Rozporządzenie Komisji (WE) nr 718 2007 z dnia 12 czerwca 2007 r wdrażające rozporządzenie Rady (WE) nr 10852006 ustanawiające Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA)

Dokument ten s

łuży wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego

zawarto

ść

►B

ROZPORZ

ĄDZENIE KOMISJI (WE) nr 718/2007

z dnia 12 czerwca 2007 r.

wdra

żające rozporządzenie Rady (WE) nr 1085/2006 ustanawiające instrument pomocy

przedakcesyjnej (IPA)

(Dz.U. L 170 z 29.6.2007, str. 1)

zmieniona przez:

Dziennik Urz

ędowy

strona

data

►M1

Rozporz

ądzenie Komisji (UE) nr 80/2010 z dnia 28 stycznia 2010 r.

L 25

29.1.2010

sprostowane przez:

►C1

Sprostowanie, Dz.U. L 29 z 2.2.2010, str. 34 (718/2007)

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 1

▼B

ROZPORZ

ĄDZENIE KOMISJI (WE) nr 718/2007

z dnia 12 czerwca 2007 r.

wdra

żające rozporządzenie Rady (WE) nr 1085/2006 ustanawiające

instrument pomocy przedakcesyjnej (IPA)

SPIS TRE

ŚCI

ęść I

Przepisy wspólne

Tytu

ł I

Zasady i ogólne ramy pomocy

Rozdzia

ł I

Przedmiot i zakres rozporz

ądzenia

Rozdzia

ł II

Ogólne ramy wdra

żania pomocy

Tytu

ł II

Wspólne zasady wdra

żania

Rozdzia

ł I

Zasady

Rozdzia

ł II

Systemy zarz

ądzania i kontroli

Sekcja 1

Zarz

ądzanie zdecentralizowane

Sekcja 2

Inne formy zarz

ądzania

Rozdzia

ł III

ład finansowy Wspólnoty Europejskiej

Rozdzia

ł IV

Zarz

ądzanie finansowe

Sekcja 1

Zobowi

ązania budżetowe

Sekcja 2

Przepisy dotycz

ące zarządzania finansowego

Sekcja 3

Zasady zarz

ądzania scentralizowanego i wspólnego

Rozdzia

ł V

Ocena i monitorowanie

Rozdzia

ł VI

Promocja i wizualizacja

ęść II

Przepisy szczegó

łowe

Tytu

ł I

Komponent dotycz

ący pomocy w okresie przejściowym

i rozwoju instytucjonalnego

Rozdzia

ł I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

Rozdzia

ł II

Programowanie

Rozdzia

ł III

Wdra

żanie

Sekcja 1

Ramy i zasady wdra

żania

Sekcja 2

Zarz

ądzanie finansowe

Sekcja 3

Ocena i monitorowanie

Tytu

ł II

Komponent dotycz

ący współpracy transgranicznej

Rozdzia

ł I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

Rozdzia

ł II

Programowanie

Sekcja 1

Programy

Sekcja 2

Dzia

łania

Rozdzia

ł III

Wdra

żanie

Sekcja 1

Przepisy ogólne

Sekcja 2

Programy transgraniczne realizowane przez kraje beneficjentów
i pa

ństwa członkowskie

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 2

▼B

Sekcja 3

Programy transgraniczne mi

ędzy krajami beneficjentami

Tytu

ł III

Komponenty dotycz

ące rozwoju regionalnego i rozwoju zaso-

bów ludzkich

Rozdzia

ł I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

Sekcja 1

Komponent dotycz

ący rozwoju regionalnego

Sekcja 2

Komponent dotycz

ący rozwoju zasobów ludzkich

Rozdzia

ł II

Programowanie

Rozdzia

ł III

Wdra

żanie

Sekcja 1

Zasady ogólne

Sekcja 2

Zarz

ądzanie finansowe

Sekcja 3

Ocena i monitorowanie

Tytu

ł IV

Komponent dotycz

ący rozwoju obszarów wiejskich

Rozdzia

ł I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

Sekcja 1

Cel pomocy

Sekcja 2

Ogólne wymogi w zakresie kwalifikowalno

ści i intensywności

pomocy

Sekcja 3

Kwalifikowalno

ść i szczegółowe wymogi w odniesieniu do

pomocy w ramach osi priorytetowej 1

Sekcja 4

Kwalifikowalno

ść i szczegółowe wymogi w odniesieniu do do

osi priorytetowej 2

Sekcja 5

Kwalifikowalno

ść i szczegółowe wymogi w odniesieniu do osi

priorytetowej 3

Sekcja 6

Pomoc techniczna

Rozdzia

ł II

Programowanie

Rozdzia

ł III

Wdra

żanie

Sekcja 1

Zasady i zarz

ądzanie finansowe

Sekcja 2

Ocena i monitorowanie

ęść III

Przepisy ko

ńcowe

łącznik

Kryteria akredytacji

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 3

▼B

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,

uwzgl

ędniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzgl

ędniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1085/2006 z dnia 17 lipca

2006 r. ustanawiaj

ące instrument pomocy przedakcesyjnej (IPA) (

w szczególno

ści jego art. 3 ust. 3,

a tak

że mając na uwadze, co następuje:

(1)

Celem rozporz

ądzenia (WE) nr 1085/2006 (zwanego dalej

„rozporządzeniem w sprawie IPA”) jest zapewnienie pomocy
przedakcesyjnej

krajom

beneficjentom

oraz

wspieranie

ich

w przej

ściu z grupy krajów załącznika II do grupy krajów

łącznika I tego rozporządzenia, a następnie do członkostwa

w Unii Europejskiej.

(2)

Z uwagi na fakt,

że rozporządzenie w sprawie IPA jest jedynym

instrumentem przedakcesyjnym na lata 2007

–2013, należy ujed-

nolici

ć zasady programowania i udzielania pomocy na podstawie

tego rozporz

ądzenia oraz ująć je w jednym rozporządzeniu wyko-

nawczym

obejmuj

ącym pięć komponentów ustanowionych

w rozporz

ądzeniu w sprawie IPA (zwanych dalej „komponentami

IPA

”).

(3)

W celu zapewnienia spójno

ści, koordynacji i skuteczności, zwła-

szcza w kontek

ście planu działania Komisji na rzecz zintegrowa-

nych ram kontroli wewn

ętrznej, niezbędne są zasady udzielania

pomocy na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA wspólne dla

wszystkich pi

ęciu komponentów IPA. Należy w nich jednak

uwzgl

ędnić specyficzne cechy poszczególnych komponentów

IPA.

(4)

Nale

ży również uwzględnić różnice w kontekstach społeczno-

gospodarczych, kulturowych i politycznych w krajach beneficjen-
tach, poniewa

ż stwarzają one konieczność stosowania specjalnego

podej

ścia i zróżnicowanego wsparcia, w zależności od statusu

ństwa jako państwa kandydującego lub państwa potencjalnie

kandyduj

ącego, kontekstu politycznego i gospodarczego, potrzeb

oraz zdolno

ści absorpcyjnych i w zakresie zarządzania.

(5)

Pomoc udzielona na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA

powinna by

ć zgodna z polityką Wspólnoty oraz jej działaniami

w dziedzinie pomocy zewn

ętrznej.

(6)

Pomoc powinna mie

ścić się w zakresie określonym w art. 2

rozporz

ądzenia w sprawie IPA. Jej celem powinno być wspie-

ranie ró

żnych środków na rzecz rozwoju instytucjonalnego we

wszystkich krajach beneficjentach. Powinna ona przyczynia

ć się

do umacniania instytucji demokratycznych i pa

ństwa prawa, do

reformowania administracji publicznej i gospodarki, poszano-
wania praw cz

łowieka i praw mniejszości, przestrzegania zasad

równo

ści płci i zakazu dyskryminacji, promowania praw obywa-

telskich i budowy spo

łeczeństwa obywatelskiego, ścisłej współ-

pracy regionalnej oraz pojednania i odbudowy, a tak

że do zrów-

nowa

żonego rozwoju i ograniczania ubóstwa oraz wysokiego

poziomu ochrony

środowiska naturalnego w tych krajach.

(7)

Pomoc dla krajów kandyduj

ących powinna ponadto koncen-

trowa

ć się na przyjęciu i wprowadzeniu w życie całości dorobku

prawnego Wspólnoty oraz osi

ągnięciu zgodności z kryteriami

dotycz

ącymi przystąpienia; powinna również wesprzeć kraje

kandyduj

ące w przygotowaniu się do programowania, zarzą-

dzania i wdra

żania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regional-

nego, Funduszu Spójno

ści, Europejskiego Funduszu Społecznego

i funduszy na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, do których b

ędą

mia

ły dostęp z chwilą przystąpienia.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 4

(

) Dz.U. L 210 z 31.7.2006, str. 82.

▼B

(8)

Pomoc dla potencjalnych krajów kandyduj

ących powinna służyć

wspieraniu dostosowania prawa do dorobku prawnego Wspólnoty
i zbli

żania do spełnienia kryteriów dotyczących przystąpienia, jak

równie

ż działań o charakterze podobnym do tych, które będą

dost

ępne w ramach poszczególnych komponentów dotyczących

odpowiednio rozwoju regionalnego, rozwoju zasobów ludzkich
i rozwoju obszarów wiejskich.

(9)

W celu zapewnienia spójno

ści, komplementarności i koncentracji

pomocy, zgodno

ść i koordynacja działań prowadzonych w danym

kraju w ramach ró

żnych komponentów IPA powinna być zapew-

niona na poziomie wieloletniego planowania, o którym mowa
w art. 6 rozporz

ądzenia w sprawie IPA.

(10)

Komisja i kraje beneficjenci powinny podpisa

ć umowy ramowe

w celu okre

ślenia zasad współpracy na mocy niniejszego rozpo-

ądzenia.

(11)

Nale

ży wyraźnie określić, które z metod zarządzania ustanowio-

nych w rozporz

ądzeniu Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 z dnia

25 czerwca 2002 r. w sprawie rozporz

ądzenia finansowego mają-

cego zastosowanie do bud

żetu ogólnego Wspólnot Europej-

skich (

) maj

ą zastosowanie do każdego komponentu, o którym

mowa w rozporz

ądzeniu w sprawie IPA.

(12)

Jako

że rozporządzenie w sprawie IPA przewiduje pomoc

kontek

ście procesu przedakcesyjnego, wprowadzając go

życie, należy, tam gdzie jest to możliwe, zarządzać funduszami

w sposób zdecentralizowany w celu zwi

ększenia współodpowie-

dzialno

ści krajów beneficjentów za zarządzanie pomocą.

Jednak

że w stosownych przypadkach należy stworzyć możliwość

zarz

ądzania scentralizowanego, wspólnego i dzielonego.

(13)

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego należy wyraźnie

okre

ślić odpowiednie zadania Komisji i krajów beneficjentów

oraz wymogi przez nie stawiane. Przepisy odnosz

ące się do

krajów beneficjentów powinny by

ć uwzględnione w umowach

ramowych i sektorowych oraz w porozumieniach finansowych.

(14)

Nale

ży ustanowić szczegółowe zasady zarządzania finansowego

funduszami przewidzianymi w rozporz

ądzeniu w sprawie IPA

w zale

żności od metody zarządzania stosowanej przy wdrażaniu

pomocy. Obowi

ązki krajów beneficjentów w tym względzie

powinny

zosta

okre

ślone

umowach

ramowych

i sektorowych oraz w porozumieniach finansowych.

(15)

Oprócz ogólnej oceny funkcjonowania rozporz

ądzenia w sprawie

IPA, o której mowa w jego art. 22, pomoc udzielana na mocy
tego rozporz

ądzenia wymaga regularnego monitorowania i oceny.

Programy powinny w szczególno

ści podlegać ocenie specjalnych

komitetów monitoruj

ących, a cała pomoc udzielana na podstawie

rozporz

ądzenia w sprawie IPA – regularnemu nadzorowi.

(16)

Wizualizacja programów pomocy w ramach IPA oraz ich wp

ływ

na obywateli krajów beneficjentów ma zasadnicze znaczenie dla

świadomości opinii publicznej co do działań UE i stworzenia
spójnego obrazu

środków we wszystkich krajach beneficjentach

zgodnie z planem dzia

łania Komisji dotyczącym informowania

o Europie, Bia

łą księgą Komisji w sprawie europejskiej polityki

komunikacji

oraz

strategi

komunikacji

zwi

ązku

z rozszerzeniem na lata 2005

–2009.

(17)

Poniewa

ż rozporządzenie w sprawie IPA stosuje się od dnia

1 stycznia 2007 r., zasady ustanowione przez Komisj

ę dotyczące

wykonania tego rozporz

ądzenia powinny również stosować się od

dnia 1 stycznia 2007 r.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 5

(

) Dz.U. L 248 z 16.9.2002, str. 1. Rozporz

ądzenie zmienione rozporządzeniem

(WE, Euratom) nr 1995/2006 (Dz.U. L 390 z 30.12.2006, str. 1).

▼B

(18)

Przepisy ustanowione w niniejszym rozporz

ądzeniu są zgodne

z opini

ą Komitetu ds. IPA,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZ

ĄDZENIE:

ĘŚĆ I

PRZEPISY WSPÓLNE

TYTU

Ł I

ZASADY I OGÓLNE RAMY POMOCY

ROZDZIAŁ I

Przedmiot i zakres rozporz

ądzenia

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporz

ądzenie ustanawia przepisy wykonawcze regulujące

udzielanie przez Wspólnot

ę pomocy przedakcesyjnej ustanowionej

w rozporz

ądzeniu Rady (WE) nr 1085/2006 (IPA) zwanym dalej

„rozporządzeniem w sprawie IPA”.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporz

ądzenia stosuje się następujące definicje:

„kraj

beneficjent

”

oznacza

żdy

kraj

wymieniony

w za

łączniku I lub II do rozporządzenia w sprawie IPA;

„pakiet »rozszerzenie«” oznacza zestaw dokumentów przedstawia-
nych przez Komisj

ę co roku Radzie i Parlamentowi Europejskiemu,

którego

ęść strategiczną i polityczną stanowią przeglądy,

w stosownych przypadkach, partnerstw na rzecz przyst

ąpienia

oraz partnerstw europejskich, regularne sprawozdania sporz

ądzane

przez dany kraj i dokument strategiczny Komisji; uzupe

łnieniem

tego pakietu s

ą wieloletnie orientacyjne ramy finansowe;

„umowa ramowa” oznacza umowę zawartą między Komisją
a krajem beneficjentem, maj

ącą zastosowanie do wszystkich

komponentów IPA i ustanawiaj

ącą zasady współpracy kraju bene-

ficjenta z Komisj

ą na mocy niniejszego rozporządzenia;

„umowa sektorowa” oznacza umowę dotyczącą określonego
komponentu IPA, zawart

ą, w stosownych przypadkach, między

Komisj

ą a krajem beneficjentem i określającą odpowiednie zasady,

których nale

ży przestrzegać, nieujęte w umowie ramowej doty-

ącej danego kraju lub w porozumieniach finansowych;

„porozumienie finansowe” oznacza roczne lub wieloletnie porozu-
mienie zawarte mi

ędzy Komisją a krajem beneficjentem w wyniku

decyzji finansowej Komisji zatwierdzaj

ącej wkład Wspólnoty na

rzecz programu lub dzia

łania wchodzącego w zakres niniejszego

rozporz

ądzenia;

„nieprawidłowość” oznacza każde naruszenie przepisu prawa
wspólnotowego wynikaj

ące z działania lub zaniechania podmiotu

gospodarczego, które powoduje lub mog

łoby spowodować szkodę

w bud

żecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania

nieuzasadnionego wydatku z bud

żetu ogólnego;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 6

▼B

„rok budżetowy” oznacza okres od dnia 1 stycznia do dnia 31
grudnia;

„beneficjent końcowy” oznacza podmiot gospodarczy lub przedsię-
biorstwo, publiczne lub prywatne, odpowiedzialne za inicjowanie
lub inicjuj

ące i realizujące działania. W kontekście programów

pomocowych

beneficjentami

ńcowymi są przedsiębiorstwa

publiczne

lub

prywatne

realizuj

ące indywidualny projekt

i otrzymuj

ące pomoc publiczną;

„wkład Wspólnoty” oznacza część wydatków kwalifikowalnych,
która jest finansowana przez Wspólnot

ę;

10)

„rachunek w euro” oznacza oprocentowany rachunek bankowy
otwarty przez fundusz krajowy w instytucji finansowej lub skar-
bowej w imieniu kraju beneficjenta i na jego odpowiedzialno

ść

w celu otrzymywania p

łatności od Komisji;

11)

„wydatki publiczne” oznaczają każdy wkład publiczny na rzecz
finansowania dzia

łań pochodzący ze Wspólnoty Europejskiej lub

z bud

żetu organów administracji publicznej kraju beneficjenta

oraz ka

żdy wkład na rzecz finansowania działań pochodzący

z bud

żetu podmiotów prawa publicznego lub stowarzyszeń jednego

lub kilku organów w

ładzy regionalnej lub lokalnej lub podmiotów

prawa publicznego;

12)

„wydatki ogólne” oznaczają wydatki publiczne oraz wszelki wkład
prywatny na rzecz finansowania dzia

łań.

Artykuł 3

Zasady pomocy

Komisja dba o stosowanie nast

ępujących zasad w odniesieniu do

pomocy udzielanej na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA:

— udzielana pomoc jest zgodna z zasadami spójności, komplementar-

ści, koordynacji, partnerstwa i koncentracji,

— pomoc jest zgodna z polityką UE i służy wspieraniu dostosowania

do dorobku prawnego Wspólnoty,

— pomoc jest zgodna z zasadami budżetowymi ustanowionymi

w rozporz

ądzeniu Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002,

— pomoc odpowiada potrzebom określonym w ramach procesu rozsze-

rzenia i zdolno

ściom absorpcyjnym kraju beneficjenta. Opiera się

równie

ż na dotychczasowych doświadczeniach,

— zdecydowanym wsparciem cieszy się zasada współodpowiedzial-

ści kraju beneficjenta za programowanie i wdrażanie pomocy,

a dzia

łania UE są odpowiednio eksponowane,

— działania są właściwie przygotowane, mają jasno określone i dające

ę zweryfikować cele, które należy osiągnąć w wyznaczonym

okresie,

— na różnych etapach wdrażania pomocy zapobiega się dyskryminacji

ze wzgl

ędu na płeć, rasę i pochodzenie etniczne, religię lub świato-

pogl

ąd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną,

— cele pomocy przedakcesyjnej osiąga się w ramach zrównoważonego

rozwoju oraz propagowania przez Wspólnot

ę ochrony i poprawy

jako

ści środowiska naturalnego.

Artykuł 4

Priorytety pomocy

Podstaw

ą udzielenia pomocy dla danego kraju beneficjenta są priorytety

okre

ślone w następujących dokumentach, o ile takie istnieją:

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 7

▼B

— partnerstwo europejskie,

— partnerstwo na rzecz przystąpienia,

— krajowy program na rzecz przyjęcia dorobku prawnego Wspólnoty,

— sprawozdanie i dokument strategiczny zawarty w rocznym pakiecie

„rozszerzenie” opracowanym przez Komisję,

— układ o stabilizacji i stowarzyszeniu,

— ramy negocjacyjne.

Uwzgl

ędnia się również priorytety przyjęte w strategiach krajowych,

o ile s

ą one zgodne z celami i zakresem pomocy przedakcesyjnej okreś-

lonymi w rozporz

ądzeniu w sprawie IPA.

ROZDZIAŁ II

Ogólne ramy wdra

żania pomocy

Artykuł 5

Dokumenty dotycz

ące wieloletniego planowania orientacyjnego

Dokument dotycz

ący wieloletniego planowania orientacyjnego

zapewnia niezb

ędną spójność i komplementarność komponentów IPA

w danym kraju beneficjencie, a zw

łaszcza daje wyraz zasadom,

o których mowa w art. 9.

Zgodnie z art. 20 ust. 3 rozporz

ądzenia w sprawie IPA oraz

w zwi

ązku z konsultacjami, o których mowa w art. 6 ust. 1 tego

rozporz

ądzenia, Komisja stara się zapewnić właściwym zaintereso-

wanym stronom, w tym pa

ństwom członkowskim, czas wystarczający

do przedstawienia uwag do dokumentu.

Dokumenty dotycz

ące wieloletniego planowania orientacyjnego

dla ka

żdego zainteresowanego kraju zawierają:

a) ogólne wprowadzenie wraz z krótkim opisem przebiegu procesu

konsultacyjnego z krajem beneficjentem oraz w tym kraju;

b) charakterystyk

ę celów współpracy Unii Europejskiej z danym

krajem;

c) skonsolidowan

ą ocenę wyzwań, potrzeb i relatywnego znaczenia

priorytetów, których ma dotyczy

ć pomoc;

d) przegl

ąd dotychczasowej i obecnej współpracy z Unią Europejską,

łącznie z analizą potrzeb i zdolności absorpcyjnej oraz zdobytych
do

świadczeń, a także odpowiednich działań innych podmiotów

finansuj

ących, o ile takie informacje są dostępne;

e) dla ka

żdego komponentu – opis sposobu przełożenia skonsolido-

wanej oceny, o której mowa w lit. c) powy

żej, na wybory strate-

giczne oraz na charakterystyk

ę najważniejszych dziedzin zakwalifi-

kowanych do pomocy w danym kraju, a tak

że opis oczekiwanych

rezultatów;

f) orientacyjne kwoty przeznaczone na finansowanie g

łównych dzie-

dzin interwencji w ramach ka

żdego komponentu IPA.

Programy regionalne i horyzontalne mog

ą być ujęte w odrębnych

i szczególnych dokumentach dotycz

ących wieloletniego planowania

orientacyjnego odnosz

ących się do wielu beneficjentów.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 8

▼B

Artykuł 6

Programy wieloletnie i roczne

Dokumenty dotycz

ące wieloletniego planowania orientacyjnego

wdra

ża się za pomocą programów wieloletnich lub, w zależności od

komponentu, programów rocznych zgodnie z art. 7 rozporz

ądzenia

w sprawie IPA.

Programy

wieloletnie

lub

programy

roczne

ładają się

z dokumentów przed

łożonych przez kraj beneficjenta i przyjętych

przez

Komisj

ę,

przypadku

programów

regionalnych

i horyzontalnych

– opracowanych przez Komisję i przez nią przyjętych.

Programy obejmuj

ą spójny zbiór osi priorytetowych, odpowiednie

środki lub działania oraz informacje na temat wkładu finansowego,
który

jest

niezb

ędny

dla

wdro

żenia

strategii

okre

ślonych

w dokumentach dotycz

ących wieloletniego planowania orientacyjnego.

Programy dziel

ą się według osi priorytetowych, które służą określeniu

celu, jaki nale

ży osiągnąć; ten zaś, w zależności od komponentu IPA,

zostanie zrealizowany za pomoc

ą środków, które mogą być podzielone

na poszczególne dzia

łania, albo bezpośrednio za pomocą działań.

Dzia

łania składają się z projektu lub grupy projektów realizowanych

przez Komisj

ę lub inicjowanych i realizowanych przez jednego lub

kilku beneficjentów ko

ńcowych i umożliwiających osiągnięcie celów

danego

środka lub osi priorytetowej.

Zgodnie z art. 20 rozporz

ądzenia w sprawie IPA właściwe zainte-

resowane strony, w tym pa

ństwa członkowskie, są konsultowane

w trakcie procesu programowania zgodnie z przepisami okre

ślonymi

w cz

ęści II. Komisja lub kraj beneficjent stara się zapewnić zaintereso-

wanym stronom czas wystarczaj

ący do przedstawienia uwag w tym

kontek

ście.

Artykuł 7

Umowy ramowe i sektorowe

Komisja i kraj beneficjent zawieraj

ą umowę ramową w celu okreś-

lenia i uzgodnienia zasad wspó

łpracy dotyczącej pomocy finansowej

WE na rzecz kraju beneficjenta. W razie konieczno

ści umowa ramowa

że zostać uzupełniona umową sektorową lub umowami sektorowymi,

które zawieraj

ą postanowienia szczegółowe dotyczące danego kompo-

nentu.

Pomoc na rzecz kraju beneficjenta mo

że być udzielona na

podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA wyłącznie po zawarciu

i wej

ściu w życie umowy ramowej, o której mowa w ust. 1.

żeli z krajem beneficjentem została zawarta umowa sektorowa, pomoc

na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA może być udzielona

w ramach komponentu IPA, którego dotyczy umowa sektorowa,
wy

łącznie po wejściu w życie umowy ramowej i sektorowej.

żeli nie została zawarta umowa ramowa lub jeżeli obowiązująca

umowa

ramowa

zawarta

mocy

rozporz

ądzeń Rady (EWG)

nr 3906/89 (

), (WE) nr 1267/1999 (

), (WE) nr 1268/1999 (

), (WE)

nr 2500/2001 (

) lub (WE) nr 2666/2000 (

) nie zawiera minimalnych

postanowie

ń, o których mowa w ust. 3, na zasadzie odstępstwa od

przepisów akapitu pierwszego minimalne postanowienia ustanawia si

w porozumieniach finansowych.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 9

(

) Dz.U. L 375 z 23.12.1989, str. 11.

(

) Dz.U. L 161 z 26.6.1999, str. 73.

(

) Dz.U. L 161 z 26.6.1999, str. 87.

(

) Dz.U. L 342 z 27.12.2001, str. 1.

(

) Dz.U. L 306 z 7.12.2000, str. 1.

▼B

Umowa ramowa zawiera w szczególno

ści postanowienia doty-

ące:

a) ogólnych zasad pomocy finansowej Wspólnoty;

b) ustanowienia struktur i instytucji zarz

ądzających wymienionych

w art. 21, 32 i 33 oraz wszelkich innych w

łaściwych podmiotów

specjalnych;

c) wspólnej odpowiedzialno

ści wyżej wymienionych struktur, instytucji

i podmiotów zgodnie z zasadami okre

ślonymi w art. 22, 23, 24, 25,

26, 28 i 29;

d) wymogów kontrolnych oraz warunków:

(i) akredytacji i monitorowania akredytacji krajowego urz

ędnika

zatwierdzaj

ącego przez właściwego urzędnika akredytującego

zgodnie z zasadami okre

ślonymi w art. 11, 12 i 15;

(ii) akredytacji i monitorowania akredytacji struktury operacyjnej

przez

krajowego

urz

ędnika

zatwierdzaj

ącego

zgodnie

z zasadami okre

ślonymi w art. 11, 13 i 16;

(iii) przyznawania uprawnie

ń w zakresie zarządzania przez Komisję

zgodnie z zasadami okre

ślonymi w art. 11, 14 i 17;

e) sporz

ądzania przez krajowego urzędnika zatwierdzającego rocznego

świadczenia wiarygodności, o którym mowa w art. 27;

f) zasad udzielania zamówie

ń publicznych zgodnie z rozporządzeniem

Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 i rozporz

ądzeniem Komisji (WE,

Euratom) nr 2342/2002 (

) ustanawiaj

ącym szczegółowe zasady

wykonania rozporz

ądzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002;

g) zamkni

ęcia programów, o którym mowa w art. 47 i 56;

h) definicji nieprawid

łowości zgodnie z art. 2, nadużycia finansowego

oraz czynnej i biernej korupcji w zgodzie z definicjami zawartymi
w prawodawstwie Wspólnoty; obowi

ązków kraju beneficjenta

w zakresie podejmowania w

łaściwych środków zapobiegawczych

przed czynn

ą i bierną korupcją, środków przeciwdziałania naduży-

ciom finansowym oraz

środków naprawczych; zasad odzyskiwania

środków finansowych w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości
lub nadu

życia finansowego;

i) odzyskiwania nienale

żnie wypłaconych środków oraz korekt finan-

sowych i dostosowa

ń zgodnie z art. 49 i 50;

j) zasad sprawowania nadzoru, przeprowadzania kontroli i audytu przez

Komisj

ę i Europejski Trybunał Obrachunkowy;

k) zasad w zakresie podatków, op

łat celnych oraz innych opłat fiskal-

nych;

l) wymogów odno

śnie do informacji i promocji.

Stosownie do przypadku mo

żna zawrzeć umowę sektorową doty-

ącą danego komponentu IPA i stanowiącą uzupełnienie umowy

ramowej. Nie naruszaj

ąc uzgodnień ujętych w umowie ramowej,

umowa sektorowa powinna obejmowa

ć szczegółowe i konkretne posta-

nowienia dotycz

ące zarządzania, oceny i kontroli w ramach danego

komponentu.

W danym kraju beneficjencie umowa ramowa stosuje si

ę do

wszystkich porozumie

ń finansowych zgodnie z art. 8.

Umowa sektorowa dotycz

ąca danego komponentu, o ile taka istnieje,

stosuje si

ę do wszystkich porozumień finansowych zawartych w ramach

tego komponentu.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 10

(

) Dz.U. L 357 z 31.12.2002, str. 1.

▼B

Artykuł 8

Decyzje i porozumienia finansowe

Decyzje Komisji dotycz

ące przyjęcia programów wieloletnich lub

rocznych spe

łniają niezbędne kryteria, by były one decyzjami finanso-

wymi odpowiadaj

ącymi wymogom określonym w art. 75 ust. 2 rozpo-

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.

żeli decyzja finansowa tego wymaga, Komisja i dany kraj bene-

ficjent zawieraj

ą porozumienie finansowe. Porozumienia finansowe

żna zawierać zgodnie z art. 39 na okres roku lub wielu lat.

żdy program stanowi integralną część porozumienia finanso-

wego.

Porozumienia finansowe zawieraj

ą:

a) postanowienia, na mocy których kraj beneficjent akceptuje pomoc

Wspólnoty i wyra

ża zgodę na stosowanie zasad i procedur dotyczą-

cych wydatków zwi

ązanych z taką pomocą;

b) warunki

zarz

ądzania pomocą, w tym odpowiednie metody

i obowi

ązki związane z realizacją rocznych lub wieloletnich

programów lub dzia

łań;

▼M1

c) postanowienia dotycz

ące stworzenia i regularnej aktualizacji przez

kraj

beneficjenta

planu

dzia

łania z orientacyjnymi wzorcami

i terminami w celu osi

ągnięcia decentralizacji bez przeprowadzanych

przez Komisj

ę kontroli ex ante, o których mowa w art. 14 i 18;

postanowienia te s

ą wymagane jedynie w odniesieniu do kompo-

nentów lub programów, w przypadku których decyzja Komisji
w sprawie przyznania uprawnie

ń w zakresie zarządzania, o której

mowa w art. 14, przewiduje przeprowadzanie przez Komisj

ę kontroli

ex ante.

▼B

TYTU

Ł II

WSPÓLNE ZASADY WDRA

ŻANIA

ROZDZIAŁ I

Zasady

Artykuł 9

Spójno

ść wdrażania pomocy

Pomoc na mocy rozporz

ądzenia w sprawie IPA jest spójna

i skoordynowana w ramach komponentów IPA i pomi

ędzy nimi,

zarówno na poziomie planowania, jak i programowania.

Nale

ży unikać nakładania się środków wchodzących w zakres

poszczególnych komponentów, a wydatki nie mog

ą być finansowane

w ramach wi

ęcej niż jednego działania.

Artykuł 10

Ogólne zasady wdra

żania pomocy

żeli w ust. 2, 3 i 4 nie przewidziano inaczej, do wdrażania

pomocy na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA stosuje się zarzą-

dzanie zdecentralizowane, polegaj

ące na przekazaniu przez Komisję

zarz

ądzania niektórymi działaniami krajowi beneficjentowi, przy równo-

czesnym zachowaniu ca

łkowitej ostatecznej odpowiedzialności za

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 11

▼B

wykonanie bud

żetu ogólnego zgodnie z art. 53c rozporządzenia (WE,

Euratom) nr 1605/2002 i odpowiednimi postanowieniami traktatowymi.

Do celów pomocy udzielanej na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie

IPA zarz

ądzanie zdecentralizowane obejmuje co najmniej procedurę

przetargow

ą, udzielanie zamówień i realizację płatności.

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego działania realizuje się

zgodnie

przepisami

art.

53c

rozporz

ądzenia (WE, Euratom)

nr 1605/2002.

Zarz

ądzanie scentralizowane zdefiniowane w art. 53a rozporzą-

dzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002 mo

że być stosowane w ramach

komponentu dotycz

ącego pomocy w okresie przejściowym i rozwoju

instytucjonalnego, w szczególno

ści w odniesieniu do programów regio-

nalnych i horyzontalnych, oraz w ramach komponentu dotycz

ącego

wspó

łpracy

transgranicznej.

że

równie

stosowane

w odniesieniu do pomocy technicznej w ramach ka

żdego komponentu

IPA.

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego działania realizuje się

zgodnie z przepisami art. 53 lit. a), art. 53a oraz 54

–57 rozporządzenia

(WE, Euratom) nr 1605/2002.

Zarz

ądzanie wspólne, zdefiniowane w art. 53d rozporządzenia

(WE, Euratom) nr 1605/2002, mo

że być stosowane w ramach kompo-

nentu dotycz

ącego pomocy w okresie przejściowym i rozwoju instytu-

cjonalnego, w szczególno

ści w odniesieniu do programów regionalnych

i horyzontalnych oraz programów z udzia

łem organizacji międzynaro-

dowych.

W przypadku zarz

ądzania wspólnego z organizacjami międzynarodo-

wymi dzia

łania realizuje się zgodnie z art. 53 lit. c) i art. 53d rozpo-

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.

Zarz

ądzanie dzielone, zdefiniowane w art. 53b rozporządzenia

(WE, Euratom) nr 1605/2002, mo

że być stosowane w ramach kompo-

nentu dotycz

ącego współpracy transgranicznej, w odniesieniu do

programów transgranicznych z udzia

łem państw członkowskich.

W ramach zarz

ądzania dzielonego z państwem członkowskim działania

realizuje si

ę zgodnie z art. 53 lit. b), art. 53b i tytułem II część druga

rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.

ROZDZIAŁ II

Systemy zarz

ądzania i kontroli

S e k c j a 1

Z a r z

ą d z a n i e z d e c e n t r a l i z o w a n e

P o d s e k c j a 1

A k r e d y t a c j a

p r z y z n a w a n i e

u p r a w n i e

ń w z a k r e s i e

z a r z

ą d z a n i a

Artykuł 11

Wspólne wymogi

Przed podj

ęciem decyzji o przyznaniu krajowi beneficjentowi

uprawnie

ń w zakresie zarządzania komponentem, programem lub środ-

kiem Komisja upewnia si

ę, czy kraj ten spełnia warunki określone

w art. 56 ust. 2 rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002,

w szczególno

ści w odniesieniu do ustanowionych systemów zarządzania

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 12

▼B

i kontroli, oraz czy obowi

ązują akredytacje, o których mowa w art. 12

i 13.

W tym celu systemy zarz

ądzania i kontroli ustanowione w kraju

beneficjencie przewiduj

ą skuteczne kontrole przynajmniej w obszarach

okre

ślonych w załączniku. Oprócz przepisów niniejszego rozporzą-

dzenia stosuje si

ę postanowienia dotyczące innych obszarów, które

zosta

ły określone w umowach sektorowych lub w porozumieniach

finansowych.

żeli odpowiedzialność za działanie związane z zarządzaniem,

realizacj

ą lub kontrolą programów powierzono konkretnym osobom,

kraj

beneficjent

stwarza

takim

osobom

żliwości wypełniania

obowi

ązków wynikających z tej odpowiedzialności, również

w przypadkach gdy mi

ędzy nimi a podmiotami uczestniczącymi

w tym dzia

łaniu nie istnieją żadne relacje o charakterze hierarchicznym.

Kraj beneficjent przede wszystkim przyznaje tym osobom uprawnienia
do wprowadzenia w drodze formalnych uzgodnie

ń roboczych między

nimi a zainteresowanymi podmiotami:

a) odpowiedniego systemu wymiany informacji, w tym uprawnienia do

żądania informacji i w razie konieczności prawo dostępu do doku-
mentów i personelu na miejscu;

b) standardów, które nale

ży osiągnąć;

c) procedur, których nale

ży przestrzegać.

Oprócz przepisów niniejszego rozporz

ądzenia stosuje się wszelkie

wymogi dotycz

ące danego komponentu, które zostały określone

w umowach sektorowych i porozumieniach finansowych.

