a w a m s i ę j ą o d n a l e ź ć ?

- N i e m a m p e w n o ś c i , a l e s z a n s e s ą s p o r e - p o w i e d z i a ł a . - A l e t o

m o j a s p r a w a . J e ś l i d y r e k t o r L u c j u s z n i e z g o d z i s i ę n a z a m i a n ę ,

p o s z u k a m y g d z i e i n d z i e j . M o ż e z a g r a n i c ą z n a j d z i e m y l u d z i

w y s t a r c z a j ą c o r o z s ą d n y c h l u b . . . w y s t a r c z a j ą c o c h c i w y c h . W p r a w d z i e

u ż y c i e i n n e g o a t e n a t o r a r a c z e j k o l i d u j e z n a s z y m i p l a n a m i , a l e w

o s t a t e c z n o ś c i . . . P o ż e g n a m p a n ó w .

- J a k b ę d z i e m y m o g l i z w r ó c i ć t o p o s k o p i o w a n i u - S z e f u d e r z y ł

d ł o n i ą w t r a k t a t .

- P r z e k a ż c i e g o a n o n i m o w o d o B i b l i o t e k i J a g i e l l o ń s k i e j .

- T a k s i ą ż k a m a s p o r ą w a r t o ś ć .

- T o b e z z n a c z e n i a . D l a n a s l i c z y ł a s i ę j e j t r e ś ć . A m y j u ż

w y k o n a ł y ś m y s o b i e k o p i ę .

W y s z ł a . Z a d r z w i a m i m u s i a ł a c z a t o w a ć d r u g a z d z i e w c z ą t ,

b o w i e m w s z p a r z e m i g n ą ł m i p r z e z c h w i l ę j a s n y w a r k o c z .

- N o c ó ż - p o w i e d z i a ł P a n S a m o c h o d z i k k a r t k u j ą c t r a k t a t . -

W y g l ą d a n a t o , ż e w y k o n a l i ś m y n a s z e z a d a n i e , i t o z n a w i ą z k ą .

35

background image

Z a m y ś l i ł e m s i ę .

- W r a c a m y d o W a r s z a w y ? - z a p y t a ł e m . - C z y m o ż e s p r ó b u j e m y

d o w i e d z i e ć s i ę , o c o w t y m w s z y s t k i m c h o d z i ?

U ś m i e c h n ą ł s i ę s z e r o k o .

- P r z y p o m n i j s o b i e , j a k o p o w i a d a ł e m o s w o i m p i e r w s z y m

s p o t k a n i u z W i n n e t o u . P r z y j e c h a ł e m d o Z ł o t e g o R o g u z z a m i a r e m

p o w s t r z y m a n i a r o z b i ó r k i z a b y t k o w e g o o b i e k t u . W y k o n a ł e m z a d a n i e i

j u ż m i a ł e m j e c h a ć d a l e j , g d y n i e o c z e k i w a n i e p o c z u ł e m , ż e s t o j ę u

p r o g u p r z y g o d y . Z o s t a ł e m i f a k t y c z n i e p r z e ż y ł e m p r z y g o d ę .

O c z y w i ś c i e , ż e z o s t a n i e m y . B a r d z o j e s t e m c i e k a w , c z y t y m m i ł y m

c i e l ą t k o m u d a s i ę o d n a l e ź ć " N i e m ą K s i ę g ę " . M o g l i b y ś m y p o c z e k a ć w

s t o l i c y , a ż z ł o ż ą p a n u L u c j u s z o w i k o l e j n ą p r o p o z y c j ę , a l e m y ś l ę , ż e

c i e k a w i e j b ę d z i e o d s z u k a ć j ą w c z e ś n i e j i z o b a c z y ć , c o z r o b i ą w t y m

p r z y p a d k u .

- A l e k o m u d o l i c h a p o t r z e b y m o ż e b y ć a t a n a t o r ? - z a p y t a ł e m . -

P r z e c i e ż n i e d o p o d g r z e w a n i a f a s o l k i . Z t e g o c o w i e m , t a k i p i e c y k

m o ż e m i e ć t y l k o j e d n o z a s t o s o w a n i e . E k s p e r y m e n t y c h e m i c z n e l u b

a l c h e m i c z n e .

- W s p o m n i a ł e ś n i e d a w n o m y ś l S h e r l o c k a H o l m e s a . J e ś l i o d r z u c i m y

t o , c o n i e m o ż l i w e , t o c o m a ł o p r a w d o p o d o b n e . . .

- S u g e r u j e p a n , ż e o n e c h c ą p o w t ó r z y ć j a k i e ś d o ś w i a d c z e n i a

a l c h e m i c z n e ?

U ś m i e c h n ą ł s i ę .

- P o w i e m c i , c o c h c ą z r o b i ć . S ę d z i w ó j p o z a p r o d u k c j ą z ł o t a , r o b i ł

t a k ż e k o l o r o w e s z k ł o . N a w i t r a ż e . G d y p r z e d k i l k o m a l a t y p r z y s t ą p i o n o

d o r e n o w a c j i b a z y l i k i M a r i a c k i e j o c z y w i ś c i e z a k o n s e r w o w a n o t a k ż e

w i t r a ż e . W i e s z c o s i ę o k a z a ł o ? S t a r e k o l o r o w e s z k ł o b a r d z o k i e p s k o

z n i o s ł o k i l k a s e t l a t w p ł y w ó w a t m o s f e r y c z n y c h . Z j e d n y m w y j ą t k i e m .

B ł ę k i t n e s z k ł o z d o d a t k i e m k o b a l t u w y g l ą d a ł o , p o o c z y s z c z e n i u z

36

background image

b r u d u , j a k w c z o r a j o d l a n e . S ą d z ę , ż e w y c z y t a ł y w j a k i c h ś p i s m a c h

a l c h e m i c z n y c h p r z e p i s n a c o ś t a k i e g o . M o ż e n a s z k ł o , m o ż e n a

r o z t w o r y g a l w a n i c z n e . C o ś , c o m o ż e b y ć c i e k a w e n a w e t d l a n a s .

Z r e s z t ą r e k o n s t r u k c j a d a w n y c h t e c h n o l o g i i m o ż e b y ć b a r d z o p o ż y t e c z n a

d l a k o n s e r w a t o r ó w d z i e ł s z t u k i . S ą d z ę , ż e t u c h o d z i o t e g o t y p u

w y n i k i . N i e z d z i w i ę s i ę , j e ś l i p o o d t w o r z e n i u d a w n y c h b a r w n i k ó w ,

p i g m e n t ó w , c z y o d c z y n n i k ó w t e m i ł e d z i e w c z ę t a z g a r n ą z a t o w c a l e

n i e m a ł ą s u m k ę p i e n i ę d z y . Z r e s z t ą m a m j e s z c z e j e d e n p o m y s ł , j a k

m o ż n a n a t y m z a r o b i ć . M o g ą p r z y g o t o w y w a ć m a t e r i a ł y d o o b s z e r n e j

p r a c y n a u k o w e j n a t e m a t a l c h e m i i . M o ż e d l a j a k i e g o ś b o g a t e g o

z a g r a n i c z n e g o n a u k o w c a ?

- N i e s ą d z ę , S z e f i e - p o w i e d z i a ł e m . - G d y b y t u c h o d z i ł o t y l k o o

p i e n i ą d z e , t o p o s z ł y b y z d z i e ł e m S ę d z i w o j a d o d z i a ł u z a k u p ó w

B i b l i o t e k i J a g i e l l o ń s k i e j l u b B i b l i o t e k i N a r o d o w e j , a l b o d o d o w o l n e g o

a n t y k w a r i a t u i z a ś p i e w a ł y z a t o k i l k a l u b k i l k a n a ś c i e t y s i ę c y z ł o t y c h .

M u s i i s t n i e ć i n n e w y t ł u m a c z e n i e .

- D l a t e g o z o s t a n i e m y i s p r ó b u j e m y s i ę d o w i e d z i e ć , o c o w t y m

w s z y s t k i m c h o d z i - u ś m i e c h n ą ł s i ę . - C h o d ź m y c o ś z j e ś ć , a p r z y o k a z j i

z d e p o n u j e m y t e n d r u c z e k d o r a n a w h o t e l o w y m s e j f i e . U n i k a t o w y c h

d z i e ł l e p i e j n i e z o s t a w i a ć n a n o c b e z o p i e k i .

R o z d z i a ł V

W y c i e c z k a n a K a z i m i e r z * J e s t e ś m y ś l e d z e n i * D z i e j e K a z i m i e r z a *

T a j e m n i c e o s z m i a ń s k i e g o p o w i a t u * S y n a g o g a S t a r a * J a k c a d y k

G o l e m a b u d o w a ł * T a j e m n i c z y g r ó b * D o m c u d o t w ó r c y

- A c h , n i e m a t o j a k ś w i e ż e p o w i e t r z e - p o w i e d z i a ł S z e f s t o j ą c w

o t w a r t y m o k n i e . P o p i e l n i c z k ę p o s t a w i ł n a p a r a p e c i e , ż e b y n i e p r ó s z y ć

p o p i o ł e m p a p i e r o s a n a u l i c ę . O t w o r z y ł e m l e n i w i e o c z y . P o

w c z o r a j s z y m d e s z c z u w y p o g o d z i ł o s i ę ł a d n i e .

- Z n o w u m a m y j e s i e ń - p o w i e d z i a ł e m . - I c o t u d a l e j r o b i ć z d n i e m

37

background image

t a k m i l e r o z p o c z ę t y m ?

- W y b i e r z e m y s i ę n a W a w e l - p o w i e d z i a ł P a n S a m o c h o d z i k . -

Z o b a c z y m y c o m a j ą w s w o i c h z b i o r a c h z u r z ą d z e ń a l c h e m i c z n y c h . A

p o t e m p r z e j d z i e m y s i ę d o a r c h i w u m m i e j s k i e g o i p o g r z e b i e m y z a

t a j e m n i c z y m S a l o m o n e m S t o r m e m .

- M o ż e n a j p i e r w p o g r z e b i e m y z a S t o r m e m - z a p r o p o n o w a ł e m . - A

p o t e m p ó j d z i e m y s o b i e z w i e d z a ć m u z e a . B o b o j ę s i ę , ż e n a s z e

p r z e c i w n i c z k i w y p r z e d z a j ą n a s o k i l k a d ł u g o ś c i . W c z o r a j , S z e f i e ,

m ó w i ł p a n , ż e b y i c h n i e l e k c e w a ż y ć .

U ś m i e c h n ą ł s i ę l e k k o .

- D o b r a . J a k z a m i e r z a s z s i ę z a t o z a b r a ć ?

- R a c z e j n i e w a r c h i w u m m i e j s k i m . . . C h o d ź m y n a K a z i m i e r z . W

j e d n e j z s y n a g o g u r z ą d z o n e j e s t m u z e u m ż y d o w s k i e . S ą d z ę , ż e m a j ą

t a m t e ż a r c h i w u m , a m o ż e n a w e t k o p i e a k t z n a j d u j ą c y c h s i ę w i n n y c h

o ś r o d k a c h .

K i w n ą ł g ł o w ą .

- N o t o d o d z i e ł a .

W s i e d l i ś m y w t r a m w a j i p o k i l k u n a s t u m i n u t a c h z a t r z y m a l i ś m y

s i ę k o ł o s p o r e j h a l i t a r g o w e j .

- P o d j e c h a l i ś m y t r o c h ę z a d a l e k o - p o w i e d z i a ł S z e f p r z e g l ą d a j ą c

p l a n m i a s t a . - A l e t ę d y t e ż c h y b a b ę d z i e m y m o g l i p r z e j ś ć .

R u s z y l i ś m y w z d ł u ż h a l i , p ó ź n i e j p r z e s z l i ś m y k o ł o s z k o ł y i

n i e b a w e m z a t r z y m a l i ś m y s i ę k o ł o w y s o k i e g o m u r u z c z e r w o n e j c e g ł y .

- T o c h y b a j e s t s t a r y c m e n t a r z ż y d o w s k i - p o w i e d z i a ł S z e f - A z a

t y m n a s y p e m b ę d z i e K a z i m i e r z .

W t y m m o m e n c i e d o m o i c h u s z u d o l e c i a ł d z i w n y d ź w i ę k . K t o ś

g r a ł d z i w n ą , r w ą c ą s i ę , p e ł n ą b ó l u m e l o d i ę .

- T o " s o n a t a w i e s n y " K o n s t a n t i n a s a C i u r l i o n i s a - z a u w a ż y ł P a n

S a m o c h o d z i k .

38

background image

R o z g l ą d a l i ś m y s i ę s z u k a j ą c ź r ó d ł a d ź w i ę k u . W o k ó ł n a s b y ł o

j e d n a k z u p e ł n i e p u s t o . O p o d a l k o ł o p r z e d s z k o l a d o k a z y w a ł y d z i e c i .

- K i d i a b e ł ? - m r u k n ą ł e m . - K t o ś b a w i s i ę f l e t e m .

