Z

ASADY SZTUKI WOJENNEJ I ICH DEFINIOWANIE W PRACY

"P

RZYSZŁA

W

OJNA

"

W

ŁADYSŁAWA

S

IKORSKIEGO

.

Generał broni Władysław Eugeniusz Sikorski

1

urodził się w 20 maja 1881 r. w

Tuszowie Narodowym zmarł w wypadku lotniczym 4 lipca 1943r. na Gibraltarze. W

czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich a następnie w czasie wojny

polsko

– bolszewickiej w 1920r. w nowo utworzonej armii polskiej. W czasie okresu

międzywojennego pełnił ważne funkcje w państwie był m.in. premierem i ministrem

spraw wojskowych. Po przewrocie majowym 1926 został odsunięty przez marszałka

Józefa Piłsudskiego od pełnienia funkcji państwowych. W czasie kiedy nie udzielał

się politycznie napisał kilka książek na temat sztuki wojennej oraz polityki

międzynarodowej. Jedną z ważniejszych książek była „ Przyszła Wojna” w której

przewidywał możliwe scenariusze przyszłych konfliktów oraz zasady sztuki wojennej.

Generał Władysław Sikorski w swojej książce „ Przyszła Wojna” przewiduje

scenariusze kolejnego konfliktu. Uważa, że wojna będzie konfliktem światowym.

Rozważa mobilizacyjne przygotowanie takich potęg militarnych jak ZSRR czy

Niemcy. W dalszej części pracy skupia się również na przygotowaniu Polski w

świetle innych krajów oraz co należy zrobić aby dobrze przygotować państwo do

obrony. W V rozdziale opisuje zasady sztuki wojennej jakie będą kierowały przyszłym

konfliktem zbrojnym.

Jedną z pierwszych zasad jaką opisuje generał jest rola niespodzianki oraz

zaskoczenia. Uważa, że główną rolą niespodzianki jest zachowanie tajemnicy w

czasie przygotowywania do przyszłego konfliktu zbrojnego. Powinno to trwać do

takiego momentu, że przeciwnik nie będzie w stanie bardzo szybko przerzucić

swoich sił na kierunek, z którego odbywa się natarcie. Cała niespodzianka taktyczna

powinna polegać na utajnieniu dnia, czasu oraz miejsca, z którego nadejdzie

zagrożenie. W takim przypadku przeciwnik nie będzie w stanie skoordynowanie

odeprzeć ataku a jego ogień będzie niecelny oraz nieskuteczny najczęściej będzie

trafiał w puste rubieże. Dzięki takiemu manewrowi będzie możliwe szybkie

osiągnięcie powodzenia w walce. Kolejna niespodzianka będzie dotyczyła techniki.

W czasie natarcia powinien być wykorzystany sprzęt nie znany do tej pory

przeciwnikowi np. jakieś nowoczesne czołgi, rodzaje broni. Spowoduje to

1

http://www.sww.w.szu.pl/index.php?id=biografia_wladyslaw_sikorski

spustoszenie w szeregach przeciwnika oraz brak skutecznej metody walki z

nowoczesnymi technologiami. Według Sikorskiego technologia odegra największą

rolę w czasie walki.

2

Dużą rolę widział w czołgach, które będą w stanie szybko

koncentrować swoje działania na danym odcinku frontu w połączeniu z lotnictwem.

Domniemać można, że odbędzie się to dzięki zastosowaniu łączności w czasie walki,

poniewa

ż bez tego typu urządzeń bardzo ciężko byłoby skupić wysiłek na jednym

tylko rejonie walki.

Kolejną zasadą jaką opisuje jest stosowanie zasłon dymnych na wielką skalę.