Artykuł 12

Akredytacja krajowego urz

ędnika zatwierdzającego i funduszu

narodowego

łaściwy urzędnik akredytujący, o którym mowa w art. 24, jest

odpowiedzialny za akredytacj

ę krajowego urzędnika zatwierdzającego,

o którym mowa w art. 25, zarówno w charakterze szefa funduszu naro-
dowego zgodnie z art. 25 ust. 2 lit. a), jak i w zakresie zdolno

ści do

wype

łniania obowiązków określonych w art. 25 ust. 2 lit. b). Akredy-

tacja krajowego urz

ędnika zatwierdzającego dotyczy funduszu narodo-

wego, o którym mowa w art. 26.

Przed akredytacj

ą krajowego urzędnika zatwierdzającego właściwy

urz

ędnik akredytujący upewnia się, czy spełniono obowiązujące

wymogi, o których mowa w art. 11, opieraj

ąc się przy tym na opinii

z audytu sporz

ądzonej przez zewnętrznego audytora funkcjonalnie

niezale

żnego od wszystkich uczestników systemów zarządzania

i kontroli. Podstaw

ą opinii z audytu są analizy przeprowadzone zgodnie

z przyj

ętymi międzynarodowymi standardami audytu.

łaściwy

urz

ędnik

akredytuj

ący

powiadamia

Komisj

akredytacji

krajowego

urz

ędnika zatwierdzającego najpóźniej

z chwil

ą powiadomienia o akredytacji pierwszej struktury operacyjnej,

o której mowa w art. 13 ust. 3. W

łaściwy urzędnik akredytujący przed-

stawia wszelkie informacje pomocnicze wymagane przez Komisj

ę.

łaściwy urzędnik akredytujący niezwłocznie informuje Komisję

o wszelkich zmianach dotycz

ących krajowego urzędnika zatwierdzają-

cego lub funduszu narodowego. Je

żeli zmiana ma wpływ na urzędnika

krajowego lub fundusz narodowy w zakresie obowi

ązujących wymagań

ustanowionych w art. 11, w

łaściwy urzędnik akredytujący przesyła

Komisji ocen

ę wpływu takiej zmiany na ważność akredytacji. Jeżeli

zmiana jest istotna, w

łaściwy urzędnik akredytujący powiadamia

Komisj

ę o swojej decyzji dotyczącej akredytacji.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 13

▼B

Artykuł 13

Akredytacja struktury operacyjnej

Krajowy urz

ędnik zatwierdzający odpowiada za akredytację

struktur operacyjnych, o których mowa w art. 28.

Przed akredytacj

ą struktury operacyjnej krajowy urzędnik zatwier-

dzaj

ący upewnia się, czy dana struktura operacyjna spełnia obowiązu-

ące wymogi, o których mowa w art. 11, opierając się przy tym na

opinii z audytu sporz

ądzonej przez zewnętrznego audytora funkcjo-

nalnie niezale

żnego od wszystkich uczestników systemów zarządzania

i kontroli. Podstaw

ą opinii z audytu są analizy przeprowadzone zgodnie

z przyj

ętymi międzynarodowymi standardami audytu.

Krajowy

urz

ędnik

zatwierdzaj

ący

powiadamia

Komisj

o akredytacji struktur operacyjnych i przedstawia wszelkie odpowiednie
informacje pomocnicze wymagane przez Komisj

ę, łącznie z opisem

systemów zarz

ądzania i kontroli.

Artykuł 14

Przyznawanie przez Komisj

ę uprawnień w zakresie zarządzania

Przed przyznaniem uprawnie

ń w zakresie zarządzania Komisja

dokonuje przegl

ądu akredytacji, o których mowa w art. 12 i 13, oraz

analizuje procedury i struktury wszystkich zainteresowanych podmiotów
i instytucji w kraju beneficjencie. Mo

że to obejmować weryfikacje na

miejscu przeprowadzane przez jej s

łużby lub firmy audytorskie działa-

ące w charakterze podwykonawców.

Komisja, w swojej decyzji w sprawie przyznania uprawnie

w zakresie zarz

ądzania, może ustanowić dalsze warunki, w celu zapew-

nienia spe

łnienia wymogów określonych w art. 11. Te dalsze warunki

musz

ą zostać spełnione w okresie wyznaczonym przez Komisję, by

przyznanie uprawnie

ń w zakresie zarządzania było skuteczne.

Decyzja Komisji w sprawie przyznania uprawnie

ń w zakresie

zarz

ądzania zawiera wykaz kontroli ex ante, o ile są one przewidziane,

które zostan

ą przeprowadzone przez Komisję w odniesieniu do proce-

dury udzielania zamówie

ń, ogłaszania zaproszeń do składania ofert oraz

zawierania umów i przyznawania dotacji. Wykaz ten mo

że się różnić

w zale

żności od komponentu lub programu. Kontrole ex ante obowią-

zuj

ą w zależności od komponentu lub programu do czasu wyrażenia

przez Komisj

ę zgody na decentralizację zarządzania bez kontroli ex

ante, o którym mowa w art. 18.

W decyzji Komisja mo

że ustanowić przepisy dotyczące zawie-

szenia lub cofni

ęcia przyznanych uprawnień w zakresie zarządzania

w odniesieniu do okre

ślonych podmiotów lub instytucji.

Artykuł 15

Cofni

ęcie lub zawieszenie akredytacji krajowego urzędnika

zatwierdzaj

ącego i funduszu narodowego

Po przyznaniu przez Komisj

ę uprawnień w zakresie zarządzania

łaściwy urzędnik akredytujący odpowiada za ciągłe monitorowanie

realizacji wszystkich wymaga

ń warunkujących utrzymanie tej akredy-

tacji oraz informowanie Komisji o wszelkich istotnych zmianach zwi

ą-

zanych z t

ą akredytacją.

żeli którekolwiek z obowiązujących wymagań, o których mowa

w art. 11, nie jest spe

łnione lub przestało być spełnione, właściwy

urz

ędnik akredytujący zawiesza lub cofa akredytację krajowemu urzęd-

nikowi

zatwierdzaj

ącemu a o swojej decyzji i jej powodach

niezw

łocznie powiadamia Komisję. Przed przywróceniem akredytacji

łaściwy urzędnik akredytujący upewnia się, czy te wymogi są

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 14

▼B

ponownie spe

łnione, opierając się przy tym na opinii z audytu, o której

mowa w art. 12 ust. 2.

W przypadku cofni

ęcia lub zawieszenia akredytacji krajowego

urz

ędnika zatwierdzającego przez właściwego urzędnika akredytującego

stosuje si

ę przepisy niniejszego ustępu.

Komisja wstrzymuje przekazywanie

środków finansowych na rzecz

kraju beneficjenta w okresie, w którym akredytacja nie obowi

ązuje.

W okresie, w którym akredytacja nie obowi

ązuje, wszystkie rachunki

prowadzone w euro lub rachunki prowadzone w euro dla danych
komponentów zostaj

ą zablokowane, a jakiekolwiek płatności dokonane

z funduszu krajowego z zablokowanych rachunków prowadzonych
w euro nie s

ą uznawane za kwalifikujące się do finansowania wspólno-

towego.

Bez uszczerbku dla wszelkich innych korekt finansowych, Komisja
zgodnie z art. 49 mo

że dokonać korekt finansowych wobec kraju bene-

ficjenta w zwi

ązku niespełnieniem przez ten kraj w przeszłości

wymaga

ń niezbędnych do przyznania uprawnień w zakresie zarzą-

dzania.

Artykuł 16

Cofni

ęcie lub zawieszenie akredytacji struktur operacyjnych

Po przyznaniu przez Komisj

ę uprawnień w zakresie zarządzania

krajowy urz

ędnik zatwierdzający odpowiada za ciągłe monitorowanie

realizacji wszystkich wymaga

ń warunkujących utrzymanie tej akredy-

tacji oraz informowanie Komisji i w

łaściwego urzędnika akredytującego

o wszelkich istotnych zmianach z ni

ą związanych.

żeli którekolwiek z obowiązujących wymagań, o których mowa

w art. 11, nie jest spe

łnione lub przestało być spełnione, krajowy

urz

ędnik zatwierdzający zawiesza lub cofa akredytację danej struktury

operacyjnej, a o swojej decyzji i jej powodach niezw

łocznie powia-

damia Komisj

ę i właściwego urzędnika akredytującego.

Przed przywróceniem akredytacji krajowy urz

ędnik zatwierdzający

upewnia si

ę, czy te wymogi są ponownie spełnione, opierając się przy

tym na opinii z audytu, o której mowa w art. 13 ust. 2.

W przypadku cofni

ęcia lub zawieszenia akredytacji struktury

operacyjnej przez krajowego urz

ędnika zatwierdzającego stosuje się

przepisy niniejszego ust

ępu.

Komisja nie przekazuje

żadnych środków finansowych na rzecz kraju

beneficjenta w zwi

ązku z programami lub działaniami realizowanymi

przez dan

ą strukturę operacyjną w czasie, gdy akredytacja tej struktury

operacyjnej jest zawieszona lub cofni

ęta.

Bez uszczerbku dla wszelkich innych korekt finansowych, Komisja
zgodnie z art. 49 mo

że dokonać korekt finansowych wobec kraju bene-

ficjenta w zwi

ązku niespełnieniem przez ten kraj w przeszłości

wymaga

ń niezbędnych do przyznania uprawnień w zakresie zarzą-

dzania.

Zobowi

ązania prawne podjęte przez daną strukturę operacyjną

w okresie, w którym akredytacja nie obowi

ązuje, nie są uznawane za

kwalifikuj

ące się do finansowania wspólnotowego.

Krajowy urz

ędnik zatwierdzający jest odpowiedzialny za podjęcie

wszelkich stosownych

środków zabezpieczających w odniesieniu do

łatności dokonanych przez daną strukturę operacyjną lub podpisanych

przez ni

ą umów.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 15

▼B

Artykuł 17

Cofni

ęcie lub zawieszenie przyznanych uprawnień w zakresie

zarz

ądzania

Komisja monitoruje zgodno

ść z wymogami, o których mowa

w art. 11.

Niezale

żnie od decyzji właściwego urzędnika akredytującego

w sprawie utrzymania, zawieszenia lub cofni

ęcia akredytacji krajowego

urz

ędnika zatwierdzającego lub od decyzji krajowego urzędnika zatwier-

dzaj

ącego w sprawie utrzymania, zawieszenia lub cofnięcia akredytacji

struktury operacyjnej Komisja mo

że w dowolnym czasie cofnąć lub

zawiesi

ć przyznane uprawnienia w zakresie zarządzania, zwłaszcza

w przypadku, gdy którekolwiek z wymaga

ń, o których mowa w art.

11, nie jest spe

łnione lub przestało być spełnione.

W przypadku cofni

ęcia lub zawieszenia przez Komisję przyzna-

nych uprawnie

ń w zakresie zarządzania stosuje się przepisy niniejszego

ust

ępu.

Komisja wstrzymuje przekazywanie

środków finansowych na rzecz

kraju beneficjenta.

Bez uszczerbku dla wszelkich innych korekt finansowych, Komisja
zgodnie z art. 49 mo

że dokonać korekt finansowych wobec kraju bene-

ficjenta w zwi

ązku niespełnieniem przez ten kraj w przeszłości

wymaga

ń koniecznych dla przyznania uprawnień w zakresie zarzą-

dzania.

Komisja w specjalnej decyzji mo

że określić inne konsekwencje takiego

zawieszenia lub cofni

ęcia.

Artykuł 18

Decentralizacja bez kontroli ex ante przeprowadzanych przez

Komisj

Decentralizacja bez kontroli ex ante przeprowadzanych przez

Komisj

ę stanowi cel wdrażania wszystkich komponentów IPA,

w przypadku gdy pomoc jest wdra

żana w sposób zdecentralizowany,

o którym mowa w art. 10. Czas osi

ągnięcia tego celu może się różnić

w zale

żności od komponentu IPA.

Przed rezygnacj

ą z kontroli ex ante ustanowionych w decyzji

Komisji w sprawie przyznania uprawnie

ń w zakresie zarządzania

Komisja uzyska pewno

ść co do skutecznego funkcjonowania danego

systemu zarz

ądzania i kontroli zgodnie z odpowiednimi przepisami

wspólnotowymi i krajowymi.

Komisja monitoruje zw

łaszcza wdrażanie przez kraj beneficjenta

mapy drogowej w

łączonej do porozumienia finansowego zgodnie z art.

8 ust. 4 lit. c), co mo

że się wiązać ze stopniową rezygnacją z różnych

form kontroli ex ante.

Komisja bierze odpowiednio pod uwag

ę wyniki osiągnięte przez

kraj beneficjenta w tym kontek

ście, a zwłaszcza w zakresie udzielania

pomocy i procesu negocjacyjnego.

Artykuł 19

Środki zwalczania nadużyć finansowych

Kraje

beneficjenci

zapewniaj

ą postępowanie wyjaśniające

i skuteczne dzia

łanie w sprawach domniemanych nadużyć finansowych

nieprawid

łowości oraz funkcjonowanie mechanizmu kontroli

i sk

ładania sprawozdań odpowiadającego mechanizmowi, o którym

mowa

rozporz

ądzeniu

Komisji

(WE)

1828/2006 (

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 16

(

) Dz.U. L 371 z 27.12.2006, str. 1.

▼B

W przypadku podejrzenia nadu

życia finansowego lub nieprawidłowości

nale

ży niezwłocznie poinformować Komisję.

Ponadto kraje beneficjenci podejmuj

ą właściwe środki zapobiega-

wcze i zaradcze przeciw wszelkim praktykom korupcji czynnej lub
biernej na ka

żdym etapie procedury udzielania zamówień publicznych,

procedury przyznawania dotacji b

ądź w trakcie realizacji odpowiednich

umów.

Artykuł 20

Ścieżka audytu

Krajowy urz

ędnik zatwierdzający zapewnia bieżący dostęp do odpo-

wiednich informacji w celu zagwarantowania wystarczaj

ąco szczegó-

łowej ścieżki audytu. Informacje te obejmują dokumenty świadczące
o zatwierdzeniu wniosków o p

łatność, księgowaniu i realizacji płatności

z tytu

łu takich wniosków oraz sposobach postępowania z zaliczkami,

gwarancjami i zad

łużeniem.

P o d s e k c j a 2

S t r u k t u r y i i n s t y t u c j e

Artykuł 21

Wyznaczenie struktur i instytucji

Kraj beneficjent wyznacza nast

ępujące podmioty i instytucje:

a) narodowego koordynatora ds. IPA;

b) strategicznego koordynatora ds. komponentu dotycz

ącego rozwoju

regionalnego i komponentu rozwoju zasobów ludzkich;

c) w

łaściwego urzędnika akredytującego;

d) krajowego urz

ędnika zatwierdzającego;

e) fundusz narodowy;

f) struktur

ę operacyjną dla komponentu lub programu IPA;

g) instytucj

ę audytową.

Kraj beneficjent zapewnia w

łaściwy podział obowiązków między

podmiotami i instytucjami wymienionymi w ust. 1 lit. a)

–g) zgodnie

z art. 56 ust. 2 rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.

Komisja przyznaje krajowi beneficjentowi uprawnienia w zakresie

zarz

ądzania zgodnie z art. 14 niniejszego rozporządzenia wyłącznie po

wyznaczeniu i utworzeniu podmiotów i instytucji, o których mowa
w ust. 1.

Artykuł 22

Zadania i zakres odpowiedzialno

ści narodowego koordynatora ds.

IPA

Narodowy koordynator ds. IPA wyznaczany jest przez kraj bene-

ficjenta. Jest nim urz

ędnik wysokiego szczebla w rządzie lub

w organach administracji publicznej kraju beneficjenta, który zapewnia
pe

łną koordynację pomocy udzielanej na podstawie rozporządzenia

w sprawie IPA.

zada

narodowego

koordynatora

ds.

IPA

nale

ży

w szczególno

ści:

a) zapewnienie partnerstwa mi

ędzy Komisją a krajem beneficjentem

oraz

ścisłego związku między ogólnym procesem przystąpienia

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 17

▼B

a korzystaniem z pomocy na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie

IPA;

b) ponoszenie pe

łnej odpowiedzialności za:

— spójność i koordynację programów przewidzianych w niniejszym

rozporz

ądzeniu,

— roczne programowanie na poziomie krajowym w odniesieniu do

komponentu dotycz

ącego pomocy w okresie przejściowym

i rozwoju instytucjonalnego,

— koordynację udziału kraju beneficjenta w odpowiednich progra-

mach transgranicznych realizowanych zarówno z pa

ństwami

łonkowskimi, jak i z innymi krajami beneficjentami oraz

w programach transnarodowych, mi

ędzyregionalnych lub doty-

ących krajów położonych na obszarach nadmorskich

w ramach innych instrumentów Wspólnoty. Narodowy koordy-
nator ds. IPA mo

że delegować zadania dotyczące koordynacji

koordynatorowi ds. wspó

łpracy transgranicznej;

c) sporz

ądzanie i przedstawianie Komisji – po przeanalizowaniu przez

komitet monitoruj

ący ds. IPA – rocznych i końcowych sprawozdań

z realizacji IPA, o których mowa w art. 61 ust. 3 z kopi

ą dla

krajowego urz

ędnika zatwierdzającego.

Artykuł 23

Zadania i zakres odpowiedzialno

ści koordynatora strategicznego

Koordynator strategiczny wyznaczany jest przez kraj beneficjenta

w celu zapewnienia koordynacji komponentu dotycz

ącego rozwoju

regionalnego i komponentu dotycz

ącego rozwoju zasobów ludzkich,

i jest podporz

ądkowany krajowemu koordynatorowi ds. IPA. Koordy-

nator strategiczny jest organem dzia

łającym w ramach administracji

publicznej kraju beneficjenta, niezaanga

żowanym bezpośrednio we

wdra

żanie danego komponentu.

Do zada

ń koordynatora strategicznego należy w szczególności:

a) koordynacja pomocy udzielonej w ramach komponentu dotycz

ącego

rozwoju regionalnego i komponentu dotycz

ącego rozwoju zasobów

ludzkich;

b) opracowanie strategicznych ram odniesienia, o których mowa w art.

154;

c) zapewnienie koordynacji strategii i programów sektorowych.

Artykuł 24

Zakres odpowiedzialno

ści właściwego urzędnika akredytującego

łaściwy urzędnik akredytujący wyznaczany jest przez kraj bene-

ficjenta. Jest nim urz

ędnik wysokiego szczebla w rządzie lub

w organach administracji publicznej kraju beneficjenta.

łaściwy urzędnik akredytujący jest odpowiedzialny za udzie-

lanie, monitorowanie oraz zawieszanie lub cofanie akredytacji krajo-
wego urz

ędnika zatwierdzającego i funduszu krajowego zgodnie z art.

12 i 15.

Artykuł 25

Zadania

zakres

odpowiedzialno

ści krajowego urzędnika

zatwierdzaj

ącego

Krajowy urz

ędnik zatwierdzający wyznaczany jest przez kraj

beneficjenta. Jest nim urz

ędnik wysokiego szczebla w rządzie lub

w organach administracji publicznej kraju beneficjenta.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 18

▼B

Do zada

ń krajowego urzędnika zatwierdzającego należy:

a) ponoszenie ca

łościowej odpowiedzialności za zarządzanie finansowe

funduszami UE w kraju beneficjencie z tytu

łu pełnienia funkcji szefa

funduszu narodowego; ponoszenie odpowiedzialno

ści za zgodność

z prawem i prawid

łowość związanych z nim transakcji;

b) ponoszenie

odpowiedzialno

ści za efektywne funkcjonowanie

systemów zarz

ądzania i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu

w sprawie IPA.

Do celów ust. 2 lit. a) krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzającemu

podlegaj

ą w szczególności następujące zadania:

a) zapewnienie zgodno

ści z prawem i prawidłowości finansowanych

transakcji;

b) sporz

ądzanie i przedstawianie Komisji poświadczonych wykazów

wydatków i wniosków o p

łatność; krajowy urzędnik zatwierdzający

ponosi

łkowitą odpowiedzialność za rzetelność wniosków

o p

łatność oraz przekazywanie środków finansowych strukturom

operacyjnym lub beneficjentom ko

ńcowym;

c) sprawdzanie istnienia i prawid

łowości elementów składających się na

wspó

łfinansowanie;

d) zapewnienie wykrywania wszelkich nieprawid

łowości i niezwłoczne

powiadamianie o ich wyst

ąpieniu;

e) realizacja

dostosowa

ń finansowych wymaganych w związku

z wykrytymi nieprawid

łowościami, zgodnie z art. 50;

f) pe

łnienie roli punktu kontaktowego dla informacji finansowych prze-

kazywanych mi

ędzy Komisją a krajem beneficjentem.

Do celów ust. 2 lit. b) krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzającemu

podlegaj

ą w szczególności następujące zadania:

a) ponoszenie odpowiedzialno

ści za udzielanie, monitorowanie oraz

zawieszanie lub cofanie akredytacji struktur operacyjnych;

b) zapewnienie istnienia i skutecznego funkcjonowania systemów

zarz

ądzania pomocą przewidzianych w rozporządzeniu w sprawie

IPA;

c) zapewnienie

skuteczno

ści i efektywności systemu kontroli

wewn

ętrznej dotyczącej zarządzania środkami finansowymi;

d) sk

ładanie sprawozdań w sprawie systemów zarządzania i kontroli;

e) zapewnienie prawid

łowego funkcjonowania systemu sprawozda-

wczego i informacyjnego;

f) podejmowanie dzia

łań zaleconych we wnioskach zawartych spra-

wozdaniach z audytu sformu

łowanych przez instytucję audytową

zgodnie z art. 30 ust. 1;

g) niezw

łoczne powiadamianie Komisji o wszelkich istotnych zmianach

dotycz

ących systemów zarządzania i kontroli poprzez przesłanie

kopii powiadomienia w

łaściwemu urzędnikowi akredytującemu.

Zgodnie z zadaniami okre

ślonymi w ust. 2 lit. a) i lit. b) krajowy

urz

ędnik zatwierdzający sporządza roczne poświadczenie wiarygod-

ści, o którym mowa w art. 27.

Artykuł 26

Fundusz narodowy

Fundusz narodowy jest organem dzia

łającym na szczeblu ministe-

rialnym administracji publicznej kraju beneficjenta wyposa

żonym

w uprawnienia centralnej jednostki bud

żetowej. Fundusz narodowy

funkcjonuje jako g

łówny organ finansowy i jest odpowiedzialny za

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 19

▼B

zarz

ądzanie finansowe pomocą udzielaną na podstawie rozporządzenia

w sprawie IPA w ramach zakresu odpowiedzialno

ści krajowego urzęd-

nika zatwierdzaj

ącego.

Do jego zada

ń należy w szczególności załatwianie spraw organizacyj-

nych zwi

ązanych z rachunkami bankowymi, występowanie z wnioskami

o przydzia

ł środków finansowych z Komisji, zatwierdzanie przekazy-

wania

środków uzyskanych od Komisji strukturom operacyjnym lub

beneficjentom ko

ńcowym oraz składanie Komisji sprawozdań finanso-

wych.

Artykuł 27

świadczenie wiarygodności sporządzane przez krajowego

urz

ędnika zatwierdzającego

Zgodnie z art. 25 ust. 5 krajowy urz

ędnik zatwierdzający

sporz

ądza roczne oświadczenie dotyczące zarządzania, które ma formę

świadczenia wiarygodności, i przedkłada je Komisji do dnia 28 lutego

żdego roku. Kopię poświadczenia wiarygodności przesyła właści-

wemu urz

ędnikowi akredytującemu.

Podstaw

ą poświadczenia wiarygodności jest faktyczny nadzór

sprawowany przez krajowego urz

ędnika zatwierdzającego nad syste-

mami zarz

ądzania i kontroli w ciągu roku budżetowego.

świadczenie wiarygodności jest sporządzane zgodnie z zasadami

okre

ślonymi w umowie ramowej i zawiera:

a) potwierdzenie skutecznego funkcjonowania systemów zarz

ądzania

i kontroli;

b) potwierdzenie zgodno

ści z prawem i prawidłowości transakcji,

których dotyczy;

c) informacje na temat wszelkich zmian w systemach i kontroli oraz

dane potwierdzaj

ące informacje księgowe.

żeli potwierdzenia wymagane zgodnie z ust. 3 lit. a) i b) nie są

dost

ępne, krajowy urzędnik zatwierdzający informuje Komisję

o powodach i ewentualnych konsekwencjach ich braku, jak równie

o dzia

łaniach podjętych w celu rozwiązania sytuacji i ochrony interesów

Wspólnoty. Kopi

ę tych informacji przesyła on właściwemu urzędnikowi

akredytuj

ącemu.

Artykuł 28

Zadania i zakres odpowiedzialno

ści struktur operacyjnych

Dla ka

żdego komponentu i programu IPA ustanawia się strukturę

operacyjn

ą, której zadaniem jest zarządzanie i wdrażanie pomocy na

podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA.

Struktura operacyjna jest podmiotem lub grup

ą podmiotów funkcjonu-

ących w ramach administracji kraju beneficjenta.

Struktura operacyjna odpowiada za zarz

ądzanie danym programem

lub programami i jego lub ich realizacj

ę zgodnie z zasadą należytego

zarz

ądzania finansami. W tym celu realizuje szereg zadań, do których

nale

żą:

a) opracowywanie programów rocznych i wieloletnich;

b) monitorowanie realizacji programów i kierowanie pracami sektoro-

wego komitetu monitoruj

ącego, o którym mowa w art. 59,

a zw

łaszcza przedstawianie dokumentów niezbędnych do monitoro-

wania jako

ści realizacji programów;

c) sporz

ądzanie rocznych i końcowych sprawozdań sektorowych

z realizacji, o których mowa w art. 61 ust. 1, oraz

– po przeanali-

zowaniu przez komitet sektorowy

– przekładanie ich Komisji, naro-

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 20

▼B

dowemu koordynatorowi ds. IPA i krajowemu urz

ędnikowi zatwier-

dzaj

ącemu;

d) zapewnienie,

że wybór działań do finansowania i ich zatwierdzanie

odbywa si

ę zgodnie z kryteriami i mechanizmami mającymi zasto-

sowanie do programów oraz

że są one zgodne z odpowiednimi

przepisami wspólnotowymi i krajowymi;

e) ustalanie procedur dbaj

ących o zachowanie wszystkich wymaga-

nych dokumentów w celu zapewnienia odpowiedniej

ścieżki audytu

zgodnie z art. 20;

f) za

łatwianie spraw dotyczących procedur przetargowych, procedur

przyznawania dotacji, udzielania wynikaj

ących z nich zamówień,

realizacji p

łatności na rzecz beneficjenta końcowego oraz odzyski-

wanie od niego

środków finansowych;

g) dbanie, aby wszystkie podmioty bior

ące udział w realizacji działań

prowadzi

ły odrębny system rachunkowości lub stosowały odrębny

system kodowania do celów rachunkowo

ści;

h) dbanie, aby fundusz narodowy i krajowy urz

ędnik zatwierdzający

otrzymywali wszelkie niezb

ędne informacje na temat procedur

i weryfikacji dotycz

ących wydatków;

i) ustanawianie, utrzymywanie oraz aktualizacja systemu sprawozda-

wczo

ści i informacji;

j) przeprowadzanie

weryfikacji

celem

dbania,

aby

deklarowane

wydatki by

ły ponoszone zgodnie z obowiązującymi przepisami,

produkty lub us

ługi dostarczane zgodnie z decyzją w sprawie ich

zatwierdzenia, a wnioski beneficjenta ko

ńcowego o płatność były

prawid

łowe. Weryfikacje te, stosownie do przypadku, dotyczą admi-

nistracyjnych, finansowych, technicznych i fizycznych aspektów
dzia

łań;

k) zapewnianie audytów wewn

ętrznych różnych podmiotów wchodzą-

cych w sk

ład danej struktury operacyjnej;

l) zapewnianie regularno

ści sprawozdań;

m) zapewnianie zgodno

ści z wymogami dotyczącymi udostępniania

i rozpowszechniania informacji.

Szefowie podmiotów wchodz

ących w skład danej struktury opera-

cyjnej s

ą wyraźnie wyznaczeni i ponoszą odpowiedzialność za wyko-

nanie zada

ń przydzielonych odpowiednim podmiotom zgodnie z art. 11

ust. 3.

Artykuł 29

Zadania i zakres odpowiedzialno

ści instytucji audytowej

Instytucja audytowa, funkcjonalnie niezale

żna od wszystkich

uczestników systemów zarz

ądzania i kontroli oraz działająca zgodnie

z przyj

ętymi międzynarodowymi standardami audytu, wyznaczana jest

przez kraj beneficjenta. Instytucja ta jest odpowiedzialna za weryfikacj

skuteczno

ści i prawidłowości funkcjonowania systemów zarządzania

i kontroli.

Instytucji audytowej, pod kierownictwem jej szefa, podlegaj

w szczególno

ści następujące zadania:

a) w ci

ągu roku – opracowywanie i realizacja rocznego planu pracy

w zakresie audytów obejmuj

ącego audyty mające na celu weryfi-

kacj

ę:

— skutecznego stosowania systemów zarządzania i kontroli,
— rzetelności informacji finansowych przekazywanych Komisji.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 21

▼B

Czynno

ści audytowe polegają na przeprowadzeniu audytów odpo-

wiedniej próby dzia

łań lub transakcji oraz zbadaniu procedur.

Roczny plan pracy w zakresie audytów przedstawiany jest krajo-
wemu urz

ędnikowi zatwierdzającemu i Komisji przed początkiem

roku, którego dotyczy;

b) przedk

ładanie następujących dokumentów:

— rocznego sprawozdania z działalności audytowej, sporządzonego

wed

ług wzoru znajdującego się w umowie ramowej, z podaniem

źródeł informacji wykorzystanych przez instytucję audytową
i

podsumowaniem

łabych

punktów

stwierdzonych

w systemach zarz

ądzania i kontroli lub we wnioskach dotyczą-

cych transakcji sformu

łowanych w audytach przeprowadzonych

zgodnie z rocznym planem pracy w ci

ągu poprzednich 12

miesi

ęcy kończących się dnia 30 września danego roku. Roczne

sprawozdanie z dzia

łalności audytowej przedkłada się Komisji,

krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzającemu i właściwemu urzęd-

nikowi akredytuj

ącemu do dnia 31 grudnia każdego roku.

Pierwsze takie sprawozdanie obejmuje okres od dnia wej

ścia

życie niniejszego rozporządzenia do dnia 30 listopada 2007 r.,

— rocznej opinii, sporządzonej według wzoru podanego w umowie

ramowej stwierdzaj

ącej, czy systemy zarządzania i kontroli są

skuteczne i czy spe

łniają wymogi określone w niniejszym rozpo-

ądzeniu lub wszelkich innych umowach i porozumieniach

ędzy Komisją a krajem beneficjentem. Tę opinię przedkłada

Komisji,

krajowemu

urz

ędnikowi

zatwierdzaj

ącemu

i w

łaściwemu urzędnikowi akredytującemu. Dotyczy ona tego

samego

okresu,

którego

odnosi

ę sprawozdanie

z dzia

łalności audytowej, i jest przedkładana w tym samym

terminie,

— opinii o każdym końcowym wykazie wydatków przedstawianej

Komisji przez krajowego urz

ędnika zatwierdzającego po zakoń-

czeniu programu lub ka

żdej jego części. W razie potrzeby

ńcowy wykaz wydatków może zawierać wnioski o płatność

formie

przedstawianych

corocznie

rachunków.

Opini

o ko

ńcowym wykazie wydatków sporządza się według wzoru

podanego w za

łączniku do umowy ramowej. Odnosi się ona

żności wniosków o płatność salda końcowego

i rzetelno

ści informacji finansowych oraz, w stosownym przy-

padku, poparta jest ko

ńcowym sprawozdaniem z działalności

audytowej. Opini

ę przedkłada się Komisji i właściwemu urzęd-

nikowi akredytuj

ącemu w tym samym czasie, w którym krajowy

urz

ędnik zatwierdzający przedkłada odpowiedni końcowy wykaz

wydatków, lub najpó

źniej w ciągu trzech miesięcy od przedło-

żenia końcowego wykazu wydatków.

Inne szczegó

łowe wymogi dotyczące rocznego planu pracy w zakresie

audytów lub sprawozda

ń i opinii, o których mowa w lit. b), mogą być

okre

ślone w umowach sektorowych i porozumieniach finansowych.

W ramach prac w zakresie przeprowadzania audytów, sporz

ądzania

sprawozda

ń i opinii wymaganych w niniejszym artykule instytucja

audytowa pos

ługuje się metodą odpowiadającą uznanym międzynaro-

dowym standardom audytu, w szczególno

ści w przypadku oceny

ryzyka, przedmiotu audytu i ustalania próby. Metoda ta mo

że być

uzupe

łniona przez Komisję dalszymi wskazówkami i definicjami,

w szczególno

ści w odniesieniu do właściwych ogólnych zasad ustalania

próby, stopnia poufno

ści i przedmiotu audytu.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 22

▼B

Artykuł 30

Dzia

łania podejmowane na podstawie sprawozdań instytucji

audytowej

Po otrzymaniu sprawozda

ń i opinii, o których mowa w art. 29 ust.

2 lit. b) tiret pierwsze i drugie, krajowy urz

ędnik zatwierdzający:

a) podejmuje decyzj

ę, czy niezbędne są jakiekolwiek ulepszenia

systemów zarz

ądzania i kontroli, rejestruje decyzje podjęte w tym

wzgl

ędzie oraz zapewnia terminowe wprowadzanie tych ulepszeń;

b) dokonuje

wszelkich

niezb

ędnych dostosowań we wnioskach

o p

łatność, kierowanych do Komisji.

Komisja mo

że zdecydować o samodzielnym podjęciu działań

nast

ępczych w związku ze sprawozdaniami lub opiniami, na przykład

poprzez wszcz

ęcie procedury korekt finansowych, lub wymagać

podj

ęcia działań przez kraj beneficjenta, informując równocześnie

o swojej decyzji krajowego urz

ędnika zatwierdzającego i właściwego

urz

ędnika akredytującego.

▼M1

Artykuł 31

Podmioty specjalne

W ogólnych ramach okre

ślonych przez struktury i instytucje, o których

mowa w art. 21, zadania wymienione w art. 28 mo

żna grupować

i powierza

ć podmiotom specjalnym działającym w ramach pierwotnie

wyznaczonych struktur operacyjnych lub poza nimi. Odbywa si

ę to

zgodnie

odpowiednim

podzia

łem obowiązków określonym

w rozporz

ądzeniu (WE, Euratom) nr 1605/2002, tak by ostateczna

odpowiedzialno

ść za zadania opisane w przywołanym artykule spoczy-

ła na pierwotnie wyznaczonej strukturze operacyjnej. Strukturę taką

formalnie sankcjonuje si

ę w pisemnych porozumieniach i podlega ona

akredytacji przez krajowego urz

ędnika zatwierdzającego i przyznaniu

przez Komisj

ę uprawnień w zakresie zarządzania.

▼B

S e k c j a 2

I n n e f o r m y z a r z

ą d z a n i a

Artykuł 32

Struktury

instytucje

odpowiadaj

ące

zarz

ądzanie

scentralizowane i wspólne

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego lub wspólnego kraj

beneficjent wyznacza narodowego koordynatora ds. IPA, który dzia

ła

w charakterze przedstawiciela kraju beneficjenta wobec Komisji.
Zapewnia

utrzymywanie

ścisłych powiązań między Komisją

a krajem beneficjentem zarówno w ramach ogólnego procesu przyst

ą-

pienia, jak i pomocy przedakcesyjnej udzielanej przez UE na podstawie
IPA.

Narodowy koordynator ds. IPA jest równie

ż odpowiedzialny za koor-

dynacj

ę udziału kraju beneficjenta w odpowiednich programach trans-

granicznych realizowanych zarówno z pa

ństwami członkowskimi, jak

i z innymi krajami beneficjentami oraz w programach transnarodowych,
mi

ędzyregionalnych lub dotyczących krajów położonych na obszarach

nadmorskich, realizowanych w ramach innych instrumentów Wspól-
noty.

