10

HOROBY WEWNĘTRZNE

C

WETERYNARIA

W PRAKTYCE

LIPIEC-SIERPIEŃ • 4/2005

Płyn z jamy opłucnowej może mieć

charakter przesięku, zmodyfikowanego
przesięku lub wysięku.

Główną przyczyną powstawania prze-

sięków jest wydostawanie się płynu poza-
komórkowego śródnaczyniowego z łoży-
ska naczyniowego przez nieuszkodzoną
ścianę naczyń krwionośnych pod wpły-
wem spadku ciśnienia onkotycznego lub
wzrostu ciśnienia hydrostatycznego (3).

Jest to płyn niezapalny, o niskim cię-

żarze właściwym (<1,013), przejrzysty,
o barwie od słomkowej do bursztynowo
jasnej. Charakteryzuje się niską zawarto-
ścią białka (<2,5 mg%) i leukocytów. Osad
płynu przesiękowego zawiera złuszczone
komórki międzybłonka, pojedyncze lim-

z obecnością licznych komórek nowo-
tworowych. Przy podejrzeniu wodopiersia
o etiologii nowotworowej po thoracocen-
tezie zaleca się powtórne wykonanie ba-
dania RTG w celu stwierdzenia obecności
zmian nowotworowych w obrazie rent-
genowskim, najczęściej niewidocznych
z powodu obecności płynu.

Przy obecności krwistego płynu w jamie

opłucnowej należy w pobranym na anty-
koagulant materiale oznaczyć hematokryt.
Jeżeli uzyskana wartość hematokrytu prze-
kracza 50% wartości hematokrytu krwi ob-
wodowej, wskazuje to na haemothorax (3).

Obecność mlecznego, mętnego lub kre-

mowego płynu może świadczyć o obecności
chłonki. Potwierdzeniem jest badanie stęże-
nia trójglicerydów, których wzrost wartości
powyżej 100 mg/dl świadczy o niedrożno-
ści naczyń limfatycznych lub ich pęknięciu
wywołanym urazem, guzem lub wadą wro-
dzoną. Zmętnienie płynu może być również
wywołane leukocytozą lub obecnością ko-
mórek nowotworowych (4).

Najczęstszymi przyczynami gromadze-

nia płynu w jamie otrzewnowej u psów
są przerzuty nowotworowe do opłucnej
i węzłów chłonnych śródpiersia, nie-
wydolność krążenia oraz stany zapalne
otrzewnej. Analiza procesów fizjologicz-
nych i metabolicznych prowadzących do
powstania wodopiersia poparta szcze-
gółowym badaniem płynu pozwala na
ustalenie etiologii procesu chorobowego
i wdrożenia odpowiedniego leczenia. ‰

Piśmiennictwo
1. Bounous D.I., Bienzle D., Miller D.: „What is your

diagnosis? Pleura effusion in a dog”, „Vet. Clin.
Pathol.”, nr 29, 2000, s. 55-58.

2. Light R.W.: „Pleura effusions: the diagnostic

separation of transudates and exudates„, „Ann.
Inter.Med.”, nr 77, 1972, s. 507.

3. Mantur M.: „Płyn z jam ciała. Powstawanie i ba-

dania laboratoryjne”, Wyd. Lek. PZWL, 1999.

4. Pierzchała W., Trzaska M.: „Interpretacja wyni-

ków rutynowego badania płynu opłucnowego”,
„Wiad. Lek.”, nr 190, 2000, s. 3-4.

lek. wet. Kamila Glińska

50-366 Wrocław, pl. Grunwaldzki 47

e-mail: [e-mail]

focyty i granulocyty. Do głównych przy-
czyn gromadzenia się płynu przesiękowe-
go należą hipoproteinemia, niewydolność
krążenia, niektóre wady zastawek, długo-
trwałe procesy nowotworowe (4).

Zmodyfikowany przesięk jest płynem

o barwie od jasnożółtej do różowej, jego
ciężar właściwy waha się w granicach od
1,013 do 1,032. W odróżnieniu od przesię-
ku jest to płyn o większej zawartości białka
2,5-7,5 mg %. W osadzie płynu stwierdza
się granulocyty obojętnochłonne, limfo-
cyty oraz pojedyncze komórki między-
błonka. Główną przyczyną powstawania
zmodyfikowanego przesięku u zwierząt
jest niewydolność krążenia (3).

Wysięk jest płynem zapalnym o za-

barwieniu od ciemnożółtego, poprzez
krwiste, a nawet brunatne. Jego charak-
terystycznymi cechami są: wysoki ciężar
właściwy od 1,021 do 1,048 oraz wysokie
stężenie białka całkowitego >3,0 mg %.
Osad płynu wysiękowego charakteryzuje
się dużą ilością elementów morfotycz-
nych, których skład uwarunkowany jest
czynnikiem etiologicznym (3).

W krótkotrwałym wysięku w osadzie

znajduje się duża ilość komórek między-
błonka oraz granulocytów. W długotrwa-
łych procesach w obrazie cytologicznym
ich ilość jest zmniejszona. Wywołane jest to
gromadzeniem się erytrocytów i włóknika
na błonach surowiczych uniemożliwiają-
cych złuszczanie się komórek międzybłon-
ka do płynu wysiękowego. Stwierdzenie
wysięku powinno zapoczątkować badania
w celu diagnozy procesu chorobowego, któ-
rego punktem wyjścia jest opłucna. Rutyno-
wo wykonywany posiew płynu pozwala na
izolację drobnoustrojów odpowiedzialnych
za powstanie jej stanu zapalnego.

Gromadzenie się płynu wysiękowego

nowotworowego może być wywołane bez-
pośrednio rozrostem nowotworowym lub
pośrednio, w wyniku zmian ogólnoustro-
jowych oraz uciskiem guzów nowotworo-
wych na naczynia krwionośne i chłonne.
Może być to płyn bogatokomórkowy lub
skąpokomórkowy w niektórych przy-
padkach w zaawansowanym procesie

Kamila Glińska, Wojciech Hildebrand, Józef Nicpoń

Katedra Chorób Wewnętrznych i Pasożytniczych z Kliniką Chorób Koni, Psów i Kotów
Wydziału Medycyny Weterynaryjnej AR we Wrocławiu

Fot. 1. Wyznaczenie i przygotowanie pola wykonania thoracocentezy

Fot. 2. Zabieg diagnostycznej thoracocentezy klatki piersiowej psa

Fot. 3. Zabieg diagnostycznej thoracocentezy klatki piersiowej kota

W praktyce klinicznej bardzo często spotykamy się z koniecznością szybkiej diagnozy

i rozpoczęcia leczenia u zwierząt z objawami duszności. Po wykonaniu wstępnych ba-
dań klinicznych i obrazowych w wielu przypadkach okazuje się, że przyczyną jest płyn
gromadzący się w jamie opłucnowej. Dalsze postępowanie uzależnione jest od wyników
uzyskanych na podstawie punkcji klatki piersiowej (thoracocentezy). Przedstawiamy
drugą część artykułu.

METODY WYKONANIA I INTERPRETACJA WYNIKÓW – CZ. II

Thoracocenteza