- T o n i e f l e t - z a p r o t e s t o w a ł S z e f . - T o o b ó j .

- J a k a r ó ż n i c a ? - w z r u s z y ł e m r a m i o n a m i .

- M n i e j w i ę c e j d w u d z i e s t o k r o t n a w c e n i e i n s t r u m e n t u - m r u k n ą ł . -

F l e t m o ż n a z r o b i ć z k i l k u r ó ż n y c h m a t e r i a ł ó w , a o b ó j t y l k o z h e b a n u .

T a m j e s t !

D o c m e n t a r z a p r z y l e g a ł n i e w i e l k i b u d y n e k o z a m u r o w a n y c h n a

g ł u c h o o k n a c h . O p i e r a j ą c s i ę p l e c a m i o j e g o ś c i a n ę s i e d z i a ł a o k r a k i e m

n a m u r z e d z i e w c z y n a z j a s n y m w a r k o c z e m . N a n a s z w i d o k u ś m i e c h n ę ł a

s i ę i o d k ł a d a j ą c i n s t r u m e n t d o f u t e r a ł u r a d o ś n i e p o k i w a ł a n a m d ł o n i ą .

A p o t e m z s u n ę ł a s i ę n a c m e n t a r z , z n i k a j ą c n a m z o c z u .

- Ś c i g a m y j ą ? - z a p y t a ł e m .

S z e f z a m y ś l i ł s i ę n a c h w i l ę .

- M o ż n a b y - p o w i e d z i a ł . - T y l k o w ł a ś c i w i e p o c o ? J e ś l i t o t a , o

k t ó r e j w s p o m i n a ł e ś , t o s p u ś c i c i z n o w u ł o m o t .

- B i ł a n i e p r z e p i s o w o i z a s k o c z y ł a m n i e - m r u k n ą ł e m .

W s p o m n i e n i e d o z n a n e j p o r a ż k i p a l i ł o m o j ą d u s z ę j a k o g i e ń .

- C i e k a w e p o c o n a m s i ę p o k a z a ł a - z a m y ś l i ł s i ę P a n S a m o c h o d z i k .

- M o ż e p o p r o s t u l u b i t u s i e d z i e ć i g r a ć - z a s t a n o w i ł e m s i ę .

P o k r ę c i ł p o w o l i g ł o w ą .

- M y ś l t r o c h ę P a w l e . S ą d z ę r a c z e j ż e c h c i a ł a n a m d a ć d o

z r o z u m i e n i a , ż e b ę d ą o b s e r w o w a ć n a s z e p o c z y n a n i a . Z w r ó c i ł a n a s i e b i e

n a s z ą u w a g ę .

- G d y b y n i e z a g r a ł a n a t e j f u j a r c e n i e s p o s t r z e g l i b y ś m y j e j -

m r u k n ą ł e m .

- T o o b ó j a n i e f u j a r k a - p r z y p o m i n a ł m i s z e f . - G r a ć n a n i m j e s t

s z t u k ą . . .

39

background image

P r z e s z l i ś m y p r z e z t u n e l w y d r ą ż o n y w w a l e k o l e j o w y m i z n a l e ź l i ś m y s i ę

n a K a z i m i e r z u . N i e b a w e m p o j a w i a ł a s i ę p r z e d m a m i w i e l k a m u r o w a n a

s y n a g o g a . P a r k o w a ł y p r z e d n i ą d w a a u t o k a r y , a h a ł a ś l i w i e s t a d k o

t u r y s t ó w ł a d o w a ł o s i ę d o w n ę t r z a b u d y n k u .

- T o S y n a g o g a S t a r a - w y j a ś n i ł S z e f . - N a j s t a r s z a n a K a z i m i e r z u .

P o c h o d z i p r a w d o p o d o b n i e z p r z e ł o m u p i ę t n a s t e g o i s z e s n a s t e g o w i e k u .

W j e j w n ę t r z u p r z e m a w i a ł T a d e u s z K o ś c i u s z k o , p r z e d s w o j ą s ł y n n ą

p r z y s i ę g ą n a k r a k o w s k i m R y n k u .

- T a d e u s z K o ś c i u s z k o b y ł ż y d e m ? - z d u m i a ł e m s i ę .

- R a c z e j c h o d z i ł o m u o z a g r z a n i e d o w a l k i m n i e j s z o ś c i

n a r o d o w y c h . A l b o k s i ę ż a n i e c h c i e l i u d o s t ę p n i ć m u a m b o n k o ś c i e l n y c h .

N i e w i e m . . . U c i e r p i a ł a t r o c h ę p o d c z a s w o j n y , a l e w l a t a c h

p i ę ć d z i e s i ą t y c h o d b u d o w a n o j ą , l o k u j ą c w e w n ą t r z t o , c o n a s i n t e r e s u j e .

- T o z n a c z y ?

- Z b i o r y j u d a i s t y c z n e M u z e u m H i s t o r y c z n e g o M i a s t a K r a k o w a . A

p r z y o k a z j i z a p e w n e s p o r e a r c h i w u m , z a w i e r a j ą c e b y ć m o ż e i n f o r m a c j e

o p o s z u k i w a n y m p r z e z n a s c z ł o w i e k u .

- P i ę t n a s t y w i e k - m r u k n ą ł e m . - A j a k d a w n e j e s t ż y d o w s k i e

o s a d n i c t w o w t e j c z ę ś c i K r a k o w a ?

- N o c ó ż , s k o r o t a k l u b i s z a r c h e o l o g i ę , c h o ć p o d e j r z e w a m c z a s e m ,

ż e t w o j a m i ł o ś ć j e s t d o ś ć p o b i e ż n a , t o p o w i n i e n e ś s i ę o r i e n t o w a ć , ż e

n i e m o ż n a m ó w i ć o o s a d n i c t w i e w t e j c z ę ś c i K r a k o w a , b o w i e m

K a z i m i e r z p r z y ł ą c z o n o d o m i a s t a d o p i e r o w 1 8 0 0 r o k u . W c z e ś n i e j b y ł a

t o o d d z i e l n a m i e j s c o w o ś ć p o s i a d a j ą c a p r a w a m i e j s k i e , a n a w e t m u r y

o b r o n n e . P r a w a m i e j s k i e n a d a ł K a z i m i e r z o w i k r ó l K a z i m i e r z W i e l k i w

1 3 3 5 r o k u . . . A l e w b r e w t e m u , c o b r e d z i l i w f i l m i e " L i s t a S c h i n d l e r a " ,

w c a l e n i e o n o s i e d l i ł t u Ż y d ó w . S p i s y z t e g o o k r e s u w y m i e n i a j ą w ś r ó d

m i e s z k a ń c ó w m i a s t a z a l e d w i e k i l k u n a s t u w y z n a w c ó w j u d a i z m u . . .

Z a c z ę l i s i ę t u o s i e d l a ć d o p i e r o w k o ń c u X V s t u l e c i a , p o t y m , j a k n a s z

40

background image

k r ó l J a n O l b r a c h t w y s i e d l i ł i c h z K r a k o w a .

- D l a c z e g o w y s i e d l i ł ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

- N o c ó ż . W m i e ś c i e w y b u c h ł p o ż a r . J a k z w y k l e p r z y t a k i c h

o k a z j a c h d o s z ł o d o z a m i e s z e k i p o g r o m ó w . J a k t o s i ę m ó w i , s z u k a n o

w i n n y c h . Z r e s z t ą w y s i e d l o n o i c h p o r a z k o l e j n y w 1 7 7 6 r o k u , p o m a ł e j

e p i d e m i i d ż u m y , a w 1 8 0 0 r o k u w y d a n o u s t a w ę z a k a z u j ą c ą Ż y d o m

z a m i e s z k i w a n i a w K r a k o w i e . W s z e s n a s t y m w i e k u n a K a z i m i e r z u

o s i e d l i t a k ż e u c h o d ź c y z H i s z p a n i i , P o r t u g a l i i , W ł o c h i C z e c h . T a k a

m i e s z a n k a e t n i c z n a d o p r o w a d z i ł a d o w y t w o r z e n i a s i ę n a t y m

n i e w i e l k i m o b s z a r z e n i e z w y k l e b o g a t e j i r ó ż n o r o d n e j k u l t u r y .

Z a p a m i ę t a j , n a s t y k u k i l k u k u l t u r r o d z ą s i ę n a j w y b i t n i e j s z e j e d n o s t k i i

p o w s t a j ą n a j w s p a n i a l s z e d z i e ł a s z t u k i i l i t e r a t u r y . L w ó w , W i l n o ,

K r a k ó w , z a m i e s z k a ł y c z ę ś c i o w o p r z e z O r m i a n Z a m o ś ć , G d a ń s k . . . S ą t e ż

r e j o n y n a s z e j p l a n e t y j a k b y s z c z e g ó l n i e p r e d y s p o n o w a n e d o t e g o b y

w y d a w a ć z s i e b i e j e d n o s t k i n a p r a w d ę w y b i t n e . W e ź o s z m i a ń s k i p o w i a t

n a W i l e ń s z c z y ź n i e .

- K t o s i ę t a m u r o d z i ł ? - z d z i w i ł e m s i ę .

- J ó z e f P i ł s u d s k i , t r z y d z i e ś c i k i l o m e t r ó w o d j e g o d o m u b y ł

m a j ą t e k D z i e r ż y n i ó w w k t ó r y m z o b a c z y ł ś w i a t k r w a w y k o m u n i s t y c z n y

o p r a w c a F e l i k s D z i e r ż y ń s k i . J e g o s ą s i a d e m b y ł A n d r z e j S a r j u s z -

Z a w o y s k i , b o h a t e r w o j n y d o m o w e j w R o s j i , n i e u s t r a s z o n y a d i u t a n t

g e n e r a ł a W r a n g l a . W d r u g ą s t r o n ę j e s z c z e d w a d z i e ś c i a k i l o m e t r ó w i

m a j ą t e k J a r u z e l s k i c h , t y c h z k t ó r y c h p o c h o d z i ł W o j c i e c h J a r u z e l s k i ,

S t a m t ą d m i e d z ę z n a j d o w a ł s i ę N o w o g r ó d e k w k t ó r y m u r o d z i ł s i ę i

w y c h o w a ł A d a m M i c k i e w i c z . . . A z u p e ł n i e n i e d a l e k o , m o ż e s t o

k i l o m e t r ó w n a p ó ł n o c l e ż y K a ł n o b r ż e , g d z i e u r o d z i ł s i ę P i o t r S t o ł y p i n .

I z d a j e s i ę C z e s ł a w M i ł o s z .

- C i e k a w e m i e j s c e - z a u w a ż y ł e m .

- A t a k d l a d o p e ł n i e n i a , w s a m y m s e r c u o s z m i a ń s k i e g o p o w i a t u

41

background image

u r o d z i ł s i ę H e r a k l i u s z P r o n o b i s i j a . . . - u ś m i e c h n ą ł s i ę s k r o m n i e . -

T u r y ś c i , j a k w i d z ę , p r z e s t a l i b l o k o w a ć w e j ś c i e , p o r a i n a n a s .

- C o m o ż n a z o b a c z y ć w ś r o d k u ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

- P i ę k n ą k o l e k c j ę r y t u a l n y c h j u d a i k ó w - p o w i e d z i a ł S z e f . - I

n i e d u ż ą e k s p o z y c j ę p o ś w i ę c o n ą u t w o r z o n e m u t u p o d c z a s w o j n y g e t t u .

W e s z l i ś m y w ś l a d z a A m e r y k a n a m i . N a s z e l e g i t y m a c j e u t o r o w a ł y

n a m d r o g ę d o s e r c a m u z e u m . N i e b a w e m s i e d z i e l i ś m y p o r a z k o l e j n y n a

w y g o d n y c h f o t e l a c h w p o k o j u z a s t a w i o n y m r e g a ł a m i z k s i ą ż k a m i .

- S t o r m , S t o r m - m r u k n ą ł I c e k B e r o k , k u s t o s z z b i o r ó w

a r c h i w a l n y c h . - C a d y k S a l o m o n S t o r m . A j a k ż e . S ł y s z a ł e m t o n a z w i s k o .

N i e d a l e j j a k p r z e d w c z o r a j p y t a ł a o n i e g o t a k a m i ł a d z i e w u s z k a . . .

P o g r z e b a l i ś m y r a z e m w n a s z y m a r c h i w u m . S p o r o s i ę o n i m z a c h o w a ł o

d o k u m e n t ó w .

- K i m b y ł ? - z a p y t a ł e m . - T o z n a c z y w i e m , ż e b y ł c a d y k i e m , a l e c o

t a k i e g o r o b i ł , ż e z a c h o w a ł s i ę w l u d z k i e j p a m i ę c i ?