Zadania

zwi

ązane z odpowiedzialnością, o której mowa

w niniejszym akapicie, mo

że on delegować koordynatorowi ds. współ-

pracy transgranicznej.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 23

▼B

W przypadku komponentu dotycz

ącego współpracy transgra-

nicznej struktury operacyjne wyznacza i powo

łuje kraj beneficjent

zgodnie z art. 139.

Artykuł 33

Struktury i instytucje odpowiadaj

ące za zarządzanie dzielone

W przypadku programów transgranicznych realizowanych w drodze
zarz

ądzania dzielonego z państwem członkowskim, w jednym

z pa

ństw członkowskich uczestniczących w programie transgranicznym

powo

łuje się, zgodnie z art. 102, następujące struktury:

— instytucję zarządzającą,

— instytucję certyfikującą,

— instytucję audytową.

ROZDZIAŁ III

ład finansowy Wspólnoty Europejskiej

Artykuł 34

Kwalifikowalno

ść wydatków

O ile w ust. 2 nie przewidziano inaczej, w przypadku zarz

ądzania

zdecentralizowanego

– niezależnie od akredytacji udzielonych przez

łaściwego urzędnika akredytującego i krajowego urzędnika zatwier-

dzaj

ącego – podpisane umowy i umowy dodatkowe, poniesione wydatki

i p

łatności dokonane przez instytucje krajowe nie kwalifikują się do

finansowania na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA przed przy-

znaniem przez Komisj

ę odpowiednim strukturom i instytucjom upraw-

nie

ń w zakresie zarządzania.

Ostateczny termin kwalifikowalno

ści wydatków określa się w części II

lub, w razie potrzeby, w porozumieniach finansowych.

Pomoc techniczna na wspieranie tworzenia systemów zarz

ądzania

i kontroli mo

że się kwalifikować do finansowania przed pierwotnym

przyznaniem uprawnie

ń w zakresie zarządzania w odniesieniu do

wydatków poniesionych po dniu 1 stycznia 2007 r.

▼M1

Wszcz

ęcie procedury zaproszeń do składnia wniosków lub zaproszeń do

ładania ofert może się również kwalifikować do finansowania przed

pierwotnym przyznaniem uprawnie

ń w zakresie zarządzania i po dniu

1 stycznia 2007 r., pod warunkiem

że pierwotne przyznanie uprawnień

w zakresie zarz

ądzania nastąpi w terminie określonym w klauzuli

zastrze

żenia, która zostanie włączona do odpowiednich działań lub

zaprosze

ń oraz, z wyjątkiem komponentu dotyczącego rozwoju

obszarów wiejskich, pod warunkiem uprzedniego zatwierdzenia stosow-
nych dokumentów przez Komisj

ę. Zaproszenia do składania wniosków

lub zaproszenia do sk

ładania ofert mogą zostać anulowane lub zmie-

nione w zale

żności od decyzji w sprawie przyznania uprawnień

w zakresie zarz

ądzania.

O ile w przepisach szczegó

łowych określonych w ramach każdego

komponentu IPA nie okre

ślono inaczej, następujące wydatki nie kwali-

fikuj

ą się do finansowania na mocy rozporządzenia w sprawie IPA:

▼B

a) podatki, w tym podatek od warto

ści dodanej;

b) op

łaty celne i przywozowe lub opłaty innego rodzaju;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 24

▼B

c) koszty zwi

ązane z zakupem, najmem lub dzierżawą gruntów

i istniej

ących budynków;

d) grzywny, kary finansowe oraz wydatki zwi

ązane ze sporami sądo-

wymi;

e) koszty operacyjne;

f) u

żywany sprzęt;

g) op

łaty bankowe, koszty gwarancji i podobne opłaty;

h) koszty przeliczenia walut, op

łaty lub straty z tytułu wymiany walut

zwi

ązane z którymkolwiek rachunkiem bankowym prowadzonym

w euro dla danego komponentu oraz koszty o charakterze czysto
finansowym;

i) wk

łady rzeczowe.

Wydatki finansowane na podstawie niniejszego rozporz

ądzenia nie

podlegaj

ą żadnemu innemu finansowaniu z budżetu Wspólnoty.

Artykuł 35

Sposób rozliczania wp

ływów

ływy do celów niniejszego rozporządzenia obejmują przychody

z tytu

łu działania w okresie jego współfinansowania uzyskane ze sprze-

ży, dzierżawy, usług, opłat wpisowych lub inne równoważne wpływy

z wyj

ątkiem:

a) wp

ływów uzyskanych w całym cyklu gospodarczym współfinanso-

wanych inwestycji w przypadku inwestycji w przedsi

ębiorstwa;

b) wp

ływów uzyskanych w ramach środka inżynierii finansowej, w tym

kapita

łu podwyższonego ryzyka oraz funduszy pożyczkowych,

funduszy gwarancyjnych, nale

żności z tytułu leasingu;

c) w stosownym przypadku, wk

ładów sektora prywatnego na rzecz

wspó

łfinansowania działań, które należy wykazać obok wkładu

publicznego w tabelach finansowych programu.

ływy wymienione w ust. 1 stanowią dochód, który należy

odj

ąć od kwoty wydatków kwalifikowalnych, poniesionych w związku

z danym dzia

łaniem. Nie później niż w chwili zamknięcia programu

ływy takie należy odjąć – w całości lub proporcjonalnie,

w zale

żności od tego, czy zostały wygenerowane w całości, czy tylko

w cz

ęści przez współfinansowane działanie – od odpowiednich

wydatków kwalifikowalnych dotycz

ących danego działania.

Niniejszy artyku

ł nie stosuje się do:

▼C1

— komponentu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich,

— komponentu dotyczącego rozwoju regionalnego.

▼M1

Artykuł 36

łasność odsetek

Wszelkie odsetki naliczone na prowadzonych w euro rachunkach
bankowych otwartych dla danego komponentu przez fundusz narodowy
w przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego stanowią własność kraju

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 25

▼M1

beneficjenta. Wszelkie odsetki uzyskane z tytu

łu finansowania programu

przez Wspólnot

ę księguje się na koncie tego programu, uznając je za

zasoby danego kraju beneficjenta w formie krajowego wk

ładu publicz-

nego, i zg

łasza Komisji w chwili ostatecznego zamknięcia programu.

▼B

Artykuł 37

Finansowanie wspólnotowe

ład finansowy Wspólnoty przeznaczony na wydatki w ramach

programów

wieloletnich

lub

rocznych

okre

śla

zgodnie

z przydzia

łami zaproponowanymi w wieloletnich orientacyjnych ramach

finansowych, o których mowa w art. 5 rozporz

ądzenia w sprawie IPA.

▼M1

Wszelkie dzia

łania korzystające z pomocy w ramach poszczegól-

nych komponentów IPA wymagaj

ą wniesienia wkładu krajowego

i wspólnotowego, o ile w przepisach szczegó

łowych przewidzianych

w ramach ka

żdego komponentu IPA nie określono inaczej.

▼B

Artykuł 38

Intensywno

ść pomocy i wysokość wkładu Wspólnoty

Wysoko

ść wkładu Wspólnoty oblicza się na podstawie wydatków

kwalifikuj

ących się do finansowania, określonych w części II dla

żdego komponentu IPA.

Maksymaln

ą orientacyjną kwotę wkładu Wspólnoty i maksymalną

wysoko

ść wkładu dla każdej osi priorytetowej określają decyzje finan-

sowe w sprawie przyj

ęcia programów rocznych i wieloletnich dla

żdego komponentu IPA.

ROZDZIAŁ IV

Zarz

ądzanie finansowe

S e k c j a 1

Z o b o w i

ą z a n i a b u d ż e t o w e

Artykuł 39

Zasady

Zobowi

ązanie budżetowe odpowiadające pod względem wielkości

zobowi

ązaniu prawnemu, które ma formę porozumienia finansowego

z zainteresowanym krajem beneficjentem, przyjmuje si

ę na podstawie

decyzji finansowych w sprawie przyj

ęcia programów rocznych.

Decyzje finansowe w sprawie przyj

ęcia programów wieloletnich

mog

ą przewidywać zawarcie wieloletnich zobowiązań prawnych, które

maj

ą formę porozumień finansowych z zainteresowanym krajem bene-

ficjentem.

Zobowi

ązania budżetowe odpowiadające pod względem wielkości zobo-

ązaniu prawnemu można w takich przypadkach rozłożyć roczne raty

przez okres kilku lat, o ile przewidziano to w decyzji finansowej i przy
uwzgl

ędnieniu

wieloletnich

orientacyjnych

ram

finansowych.

W odpowiedniej decyzji finansowej oraz w porozumieniu finansowym
takie roz

łożenie na raty podaje się w odpowiednich tabelach finanso-

wych.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 26

▼B

S e k c j a 2

P r z e p i s y d o t y c z

ą c e z a r z ą d z a n i a f i n a n s o w e g o

Artykuł 40

łatności

Komisja

wyp

łaca wkład Wspólnoty w ramach dostępnych

środków finansowych. W przypadku programów wieloletnich każda
p

łatność jest księgowana na koncie najwcześniej otwartych zobowiązań

bud

żetowych danego komponentu IPA.

łatności następują w formie płatności zaliczkowej, płatności

okresowych oraz p

łatności salda końcowego.

Do dnia 28 lutego ka

żdego roku kraj beneficjent przesyła Komisji

informacje dotycz

ące przewidywanych wniosków o płatność na dany

i na nast

ępny rok budżetowy w odniesieniu do każdego komponentu

lub programu. Komisja, w stosownych przypadkach, mo

że zwrócić się

o przedstawienie uaktualnionej prognozy.

Wymiana informacji dotycz

ących transakcji finansowych między

Komisj

ą a instytucjami i strukturami, o których mowa w art. 21,

odbywa

ę, w stosownych przypadkach, drogą elektroniczną

z zastosowaniem procedur uzgodnionych mi

ędzy Komisją a krajem

beneficjentem.

Łączna kwota płatności zaliczkowej i płatności okresowych nie

przekracza 95 % wk

ładu Wspólnoty określonego w tabeli finansowej

żdego programu.

W przypadku osi

ągnięcia pułapu określonego w ust. 5 krajowy

urz

ędnik zatwierdzający w dalszym ciągu przekazuje Komisji wszelkie

świadczone wykazy wydatków, jak również informacje dotyczące

odzyskanych kwot.

▼M1

Kwoty okre

ślone w programach przedstawionych przez kraj bene-

ficjenta, przedstawione w po

świadczonych wykazach wydatków, wnio-

skach

łatność i uwzględnione w wydatkach wykazanych

sprawozdaniach

realizacji

ą denominowane w euro.

W stosownych przypadkach kraje beneficjenci przeliczaj

ą na euro

kwoty wydatków poniesionych w walutach krajowych na podstawie
miesi

ęcznego kursu przeliczeniowego dla euro ustalonego przez

Komisj

ę dla miesiąca, w którym wydatki zostały zaksięgowane na

rachunkach funduszu krajowego lub danej struktury operacyjnej.

▼B

łatności dokonywane przez Komisję na rzecz funduszu narodo-

wego przekazuje si

ę na rachunek prowadzony w euro, zgodnie

z przepisami art. 41, 42, 43, 44 i 45 oraz postanowieniami umów
ramowych, sektorowych lub porozumie

ń finansowych. Dla każdego

programu IPA lub, w stosownych przypadkach, komponentu IPA
otwiera si

ę jeden rachunek prowadzony w euro i wykorzystuje go

łącznie dla transakcji związanych z tym programem lub kompo-

nentem.

Kraje beneficjenci zapewniaj

ą przekazanie łącznej kwoty wkładu

publicznego na rzecz beneficjentów ko

ńcowych we właściwym terminie

i w pe

łnej wysokości. Nie nakłada się żadnych specjalnych opłat ani

innych obci

ążeń o skutku równoważnym, które wpłynęłyby na zmniej-

szenie kwot nale

żnych beneficjentom końcowym.

10.

Kwoty wydatków mog

ą być pokrywane z środków finansowych

Wspólnoty jedynie, gdy zosta

ły poniesione i zapłacone przez benefi-

cjenta ko

ńcowego. Kwoty wydatków zapłacone przez beneficjentów

ńcowych są udokumentowane pokwitowanymi fakturami lub doku-

mentami ksi

ęgowymi o równoważnej wartości dowodowej bądź innymi

odpowiednimi dokumentami, w przypadku gdy, zgodnie z programem,

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 27

▼B

pomoc nie jest funkcj

ą wydatków. Wydatki muszą być poświadczone

przez krajowego urz

ędnika zatwierdzającego.

Artykuł 41

Warunki dopuszczalno

ści wniosków o płatność

W celu zatwierdzenia wniosku o p

łatność przez Komisję należy spełnić

minimalne wymogi, o których mowa w art. 42 ust. 1, art. 43 ust. 1
i w art. 45 ust. 1.

Artykuł 42

łatność zaliczkowa

W przypadku wniosku o p

łatność zaliczkową minimalne wymogi,

o których mowa w art. 41, s

ą następujące:

a) krajowy urz

ędnik zatwierdzający powiadomił Komisję o otwarciu

rachunku w euro;

b) obowi

ązują akredytacje udzielone przez właściwego urzędnika akre-

dytuj

ącego i krajowego urzędnika zatwierdzającego oraz ważne są

uprawnienia w zakresie zarz

ądzania przyznane przez Komisję;

c) odpowiednie porozumienie finansowe wesz

ło w życie.

łatność zaliczkowa stanowi określony procent wkładu Wspólnoty

na rzecz danego programu zgodnie z cz

ęścią II niniejszego rozporzą-

dzenia. W przypadku programów wieloletnich p

łatności zaliczkowe

mog

ą być rozłożone na kilka lat budżetowych.

żeli w ciągu 15 miesięcy od przekazania pierwszej raty płatności

zaliczkowej nie wp

łynie żaden wniosek o płatność w ramach danego

programu, zwraca si

ę Komisji całość kwoty płatności zaliczkowej. Taki

zwrot nie ma wp

ływu na wkład Wspólnoty na rzecz danego programu.

Kwota przekazana tytu

łem płatności zaliczkowej jest rozliczana

najpó

źniej w chwili zamykania programu. W całym okresie realizacji

programu krajowy urz

ędnik zatwierdzający korzysta z płatności zalicz-

kowej wy

łącznie na finansowanie wydatków z wkładu Wspólnoty

zgodnie z niniejszym rozporz

ądzeniem.

Artykuł 43

łatności okresowe

W przypadku wniosku o p

łatność okresową, minimalne wymogi,

o których mowa w art. 41, s

ą następujące:

a) krajowy

urz

ędnik zatwierdzający przesłał Komisji wniosek

o p

łatność i wykaz wydatków dotyczący danej płatności; wykaz

wydatków po

świadcza krajowy urzędnik zatwierdzający;

b) przestrzegane s

ą pułapy pomocy wspólnotowej w ramach każdej osi

priorytetowej, okre

ślone w decyzji finansowej Komisji;

c) struktura operacyjna przes

łała Komisji roczne sektorowe sprawoz-

dania z realizacji, o których mowa w art. 61 ust. 1, w tym najnowsze
sprawozdanie;

d) instytucja audytowa przes

łała Komisji, zgodnie z art. 29 ust. 2

lit.

tiret

pierwsze

drugie,

najnowsze

sprawozdanie

z dzia

łalności audytowej i opinię w sprawie zgodności stosowanych

systemów zarz

ądzania i kontroli z wymogami niniejszego rozporzą-

dzenia lub okre

ślonymi w umowach i porozumieniach między

Komisj

ą a krajem beneficjentem;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 28

▼B

e) obowi

ązują akredytacje udzielone przez właściwego urzędnika akre-

dytuj

ącego i krajowego urzędnika zatwierdzającego oraz ważne są

uprawnienia w zakresie zarz

ądzania przyznane przez Komisję.

W przypadku niespe

łnienia jednego lub kilku wyżej wymienionych

warunków kraj beneficjent, na

żądanie Komisji i w ustalonym przez

ą czasie, podejmuje niezbędne kroki w celu naprawy sytuacji.

W przypadku nieprzestrzegania obowi

ązujących przepisów lub

niew

łaściwego wykorzystania środków finansowych Wspólnoty,

Komisja mo

że zmniejszyć płatności okresowe na rzecz kraju benefi-

cjenta b

ądź tymczasowo je zawiesić zgodnie z art. 46. Komisja infor-

muje o tym odpowiednio kraj beneficjenta.

Zawieszenie lub zmniejszenie p

łatności okresowych jest zgodne

z zasad

ą proporcjonalności i pozostaje bez uszczerbku dla decyzji doty-

ących zgodności oraz decyzji dotyczących rozliczenia rachunków

i korekt finansowych.

Artykuł 44

Obliczanie kwot p

łatności

Kwoty p

łatności oblicza się na podstawie wkładu Wspólnoty na rzecz

finansowania danych dzia

łań do wysokości kwoty otrzymanej w wyniku

zastosowania stawki wspó

łfinansowania określonej w decyzji finan-

sowej dla ka

żdej osi priorytetowej w odniesieniu do wydatków kwali-

fikowalnych, przy uwzgl

ędnieniu maksymalnego wkładu Wspólnoty

przyznanego dla ka

żdej osi priorytetowej.

Artykuł 45

łatność salda końcowego

W przypadku p

łatności salda końcowego stosuje się termin okreś-

lony w art. 166 rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002,

a minimalne wymogi, o których mowa w art. 41, s

ą następujące:

a) krajowy

urz

ędnik zatwierdzający przesłał Komisji wniosek

o p

łatność salda końcowego i końcowy wykaz wydatków; końcowy

wykaz wydatków po

świadcza krajowy urzędnik zatwierdzający;

b) struktura operacyjna przes

łała Komisji roczne sprawozdania sekto-

rowe dotycz

ące danego programu, o których mowa w art. 61 ust. 1;

c) instytucja audytowa przes

łała Komisji, zgodnie z art. 29 ust. 2

lit. b) tiret trzecie, opini

ę w sprawie końcowego wykazu wydatków,

popartego ko

ńcowym sprawozdaniem z działalności audytowej;

d) obowi

ązują akredytacje udzielone przez właściwego urzędnika akre-

dytuj

ącego i krajowego urzędnika zatwierdzającego oraz ważne są

uprawnienia w zakresie zarz

ądzania przyznane przez Komisję.

Automatycznie umarza si

ę część zobowiązań budżetowych odno-

ących się do programów wieloletnich wciąż otwartych w dniu

31 grudnia 2017 r., dla których dokumenty wymienione w ust. 1 nie
zosta

ły przekazane Komisji do dnia 31 grudnia 2018 r.

Artykuł 46

Zawieszenie p

łatności

Komisja mo

że zawiesić całość lub część płatności, w przypadku

gdy:

a) w systemie zarz

ądzania i kontroli programu istnieje poważna wada

maj

ąca wpływ na rzetelność procedury poświadczania płatności,

a w odniesieniu do której nie podj

ęto środków naprawczych; lub

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 29

▼B

b) wydatek uj

ęty w poświadczonym wykazie wydatków związany jest

z powa

żną nieprawidłowością, która nie została poprawiona; lub

c) konieczne jest wyja

śnienie wątpliwości odnośnie do informacji

podanych w wykazie wydatków.

Kraj

beneficjent

otrzyma

żliwość przedstawienia uwag

w terminie dwóch miesi

ęcy, zanim Komisja zgodnie z ust. 1 podejmie

decyzj

ę o zawieszeniu płatności.

Komisja uchyli zawieszenie p

łatności, gdy kraj beneficjent

podejmie niezb

ędne środki w celu naprawienia wady, nieprawidłowości

lub wyja

śnienia wątpliwości, o których mowa w ust. 1.

W przypadku niepodj

ęcia przez kraj beneficjenta wymaganych środków

Komisja mo

że podjąć decyzję o anulowaniu całości lub części wkładu

Wspólnoty na rzecz programu zgodnie z art. 51.

Artykuł 47

Zamkni

ęcie programu

Po otrzymaniu przez Komisj

ę wniosku o płatność program uznaje

ę za zamknięty z chwilą zaistnienia jednej z następujących okolicz-

ści:

— dokonania przez Komisję płatności należnego salda końcowego,
— wystawienia przez Komisję nakazu odzyskania środków,

▼M1

— anulowania salda końcowego zobowiązania budżetowego przez

Komisj

ę.

▼B

Zamkni

ęcie programu nie narusza prawa Komisji do dokonania

korekt finansowych w pó

źniejszym terminie.

Zamkni

ęcie programu nie ma wpływu na obowiązki kraju benefi-

cjenta w zakresie dalszego przechowywania stosownych dokumentów
zgodnie z art. 48.

Artykuł 48

Przechowywanie dokumentów

Kraj beneficjent przechowuje wszelkie dokumenty zwi

ązane z danym

programem przez co najmniej trzy lata po zamkni

ęciu programu. Termin

ten zostanie zawieszony w przypadku post

ępowania prawnego lub na

nale

życie uzasadniony wniosek Komisji.

Artykuł 49

Korekty finansowe

W celu zapewnienia wykorzystania

środków finansowych zgodnie

z obowi

ązującymi przepisami Komisja stosuje procedury rozliczania

rachunków lub mechanizmy korekt finansowych zgodnie z art. 53b
ust. 4 i art. 53c ust. 2 rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002

i zasadami okre

ślonymi w umowach ramowych lub, o ile istnieją,

w umowach sektorowych.

Korekty finansowe mog

ą wyniknąć w związku ze stwierdzeniem:

a) nieprawid

łowości, w tym nadużycia finansowego; lub

b) niedoci

ągnięcia lub wady systemów zarządzania i kontroli stosowa-

nych przez kraj beneficjenta.

W przypadku stwierdzenia przez Komisj

ę, że wydatki w ramach

programów obj

ętych niniejszym rozporządzeniem zostały poniesione

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 30

▼B

w sposób naruszaj

ący obowiązujące przepisy, podejmuje ona decyzję

w sprawie wysoko

ści kwot, które należy wyłączyć z finansowania

wspólnotowego.

Komisja dokonuje obliczenia i okre

śla wartość każdej takiej

korekty oraz zwi

ązanych z nią kwot podlegających odzyskaniu na

podstawie kryteriów i procedur, o których mowa w art. 51, 52 i 53.
Oprócz przepisów niniejszego rozporz

ądzenia stosuje się pozostałe

postanowienia dotycz

ące korekt finansowych, które zostały zawarte

w umowach sektorowych i porozumieniach finansowych.

Artykuł 50

Dostosowania finansowe

▼M1

Krajowy urz

ędnik zatwierdzający, który jest w pierwszym rzędzie

odpowiedzialny za badanie nieprawid

łowości, dokonuje dostosowań

finansowych w przypadku wykrycia nieprawid

łowości lub zaniedbań

w dzia

łaniach lub programach operacyjnych poprzez anulowanie całości

lub cz

ęści wkładu Wspólnoty przeznaczonego na dane działania lub

programy. Krajowy urz

ędnik zatwierdzający bierze pod uwagę charakter

i wag

ę nieprawidłowości oraz straty finansowe wynikające dla wkładu

Wspólnoty.

W przypadku nieprawid

łowości krajowy urzędnik zatwierdzający

odzyskuje wk

ład Wspólnoty wypłacony beneficjentowi końcowemu

zgodnie z krajowymi procedurami odzyskiwania nienale

żnie wypłaco-

nych kwot.

▼B

Artykuł 51

Kryteria dokonywania korekt finansowych

Komisja mo

że dokonać korekt finansowych poprzez anulowanie

łości lub części wkładu Wspólnoty na rzecz programu w sytuacjach,

o których mowa w art. 49 ust. 2.

W przypadku stwierdzenia indywidualnych przypadków niepra-

wid

łowości Komisja bierze pod uwagę systemowy charakter nieprawid-

łowości w celu ustalenia, czy należy zastosować ryczałtową czy ekstra-
polowan

ą wartość korekty finansowej.

Podejmuj

ąc decyzję odnośnie do kwoty korekty, Komisja

uwzgl

ędnia charakter i wagę nieprawidłowości oraz zakres i skutki

finansowe niedoci

ągnięć i wad stwierdzonych w systemie zarządzania

i kontroli danego programu.

Artykuł 52

Procedura dokonywania korekt finansowych

Przed podj

ęciem decyzji w sprawie korekty finansowej Komisja

informuje krajowego urz

ędnika zatwierdzającego o swoich wstępnych

wnioskach i zwraca si

ę o przedstawienie uwag w terminie dwóch

miesi

ęcy.

żeli Komisja proponuje zastosowanie korekty finansowej według

warto

ści ekstrapolowanej lub stawki ryczałtowej, kraj beneficjent ma

żliwość

ustalenia

rzeczywistego

zakresu

nieprawid

łowości

drodze

analizy

odpowiednich

dokumentów.

porozumieniu

z Komisj

ą kraj beneficjent może ograniczyć zakres takiej analizy do

stosownej cz

ęści odnośnych dokumentów lub ich próby. Z wyjątkiem

nale

życie uzasadnionych przypadków termin przeznaczony na taką

analiz

ę nie przekracza kolejnego okresu dwóch miesięcy następującego

po dwumiesi

ęcznym okresie, o którym mowa w akapicie pierwszym.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 31

▼B

Komisja uwzgl

ędnia wszelkie dowody przedstawione przez kraj

beneficjenta w terminach okre

ślonych w ust. 1.

Komisja do

łoży wszelkich starań w celu podjęcia decyzji

w sprawie korekt finansowych w ci

ągu sześciu miesięcy od wszczęcia

procedury, o której mowa w ust. 1.

Artykuł 53

Zwrot

środków

Zwrot wszelkich

środków do budżetu ogólnego Unii Europejskiej

nast

ępuje przed terminem płatności wskazanym w nakazie odzyskania

środków sporządzonym zgodnie z art. 72 rozporządzenia (WE,
Euratom) nr 1605/2002. Termin p

łatności przypada na ostatni dzień

drugiego miesi

ąca następującego po dniu wydania nakazu.

Wszelkie opó

źnienia w zwrocie środków powodują naliczanie

odsetek z tytu

łu zaległych płatności, począwszy od terminu płatności

do dnia faktycznego dokonania p

łatności. Stopa takich odsetek wynosi

pó

łtora punktu procentowego powyżej stopy stosowanej przez Euro-

pejski Bank Centralny w g

łównych operacjach refinansowych obowią-

zuj

ącej w pierwszym dniu roboczym miesiąca, w którym przypada

termin p

łatności.

Artykuł 54

Ponowne wykorzystanie wk

ładu Wspólnoty

Środki pochodzące z wkładu Wspólnoty anulowanego zgodnie

z art. 49 przekazuje si

ę do budżetu Wspólnoty wraz z odsetkami.

ład, który został anulowany lub odzyskany zgodnie z art. 50,

nie mo

że być ponownie wykorzystany na działanie lub działania, wobec

których zastosowano procedur

ę odzyskania lub dostosowania ani też,

w przypadku gdy odzyskanie lub dostosowanie dotyczy nieprawid

ło-

ści systemowej, na istniejące działania w ramach całości lub części

osi priorytetowej, w obr

ębie której wystąpiła nieprawidłowość syste-

mowa.

S e k c j a 3

Z a s a d y

z a r z

ą d z a n i a

s c e n t r a l i z o w a n e g o

i w s p ó l n e g o

Artykuł 55

łatności

ład Wspólnoty wypłaca Komisja w granicach dostępnych

środków finansowych.

Zgodnie z art. 81 rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002

łatności dokonuje się po przedstawieniu dowodu, że dane działanie

jest zgodne z przepisami rozporz

ądzenia w sprawie IPA, przepisami

niniejszego rozporz

ądzenia, umową lub dotacją.

Środki

finansowe

pokrycie

wydatków

okre

ślonych

w programach rocznych s

ą udostępniane w drodze jednej lub kilku

z nast

ępujących form: płatności całej należnej kwoty, płatności zalicz-

kowej, jednej lub kilku p

łatności okresowych; płatności salda końco-

wego nale

żnych kwot.

Komisja, w miar

ę możliwości, dokonuje płatności w euro na

rachunek prowadzony w euro.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 32

▼B

Artykuł 56

Zamkni

ęcie programu

Program zostaje zamkni

ęty z chwilą zamknięcia wszystkich umów

i dotacji finansowanych w ramach tego programu.

Po wp

łynięciu wniosku o płatność salda końcowego umowę lub

dotacj

ę uznaje się za zamkniętą z chwilą zaistnienia jednego ze zdarzeń,

o których mowa w art. 47 ust. 1.

Zamkni

ęcie umowy lub dotacji nie narusza prawa Komisji do

dokonania korekt finansowych w pó

źniejszym terminie.

ROZDZIAŁ V

Ocena i monitorowanie

Artykuł 57

Ocena

Ocena ma na celu popraw

ę jakości, skuteczności i spójności

pomocy z funduszy Wspólnoty oraz strategii i realizacji programów.

▼M1

Dokumenty dotycz

ące wieloletniego planowania orientacyjnego,

o których mowa w art. 5, s

ą poddawane kontroli ex ante przeprowa-

dzanej przez Komisj

ę.

▼B

Komisja mo

że również przeprowadzać ocenę strategiczną.

▼M1

Programy s

ą poddawane ocenie ex ante, a także, w stosownych

przypadkach, ocenie okresowej lub ex post zgodnie ze szczegółowymi
przepisami okre

ślonymi w odniesieniu do każdego komponentu IPA

w cz

ęści II niniejszego rozporządzenia oraz zgodnie z art. 21 rozporzą-

dzenia (WE, Euratom) nr 2342/2002.

__________

Wyniki ocen bierze si

ę pod uwagę w cyklu programowania

i realizacji.

▼B

Komisja opracowuje metody oceny,

łącznie z określeniem stan-

dardów jako

ści oraz wykorzystaniem obiektywnych i wymiernych

wska

źników.

Artykuł 58

Monitorowanie w przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego

▼M1

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego kraj beneficjent

w ci

ągu sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie pierwszego porozu-

mienia

finansowego

powo

łuje komitet monitorujący ds. IPA,

w porozumieniu z narodowym koordynatorem ds. IPA i Komisj

ą,

w celu zapewnienia spójnej i skoordynowanej realizacji komponentów
IPA.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 33

▼B

Komitet monitoruj

ący ds. IPA upewnia się co do ogólnej skutecz-

ści, jakości i zgodności realizacji wszystkich programów i działań

pod k

ątem osiągnięcia celów określonych w porozumieniach finanso-

wych i dokumentach dotycz

ących wieloletniego planowania orientacyj-

nego. W tym celu opiera si

ę na informacjach dostarczonych przez sekto-

rowe komitety monitoruj

ące, o których mowa w art. 59 ust. 3.

Komitet monitoruj

ący ds. IPA może przedstawiać Komisji, krajo-

wemu koordynatorowi ds. IPA i krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzają-

cemu propozycje dotycz

ące wszelkich działań mających na celu zapew-

nienie spójno

ści i koordynacji między programami i działaniami reali-

zowanymi w ramach ró

żnych komponentów, a także wszelkich odno-

ących się do wszystkich komponentów środków naprawczych

niezb

ędnych do zapewnienia osiągnięcia ogólnych celów udzielanej

pomocy oraz zwi

ększenia jej ogólnej skuteczności. Komitet może

równie

ż przedstawiać sektorowemu komitetowi monitorującemu (sekto-

rowym komitetom monitoruj

ącym) odpowiednie propozycje decyzji

w sprawie

środków naprawczych w celu zapewnienia osiągnięcia

celów programów i zwi

ększenia skuteczności pomocy udzielanej

w ramach danych programów lub komponentu (komponentów) IPA.

Komitet monitoruj

ący ds. IPA przyjmuje regulamin wewnętrzny

zgodnie z mandatem komitetu monitoruj

ącego ustanowionym przez

Komisj

ę oraz w ramach instytucjonalnego, prawnego i finansowego

porz

ądku danego kraju beneficjenta.

O ile w mandacie okre

ślonym przez Komisję nie przewidziano

inaczej, stosuje si

ę przepisy niniejszego ustępu.

W sk

ład komitetu monitorującego IPA wchodzą przedstawiciele

Komisji, narodowy koordynator ds. IPA, krajowy urz

ędnik zatwierdza-

ący, przedstawiciele struktur operacyjnych oraz koordynator strate-

giczny.

Przedstawiciel Komisji i narodowy koordynator ds. IPA wspó

łprzewod-

nicz

ą posiedzeniom komitetu monitorującego IPA.

Komitet monitoruj

ący ds. IPA zbiera się co najmniej raz w roku. Można

zwo

ływać dodatkowe posiedzenia komitetu, w szczególności gdy są one

święcone określonym zagadnieniom tematycznym.

Artykuł 59

Sektorowe

komitety

monitoruj

ące w przypadku zarządzania

zdecentralizowanego

▼M1

Komitet monitoruj

ący ds. IPA jest wspomagany przez sektorowe

komitety monitoruj

ące ustanowione dla komponentów IPA w ciągu

sze

ściu miesięcy od dnia wejścia w życie pierwszego porozumienia

finansowego

zgodnie

szczegó

łowymi przepisami określonymi

ęści II. Sektorowe komitety monitorujące są związane

z programami lub komponentami. W stosownych przypadkach w ich
sk

ład mogą wchodzić przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego.

▼B

żdy komitet sektorowy upewnia się co do skuteczności i jakości

realizacji danych programów i dzia

łań zgodnie ze szczegółowymi prze-

pisami

ustanowionymi

odniesieniu

żdego komponentu

w cz

ęści II oraz w odniesieniu do odpowiednich umów sektorowych

lub porozumie

ń finansowych. Komitet może przedstawiać Komisji

i narodowemu koordynatorowi ds. IPA, z kopi

ą dla krajowego urzęd-

nika zatwierdzaj

ącego, propozycje decyzji w sprawie środków napra-

wczych w celu zapewnienia osi

ągnięcia celów programu i zwiększenia

skuteczno

ści udzielanej pomocy.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 34

▼B

Sektorowe komitety monitoruj

ące podlegają komitetowi monitoru-

ącemu IPA. Dostarczają one komitetowi monitorującemu IPA

w szczególno

ści informacje na temat:

a) post

ępu w realizacji programów według osi priorytetowych oraz,

w stosownych przypadkach, wed

ług środków i działań; informacje

te dotycz

ą między innymi osiągniętych rezultatów, finansowych

wska

źników realizacji oraz innych wskaźników i mają na celu

usprawnienie realizacji programów;

b) wszelkich aspektów funkcjonowania systemów zarz

ądzania i kontroli

łoszonych przez instytucję audytową, krajowego urzędnika

zatwierdzaj

ącego lub właściwego urzędnika akredytującego.

▼M1

Artykuł 60

Monitorowanie

przypadku

zarz

ądzania scentralizowanego

i wspólnego

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego i wspólnego Komisja

że podjąć wszelkie działania, które uzna za niezbędne w celu moni-

torowania danych programów. W przypadku zarz

ądzania wspólnego

dzia

łania te może podejmować wspólnie z zainteresowaną organizacją

ędzynarodową (organizacjami międzynarodowymi). Narodowy koor-

dynator

ds.

IPA

że uczestniczyć w działaniach związanych

z monitorowaniem programów.

▼B

Artykuł 61

Roczne i ko

ńcowe sprawozdania z realizacji programów

Struktury operacyjne sporz

ądzają roczne sprawozdania sektorowe

i ko

ńcowe sprawozdania sektorowe z realizacji programów, które im

podlegaj

ą, zgodnie z procedurami określonymi w części II każdego

komponentu IPA.

Roczne sprawozdania sektorowe z realizacji obejmuj

ą rok budżetowy.

ńcowe sprawozdania sektorowe z realizacji obejmują cały okres reali-

zacji programów i mog

ą zawierać ostatnie roczne sprawozdanie sekto-

rowe.

Sprawozdania, o których mowa w ust. 1, przesy

ła się narodowemu

koordynatorowi ds. IPA, krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzającemu

i Komisji po przeanalizowaniu ich przez sektorowe komitety monitoru-
j

ące.

Na podstawie sprawozda

ń, o których mowa w ust. 1, narodowy

koordynator ds. IPA przesy

ła Komisji i krajowemu urzędnikowi

zatwierdzaj

ącemu, po przeanalizowaniu przez komitet monitorujący ds.

IPA, roczne i ko

ńcowe sprawozdania z wdrażania pomocy udzielanej na

podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA.