Ich głównym zadaniem będzie zasłonienie manewrów wojsk własnych w każdych

warunkach dz

iałania. Maskowanie będzie mogło być zastosowane zarówno w dzień

jak i w nocy, pod ostrzałem wroga jak i w sytuacji bez kontaktu ogniowego. W czasie

użycia zapór dymnych będzie możliwe skoordynowane uderzenie plutonów

zmechanizowanych wraz z dywizjami panc

ernymi pod osłoną lotnictwa. Dzięki

utworzeniu klina w linii obrony przez jednostki zmechanizowane, pododdziały

pancerne będą mogły dokonać zmasowanego ataku w powstałym klinie a osłonę z

powietrza zapewnią im pododdziały lotnicze. Będzie to atak błyskawic zny.

Kolejnym elementem przyszłej wojny może być masowe zastosowanie

chemicznych środków bojowych. Generał przewidywał, że zastosowane będą gazy,

które będą całkowicie niezależne od warunków atmosferycznych jakie aktualnie

panują. Będą mogły być zastosowane precyzyjnie oraz będą skuteczniejsze.

Zastosowanie gazów tego rodzaju będzie równie przełomowym odkryciem w

nowoczesnej taktyce wojennej jak wynalezienie prochu przez Chińczyków.

Jednocześnie Sikorski uważa, że nie należy obawiać się broni bakteriologicznej,

ponieważ używając jej istnieje duże ryzyko przeniesienia chorób i epidemii na obie

strony konfliktu.

Zarażeniu mogliby ulec zarówno żołnierze jak i ludność cywilna co

mogłoby doprowadzić do samounicestwienia. Rozważanie o broni bakteriologicznej

jak

o jednego z możliwych scenariuszy określa jako utopijnym, aczkolwiek generał

uważa, że w każdej armii powinna istnieć komórka zajmująca się badaniami nad

bakteriami i tworząca odpowiednie szczepionki oraz antidota na zakażenia.

3

2

Władysław Sikorski „

P

rzyszła wojna jej możliwości i charakter oraz związane z nim zagadnienia

obrony kraju

” – edycja komputerowa www.zrodla.historyczne.prv.pl

str. 2

3

Tamże. 209 - 210

Kolejnym elementem przyszłej wojny będzie istnienie koalicji. Z punktu

widzenia taktyki łatwiej obronić się kilku krajom powiązanych ze sobą podobną

polityką oraz podobnymi celami ekonomicznymi. Słusznie zauważa w swoim

rozważaniu, że początkowo nim wszystkie konwencje, które zaczęły obowiązywać

czasach pokoju nabiorą mocy i będą respektowane, kraj zaatakowany przez jakiś

czas będzie zdany tylko i wyłącznie na siebie samego. Dopiero po kilku dniach

nadejdzie pomoc ze strony sojuszników. Każde z państw w swojej doktrynie obronnej

powinno być przygotowane na tą okoliczność. W czasie przygotowywania się do

wojny, w której zagrożenie może nastąpić z więcej niż jednej strony Sikorski uważa,

że należy w takim wypadku określić przeciwnika najsilniejszego i przygoto wywać

armię pod kątem jego predyspozycji.

Kolejną różnicą w sztuce wojennej będzie totalizm wojny. Do tej pory wojny

toczone były tylko i wyłącznie przez żołnierzy, specjalnie szkolonych do tego zadania

w przyszłym konflikcie zbrojnym w walkach uczestnic zyć będą całe narody. Bardzo

będzie liczyła się masowość armii. Przy rozwoju technologii i powstawaniu coraz to

nowszych konstrukcji potrzebni będą również wszelkiej maści specjaliści z

środowiska cywilnego. Cała infrastruktura kolejowa, przemysłowa będzie nastawiona

na pomoc lub produkcje dla potrzeb armii.

Następną różnicą będzie podział jednostek wojskowych według taktyki jaką

stosują. Jest to niezwykle ważny element szczególnie w momencie rozpoczęcia

koncentracji wojsk w danym regionie. Pozwoli on odp

owiednio armiom wejść do

walki, istotne w nim jest to, żeby jednostki takie jak artyleria czy poplot nie były

włączane do walki w pierwszej kolejności. Pozwoli to przedłużyć żywotność

poszczególnych formacji i da czas do odpowiedniego przygotowania się do walki.