- B y ł k a b a l i s t ą - u ś m i e c h n ą ł s i ę k u s t o s z . - A l e w y n i e j e s t e ś c i e z

n a s z y c h , w i ę c t r u d n o b ę d z i e w a m t o z r o z u m i e ć . S t o r m p r z e d w o j n ą

r o b i ł r z e c z y s z a l o n e . Z b u d o w a ł G o l e m a w e d l e w s k a z ó w e k z a w a r t y c h w

p i s m a c h r a b i n a L ö w e b e n B e c a l e l a z P r a g i .

- L e g e n d a o G o l e m i e - m r u k n ą ł S z e f . - W K r a k o w i e ?

- T o n i e l e g e n d a - u ś m i e c h n ą ł s i ę p a n I c e k . - T o n a j p r a w d z i w s z a

p r a w d a . U l e p i ł g o z z i e m i n a c m e n t a r z u , k o ł o k t ó r e g o z a p e w n e

m u s i e l i ś c i e p r z e c h o d z i ć . N a p i s a ł n a s r e b r n e j p ł y t c e t e k s t , k t ó r y m i a ł

m u n a d a ć p o z o r y ż y c i a . A l e j a k o ś n i e n a d a ł . N i e w y s z ł o , c h o ć z r o b i ł

w s z y s t k o w e d l e w s k a z ó w e k . W i e l u Ż y d ó w b y ł o b a r d z o z d z i w i o n y c h , ż e

m u n i e w y s z ł o .

- C h y b a r a c z e j z d z i w i l i b y s i ę , g d y b y m u s i ę u d a ł o - m r u k n ą ł S z e f .

- O c h , n i e k o n i e c z n i e . O n r o b i ł n i e t a k i e r z e c z y . C z y t a ł z l u d z k i c h

o c z u j a k z k s i ę g i . P o z n a w a ł l o s y c z ł o w i e k a z p r z y p a d k o w e g o

42

background image

d o t k n i ę c i a d ł o n i . R o b i ł t e ż d o ś w i a d c z e n i a a l c h e m i c z n e i m i a ł n a w e t

k o p i ę S z m a r a g d o w e j T a b l i c y .

S z e f p o k i w a ł w z a d u m i e g ł o w ą .

- T o s p o r o w y j a ś n i a - m r u k n ą ł . - A w i ę c z a j m o w a ł s i ę a l c h e m i ą .

- T a k , z g r o m a d z i ł p o n o ć w s p a n i a ł ą b o g a t ą k o l e k c j ę s t a r o d r u k ó w

a l c h e m i c z n y c h , w t y m t a k ż e o s ł a w i o n ą " N i e m ą K s i ę g ę " .

- C o s i ę z n i m s t a ł o ? - z a p y t a ł S z e f .

- B y ł w G e t t c i e . N i e w i e m . P o w o j n i e n i e w r ó c i ł j u ż d o K r a k o w a .

P r a w d o p o d o b n i e z a m o r d o w a l i g o h i t l e r o w c y , c h o ć b y ł o b y t o r a c z e j

d z i w n e . O n ś w i e t n i e p o t r a f i ł p r z e c z u ć n i e b e z p i e c z e ń s t w o . L u d z i e

o p o w i a d a j ą , ż e c z y t a ł w m y ś l a c h . O t a c z a ł a g o s ł a w a w i e l k i e g o

c u d o t w ó r c y .

U ś m i e c h n ą ł s i ę l e k k o i z p ó ł k i z d j ą ł n i e d u ż e t e k t u r o w e p u d e ł k o .

W e w n ą t r z z n a j d o w a ł a s i ę u l e p i o n a z b ł ę k i t n e j g l i n y r ę k a . P a l c e p o k r y t e

b y ł y g ę s t o h e b r a j s k i m i n a p i s a m i .

- C z y ż b y t o b y ł . . .

- T a k . T o k a w a ł e k G o l e m a , k t ó r e g o z b u d o w a ł . Z w r ó ć c i e p a n o w i e

u w a g ę n a p i ę k n y b ł ę k i t n y k o l o r .

- T o n i e j e s t m a l o w a n a g l i n a - m r u k n ą ł e m . - A n i t e ż n i e b i a ł a -

k a o l i n i t o w a .

K u s t o s z u n i ó s ł b r w i w n i e m y m p y t a n i u .

- R o z r ó ż n i a m y z a s a d n i c z o d w a r o d z a j e g l i n y - w y j a ś n i ł e m . -

Ż e l a z i s t ą , p o s p o l i t ą , k t ó r a p o w y p a l e n i u r o b i s i ę c z e r w o n e g o k o l o r u .

Z a w i e r a d o m i e s z k ę ż e l a z a , d l a t e g o p o d c z a s w y p a l a n i a m e t a l u t l e n i a s i ę

i c z e r w o n a b a r w a c e g i e ł l u b g a r n k ó w p o c h o d z i w ł a ś n i e o d t l e n k u

ż e l a z a .

- A d r u g i r o d z a j ? - z a c i e k a w i ł s i ę .

- T o g l i n a k a o l i n i t o w a . R ó ż n i s i ę t y m , ż e n i e z a w i e r a ż e l a z a . P o

w y p a l e n i u r o b i s i ę b i a ł a l u b ż ó ł t a . W P o l s c e b y ł a w y d o b y w a n a w

43

background image

o k o l i c a c h I ł ż y i S a n d o m i e r z a .

- C z y l i m a m y d o c z y n i e n i a z j e s z c z e i n n y m r o d z a j e m g l i n y -

m r u k n ą ł . - C o m o g ł o n a d a ć j e j b ł ę k i t n ą b a r w ę ? K o b a l t , m a n g a n m o ż e

m o l i b d e n . . .

- K o b a l t - o d e z w a ł s i ę c i c h o S z e f . - T o g l i n k a k i m b e r l i t o w a ,

w y d o b y w a n a w k r a t e r a c h i k o m i n a c h d a w n o w y g a s ł y c h w u l k a n ó w .

Z a w i e r a d u ż o k o b a l t u i i n n y c h p i e r w i a s t k ó w c i ę ż k i c h , a l e j e s t

p r a k t y c z n i e w o l n a o d ż e l a z a . W C h i n a c h w y r a b i a n o z n i e j s ł y n n e

b ł ę k i t n e w a z y , b ę d ą c e d z i ś p r z e d m i o t e m p o ż ą d a n i a l i c z n y c h

k o l e k c j o n e r ó w . J e j n a z w a p o c h o d z i o d m i e j s c o w o ś c i K i m b e r l e y w R P A .

T a m w ł a ś n i e z n a j d u j e s i ę o g r o m n y k r a t e r w y g a s ł e g o w u l k a n u

w y p e ł n i o n y t y s i ą c a m i t o n b ł ę k i t n e j g l i n y . O d w i e l u d z i e s i ę c i o l e c i

e k s p l o a t u j e j ą n a j w i ę k s z a n a ś w i e c i e s p ó ł k a z a j m u j ą c a s i ę w y d o b y c i e m

d i a m e n t ó w .

- C z y w P o l s c e s ą z ł o ż a t a k i e j g l i n y ? - z d z i w i ł e m s i ę .

U ś m i e c h n ą ł s i ę .

- S ą . N a j b l i ż s z e , p ó ł g o d z i n y d r o g i s t ą d .

- G d z i e ?

- N a W a w e l u - o d p o w i e d z i a ł p o w a ż n i e . - N i e w i e l k a c z ę ś ć w z g ó r z a

t o b a r d z o s t a r y , z e r o d o w a n y s t o ż e k w u l k a n i c z n y . W y g a s ł y j e s z c z e

p r z e d s t u p i ę ć d z i e s i ę c i u m i l i o n a m i l a t , z a n i m p o w s t a ł y w a p i e n n e s k a ł y

n a k t ó r y c h p o s a d o w i o n y j e s t z a m e k . G l i n y k i m b e r l i t o w e m u s z ą

w i d o c z n i e w j a k i m ś m i e j s c u w y c h o d z i ć n a p o w i e r z c h n i ę . C h y b a , ż e

p r z y w i ó z ł s o b i e m a t e r i a ł g d z i e ś z e Ś l ą s k a .

- C i e k a w e - m r u k n ą ł k u s t o s z . - N a n a s z y m c m e n t a r z u , n i g d z i e n i e

w i d z i a ł e m b ł ę k i t n a w e j g l i n y . . .

- M o ż e z a l e g a g ł ę b i e j - z a s t a n o w i ł e m s i ę . - W i e m , ż e g a r n c a r z e w

p o s z u k i w a n i u d o b r e g o s u r o w c a d r ą ż y l i s z y b y n a w e t c z t e r o m e t r o w e j

g ł ę b o k o ś c i . M o ż e b r a ł u d z i a ł w c z y i m ś p o g r z e b i e i s p o s t r z e g ł , j a k

44

background image

b a r d z o g ł ę b o k i w k o p g r o b o w y d o t a r ł d o w a r s t w i n n e g o k o l o r u n i ż n a

p o w i e r z c h n i . A z c z e g o w y k o n a n y b y ł G o l e m , t e n o k t ó r y m o p o w i a d a j ą

l e g e n d y z P r a g i ?

- T e g o n i e w i e m - p o w i e d z i a ł S z e f .

- J a t e ż n i e m a m p o j ę c i a - d o d a ł k u s t o s z .

- A t e n , d l a c z e g o z o s t a ł r o z b i t y ? - z a c i e k a w i ł s i ę P a n

S a m o c h o d z i k . - K t o ś g o z n i s z c z y ł ?

- S a m c a d y k . Z b u d o w a ł g o w p o n i e d z i a ł e k i a ż d o c z w a r t k u

u s i ł o w a ł o ż y w i ć . P o n i e w a ż m u s i ę t o n i e u d a ł o , z d e c y d o w a ł s i ę g o

r o z b i ć , a b y p r z y p a d k i e m n i e o ż y ł p o d c z a s S z a b a s u . W e d l e n a s z y c h

l e g e n d G o l e m , k t ó r y b ę d z i e w t y m c z a s i e ż y w y m o ż e p r ó b o w a ć w e d r z e ć

s i ę d o d o m u m o d l i t w y . T e g o j e d n a k n i e w o l n o m u u c z y n i ć .

- D l a c z e g o ? - z a i n t e r e s o w a ł e m s i ę .

- B y ł o b y t o ś w i ę t o k r a d z t w o . W B o ż n i c y n i e m o ż e p r z e b y w a ć

i s t o t a n i e p o s i a d a j ą c a d u s z y . A G o l e m , c h o ć j a k p i e r w s z y c z ł o w i e k

z o s t a ł u c z y n i o n y z g l i n y , o t r z y m a ł ż y c i e , a p r z y n a j m n i e j p o z o r y ż y c i a ,

j e d n a k d u s z ę m ó g ł b y d a ć m u t y l k o B ó g . I s t o t a p o z b a w i o n a d u s z y m o ż e

z n i s z c z y ć s y n a g o g ę . . . N i e w i e m , c z y p a n o w i e o t y m s ł y s z e l i , a l e n a

n a s z y c h z i e m i a c h b y ł a j e s z c z e j e d n a p r ó b a b u d o w y G o l e m a .

B r w i S z e f a u n i o s ł y s i ę w n i e m y m p y t a n i u .

- W L u b l i n i e , o k o ł o s z e s n a s t e g o w i e k u m i e j s c o w y r a b i n m i a ł s i ę

p o d j ą ć t e g o z a d a n i a . T a l e g e n d a p o d o b n o j e s t n a w e t s t a r s z a n i ż p r a s k a .

A l e w s z y s t k i e o n e p o c h o d z ą z z a c h o d u , p r a w d o p o d o b n i e z k r a j ó w

i b e r y j s k i c h . B ł ą k a j ą c e s i ę p o ś w i e c i e g l i n i a n e c i a ł o p o z b a w i o n e

d u s z y . . . W n a s z y c h b a ś n i a c h , c z y t e ż r a c z e j m o ż n a p o w i e d z i e ć

a p o k r y f a c h w y r a s t a j ą c y c h z g l e b y o r t o d o k s y j n e g o i c h a s y d z k i e g o

j u d a i z m u , w s p o m i n a s i ę t e ż o d y b u k a c h - d u s z a c h t r a g i c z n i e z m a r ł y c h ,

k t ó r e b ł ą k a j ą s i ę p o ś w i e c i e w p o s z u k i w a n i u n o w e g o c i a ł a .

- G d z i e m i e s z k a ł S t o r m ? - z a c i e k a w i ł s i ę S z e f .

45

background image

- O c h , n i e d a l e k o s t ą d . J e ś l i m a c i e p a n o w i e o c h o t ę s i ę p r z e j ś ć , t o

j a t e ż z p r z y j e m n o ś c i ą ł y k n ę t r o c h ę ś w i e ż e g o p o w i e t r z a .

O p u ś c i l i ś m y g o ś c i n n e p r o g i m u z e u m i p o w ę d r o w a l i ś m y u l i c ą

S z e r o k ą n a p ó ł n o c . N i e b a w e m z a t r z y m a l i ś m y s i ę p r z e d n i e w i e l k ą

s y n a g o g ą , o d g r o d z o n ą o d u l i c y m u r e m , z a o p a t r z o n y m w b r a m ę .