Roczne sprawozdanie z wdra

żania, o którym mowa w ust. 3, które

nale

ży przesłać do dnia 31 sierpnia każdego roku, a po raz pierwszy

w 2008 r., ujmuje w syntetycznej formie tre

ść rocznych sprawozdań

sektorowych

odnosz

ących się do poszczególnych komponentów

i zawiera informacje dotycz

ące:

a) post

ępu

osi

ągniętego

wdra

żaniu

pomocy

Wspólnoty

w odniesieniu do priorytetów okre

ślonych w dokumencie wielolet-

niego planowania orientacyjnego i w poszczególnych programach;

b) finansowych aspektów wdra

żania pomocy Wspólnoty.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 35

▼B

ńcowe sprawozdanie z wdrażania, o którym mowa w ust. 3,

obejmuje ca

ły okres wdrażania pomocy i może zawierać najnowsze

sprawozdanie roczne wymienione w ust. 4.

ROZDZIAŁ VI

Promocja i wizualizacja

Artykuł 62

Informacja i promocja

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego i wspólnego infor-

macji na temat programów i dzia

łań dostarcza Komisja, w razie

potrzeby przy pomocy krajowego koordynatora ds. IPA. W przypadku
zarz

ądzania zdecentralizowanego oraz we wszystkich przypadkach,

w których programy lub cz

ęści programów w ramach komponentu

dotycz

ącego współpracy transgranicznej nie są wdrażane w drodze

zarz

ądzania dzielonego, informacji na temat programów i działań dostar-

czaj

ą kraj beneficjent i narodowy koordynator ds. IPA oraz zapewniają

ich

promocj

ę. W przypadku zarządzania dzielonego informacji

o programach i dzia

łaniach dostarczają państwa członkowskie, kraje

beneficjenci i instytucje zarz

ądzające, o których mowa w art. 103,

oraz zajmuj

ą się ich rozpowszechnianiem. Informacje są przeznaczone

dla obywateli i beneficjentów, a maj

ą na celu podkreślanie roli Wspól-

noty i zapewnienie przejrzysto

ści pomocy.

▼M1

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego struktury opera-

cyjne s

ą odpowiedzialne za publikację list beneficjentów końcowych,

nazw dzia

łań i kwot środków finansowych Wspólnoty przyznanych na

finansowanie tych dzia

łań. Dbają one, aby beneficjent końcowy był

poinformowany,

że zatwierdzenie finansowania jest równoznaczne

z wyra

żeniem zgody na umieszczenie go na publikowanej liście benefi-

cjentów ko

ńcowych. Wszelkie dane osobowe podane na liście prze-

twarza si

ę zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu (WE)

nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (

▼B

Zgodnie z art. 90 rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002

Komisja publikuje odpowiednie informacje dotycz

ące zamówień. Infor-

macje o wynikach procedury zamówie

ń Komisja publikuje w Dzienniku

Urzędowym Unii Europejskiej, na stronie internetowej EuropeAid i we
wszystkich

innych

odpowiednich

środkach przekazu zgodnie

z procedurami udzielania zamówie

ń obowiązującymi w odniesieniu do

dzia

łań zewnętrznych Wspólnoty.

Artykuł 63

Wizualizacja

Komisja i w

łaściwe organy władz krajowych, regionalnych lub

lokalnych krajów beneficjentów uzgadniaj

ą spójny pakiet działań

w celu udost

ępnienia i rozpowszechnienia w krajach beneficjentach

informacji na temat pomocy udzielonej na podstawie rozporz

ądzenia

w sprawie IPA.

Procedury realizacji takich dzia

łań są określone w umowach sektoro-

wych i porozumieniach finansowych.

Za realizacj

ę działań, o których mowa w ust. 1, odpowiadają

beneficjenci ko

ńcowi, a są one finansowane z kwoty przydzielonej na

rzecz odpowiedniego programu lub dzia

łania.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 36

(

) Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1

▼B

ĘŚĆ II

PRZEPISY SZCZEGÓ

ŁOWE

TYTU

Ł I

KOMPONENT DOTYCZ

ĄCY POMOCY W OKRESIE PRZEJŚCIOWYM

I ROZWOJU INSTYTUCJONALNEGO

ROZDZIAŁ I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

Artykuł 64

Obszary pomocy

Pomoc w ramach komponentu, o którym mowa, mo

że być przy-

znana krajom beneficjentom w szczególno

ści w następujących obsza-

rach:

a) umacnianie instytucji demokratycznych i praworz

ądności;

b) propagowanie i ochrona praw podstawowych oraz swobód zawar-

tych w Europejskiej karcie praw podstawowych;

c) reforma administracji publicznej;

d) reformy w dziedzinie wymiaru sprawiedliwo

ści i spraw wewnętrz-

nych, takie jak reforma sytemu prawnego, policji, prokuratury,
s

ądownictwa, więziennictwa oraz systemu kontroli celnej

i kontroli granicznej ze szczególnym uwzgl

ędnieniem poprawy

sytuacji w dziedzinie zwalczania korupcji, przest

ępczości zorganizo-

wanej,

terroryzmu

nielegalnej

migracji

oraz

ustanowienia

systemów informacyjnych zwi

ązanych z tymi dziedzinami;

e) reforma uregulowa

ń prawnych, w tym wsparcia inwestycji na rzecz

wyposa

żenia kluczowych instytucji, których infrastruktura lub zdol-

ść w zakresie monitorowania i egzekwowania przepisów prawa

wymaga wzmocnienia;

f) ustanowienie lub wzmocnienie systemów kontroli finansowej;

g) wzmocnienie gospodarki rynkowej, w szczególno

ści poprzez udzie-

lanie

pomocy

samoorganizacji

podmiotów

gospodarczych

i bezpo

średnie wspieranie działalności gospodarczej, między innymi

w drodze wspierania sektora prywatnego oraz pomocy przy restruk-
turyzacji przemys

łu, a także poprzez dywersyfikację gospodarki,

unowocze

śnianie najważniejszych sektorów i wprowadzanie

usprawnie

ń w określonych dziedzinach;

h) rozwój spo

łeczeństwa obywatelskiego oraz dialog między organami

ądowymi i pozarządowymi mający na celu wspieranie demokracji,

praworz

ądności, praw człowieka, poszanowania i ochrony mniej-

szo

ści narodowych oraz dialogu dotyczącego społeczeństwa obywa-

telskiego;

i) zainicjowanie dialogu spo

łecznego jako elementu dobrych rządów

oraz maj

ącego na celu promowanie godziwych i sprawiedliwych

warunków pracy;

j) wspieranie integracji mniejszo

ści narodowych, środki mające na

celu pojednanie i budowanie zaufania we wszystkich grupach
spo

łecznych;

k) polityka w zakresie ochrony

środowiska naturalnego oparta na

wysokim poziomie ochrony, propagowaniu zasady

„zanieczyszcza-

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 37

▼B

ący płaci”, zrównoważonym wykorzystaniu zasobów naturalnych,

efektywno

ści energetycznej, odnawialnych źródłach energii

i stopniowym przyjmowaniu polityki Wspólnoty we wszystkich
obszarach obejmuj

ących przeciwdziałanie zmianom klimatycznym;

l) poprawa dost

ępu małych i średnich przedsiębiorstw oraz organów

administracji publicznej do instrumentów finansowych;

m) rozwój instytucjonalny w dziedzinie bezpiecze

ństwa jądrowego,

gospodarowania odpadami radioaktywnymi i ochrony przed promie-
niowaniem zgodnie z dorobkiem prawnym Wspólnoty i najlepszymi
praktykami stosowanymi w Unii Europejskiej;

n) wspieranie

udzia

łu w programach wspólnotowych, zwłaszcza

w programach maj

ących na celu podnoszenie świadomości na

temat obywatelstwa europejskiego, i przygotowywanie do udzia

łu

w agencjach Wspólnoty.

Poza obszarami, o których mowa w ust. 1, pomoc w ramach tego

komponentu mo

że być również przyznana krajom beneficjentom,

wymienionym w za

łączniku II do rozporządzenia w sprawie IPA, na

nast

ępujące cele:

a) rozwój spo

łeczny, gospodarczy i terytorialny obejmujący między

innymi inwestycje w obszarze rozwoju regionalnego, rozwoju
zasobów ludzkich i rozwoju obszarów wiejskich zgodnie z art. 2
ust. 3 lit. b) rozporz

ądzenia w sprawie IPA;

b) usuwanie barier na drodze ku integracji spo

łecznej oraz wsparcie dla

integracyjnych rynków pracy, zw

łaszcza poprzez działania mające na

celu podwy

ższanie poziomu życia, walkę z bezrobociem oraz

wzmacnianie zasobów ludzkich;

c) wspieranie sektora produkcji i us

ług oraz poprawa infrastruktury

zwi

ązanej z działalności gospodarczą;

d) dostosowanie, zreformowanie lub, w stosownych przypadkach, stwo-

rzenie systemów kszta

łcenia i systemów szkolenia zawodowego;

e) poprawa dost

ępu do sieci transportowych, informacyjnych, energe-

tycznych i innych sieci oraz po

łączeń wzajemnych między tymi

sieciami;

f) reforma systemów opieki zdrowotnej;

g) usprawnienie systemów informacji i komunikacji.

▼M1

poszczególnych

przypadkach

Komisja

że podjąć decyzję

o przyznaniu w ramach tego komponentu pomocy w powy

ższych

obszarach krajom beneficjentom wyszczególnionym w za

łączniku I do

rozporz

ądzenia w sprawie IPA, którym nie przyznano jeszcze uprawnień

w zakresie zarz

ądzania, o których mowa w art. 14.

▼B

Artykuł 65

Formy pomocy

Pomoc w ramach niniejszego komponentu mo

że być udzielona

łaszcza poprzez:

środki współpracy administracyjnej na szkolenia i wymianę infor-
macji z udzia

łem ekspertów sektora publicznego oddelegowanych

przez pa

ństwa członkowskie lub organizacje międzynarodowe,

w szczególno

ści poprzez instrumenty współpracy bliźniaczej, współ-

pracy bli

źniaczej w wersji uproszczonej (twinning light) i TAIEX;

b) pomoc techniczn

ą;

c) inwestycje w infrastruktur

ę regulacyjną, w tym inwestycje niezależ-

nych zewn

ętrznych instytucji wielostronnych, w szczególności

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 38

▼B

wspieraj

ące dostosowanie do norm i standardów Unii Europejskiej.

Przedsi

ęwzięcia te są ukierunkowane na kluczowe instytucje regula-

cyjne i realizowane na podstawie przejrzystej strategii dotycz

ącej

reformy administracji publicznej i zgodnie z dorobkiem prawnym
Wspólnoty;

d) programy przyznawania dotacji;

e) pomoc w przygotowaniu projektów;

f) wdra

żanie

instrumentów

finansowych

wspó

łpracy

z organizacjami finansowymi;

g) wsparcie bud

żetowe, zgodnie z przepisami art. 15 ust. 1 rozporzą-

dzenia w sprawie IPA.

Pomoc w ramach niniejszego komponentu mog

ą również otrzymać

kraje beneficjenci wymienieni w za

łączniku II do rozporządzenia

w sprawie IPA za pomoc

ą środków i działań o charakterze podobnym

do przewidzianego w komponentach dotycz

ący rozwoju regionalnego,

rozwoju zasobów ludzkich i rozwoju obszarów wiejskich, w tym dzia

łań

o charakterze inwestycyjnym.

Pomoc mo

że być wykorzystana na pokrycie kosztów wkładu

Wspólnoty na rzecz misji mi

ędzynarodowych, inicjatyw lub organizacji

dzia

łających w obszarach będących przedmiotem zainteresowania kraju

beneficjenta, w tym kosztów administracyjnych.

Artykuł 66

Kwalifikowalno

ść wydatków

Wydatki w ramach niniejszego komponentu s

ą kwalifikowalne,

żeli zostały poniesione po zakończeniu procedur udzielania zamówień,

podpisaniu umów i przyznaniu dotacji z wyj

ątkiem przypadków prze-

widzianych w rozporz

ądzeniu (WE, Euratom) nr 1605/2002.

Uzupe

łniając zasady określone w art. 34 ust. 3, nie są kwalifiko-

walne nast

ępujące wydatki:

a) koszty leasingu;

b) koszty amortyzacji.

Na zasadzie odst

ępstwa od art. 34 ust. 3 decyzje w sprawie kwali-

fikowalno

ści

nast

ępujących

wydatków

zapadaj

indywidualnie

w przypadku:

a) kosztów operacyjnych, w tym kosztów najmu, odnosz

ących się

łącznie do okresu współfinansowania działania;

b) podatków od warto

ści dodanej w przypadku spełnienia następują-

cych warunków:

(i) podatki od warto

ści dodanej nie podlegają zwrotowi w żadnej

formie;

(ii) ustalono,

że zostały one zapłacone przez kraj beneficjenta; oraz

(iii) s

ą wyraźnie wykazane we wniosku projektowym;

▼M1

c) kosztów zwi

ązanych z gwarancją bankową lub porównywalnym

por

ęczeniem składanym przez beneficjenta końcowego dotacji.

▼B

Artykuł 67

Intensywno

ść pomocy i wysokość wkładu Wspólnoty

Do celów niniejszego komponentu wydatki kwalifikowalne,

o których mowa w art. 38 ust. 1, opieraj

ą się w przypadku zarządzania

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 39

▼B

zdecentralizowanego na kwocie wydatków publicznych, a w przypadku
zarz

ądzania scentralizowanego i wspólnego – na całkowitej kwocie

wydatków.

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego do pomocy udzie-

lanej w ramach komponentu, o którym mowa, stosuje si

ę – oprócz

ogólnych zasad ustanowionych w art. 37 i 38

– niniejszy ustęp.

W przypadku dotacji od beneficjentów ko

ńcowych można wymagać

wniesienia wk

ładu na finansowanie kwalifikowalnych kosztów dzia-

łania. W przypadku działań o charakterze inwestycyjnym wkład Wspól-
noty nie przekracza

►M1 85 % ◄ kwoty wydatków publicznych,

a pozosta

łe ►M1 15 % ◄ pochodzi ze środków publicznych kraju

beneficjenta. Jednak w wyj

ątkowych i należycie uzasadnionych okolicz-

ściach wkład Wspólnoty może przekroczyć ►M1 85 % ◄ kwoty

wydatków publicznych.

Dzia

łania dotyczące rozwoju instytucjonalnego wymagają pewnego

wspó

łfinansowania ze strony beneficjenta końcowego lub środków

publicznych kraju beneficjenta. Jednak

że w należycie uzasadnionych

przypadkach dzia

łania dotyczące rozwoju instytucjonalnego mogą być

finansowane w 100 % z funduszy wspólnotowych.

Pomoc udzielana za po

średnictwem środków współpracy administra-

cyjnej, o których mowa w art. 65 ust. 1 lit. a), mo

że być

w finansowana 100 % z funduszy wspólnotowych.

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego lub wspólnego

decyzje w sprawie wysoko

ści wkładu Wspólnoty, który może wynieść

100 % wydatków kwalifikowalnych, podejmuje Komisja.

ROZDZIAŁ II

Programowanie

Artykuł 68

Ramy programowania

▼M1

Pomoc w ramach tego komponentu przyznaje si

ę zasadniczo w postaci:

▼B

— programów krajowych,
— programów i udogodnień regionalnych i horyzontalnych.

Artykuł 69

Programy krajowe

▼M1

Programy krajowe Komisja przyjmuje na podstawie wniosków

przedk

ładanych przez kraj beneficjenta, które powinny uwzględniać

zasady i priorytety ustanowione w dokumentach wieloletniego plano-
wania orientacyjnego, o których mowa w art. 5. We wnioskach
uwzgl

ędnia się w szczególności osie priorytetowe dla danego kraju

beneficjenta, które mog

ą obejmować obszary pomocy określone

w art. 64.

Wybór wniosków krajów beneficjentów odbywa si

ę na podstawie

przejrzystych procedur uwzgl

ędniających konsultacje z właściwymi

zainteresowanymi stronami podczas opracowywania wniosków.

W wyniku rozmów o wnioskach mi

ędzy Komisją a krajem bene-

ficjentem kraj beneficjent przedstawia Komisji co roku karty projektów.
Karty te zawieraj

ą wyraźnie określone osie priorytetowe, przewidywane

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 40

▼M1

dzia

łania i wybrane metody ich realizacji. Na podstawie kart projektów

Komisja przygotowuje propozycje finansowania.

▼B

Propozycje finansowania przyjmuje si

ę w drodze decyzji finan-

sowej zgodnie z art. 8.

Porozumienie finansowe, o którym mowa w art. 8, zawieraj

Komisja i kraj beneficjent.

Artykuł 70

Udzia

ł w programach Wspólnoty w ramach programów krajowych

Pomoc mo

że być udzielona na wsparcie udziału krajów benefi-

cjentów

programach

wspólnotowych.

Udzia

ł ten określa się

w programach krajowych.

Łączne środki przyznane w ramach wspólnotowego wsparcia

udzia

łu w programach wspólnotowych nie przekracza limitu określo-

nego w programach krajowych.

Udzia

ł krajów beneficjentów w programach wspólnotowych

podlega szczególnym warunkom dla ka

żdego programu określonym

w protokole ustale

ń zawartym między Komisją a krajem beneficjentem

zgodnie z umowami okre

ślającymi ogólne zasady udziału krajów bene-

ficjentów w programach wspólnotowych. Protokó

ł zawiera postano-

wienia co do ca

łkowitej kwoty wkładu kraju beneficjenta i kwoty

pomocy przyznanej na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA.

Artykuł 71

Udzia

ł w agencjach wspólnotowych w ramach programów

krajowych

Pomoc mo

że być udzielona na wsparcie udziału krajów benefi-

cjentów

agencjach

wspólnotowych.

Udzia

ł ten określa się

w programach krajowych.

Kraje beneficjentów mo

żna zaprosić do udziału w pracach różnych

agencji wspólnotowych w trybie ad hoc. Koszty ich udziału mogą być
finansowane z pomocy przewidzianej w rozporz

ądzeniu w sprawie IPA

w sposób podobny do tego, który obowi

ązuje w odniesieniu do udziału

w programach wspólnotowych.

Artykuł 72

Programy regionalne i horyzontalne

Komisja opracowuje programy regionalne i horyzontalne w pe

łni

spójne i skoordynowane z programami krajowymi na podstawie odpo-
wiednich dokumentów dotycz

ących wieloletniego planowania orienta-

cyjnego i w porozumieniu z w

łaściwymi zainteresowanymi stronami.

Programy regionalne i horyzontalne s

łużą promowaniu współpracy

regionalnej i intensyfikacji wymiany mi

ędzy wieloma krajami benefi-

cjentami oraz wspieraniu inicjatyw maj

ących na celu zachęcanie krajów

beneficjentów do wspó

łpracy w obszarach będących przedmiotem

wspólnego zainteresowania.

▼M1

Programy regionalne s

ą przeznaczone dla krajów beneficjentów

z regionu Ba

łkanów Zachodnich. Programy są w szczególności ukierun-

kowane na pojednanie, odbudow

ę i współpracę polityczną w regionie.

▼B

Programy horyzontalne s

ą przeznaczone dla wybranych lub

wszystkich krajów beneficjentów i dotycz

ą obszarów będących przed-

miotem wspólnego zainteresowania, w których pomoc dzi

ęki takim

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 41

▼B

programom mo

że być wykorzystana w sposób bardziej skuteczny

i ekonomiczny ni

ż w drodze programów krajowych.

W ramach programów regionalnych i horyzontalnych pomoc mo

że

ć udzielona w obszarach takich, jak udogodnienia w przygotowaniu

projektów, wspieranie spo

łeczeństwa obywatelskiego i służb celnych,

wspieranie ma

łych i średnich przedsiębiorstw, finansowanie inwestycji

komunalnych i infrastruktury samorz

ądowej, statystyka, bezpieczeństwo

ądrowe, informacja i komunikacja.

ROZDZIAŁ III

Wdra

żanie

S e k c j a 1

R a m y i z a s a d y w d r a

ż a n i a

Artykuł 73

Zasady ogólne

Pomoc udzielana w ramach niniejszego komponentu podlega

zarz

ądzaniu scentralizowanemu, zdecentralizowanemu lub wspólnemu

zgodnie z art. 53 rozporz

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002.

W przypadku programów krajowych celowa jest decentralizacja

zarz

ądzania pomocą.

▼M1

Programy regionalne i horyzontalne s

ą realizowane przez Komisję

na zasadzie scentralizowanej lub w drodze wspólnego zarz

ądzania

z organizacjami mi

ędzynarodowymi zgodnie z art. 53d rozporządzenia

(WE, Euratom) nr 1605/2002.

▼B

Artykuł 74

Struktury i instytucje w przypadku zarz

ądzania scentralizowanego

i wspólnego

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego i wspólnego narodowy

koordynator ds. IPA jest, zgodnie art. 32, jedyn

ą osobą wyznaczoną

do utrzymywania kontaktów z Komisj

ą.

Artykuł 75

Struktury

instytucje

przypadku

zarz

ądzania

zdecentralizowanego

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego, zgodnie z art. 22

ust. 2 lit. b), je

żeli to narodowy koordynator ds. IPA wykonuje

obowi

ązki w zakresie programowania w ramach niniejszego kompo-

nentu na poziomie krajowym, do jego zada

ń należy:

▼M1

a) organizacja przygotowywania wniosków, o których mowa w art. 69;

▼B

b) opracowywanie i przedstawianie Komisji kart projektów, o których

mowa w art. 69;

c) monitorowanie realizacji programów pod wzgl

ędem technicznym.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 42

▼B

►M1 W odniesieniu do art. 28 w skład struktury operacyjnej

wchodzi jedna lub kilka jednostek wdra

żających, powoływanych

w ramach administracji krajowej kraju beneficjenta lub pod jej bezpo-

średnim nadzorem. ◄

Krajowy urz

ędnik zatwierdzający, po konsultacji z narodowym koordy-

natorem ds. IPA, wyznacza urz

ędników zatwierdzających programu,

którzy kieruj

ą pracą jednostek wdrażających.

Obowi

ązki urzędnika zatwierdzającego programu powierza się urzęd-

nikom administracji publicznej kraju beneficjenta. Odpowiadaj

ą oni za

dzia

łania realizowane przez jednostki wdrażające zgodnie z art. 28.

Urz

ędnicy zatwierdzający programu wyznaczają w obrębie admi-

nistracji krajowej starszych urz

ędników ds. programu. W ramach ogól-

nych obowi

ązków danego urzędnika zatwierdzającego programu star-

szym urz

ędnikom ds. programu podlegają następujące zadania:

a) odpowiedzialno

ść za techniczne aspekty działań we właściwych

ministerstwach;

b) pomoc urz

ędnikom zatwierdzającym programu w prawidłowym

i terminowym przygotowywaniu i realizacji dzia

łań na poziomie

technicznym;

c) koordynacja w ramach ka

żdej osi priorytetowej określonej we

wniosku projektowym kraju beneficjenta.

Artykuł 76

Akredytacja

struktury

operacyjnej

przyznanie

uprawnie

w zakresie zarz

ądzania

żeli przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia środ-

kami finansowymi Wspólnoty zarz

ądzały istniejące organy krajowe na

podstawie rozporz

ądzenia (EWG) nr 3906/89 lub rozporządzenia (WE)

nr 2500/2001, te organy (zwane dalej

„istniejącymi organami krajo-

wymi

”) zarządzają tymi środkami w ramach komponentu dotyczącego

pomocy w okresie przej

ściowym i rozwoju instytucjonalnego do czasu

przyj

ęcia przez Komisję decyzji w sprawie przyznania uprawnień

w zakresie zarz

ądzania.

Istniej

ące ograny krajowe nie mogą w żadnym wypadku zarządzać

środkami finansowymi w ramach komponentu dotyczącego pomocy
w okresie przej

ściowym i rozwoju instytucjonalnego bez przyznania

im uprawnie

ń w zakresie zarządzania na mocy niniejszego rozporzą-

dzenia przez okres d

łuższy niż jeden rok od dnia wejścia w życie

niniejszego rozporz

ądzenia.

Komisja podejmuje decyzj

ę o przyznaniu istniejącym organom

krajowym uprawnie

ń w zakresie zarządzania, biorąc w szczególności

pod uwag

ę wykaz niedociągnięć przedłożony zgodnie z ust. 4 oraz

decyzj

ę krajowego urzędnika zatwierdzającego podjętą zgodnie z ust. 5.

Krajowy urz

ędnik zatwierdzający przeprowadza ocenę struktury

operacyjnej obejmuj

ącą istniejące organy krajowe pod kątem wymogów,

o których mowa w art. 11. Na podstawie opinii zewn

ętrznego audytora

funkcjonalnie

niezale

żnego od uczestników systemu zarządzania

i kontroli sporz

ądza on zwłaszcza wykaz wymogów wynikających

z niniejszego rozporz

ądzenia, o których mowa w art. 11, a których

nie spe

łnia struktura operacyjna.

Wykaz niedoci

ągnięć przesyła Komisji nie później niż cztery miesiące

po wej

ściu w życie niniejszego rozporządzenia.

W przypadku gdy

– mimo niespełnienia wymogów, o którym

mowa w ust. 4

– funkcjonowanie struktur operacyjnych można jednak

uzna

ć za skuteczne i efektywne, krajowy urzędnik zatwierdzający może

podj

ąć decyzję o akredytacji danego organu na podstawie niniejszego

rozporz

ądzenia.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 43

▼B

Najpó

źniej pięć miesięcy po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia

przesy

ła on Komisji decyzję dotyczącą akredytacji danych organów.

Decyzja zawiera map

ę drogową wraz z celami terminowymi określającą

kroki, które nale

ży podjąć w celu osiągnięcia zgodności w zakresie

wymogów wymienionych w wykazie, o którym mowa w ust. 4. Mapa
drogowa wymaga jej uzgodnienia z Komisj

ą.

W przypadku gdy niespe

łnienie wymogów, o którym mowa w ust. 4,

nie pozwala na uznanie funkcjonowania struktury operacyjnej za skuteczne
i efektywne, krajowy urz

ędnik zatwierdzający w celu udzielenia akredytacji

danej strukturze operacyjnej post

ępuje zgodnie z art. 13.

żeli Komisja podejmie decyzję o przyznaniu istniejącym organom

krajowym uprawnie

ń w zakresie zarządzania na mocy niniejszego rozpo-

ądzenia, w tej decyzji może ona ustanowić dalsze warunki dla instytucji

krajowych. Je

śli Komisja określi takie warunki, ustala ona termin ich speł-

nienia przez organy krajowe, aby przyznanie im uprawnienia w zakresie
zarz

ądzania pozostało skuteczne. Decyzja Komisji zawiera również wykaz

kontroli ex ante, o których mowa w art. 14 ust. 3.

Niezale

żnie od decyzji krajowego urzędnika zatwierdzającego

Komisja mo

że podjąć decyzję o utrzymaniu w mocy, zawieszeniu lub

cofni

ęciu w dowolnym czasie uprawnień w zakresie zarządzania przy-

znanych ka

żdemu z organów.

Na ka

żdym etapie krajowy urzędnik zatwierdzający dba, aby kraj

beneficjent dostarcza

ł informacji wymaganych przez Komisję.

Artykuł 77

Zasady wdra

żania pomocy w przypadku projektów współpracy

bli

źniaczej

Projekty wspó

łpracy bliźniaczej mają postać dotacji, na podstawie

której administracje wybranych pa

ństw członkowskich wyrażają zgodę

na zapewnienie danemu sektorowi publicznemu wiedzy specjalistycznej
w zamian za zwrot poniesionych w zwi

ązku z tym kosztów.

Dotacja mo

że przewidywać w szczególności długoterminowe oddelego-

wanie wyznaczonego urz

ędnika, który w pełnym wymiarze czasu pracy

w charakterze sta

łego doradcy współpracy bliźniaczej udziela porad na

rzecz administracji kraju beneficjenta.

Dotacja na realizacj

ę projektu współpracy bliźniaczej zawiera się

zgodnie z odpowiednimi przepisami w sprawie dotacji, o których
mowa w tytule VI cz

ęść pierwsza rozporządzenia (WE, Euratom)

1605/2002

rozporz

ądzeniem Komisji (WE, Euratom)

nr 2342/2002.

Komisja opracuje instrukcj

ę dotyczącą projektów współpracy bliź-

niaczej, zawieraj

ącą przede wszystkim opis systemu stałych stawek

i cen do celów refundacji z tytu

łu udostępniania sektorowi publicznemu

wiedzy specjalistycznej przez administracje wybranych pa

ństw człon-

kowskich, i b

ędzie ją regularnie aktualizować.

▼M1

Artykuł 78

Zasady wdra

żania pomocy w przypadku udziału w programach

i agencjach wspólnotowych

W przypadku udzia

łu w programach i agencjach Wspólnoty wdrażanie

polega na wp

łacaniu do budżetu programu lub agencji części wkładu

finansowego kraju beneficjenta, który jest finansowany w ramach IPA.
W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego płatności dokonuje

fundusz narodowy, a w przypadku zarz

ądzania scentralizowanego –

ministerstwa lub inne w

łaściwe organy publiczne kraju beneficjenta.

W tym drugim przypadku nie nast

ępują płatności zaliczkowe wkładu

Wspólnoty przez Komisj

ę.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 44

▼B

S e k c j a 2

Z a r z

ą d z a n i e f i n a n s o w e

Artykuł 79

łatności w ramach zarządzania zdecentralizowanego

Na zasadzie odst

ępstwa od art. 40 ust. 6 przy składaniu wniosku

łatność salda końcowego krajowy urzędnik zatwierdzający,

w przypadku osi

ągnięcia pułapu 95 %, przedkłada jedynie nowy

świadczony wykaz wydatków oraz informacje na temat odzyskanych

kwot.

łatność zaliczkowa stanowi zasadniczo 50 % wkładu Wspólnoty

na rzecz danego programu. Mo

że ona być realizowana w formie rat

rocznych. Stawka 50 % mo

że zostać zwiększona, jeżeli krajowy

urz

ędnik zatwierdzający wykaże, że odpowiadająca jej kwota nie

wystarcza

wst

ępnego

sfinansowania

podpisanych

umów

i przyznanych dotacji na poziomie krajowym.

Kwot

ę podlegającą finansowaniu wstępnemu oblicza się jako

sum

ę szacunkowej wartości zamówień w poszczególnych latach oraz

rzeczywistej kwoty, w odniesieniu do której zawarto zobowi

ązania

umowne w latach poprzednich. Z wyj

ątkiem wstępnego finansowania

udzia

łu w programach i agencjach wspólnotowych, płatności zaliczkowe

ą realizowane dopiero po ogłoszeniu pierwszego zaproszenia do skła-

dania ofert lub zaproszenia do sk

ładania wniosków.

łatności dotyczące udziału w programach i agencjach wspólno-

towych mog

ą sięgać 100 % wkładu Wspólnoty związanego z tym

udzia

łem.

Artykuł 80

Przechowywanie dokumentów

Na zasadzie odst

ępstwa od art. 48 struktura operacyjna przechowuje

w formie pisemnej przez okres co najmniej siedmiu lat od wyp

łaty

wynikaj

ącego z umowy salda końcowego pełną dokumentację doty-

ącą całej procedury udzielania zamówień, przyznawania dotacji

i zawierania umów w ramach niniejszego komponentu.

Artykuł 81

łasność odsetek

Na zasadzie odst

ępstwa od art. 36, odsetki od środków Wspólnoty

przeznaczonych na finansowanie programu zg

łasza się Komisji każdo-

razowo przy sk

ładaniu wniosku o płatność.

S e k c j a 3

O c e n a i m o n i t o r o w a n i e

▼M1

Artykuł 82

Ocena

Programy w ramach komponentu dotycz

ącego pomocy w okresie

przej

ściowym i rozwoju instytucjonalnego podlegają ocenie ex ante oraz

ocenie okresowej lub ocenie ex post zgodnie z art. 57.

Przed przyznaniem krajowi beneficjentowi uprawnie

ń w zakresie

zarz

ądzania wszystkie oceny przeprowadza Komisja.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 45

▼M1

Po przyznaniu uprawnie

ń w zakresie zarządzania odpowiedzialność za

przeprowadzanie ocen okresowych spoczywa na kraju beneficjencie, co
nie narusza prawa Komisji do przeprowadzania ocen ad hoc, jeśli uzna
je za konieczne.

Nawet po przyznaniu uprawnie

ń w zakresie zarządzania odpowiedzial-

ść za przeprowadzanie ex ante i ex post spoczywa na Komisji, co nie

narusza prawa kraju beneficjenta do przeprowadzania takich ocen, je

śli

uzna je za konieczne.

Zgodnie z art. 22 rozporz

ądzenia w sprawie IPA stosowne spra-

wozdania z oceny przesy

ła się do dyskusji komitetowi ds. IPA.

▼B

Artykuł 83

Monitorowanie

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego, zgodnie z art. 59,

krajowy koordynator ds. IPA powo

łuje sektorowy komitet monitorujący

dla

komponentu

dotycz

ącego pomocy w okresie przejściowym

i rozwoju instytucjonalnego, zwany dalej

„Komitetem ds. TAIB”.

Komitet ds. TAIB zbiera si

ę co najmniej dwa razy do roku

z inicjatywy kraju beneficjenta lub Komisji. Opracowuje on w

łasny

regulamin zgodny z okre

ślonym przez Komisję mandatem sektorowego

komitetu monitoruj

ącego i w ramach instytucjonalnych, prawnych

i finansowych danego kraju beneficjenta. Przyjmuje on ten regulamin
w porozumieniu z narodowym koordynatorem ds. IPA, krajowym
urz

ędnikiem zatwierdzającym i komitetem monitorującym ds. IPA.

Komitetowi ds. TAIB przewodniczy narodowy koordynator ds.

IPA. W jego sk

ład wchodzą: krajowy urzędnik zatwierdzający, urzęd-

nicy zatwierdzaj

ący programu oraz, w stosownych przypadkach, inni

przedstawiciele struktury operacyjnej, przedstawiciele Komisji oraz,
w stosownych przypadkach, przedstawiciele mi

ędzynarodowych organi-

zacji finansowych i spo

łeczeństwa obywatelskiego wyznaczeni przez

kraj beneficjenta w porozumieniu z Komisj

ą.

Zgodnie z art. 59 ust. 2, Komitet ds. TAIB upewnia si

ę co do

skuteczno

ści i jakości danych programów i działań zwłaszcza poprzez:

a) przegl

ąd sprawozdań z realizacji zawierających szczegółowe infor-

macje

temat

ich

post

ępów pod względem finansowym

i operacyjnym;

b) przegl

ąd osiągniętych celów i wyników programów;

c) przegl

ąd planów dotyczących zamówień publicznych oraz odpowied-

nich zalece

ń sformułowanych w wyniku oceny;

d) dyskusje dotycz

ące zagadnień i działań problematycznych;

e) proponowanie odpowiednich dzia

łań naprawczych;

f) przegl

ąd przypadków nadużyć finansowych i nieprawidłowości oraz

przedstawianie

środków podejmowanych w celu odzyskania środków

finansowych i przeciwdzia

łania powtarzaniu się podobnych zdarzeń;

g) przegl

ąd rocznego planu pracy w zakresie audytów opracowanego

przez instytucj

ę audytową oraz wniosków i zaleceń po przeprowa-

dzonych audytach.

Komitet

ds.

TAIB

monitoruje

wszystkie

programy

ędące

w trakcie realizacji w ramach niniejszego komponentu. W przypadku,
mi

ędzy innymi, działań inwestycyjnych, transferu aktywów lub prywa-

tyzacji kraj beneficjent monitoruje programy do czasu ich zamkni

ęcia

i powiadamia Komitet ds. TAIB o wszelkich zmianach dotycz

ących

wyników tych programów, które maj

ą znaczenie dla ich oddziaływania

i trwa

łości oraz ponoszonej za nie współodpowiedzialności.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 46

▼B

Komitet ds. TAIB mog

ą wspomagać sektorowe podkomitety

monitoruj

ące, ustanowione przez kraj beneficjenta w celu monitoro-

wania programów i dzia

łań w ramach niniejszego komponentu, pogru-

powane wed

ług sektorów poddawanych monitorowaniu. Podkomitety

podlegaj

ą Komitetowi ds. TAIB. Sporządzają one i przyjmują

wewn

ętrzne regulaminy zgodnie z mandatem, który określa Komisja.