Plan takiej koncentracji i kolejność w jakiej jednostki mają trafiać w rejon

ześrodkowania powinny być już ustalone w czasie pokoju, aby z „marszu” jednostki

wiedziały jak mają działać.

4

Plan koncentracji powinien być ustawiony również w taki

sposób aby naczelny dowódca miał wybór zastosowania kilku rodzaju taktyki a nie

był ograniczony do jednej.

Kolejnym elementem będzie wykorzystywanie transportów wszelkiego rodzaju

w celu dostarczania zaopatrzenia oraz nowych żołnierzy na pole walki. Sikorski

przewiduje, że oprócz kolei będzie stosowany również transport konny, kołowy,

4

Tamże. Str. 218 – 219

lotniczy oraz inne. Zaznacza, że prawdopodobnie to pojazdy mechaniczne odegrają

największą role w czasie zaopatrywania jednostek wojskowych. Zaletą pojazdów

mechanicznych jest t

o, że potrafią dojechać w każde miejsce bezpośrednio do

miejsca gdzie przebywają żołnierze oraz to, że są celem potencjalnie mniejszym i

trudniej dostrzegalnym dla obserwatorów przeciwnika niż kolej a dzięki swojej

manewrowości potrafią zmieniać nieregularnie trase jazdy oraz zmieniać prędkość

przez co są celem trudniejszym do zniszczenia a a potencjalnie istnieje większe

prawdopodobieństwo, że trafią do wskazanego celu. Oczywiście wadą automobilu

będzie mała ładowność przez co mniej zaopatrzenia będzie docierało do żołnierzy na

froncie.

W swoich rozważaniach Sikorski zauważa, że istotnym elementem będzie

wysoce rozwinięte tyły. Mówiąc o tym ma na myśli zaplecze umożliwiające

prowadzenie walki takie jak: rozwinięta sieć dróg, zaopatrzone składy amunicji i

żywności, magazyny z paliwem, szpitale oraz przemysł. Ogólnie rzecz ujmując

wszystko to co umożliwi żołnierzowi walkę i jednocześnie pomoże zwiększyć

przeżywalność wśród rannych.

5

Kolejna zmiana będzie dotyczyła umocnień i fortyfikacji. W przyszłej wojnie

stracą na znaczeniu klasyczne zapory takie jak rowy strzeleckie i druty kolczaste ze

względu na wykorzystanie gazów bojowych i wojsk zmechanizowanych i pancerny.

Tego typu zapory bardzo szybko będą przełamywane. W związku z powyższym w

przyszłej wojnie Sikorski uważa, że powinien być zastosowany beton i stal do

budowy fortyfikacji. Budowa takich umocnień będzie bardzo droga i w związku z

powyższym należy wybrać ki8lka regionów największego zagrożenia i na ich bazie

stworzyć linie oporu a przy nich wyspecjalizowane garnizony trudniące się walką w

umocnieniach. Budowane linie oporu powinny w miarę możliwości opierać się na

naturalnych przeszkodach terenowych takich jak rzeki, pasma gór.

6

Według poglądów Sikorskiego sztuka wojenna w przyszłym konflikcie

zb

rojnym będzie radykalnie inna niż podczas poprzednich konfliktów zbrojnych.

Konflikt zbrojny doprowadzi do ogromnego skoku technicznego oraz rozwoju państw.

Powstanie wiele nowych machin wojennych a wojny będą masowe. Generał Sikorski

w większości przypadków bardzo trafnie przewidział jak będzie wyglądał przyszły

konflikt zbrojny co zresztą potwierdzić może II Wojna Światowa, w której szczególną

5

Tamże. Str. 222 – 223

6

Tamże. Str. 250 - 252

role odegrały wojska pancerne, lotnictwo. Byto to wojna globalna i masowa,

uczestniczyło w niej wiele koalicji i sojuszów. Fortyfikacje rozciągały się kilometrami

zbudowane ze stali i betonu np. Wał Atlantycki, MRU.

Michał DZIENNIK

OBRONNOŚĆ II NS