1

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI

W XXI WIEKU

Prof. dr hab. Maciej Nowicki

2

POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDRO U

•

40% mocy w elektrowniach ma wi cej ni 40 lat - konieczno

ich

wy czenia z eksploatacji

•

Linie przesy owe i dystrybucyjne niewystarczaj ce i w du ej
mierze zdekapitalizowane

•

zbyt ma y potencja transgranicznych linii przesy owych

•

coraz wi kszy import w gla kamiennego ( w 2011 roku 16 mln ton)

•

Import ponad 60% gazu ziemnego z Rosji i 98% ropy naftowej

•

bardzo powolny rozwój elektrowni i elektrociep owni gazowych
(dla poprawy elastyczno ci systemu) oraz odnawialnych róde
energii)

3

KRYZYS ENERGETYCZNY W 2016 ROKU

Do ko ca 2015 roku Polska powinna wy czy z eksploatacji 6500 MW.

Grozi to wy czeniami pr du w godzinach szczytu.

Jak mo na temu zaradzi ?

Plan prof. mijewskiego:

efekt

•

poprawa efektywno ci wykorzystania energii 2000 MW

•

zwi kszenie przepustowo ci linii transgranicznych 2000 MW

•

rozwój OZE i energetyki prosumenckiej

2000 MW

•

budowa elektrowni i elektrociep owni gazowych 500 MW

Razem 6500 MW

4

JAKI ROZWÓJ ENERGETYKI DO 2050 (1)

1. SYTUACJA W SEKTORZE W GLOWYM

giel kamienny:

•

zasoby operatywne, mo liwe do wydobycia 2,1 mld ton, czyli na 30
lat przy wydobyciu 70 mln ton/rok

•

w 2030 roku tylko 12 kopal czynnych, o zdolno ci wydobycia 48
mln ton/rok

•

wzrost importu w gla kamiennego, szczególnie dla Polski
Pó nocnej

•

energia z w gla coraz dro sza - konieczno

zakupu uprawnie do

emisji CO2 przez elektrownie

5

JAKI ROZWÓJ ENERGETYKI DO 2050 (2)

2. W GIEL BRUNATNY:

•

obecne wydobycie

65 - 70 mln ton/rok

•

w roku 2030

45 - 50 mln ton/rok

•

w roku 2040 koniec wydobycia z istnej cych odkrywek

( Adamów 2023, Be chatów 2035, Turów 2040)

•

istniej znaczne zasoby w gla brunatnego w okolicach Legnicy i
Gubina, ale ich eksploatacja jest bardzo problematyczna

6

JAKI ROZWÓJ ENERGETYKI DO 2050 (3)

3. GAZ ZIEMNY:

•

obecne zu ycie ok. 15 mld m3/rok, w tym import z Rosji ok. 10 mld
m3/rok

•

budowa gazoportu poprawi nieco sytuacj (ok. 3 mld m3/rok)

•

nadzieja w gazie z upków, ale jeszcze wiele niewiadomych

•

w przysz

ci - tak e zgazowanie w gla (przy wysokich cenach

gazu ziemnego)

Konieczna budowa bloków gazowych oraz ma ych elektrociep owni

gazowych wspó pracuj cych z OZE

7

JAKI ROZWÓJ ENERGETYKI DO 2050 (4)

4. ENERGIA J DROWA:

•

wed ug danych PGE pierwsza elektrownia j drowa (3 000 MW)
mo e by uruchomiona w 2025 roku (w tym czasie moc polskiego
systemu powinna wynosi ponad 45 000 MW)

•

koszt inwestycyjny 15 - 20 mld z /1000 MW (wg Moody Investor
Service), a wi c 3 razy wi cej ni

glowa i 4 razy wi cej ni

gazowa

•

tworzy miejsca pracy g ównie w trakcie budowy

•

lokalizacja - nad samym morzem (ch odzenie) - konkurencja z
farmami wiatrowymi

•

konieczno

przechowywania przez 10 lat radioaktywnych

odpadów na terenie elektrowni

•

konieczno

budowy nowych sieci przesy owych o du ych

mocach (przesy do Polski Po udniowej)

•

brak poprawy bezpiecze stwa energetycznego kraju

8

JAKI ROZWÓJ ENERGETYKI DO 2050 (5)

5. ODNAWIALNE RÓD A ENERGII:

Konieczne przy pieszenie rozwoju - w 2020 roku 15% energii

ko cowej z OZE

OZE Reprezentuj now filozofi rozwoju energetyki:

•

skrajnie rozproszona

•

szybka do zbudowania

•

uruchamia prywatne rodki inwestycyjne

•

zapewnia bezpiecze stwo energetyczne

•

tworzy lokalne rynki pracy

•

bezpieczna ekologicznie - wykorzystuje darmowe lub odpadowe
„paliwa“

•

wspó pracuj ca z inteligentnymi sieciami energetycznymi

W Polsce najwi ksze szanse rozwoju ma biomasa, energia wiatru i

energia s

ca

9

BIOMASA

Na wiecie 1% biomasy przeznacza si na cele energetyczne.