Artykuł 84

Roczne i ko

ńcowe sektorowe sprawozdania z realizacji programów

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego struktura opera-

cyjna, do dnia 30 czerwca ka

żdego roku, przesyła Komisji, narodo-

wemu koordynatorowi ds. IPA i krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzają-

cemu roczne sprawozdanie sektorowe.

ńcowe sprawozdanie sektorowe przedstawia się Komisji, krajo-

wemu koordynatorowi ds. IPA i krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzają-

cemu najpó

źniej 6 miesięcy po zamknięciu programu. Końcowe spra-

wozdanie

sektorowe

dotyczy

łego okresu realizacji programu

i obejmuje ostatnie roczne sprawozdanie sektorowe.

Sprawozdania sektorowe, przed przekazaniem ich Komisji, krajo-

wemu koordynatorowi ds. IPA i krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzają-

cemu, analizuje Komitet ds. TAIB.

Sprawozdania sektorowe zawieraj

ą następujące informacje:

a) ilo

ściowe i jakościowe dane na temat postępu w realizacji programu,

osi priorytetowych lub dzia

łań w odniesieniu do poszczególnych

celów poddaj

ących się weryfikacji;

b) szczegó

łowe informacje na temat realizacji programu pod względem

finansowym;

c) informacje o krokach podj

ętych przez strukturę operacyjną lub

Komitet ds. TAIB w celu zapewnienia jako

ści i skuteczności reali-

zacji programu dotycz

ące zwłaszcza:

(i)

środków monitorowania i oceny, w tym uzgodnień w zakresie
zbierania danych;

(ii) charakterystyki

żdego istotnego problemu napotkanego

trakcie

realizacji

programu

wszelkich

podj

ętych

w zwi

ązku z nim działań;

(iii) wykorzystania pomocy technicznej;

d) informacje na temat dzia

łań mających na celu udostępnianie

i rozpowszechnianie informacji o programie zgodnie z art. 62.

TYTU

Ł II

KOMPONENT DOTYCZ

ĄCY WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ

ROZDZIAŁ I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

Artykuł 85

Dodatkowe definicje do celów komponentu dotycz

ącego współpracy

transgranicznej

Do celów niniejszego tytu

łu, w charakterze uzupełnienia definicji z art.

„państwa uczestniczące” oznaczają państwa członkowskie lub kraje

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 47

▼B

beneficjentów, które bior

ą udział w programach transgranicznych reali-

zowanych w ramach niniejszego komponentu.

Artykuł 86

Obszary i formy pomocy

Komponent

dotycz

ący współpracy transgranicznej zapewnia

pomoc na rzecz:

a) wspó

łpracy transgranicznej między jednym lub kilkoma państwami

łonkowskimi a jednym lub kilkoma krajami beneficjentami;

b) wspó

łpracy transgranicznej między dwoma lub kilkoma krajami

beneficjentami.

Pomoc Wspólnoty, o której mowa w ust. 1, ma na celu wzmoc-

nienie wspó

łpracy transgranicznej w drodze wspólnych inicjatyw lokal-

nych i regionalnych,

łączenia celów pomocy zewnętrznej z celami spój-

ści gospodarczej i społecznej. Współpraca dotyczy zwłaszcza jednego

lub kilku z ni

żej wymienionych ogólnych celów:

a) wspieranie zrównowa

żonego rozwoju gospodarczego i społecznego

na obszarach przygranicznych;

b) wspó

łpraca w zakresie rozwiązywania wspólnych problemów

w takich dziedzinach, jak

środowisko naturalne, dziedzictwo przy-

rodnicze

kulturowe,

zdrowie

publiczne

oraz

zapobieganie

i zwalczanie przest

ępczości zorganizowanej;

c) zapewnienie skutecznych i bezpiecznych granic;

d) wspieranie wspólnych dzia

łań na niewielką skalę, angażujących

uczestników z regionów przygranicznych.

Cele wymienione w ust. 2 mo

żna osiągnąć w szczególności

poprzez:

a) wspieranie przedsi

ębiorczości, zwłaszcza rozwoju małych i średnich

przedsi

ębiorstw, turystyki, kultury oraz handlu transgranicznego;

b) wspieranie i popraw

ę wspólnej ochrony zasobów naturalnych

i kulturowych oraz wspólnego gospodarowania tymi zasobami, jak
równie

ż zapobieganie zagrożeniom naturalnym i technologicznym;

c) wspieranie powi

ązań pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi;

d) zmniejszanie izolacji w drodze poprawy dost

ępu do usług i sieci

transportowych, informacyjnych i komunikacyjnych, a tak

że trans-

granicznych systemów i urz

ądzeń zaopatrzenia w wodę i energię

oraz gospodarowania odpadami;

e) rozwój wspó

łpracy i zdolności w zakresie infrastruktury oraz wspól-

nego korzystania z niej, w szczególno

ści w sektorach takich, jak

opieka zdrowotna, kultura, turystyka i edukacja;

f) wspieranie wspó

łpracy prawnej i administracyjnej;

g) zapewnienie skutecznego zarz

ądzania granicami, ułatwianie legal-

nego handlu i przekraczania granic przy równoczesnym zabezpie-
czeniu ich przed przemytem, handlem lud

źmi, przestępczością zorga-

nizowan

ą, chorobami zakaźnymi i nielegalną migracją, w tym

równie

ż migracją tranzytową;

h) wspieranie kontaktów transgranicznych na poziomie regionalnym

i lokalnym, wzmacnianie wymiany oraz pog

łębianie współpracy

spo

łecznej, kulturalnej i edukacyjnej pomiędzy społecznościami

lokalnymi;

i) wspieranie integracji transgranicznych rynków pracy, lokalnych

inicjatyw na rzecz zatrudnienia, równo

ści płci i szans, szkoleń

i integracji spo

łecznej;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 48

▼B

j) promowanie wspólnego wykorzystania kadr i infrastruktury w celach

badawczo-technologicznych.

▼M1

W ramach komponentu dotycz

ącego współpracy transgranicznej

wsparcie mo

że również dotyczyć, w stosownych przypadkach, udziału

kwalifikuj

ących się regionów krajów beneficjentów w programach

transnarodowych i mi

ędzyregionalnych realizowanych w ramach celu

europejskiej wspó

łpracy terytorialnej funduszy strukturalnych i w wielo-

stronnych programach dotycz

ących krajów położonych na obszarach

nadmorskich na mocy rozporz

ądzenia (WE) nr 1638/2006 Parlamentu

Europejskiego i Rady (

). W stosownych przypadkach zasady dotycz

ące

udzia

łu krajów beneficjentów w wyżej wymienionych programach

okre

śla się w odpowiednich dokumentach programowych lub

w odno

śnych porozumieniach finansowych.

▼B

Artykuł 87

Partnerstwo

Przepisy art. 11 ust. 1 i 2 rozporz

ądzenia (WE) nr 1083/2006 Rady (

)

stosuje si

ę, z uwzględnieniem niezbędnych zmian, do państw członkow-

skich i krajów beneficjentów w kontek

ście współpracy transgranicznej,

o której mowa w art. 86 ust. 1.

Artykuł 88

Kwalifikowalno

ść terytorialna

Do celów wspó

łpracy transgranicznej, o której mowa w art. 86 ust.

1 lit. a), do finansowania kwalifikuj

ą się następujące obszary:

a) regiony poziomu NUTS 3 lub, w razie braku klasyfikacji NUTS,

obszary równowa

żne położone wzdłuż granic lądowych między

Wspólnot

ą a krajami beneficjentami;

b) regiony poziomu NUTS 3 lub, w razie braku klasyfikacji NUTS,

obszary równowa

żne położone wzdłuż granic morskich między

Wspólnot

ą a krajami beneficjentami, które dzieli, co do zasady,

odleg

łość nie większa niż 150 kilometrów, z uwzględnieniem możli-

wych dostosowa

ń niezbędnych do zapewnienia spójności i ciągłości

wspó

łpracy.

Niezw

łocznie po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia Komisja

przyjmuje wykaz regionów kwalifikowalnych we Wspólnocie i krajach
beneficjentach. Wykaz ten obowi

ązuje od dnia 1 stycznia 2007 r. do

dnia 31 grudnia 2013 r.

Do celów wspó

łpracy transgranicznej, o której mowa w art. 86 ust.

1 lit. b), do finansowania kwalifikuj

ą się następujące obszary:

a) regiony poziomu NUTS 3 lub, w razie braku klasyfikacji NUTS,

obszary równowa

żne położone wzdłuż granic lądowych między

krajami beneficjentami;

b) regiony poziomu NUTS 3 lub, w razie braku klasyfikacji NUTS,

obszary równowa

żne położone wzdłuż granic morskich między

krajami beneficjentami, które dzieli, co do zasady, odleg

łość nie

ększa niż 150 kilometrów, z uwzględnieniem możliwych dosto-

sowa

ń niezbędnych do zapewnienia spójności i ciągłości współpracy.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 49

(

) Dz.U. L 310 z 9.11.2006, s. 1.

(

) Dz.U. L 210 z 31.7.2006, str. 25.

▼B

Wykaz regionów kwalifikowalnych zawarty jest w odpowiednich
programach transgranicznych, o których mowa w art. 94.

Do celów udzia

łu w programach, o których mowa w art. 86 ust. 4,

kwalifikowalne regiony krajów beneficjentów, w stosownych przypad-
kach, s

ą określone w odpowiednim dokumencie programowym.

Artykuł 89

Kwalifikowalno

ść wydatków

Wydatki w ramach niniejszego komponentu s

ą kwalifikowalne,

żeli w przypadku działań lub części działań realizowanych

obr

ębie państw członkowskich zostały faktycznie poniesione

w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia trzeciego
roku

nast

ępującego

ostatnim

zobowi

ązaniu

bud

żetowym,

a w przypadku dzia

łań lub części działań realizowanych w obrębie

krajów beneficjentów powsta

ły po podpisaniu porozumienia finanso-

wego.

Uzupe

łniając zasady, o których mowa w art. 34 ust. 3, nie są

kwalifikowalne nast

ępujące wydatki:

a) odsetki od zad

łużenia;

▼M1

__________

▼B

Na zasadzie odst

ępstwa od art. 34 ust. 3, kwalifikowalne są nastę-

puj

ące wydatki:

a) podatki od warto

ści dodanej, pod warunkiem że spełniają następu-

ące wymogi:

(i) nie podlegaj

ą zwrotowi w żadnej formie;

(ii) ustalono,

że zostały pokryte przez beneficjenta końcowego; oraz

(iii) s

ą wyraźnie wykazane we wniosku projektowym;

b) op

łaty z tytułu transnarodowych transakcji finansowych;

c) op

łaty bankowe związane z otwarciem i prowadzeniem odrębnego

rachunku lub rachunków, je

żeli wymaga tego realizacja działania;

d) koszty

ług doradztwa prawnego, opłaty notarialne, koszty

ekspertów technicznych lub finansowych oraz koszty prowadzenia
rachunkowo

ści lub przeprowadzenia audytu, jeżeli są bezpośrednio

zwi

ązane ze współfinansowanym działaniem i niezbędne do jego

przygotowania lub realizacji;

e) koszty gwarancji udzielonych przez bank lub instytucje finansowe

w zakresie, w jakim gwarancje s

ą wymagane przepisami prawa

krajowego i wspólnotowego;

f) koszty ogólne, pod warunkiem

że ich podstawę stanowią faktyczne

koszty daj

ące się przypisać realizacji danego działania. Opłaty

rycza

łtowe oparte na średnich kosztach nie mogą przekraczać

25 % bezpo

średnich kosztów działań, które mogą mieć wpływ na

wielko

ść kosztów ogólnych. Sposób obliczenia kosztów należy

odpowiednio dokumentowa

ć i poddawać okresowej weryfikacji;

▼M1

g) zakup gruntów za kwot

ę nieprzekraczającą 10 % wydatków kwali-

fikowalnych w ramach danego dzia

łania.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 50

▼B

Oprócz pomocy technicznej na rzecz programu transgranicznego,

o którym mowa w art. 94, do finansowania z wk

ładu Wspólnoty kwali-

fikuj

ą się następujące wydatki poniesione przez organy publiczne

w zwi

ązku z przygotowaniem lub realizacją działania:

a) koszty us

ług profesjonalnych świadczonych przez organ admini-

stracji publicznej nieb

ędący beneficjentem końcowym, poniesione

w zwi

ązku z przygotowaniem lub realizacją działań;

b) koszty us

ług związanych z przygotowaniem lub realizacją działań,

świadczonych przez organ administracji publicznej będący benefi-
cjentem ko

ńcowym i realizujący działanie na własny rachunek bez

udzia

łu usługodawcy zewnętrznego, jeżeli są kosztami dodatkowymi

i odnosz

ą się do wydatków faktycznie poniesionych i bezpośrednio

zap

łaconych za współfinansowane działanie.

Organ administracji publicznej wystawia beneficjentowi ko

ńcowemu

faktur

ę z tytułu kosztów wymienionych w lit. a) niniejszego ustępu

lub po

świadcza te koszty na podstawie dokumentów o równoważnej

warto

ści dowodowej, które pozwalają określić koszty faktycznie przez

niego poniesione w zwi

ązku z tym działaniem.

Koszty, o których mowa w lit. b) niniejszego ust

ępu, muszą być

potwierdzone za pomoc

ą dokumentów pozwalających określić wyso-

ść kosztów faktycznie poniesionych przez dany organ administracji

publicznej w zwi

ązku z tym działaniem.

Bez uszczerbku dla przepisów ust. 1

–4, dalsze zasady kwalifiko-

walno

ści wydatków mogą być ustanowione przez państwa uczestniczące

w programie transgranicznym.

Artykuł 90

Intensywno

ść pomocy i wysokość wkładu Wspólnoty

Do celów niniejszego komponentu wydatki kwalifikowalne,

o których mowa w art. 38 ust. 1, opieraj

ą się albo na kwocie wydatków

publicznych, albo na ca

łkowitej kwocie wydatków uzgodnionej przez

uczestnicz

ące kraje i określonej w programie transgranicznym.

ład Wspólnoty na rzecz programów transgranicznych na

poziomie osi priorytetowych nie przekracza pu

łapu 85 % wydatków

kwalifikowalnych.

ład Wspólnoty na rzecz każdej osi priorytetowej nie jest niższy

ż 20 % wydatków kwalifikowalnych.

Stawka wspó

łfinansowania dla działania nie przekracza stawki dla

danej osi priorytetowej.

W okresie kwalifikowalno

ści, o którym mowa w art. 89 ust. 1,

w charakterze uzupe

łnienia przepisów art. 34 ust. 4:

a) dzia

łanie może w danym okresie uzyskać pomoc Wspólnoty

łącznie w ramach jednego programu transgranicznego;

b) warto

ść pomocy dla działania nie może przekraczać całkowitej

kwoty wydatków publicznych.

odniesieniu

pomocy

ństwa dla przedsiębiorstw

w rozumieniu art. 87 Traktatu pomoc publiczna przyznana w ramach
programów transgranicznych podlega pu

łapom określonym dla tej

pomocy.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 51

▼B

ROZDZIAŁ II

Programowanie

S e k c j a 1

P r o g r a m y

Artykuł 91

Przygotowywanie i zatwierdzanie programów transgranicznych

Pomoc na wspó

łpracę transgraniczną, o której mowa w art. 86 ust.

1, udzielana jest zasadniczo w ramach wieloletnich programów wspó

ł-

pracy transgranicznej, zwanych dalej

„programami transgranicznymi”.

Programy transgraniczne opracowuje si

ę dla każdej granicy lub dla

grupy granic poprzez odpowiednie grupowanie na poziomie regionów
poziomu NUTS 3 lub, w razie braku klasyfikacji NUTS, obszarów
równowa

żnych.

żdy program transgraniczny opracowują wspólnie państwa

uczestnicz

ące we współpracy z partnerami, o których mowa w art. 11

rozporz

ądzenia (WE) nr 1083/2006.

ństwa uczestniczące wspólnie przedkładają Komisji wniosek

dotycz

ący programu transgranicznego, zawierający wszystkie elementy,

o których mowa w art. 94.

Komisja poddaje ocenie zaproponowany program transgraniczny

w celu ustalenia, czy zawiera on wszystkie elementy, o których mowa
w art. 94, i czy przyczyni si

ę do osiągnięcia celów i priorytetów okreś-

lonych w odpowiednim dokumencie (dokumentach) wieloletniego
planowania orientacyjnego, o których mowa w art. 5.

żeli Komisja uzna, że program transgraniczny nie zawiera wszystkich

elementów, o których mowa w art. 94, lub nie jest zgodny z celami
i priorytetami okre

ślonymi w odpowiednim dokumencie (dokumentach)

wieloletniego planowania orientacyjnego, mo

że zwrócić się do państw

uczestnicz

ących o dostarczenie wszelkich niezbędnych dodatkowych

informacji, a w stosownych przypadkach

– o wniesienie odpowiednich

poprawek do proponowanego programu.

Komisja przyjmuje program transgraniczny w drodze decyzji.

Artykuł 92

Porozumienia finansowe

W odniesieniu do programów transgranicznych dotycz

ących

wspó

łpracy, o której mowa w art. 86 ust. 1 lit. a), Komisja i każdy

kraj beneficjent uczestnicz

ący w programie zawierają wieloletnie poro-

zumienia finansowe na podstawie decyzji, o której mowa w art. 91 ust.
6.

▼M1

żeli program transgraniczny jest realizowany na podstawie uzgodnień

przej

ściowych, o których mowa w art. 99, Komisja i kraj beneficjent

uczestnicz

ący w programie zawierają roczne lub wieloletnie porozu-

mienia finansowe. Ka

żde takie porozumienie dotyczy wkładu Wspól-

noty na rzecz kraju beneficjenta i danego roku (danych lat) zgodnie
z planem finansowym, o którym mowa w art. 99 ust. 2.

W odniesieniu do programów transgranicznych dotycz

ących

wspó

łpracy, o której mowa w art. 86 ust. 1 lit. b), Komisja i każdy

kraj beneficjent uczestnicz

ący w programie zawierają roczne lub wielo-

letnie porozumienia finansowe na podstawie decyzji, o której mowa
w art. 91 ust. 6. Ka

żde takie porozumienie dotyczy wkładu Wspólnoty

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 52

▼M1

na rzecz kraju beneficjenta i danego roku (danych lat) zgodnie z planem
finansowym, o którym mowa w art. 94 ust. 2 akapit drugi.

▼B

Artykuł 93

Przegl

ąd programów transgranicznych

Z inicjatywy krajów beneficjentów lub Komisji w porozumieniu

z pa

ństwami uczestniczącymi programy transgraniczne mogą być

ponownie przeanalizowane i, w razie konieczno

ści, poddane korekcie

w cz

ęści pozostałej do realizacji w jednym lub kilku z następujących

przypadków:

a) w celu uaktualnienia planu finansowego zgodnie z korekt

ą wielolet-

nich orientacyjnych ram finansowych, o których mowa w art. 5
rozporz

ądzenia w sprawie IPA;

b) w zwi

ązku z istotnymi zmianami społeczno-gospodarczymi;

c) w celu pe

łniejszego uwzględnienia lub zmiany podejścia do istot-

nych zmian w priorytetach wspólnotowych, krajowych lub regional-
nych;

d) w

świetle oceny, o której mowa w art. 109 lub art. 141;

e) w zwi

ązku z trudnościami przy realizacji;

f) w zwi

ązku z zakończeniem uzgodnień przejściowych, o których

mowa w art. 100, lub ka

żdą inną zmianą przepisów wykonawczych,

tym

zwi

ązku z przejściem w krajach beneficjentach

z zarz

ądzania scentralizowanego na zdecentralizowane.

Komisja

przyjmuje

skorygowane

programy

transgraniczne

w drodze decyzji. Odpowiednio zawiera si

ę nowe porozumienie (poro-

zumienia)

finansowe,

którym

(których)

mowa

art.

92.

W stosownych przypadkach stosuje si

ę przepisy art. 9 ust. 3 rozporzą-

dzenia w sprawie IPA.

Artykuł 94

Zawarto

ść programów transgranicznych

żdy program transgraniczny zawiera następujące informacje:

a) wykaz nowych kwalifikowalnych obszarów obj

ętych programem

zgodnie z art. 88, w tym obszary elastyczno

ści, o których mowa

w art. 97;

b) analiz

ę sytuacji kwalifikowalnych obszarów współpracy pod

wzgl

ędem mocnych i słabych stron oraz średniookresowe potrzeby

i cele wynikaj

ące z tej analizy;

c) opis strategii wspó

łpracy oraz priorytetów i środków wybranych do

finansowania z pomocy, przy uwzgl

ędnieniu odpowiedniego doku-

mentu (dokumentów) kraju beneficjenta (krajów beneficjentów)
w zakresie wieloletniego planowania orientacyjnego oraz innych
odpowiednich krajowych i regionalnych dokumentów strategicznych,
jak równie

ż wyników oceny ex ante, o której mowa w art. 109 lub

w art. 141;

d) informacje na temat osi priorytetowych, zwi

ązanych z nimi środków

szczególnych

celów.

Cele

okre

śla

ilo

ściowo

z wykorzystaniem ograniczonej liczby wska

źników dotyczących

realizacji i wyników, z uwzgl

ędnieniem zasady proporcjonalności.

Wska

źniki te muszą umożliwiać pomiar postępów w stosunku do

sytuacji wyj

ściowej oraz pomiar stopnia osiągnięcia celów osi prio-

rytetowych;

e) zasady dotycz

ące kwalifikowalności wydatków, o których mowa

w art. 89;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 53

▼B

f) szczegó

łowe osie priorytetowe pomocy technicznej, obejmujące dzia-

łania w zakresie przygotowania, zarządzania, monitorowania, oceny,
informacji

kontroli

zwi

ązane z realizacją programu wraz

z dzia

łaniami mającymi na celu wzmacnianie zdolności administra-

cyjnej, których wysoko

ść nie może przekroczyć 10 % wkładu

Wspólnoty przyznanego na rzecz programu. W wyj

ątkowych przy-

padkach, w drodze uzgodnie

ń między Komisją a państwami uczest-

nicz

ącymi, dla tego priorytetu można przyznać kwotę przekraczającą

10 % wk

ładu Wspólnoty na rzecz programu;

g) w stosownych przypadkach, informacje na temat komplementarno

ści

środkami finansowanymi w ramach innych komponentów IPA lub

innych instrumentów Wspólnoty;

h) przepisy wykonawcze dla programu transgranicznego, mi

ędzy

innymi:

(i) zasady wyznaczania przez pa

ństwa uczestniczące struktur

i instytucji, o których mowa w art. 102 oraz, w stosownych
przypadkach, w art. 139;

(ii) opis systemów monitorowania i oceny;

▼M1

(iii) w stosownych przypadkach, informacje o organie w

łaściwym

dla otrzymywania p

łatności pochodzących z Komisji oraz

o podmiocie lub podmiotach odpowiedzialnych za dokonywanie
p

łatności na rzecz beneficjentów końcowych;

▼B

(iv) w

stosownych

przypadkach,

opis

procedur

uruchamiania

i przep

ływów finansowych w celu zapewnienia ich przejrzys-

ści;

(v) elementy

maj

ące

celu

zapewnienie

udost

ępnianie

i rozpowszechnianie informacji o programie operacyjnym,
o których mowa w art. 62;

(vi) w

stosownych

przypadkach,

opis

procedur

dotycz

ących

wymiany danych w formie elektronicznej uzgodnionych mi

ędzy

Komisj

ą a państwami uczestniczącymi.

Ponadto programy transgraniczne dotycz

ące współpracy, o których

mowa w art. 86 ust. 1 lit. a), zawieraj

ą plan finansowy opracowany na

podstawie wieloletnich orientacyjnych ram finansowych, bez rozbicia na
poszczególne pa

ństwa uczestniczące, obejmujący tabelę określającą, dla

żdego roku objętego wieloletnimi orientacyjnymi ramami finanso-

wymi oraz ka

żdej osi priorytetowej, kwotę wkładu Wspólnoty i jego

stawk

ę, a także kwotę pokrywaną przez krajowe organy współfinansu-

ące te programy.

Programy transgraniczne dotycz

ące współpracy, o których mowa w art.

86 ust. 1 lit. b), zawieraj

ą plan finansowy opracowany na podstawie

wieloletnich orientacyjnych ram finansowych, obejmuj

ący tabelę okreś-

laj

ącą, dla każdego państwa uczestniczącego i roku objętego wielolet-

nimi orientacyjnymi ramami finansowymi oraz ka

żdej osi priorytetowej,

kwot

ę wkładu Wspólnoty i jego stawkę, a także kwotę pokrywaną przez

krajowe organy wspó

łfinansujące te programy.

S e k c j a 2

D z i a

ł a n i a

Artykuł 95

Wybór dzia

łań

W ramach programów transgranicznych finansowane s

ą wspólne

dzia

łania, które zostały wybrane wspólnie przez państwa uczestniczące

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 54

▼B

w drodze jednego zaproszenia do sk

ładania wniosków obejmującego

ły obszar kwalifikowalny.

▼M1

ństwa uczestniczące mogą również określić wspólne działania poza

zaproszeniem do sk

ładania wniosków. W takim przypadku wspólne

dzia

łanie zostaje konkretnie określone w programie transgranicznym

lub, je

żeli jest zgodne z priorytetami lub środkami programu transgra-

nicznego, okre

ślone w dowolnym czasie, po przyjęciu programu

w drodze decyzji podj

ętej przez wspólny komitet monitorujący,

o którym mowa w art. 110 lub w art. 142.

▼B

Dzia

łania wybrane do programów transgranicznych obejmują

beneficjentów ko

ńcowych z co najmniej dwóch państw uczestniczących,

którzy wspó

łpracują co najmniej w zakresie jednej z następujących form

w ramach ka

żdego działania: wspólnego przygotowania, wspólnej reali-

zacji, wspólnego personelu i wspólnego finansowania.

▼M1

W programach transgranicznych dotycz

ących współpracy, o której

mowa w art. 86 ust. 1 lit. a), wybrane dzia

łania obejmują beneficjentów

ńcowych z co najmniej jednego uczestniczącego państwa członkow-

skiego i jednego z uczestnicz

ących krajów beneficjentów.

▼B

Wybrane dzia

łania spełniające wyżej wymienione warunki mogą

ć realizowane w jednym państwie, pod warunkiem że przynoszą

wyra

źne korzyści transgraniczne.

Dla ka

żdego programu określa się zasady kwalifikowalności stoso-

wane przy wyborze dzia

łań, które pozwalają uniknąć powielania

wysi

łków w ramach różnych programów transgranicznych dotyczących

IPA lub innych instrumentów Wspólnoty.

▼M1

Artykuł 96

Obowi

ązki beneficjenta wiodącego i pozostałych beneficjentów

ńcowych

W programach transgranicznych dotycz

ących współpracy, o której

mowa w art. 86 ust. 1 lit. a), beneficjenci ko

ńcowi danego działania

wyznaczaj

ą spośród siebie beneficjenta wiodącego przed złożeniem

wniosku dotycz

ącego tego działania. Beneficjent wiodący jest ustana-

wiany w jednym z pa

ństw uczestniczących i przyjmuje na siebie nastę-

puj

ące obowiązki:

a) dokonuje ustale

ń dotyczących jego relacji z beneficjentami końco-

wymi uczestnicz

ącymi w działaniu w formie umowy zawierającej

ędzy innymi postanowienia gwarantujące należyte zarządzanie

środkami finansowymi przeznaczonymi na dane działanie, w tym
warunki odzyskania nienale

żnie wypłaconych kwot;

b) odpowiada za zapewnienie realizacji ca

łości działania;

c) odpowiada

przekazanie

ładu Wspólnoty beneficjentom

ńcowym uczestniczącym w działaniu;

d) dba, aby wydatki przedstawione przez beneficjentów ko

ńcowych

uczestnicz

ących w działaniu były poniesione na realizację działania

i odpowiada

ły uzgodnieniom między tymi beneficjentami;

e) weryfikuje, czy wydatki przedstawione przez beneficjentów ko

ńco-

wych uczestnicz

ących w działaniu zostały zatwierdzone przez

kontrolerów, o których mowa w art. 108.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 55

▼M1

W programach transgranicznych dotycz

ących współpracy, o której

mowa w art. 86 ust. 1 lit. a), realizowanych na podstawie uzgodnie

przej

ściowych określonych w art. 99:

a) beneficjenci ko

ńcowi danego działania w uczestniczących państwach

łonkowskich wyznaczają spośród siebie beneficjenta wiodącego

przed z

łożeniem wniosku dotyczącego tego działania. Beneficjent

wiod

ący jest ustanawiany w jednym z uczestniczących państw człon-

kowskich i przyjmuje na siebie obowi

ązki określone w ust. 1 lit. a)–

e) w odniesieniu do cz

ęści działania realizowanej w danym państwie

łonkowskim;

b) beneficjenci ko

ńcowi danego działania w każdym z uczestniczących

krajów beneficjentów wyznaczaj

ą spośród siebie beneficjenta wiodą-

cego przed z

łożeniem wniosku dotyczącego tego działania. Benefi-

cjenci wiod

ący są ustanawiani w odnośnym uczestniczącym kraju

beneficjencie i przyjmuj

ą na siebie obowiązki określone w ust. 1

lit. a)

–d) w odniesieniu do części działania realizowanej w danym

kraju.

Beneficjenci wiod

ący w uczestniczących państwach członkowskich

i krajach beneficjentach zapewniaj

ą ścisłą współpracę podczas realizacji

dzia

łania.

W programach transgranicznych dotycz

ących współpracy, o której

mowa w art. 86 ust. 1 lit. b), beneficjenci ko

ńcowi danego działania

w ka

żdym uczestniczącym kraju beneficjencie wyznaczają spośród

siebie beneficjenta wiod

ącego przed złożeniem wniosku dotyczącego

tego dzia

łania. Beneficjenci wiodący są ustanawiani w odpowiednim

kraju

beneficjencie

przyjmuj

ą na siebie obowiązki określone

w ust. 1 lit. a)

–d) w odniesieniu do części działania realizowanej

w danym kraju.

Beneficjenci wiod

ący w uczestniczących krajach beneficjentach zapew-

niaj

ą ścisłą współpracę podczas realizacji działania.

żdy beneficjent końcowy uczestniczący w działaniu ponosi

odpowiedzialno

ść za nieprawidłowości w wydatkach, które zadekla-

rowa

ł.

▼B

Artykuł 97

Specjalne warunki dotycz

ące lokalizacji działań

W nale

życie uzasadnionych przypadkach z funduszy wspólnoto-

wych mo

żna finansować wydatki poniesione na realizację działań lub

ęści działań do wysokości 20 % wkładu Wspólnoty na rzecz

programu transgranicznego w regionach poziomu NUTS 3 lub,
w razie braku klasyfikacji NUTS, na obszarach równowa

żnych sąsiadu-

ących z obszarami kwalifikującymi się do objęcia programem.

wyj

ątkowych

sytuacjach,

uzgodnionych

ędzy

Komisj

a pa

ństwami uczestniczącymi, ta elastyczność może być rozszerzona

na regiony poziomu NUTS 2 lub, w razie braku klasyfikacji NUTS,
obszary równowa

żne, na których znajdują się obszary kwalifikowalne.

▼M1

Na poziomie projektu w wyj

ątkowych przypadkach wydatki poniesione

poza obszarem obj

ętym programem, określonym w akapicie pierwszym,

mog

ą zostać uznane za kwalifikowalne, jeżeli bez tych wydatków osiąg-

ęcie celów projektu nie byłoby możliwe.

▼B

ństwa uczestniczące w każdym programie zapewniają zgodność

z prawem i prawid

łowość tych wydatków.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 56

▼B

Wybór dzia

łań poza obszarem kwalifikowalnym, o którym mowa w ust.

1, wymaga potwierdzenia przez:

a) instytucj

ę zarządzającą, o której mowa w art. 102, dla programów

lub ich cz

ęści realizowanych z państwami członkowskimi na zasa-

dzie zarz

ądzania dzielonego;

b) struktury operacyjne, o których mowa w art. 28, dla programów lub

ich cz

ęści realizowanych w krajach beneficjentach na zasadzie zarzą-

dzania zdecentralizowanego;

c) Komisj

ę, dla programów lub ich części realizowanych w krajach

beneficjentach na zasadzie zarz

ądzania scentralizowanego.

ROZDZIAŁ III

Wdra

żanie

S e k c j a 1

P r z e p i s y o g ó l n e

Artykuł 98

Postanowienia wykonawcze

W przypadku wspó

łpracy transgranicznej, o której mowa w art. 86

ust. 1 lit. a), programy s

ą zasadniczo realizowane w drodze zarządzania

dzielonego z pa

ństwami członkowskimi, przez instytucje, określone

w art. 102, ponosz

ące odpowiedzialność za realizację programu trans-

granicznego w uczestnicz

ących państwach członkowskich i krajach

beneficjentach.

W tym celu, pa

ństwa członkowskie i kraje beneficjenci uczestniczące

w programie transgranicznym musz

ą mieć możliwość realizacji całego

programu na ca

łym terytorium kwalifikowalnym zgodnie z przepisami,

o których mowa w sekcji 2 niniejszego rozdzia

łu.

Przed przyj

ęciem programu transgranicznego zgodnie z art. 91 ust. 6,

Komisja mo

że zażądać od państw uczestniczących wszelkich informacji,

które uzna za niezb

ędne do sprawdzenia zdolności instytucji wymienio-

nych w art. 102 do wype

łniania obowiązków określonych w sekcji 2

niniejszego rozdzia

łu.

żeli państwa członkowskie i kraje beneficjenci uczestniczące

w programie transgranicznym nie s

ą gotowe do realizacji całego

programu zgodnie z tymi zasadami, stosuje si

ę uzgodnienia przejściowe,

o których mowa w art. 99.

W przypadku wspó

łpracy transgranicznej, o której mowa w art. 86

ust. 1 lit. b), programy s

ą realizowane w drodze zarządzania scentrali-

zowanego lub zdecentralizowanego zgodnie z art. 53 rozporz

ądzenia

(WE, Euratom) nr 1605/2002, odpowiednio wspólnie z Komisj

ą lub

krajowym urz

ędnikiem zatwierdzającym i strukturami operacyjnymi

w ka

żdym państwie uczestniczącym, ponoszącymi odpowiedzialność

za realizacj

ę programu w danym kraju.

W tym kontek

ście programy transgraniczne są realizowane zgodnie

z przepisami, o których mowa w sekcji 3 niniejszego rozdzia

łu.

W przypadku wspó

łpracy transgranicznej, o której mowa w art. 86 ust.

1 lit. b), celem dla wszystkich beneficjentów jest przyj

ęcie zdecentrali-

zowanego sposobu zarz

ądzania.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 57

▼B

Artykuł 99

Uzgodnienia przej

ściowe

W przypadku wspó

łpracy transgranicznej, o której mowa w art. 86

ust. 1 lit. a), je

żeli państwa uczestniczące nie są jeszcze gotowe do

realizacji ca

łego programu transgranicznego w drodze zarządzania dzie-

lonego z pa

ństwami członkowskimi zgodnie z przepisami, o których

mowa w sekcji 2 niniejszego rozdzia

łu, program jest realizowany na

podstawie uzgodnie

ń przejściowych określonych w niniejszym artykule.

Plan finansowy uj

ęty w programie transgranicznym, o którym

mowa w art. 94 ust. 2 akapit pierwszy, zawiera:

a) tabel

ę obejmującą wszystkie uczestniczące państwa członkowskich;

oraz

b) tabel

ę dla każdego z uczestniczących krajów beneficjentów.

ęść programu transgranicznego związana z udziałem państw

łonkowskich jest realizowana zgodnie z przepisami, o których

mowa w sekcji 2 niniejszego rozdzia

łu.

ęść programu transgranicznego związana z udziałem krajów benefi-

cjentów jest realizowana zgodnie z przepisami, o których mowa
w sekcji 3 niniejszego rozdzia

łu, z wyjątkiem art. 142. Stosuje się

przepisy odnosz

ące się do wspólnego komitetu monitorującego,

o którym mowa w art. 110.

Przepisy wykonawcze zawarte w programie transgranicznym,

o których mowa w art. 94 ust. 1 lit. h), s

ą różne dla uczestniczących

ństw członkowskich i dla uczestniczących krajów beneficjentów.