- B o ż n i c a R e m u - w y j a ś n i ł o c h o c z o n a s z p r z e w o d n i k w i d z ą c n a s z e

z a c i e k a w i e n i e . - W z n i e s i o n a w p o ł o w i e s z e s n a s t e g o w i e k u , p r z e z

I z r a e l a I s s e r e l e s a A u e r b a c h a , a l e n a z w ę s w o j ą p r z y j ę ł a o d j e g o s y n a

M o j ż e s z a J s s e r e l e s a z w a n e g o R a b b i M o s e s R e m u c h .

- S ł y s z a ł e m o n i m - p o w i e d z i a ł S z e f . - B y ł d o ś ć z n a n y m j a k n a

o w e c z a s y f i l o z o f e m i u c z o n y m .

P r z e w o d n i k u ś m i e c h n ą ł s i ę . W i d o c z n i e f a k t , ż e S z e f

z i d e n t y f i k o w a ł o s o b ę , s p r a w i ł m u p r z y j e m n o ś ć .

- P o b o ż n i Ż y d z i p i e l g r z y m u j ą t u , a b y z o b a c z y ć m i e j s c e g d z i e

n a u c z a ł . W b o ż n i c y , w m i e j s c u g d z i e s i a d y w a ł , n a p a m i ą t k ę p a l i s i ę

z a w s z e l a m p a .

- S t o r m t e ż t u w y k ł a d a ł ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

- N i e , o n z a c h o d z i ł d o b o ż n i c y N a G ó r c e , s t o j ą c e j t e ż p r z y t e j

u l i c y , t y l k o b a r d z i e j w g ł ę b i . B y ł a n i e c o m ł o d s z a , p o c h o d z i ł a z

p o c z ą t k ó w s i e d e m n a s t e g o w i e k u . U f u n d o w a ł j ą M o j ż e s z J e k e l s d l a

s w o j e g o z i ę c i a N a t a n a S p i r y - p o p a t r z y ł p y t a j ą c o n a S z e f a .

T e n z a m y ś l i ł s i ę n a c h w i l ę , w i d o c z n i e p r z e s z u k u j ą c z a k a m a r k i p a m i ę c i .

- N a t a n S p i r a - p o w i e d z i a ł w r e s z c i e . - T o o n j a k o p i e r w s z y

p u b l i c z n i e z a c z ą ł n a u c z a ć K a b a ł y . N a p i s a ł n a t e n t e m a t d z i e ł o , a l e

n i e s t e t y n a z w a j e g o u l e c i a ł a m i z p a m i ę c i .

- " M ' g a l e h A m u k o t " - p o w i e d z i a ł p r z e w o d n i k . - C z y l i

" O d s ł a n i a j ą c y T a j e m n i c e " .

S z e f w z a d u m i e p o p a t r z y ł n a m u r y B o ż n i c y R e m u . D a l e j w z d ł u ż

u l i c y c i ą g n ą ł s i ę w y s o k i m u r .

46

background image

- T u z n a j d u j e s i ę s t a r y c m e n t a r z - p o w i e d z i a ł .

- T a k . N o w y , t e n n a k t ó r y m S t o r m b u d o w a ł G o l e m a , j e s t p o

d r u g i e j s t r o n i e n a s y p u k o l e j o w e g o .

- P r z e c h o d z i l i ś m y t a m t ę d y - w y j a ś n i ł e m . - Ł a d n y t e n s k w e r e k . . .

P o ś r o d k u u l i c y z n a j d o w a ł s i ę n i e d u ż y , p r o s t o k ą t n y t r a w n i k . C h o ć

r o ś l i n y p o ż ó ł k ł y , n a d a l o ż y w i a ł y k a m i e n n y b r u k .

- T o n i e s k w e r e k - u ś m i e c h n ą ł s i ę p r z e w o d n i k . - T o w e d l e n a s z y c h

l e g e n d g r ó b .

- K o g o p o c h o w a n o t a k b e z n a g r o b k ó w ? - z d z i w i ł s i ę S z e f . -

M i e j s c e t e ż c h y b a n i e c o d z i w n i e d o b r a n e .

- G r u p a l u d z i w y p r a w i ł a w e s e l e . Ś w i ę t o w a l i k i l k a d n i i n i e

u s z a n o w a l i S z a b a s u . U m a r l i w s z y s c y , a t u t a j z o s t a l i p o c h o w a n i .

- T o m o ż n a b y ł a t w o s p r a w d z i ć - p o w i e d z i a ł e m . - W y s t a r c z y

ś c i ą g n ą ć a r c h e o l o g ó w . . .

S z e f p o s ł a ł m i n i e c h ę t n e s p o j r z e n i e . P o c z u ł e m n i e s t o s o w n o ś ć

s w o j e g o z a c h o w a n i a .

- T y l k o p o c o ? - z a g a d n ą ł p a n I c e k . - P r z y j m i j m y , ż e

z n a l e ź l i b y ś m y s z k i e l e t y . A l b o b y ś m y i c h n i e z n a l e ź l i . W p i e r w s z y m

p r z y p a d k u p o t w i e r d z i ł o b y s i ę t o c o w i e m y , w d r u g i m z n i s z c z y l i b y ś m y

j e d n ą z l e g e n d n a s z e g o m i a s t a . Z b y t d u ż e r y z y k o , a b y m o g ł o s i ę

o p ł a c a ć . . . S a l o m o n S t o r m m i e s z k a ł w t y m b u d y n k u - w s k a z a ł n a m

o d r a p a n ą , w a l ą c ą s i ę k a m i e n i c ę p o d r u g i e j s t r o n i e p l a c u .

B u d y n e k o p l ą t y w a ł y r u s z t o w a n i a , p o k t ó r y c h l e n i w i e d r e p t a l i

b u d o w l a ń c y .

- H m m m - m r u k n ą ł S z e f . - P r z y o k a z j i r e m o n t u c o n i e c o m o ż n a

z n a l e ź ć . P a m i ę t a m , j a k w W a r s z a w i e p o d c z a s b u r z e n i a r u i n k a m i e n i c n a

t e r e n i e g e t t a l u d z i e o p o w i a d a l i s o b i e o r ó ż n y c h p r e c j o z a c h . . .

K u s t o s z u ś m i e c h n ą ł s i ę z a g a d k o w o .

- N i e d o c e n i a c i e p a n o w i e n a s z e j i n t e l i g e n c j i - p o w i e d z i a ł z

47

background image

z a d o w o l e n i e m w g ł o s i e - Z a n i m p r z y s t ą p i o n o d o r e m o n t u , t e n b u d y n e k

s p e n e t r o w a l i p r a c o w n i c y n a s z e g o m u z e u m . U ż y l i ś m y n a j n o w s z e g o

s p r z ę t u , w y k r y w a c z y m e t a l i , e c h o s o n d y i k a m e r y t e r m o w i z y j n e j .

- B i e d n i b u d o w l a ń c y n i c n i e z n a j d ą .

- A p a n o w i e c o z n a l e ź l i ? - z a i n t e r e s o w a ł e m s i ę .

- N i e w i e l e - w e s t c h n ą ł . - W j e d n y m p o m i e s z c z e n i u b y ł u k r y t y w

ś c i a n i e s e j f , a w n i m p ó ł m i l i o n a z ł o t y c h w p r z e d w o j e n n y c h

b a n k n o t a c h . N a t o m i a s t m i e s z k a n i e S t o r m a b y ł o d o k ł a d n i e p u s t e .

Z e r w a l i ś m y n a w e t p o d ł o g ę , w n a d z i e i , ż e c o ś p o d n i ą u k r y ł . N i e s t e t y .

J e ś l i w j a k i ś s p o s ó b z a b e z p i e c z y ł s w o j e z b i o r y , t o m u s i a ł t o z r o b i ć

g d z i e i n d z i e j . J e ś l i n i e m a c i e p a n o w i e w i ę c e j p y t a ń , p o r a d l a m n i e

w r a c a ć d o p r a c y .

N i e m i e l i ś m y p y t a ń . P o ż e g n a ł s i ę i p o s z e d ł .

- N o t o k l a p a - p o w i e d z i a ł e m .

- C z e k a j - m r u k n ą ł S z e f . - Z a s t a n ó w m y s i ę . Z a ł ó ż m y t a k ą h i p o t e z ę

r o b o c z ą : S t o r m z g r o m a d z i ł s p o r ą k o l e k c j ę d z i e ł a l c h e m i c z n y c h , w t y m

" N i e m ą K s i ę g ę " i t r a k t a t y S ę d z i w o j a . P ó j d z i e s z d o a n t y k w a r i a t u , w

k t ó r y m b y l i ś m y w c z o r a j , i d o w i e s z s i ę w s z y s t k i e g o n a t e m a t t e g o , j a k i e

d z i e ł a S ę d z i w o j a p r z e s z ł y p r z e z r ę c e k r a k o w s k i c h b u k i n i s t ó w w c i ą g u

o s t a t n i c h s t u , m o ż e s t u d w u d z i e s t u l a t . W y n o t u j e s z d a t y p o j a w i a n i a s i ę

k o l e j n y c h p o z y c j i .

- C o n a m t o d a ? - z a i n t e r e s o w a ł e m s i ę .

- O c h , t o p r o s t e . S k ą d S t o r m m ó g ł m i e ć p i s m a S ę d z i w o j a ? M ó g ł j e

k u p i ć a l b o n a t r a f i ł n a s k r y t k ę . P o z a t y m , t e m i ł e c i e l ą t k a m u s i a ł y

g d z i e ś z d o b y ć " T r a k t a t o R t ę c i " . A l b o g o k u p i ł y , a l b o p r z y w i o z ł y

g d z i e ś s p o z a m i a s t a , a l b o t e ż d o b r a ł y s i ę j u ż d o b i b l i o t e k i S t o r m a . T a k

c z y s i a k , p ó j d z i e s z i s p r a w d z i s z . W y n o t u j e s z , j a k i e k s i ę g i m i a ł w

s w o j e j k o l e k c j i , a p o t e m z b a d a s z , c z y c o ś z t e g o p o j a w i ł o s i ę p o w o j n i e

w h a n d l u .

48

background image

- A p a n , S z e f i e ?

- A j a p ó j d ę n a W a w e l . C o ś t a m m u s z ę s p r a w d z i ć . . .

R o z s t a l i ś m y s i ę n a u l i c y S t r a d o m . Z a k r ę c i ł e m w s t r o n ę R y n k u , a P a n

S a m o c h o d z i k p o w ę d r o w a ł n a p r z ó d .

R o z d z i a ł V I

P o n o w n a w i z y t a w a n t y k w a r i a c i e * U c z ę s i ę t a r g o w a ć * P o n o w n e

s p o t k a n i e z e S t a s i ą * S k ą d w z i ą ć a t a n a t o r ?

P a n A a r o n n a m ó j w i d o k n i e o k a z a ł w i ę k s z e g o z d z i w i e n i a .

- C ó ż t y m r a z e m s p r o w a d z a ? - z a g a d n ą ł z u ś m i e c h e m . - U d a ł o w a m

s i ę c o ś u s t a l i ć , c z y t e ż c o r a z w i ę c e j z a g a d e k ?

- M a m p y t a n i e - w y ł u s z c z y ł e m m u p r o ś b ę S z e f a .

- N o , m a c i e s z c z ę ś c i e , ż e t r a f i l i ś c i e w ł a ś n i e n a m n i e - u ś m i e c h n ą ł

s i ę .

W j e d n y m z p o k o i n a z a p l e c z u a n t y k w a r i a t u s t a ł k o m p u t e r . S t a r u s z e k

u s i a d ł p r z y n i m i o s t r o ż n i e w y s t u k a ł p a l c a m i o d p o w i e d n i e k o m e n d y . Z

p u d e ł k a w y j ą ł C D - R o m i u m i e ś c i ł d o w c z y t n i k u .

- M ó j p r a w n u k w s t u k a ł m i w m a s z y n ę w s z y s t k i e w y k a z y -

w y j a ś n i ł . - B e z t e g o s z u k a l i b y ś m y p r z e z c a ł e m i e s i ą c e .

P o c h w i l i u r z ą d z e n i e w y p l u ł o l i s t ę k s i ą ż e k .

- T o w s z y s t k o , c o k u p i ł S t o r m . A t e r a z z o b a c z m y , o d k o g o k u p i l i

t o m o i p o p r z e d n i c y . . . N o p r o s z ę . C o ś p o d o b n e g o !

J e g o t w a r z r o z j a ś n i ł c h y t r y u ś m i e c h .