Pokrywa to 12% zapotrzebowania na energi ko cow .

ród a biomasy sta ej do celów energetycznych w Polsce:

•

oma zbo owa i rzepakowa (ponad 10 mln ton/rok)

•

drewno odpadowe z lasów i sadów ( ok. 10 - 12 mln ton/rok)

•

plantacje ro lin „energetycznych“ (10 - 20 t s.m./ha)

•

odpady komunalne

Op acalna jest budowa ma ych kot owni i elektrociep owni na

odpadow biomas , natomiast konieczne jest zabronienie
wspó spalania biomasy w elektrowniach

Budowa biogazowni - tylko ma e (poni ej 1 MW) na odpady rolnicze

10

ENERGIA WIATRU

Dynamiczny rozwój na wiecie: w 2010 r. 196 000 MW

w 2015 r. 600 000 MW

w 2020 r. 1 500 000 MW

W Polsce obecnie 2 300 MW, a w 2020 ma by 6 000 MW

Obecnie najszybszy rozwój na wiecie - farmy wiatrowe na morzu

(wspó czynnik wykorzystania mocy 45 - 50%, chocia wy sze
koszty)

Nowo

- rozwój mikroturbin wiatrowych (do 10 - 20 kW), przy

domach, na dachach. Mo liwe do zastosowania w ca ym kraju.

Problemy: wyprowadzenie mocy z du ych farm wiatrowych oraz

magazynowanie energii „nadmiarowej“.

11

ENERGIA S

CA (1)

Roczna suma promieniowania ca kowitego (bezpo redniego i

rozproszonego): na Saharze 2000 kWh/m2

rednio w Polsce 950 kWh/m2 (od 900 do 1050 kWh/m2).

Kolektory s oneczne

do przygotowania ciep ej wody.

Mo liwo

pokrycia rocznego zapotrzebowania 40 - 50%, a z sezonowym

magazynem ciep a znacznie wi cej.

Od kilku lat w Polsce dynamiczny rozwój (30 - 40%/rok).

cznie w 2011 r. 900 000 m2 (ok. 700 MWc), co daje Polsce

7 miejsce w UE.

Mamy ok. 60 producentów kolektorów s onecznych; kilku z nich

eksportuje wi kszo

swojej produkcji.

Daleko jeszcze do nasycenia rynku krajowego.

W 2011 r. w Polsce 17 m2/1000 mieszka ców, w Danii 98, w

Czechach 64, w Holandii i w Szwecji po 48 m2/1000 mieszka ców

12

ENERGIA S

CA (2)

Panele fotowoltaiczne

Szybki rozwój na wiecie: 2010 r. 40 000 MW

2020 r. 300 000 MW

W Polsce 3 MW - nadzieja na rozwój w ustawie o OZE.

Ci

a obni ka kosztów dzi ki post powi technicznemu, konkurencji i

efektowi skali (2 razy wi ksza produkcja, cena o 20% ni sza).

Osi gni cie konkurencyjno ci wytwarzania pr du: w latach 2014 -

2016 w Niemczech, Danii i krajach Europy Po udniowej, a do 2025
we wszystkich krajach UE

Problem: magazynowanie energii „nadmiarowej“.

13

PODSUMOWANIE

•

Obecnie najwy szy priorytet to oszcz dno

energii

•

Unikni cie kryzysu w 2016r. Tylko przez szybki rozwój energetyki
gazowej i OZE oraz budow nowych sieci transgranicznych

•

konieczno

rezygnacji w budowy elektrowni j drowej - rodki te

mo na du o efektywniej wykorzysta

•

do 2050 r. energia elektryczna i cieplna z OZE, gazu i w gla

•

konieczny szybki rozwój inteligentnych budynków i systemów
energetycznych (optymalizacja wykorzystania energii)

14

PO 2050 r. NADEJDZIE ERA S

CA

W POLSCE I NA CA YM WIECIE

15

DZI KUJ

ZA UWAG