Po dokonaniu wyboru wspólnego dzia

łania zgodnie z art. 95 insty-

tucja zarz

ądzająca przyznaje dotację dla beneficjenta wiodącego uczest-

nicz

ących państw członkowskich.

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego struktury operacyjne

w uczestnicz

ących krajach beneficjentach przyznają dotacje dla benefi-

cjentów wiod

ących w odpowiednich krajach.

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego Komisja przyznaje dotację

dla beneficjenta wiod

ącego w każdym uczestniczącym kraju benefi-

cjencie.

Artykuł 100

Utrata mocy obowi

ązującej uzgodnień przejściowych

żeli państwa uczestniczące są gotowe do przejścia na realizację

programu w drodze zarz

ądzania dzielonego zgodnie z art. 98 ust. 1,

przedk

ładają one Komisji skorygowany program transgraniczny zawie-

raj

ący plan finansowy opracowany na podstawie wieloletnich orienta-

cyjnych ram finansowych na kolejne trzy lata wraz ze skorygowanym
opisem systemów zarz

ądzania i kontroli oraz dołączonym skorygo-

wanym sprawozdaniem i opini

ą zgodnie z art. 117.

Komisja ponownie analizuje program transgraniczny i ocenia doku-
menty przed

łożone zgodnie z art. 117. Podejmuje decyzję, czy przyjąć

now

ą decyzję zmieniającą program, tak by mógł on być realizowany na

podstawie uzgodnie

ń, o których mowa w art. 98 ust. 1.

Zobowi

ązania budżetowe dotyczące części programu odnoszącej

ę do uczestniczących krajów beneficjentów, podjęte podczas dokony-

wania uzgodnie

ń przejściowych, są w dalszym ciągu realizowane

zgodnie z art. 99.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 58

▼B

S e k c j a 2

P r o g r a m y

t r a n s g r a n i c z n e

r e a l i z o w a n e

p r z e z

k r a j e b e n e f i c j e n t ó w i p a

ń s t w a c z ł o n k o w s k i e

P o d s e k c j a 1

S y s t e m y z a r z

ą d z a n i a i k o n t r o l i

Artykuł 101

Zasady ogólne

Systemy zarz

ądzania i kontroli w ramach programów transgranicznych,

ustanowione przez pa

ństwa uczestniczące zapewniają:

a) okre

ślenie funkcji podmiotów związanych z zarządzaniem i kontrolą

oraz przydzia

ł funkcji w obrębie każdego podmiotu;

b) zgodno

ść z zasadą rozdzielenia funkcji pomiędzy tymi podmiotami

i w ich obr

ębie;

c) procedury zapewniaj

ące zasadność i prawidłowość wydatków zade-

klarowanych w ramach programu transgranicznego;

d) wiarygodne, skomputeryzowane systemy rachunkowo

ści, monitoro-

wania i sprawozdawczo

ści finansowej;

e) system sprawozdawczo

ści i monitorowania, w przypadku gdy

podmiot

odpowiedzialny

powierza

wykonanie

zada

ń innemu

podmiotowi;

f) ustalenia dotycz

ące audytu funkcjonowania systemów;

g) systemy i procedury zapewniaj

ące stosowanie właściwej ścieżki

audytu;

h) procedury sprawozdawczo

ści i monitorowania nieprawidłowości oraz

odzyskiwania nienale

żnie wypłaconych kwot.

Artykuł 102

Wyznaczenie instytucji

ństwa uczestniczące w programie transgranicznym wyznaczają

jedn

ą instytucję zarządzającą, jedną instytucję certyfikującą i jedną

instytucj

ę audytową z siedzibą w jednym z państw członkowskich

uczestnicz

ących w programie transgranicznym. Instytucja certyfikująca

otrzymuje p

łatności dokonywane przez Komisję i, co do zasady, reali-

zuje p

łatności na rzecz beneficjenta wiodącego zgodnie z przepisami

ustanowionymi w art. 104.

Instytucja zarz

ądzająca, po konsultacji z państwami uczestniczącymi

w programie, zak

łada wspólny sekretariat techniczny. Wspólny sekreta-

riat techniczny wspomaga instytucj

ę zarządzającą i wspólny komitet

monitoruj

ący, o którym mowa w art. 110, oraz, w stosownych przy-

padkach, instytucj

ę audytową i instytucję certyfikującą, w wypełnianiu

odpowiednich obowi

ązków.

Wspólny sekretariat techniczny mo

że mieć placówki w innych

ństwach uczestniczących.

Instytucja audytowa programu transgranicznego jest wspomagana

przez grup

ę audytorów, w skład której wchodzi po jednym przedstawi-

cielu ka

żdego państwa uczestniczącego w programie transgranicznym,

łniącym obowiązki, o których mowa w art. 105. Grupę audytorów

powo

łuje się najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od decyzji

o zatwierdzeniu programu transgranicznego. Grupa opracowuje swój
regulamin wewn

ętrzny. Przewodniczy jej instytucja audytowa programu

transgranicznego.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 59

▼B

ństwa uczestniczące mogą jednomyślnie postanowić, że instytucja

audytowa jest uprawniona do bezpo

średniego pełnienia obowiązków,

o których mowa w art. 105, na ca

łym terytorium objętym programem,

bez potrzeby powo

ływania grupy audytorów zgodnie z akapitem pierw-

szym.

Audytorzy s

ą niezależni od systemu kontroli, o którym mowa w art.

108.

żde państwo uczestniczące w programie transgranicznym

wyznacza przedstawicieli do wspólnego komitetu monitoruj

ącego,

o którym mowa w art. 110.

żeli jedno lub kilka z zadań instytucji zarządzającej lub instytucji

certyfikuj

ącej jest wykonywane przez instytucję pośredniczącą, odpo-

wiednie uzgodnienia wymagaj

ą formy pisemnej.

Przepisy niniejszego rozporz

ądzenia dotyczące instytucji zarządzającej,

instytucji audytowej i instytucji certyfikuj

ącej stosuje się w odniesieniu

do instytucji po

średniczącej.

Artykuł 103

Funkcje instytucji zarz

ądzającej

Instytucja zarz

ądzająca odpowiada za zarządzanie programami

transgranicznymi i ich realizacj

ę zgodnie z zasadą należytego zarzą-

dzania finansami, a w szczególno

ści za:

a) dbanie, aby dzia

łania były wybierane do finansowania zgodnie

z kryteriami maj

ącymi zastosowanie do programu transgranicznego

oraz by

ły zgodne z obowiązującymi zasadami wspólnotowymi

i krajowymi przez ca

ły okres ich realizacji;

b) zapewnienie

istnienia

informatycznego

systemu

rejestracji

i przechowywania zapisów ksi

ęgowych dla każdego działania

w ramach programu transgranicznego oraz zbierania danych na
temat realizacji, niezb

ędnych do celów zarządzania finansowego,

monitorowania, weryfikacji, audytu i oceny;

▼M1

c) weryfikacj

ę prawidłowości wydatków. W tym celu odnośne posta-

nowienia art. 13 rozporz

ądzenia (WE) nr 1828/2006 stosuje się

mutatis mutandis. Instytucja zarządzająca upewnia się, czy nastąpiło
zatwierdzenie wydatków ka

żdego beneficjenta końcowego uczestni-

ącego w działaniu przez kontrolera, o którym mowa w art. 108;

▼B

d) dbanie, aby dzia

łania były realizowane zgodnie z przepisami doty-

ącymi zamówień publicznych, o których mowa w art. 121;

e) zapewnienie utrzymywania przez beneficjentów ko

ńcowych i inne

podmioty uczestnicz

ące w realizacji działań odrębnego systemu

rachunkowo

ści albo odpowiedniego kodu księgowego dla wszyst-

kich transakcji zwi

ązanych z działaniem bez uszczerbku dla krajo-

wych zasad rachunkowo

ści;

f) dbanie o przeprowadzanie oceny programów transgranicznych

zgodnie z art. 109;

g) ustanawianie procedur gwarantuj

ących, że wszystkie dokumenty

dotycz

ące wydatków i audytów, wymagane do zapewnienia właś-

ciwej

ścieżki audytu, są przechowywane zgodnie z wymogami art.

134;

h) zapewnianie otrzymywania przez instytucj

ę certyfikującą wszystkich

niezb

ędnych informacji o procedurach i weryfikacjach prowadzo-

nych w odniesieniu do wydatków na potrzeby po

świadczania;

i) kierowanie

prac

wspólnego

komitetu

monitoruj

ącego

i przekazywanie mu dokumentacji wymaganej w celu umo

żliwienia

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 60

▼B

monitorowania

jako

ści realizacji programu transgranicznego

świetle jego szczegółowych celów;

j) opracowywanie i

– po uprzednim zatwierdzeniu przez komitet moni-

toruj

ący – przedkładanie Komisji rocznych i końcowych sprawozdań

z realizacji, o których mowa w art. 112;

k) zapewnianie

przestrzegania

wymogów

zakresie

informacji

i promocji okre

ślonych w art. 62.

Instytucja

zarz

ądzająca

ustanawia,

razie

potrzeby

w porozumieniu z beneficjentem wiod

ącym, zasady wdrażania każdego

dzia

łania.

Artykuł 104

Funkcje instytucji certyfikuj

ącej

Instytucja

certyfikuj

ąca

programu

transgranicznego

odpowiada

w szczególno

ści za:

a) opracowywanie i przedk

ładanie Komisji poświadczonych wykazów

wydatków i wniosków o p

łatność;

b) po

świadczanie, że:

(i) wykaz

wydatków

jest

rzetelny,

wynika

wiarygodnych

systemów rachunkowo

ści i jest oparty na dającej się zweryfi-

kowa

ć dokumentacji uzupełniającej;

(ii) zadeklarowane wydatki s

ą zgodne z obowiązującymi zasadami

wspólnotowymi i krajowymi oraz zosta

ły poniesione w związku

z dzia

łaniami wybranymi do finansowania zgodnie z kryteriami

maj

ącymi zastosowanie do programu i spełniają zasady wspól-

notowe i krajowe;

c) zagwarantowanie, do celów po

świadczenia, że otrzymała od insty-

tucji zarz

ądzającej odpowiednie informacje na temat procedur

i weryfikacji prowadzonych w zwi

ązku z wydatkami zawartymi

w wykazach wydatków;

d) uwzgl

ędnienie, do celów poświadczenia, wyników wszystkich

audytów przeprowadzanych przez instytucj

ę audytową lub na jej

odpowiedzialno

ść;

e) utrzymywanie w formie elektronicznej zapisów ksi

ęgowych dotyczą-

cych wydatków zadeklarowanych Komisji. Instytucje zarz

ądzające

i instytucje audytowe maj

ą dostęp do tych informacji. Na pisemny

wniosek Komisji, instytucja certyfikuj

ąca przekazuje Komisji te

informacje w ci

ągu dziesięciu dni roboczych od otrzymania wniosku

lub w innym okresie uzgodnionym dla kontroli dokumentacji
i kontroli na miejscu;

f) prowadzenie ewidencji kwot podlegaj

ących odzyskaniu i kwot wyco-

fanych po anulowaniu ca

łości lub części wkładu na rzecz działania.

Kwoty odzyskane s

ą zwracane do budżetu ogólnego Unii Europej-

skiej przed zamkni

ęciem programu transgranicznego poprzez potrą-

cenie ich z nast

ępnego wykazu wydatków;

▼M1

g) przesy

łanie Komisji do dnia 31 marca każdego roku wykazu zawie-

raj

ącego następujące informacje dotyczące każdej osi priorytetowej

programu transgranicznego:

(i) kwoty

wycofane

wykazów

wydatków

przedstawionych

w poprzednim roku po anulowaniu ca

łości lub części wkładu

publicznego na rzecz dzia

łania;

(ii) kwoty

odzyskane,

które

zosta

ły potrącone z wykazów

wydatków z

łożonych w poprzednim roku;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 61

▼M1

(iii) zestawienie kwot podlegaj

ących odzyskaniu w dniu 31 grudnia

poprzedniego roku, zaklasyfikowanych wed

ług roku, w którym

wystawiono nakazy ich odzyskania;

(iv) wykaz kwot, co do których poprzedniego roku wykazano,

że

nie mog

ą zostać odzyskane, lub których odzyskania się nie

przewiduje, zaklasyfikowanych wed

ług roku, w którym wysta-

wiono nakazy ich odzyskania.

celów

ppkt

(i),

(ii)

oraz

(iii)

łączne kwoty związane

z nieprawid

łowościami zgłoszonymi Komisji na mocy art. 28

rozporz

ądzenia (WE) nr 1828/2006 podaje się, zgodnie z art. 138

ust. 2 niniejszego rozporz

ądzenia, w odniesieniu do każdej osi prio-

rytetowej.

celów

ppkt

(iv)

jakakolwiek

kwota

zwi

ązana

nieprawid

łowością zgłoszoną Komisji na mocy art. 28

rozporz

ądzenia (WE) nr 1828/2006 określona jest, zgodnie

z art. 138 ust. 2 niniejszego rozporz

ądzenia, numerem referencyjnym

tej nieprawid

łowości lub jakąkolwiek inną odpowiednią metodą.

Dla ka

żdej kwoty, o której mowa w ppkt (iv), instytucja certyfiku-

ąca wskazuje, czy wnioskuje o pokrycie udziału Wspólnoty ze

środków budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

śli w ciągu roku od daty przedłożenia zestawienia Komisja nie

zwróci si

ę o informacje do celów art. 114 ust. 2 niniejszego rozpo-

ądzenia, nie poinformuje państw uczestniczących o zamiarze

wszcz

ęcia postępowania odnośnie do tej kwoty ani nie zwróci się

do pa

ństw uczestniczących o kontynuację procedury odzyskiwania,

udzia

ł Wspólnoty zostanie pokryty z budżetu ogólnego Unii Euro-

pejskiej.

Termin jednego roku nie ma zastosowania w przypadku podejrzenia
o nadu

życie finansowe lub potwierdzonego nadużycia finansowego.

▼B

Artykuł 105

Funkcje instytucji audytowej

Instytucja audytowa programu transgranicznego jest funkcjonalnie

niezale

żna od instytucji zarządzającej i instytucji certyfikującej

i odpowiada w szczególno

ści za:

a) zapewnienie prowadzenia audytów w celu weryfikacji skutecznego

funkcjonowania systemu zarz

ądzania i kontroli programu transgra-

nicznego;

b) zapewnienie prowadzenia audytów dzia

łań na podstawie stosownej

próby w celu weryfikacji zadeklarowanych wydatków;

c) do dnia 31 grudnia ka

żdego roku, licząc od roku następującego po

przyj

ęciu programu transgranicznego do czwartego roku następują-

cego po ostatnim zobowi

ązaniu budżetowym:

(i) przedk

ładanie Komisji rocznego sprawozdania z kontroli, zawie-

raj

ącego wyniki audytów przeprowadzonych w okresie poprzed-

nich dwunastu miesi

ęcy, kończącym się dnia 30 czerwca danego

roku

informuj

ącego o wszelkich brakach wykrytych

w systemach zarz

ądzania i kontroli programu. Pierwsze sprawoz-

danie, które nale

ży przedłożyć do dnia 31 grudnia roku nastę-

puj

ącego po przyjęciu programu, obejmuje okres od dnia 1

stycznia roku, w którym przyj

ęto program do dnia 30 czerwca

roku nast

ępującego po przyjęciu programu. Informacje dotyczące

audytów przeprowadzonych po dniu 1 lipca czwartego roku
nast

ępującego po ostatnich zobowiązaniach budżetowych

uwzgl

ędnia się w końcowym sprawozdaniu z kontroli, dołą-

czanym

deklaracji

zamkni

ęcia,

której

mowa

w lit. d) niniejszego ust

ępu. Podstawą tego sprawozdania są

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 62

▼B

audyty systemów oraz audyty dzia

łań, przeprowadzone na

podstawie lit. a) i b) niniejszego ust

ępu;

(ii) wydawanie opinii na podstawie kontroli i audytów przeprowa-

dzonych na jej odpowiedzialno

ść w kwestii tego, czy system

zarz

ądzania i kontroli funkcjonuje skutecznie i daje racjonalną

gwarancj

ę prawidłowości wykazów wydatków przedstawionych

Komisji oraz zgodno

ści z prawem i prawidłowości transakcji

żących u ich podstaw.

żeli do kilku programów transgranicznych IPA stosuje się wspólny

system, informacje, o których mowa w pkt (i), mog

ą zostać zebrane

w jednym sprawozdaniu, a opinie i deklaracje wydane zgodnie z pkt
(ii) mog

ą obejmować wszystkie stosowne programy transgraniczne;

d) przed

łożenie Komisji, nie później niż do dnia ►M1 31 marca ◄

ątego roku następującego po ostatnim zobowiązaniu budżetowym,

deklaracji zamkni

ęcia, zawierającej ocenę zasadności wniosku

wyp

łatę salda końcowego oraz zgodności z prawem

i prawid

łowości transakcji leżących u podstaw wydatków objętych

ńcowym wykazem wydatków, do którego dołącza się końcowe

sprawozdanie z kontroli. Podstaw

ą tej deklaracji zamknięcia są

wszystkie audyty przeprowadzone przez instytucj

ę audytową lub

na jej odpowiedzialno

ść.

Instytucja audytowa dba, aby czynno

ści audytowe uwzględniały

standardy audytowe uznawane na arenie mi

ędzynarodowej.

W przypadku gdy audyty i kontrole, o których mowa w ust. 1

lit. a) i b), s

ą przeprowadzane przez podmiot inny niż instytucja audy-

towa, instytucja audytowa zapewnia takim podmiotom niezb

ędną nieza-

żność funkcjonalną.

żeli niedociągnięcia dotyczące systemów zarządzania lub

kontroli

lub

poziom

wykrytych

nieprawid

łowości dotyczących

wydatków

nie

pozwalaj

ą na wydanie bez zastrzeżeń opinii

w odniesieniu do opinii rocznej, o której mowa w ust. 1 lit. c) lub
w odniesieniu do deklaracji zamkni

ęcia, o której mowa w ust. 1

lit. d), instytucja audytowa podaje powody takiego stanu rzeczy oraz
okre

śla skalę problemu i jego konsekwencje finansowe.

Artykuł 106

Ścieżka audytu

Do celów audytów, o których mowa w art. 105 ust. 1 lit. b),

ścieżkę

audytu uwa

ża się za odpowiednią, jeżeli dla danego programu trans-

granicznego spe

łnia ona następujące kryteria:

a) pozwala Komisji na uzgodnienie

łącznych poświadczonych kwot ze

szczegó

łowymi zapisami księgowymi i dokumentami uzupełniają-

cymi b

ędącymi w posiadaniu instytucji certyfikującej, instytucji

zarz

ądzającej, instytucji pośredniczących i beneficjentów wiodących

w odniesieniu do dzia

łań współfinansowanych w ramach programu

transgranicznego;

b) pozwala na weryfikacj

ę płatności wkładu publicznego na rzecz bene-

ficjenta wiod

ącego i każdego beneficjenta końcowego;

c) pozwala na weryfikacj

ę stosowania kryteriów wyboru ustanowio-

nych przez wspólny komitet monitoruj

ący dla programu transgra-

nicznego;

d) zawiera, w odniesieniu do ka

żdego działania, specyfikacje techniczne

i plan finansowy, dokumenty dotycz

ące zatwierdzenia dotacji, doku-

menty dotycz

ące procedur udzielania zamówień publicznych, spra-

wozdania z post

ępu realizacji i sprawozdania z przeprowadzonych

weryfikacji i audytów.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 63

▼B

Artykuł 107

Audyty realizowanych dzia

łań

Audyty, o których mowa w art. 105 ust. 1 lit. b), przeprowadza si

co dwana

ście miesięcy, począwszy od dnia 1 lipca roku następującego

po przyj

ęciu programu transgranicznego, na próbach działań wybranych

za pomoc

ą metody określonej lub zatwierdzonej przez instytucję audy-

tow

ą w porozumieniu z Komisją.

Audyty przeprowadza si

ę na miejscu na podstawie dokumentacji

i rejestrów znajduj

ących się w posiadaniu beneficjenta końcowego.

ństwa uczestniczące zapewniają właściwe rozłożenie tych audytów

w okresie realizacji programu.

Celem audytów jest stwierdzenie, czy:

a) dzia

łanie odpowiada kryteriom wyboru dla programu transgranicz-

nego i jest realizowane zgodnie z decyzj

ą dotyczącą jego zatwier-

dzenia oraz spe

łnia wszelkie obowiązujące warunki co do jego funk-

cjonalno

ści i wykorzystania lub cele, które należy osiągnąć;

b) zadeklarowane

wydatki

ą zgodne z zapisami księgowymi

i dokumentami uzupe

łniającym posiadanymi przez beneficjenta

ńcowego;

c) wydatki zadeklarowane przez beneficjenta ko

ńcowego są zgodne

z zasadami wspólnotowymi i krajowymi;

d) wk

ład publiczny został wypłacony na rzecz beneficjenta końcowego

zgodnie z art. 40 ust. 9.

żeli wykryte problemy mają charakter regularny i w związku

z tym istnieje zagro

żenie dla innych działań realizowanych w ramach

programu transgranicznego, instytucja audytowa zapewnia przeprowa-
dzenie dalszego badania, w razie konieczno

ści także dodatkowych

audytów, w celu okre

ślenia skali tych problemów. Odpowiednie insty-

tucje podejmuj

ą niezbędne działania zapobiegawcze i naprawcze.

Nie mniej ni

ż 5 % łącznych wydatków zadeklarowanych przez

beneficjentów wiod

ących i poświadczonych Komisji w końcowym

wykazie wydatków poddaje si

ę audytowi zgodnie z ust. 2 przed

zamkni

ęciem programu transgranicznego.

Artykuł 108

System kontroli

W celu zatwierdzenia wydatków ka

żde państwo uczestniczące

ustanawia system kontroli umo

żliwiający weryfikację dostarczenia

produktów i us

ług stanowiących przedmiot dofinansowania, zasadności

wydatków zadeklarowanych dla dzia

łań lub ich części wdrażanych na

terytorium danego pa

ństwa, jak również zgodności tych wydatków

i zwi

ązanych z nimi działań lub ich części z przepisami wspólnotowymi

i krajowymi.

W tym celu ka

żde państwo uczestniczące wyznacza kontrolerów odpo-

wiedzialnych za weryfikacj

ę zgodności z prawem i prawidłowości

wydatków zadeklarowanych przez ka

żdego beneficjenta końcowego

bior

ącego udział w działaniu. Państwa uczestniczące mogą zdecydować

o wyznaczeniu jednego kontrolera dla ca

łego obszaru objętego

programem.

W przypadku gdy dostarczenie produktów i us

ług stanowiących przed-

miot

dofinansowania

że zostać zweryfikowane

łącznie

w odniesieniu do ca

łego działania, weryfikacja przeprowadzana jest

przez kontrolera z tego pa

ństwa uczestniczącego, w którym beneficjent

wiod

ący ma swoją siedzibę, lub przez instytucję zarządzającą.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 64

▼M1

żde państwo uczestniczące zapewnia zatwierdzenie wydatków

przez kontrolerów w okresie trzech miesi

ęcy, licząc od dnia ich przed-

łożenia kontrolerom przez beneficjenta końcowego.

▼B

P o d s e k c j a 2

O c e n a i m o n i t o r o w a n i e

Artykuł 109

Ocena

Ocena ma na celu popraw

ę jakości, skuteczności i spójności

pomocy udzielanej z funduszy Wspólnoty oraz strategii i realizacji
programów transgranicznych przy uwzgl

ędnieniu celów zrównoważo-

nego rozwoju i odpowiednich przepisów prawa wspólnotowego doty-
cz

ących wpływu na środowisko naturalne oraz strategicznej oceny

oddzia

ływania na środowisko.

ństwa uczestniczące wspólnie przeprowadzają oceny ex ante

obejmuj

ące każdy program transgraniczny.

Oceny ex ante mają na celu optymalizację przydziału środków budże-
towych w ramach programów transgranicznych oraz popraw

ę jakości

programowania.

łużą określeniu i ocenie rozbieżności, braków

i mo

żliwości rozwojowych, celów, które należy osiągnąć, oczekiwanych

rezultatów, celów w uj

ęciu ilościowym, zgodności z odpowiednim

dokumentem (dokumentami) wieloletniego planowania orientacyjnego,
wspólnotowej warto

ści dodanej, doświadczenia zdobytego w ramach

poprzedniego programowania oraz jako

ści procedur realizacji, monito-

rowania, oceny i zarz

ądzania finansowego.

Ocena ex ante stanowi załącznik do programu transgranicznego.

W okresie programowania pa

ństwa uczestniczące przeprowadzają

oceny zwi

ązane z monitorowaniem programu transgranicznego zwła-

szcza, je

żeli w wyniku monitorowania stwierdzono istotne odstępstwa

pocz

ątkowo przyjętych celów lub jeżeli zgłoszono wnioski

w sprawie korekty programu transgranicznego. Wyniki przesy

ła się

wspólnemu komitetowi monitoruj

ącemu dla programu transgranicznego

i Komisji.

W przypadku gdy wyniki stanowi

ą podstawę do zmiany pozostałej do

realizacji cz

ęści programu, o której mowa w art. 93, są one dyskuto-

wane na forum komitetu IPA w czasie przedk

ładania zmienionego

programu transgranicznego.

Oceny przeprowadzaj

ą wewnętrzni bądź zewnętrzni eksperci lub

wewn

ętrzne bądź zewnętrzne podmioty, którzy(-re) są pod względem

funkcjonalnym niezale

żni(-ne) od instytucji certyfikującej i audytowej,

o których mowa w art. 102. Wyniki publikuje si

ę zgodnie z zasadami

maj

ącymi zastosowanie do dostępu do dokumentów.

Ocena jest finansowana z bud

żetu na pomoc techniczną, o której

mowa w art. 94 ust. 1 lit. f).

Artykuł 110

Wspólny komitet monitoruj

ący

ństwa uczestniczące powołują wspólny komitet monitorujący

dla ka

żdego programu transgranicznego w ciągu trzech miesięcy od

dnia powiadomienia ich o decyzji dotycz

ącej zatwierdzenia programu

transgranicznego.

Wspólny komitet monitoruj

ący zbiera się co najmniej dwa razy do roku

z inicjatywy pa

ństw uczestniczących lub Komisji.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 65

▼B

W przypadku programu transgranicznego realizowanego na podstawie
uzgodnie

ń przejściowych, o których mowa w art. 99, w krajach benefi-

cjentach, w których pomoc realizuje si

ę na zasadzie zarządzania zdecen-

tralizowanego, wspólny komitet monitoruj

ący pełni rolę sektorowego

komitetu monitoruj

ącego, o którym mowa w art. 59.

żdy komitet monitorujący sporządza swój regulamin

wewn

ętrzny w ramach instytucjonalnego, prawnego i finansowego

porz

ądku danego państwa uczestniczącego oraz zgodnie z określonym

przez Komisj

ę mandatem wspólnego komitetu monitorującego w celu

wype

łniania obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Komitet przyjmuje regulamin w porozumieniu z instytucj

ą zarządzającą,

a w przypadku realizacji programu na podstawie uzgodnie

ń przejścio-

wych, o których mowa w art. 99, w porozumieniu z krajowym koor-
dynatorem(-ami) ds. IPA kraju(-ów) beneficjenta(-ów).

Komitetowi monitoruj

ącemu przewodniczy przedstawiciel jednego

z pa

ństw uczestniczących lub instytucji zarządzającej.

Przy podejmowaniu decyzji w sprawie sk

ładu komitetu zgodnego z art.

102 ust. 3 pa

ństwa uczestniczące uwzględniają należycie przepisy

art. 87.

Komisja bierze udzia

ł w pracach wspólnego komitetu monitorują-

cego, pe

łniąc funkcję doradczą. Przedstawiciel Europejskiego Banku

Inwestycyjnego i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego mog

ą uczest-

niczy

ć w pracach w charakterze doradców w przypadku tych

programów transgranicznych, na rzecz których Europejski Bank Inwes-
tycyjny i Europejski Fundusz Inwestycyjny wnosz

ą swój wkład.

Wspólny komitet monitoruj

ący upewnia się co do skuteczności

i jako

ści realizacji programu transgranicznego zgodnie z poniższymi

zasadami:

a) komitet rozpatruje i zatwierdza kryteria wyboru dzia

łań finansowa-

nych w ramach programu transgranicznego oraz zatwierdza wszelkie
zmiany tych kryteriów zgodnie z potrzebami programowania;

b) okresowo komitet dokonuje przegl

ądu postępów w osiąganiu szcze-

gó

łowych celów programu transgranicznego na podstawie doku-

mentów

przed

łożonych przez instytucję zarządzającą oraz,

w przypadku realizacji programu na podstawie uzgodnie

ń przejścio-

wych, o których mowa w art. 99, przez struktury operacyjne
w uczestnicz

ących krajach beneficjentach;

c) komitet analizuje wyniki wdra

żania, w szczególności osiągnięcie

celów okre

ślonych dla każdej osi priorytetowej, oraz oceny,

o których mowa w art. 57 ust. 4 i art. 109;

d) komitet rozpatruje i zatwierdza roczne i ko

ńcowe sprawozdania

z realizacji, o których mowa w art. 112, oraz, w przypadku realizacji
programu na podstawie uzgodnie

ń przejściowych, o których mowa

w art. 99, analizuje sprawozdania, o których mowa w art. 144;

e) komitet otrzymuje informacje o rocznym sprawozdaniu z kontroli,

o którym mowa w art. 105 ust. 1 lit. c), i, je

śli ma to zastosowanie

w przypadku realizacji programu na podstawie uzgodnie

ń przejścio-

wych, o których mowa w art. 99, rocznym sprawozdaniu (rocznych
sprawozdaniach) z dzia

łalności audytowej, o którym (których) mowa

w art. 29 ust. 2 lit. b) tiret pierwsze, oraz wszelkich innych uwagach,
które Komisja mo

że wnieść po przeanalizowaniu tych sprawozdań;

f) komitet odpowiada za wybór dzia

łań, lecz może przekazać tę funkcję

podlegaj

ącemu mu komitetowi sterującemu;

g) komitet mo

że występować z wnioskiem o przeprowadzanie wszel-

kiego rodzaju przegl

ądów lub analiz programu transgranicznego

mog

ących przyczynić się do osiągnięcia celów, o których mowa

w art. 86 ust. 2, lub do usprawnienia swojego zarz

ądzania

programem, w tym zarz

ądzania finansowego;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 66

▼B

h) komitet rozpatruje i zatwierdza wnioski dotycz

ące zmiany treści

programu transgranicznego.

Artykuł 111

Ustalenia w zakresie monitorowania

Instytucja zarz

ądzająca i wspólny komitet monitorujący czuwają

nad jako

ścią realizacji programu transgranicznego.

Instytucja zarz

ądzająca i wspólny komitet monitorujący monitorują

realizacj

ę programu poprzez odniesienie do wskaźników finansowych

i wska

źników, o których mowa w art. 94 ust. 1 lit. d).

Wymiana danych mi

ędzy Komisją a instytucjami, o których mowa

w art. 102, do celów monitorowania odbywa si

ę drogą elektroniczną.

Artykuł 112

Roczne i ko

ńcowe sprawozdania z realizacji programów

Najpó

źniej do dnia 30 czerwca każdego roku, instytucja zarządza-

ąca przedkłada Komisji roczne sprawozdanie z realizacji programu

transgranicznego, zatwierdzone przez wspólny komitet monitoruj

ący.

Pierwsze sprawozdanie roczne sk

łada się w drugim roku następującym

po przyj

ęciu programu.

Instytucja zarz

ądzająca przedstawia sprawozdanie końcowe z realizacji

programu transgranicznego najpó

źniej do dnia ►M1 31 marca piątego

roku

◄ następującego po ostatnim zobowiązaniu budżetowym.

Sprawozdania, o których mowa w ust. 1, zawieraj

ą następujące

informacje:

a) post

ępy w realizacji programu transgranicznego i priorytetów

w odniesieniu do postawionych im konkretnych, daj

ących się zwery-

fikowa

ć celów z podaniem danych ilościowych, o ile jest to

żliwe, i z wykorzystaniem wskaźników, o których mowa w art.

94 ust. 1 lit. d), na poziomie osi priorytetowych;

b) realizacja programu transgranicznego pod wzgl

ędem finansowym,

z podaniem dla ka

żdej osi priorytetowej:

▼M1

(i) wydatków poniesionych przez beneficjenta ko

ńcowego, zawar-

tych we wniosku o p

łatność przesłanym instytucji zarządza-

ącej i odpowiadającego mu wkładu publicznego;

▼B

(ii) ca

łkowitej kwoty płatności otrzymanych od Komisji i danych

ilo

ściowych dotyczących wskaźników finansowych, o których

mowa w art. 111 ust. 2; oraz

(iii) wydatków poniesionych przez podmiot odpowiedzialny za

dokonywanie p

łatności na rzecz beneficjentów;

c) kroki podj

ęte przez instytucję zarządzającą i wspólny komitet moni-

toruj

ący w celu zagwarantowania jakości i skuteczności realizacji,

w szczególno

ści:

(i)

środki w zakresie monitorowania i oceny, w tym sposoby zbie-
rania danych;

(ii) zestawienie

wszelkich

istotnych

problemów

napotkanych

w trakcie realizacji programu transgranicznego oraz wszelkich
podj

ętych środków, w tym, w stosownych przypadkach,

w odpowiedzi na uwagi zg

łoszone na podstawie art. 113;

(iii) wykorzystanie pomocy technicznej;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 67

▼B

środki podjęte w zakresie udostępniania i rozpowszechniania infor-
macji o programie transgranicznym;

e) istotne problemy zwi

ązane z przestrzeganiem przepisów prawa

wspólnotowego napotkane podczas realizacji programu transgranicz-
nego oraz podj

ęte środki zaradcze;

f) wykorzystanie pomocy uwolnionej w wyniku korekt finansowych,

o których mowa w art. 138, na rzecz instytucji zarz

ądzającej lub

innego organu administracji publicznej w okresie realizacji programu
transgranicznego;

g) w przypadku programów realizowanych na podstawie uzgodnie

przej

ściowych, o których mowa w art. 99, postępy w ich realizacji

w drodze zarz

ądzania dzielonego na całym terytorium objętym

programem transgranicznym.

W stosownych przypadkach, informacje, o których mowa w lit. a)

–

g) niniejszego ust

ępu, mogą być dostarczane w formie sumarycznej.

Nie ujmuje si

ę informacji, o których mowa w lit. c) i f), jeżeli

w stosunku do poprzedniego sprawozdania nie zasz

ły żadne zasadnicze

zmiany.

Komisja

informuje

ństwa uczestniczące o swojej opinii

w sprawie tre

ści rocznego sprawozdania z realizacji przedłożonego

przez instytucj

ę zarządzającą w ciągu trzech miesięcy od dnia jego

otrzymania. W przypadku sprawozdania ko

ńcowego dotyczącego

programu transgranicznego termin ten wynosi maksymalnie pi

ęć

miesi

ęcy od dnia otrzymania sprawozdania. W przypadku braku odpo-

wiedzi ze strony Komisji w przewidzianym terminie sprawozdanie
uznaje si

ę za przyjęte.

Artykuł 113

Roczna analiza programów

Co roku, po przed

łożeniu rocznego sprawozdania z realizacji,

o którym mowa w art. 112, Komisja i instytucja zarz

ądzająca dokonują

analizy post

ępu osiągniętego w realizacji programu transgranicznego,

najwa

żniejszych wyników osiągniętych w poprzednim roku, realizacji

programu pod wzgl

ędem finansowym oraz innych czynników pod

ątem usprawnienia realizacji programu.

Analizie mo

żna również poddać wszelkie aspekty działania systemu

zarz

ądzania i kontroli wymienione w ostatnim rocznym sprawozdaniu

z kontroli, o którym mowa w art. 105 ust. 1 lit. c) pkt (i).

Po dokonaniu analizy, o której mowa w ust. 1, Komisja mo

że

przekaza

ć państwom uczestniczącym i instytucji zarządzającej uwagi,

o których adresaci informuj

ą wspólny komitet monitorujący. Państwa

uczestnicz

ące informują Komisję o działaniach podjętych w odpowiedzi

na te uwagi.