- J a n M o r i t z v o n J u n g f r a u s p r z e d a ł w 1 8 8 7 t r z y d z i e ś c i k s i ą ż e k i

l i s t ó w p o z o s t a ł y c h p o a l c h e m i k u M i c h a l e S ę d z i w o j u w s z e ś c i u r ó ż n y c h

a n t y k w a r i a t a c h . . . - z a m y ś l i ł s i ę n a c h w i l ę . - W c o n a j m n i e j s z e ś c i u -

u z u p e ł n i ł - N i e m a m p r z e c i e ż k o m p l e t u k s i ą g . A w i ę c h a n d l o w a n o n i m i

p r z e z n a s t ę p n e c z t e r d z i e ś c i l a t . G ł ó w n i e j e d e n a n t y k w a r i a t s p r z e d a w a ł

d r u g i e m u , c e n ę o c z y w i ś c i e c a ł y c z a s p o d b i j a n o . K i l k a t r a f i ł o w r ę c e

r ó ż n y c h k l i e n t ó w , a l e c z ę ś ć w r ó c i ł a z p o w r o t e m . W l a t a c h

49

background image

d w u d z i e s t y c h w s z y s t k i e , k t ó r e p r z e s z ł y p r z e z t y c h b u k i n i s t ó w , k t ó r y c h

w y k a z y m a m , w y k u p i ł c a d y k S a l o m o n S t o r m . O , j e s t j e d e n w y j ą t e k .

J e d n ą p o z y c j ę k u p i ł a w 1 9 2 1 r o k u m ł o d a d a m a .

- J a k s i ę n a z y w a ł a ?

- T e g o n i e s t e t y n i e w i e m - w e s t c h n ą ł . - P r o s z ę m n i e d o b r z e

z r o z u m i e ć . P r o w a d z e n i e t a k i c h s p i s ó w t e o r e t y c z n i e w o g ó l e n i e

p o w i n n o m i e ć m i e j s c a . I n a c z e j . O c z y w i ś c i e , w t y m f a c h u z a w s z e

z a p i s u j e s i ę , o d k o g o s i ę k u p i ł o , a l e n i g d y n i e p o w i n n o s i ę z a p i s y w a ć ,

k o m u s i ę s p r z e d a ł o . A l e t o t a k i e s k r z y w i e n i e z a w o d o w e . J e ś l i k t o ś

k u p u j e m a n u s k r y p t , n a k t ó r y p o t e m t r a f i a s i ę k l i e n t , t o m o ż n a

p r ó b o w a ć o d k u p i ć g o z p o w r o t e m i o d s p r z e d a ć d r o ż e j . W i d z ę , ż e s i ę

z g o r s z y ł e ś . P o p r o s t u n i e m a s z h a n d l o w e j d u s z y - b ł y s n ą ł z ę b a m i . - A l e

z t y m t o t r z e b a s i ę u r o d z i ć . Z a n o t o w a ć m o ż n a o c z y w i ś c i e t y l k o

i n f o r m a c j e o t y c h k l i e n t a c h , k t ó r y c h s i ę z n a . A l e t o n i e t r u d n e . M a m y

n i e w i e l u p r z y p a d k o w y c h n a b y w c ó w . Z r e g u ł y k o l e k c j o n e r z y w p a d a j ą

r a z w t y g o d n i u , i n n i d z w o n i ą c z y j e s t

j u ż t o , c o z a m ó w i l i . S ą w r e s z c i e t a c y , n a z w i j m y u p r z y w i l e j o w a n i ,

k t ó r z y t y l k o z o s t a w i a j ą t e l e f o n , a j a k w p a d n i e c o ś z i c h l i s t , t o m y

d z w o n i m y .

- K i m b y ł t e n J u n g f r a u ? - z a p y t a ł e m .

S t a r z e c u ś m i e c h n ą ł s i ę z a d o w o l o n y .

- T o b y ł a c a ł a r o d z i n a . D o s t a r c z y l i n a m s e t k i c i e k a w y c h k s i ą ż e k .

M o ż n a p o w i e d z i e ć : s t a l i d o s t a w c y . P r z e z t r z y p o k o l e n i a b o g a c i ł y s i ę n a

n i c h k r a k o w s k i e a n t y k w a r i a t y .

P o p a t r z y ł e m n a n i e g o z d u m i o n y .

- T o b y l i l u d z i e z g ł o w ą n a k a r k u . M i e l i f i r m ę r o z b i ó r k o w ą . Z a n i m

r o z w a l a l i b u d y n e k , z a w s z e d o k ł a d n i e p e n e t r o w a l i s t r y c h y i p i w n i c e .

- C z y l i w i d o c z n i e r o z b i e r a l i k a m i e n i c ę n a l e ż ą c ą d o S ę d z i w o j a i n a

s t r y c h u a l b o w j a k i m ś z a m u r o w a n y m p o m i e s z c z e n i u z n a l e ź l i j e g o

50

background image

b i b l i o t e k ę - d o m y ś l i ł e m s i ę .

W e s t c h n ą ł c i ę ż k o .

- Z d e d u k c j i p i ą t k a . Z p r z y g o t o w a n i a n a u k o w e g o p a ł a -

p o d s u m o w a ł m n i e . - O b u d ź s i ę , m ł o d y c z ł o w i e k u . P o c z y t a j s o b i e j a k i ś

p r z e w o d n i k . W i e s z c o , n a w e t n i e b ę d z i e s z m u s i a ł d a l e k o s z u k a ć . . .

P o d s z e d ł d o r e g a ł u z n o w s z y m i k s i ą ż k a m i i z d j ą ł z n i e g o g r u b y

t o m i k w l a k i e r o w a n e j o k ł a d c e .

- C z t e r d z i e ś c i z ł o t y c h - p o w i e d z i a ł m r u ż ą c o c z y .

- A g d y b y m c h c i a ł t y l k o z a j r z e ć d o ś r o d k a ?

- T o t y l k o d w a d z i e ś c i a z a j e d n o z a g l ą d n i e c i e - u ś m i e c h n ą ł s i ę .

- N i e m a h a n d e l , b ę d z i e b i e d a - z a c y t o w a ł e m j e g o w ł a s n e s ł o w a . -

J a c h c ę t y l k o z a j r z e ć i z a t o d w a d z i e ś c i a z ł o t y c h ?

T y m r a z e m z a c h i c h o t a ł .

- M ł o d y c z ł o w i e k u , w i d a ć o d r a z u , ż e n i e ł a p i e s z z a d o b r z e

w s p ó ł c z e s n e j c y w i l i z a c j i . J a t o m i k t r a k t u j ę j a k t o w a r i z a j r z e n i e t e ż

j a k t o w a r . A t y p o m y ś l c h w i l ę i p o w i e d z m i d l a c z e g o .

- R o z u m i e m . T o n i e k s i ą ż k a j e s t t o w a r e m , t y l k o z a w a r t a w n i e j

i n f o r m a c j a . A l e c z y j e s t w a r t a a ż d w a d z i e ś c i a z ł o t y c h ?

- M o ż e s z u t a r g o w a ć n a o s i e m n a ś c i e .

Z a m y ś l i ł e m s i ę .

- T o m i s i ę c h y b a n i e o p ł a c a . J a k ą m a m g w a r a n c j ę , ż e w ś r o d k u

j e s t c o ś n a t e m a t k a m i e n i c y w k t ó r e j m i e s z k a ł S ę d z i w ó j , a j e ś l i n a w e t

c o ś j e s t , t o c z y t a i n f o r m a c j a d o c z e g o k o l w i e k s i ę p r z y d a .

P o p a t r z y ł n a m n i e j a k b y b a r d z i e j ż y c z l i w i e .

- W i ę c t e r a z s a m w i d z i s z , ż e n i e o p ł a c a s i ę k u p i ć z a j r z e n i a n a w e t

z a p i ę t n a ś c i e z ł o t y c h . A m o ż e t y b y ś c h c i a ł z a d w a n a ś c i e ? Z a m a ł o

d a j e s z . . .

- J e d n o z a j r z e n i e n i e o p ł a c a s i ę n a w e t z a d z i e s i ę ć - m r u k n ą ł e m . -

A n i n a w e t z a p i ę ć .

51

background image

- J a w c a l e n i e m ó w i ę , ż e s i ę o p ł a c a .

- T r z y d z i e ś c i z ł o t y c h z a k s i ą ż k ę - z a p r o p o n o w a ł e m z n i e n a c k a .

- T r z y d z i e ś c i z ł o t y c h t o j a k b y o d o b r e o s i e m z ł o t y c h z a m a ł o -

w e s t c h n ą ł . - P o m y ś l , ż e m o ż e s z t u s p ę d z i ć j e s z c z e k i l k a d n i . Z

p e w n o ś c i ą w i e l e r a z y b ę d z i e s z c h c i a ł z a j r z e ć d o ś r o d k a . C o n a j m n i e j

t r z y d z i e ś c i o s i e m r a z y . . .

W y j ą ł e m p o r t f e l i o d l i c z y ł e m t r z y d z i e ś c i o s i e m z ł o t y c h .

- O d r a z u w i d a ć , ż e n i e l u b i s z s i ę t a r g o w a ć - u ś m i e c h n ą ł s i ę . - A

w t y m j e s t c a ł y u r o k h a n d l u . B y ł e m g o t ó w s p r z e d a ć c i j ą z a t r z y d z i e ś c i

p i ę ć z ł o t y c h , a l b o n a w e t z a t r z y d z i e ś c i c z t e r y . A t a k , t w o j a s t r a t a . N o

t o s p r a w d ź t e r a z , c z y p r z y n a j m n i e j j e s t w n i e j t a i n f o r m a c j a , k t ó r e j

s z u k a s z .

P r z e k a r t k o w a ł e m i n d e k s i o t w o r z y ł e m n a o d p o w i e d n i e j s t r o n i e .

- K a m i e n i c a S ę d z i w o j a z o s t a ł a z b u r z o n a p r a w d o p o d o b n i e w k o ń c u

o s i e m n a s t e g o w i e k u . W 1 8 0 9 r o k u w t y m m i e j s c u w z n i e s i o n o b u d y n e k ,

k t ó r y r o z e b r a n o w 1 9 0 8 b y w j e g o m i e j s c u w y b u d o w a ć g m a c h

T o w a r z y s t w a R o l n i c z e g o - z r e f e r o w a ł e m z d o b y t e i n f o r m a c j e .

- N o w i d z i s z . J e ś l i t y t e r a z c h c e s z s p r z e d a ć m i t ę k s i ą ż k ę , t o d a m

z a n i ą d w a d z i e ś c i a d w a z ł o t e - u ś m i e c h n ą ł s i ę c h y t r z e .

P o l u b i ł e m g o .

- K s i ą ż k a s i ę p r z y d a - p o w i e d z i a ł e m c h o w a j ą c j ą d o t o r b y . - S a m

p a n m ó w i ł , ż e p o s i e d z ę t u j e s z c z e k i l k a d n i . P r z e w o d n i k p o t y m

p i ę k n y m m i e ś c i e m o ż e b y ć m i p o t r z e b n y .

- P a n S a m o c h o d z i k s ł u s z n i e w y b r a ł s o b i e c i e b i e n a p o m o c n i k a -

u ś m i e c h n ą ł s i ę - A l e j e s z c z e w i e l e m u s i s z s i ę n a u c z y ć . M y ś l ę , ż e

p o w i n i e n e ś p o c z y t a ć s o b i e ż y c i o r y s S ę d z i w o j a . M o ż e t a m n a t r a f i s z n a

j a k i e ś w s k a z ó w k i p r o w a d z ą c e d o j e g o b i b l i o t e k i . T a k c z y s i a k , n a w e t

j e ś l i b y ł a z a m u r o w a n a g d z i e ś w j e g o k a m i e n i c y , t o z o s t a ł a z n a l e z i o n a

z n a c z n i e w c z e ś n i e j , n i ż d o n a s t r a f i ł a .

52

background image

- N o t o p r z e j d ź m y d o d r u g i e j c z ę ś c i m o j e g o z a d a n i a . C z y k t ó r a ś z

k s i ą ż e k S t o r m a t r a f i ł a d o h a n d l u p o w o j n i e ?

P a l c e a n t y k w a r i u s z a z a t a ń c z y ł y p o k l a w i a t u r z e . S t u k a ł w k l a w i s z e

z s z y b k o ś c i ą k a r a b i n u m a s z y n o w e g o . W r e s z c i e n a m o n i t o r z e

w y ś w i e t l i ł a s i ę l i s t a .

- Z e s t u s z e ś ć d z i e s i ę c i u p o z y c j i , k t ó r e p r z e d w o j n ą s p r z e d a n o

S t o r m o w i , p r z e z m ó j a n t y k w a r i a t p r z e s z ł o p o n a d o s i e m d z i e s i ą t -

p o w i e d z i a ł . - W s z y s t k i e p r a k t y c z n i e z a r a z p o w o j n i e , g d y k u p o w a ł e m

k s i ę g i n a K a z i m i e r z u . P ó ź n i e j t r a f i a ł o d o m n i e n i e w i ę c e j n i ż j e d n a c o

d w a - t r z y l a t a . O c z y w i ś c i e n a l e ż a ł o b y s p r a w d z i ć t e ż w i n n y c h

a n t y k w a r i a t a c h , s ą d z ę , ż e t r a f i ł a t a m p o p r o s t u r e s z t a . M i e s z k a n i e

S t o r m a p r z e z j a k i ś c z a s s t a ł o z a p e w n e o t w a r t e i k t o ś j e w y r a b o w a ł .

K s i ą ż k i w w i ę k s z o ś c i p r z y p a d k ó w b y ł y z a p i s a n e ł a c i ń s k i m a l f a b e t e m ,

d l a t e g o n i e z o s t a ł y z n i s z c z o n e .

- R o z u m i e m .

- A l e j e s t j e s z c z e c o ś . W m o i c h s p i s a c h n i e w y s t ę p u j e a n i j e d n o

d z i e ł o S ę d z i w o j a .

- A t o o z n a c z a , m o ż e o z n a c z a ć , ż e n a j c e n n i e j s z e e g z e m p l a r z e

k o l e k c j i g d z i e ś u k r y ł .

- M a p a n r a c j ę . T a k w i d o c z n i e m u s i a ł o b y ć . M o ż e u d a s i ę w a m j e

o d n a l e ź ć .

- W ł a ś c i w i e t o s a m j u ż n i e w i e m c z e g o s z u k a m - m r u k n ą ł e m . -

S z e f c h c e c h y b a o d n a l e ź ć " N i e m ą K s i ę g ę " , a l e n i e p o t o ż e b y j ą m i e ć , a

t y l k o w t y m c e l u , a b y d o w i e d z i e ć s i ę d o c z e g o t y m d w u m i ł y m

d z i e w c z ę t o m p o t r z e b n y j e s t a t a n a t o r .

S t a r y a n t y k w a r i u s z m r u g n ą ł o c z y m a .

- A t y n i e c h c e s z s i ę t e g o d o w i e d z i e ć ?

Z a m y ś l i ł e m s i ę .

- C h c ę - o d p o w i e d z i a ł e m . - B o c z u j ę , ż e t u c h o d z i o c o ś w i ę c e j .

53

background image

P a n S a m o c h o d z i k s ą d z i , ż e t o m o ż e b y ć z a g a d k a d a w n y c h t e c h n o l o g i i ,

a l e p r z e c i e ż m a m y a n a l i z ę c h e m i c z n ą i k o m p u t e r o w ą s y m u l a c j ę

p r o c e s ó w c h e m i c z n y c h . . . b o p r z e c i e ż n a w e t o s i e m n a s t o l e t n i a

d z i e w c z y n a n i e j e s t n a t y l e g ł u p i a , ż e b y w i e r z y ć w m o ż l i w o ś ć z a m i a n y

o ł o w i u w z ł o t o .

- S ę d z i w ó j p o n o ć u m i a ł t o z r o b i ć - w y b l a k ł e o c z y z a l ś n i ł y . -

Z d e c y d o w a n i e p o w i n i e n e ś b l i ż e j z a z n a j o m i ć s i ę z t y m c z ł o w i e k i e m .

- W s p o m n i a ł p a n o ż y c i o r y s i e ? - p r z y p o m n i a ł e m s o b i e .

- A h a . T r o c h ę s f a t y g o w a n y - w y c i ą g n ą ł z r e g a ł u n i e d u ż ą k s i ą ż k ę

w y d a n ą w l a t a c h p i ę ć d z i e s i ą t y c h . - Z a t o k o s z t u j e d o p r a w d y n i e w i e l e .

T y l k o d w a d z i e ś c i a p i ę ć z ł o t y c h .

- B a r d z o s f a t y g o w a n y - z a u w a ż y ł e m . - O p r a w a i n t r o l i g a t o r s k a

b ę d z i e k o s z t o w a ł a . . .

- M a m t e ż k s i ą ż k ę o k o n s e r w a c j i s t a r y c h d r u k ó w i d o k u m e n t ó w -

w y j ą ł k o l e j n y t o m . - K o s z t u j e w p r a w d z i e a ż c z t e r d z i e ś c i , a l e z a t o

b ę d z i e s z m ó g ł t a m t ą z a k o n s e r w o w a ć i o p r a w i ć w ł a s n o r ę c z n i e , a p r z y

o k a z j i p o d u c z y s z s i ę p r z y d a t n e g o f a c h u . D o r ó w n y c h s i e d e m d z i e s i ę c i u

z ł o t y c h m o g ę d o ł o ż y ć j e s z c z e b r o s z u r ę z a w i e r a j ą c ą w z o r y r ó ż n y c h

g a t u n k ó w p a p i e r u .

- S i e d e m d z i e s i ą t z ł o t y c h t o s p o r o p i e n i ę d z y . W m i n i s t e r s t w i e

k i e p s k o p ł a c ą - z a u w a ż y ł e m .

- N o t o d o r z u c ę d o k o m p l e t u j e s z c z e p o w i e ś ć p r z y g o d o w ą d l a

d z i e c i a u t o r s t w a n i e j a k i e g o N i e n a c k i e g o . B a r d z o s f a t y g o w a n a , a l e

d o b r z e s i ę c z y t a .

- N i e c h b ę d z i e - w e s t c h n ą ł e m .

Z a p a k o w a ł e m k u p i o n e k s i ą ż k i d o t o r b y i z a p ł a c i ł e m . Z b i e r a ł e m s i ę j u ż

d o w y j ś c i a , g d y n i e o c z e k i w a n i e o t w o r z y ł y s i ę d r z w i i d o c i e m n e g o

w n ę t r z a a n t y k w a r i a t u w e s z ł a c i e m n o w ł o s a d z i e w c z y n a . P o z n a ł e m j ą o d

r a z u . T o b y ł a t a t a j e m n i c z a S t a s i a , k t ó r a p o p r z e d n i e g o d n i a w i e c z o r e m

54

background image

w y m i e n i ł a k r z y ż y k k u z y n k i n a b e z c e n n y m a n u s k r y p t .

- W i t a m k l i e n t k ę - u ś m i e c h n ą ł s i ę p a n A a r o n . - C z y m t y m r a z e m

m o g ę s ł u ż y ć ?

S p o s t r z e g ł a m n i e , a l e n i e s p e s z o n a z a j ę ł a w o l n e k r z e s ł o p r z e d l a d ą .

- P o t r z e b u j ę j a k i c h ś w s p o m n i e ń d a w n y c h m i e s z k a ń c ó w K a z i m i e r z a

- p o w i e d z i a ł a . - S z c z e g ó l n i e z k r ę g ó w c h a s y d z k i c h .

M ó w i ł a w j i d y s z , a l e d z i ę k i d o b r e j z n a j o m o ś c i n i e m i e c k i e g o

ł a p a ł e m s e n s w y p o w i e d z i . M ó w i ł a p o w o l i , j i d y s z n i e m ó g ł b y ć j e j

j ę z y k i e m o j c z y s t y m . Z a p e w n e u ż y ł a g o , ż e b y u t r u d n i ć m i z r o z u m i e n i e .

- Z a r a z c z e g o ś p o s z u k a m - u ś m i e c h n ą ł s i ę i z n i k n ą ł n a z a p l e c z u .

- Z n o w u s i ę s p o t y k a m y - p o w i e d z i a ł e m .

O b r z u c i ł a m n i e o b o j ę t n y m s p o j r z e n i e m .

- Z a k o c h a j s i ę w e m n i e , a l b o l e p i e j w m o j e j k u z y n c e i z d o b ą d ź

n a m p i e c y k - p o w i e d z i a ł a o b o j ę t n i e . - N a w e t n i e n a s t a ł e . P o k i l k u

t y g o d n i a c h z w r ó c i m y d o m u z e u m .

- N i e m a m t a k i c h m o ż l i w o ś c i - p o w i e d z i a ł e m . - O b a w i a m s i ę , ż e z a

" N i e m ą K s i ę g ę " t e ż g o w a m n i e d a d z ą .

U ś m i e c h n ę ł a s i ę .

- B y ć m o ż e n i e w i e p a n , ż e p r a w i e k o m p l e t n y a t a n a t o r z n a j d u j e s i ę

w z b i o r a c h k o l e k c j i k r ó l e w s k i e j w U p p s a l a w S z w e c j i . P r z y p u s z c z a m ,

ż e k r ó l o d d a g o n a m z a " N i e m ą K s i ę g ę " , c h o ć w y w i e z i e n i e t e g o d z i e ł a

z k r a j u j e s t w n a s z y m o d c z u c i u c z y n e m b a r d z o n i e g o d n y m , n a k t ó r y

z d o b ę d z i e m y s i ę t y l k o w s k r a j n e j o s t a t e c z n o ś c i .

- B y ł a b y p a n i z d o l n a d o w y w i e z i e n i a t a k c e n n e g o z a b y t k u n a s z e j

k u l t u r y z a g r a n i c ę ? - z d u m i a ł e m s i ę .

- N a s z e j k u l t u r y ? - p r y c h n ę ł a . - P r z e c i e ż t o f r a n c u s k i d r u k , c z y t e ż

r a c z e j m i e d z i o r y t . P o z a t y m z p o w r o t e m p r z y w i o z ł a b y m a t a n a t o r . J e ś l i

k r ó l o k a ż e s i ę w y s t a r c z a j ą c o i n t e l i g e n t n y , d o j d ę z n i m d o

p o r o z u m i e n i a . . .

55

background image

- C i e k a w e , s k ą d t a k i p i e c y k z n a l a z ł s i ę w S z w e c j i - z a m y ś l i ł e m

s i ę . - I s k ą d p a n i w i e , ż e m ó g ł b y p o s ł u ż y ć p a n i c e l o m ?

- T o t e ż p a m i ą t k a p o S ę d z i w o j u , w c z a s i e p o t o p u w p a d ł o w r ę c e

S z w e d ó w w y p o s a ż e n i e j e g o p r a c o w n i w d w o r k u . . .

N i e o c z e k i w a n i e u r w a ł a , j a k b y w o b a w i e , ż e p o w i e d z i a ł a j u ż z b y t d u ż o .

U ś m i e c h n ę ł a s i ę n a w i d o k p o w r a c a j ą c e g o a n t y k w a r i u s z a .

- T r o c h ę t e g o j e s t - p o w i e d z i a ł k ł a d ą c p r z e d n i ą d z i e s i ę ć a l b o

d w a n a ś c i e k s i ą ż e k . S p o j r z a ł a n a n i e u w a ż n i e , a p o t e m o d l i c z y ł a p i ę ć

b a n k n o t ó w p i ę ć d z i e s i ę c i o z ł o t o w y c h .

U ś m i e c h n ą ł s i ę i z g a r n ą ł j e d o k a s y , p o d a ł j e j r e k l a m ó w k ę . W ł o ż y ł a

t o m i k i d o ś r o d k a i p o d z i ę k o w a w s z y r u s z y ł a d o w y j ś c i a .

- M o ż e m o g l i b y ś m y p o r o z m a w i a ć - z a p r o p o n o w a ł e m .

O d w r ó c i ł a s i ę .

- S ą t a j e m n i c e , k t ó r e m u s z ą p o z o s t a ć w o b r ę b i e m o j e j r o d z i n y -

p o w i e d z i a ł a . - Z d o b ą d ź d l a n a s p i e c y k , a c o n i e c o c i p o k a ż e m y .

A p o t e m w y s z ł a .

- S k ą d w i e d z i a ł a , i l e z a p ł a c i ć ? - z a g a d n ą ł e m .

- A l b o b a r d z o d o b r z e z n a c e n y k s i ą ż e k , a l b o o d g a d ł a - p o w i e d z i a ł .

- N i e p o m y l i ł a s i ę ?

- A n i o z ł o t ó w k ę . T y l e z a m i e r z a ł e m z a ż ą d a ć i p o d ł u g i c h t a r g a c h

o p u ś c i ć z e t r z y d z i e ś c i z ł o t y c h .

Z a m y ś l i ł e m s i ę .

- P o p r o s z ę t a k i s a m k o m p l e t k s i ą ż e k , j a k t e n , k t ó r y k u p i ł a -

p o w i e d z i a ł e m z d e c y d o w a n i e .

- Z a p i s z ę c i i c h t y t u ł y - p o w i e d z i a ł - I p o s z u k a j w b i b l i o t e c e . J a

w i e m , ż e m a s z p r z y s o b i e k a r t ę p ł a t n i c z ą , a l e t o d l a c i e b i e z b y t

p o w a ż n a s u m a .

- S k ą d o n a m o ż e p o c h o d z i ć ? - z a p y t a ł e m .

- Z U k r a i n y - o d p o w i e d z i a ł b ł y s k a w i c z n i e . - A w k a ż d y m r a z i e z e

56

background image

w s c h o d u . J i d y s z , k t ó r y m s i ę p o s ł u g u j e , m a n a l e c i a ł o ś c i r o s y j s k i e i

u k r a i ń s k i e , m u s i a ł a s i ę g o n a u c z y ć m o ż e n a p o d w ó r k u , a m o ż e w

s z k o l e . A l e n a p e w n o n i e j e s t z n a s z y c h . M y Ż y d z i w i e m y , k t o j e s t n a s z

a k t o g o j .