P o d s e k c j a 3

O d p o w i e d z i a l n o

ś ć p a ń s t w u c z e s t n i c z ą c y c h i K o m i s j i

Artykuł 114

Zarz

ądzanie i kontrola

ństwa uczestniczące są odpowiedzialne za zarządzanie progra-

mami transgranicznymi i ich kontrol

ę, w szczególności poprzez:

a) dbanie, aby systemy zarz

ądzania i kontroli programów transgranicz-

nych by

ły ustanowione zgodnie z art. 101 i 105 oraz funkcjonowały

skutecznie;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 68

▼B

b) zapobieganie, wykrywanie i korygowanie nieprawid

łowości oraz

odzyskiwanie nienale

żnie wypłaconych kwot wraz z odsetkami

z tytu

łu zaległych płatności w stosownych przypadkach. Państwa

uczestnicz

ące zgłaszają te nieprawidłowości Komisji i informują ją

na bie

żąco o przebiegu postępowań administracyjnych i prawnych.

Bez uszczerbku dla odpowiedzialno

ści państw uczestniczących za

wykrywanie i korygowanie nieprawid

łowości oraz odzyskiwanie niena-

żnie wypłaconych kwot, instytucja certyfikująca zapewnia odzyskanie

od beneficjenta wiod

ącego wszelkich kwot wypłaconych w wyniku

nieprawid

łowości. Beneficjenci końcowi zwracają beneficjentowi

wiod

ącemu nienależnie wypłacone kwoty zgodnie z zawartą między

nimi umow

ą. Jeśli beneficjent wiodący nie zdoła odzyskać kwot od

beneficjenta ko

ńcowego, państwo uczestniczące, na którego terytorium

znajduje si

ę dany beneficjent końcowy, zwróci instytucji certyfikującej

kwot

ę nienależnie wypłaconą temu beneficjentowi końcowemu.

Artykuł 115

Opis systemów zarz

ądzania i kontroli

Przed p

łatnością zaliczkową, o której mowa w art. 128, państwo

łonkowskie, na którego terytorium ma siedzibę instytucja zarządza-

ąca, przedkłada Komisji opis systemów zarządzania i kontroli, obejmu-

ący w szczególności organizację niżej wymienionych instytucji

i obowi

ązujące w nich procedury:

a) instytucja zarz

ądzająca i certyfikująca oraz instytucje pośredniczące,

o których mowa w art. 102;

b) instytucja audytowa i inne podmioty przeprowadzaj

ące audyty na jej

odpowiedzialno

ść zgodnie z art. 102.

ństwo członkowskie, o którym mowa w ust. 1, przedkłada

Komisji nast

ępujące informacje dotyczące instytucji zarządzającej

i certyfikuj

ącej oraz każdej instytucji pośredniczącej:

a) opis powierzonych zada

ń;

b) schemat organizacyjny instytucji po

średniczącej, podział zadań

ędzy jej służbami lub w ramach poszczególnych służb oraz orien-

tacyjna liczba przydzielonych etatów;

c) procedury wyboru i zatwierdzania dzia

łań;

▼M1

d) procedury przyjmowania, weryfikacji i zatwierdzania wniosków

beneficjentów ko

ńcowych o refundację kosztów oraz procedury

zatwierdzania p

łatności, ich realizacji na rzecz beneficjentów końco-

wych i ksi

ęgowania na rachunkach;

▼B

e) procedury sporz

ądzania, poświadczania i przedkładania Komisji

wykazów wydatków;

f) odniesienie do pisemnych procedur ustanowionych do celów lit. c),

d) oraz e);

g) zasady kwalifikowalno

ści ustanowione przez państwa uczestniczące

i obowi

ązujące dla programu transgranicznego;

h) system prowadzenia szczegó

łowych zapisów księgowych dotyczą-

cych dzia

łań realizowanych w ramach całego programu transgranicz-

nego.

ństwo członkowskie, o którym mowa w ust. 1, przedkłada

Komisji

nast

ępujące informacje dotyczące instytucji audytowej

i innych podmiotów:

a) opis zada

ń i wzajemnych powiązań;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 69

▼B

b) schemat organizacyjny instytucji audytowej i ka

żdego podmiotu

bior

ącego udział w przeprowadzaniu audytów dotyczących programu

transgranicznego z podaniem sposobu zapewnienia niezale

żności,

orientacyjnej liczby przydzielonych etatów i kwalifikacji personelu;

c) procedury monitorowania wdra

żania zaleceń i środków naprawczych

wynikaj

ących ze sprawozdań z audytu;

d) w stosownych przypadkach, procedury sprawowania nadzoru nad

prac

ą podmiotów biorących udział w przeprowadzaniu audytów

dotycz

ących programu transgranicznego przez instytucję audytową;

e) procedury

przygotowania

rocznego

sprawozdania

kontroli

i deklaracji zamkni

ęcia.

Artykuł 116

Ocena systemów zarz

ądzania i kontroli

Do opisu, o którym mowa w art. 115, do

łącza się sprawozdanie

zawieraj

ące wyniki oceny utworzenia systemów i opinię na temat ich

zgodno

ści z art. 101 i 105. Jeżeli opinia zawiera zastrzeżenia,

w sprawozdaniu nale

ży określić wagę niedociągnięć. Dane państwo

uczestnicz

ące informuje Komisję o środkach naprawczych, które

zamierza podj

ąć, oraz o harmonogramie ich wdrożenia, a następnie

potwierdza,

że środki zostały wdrożone, a odnośne zastrzeżenia wyco-

fane.

Sprawozdanie i opini

ę, o których mowa w ust. 1, sporządza insty-

tucja audytowa lub podmiot publiczny lub prywatny funkcjonalnie
niezale

żny od instytucji zarządzającej i instytucji certyfikującej, które

wykonuj

ą swoje zadania z uwzględnieniem uznanych międzynarodo-

wych standardów audytu.

żeli dany system zarządzania i kontroli jest zasadniczo taki sam,

jak funkcjonuj

ący w odniesieniu do pomocy zatwierdzonej na podstawie

rozporz

ądzenia (WE) nr 1083/2006, do celów opracowania sprawoz-

dania i opinii, o których mowa w ust. 1, mo

żna wziąć pod uwagę

wyniki audytów przeprowadzonych przez audytorów krajowych lub
wspólnotowych dotycz

ących tego systemu.

Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, uznaje si

ę za przyjęte

i dokonuje si

ę płatności zaliczkowej w następujących okolicznościach:

a) w terminie dwóch miesi

ęcy od dnia otrzymania sprawozdania, jeżeli

żej wymieniona opinia nie zawiera zastrzeżeń i brak jest uwag ze

strony Komisji;

b) je

żeli opinia zawiera zastrzeżenia – w terminie dwóch miesięcy od

dnia przedstawienia Komisji potwierdzenia,

że środki naprawcze,

dotycz

ące kluczowych elementów systemów, zostały wdrożone

i po wycofaniu odno

śnych zastrzeżeń oraz przy braku uwag ze

strony Komisji.

Artykuł 117

Wymogi przy przej

ściu z uzgodnień przejściowych

W przypadku programu transgranicznego realizowanego zgodnie

z uzgodnieniami przej

ściowymi, o których mowa w art. 99, państwa

uczestnicz

ące, gdy są gotowe do stosowania przepisów wykonawczych,

o których mowa w art. 98 ust. 1, przedstawiaj

ą Komisji skorygowany

opis systemów zarz

ądzania i kontroli, do którego dołącza się skorygo-

wane sprawozdanie i opini

ę zgodnie z art. 116 ust. 1.

Gdy opinia zawiera zastrze

żenia, Komisja może podjąć decyzję

w sprawie modyfikacji programu, je

śli otrzymała potwierdzenie, że

środki naprawcze dotyczące kluczowych elementów systemów zostały
wdro

żone, a odnośne zastrzeżenia wycofane.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 70

▼B

Artykuł 118

Zawarcie

uzgodnie

ędzy

ństwami

uczestnicz

ącymi

i powiadamianie o nich

Oprócz informacji wymienionych w art. 115 ust. 2 i 3 opis systemów
zarz

ądzania i kontroli zawiera uzgodnienia dokonane między państwami

uczestnicz

ącymi w celu umożliwienia instytucji zarządzającej, instytucji

certyfikuj

ącej i instytucji audytowej wykonywania obowiązków wyni-

kaj

ących z niniejszego rozporządzenia i zapewnienia wypełniania przez

ństwa uczestniczące obowiązków w zakresie odzyskiwania niena-

żnie dokonanych płatności zgodnie z art. 114 ust. 2.

Uzgodnienia te wraz z przepisami dotycz

ącymi zasad i procedur udzie-

lania zamówie

ń publicznych, o których mowa w art. 121, są ujęte

w pisemnej umowie zawartej mi

ędzy państwami uczestniczącymi

i do

łączonej do opisu systemów zarządzania i kontroli, o których

mowa w art. 115.

Artykuł 119

Obowi

ązki Komisji

Komisja upewnia si

ę, zgodnie z procedurą określoną w art. 116,

że państwa uczestniczące utworzyły systemy zarządzania i kontroli
zgodne z art. 101 i 105 oraz na podstawie rocznych sprawozda

z kontroli i rocznej opinii instytucji audytowej, o których mowa
w art. 105 ust. 1 lit. c), a tak

że jej własnych audytów, że systemy te

skutecznie funkcjonuj

ą w okresie wdrażania programów transgranicz-

nych.

Bez uszczerbku dla audytów przeprowadzonych przez pa

ństwa

uczestnicz

ące, urzędnicy Komisji lub jej upoważnieni przedstawiciele

mog

ą przeprowadzać, w celu weryfikacji skutecznego działania

systemów zarz

ądzania i kontroli, audyty na miejscu, które mogą obej-

mowa

ć audyty działań ujętych w programach transgranicznych, po

powiadomieniu o nich z wyprzedzeniem co najmniej dziesi

ęciu dni

roboczych z wyj

ątkiem pilnych przypadków. W takich audytach mogą

uczestniczy

ć urzędnicy lub upoważnieni przedstawiciele państw uczest-

nicz

ących.

Urz

ędnicy Komisji lub jej upoważnieni przedstawiciele, dysponujący

odpowiednimi uprawnieniami do przeprowadzania audytów na miejscu,
maj

ą dostęp do ksiąg i innych dokumentów, w tym dokumentów

i metadanych sporz

ądzonych lub otrzymanych i zapisanych na nośni-

kach

elektronicznych,

dotycz

ących

wydatków

finansowanych

z funduszy Wspólnoty.

Powy

ższe uprawnienia audytowe nie wpływają na stosowanie przepisów

prawa krajowego, które zastrzegaj

ą niektóre działania dla podmiotów

specjalnie wyznaczonych na mocy ustawodawstwa krajowego.

Komisja mo

że zażądać od państwa uczestniczącego przeprowa-

dzenia audytu na miejscu w celu weryfikacji skuteczno

ści funkcjono-

wania systemów lub prawid

łowości jednej lub kilku transakcji. Urzęd-

nicy Komisji lub jej upowa

żnieni przedstawiciele mogą brać udział

w takich audytach.

Artykuł 120

Wspó

łpraca z instytucjami audytowymi

Komisja wspó

łpracuje z instytucjami audytowymi programów transgra-

nicznych w celu koordynowania ich planów i metod przeprowadzania
audytów oraz dokonuje niezw

łocznej wymiany wyników przeprowadzo-

nych audytów systemów zarz

ądzania i kontroli w celu możliwie najlep-

szego wykorzystania zasobów i unikni

ęcia zbędnego powielania prac.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 71

▼B

Komisja i instytucja audytowa odbywaj

ą regularne spotkania, co

najmniej raz do roku, chyba

że uzgodniono inaczej, w celu wspólnej

analizy rocznego sprawozdania z kontroli i opinii przedstawianych na
podstawie art. 105 oraz wymiany pogl

ądów w innych kwestiach doty-

ących usprawniania zarządzania programami transgranicznymi i ich

kontroli.

Artykuł 121

Zamówienia

▼M1

Procedury udzielenia zamówie

ń na usługi, dostawy i roboty

budowlane przeprowadza si

ę zgodnie z przepisami tytułu IV części 2

rozdzia

łu 3 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002 i tytułu III

ęści 2 rozdziału 3 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 2342/2002

oraz decyzji Komisji C(2007) 2034 w sprawie zasad i procedur maj

ą-

cych zastosowanie do zamówie

ń na usługi, dostawy i roboty budowlane

finansowane z bud

żetu ogólnego Wspólnot Europejskich do celów

wspó

łpracy z państwami trzecimi, z wyłączeniem sekcji II.8.2.

Przepisy te stosuje si

ę w ramach całego obszaru objętego programem

transgranicznym, zarówno na terytoriach pa

ństw członkowskich, jak

i krajów beneficjentów.

▼B

Przepisy ust. 1 s

ą ujęte w pisemnych uzgodnieniach zawartych

ędzy państwami uczestniczącymi, o których mowa w art. 118.

W przypadku programów transgranicznych realizowanych na

podstawie uzgodnie

ń przejściowych, o których mowa w art. 99, prze-

pisy ust. 1 nie maj

ą zastosowania do części programu realizowanej na

terytorium pa

ństw członkowskich, chyba że uczestniczące państwa

łonkowskie zdecydują inaczej.

P o d s e k c j a 4

Z a r z

ą d z a n i e f i n a n s o w e

Artykuł 122

Wspólne zasady dotycz

ące płatności

Komisja dokonuje p

łatności wkładu Wspólnoty zgodnie ze środ-

kami bud

żetowymi. Każdą płatność księguje się na koncie najwcześniej

otwartego zobowi

ązania budżetowego.

łatności dokonuje się w formie płatności zaliczkowej, płatności

okresowych oraz p

łatności salda końcowego. Płatności dokonuje się na

rzecz instytucji wyznaczonej przez pa

ństwa uczestniczące.

Nie pó

źniej niż do dnia 30 kwietnia każdego roku instytucja

certyfikuj

ąca przesyła Komisji tymczasową prognozę dotyczącą praw-

dopodobnych wniosków o p

łatność na bieżący i kolejny rok budżetowy.

Wszelka

korespondencja

dotycz

ąca transakcji finansowych,

wymieniana mi

ędzy Komisją a instytucjami i podmiotami wyznaczo-

nymi przez pa

ństwa uczestniczące odbywa się drogą elektroniczną.

W przypadkach dzia

łania siły wyższej, a w szczególności nieprawidło-

wego funkcjonowania wspólnego systemu komputerowego lub braku
trwa

łego połączenia, instytucja certyfikująca może przekazać wykaz

wydatków oraz wniosek o p

łatność w formie drukowanej.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 72

▼B

Artykuł 123

Wspólne zasady obliczania p

łatności okresowych oraz wypłaty salda

ńcowego

łatności okresowe oraz płatności salda końcowego oblicza się przy

zastosowaniu poziomu wspó

łfinansowania dla każdej osi priorytetowej

kwalifikowalnych

wydatków

wskazanych

ramach

tej

osi

w ka

żdym wykazie wydatków poświadczonym przez instytucję certyfi-

kuj

ącą.

ład Wspólnoty realizowany poprzez płatności okresowe oraz płat-

ści salda końcowego nie przekracza jednak wkładu publicznego

i maksymalnej kwoty pomocy z funduszy wspólnotowych dla ka

żdej

osi priorytetowej okre

ślonych w decyzji Komisji o zatwierdzeniu

programu transgranicznego.

Artykuł 124

Wykaz wydatków

Wszystkie wykazy wydatków zawieraj

ą, dla każdej osi prioryte-

towej, ca

łkowitą kwotę wydatków kwalifikowalnych zgodnie z art. 89

poniesionych przez beneficjentów w trakcie realizacji dzia

łania oraz

odpowiadaj

ący im wkład publiczny wypłacony lub należny do wypłaty

na rzecz beneficjentów ko

ńcowych zgodnie z warunkami regulującymi

stosowanie wk

ładu publicznego. Wydatki poniesione przez benefi-

cjentów ko

ńcowych są potwierdzone opłaconymi fakturami lub doku-

mentami ksi

ęgowymi o równorzędnej wartości dowodowej.

▼M1

W przypadku gdy wk

ład funduszy wspólnotowych jest obliczany

w odniesieniu do wydatków publicznych okre

ślonych w art. 90 ust. 2,

żadne informacje dotyczące wydatków innych niż wydatki publiczne nie
wp

ływają na należną kwotę obliczaną na podstawie wniosku o płatność.

▼B

Artykuł 125

Kumulacja p

łatności zaliczkowej i płatności okresowych

Przepisy okre

ślone w art. 40 ust. 5 stosuje się z uwzględnieniem

niezb

ędnych zmian.

▼M1

Artykuł 126

Niepodzielno

ść płatności na rzecz beneficjentów końcowych

Przepisy okre

ślone w art. 40 ust. 9 stosuje się z uwzględnieniem

niezb

ędnych zmian.

▼B

Artykuł 127

Stosowanie euro

Kwoty okre

ślone w programach transgranicznych przedstawianych

przez pa

ństwa uczestniczące, poświadczone wykazy wydatków, wnioski

o p

łatność oraz wydatki wymieniane w rocznym i końcowym sprawoz-

daniu z realizacji s

ą denominowane w euro.

Decyzje Komisji dotycz

ące programów transgranicznych oraz

zobowi

ązania Komisji i płatności przez nią dokonywane są denomino-

wane i realizowane w euro.

Beneficjenci wiod

ący dla projektów obejmujących beneficjentów

ńcowych w państwach uczestniczących, które nie przyjęły euro jako

obowi

ązującego środka płatniczego w dniu sporządzenia wniosku

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 73

▼B

o p

łatność, przeliczają kwoty wydatków poniesionych w walucie

krajowej na euro.

▼M1

Kwoty te przelicza si

ę na euro z wykorzystaniem stosowanego przez

Komisj

ę miesięcznego księgowego kursu wymiany obowiązującego

w miesi

ącu, w którym beneficjent końcowy zgłasza wydatki kontro-

lerom, o których mowa w art. 108. Kurs ten Komisja publikuje co
miesi

ąc w mediach elektronicznych.

▼B

Kiedy dane pa

ństwo uczestniczące przyjmuje euro jako obowiązu-

ący środek płatniczy, procedura przeliczania określona w ust. 3 stosuje

ę w dalszym ciągu do wszystkich wydatków zaksięgowanych przez

instytucj

ę certyfikującą przed dniem wejścia w życie stałego kursu

wymiany waluty krajowej na euro.

Artykuł 128

łatność zaliczkowa

Po przyj

ęciu przez Komisję decyzji zatwierdzającej program trans-

graniczny i zaakceptowaniu sprawozdania, o którym mowa w art. 116,
Komisja przekazuje podmiotowi wyznaczonemu przed pa

ństwa uczest-

nicz

ące jedną płatność zaliczkową.

łatność zaliczkowa wynosi

►M1 50 % ◄ wartości pierwszych

trzech zobowi

ązań budżetowych w ramach programu.

łatność zaliczkowa może być wypłacona w dwóch ratach, o ile jest to

wymagane ze wzgl

ędu na dostępność zobowiązania budżetowego.

łkowita kwota wypłacona w ramach płatności zaliczkowej jest

zwracana Komisji przez podmiot wyznaczony przez pa

ństwo uczestni-

ące, jeżeli w terminie dwudziestu czterech miesięcy od dnia wypła-

cenia przez Komisj

ę pierwszej raty płatności zaliczkowej nie zostanie

wys

łany żaden wniosek o płatność w ramach programu transgranicz-

nego.

Artykuł 129

Odsetki

Przepisy okre

ślone w art. 36 stosuje się z uwzględnieniem niezbędnych

zmian.

Artykuł 130

Rozliczenie

Kwota wyp

łacona w ramach płatności zaliczkowej zostaje w pełni

wyksi

ęgowana z ksiąg Komisji z chwilą zamknięcia programu trans-

granicznego zgodnie z art. 133.

Artykuł 131

Warunki dopuszczalno

ści wniosków o płatność

żda płatność okresowa dokonywana przez Komisję jest uzależ-

niona od spe

łnienia następujących warunków:

a) Komisji przes

łano wniosek o płatność oraz wykaz wydatków

zgodnie z art. 124;

b) w ca

łym okresie dla każdej osi priorytetowej Komisja nie wypłaciła

kwoty wy

ższej niż maksymalna kwota pomocy z funduszy Wspól-

noty, okre

ślona w decyzji Komisji o przyjęciu programu transgra-

nicznego;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 74

▼B

c) instytucja zarz

ądzająca przesłała Komisji najnowsze roczne sprawoz-

danie z realizacji zgodnie z art. 112;

d) Komisja nie wyda

ła uzasadnionej opinii na mocy art. 226 Traktatu

w sprawie naruszenia odnosz

ącego się do jednego lub kilku działań,

dla

których

zadeklarowano

wydatki

odno

śnym wniosku

o p

łatność.

W przypadku niespe

łnienia jednego lub kilku z warunków,

o których mowa w ust. 1, pa

ństwo uczestniczące i instytucja certyfiku-

ąca są informowane o tym przez Komisję w terminie jednego miesiąca

w celu umo

żliwienia im podjęcia niezbędnych kroków zaradczych.

Artykuł 132

Termin przedstawiania wniosków o p

łatność i terminy płatności

W miar

ę możliwości, instytucja certyfikująca przesyła Komisji

trzy razy do roku wnioski o p

łatności okresowe dla każdego programu

transgranicznego. Aby Komisja mog

ła dokonać płatności w bieżącym

roku, wniosek o p

łatność należy złożyć najpóźniej w dniu 31 paździer-

nika.

Z zastrze

żeniem dostępności środków oraz niezawieszenia płat-

ści zgodnie z art. 136, Komisja dokonuje płatności okresowej nie

pó

źniej niż dwa miesiące od dnia zarejestrowania przez nią wniosku

o p

łatność spełniającego warunki, o których mowa w art. 131.

Artykuł 133

Warunki p

łatności salda końcowego

Komisja dokonuje p

łatności salda końcowego, pod warunkiem że:

a) instytucja certyfikuj

ąca przesłała do dnia 31 marca piątego roku

nast

ępującego po ostatnim zobowiązaniu finansowym wniosek

o p

łatność zawierający następujące dokumenty:

(i) wniosek o p

łatność salda końcowego i wykaz wydatków

zgodnie z art. 124;

(ii) ko

ńcowe sprawozdanie z realizacji programu transgranicznego,

w tym informacje okre

ślone w art. 112;

(iii) deklaracj

ę zamknięcia, o której mowa w art. 105 ust. 1 lit. d);

oraz

b) Komisja nie wyda

ła uzasadnionej opinii na mocy art. 226 Traktatu

w sprawie naruszenia odnosz

ącego się do jednego lub kilku działań,

dla

których

zadeklarowano

wydatki

odno

śnym wniosku

o p

łatność.

Nieprzes

łanie Komisji któregokolwiek z dokumentów wymienio-

nych w ust. 1 automatycznie skutkuje anulowaniem salda ko

ńcowego

zgodnie z art. 137.

Komisja informuje pa

ństwa uczestniczące o swojej opinii na temat

deklaracji zamkni

ęcia w ciągu pięciu miesięcy od dnia jej otrzymania.

Deklaracj

ę zamknięcia uznaje się za przyjętą w przypadku braku uwag

ze strony Komisji w terminie pi

ęciu miesięcy.

Z zastrze

żeniem dostępności środków, Komisja dokonuje wypłaty

salda ko

ńcowego w terminie nieprzekraczającym czterdziestu pięciu dni

od pó

źniejszego z następujących terminów:

a) dnia przyj

ęcia przez nią sprawozdania końcowego zgodnie z art.

112; oraz

b) dnia zaakceptowania deklaracji zamkni

ęcia.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 75

▼B

Nie naruszaj

ąc przepisów ust. 6, saldo zobowiązań budżetowych

zostaje anulowane po up

ływie dwunastu miesięcy od płatności salda

ńcowego. Program transgraniczny uważa się za zamknięty z chwilą

zaistnienia nast

ępujących zdarzeń:

a) p

łatności salda końcowego określonego przez Komisję na podstawie

dokumentów, o których mowa w ust. 1;

b) przes

łania noty debetowej na kwoty nienależnie wypłacone

ństwom uczestniczącym przez Komisję w odniesieniu do danego

programu transgranicznego;

c) anulowania salda ko

ńcowego zobowiązania budżetowego.

Komisja informuje pa

ństwa uczestniczące o dniu zamknięcia programu

transgranicznego w terminie dwóch miesi

ęcy.

Niezale

żnie od wyników audytów przeprowadzanych przez

Komisj

ę lub Europejski Trybunał Obrachunkowy, saldo końcowe

programu transgranicznego wyp

łacone przez Komisję może zostać

skorygowane w ci

ągu dziewięciu miesięcy od dnia jego wypłaty lub,

w przypadku gdy zachodzi konieczno

ść zwrotu ujemnego salda przez

ństwa uczestniczące, w ciągu dziewięciu miesięcy od dnia wysta-

wienia noty debetowej. Taka korekta salda nie ma wp

ływu na dzień

zamkni

ęcia programu transgranicznego, o którym mowa w ust. 5.

Artykuł 134

Dost

ępność dokumentów

Nie naruszaj

ąc zasad obowiązujących w odniesieniu do pomocy

ństwa na mocy art. 87 Traktatu, instytucja zarządzająca dba, aby

dokumenty uzupe

łniające dotyczące wydatków i audytów w ramach

danego programu transgranicznego by

ły przechowywane do wglądu

Komisji i Trybuna

łowi Obrachunkowemu przez okres trzech lat nastę-

puj

ących po zamknięciu programu transgranicznego zgodnie z art. 133

ust. 5.

Termin ten zostanie zawieszony w przypadku post

ępowania prawnego

lub na nale

życie uzasadniony wniosek Komisji.

Dokumenty przechowuje si

ę w postaci oryginałów lub kopii

świadczonych za zgodność z oryginałem na powszechnie akceptowa-

nych no

śnikach danych.

Instytucja zarz

ądzająca prowadzi rejestr podmiotów będących

w posiadaniu dokumentów uzupe

łniających dotyczących wydatków

i kontroli obejmuj

ących:

a) dokumenty odnosz

ące się do poniesionych i zgłoszonych wydatków

szczególnych

oraz

łatności dokonanych w ramach pomocy

wymaganych

wystarczaj

ącej

ścieżki

audytu

wraz

z dokumentami stanowi

ącymi dowód dostawy współfinansowanych

produktów lub us

ług;

b) sprawozdania i dokumenty odnosz

ące się do kontroli przeprowadzo-

nych przez podmioty, o których mowa w art. 102.

Instytucja zarz

ądzająca dba, aby dokumenty, o których mowa

w ust. 1, by

ły udostępniane do kontroli, a odpowiednie wyciągi

i kopie dostarczane osobom i podmiotom upowa

żnionym do ich otrzy-

mywania, mi

ędzy innymi upoważnionemu personelowi instytucji zarzą-

dzaj

ącej, instytucji certyfikującej, instytucji pośredniczących i instytucji

audytowej oraz upowa

żnionym urzędnikom Wspólnoty i ich upoważ-

nionym przedstawicielom.

Co najmniej ni

żej wymienione nośniki uznaje się za powszechnie

akceptowane no

śniki danych, o których mowa w ust. 2:

a) kserokopie dokumentów oryginalnych;

b) mikrofisze dokumentów oryginalnych;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 76

▼B

c) wersje elektroniczne dokumentów oryginalnych;

d) dokumenty istniej

ące wyłącznie w wersji elektronicznej.

Procedura po

świadczania zgodności dokumentów przechowywa-

nych wy

łącznie na powszechnie akceptowanych nośnikach danych

z dokumentem oryginalnym jest ustanawiana przez organy krajowe
i gwarantuje,

że wersje te są zgodne z krajowymi wymogami prawnymi

i mo

żna się na nich oprzeć do celów audytu.

żeli dokumenty istnieją wyłącznie w wersji elektronicznej,

systemy komputerowe, w których przechowywane s

ą wersje elektro-

niczne, musz

ą spełniać normy bezpieczeństwa gwarantujące, że doku-

menty te s

ą zgodne z krajowymi wymogami prawnymi i można się na

nich oprze

ć do celów audytu.

Artykuł 135

Wstrzymanie biegu terminu p

łatności

Bieg terminu p

łatności może zostać przerwany przez delegowa-

nego urz

ędnika zatwierdzającego w rozumieniu rozporządzenia (WE,

Euratom) nr 1605/2002 na okres nieprzekraczaj

ący sześciu miesięcy,

w przypadku gdy:

a) w sprawozdaniu krajowego lub wspólnotowego podmiotu przepro-

wadzaj

ącego audyt znajdują się dowody sugerujące istotne wady

funkcjonowania systemów zarz

ądzania i kontroli;

b) delegowany urz

ędnik zatwierdzający musi przeprowadzić dodatkową

weryfikacj

ę po uzyskaniu informacjach sugerujących, że wydatek

ęty w poświadczonym wykazie wydatków związany jest

z powa

żną nieprawidłowością, która nie została naprawiona.

ństwa uczestniczące i instytucja certyfikująca są niezwłocznie

informowane o przyczynach wstrzymania biegu terminu p

łatności.

Wstrzymanie ustaje po podj

ęciu przez państwo uczestniczące niezbęd-

nych

środków.

Artykuł 136

Zawieszenie p

łatności

Komisja mo

że zawiesić całość lub część płatności okresowych na

poziomie osi priorytetowych lub programów, w przypadku gdy:

a) w systemie zarz

ądzania i kontroli programu istnieje poważna wada

maj

ąca wpływ na rzetelność procedury poświadczania płatności,

w odniesieniu do której nie podj

ęto środków naprawczych; lub

b) wydatek uj

ęty w poświadczonym wykazie wydatków jest związany

z powa

żną nieprawidłowością, która nie została skorygowana; lub

c) pa

ństwa uczestniczące poważnie naruszają zobowiązania wynikające

z art. 114.

Komisja mo

że podjąć decyzję o zawieszeniu całości lub części

łatności okresowych po umożliwieniu państwom uczestniczącym

przedstawienia uwag w terminie dwóch miesi

ęcy.

Komisja znosi zawieszenie ca

łości lub części płatności okres-

owych, w przypadku gdy pa

ństwa uczestniczące podjęły niezbędne

środki umożliwiające zniesienie zawieszenia. W razie niepodjęcia
przez pa

ństwa uczestniczące wymaganych środków, Komisja może

podj

ąć decyzję o anulowaniu całości lub części wkładu Wspólnoty na

rzecz programu transgranicznego zgodnie z art. 138.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 77

▼B

Artykuł 137

Automatyczne anulowanie zobowi

ązań

Automatyczne i ostateczne anulowanie ka

żdej części zobowiązań budże-

towych w ramach programu transgranicznego odbywa si

ę zgodnie

z zasadami okre

ślonymi w art. 166 ust. 3 rozporządzenia (WE,

Euratom) nr 1605/2002.

Artykuł 138

Korekty finansowe i nieprawid

łowości

Do celów korekt finansowych odpowiednie przepisy zawarte

w art. 98, 99, 100, 101 i 102 rozporz

ądzenia (WE) nr 1083/2006 stosuje

ę z uwzględnieniem niezbędnych zmian.

W odniesieniu do nieprawid

łowości odpowiednie przepisy zawarte

w art. 27

–34 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 (

) ustanawia-

ącego przepisy wykonawcze do rozporządzenia (WE) nr 1083/2006

rozporz

ądzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego

i Rady stosuje si

ę z uwzględnieniem niezbędnych zmian.

S e k c j a 3

P r o g r a m y

t r a n s g r a n i c z n e

m i

ę d z y

k r a j a m i

b e n e f i c j e n t a m i

P o d s e k c j a 1

S y s t e m y z a r z

ą d z a n i a i k o n t r o l i

Artykuł 139

Struktury i instytucje

W ramach ka

żdego programu transgranicznego każdy uczestni-

ący kraj beneficjent ustanawia strukturę operacyjną dla części

programu dotycz

ącej danego kraju.

Do obowi

ązków struktur operacyjnych należy przygotowanie

programów transgranicznych zgodnie z art. 91.

Struktury operacyjne uczestnicz

ących krajów beneficjentów ściśle

wspó

łpracują w programowaniu i realizacji odpowiedniego programu

transgranicznego.

W odniesieniu do ka

żdego programu transgranicznego pomiędzy

krajami beneficjentami odpowiednie struktury operacyjne powo

łują

wspólny sekretariat techniczny w celu wspomagania struktur operacyj-
nych i wspólnego komitetu monitoruj

ącego, o którym mowa w art. 142,

w wykonywaniu odpowiednich obowi

ązków.

Wspólny sekretariat techniczny mo

że mieć placówki w każdym

z pa

ństw uczestniczących.

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego struktury opera-

cyjne

wykonuj

ą zadania i obowiązki zapisane w art. 28

z uwzgl

ędnieniem niezbędnych zmian. Dodatkowo stosuje się następu-

ące przepisy:

a) struktury operacyjne w ka

żdym kraju beneficjencie uczestniczącym

w programie obejmuj

ą jedną agencję wdrażającą, którą powołuje się

ramach

administracji

krajowej

lub

pod

jej

bezpo

średnim

nadzorem;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 78

(

) Dz.U. L 371 z 27.12.2006, str. 1.

▼B

b) krajowy urz

ędnik zatwierdzający w każdym kraju beneficjencie

uczestnicz

ącym w programie, po konsultacji z narodowym koordy-

natorem ds. IPA, wyznacza urz

ędnika zatwierdzającego programu,

który kieruje prac

ą agencji wdrażającej.

Urz

ędnicy zatwierdzający programu są urzędnikami administracji

publicznej krajów beneficjentów. S

ą oni odpowiedzialni za działal-

ść agencji wdrażającej;

▼M1

c) w odniesieniu do cz

ęści programu transgranicznego, dotyczącej

danego kraju, agencja wdra

żająca odpowiada za procedury przetar-

gowe,

procedury

udzielania

zamówie

ń, płatności, księgowość

i sprawozdawczo

ść finansową dotyczącą zamówień na usługi,

dostawy i roboty budowlane oraz za procedury udzielania zamówie

ń,

łatności, księgowość i sprawozdawczość finansową w zakresie

dotacji.

▼B

W stosownych przypadkach stosuje si

ę przepisy określone w art. 76

z uwzgl

ędnieniem niezbędnych zmian.

▼M1

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego zadania i obowiązki

struktur operacyjnych okre

ślają odnośne programy transgraniczne.

▼B

Artykuł 140

Rola Komisji w wyborze dzia

łań

W przypadku zarz

ądzania scentralizowanego Komisja:

▼M1

a) zatwierdza kryteria wyboru dzia

łań finansowanych w ramach

programu transgranicznego, w tym dzia

łań określonych poza zapro-

szeniami do sk

ładania wniosków zgodnie z art. 95 ust. 1;

▼B

b) zatwierdza zaproszenia do sk

ładania wniosków i pakiety aplikacyjne

(przewodniki dla wnioskodawców) przed publikacj

ą zaproszeń;

c) w stosownych przypadkach, zatwierdza sk

ład komitetu sterującego,

któremu powierzono wybór dzia

łań;

d) formalnie potwierdza dzia

łania wybrane przez wspólny komitet

monitoruj

ący, o którym mowa w art. 142. We wszystkich przypad-

kach Komisja zachowuje prawo do ostatecznego zatwierdzenia dzia-

łania wybranego do finansowania.

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego prawo Komisji do

przeprowadzania kontroli ex ante w odniesieniu do wyboru działań
okre

śla decyzja Komisji w sprawie przyznania uprawnień w zakresie

zarz

ądzania zgodnie z art. 14 ust. 3.

P o d s e k c j a 2

O c e n a i m o n i t o r o w a n i e

Artykuł 141

Ocena

Artyku

ł 109 stosuje się z uwzględnieniem niezbędnych zmian. Jednakże

w przypadku zarz

ądzania scentralizowanego przeprowadzanie ocen,

o których mowa w art. 109 ust. 3, nale

ży do obowiązków Komisji.

W tym przypadku nie maj

ą zastosowania przepisy, o których mowa

w art. 109 ust. 4 i 5.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 79

▼B

W przypadku programów transgranicznych pomi

ędzy krajami benefi-

cjentami o potrzebie przeprowadzenia oceny ex ante, o której mowa
w

art.