P o ż e g n a ł e m s i ę i w y s z e d ł e m .

R o z d z i a ł V I I

T e l e f o n S z e f a * S e k r e t y W a w e l u * S a l a " A l c h e m i a " * W c i e n i u

ż e l a z n e j s z u b i e n i c y * K s i ą ż ę F r y d e r y k i t r a g i c z n y l o s a l c h e m i k a

H o n a u e r a .

P o w ę d r o w a ł e m p o w o l i p r z e z S t a r e M i a s t o . O d r o b i n ę p o b ł ą d z i ł e m , a l e

p o c z t e r d z i e s t u m i n u t a c h z a t r z y m a ł e m s i ę p r z e d b r a m ą B i b l i o t e k i

J a g i e l l o ń s k i e j . W t y m m o m e n c i e z a d z w o n i ł m i w k i e s z e n i t e l e f o n

k o m ó r k o w y . O d e b r a ł e m . S z e f .

- N o i c o z d z i a ł a ł e ś ? - z a g a d n ą ł .

- K u p i ł e m p a r ę k s i ą ż e k - p o c h w a l i ł e m s i ę .

W e s t c h n ą ł .

- P a w l e . P y t a m c z e g o s i ę d o w i e d z i a ł e ś ?

- O c z y m ? - z d z i w i ł e m s i ę .

- Z d a j e s i ę , ż e w y s ł a ł e m c i ę d o p a n a A a r o n a p o t o , ż e b y ś u s t a l i ł ,

j a k i e k s i ą ż k i S ę d z i w o j a k u p i ł S t o r m .

- A c h , t a k . T a k , o c z y w i ś c i e u s t a l i ł e m .

- I c z e g o s i ę d o w i e d z i a ł e ś ? C o ś c i e k a w e g o ?

Z r e f e r o w a ł e m m u p r z e b i e g r o z m o w y . K i w a ł w z a d u m i e g ł o w ą , c o

s ł y s z a ł e m w p o s t a c i n a s i l a j ą c y c h s i ę i s ł a b n ą c y c h s z u m ó w .

- D o b r z e - p o w i e d z i a ł - B ą d ź z a d w i e g o d z i n y n a W a w e l u .

S p o t k a m y s i ę n a t a k i e j d u ż e j ł ą c e , n a k t ó r e j w i d a ć z a r y s y f u n d a m e n t ó w

r o m a ń s k i c h i p r a r o m a ń s k i c h b u d o w l i .

- C z y c o ś s i ę s t a ł o ? - z a n i e p o k o i ł e m s i ę .

- O c h , n i c t a k i e g o - d o m y ś l i ł e m s i ę j e g o u ś m i e c h u . - P o p r o s t u

57

background image

z a ł a t w i ł e m n a m b i l e t y w s t ę p u d o z a k a z a n e j s t r e f y .

*

D o c h o d z i ł a c z t e r n a s t a , g d y u s i a d ł e m n a d r e w n i a n e j ł a w e c z c e . Z a

p l e c a m i m i a ł e m b r a m ę p r o w a d z ą c ą n a W a w e l , p o l e w e j s t r o n i e p i ę t r z y ł a

s i ę m a l o w n i c z o k a t e d r a o k l e j o n a d z i e s i ą t k a m i k a p l i c i p r z y b u d ó w e k . A

p r z e d e m n ą r o z c i ą g a ł a s i ę ł ą k a , n a k t ó r e j b i a ł y m k a m i e n i e m o d z n a c z a ł y

s i ę ś l a d y d a w n e j z a b u d o w y . R o z p o z n a ł e m r o t u n d ę , p o z o s t a ł o ś c i

b a z y l i k i i k w a d r a t o w ą b u d o w l ę b ę d ą c ą z a p e w n e w c z a s a c h C h r o b r e g o

m e n n i c ą p a ń s t w o w ą . N i e s i e d z i a ł e m d ł u g o , P a n S a m o c h o d z i k p r z y s z e d ł

p o c h w i l i w t o w a r z y s t w i e w y s o k i e g o m ł o d z i e ń c a m n i e j w i ę c e j w m o i m

w i e k u .

- Z b i g n i e w - p r z e d s t a w i ł s i ę .

- O p r o w a d z i n a s - w y j a ś n i ł S z e f . - C z e k a m y j e s z c z e n a k i l k a o s ó b .

P o c h w i l i k u s w o j e m u z d u m i e n i u s p o s t r z e g ł e m i d ą c e k u n a m d w i e

d z i e w c z y n y . O b o k S t a s i k r o c z y ł a j e j k u z y n k a . P o c z u ł e m n a g ł y

p r z y p ł y w l ę k u , a l e s t ł u m i ł e m g o r o z p a c z l i w y m w y s i ł k i e m w o l i . S z e f n a

i c h w i d o k u ś m i e c h n ą ł s i ę d z i w n i e .

- M i a ł e m j u ż p r z y j e m n o ś ć p a n i ą p o z n a ć - p o w i e d z i a ł k ł a n i a j ą c s i ę

s t a r s z e j z d z i e w c z ą t . - A p a n i z a p e w n e j e s t t ą m ł o d ą d a m ą , k t ó r a m i

s p o n i e w i e r a ł a p r a c o w n i k a .

- N a l e ż a ł a m u s i ę m a ł a l e k c j a d o b r e g o w y c h o w a n i a - u r o c z e

d z i e w c z ę p o p r a w i ł o w a r k o c z . - M a m n a i m i ę K a t a r z y n a . S ł y s z a ł a m

s w o j e g o c z a s u o p a n u . . .

P r z e w o d n i k o d c h r z ą k n ą ł n i e ś m i a ł o , ż e b y z w r ó c i ć n a s z ą u w a g ę .

- P r o s z ę z a m n ą - p o w i e d z i a ł p o w a ż n i e .

R u s z y l i ś m y i n i e b a w e m z a g ł ę b i l i ś m y s i ę w c i e ń p a ł a c u . W d r a p a l i ś m y

s i ę p o s c h o d a c h n a p i e r w s z e p i ę t r o .

- Z a s a d n i c z o t a c z ę ś ć W a w e l u w y ł ą c z o n a j e s t z r u c h u

t u r y s t y c z n e g o - p o w i e d z i a ł . - T r a k t u j e m y t e p o m i e s z c z e n i a t r o c h ę j a k

58

background image

m a g a z y n .

W e s z l i ś m y d o p i e r w s z e j z s a l .

- W t e j a m f i l a d z i e m i e ś c i ł y s i ę p r y w a t n e p o k o j e Z y g m u n t a I I I

W a z y , z c z a s ó w p r z e d p r z e n i e s i e n i e m s t o l i c y d o W a r s z a w y - w y j a ś n i ł

Z b i g n i e w . - T u b y ł g a b i n e t , t u z a ś s y p i a l n i a .

P r z e s z l i ś m y p r z e z k r ó t k i k o r y t a r z i z n a l e ź l i ś m y s i ę w s p o r e j s a l i

p o d p a r t e j p o ś r o d k u s o l i d n y m c e g l a n y m f i l a r e m .

- A t o s a l a , w k t ó r e j c h c i a ł s i ę p a n z n a l e ź ć - p r z e w o d n i k u k ł o n i ł

s i ę w s t r o n ę p a n a T o m a s z a . - T e n p o k ó j z w a n y j e s t A l c h e m i ą . T u

w ł a ś n i e k r ó l w t o w a r z y s t w i e M i k o ł a j a W o l s k i e g o i M i c h a ł a S ę d z i w o j a

o d d a w a ł s i ę z a k a z a n e j p r z e z K o ś c i ó ł s z t u c e h e r m e t y c z n e j . T u t a k ż e ,

j e ś l i w i e r z y ć l e g e n d o m , m i s t r z T w a r d o w s k i w y w o ł y w a ł d u c h a B a r b a r y

R a d z i w i ł ł ó w n y .

- T o p o m i e s z c z e n i e n i e p a s u j e m i a r c h i t e k t u r ą d o p o z o s t a ł y c h -

z a u w a ż y ł e m - M u r y s ą b a r d z o g r u b e . . .

- T a c z ę ś ć s k r z y d ł a w s c h o d n i e g o p o w s t a ł a n a s k u t e k w c h ł o n i ę c i a i

c z ę ś c i o w e g o o b u d o w a n i a w i e ż y m i e s z k a l n e j z w a n e j K u r z ą S t o p k ą -

w y j a ś n i ł p r z e w o d n i k .

P a n n a S t a s i a w ę d r o w a ł a w o l n o w z d ł u ż ś c i a n , p r z y p a t r u j ą c s i ę

o d s ł o n i ę t y m c e g ł o m . N i e w i e m c z e g o s z u k a ł a , a l e w k a ż d y m r a z i e g d y

s i ę o d w r ó c i ł a , w y g l ą d a ł a n a r o z c z a r o w a n ą .

- C e g ł y s ą m o c n o p o r o w a t e - z w r ó c i ł u w a g ę P a n S a m o c h o d z i k .

- O w s z e m - k i w n ą ł g ł o w ą Z b i g n i e w . - N a s k u t e k j e d n e g o z

e k s p e r y m e n t ó w w y b u c h n ą ł p o ż a r , k t ó r y s t r a w i ł t ę c z ę ś ć z a m k u . M u r y

w y t r z y m a ł y o g i e ń , a l e c e g ł y u l e g ł y s z o k o w i t e r m i c z n e m u , b o s z a l e j ą c y

o g i e ń p r z e k r o c z y ł t e m p e r a t u r ę w y p a ł u .

- M o ż n a p r o s i ć o b l i ż s z e w y j a ś n i e n i a ? - z a g a d n ę ł a K a s i a .

- A r c h e o l o d z y c z ę s t o s p r a w d z a j ą w t e n s p o s ó b t e m p e r a t u r ę , w

j a k i e j w y p a l a n e b y ł y g a r n k i , k t ó r y c h s k o r u p y z n a j d u j ą . D l a j e j

59

background image

o k r e ś l e n i a w y p i e k a s i ę s k o r u p ę w s p e c j a l n y m p i e c y k u z a o p a t r z o n y m w

t e r m o s t a t . Z c h w i l ą , g d y p r z e k r o c z o n a z o s t a n i e t e m p e r a t u r a , w k t ó r e j

g a r n e k z o s t a ł k i e d y ś w y p a l o n y , g l i n a z a c z y n a p u c h n ą ć i r o z p u r c h l a s i ę .

- G e n i a l n e - z a u w a ż y ł e m .

- C z y n i c z p i e r w o t n e g o w y p o s a ż e n i a n i e z a c h o w a ł o s i ę ? - z a p y t a ł a

S t a s i a .

- W ł a ś c i w i e n i c . P o ż a r s k r z y d ł a p o c h ł o n ą ł w s z y s t k o . P r z e d

p i ę t n a s t u l a t y a r c h e o l o d z y z a ł o ż y l i w y k o p , t u p o d t y m o k n e m , n a

z e w n ą t r z . Z n a l e z i o n o w ó w c z a s b a r d z o c i e k a w ą w a r s t w ę k u l t u r o w ą

p o t w i e r d z a j ą c ą p r z e k a z y , ż e t u w ł a ś n i e k r ó l b a w i ł s i ę w r o b i e n i e z ł o t a .

W a r s t w a p o w s t a ł a p o p o ż a r z e . R e s z t k i p r z y p a l o n y c h g r a f i t o w y c h t y g l i ,

s z k l a n y c h r e t o r t , m i s i s ł o i n a o d c z y n n i k i , w y r z u c o n e t y m o k n e m ,

z w a l o n o d o j e d n e g o d o ł u i z a s y p a n o z i e m i ą .

- T y g l e z g r a f i t u - p o w i e d z i a ł a S t a s i a d o k u z y n k i .

T a s k i n ę ł a g ł o w ą .

- P a m i ę t a m - p o w i e d z i a ł a .

N a j e j t w a r z y t a k ż e g o ś c i ł o r o z c z a r o w a n i e .

- W p r z y s z ł y m r o k u s z y k u j ą n a m s i ę b a r d z o c i e k a w e w y k o p a l i s k a -

p o w i e d z i a ł n a s z p r z e w o d n i k . - A r c h e o l o d z y c h c ą o d s z u k a ć p o z o s t a ł o ś c i

w ł o s k i c h o g r o d ó w z a ł o ż o n y c h p r z e z k r ó l o w ą B o n ę .

- A m b i t n y p l a n - z a u w a ż y ł P a n S a m o c h o d z i k . - J a k o c e n i a j ą s w o j e

s z a n s e ?

- T e r e n , n a k t ó r y m s p o d z i e w a j ą s i ę z n a l e ź ć r e l i k t y u r z ą d z e ń

o g r o d o w y c h , j e s t d o ś ć w y s o k i . U n i k n ą ł s p l a n t o w a n i a p o d c z a s z a b o r ó w .

Z d r u g i e j s t r o n y o p i s y o g r o d ó w s ą r a c z e j l a k o n i c z n e .

- R o z u m i e m - S z e f w e s t c h n ą ł i z a m y ś l i ł s i ę . - N o c ó ż , d z i ę k u j e m y

z a o p r o w a d z e n i e . . .

N a s z p r z e w o d n i k s k ł o n i ł g ł o w ę , a p o t e m p o ż e g n a ł s i ę i o d s z e d ł .

Z o s t a l i ś m y w e c z w ó r k ę .

60

background image

- P o c o w a m p i e c y k ? - z a p y t a ł S z e f ł a g o d n i e .

K a s i a u ś m i e c h n ę ł a s i ę l e k k o . S p o s t r z e g ł e m n a j e d n y m z j e j p o l i c z k ó w

z a t a r t ą b l i z n ę .

- M i n ę ł y c z a s y ż e l a z n e j s z u b i e n i c y - p o w i e d z i a ł a . - C h c e m y

s p r ó b o w a ć . . .

J e j k u z y n k a s y k n ę ł a g n i e w n i e .

- P o ż e g n a m y w a s - p o w i e d z i a ł a . - M o ż e w k r ó t c e z n o w u s i ę

s p o t k a m y , c h o ć s z c z e r z e m ó w i ą c w o l a ł y b y ś m y , a b y ś c i e o p u ś c i l i

K r a k ó w i n i e p o j a w i a l i s i ę t u w i ę c e j . Z a p e w n e m a c i e j a k i e ś w ł a s n e

z a d a n i a i c i e k a w s z e z a j ę c i a , n i ż p r z e k o p y w a n i e t e g o m i a s t a w

p o s z u k i w a n i u c a ł k o w i c i e w a m z b ę d n y c h k s i ą ż e k .

D y g n ę ł y ł a d n i e i o d d a l i ł y s i ę z g o d n o ś c i ą .

- O c o c h o d z i ł o z t ą ż e l a z n ą s z u b i e n i c ą ? - z a p y t a ł e m .

U ś m i e c h n ą ł s i ę l e k k o .

- A j a k c i s i ę w y d a j e ?

- T o m i a ł a b y ć z a k a m u f l o w a n a p o g r ó ż k a ?

R o z e ś m i a ł s i ę .

- E c h P a w l e , P a w l e , p r z y z n a j s i ę , c i e r p i s z n a m a n i ę

p r z e ś l a d o w c z ą ?

- T o c o o n a w t a k i m r a z i e c h c i a ł a p r z e z t o p o w i e d z i e ć ?

- O c h , t o b a r d z o s t a r a o p o w i e ś ć - u ś m i e c h n ą ł s i ę S z e f . - A l e j e ś l i

m a s z o c h o t ę p o s ł u c h a ć . . .

U s i e d l i ś m y n a n i e w i e l k i e j d r e w n i a n e j ł a w e c z c e . S z e f w y j ą ł z k i e s z e n i

p a c z k ę p a p i e r o s ó w , p o l i c z y ł j e i s c h o w a ł z p o w r o t e m .

- A w i ę c n a p r z e ł o m i e s z e s n a s t e g o i s i e d e m n a s t e g o w i e k u

n i e w i e l k i m n i e m i e c k i m K s i ę s t w e m W i r t e m b e r g i i z e s t o l i c ą w

S t u t t g a r c i e r z ą d z i ł w y j ą t k o w o a m b i t n y t y p o i m i e n i u F r y d e r y k . K s i ą ż ę ,

t r z e b a m u t o p r z y z n a ć , b y ł c z ł o w i e k i e m w y k s z t a ł c o n y m . Z a j m o w a ł s i ę

b i o l o g i ą , g e o l o g i ą , k a r t o g r a f i ą . . . N i e s t e t y w p e w n y m m o m e n c i e j e g o

61

background image

ś c i s ł y u m y s ł z b o c z y ł w k i e r u n k u m a n o w c ó w A l c h e m i i . K s i ą ż ę w i e r z y ł

s z c z e r z e w m o ż l i w o ś ć t r a n s m u t a c j i m e t a l i i s ą d z i ł , ż e w t e n s p o s ó b

z d o ł a z g r o m a d z i ć n i e p r z e b r a n e b o g a c t w a . W m i a s t e c z k u G r o s s -

S a c h s e n h e i m w z n i e s i o n o n a j e g o p o l e c e n i e c a ł e a l c h e m i c z n e

m i a s t e c z k o . P r z e b y w a l i t a m h e r m e t y ś c i i l a b o r a n c i ś c i ą g n i ę c i z c a ł e j

E u r o p y . Z a g w a r a n t o w a n o i m c a ł k o w i t ą s w o b o d ę b a d a ń , p r z y z n a n o s p o r e

s u m y p i e n i ę d z y o r a z z a p e w n i o n o s t o s o w n ą o c h r o n ę p r o w a d z o n y c h p r a c .

P i e r w s i , k t ó r y c h z d e m a s k o w a ł j a k o o s z u s t ó w , w y l ą d o w a l i w w i ę z i e n i u .

N i e s t e t y , a m o ż e n a s z c z ę ś c i e d l a p r a w o r z ą d n o ś c i , k o l e j n i m i e l i m n i e j

s z c z ę ś c i a . N a d w o r n y a l c h e m i k k s i ę c i a G r z e g o r z H o n a u e r o b i e c a ł

w ł a d c y p r z e m i e n i ć w z ł o t o 2 5 c e t n a r ó w ż e l a z a . S ą d z ę , ż e c h o d z i t u o

c e t n a r y p r u s k i e z k t ó r y c h k a ż d y w a ż y ł o k o ł o 5 1 k i l o g r a m ó w .

- P o n a d t y s i ą c d w i e ś c i e p i ę ć d z i e s i ą t k i l o g r a m ó w - p o l i c z y ł e m .

- H o n a u e r z a b r a ł s i ę d o r z e c z y z d u ż ą p o m y s ł o w o ś c i ą . D o k o t ł a

w r z u c o n o s p o r ą i l o ś ć m e t a l i n i e s z l a c h e t n y c h . N a s t ę p n i e d o d a n o

s z c z y p t ę c z e r w o n e j t y n k t u r y , c z y l i w ł a ś n i e K a m i e n i a F i l o z o f i c z n e g o .

W s z y s c y o p u ś c i l i k o m n a t ę , a w ł a d c a w ł a s n o r ę c z n i e z a m k n ą ł d r z w i n a

k l u c z . N a s t ę p n e g o d n i a r a n k i e m p r z y b y l i i o t w o r z y w s z y z a m k i z b a d a l i

z a w a r t o ś ć k o c i o ł k a . J a k s i ę o k a z a ł o , w y p e ł n i o n y b y ł d o p e w n e j

w y s o k o ś c i z ł o t e m b a r d z o w y s o k i e j p r ó b y . A l c h e m i k w y m ó w i ł s i ę o d

n a t y c h m i a s t o w e j p r o d u k c j i k o l e j n y c h p a r t i i k r u s z c u , a r g u m e n t u j ą c

z w ł o k ę k o n i e c z n o ś c i ą p o m n o ż e n i a z a p a s ó w K a m i e n i a F i l o z o f i c z n e g o .

P o n i e w a ż k s i ą ż ę n a c i s k a ł , p e w n e j n o c y m i s t r z u l o t n i ł s i ę , z a b i e r a j ą c z e

s o b ą j e d n e g o z k o l e g ó w p o f a c h u , k t ó r e m u g r o z i ł o t a k ż e

z d e m a s k o w a n i e .

- J a k o d k r y t o j e g o m a t a c t w a ? - z a c i e k a w i ł e m s i ę .

- T o p r o s t e . W p r a c o w n i s t a ł a s p o r a s k r z y n i a n a p a p i e r y . W e w n ą t r z

o s z u s t u k r y w a ł m a ł e g o c h ł o p c a , k t ó r y p o z a m k n i ę c i u d r z w i w y d o s t a ł

s i ę i u s u n ą w s z y z k o t ł a m e t a l e n i e s z l a c h e t n e w y p e ł n i ł g o z ł o t e m .

62

background image

N a s t ę p n i e p o n o w n i e u k r y ł s i ę w s k r z y n i . P o w y j e ź d z i e m i s t r z a z a c z ą ł

" s y p a ć " .

- S a m d a ł b y m s i ę n a b r a ć - u ś m i e c h n ą ł e m s i ę .

- K s i ą ż ę n a k a z a ł ś c i g a ć z b i e g ó w . N a t r a f i ł n a i c h ś l a d u s w o j e g o

s ą s i a d a , h r a b i e g o v o n S c h a m b u r g a , w O l d e n b u r g u . M o ż n a p o w i e d z i e ć ,

ż e w i ę ź n i o w i e w p a d l i z d e s z c z u p o d r y n n ę , b o n o w y o p i e k u n u s i ł o w a ł

z a w s z e l k ą c e n ę w y d r z e ć i m t a j e m n i c ę p r z e m i a n y o ł o w i u w z ł o t o . . .

O s t a t e c z n i e w y d a ł i c h d o t y c h c z a s o w e m u m e c e n a s o w i . H o n a u e r o w i

u d o w o d n i o n o o s z u s t w a n a ł ą c z n ą s u m ę b l i s k o d w i e ś c i e t y s i ę c y t a l a r ó w ,

c o b y ł o n i e w y o b r a ż a l n y m m a j ą t k i e m . S k a z a n o g o p o d ł u g i m p r o c e s i e n a

u c i ę c i e r ę k i , a n a s t ę p n i e p o w i e s z e n i e . K s i ą ż ę n i e p o s k ą p i ł g o r s z a .

K a z a ł z b u d o w a ć w s p a n i a ł a t r y b u n ę h o n o r o w ą , a z ż e l a z a , k t ó r e g o

p e c h o w y a d e p t s z t u k i t a j e m n e j n i e z d o ł a ł z a m i e n i ć w z ł o t o , w y k o n a n o

ż e l a z n ą s z u b i e n i c ę d z i e w i ę c i o m e t r o w e j w y s o k o ś c i . C o c i e k a w e , o d l a n o

j ą w j e d n y m k a w a ł k u , c o s a m o w s o b i e s t a n o w i ć m u s i a ł o s z c z y t o w e

o s i ą g n i ę c i e ó w c z e s n e j m y ś l i t e c h n i c z n e j . O g ó ł e m s t r a c i ł o n a n i e j ż y c i e

c o n a j m n i e j p i ę c i u o s z u s t ó w p a r a j ą c y c h s i ę s z l a c h e t n ą s z t u k ą d r e n a ż u

k s i ą ż ę c e j k i e s z e n i p r z y p o m o c y K a m i e n i a F i l o z o f i c z n e g o . . .

- C z y l i m ó w i ą c , ż e m i n ę ł y c z a s y ż e l a z n e j s z u b i e n i c y , m i a ł a n a

m y ś l i , i ż n i e p o w o d z e n i e w t y m p r z y p a d k u n i e p r z y n i e s i e w i ę k s z e g o

z a g r o ż e n i a - m r u k n ą ł e m .

U ś m i e c h n ą ł s i ę .

- N a j w a ż n i e j s z e , t o b y ć p o o d p o w i e d n i e j s t r o n i e s z u b i e n i c y -

p o w i e d z i a ł p o w a ż n i e . C h o d ź m y d o m i a s t a , b o c o ś z g ł o d n i a ł e m .

R u s z y l i ś m y w d ó ł p o s t o k u , p o z o s t a w i a j ą c z a s o b ą W a w e l .

63


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Andrzej Pilipiuk sekret alchemika Sędziwoja cz 04
Andrzej Pilipiuk sekret alchemika Sędziwoja cz 03
Andrzej Pilipiuk sekret alchemika Sędziwoja cz 02
Pilipiuk Andrzej Sekret alchemika Sędziwoja cz 01
sekret alchemika Sędziwoja cz. 01, STUDIA JEZYK POLSKI, Współczesna proza polska
ANDRZEJ PILIPIUK SEKRET ALCHEMIKA SĘDZIWOJA
sekret alchemika Sędziwoja cz 01
Pilipiuk Andrzej Sekret alchemika Sędziwoja cz 04
01 Pan Samochodzik i sekret alchemika Sędziwoja cz 
sekret alchemika Sędziwoja cz. 04, STUDIA JEZYK POLSKI, Współczesna proza polska
sekret alchemika Sędziwoja cz. 02, STUDIA JEZYK POLSKI, Współczesna proza polska
sekret alchemika Sędziwoja cz 03
Pilipiuk Andrzej Sekret alchemika Sedziwoja
01 Pan Samochodzik i sekret alchemika Sędziwoja
Pan Samochodzik i Sekret Alchemika Sędziwoja
28 Pan Samochodzik i Sekret Alchemika Sędziwoja Tomasz Olszakowski
PS 28 Olszakowski Tomasz Pan Samochodzik i Sekret Alchemika Sędziwoja

więcej podobnych podstron