109

ust.

decyduje

Komisja

porozumieniu

z uczestnicz

ącymi krajami beneficjentami, przy uwzględnieniu funduszy

wspólnotowych przeznaczonych na dany program oraz zgodnie z zasad

proporcjonalno

ści. Ocena ex ante może być przeprowadzona przy

wsparciu ze strony Komisji.

▼M1

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego Komisja może przepro-

wadza

ć wszelkie oceny ad hoc, jakie uzna za konieczne.

▼B

Artykuł 142

Wspólny komitet monitoruj

ący

W przypadku programów transgranicznych pomi

ędzy krajami

beneficjentami kraje uczestnicz

ące powołują wspólny komitet monitoru-

ący dla programu transgranicznego. Komitet ten pełni rolę sektorowego

komitetu monitoruj

ącego, o którym mowa w art. 59. Na zasadzie

odst

ępstwa od art. 59 ust. 1 wspólny komitet monitorujący ustanawia

ę w ciągu trzech miesięcy od dnia wejścia w życie pierwszego poro-

zumienia finansowego dotycz

ącego programu.

Wspólny komitet monitoruj

ący zbiera się co najmniej dwa razy do roku

z inicjatywy pa

ństw uczestniczących lub z inicjatywy Komisji.

żdy wspólny komitet monitorujący sporządza własny regulamin

zgodnie z okre

ślonym przez Komisję mandatem wspólnego komitetu

monitoruj

ącego oraz z instytucjonalnym, prawnym i finansowym

porz

ądkiem państw uczestniczących, w celu wypełniania zadań zgodnie

z niniejszym rozporz

ądzeniem. Komitet przyjmuje ten regulamin.

Komitetowi monitoruj

ącemu przewodniczy przedstawiciel jednego

z pa

ństw uczestniczących.

żde państwo uczestniczące wyznacza swoich przedstawicieli, w tym

przedstawicieli struktury operacyjnej odpowiedzialnej za program,
którzy reprezentuj

ą je we wspólnym komitecie monitorującym. Przy

ustalaniu sk

ładu wspólnego komitetu monitorującego bierze się pod

uwag

ę przepisy art. 87.

Komisja uczestniczy w pracach wspólnego komitetu monitoruj

ą-

cego, pe

łniąc rolę doradczą.

Wspólny komitet monitoruj

ący upewnia się co do skuteczności

jako

ści

realizacji

programu

transgranicznego

zgodnie

z nast

ępującymi przepisami:

a) analizuje i zatwierdza kryteria wyboru dzia

łań finansowanych

w ramach programu transgranicznego i zatwierdza wszelkie zmiany
tych kryteriów zgodnie z potrzebami programowania;

b) dokonuje okresowego przegl

ądu postępów na drodze do osiągnięcia

konkretnych celów programu transgranicznego na podstawie doku-
mentów przedk

ładanych przez struktury operacyjne państw uczestni-

ących;

c) analizuje wyniki realizacji programu, w szczególno

ści osiągnięcie

celów okre

ślonych dla każdej osi priorytetowej oraz oceny,

o których mowa w art. 57 ust. 4 i art. 141;

d) analizuje i zatwierdza roczne i ko

ńcowe sprawozdania z realizacji,

o których mowa w art. 144;

e) otrzymuje informacje, w stosownych przypadkach, na temat rocz-

nych sprawozda

ń audytowych, o których mowa w art. 29 ust. 2

lit. b) tiret pierwsze, oraz wszelkich innych uwag, które Komisja
mo

że wnieść po zbadaniu tych sprawozdań;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 80

▼B

f) odpowiada za wybór dzia

łań, lecz może delegować tę funkcję na

rzecz komitetu steruj

ącego;

g) mo

że proponować przeprowadzanie wszelkiego rodzaju przeglądów

lub analiz programu transgranicznego mog

ących przyczynić się do

osi

ągnięcia celów, o których mowa w art. 86 ust. 2, lub do uspraw-

nienia swego zarz

ądzania programem, w tym zarządzania finanso-

wego;

h) analizuje i zatwierdza wszelkie wnioski dotycz

ące zmiany treści

programu transgranicznego.

Artykuł 143

Podzia

ł zadań między strukturami operacyjnymi a wspólnym

komitetem monitoruj

ącym

Struktury operacyjne pa

ństw uczestniczących i wspólny komitet moni-

toruj

ący zapewniają odpowiednią jakość realizacji programu transgra-

nicznego. Prowadz

ą monitorowanie pod kątem wskaźników, o których

mowa w art. 94 ust. 1 lit. d) oraz, w przypadku zarz

ądzania zdecen-

tralizowanego, wska

źników finansowych określonych w programie

transgranicznym.

Artykuł 144

Roczne i ko

ńcowe sprawozdania z realizacji programów

Struktury

operacyjne

krajów

beneficjentów

uczestnicz

ących

w programie transgranicznym przesy

łają Komisji i odpowiednim naro-

dowym koordynatorom ds. IPA roczne i ko

ńcowe sprawozdanie

z realizacji programu transgranicznego po przeanalizowaniu ich przez
wspólny komitet monitoruj

ący.

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego sprawozdania przesyła

ę również odpowiednim krajowym urzędnikom zatwierdzającym.

Sprawozdanie roczne sk

łada się do dnia 30 czerwca każdego roku, a po

raz pierwszy w drugim roku nast

ępującym po przyjęciu programu trans-

granicznego.

Sprawozdanie ko

ńcowe składa się najpóźniej 6 miesięcy po zamknięciu

programu transgranicznego.

Sprawozdania, o których mowa w ust. 1, zawieraj

ą następujące

informacje:

a) post

ęp osiągnięty w realizacji programu transgranicznego i osi prio-

rytetowych w odniesieniu do konkretnych, daj

ących się zweryfi-

kowa

ć celów, w ujęciu ilościowym, o ile jest to możliwe,

i z wykorzystaniem wska

źników, o których mowa w art. 94 ust. 1

lit. d), na poziomie osi priorytetowej;

b) szczegó

ły dotyczące realizacji programu transgranicznego pod

wzgl

ędem finansowym;

c) kroki podj

ęte przez struktury operacyjne lub wspólny komitet moni-

toruj

ący w celu zagwarantowania jakości i skuteczności realizacji

programu, w szczególno

ści:

(i)

środki w zakresie monitorowania i oceny, w tym sposób zbie-
rania danych;

(ii) wykaz istotnych problemów napotkanych w trakcie realizacji

programu transgranicznego oraz podj

ętych środków;

(iii) wykorzystanie pomocy technicznej;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 81

▼B

środki w zakresie udostępniania i rozpowszechniania informacji
o programie transgranicznym.

W stosownych przypadkach informacje, o których mowa w lit. a)

–

d) niniejszego ust

ępu, mogą być dostarczane w formie zbiorczej.

Informacje, o których mowa w lit. b), podaje si

ę w sprawozdaniach

jedynie w przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego.

Informacji, o których mowa w lit. c), nie podaje si

ę w sprawozdaniach,

żeli nie zaszły żadne zasadnicze zmiany w stosunku do poprzedniego

sprawozdania.

P o d s e k c j a 3

Z a r z

ą d z a n i e f i n a n s o w e

Artykuł 145

Dotacje

Po dokonaniu wyboru wspólnych dzia

łań zgodnie z art. 95 struktury

operacyjne, w przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego, i Komisja,

w przypadku zarz

ądzania scentralizowanego, przyznają dotację benefi-

cjentowi wiod

ącemu zainteresowanego kraju beneficjenta uczestniczą-

cego w programie.

Artykuł 146

Obowi

ązujące zasady

W przypadku zarz

ądzania zdecentralizowanego stosuje się przepisy art.

79 ust. 1, 2 i 3 oraz art. 80.

TYTU

Ł III

KOMPONENTY

DOTYCZ

ĄCE

ROZWOJU

REGIONALNEGO

I ROZWOJU ZASOBÓW LUDZKICH

ROZDZIAŁ I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

S e k c j a 1

K o m p o n e n t d o t y c z

ą c y r o z w o j u r e g i o n a l n e g o

Artykuł 147

Obszary i formy pomocy

Komponent

dotycz

ący rozwoju regionalnego może służyć

wsparciu dzia

łań realizowanych w ramach następujących priorytetów:

a) infrastruktura

transportowa,

łaszcza wzajemne połączenia

i interoperacyjno

ść sieci krajowych oraz sieci krajowych z sieciami

transeuropejskimi;

środki służące ochronie środowiska naturalnego związane
z gospodark

ą odpadami, zaopatrzeniem w wodę, ściekami miejskimi

i jako

ścią powietrza; rekultywacja skażonych terenów i gruntów;

obszary zwi

ązane ze zrównoważonym rozwojem, oferujące poten-

cjalne korzy

ści dla środowiska naturalnego w kategoriach efektyw-

ści energetycznej i energii odnawialnej;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 82

▼B

c) dzia

łania ukierunkowane na zwiększenie konkurencyjności regionu

i sektora produkcyjnego oraz zach

ęcające do tworzenia stałych

miejsc pracy i zapewnienia trwa

łego zatrudnienia obejmujące

w szczególno

ści:

(i)

świadczenie usług biznesowych i technologicznych dla przed-
si

ębiorstw, zwłaszcza w zakresie zarządzania, badań rynko-

wych i rozwoju oraz tworzenia sieci;

(ii) dost

ęp do technologii informacji i komunikacji oraz ich stoso-

wanie;

(iii) wspieranie

rozwoju

technologicznego,

bada

ń naukowych

i innowacji, w tym

ścisłej współpracy z placówkami szkol-

nictwa wy

ższego, instytucjami badawczymi oraz ośrodkami

badawczo-technologicznymi;

(iv) rozwój sieci i klastrów biznesowych;

(v) tworzenie i rozwój instrumentów finansowych u

łatwiających

dost

ęp do funduszy VC, pożyczkowych i gwarancyjnych;

(vi) zapewnienie lokalnej infrastruktury i us

ług, które ułatwiają

zak

ładanie nowych i rozwój istniejących przedsiębiorstw,

a tak

że rozszerzanie ich działalności;

(vii) infrastruktura s

łużąca kształceniu i szkoleniu, w razie koniecz-

ści w powiązaniu z komponentem dotyczącym rozwoju

regionalnego oraz w

ścisłej koordynacji z komponentem doty-

ącym rozwoju zasobów ludzkich.

W ramach tego komponentu mo

żna przyznać pomoc techniczną na

wst

ępne badania oraz wsparcie techniczne związane z działaniami

kwalifikowalnymi, w tym z czynno

ściami niezbędnymi do realizacji

tych dzia

łań.

W ramach pomocy technicznej mo

żna również finansować przygoto-

wanie, zarz

ądzanie, monitorowanie, ocenę, działalność informacyjną

i kontroln

ą oraz działania służące wzmocnieniu zdolności administracyj-

nych do wdra

żania pomocy na podstawie rozporządzenia w sprawie IPA

przewidzianej w tym komponencie.

Artykuł 148

Kwalifikowalno

ść wydatków

Wydatki w ramach tego komponentu s

ą kwalifikowalne, jeżeli

zosta

ły faktycznie poniesione po podpisaniu porozumienia finansowego

wskutek przyj

ęcia odpowiedniego programu. W przypadku dużych

projektów, o których mowa w art. 157, wydatki nie kwalifikuj

ą się

do wk

ładu przed przyjęciem przez Komisję decyzji o zatwierdzeniu

żego projektu zgodnie z art. 157 ust. 3.

▼M1

Uzupe

łniając zasady, o których mowa w art. 34 ust. 3, koszty

amortyzacji infrastruktury nie s

ą kwalifikowalne.

Na zasadzie odst

ępstwa od art. 34 ust. 3 koszty operacyjne, w tym

koszty dzier

żawy dotyczące wyłącznie okresu współfinansowania

danego dzia

łania, mogą być kwalifikowalne.

▼B

Artykuł 149

Intensywno

ść pomocy i wysokość wkładu Wspólnoty

Do celów tego komponentu wydatki kwalifikowalne, o których

mowa w art. 38 ust. 1, opieraj

ą się na kwocie wydatków publicznych.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 83

▼M1

ład Wspólnoty nie może przekraczać pułapu 85 % wydatków

kwalifikowalnych na poziomie osi priorytetowej.

▼B

ższą stawkę współfinansowania można zastosować wyłącznie

do dzia

łania związanego z daną osią priorytetową.

Artykuł 150

Projekty generuj

ące dochód

▼M1

Do celów niniejszego komponentu projekt generuj

ący dochód

oznacza jakiekolwiek dzia

łanie uwzględnione we wniosku o pomoc

przedakcesyjn

ą, obejmujące inwestycję w infrastrukturę, z której korzys-

tanie podlega op

łatom ponoszonym bezpośrednio przez użytkowników,

i które przynosi dochody, jakiekolwiek dzia

łanie pociągające za sobą

sprzeda

ż gruntu lub budynków albo dzierżawę gruntu lub najem

budynków lub te

ż wszelkie świadczenie usług za wynagrodzeniem.

Koszty kwalifikowalne projektów generuj

ących dochód, stoso-

wane do celów obliczania wk

ładu Wspólnoty zgodnie z art. 149, nie

przekraczaj

ą bieżącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej

o bie

żącą wartość przychodów netto z inwestycji w danym okresie

referencyjnym w przypadku: a) inwestycji w infrastruktur

ę; lub b)

innych projektów, z których przychody mo

żna obiektywnie oszacować

z góry.

▼B

W przypadku gdy nie wszystkie koszty inwestycji kwalifikuj

ą się

do wspó

łfinansowania, dochód netto zostaje przyporządkowany propor-

cjonalnie do kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych cz

ęści kosztu

inwestycji.

Przy obliczeniach struktura operacyjna uwzgl

ędnia okres referen-

cyjny w

łaściwy dla danej kategorii inwestycji, kategorię projektu, ocze-

kiwan

ą zwykle rentowność dla danej kategorii inwestycji, zastosowanie

zasady

„zanieczyszczający płaci” oraz, w stosownych przypadkach,

dost

ępność ekonomiczną, zwłaszcza w sektorze środowiska naturalnego.

▼M1

Zapisy niniejszego artyku

łu nie stosują się do:

a) dzia

łań współfinansowanych w ramach tego komponentu, których

koszt ca

łkowity jest równy lub mniejszy niż 1 mln EUR;

b) wp

ływów uzyskanych w całym cyklu gospodarczym współfinanso-

wanych inwestycji w przypadku inwestycji w przedsi

ębiorstwa;

c) wp

ływów uzyskanych w ramach instrumentów finansowych ułatwia-

ących dostęp do finansowania odnawialnego poprzez fundusze VC,

życzkowe i gwarancyjne.

▼B

S e k c j a 2

K o m p o n e n t d o t y c z

ą c y r o z w o j u z a s o b ó w l u d z k i c h

Artykuł 151

Obszary i formy pomocy

Komponent dotycz

ący rozwoju zasobów ludzkich powinien przy-

czynia

ć się do wzmacniania spójności gospodarczej i społecznej oraz do

realizacji priorytetów przyj

ętych w ramach Europejskiej Strategii

Zatrudnienia w dziedzinach zatrudnienia, kszta

łcenia i szkolenia oraz

integracji spo

łecznej.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 84

▼B

Komponent ten powinien obejmowa

ć w szczególności pomoc

jednostce oraz koncentrowa

ć się na niżej wymienionych priorytetach,

których konkretny dobór i koncentracja zale

żą od uwarunkowań gospo-

darczych i spo

łecznych w poszczególnych krajach beneficjentach:

a) zwi

ększanie zdolności adaptacyjnych pracowników, przedsiębiorstw

i przedsi

ębiorców w celu lepszego przewidywania zmian gospodar-

czych i pozytywnego zarz

ądzania takimi zmianami, zwłaszcza

poprzez promowanie:

(i) uczenia si

ę przez całe życie oraz większych inwestycji w zasoby

ludzkie ze strony przedsi

ębiorstw i pracowników;

(ii) opracowywania i rozpowszechniania innowacyjnych i bardziej

wydajnych form organizacji pracy;

b) zwi

ększanie dostępu do zatrudnienia oraz trwała integracja na rynku

pracy osób poszukuj

ących pracy i osób nieaktywnych zawodowo,

zapobieganie bezrobociu

– zwłaszcza długotrwałemu bezrobociu

bezrobociu

śród młodzieży, zachęcanie do aktywności

w starszym wieku i d

łuższej aktywności zawodowej oraz zwięk-

szanie udzia

łu w rynku pracy, zwłaszcza poprzez wspieranie:

(i) tworzenia, modernizacji i wzmacniania instytucji rynku pracy;

(ii) wdra

żania czynnych i zapobiegawczych działań zapewniających

wczesne rozpoznawanie potrzeb;

(iii) popraw

ę dostępu do zatrudnienia oraz zwiększanie trwałego

udzia

łu kobiet w zatrudnieniu i rozwoju ich kariery;

(iv) udzia

łu migrantów w zatrudnieniu i wzmacnianie tym samym

ich integracji spo

łecznej;

(v) u

łatwiania geograficznej i zawodowej mobilności pracowników

oraz integracji transgranicznych rynków pracy;

c) zwi

ększanie

integracji

spo

łecznej

osób

znajduj

ących

w niekorzystnej sytuacji w celu ich trwa

łej integracji na rynku

pracy oraz zwalczanie wszelkich form dyskryminacji na rynku
pracy, zw

łaszcza poprzez wspieranie:

(i) metod integracji z rynkiem pracy oraz powrotu na rynek pracy

osób znajduj

ących się w niekorzystnej sytuacji;

(ii) akceptacji ró

żnorodności w miejscu pracy i zwalczania dyskry-

minacji;

d) wspieranie partnerstw, paktów i inicjatyw poprzez tworzenie sieci

obejmuj

ących odpowiednie zainteresowane strony, takie jak part-

nerzy spo

łeczni i organizacje pozarządowe na poziomie krajowym,

regionalnym i lokalnym w celu mobilizacji na rzecz reform
w obszarze zatrudnienia i integracji na rynku pracy;

e) zwi

ększenie i poprawa inwestycji w kapitał ludzki, zwłaszcza

poprzez wspieranie:

(i) opracowywania, wdra

żania i realizacji reform systemów kształ-

cenia i szkolenia w celu zwi

ększania zdolności do zatrudnienia

i znaczenia na rynku pracy;

(ii) wi

ększego uczestnictwa w kształceniu i szkoleniu przez całe

życie;

(iii) rozwoju potencja

łu ludzkiego w dziedzinie badań i innowacji;

(iv) dzia

łań ukierunkowanych na tworzenie sieci obejmujących

instytucje

szkolnictwa

ższego,

środki

badawcze

i technologiczne oraz przedsi

ębiorstwa;

f) wzmacnianie zdolno

ści instytucjonalnej i skuteczności administracji

publicznej oraz s

łużb publicznych na poziomie krajowym, regio-

nalnym i lokalnym oraz, w stosownym przypadku, partnerów
spo

łecznych i organizacji pozarządowych w celu przeprowadzenia

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 85

▼B

reform oraz dobrego zarz

ądzania w dziedzinie zatrudnienia, kształ-

cenia i szkolenia oraz spraw spo

łecznych.

Z inicjatywy kraju beneficjenta pomoc techniczn

ą w ramach tego

komponentu mo

żna przyznać na etapie przygotowywania, zarządzania,

monitorowania, dzia

łalności administracyjnej, informacyjnej, oceny

i kontroli programu oraz w celu wsparcia dzia

łań przygotowawczych

ukierunkowanych na przysz

łe zarządzanie europejskimi funduszami

strukturalnymi.

Pomoc powinna koncentrowa

ć się na obszarach polityki oraz dzia-

łaniach, które mogą pełnić rolę katalizatora zmian w polityce oraz które
przyczyniaj

ą się do dobrego zarządzania i tworzenia partnerstw.

Artykuł 152

Kwalifikowalno

ść wydatków

W przypadku dzia

łań objętych zakresem art. 151 kwalifikowalne

mog

ą być następujące wydatki:

a) koszty amortyzacji, z zastrze

żeniem łącznego spełnienia następują-

cych warunków:

(i) zakup danej inwestycji nast

ąpił bez udziału dotacji krajowych

lub wspólnotowych;

(ii) koszty amortyzacji oblicza si

ę zgodnie z obowiązującymi krajo-

wymi przepisami dotycz

ącymi rachunkowości;

(iii) koszty odnosz

ą się wyłącznie do okresu współfinansowania

danego dzia

łania;

b) w przypadku dotacji koszty po

średnie zadeklarowane według stawki

rycza

łtowej nieprzekraczającej 20 % bezpośrednich kosztów dzia-

łania, pod warunkiem że zostały poniesione zgodnie z przepisami
krajowymi, w tym z przepisami dotycz

ącymi rachunkowości;

c) zakup mebli, sprz

ętu, dostosowanie i modernizacja istniejącej infras-

truktury, z zastrze

żeniem że:

(i) kwota na dane dzia

łania jest objęta limitem w wysokości 15 %

finansowania na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA

w odniesieniu do ka

żdej osi priorytetowej programu lub

programów w ramach tego komponentu;

(ii) inwestycje s

ą niezbędne dla pomyślnej realizacji programu lub

programów w ramach tego komponentu oraz przyczyniaj

ą się

do zwi

ększenia efektów pomocy;

(iii) ocena dokonana w ramach kompetencji struktury operacyjnej

wykaza

ła,

że

zakup

jest

najlepszym

rozwi

ązaniem

w kategoriach stosunku warto

ści do ceny.

Na zasadzie odst

ępstwa od przepisów art. 34 ust. 3, kwalifiko-

walne mog

ą być również następujące wydatki:

a) podatki, w tym podatki od warto

ści dodanej, jeżeli nie istnieje możli-

ść ich odzyskania w jakikolwiek sposób i ustalono, że zostały

poniesione przez beneficjenta ko

ńcowego;

b) koszty operacyjne, w tym koszty dzier

żawy dotyczące wyłącznie

okresu wspó

łfinansowania danego działania;

c) koszty dzier

żawy lub najmu, pod warunkiem że dotyczą wyłącznie

okresu wspó

łfinansowania danego działania, natomiast dzierżawa lub

najem jest najlepszym rozwi

ązaniem w kategoriach stosunku

warto

ści do ceny;

▼M1

d) koszty zwi

ązane z gwarancją bankową lub porównywalnym poręcze-

niem sk

ładanym przez beneficjenta dotacji.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 86

▼B

Artykuł 153

Intensywno

ść pomocy i wysokość wkładu Wspólnoty

Do celów tego komponentu wydatki kwalifikowalne, o których

mowa w art. 38 ust. 1, opieraj

ą się na kwocie wydatków publicznych

lub na ca

łkowitej kwocie wydatków, przy czym dokonany wybór

obowi

ązuje w danym przypadku dla całego programu.

ład Wspólnoty nie może przekraczać pułapu 85 % wydatków

kwalifikowalnych na poziomie osi priorytetowej.

Stawka wspó

łfinansowania dla działania nie może być wyższa niż

stawka dla danej osi priorytetowej.

ROZDZIAŁ II

Programowanie

Artykuł 154

Strategiczne ramy spójno

ści

Kraje beneficjenci ustalaj

ą strategiczne ramy spójności, na

podstawie dokumentu dotycz

ącego wieloletniego planowania orientacyj-

nego, w celu omówienia ich z Komisj

ą. Strategiczne ramy spójności

stanowi

ą dokument referencyjny dla programowania obejmującego

komponenty dotycz

ące rozwoju regionalnego oraz rozwoju zasobów

ludzkich.

Strategiczne ramy spójno

ści obejmują:

a) krótk

ą analizę, z wyszczególnieniem mocnych i słabych stron, możli-

ści i zagrożeń w sektorach kwalifikowalnych oraz priorytetów

tematycznych w ramach komponentów dotycz

ących rozwoju regio-

nalnego i rozwoju zasobów ludzkich, na których dany kraj benefi-
cjent zamierza skoncentrowa

ć pomoc;

b) opis celów w ramach komponentów dotycz

ących rozwoju regional-

nego i rozwoju zasobów ludzkich zgodnie z odpowiednimi prioryte-
tami krajowymi i wspólnotowymi okre

ślonymi w pierwszym wielo-

letnim planie orientacyjnym;

c) wykaz programów wraz z krótkim opisem g

łównych osi prioryteto-

wych w ramach ka

żdego programu;

d) orientacyjne zestawienie przydzia

łu środków finansowych na podsta-

wowe programy, obejmuj

ące okres trzech lat, zgodnie z wieloletnimi

orientacyjnymi ramami finansowymi oraz wieloletnim planem orien-
tacyjnym, jak równie

ż orientacyjną równowagę budżetową między

podstawowymi programami na nadchodz

ące lata, w ramach każdego

komponentu.

Ponadto strategiczne ramy spójno

ści zawierają, w stosownych

przypadkach, zapisy dotycz

ące:

a) koordynacji z innymi programami krajowymi wspieranymi przez

ędzynarodowe instytucje finansowe lub z inną odpowiednią

pomoc

ą zewnętrzną;

b) koordynacji

innymi

komponentami

IPA,

łaszcza

z komponentem dotycz

ącym rozwoju obszarów wiejskich.

Strategiczne ramy spójno

ści to wstępny warunek zatwierdzenia

programów w ramach komponentów dotycz

ących rozwoju regionalnego

i rozwoju zasobów ludzkich. Przedk

łada się je Komisji przed złożeniem

wniosku o zatwierdzenie pierwszego programu w ramach tych kompo-
nentów lub najpó

źniej wraz z tym wnioskiem.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 87

▼B

Strategiczne ramy spójno

ści opracowuje koordynator strategiczny

pod ogólnym nadzorem narodowego koordynatora ds. IPA.

Artykuł 155

Programy operacyjne

Wdra

żanie pomocy odbywa się poprzez wieloletnie programy

operacyjne. Programy te s

ą opracowywane przez struktury operacyjne.

Ustalenia dotycz

ące programów operacyjnych są szczegółowo konsulto-

wane z Komisj

ą i właściwymi zainteresowanymi stronami, a same

programy podlegaj

ą zatwierdzeniu decyzją Komisji zgodnie z art. 8

ust. 1.

Programy operacyjne zawieraj

ą:

a) ocen

ę potrzeb i celów w perspektywie średniookresowej,

z wyszczególnieniem mocnych i s

łabych stron, możliwości oraz

zagro

żeń w odpowiednich sektorach, tematach i regionach;

b) podsumowanie konsultacji z odpowiednimi partnerami spo

łeczno-

gospodarczymi

oraz,

stosownych

przypadkach,

z przedstawicielami spo

łeczeństwa obywatelskiego;

c) opis wybranych priorytetów strategicznych, z uwzgl

ędnieniem stra-

tegicznych ram spójno

ści oraz sektorowych, tematycznych lub

geograficznych mechanizmów koncentracji pomocy, jak równie

wyników oceny ex ante, o której mowa w art. 57 ust. 4 i art. 166;

d) informacje o osi priorytetowej, odno

śnych środkach i ich konkret-

nych celach. Cele te okre

śla się ilościowo, w stosownych przypad-

kach, z wykorzystaniem ograniczonej liczby wska

źników rezultatów.

Wska

źniki muszą umożliwiać pomiar postępów we wdrażaniu

wybranych

środków, w tym pomiar skuteczności celów przypisanych

do osi priorytetowych i

środków;

e) opis sposobów wdra

żania niektórych środków przez systemy

pomocy dla przedsi

ębiorstw, w razie istnienia takiego zamiaru;

f) opis dzia

łań związanych z pomocą techniczną, które mają zostać

podj

ęte w ramach szczegółowej osi priorytetowej. Wsparcie Wspól-

noty dla tej osi priorytetowej mo

że sięgać pułapu 6 % wkładu

Wspólnoty

przydzielonego

dany

program

operacyjny.

W wyj

ątkowych sytuacjach oraz w przypadkach należycie uzasad-

nionych zakresem programu, pu

łap ten może wynosić 10 %;

g) w odniesieniu do ka

żdego środka – wskazanie beneficjentów końco-

wych, planowanych metod wyboru oraz ewentualnych szczególnych
kryteriów wyboru;

h) tabel

ę finansową przedstawiającą dla każdego roku objętego stoso-

wanymi wieloletnimi orientacyjnymi ramami finansowymi, dla
ka

żdej osi priorytetowej oraz, orientacyjnie, dla każdego środka:

(i)

łączną kwotę wkładu Wspólnoty;

(ii) wk

ład krajowy wraz z uwzględnieniem w razie potrzeby innych

ładów zewnętrznych. W przypadku gdy wkład Wspólnoty

w ramach komponentu dotycz

ącego rozwoju zasobów ludzkich

oblicza si

ę w odniesieniu do całkowitej kwoty wydatków, tabela

zawiera orientacyjny podzia

ł wkładu krajowego na komponenty

publiczne i prywatne;

(iii) wynikaj

ącą z obliczeń wysokość wkładu Wspólnoty;

i) proponowane wska

źniki oraz metody oceny i monitorowania, w tym

orientacyjne dzia

łania w zakresie oceny i harmonogram;

j) w odniesieniu do komponentu dotycz

ącego rozwoju regionalnego,

orientacyjny wykaz du

żych projektów, obejmujący ich właściwości

techniczne i finansowe, w tym przewidywane

źródła finansowania,

a tak

że orientacyjne harmonogramy realizacji;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 88

▼B

k) opis odpowiednich struktur i podmiotów wyznaczonych na potrzeby

zarz

ądzania programem operacyjnym i jego kontroli zgodnie z art.

–26, 28, 29 i 31.

Artykuł 156

Przegl

ąd programów operacyjnych

Z inicjatywy kraju beneficjenta lub Komisji, programy operacyjne

mog

ą być poddane powtórnej analizie, a, w stosownych przypadkach,

pozosta

ła część programu poddana przeglądowi. Przegląd taki może

nast

ąpić przede wszystkim w następujących przypadkach:

a) w wyniku znacz

ących zmian społeczno-gospodarczych;

b) w celu pe

łniejszego uwzględnienia lub zmiany podejścia do istot-

nych zmian w priorytetach wspólnotowych lub krajowych;

▼M1

c) po dokonaniu przegl

ądu wieloletniego planu orientacyjnego;

▼B

d) w

świetle ocen, o których mowa w art. 166 ust. 2;

e) w wyniku trudno

ści w realizacji.

Komisja przyjmuje decyzj

ę w sprawie wniosku o przegląd

programu operacyjnego w mo

żliwie najkrótszym czasie po jego

formalnym przed

łożeniu przez koordynatora strategicznego, który koor-

dynuje swoje dzia

łania z narodowym koordynatorem ds. IPA.

W przypadku gdy przegl

ąd programu operacyjnego, o którym

mowa w ust. 1, wykracza poza kwalifikowalny zakres w ramach danego
programu, zwi

ązane z tym dodatkowe wydatki są kwalifikowalne od

dnia przyj

ęcia decyzji przez Komisję.

Artykuł 157

że projekty w ramach komponentu dotyczącego rozwoju

regionalnego

W ramach programu operacyjnego, pomoc na komponent doty-

ący rozwoju regionalnego może być wykorzystana na finansowanie

żych projektów.

Na du

ży projekt składa się szereg prac, działań lub usług, a jego

celem samym w sobie jest wykonanie okre

ślonego i niepodzielnego

zadania o sprecyzowanym charakterze gospodarczym lub technicznym,
które posiada jasno okre

ślone cele i którego całkowity koszt przekracza

kwot

ę 10 mln EUR.

Odpowiednia struktura operacyjna przedk

łada Komisji duże

projekty do zatwierdzenia. Decyzja zatwierdzaj

ąca projekt określa

obiekt fizyczny oraz wydatki kwalifikowalne, do których stosuje si

stawk

ę współfinansowania dla osi priorytetowej. W wyniku decyzji

zawierane jest dwustronne porozumienie z krajem beneficjentem, zawie-
raj

ące postanowienia dotyczące tych elementów.

Przedk

ładając Komisji duży projekt, struktura operacyjna zobowią-

zana jest przedstawi

ć następujące informacje:

a) informacje o podmiocie odpowiedzialnym za jego wdra

żanie;

b) informacje o charakterze inwestycji oraz opis jej wielko

ści finan-

sowej i lokalizacji;

c) wyniki studiów wykonalno

ści;

d) harmonogram

wdra

żania projektu przed zamknięciem danego

programu operacyjnego;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 89

▼B

e) ocen

ę ogólnego bilansu społeczno-gospodarczego danego działania,

na podstawie analizy kosztów i korzy

ści, obejmującej ocenę ryzyka

i przewidywane oddzia

ływanie na dany sektor oraz na sytuację

spo

łeczno-gospodarczą kraju beneficjenta i regionu, jeżeli następuje

przeniesienie dzia

łań z danego regionu w państwie członkowskim;

f) analiz

ę oddziaływania na środowisko naturalne;

g) plan finansowy okre

ślający łączną kwotę przewidywanego oraz

planowanego wk

ładu na mocy rozporządzenia w sprawie IPA, jak

równie

ż wkładu z innych źródeł finansowania wspólnotowego oraz

funduszy zewn

ętrznych. Wymagany wkład IPA w formie dotacji

uzasadnia si

ę w planie finansowym za pomocą analizy rentowności

finansowej.

ROZDZIAŁ III

Wdra

żanie

S e k c j a 1

Z a s a d y o g ó l n e

Artykuł 158

Wybór dzia

łań

Wyboru wszystkich dzia

łań, które nie są dużymi projektami oraz

ą realizowane przez beneficjentów końcowych innych niż krajowe

organy publiczne, dokonuje si

ę w drodze zaproszeń do składania wnio-

sków. Struktura operacyjna opracowuje kryteria wyboru, które publikuje
si

ę wraz z zaproszeniem do składania wniosków.

Dla ka

żdego zaproszenia do składania wniosków struktura opera-

cyjna powo

łuje komisję selekcyjną, która analizuje wnioski i dokonuje

ich wyboru oraz przedstawia strukturze operacyjnej odpowiednie zale-
cenia.

Struktura operacyjna podejmuje decyzj

ę o zatwierdzeniu lub odrzuceniu

wyników procedury wyboru i uzasadnia j

ą.

ład komisji selekcyjnej oraz sposoby jej funkcjonowania określa

odpowiednie porozumienie finansowe.

Artykuł 159

Instrumenty in

żynierii finansowej

W ramach programu operacyjnego wk

ład Wspólnoty może być

wykorzystany na sfinansowanie wydatków zwi

ązanych z działaniami

obejmuj

ącymi wkłady na wsparcie instrumentów inżynierii finansowej

dla przedsi

ębiorstw, takich jak fundusze VC, fundusze gwarancyjne

fundusze

życzkowe. Pierwszeństwo przyznaje się małym

średnim przedsiębiorstwom.

Szczegó

łowe

postanowienia

wykonawcze

okre

śla

w porozumieniu finansowym zawieranym po przyj

ęciu programu opera-

cyjnego, przewiduj

ącym wkład Wspólnoty w instrumenty inżynierii

finansowej.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 90

▼B

S e k c j a 2

Z a r z

ą d z a n i e f i n a n s o w e

Artykuł 160

łatności

Niezale

żnie od przepisów art. 40 ust. 5, łączna wysokość zaliczek

i p

łatności okresowych nie może przekraczać 90 % wkładu Wspólnoty,

okre

ślonego w tabeli finansowej programów operacyjnych.

Wymiana

wszelkich

informacji

transakcjach

finansowych

ędzy Komisją a instytucjami i podmiotami, o których mowa w art.

21, odbywa si

ę drogą elektroniczną stosownie do postanowień porozu-

mienia finansowego.

W charakterze uzupe

łnienia przepisów art. 42 zaliczki wynoszą

30 % wk

ładu Wspólnoty na pierwsze trzy lata danego programu i są

wyp

łacane z chwilą spełnienia warunków, o których mowa w art. 42

ust. 1. W razie konieczno

ści, w związku z dostępnością zobowiązań

bud

żetowych, płatność zaliczek może nastąpić w dwóch ratach.

▼M1

W przypadku komponentu dotycz

ącego rozwoju regionalnego

podczas

przegl

ądu programów operacyjnych, o których mowa

w art. 156, wysoko

ść zaliczek, o których mowa w ust. 3 niniejszego

artyku

łu, można podwyższyć do maksymalnie 30 % wkładu Wspólnoty

za ostatnie trzy lata.

▼B

Artykuł 161

Warunki dopuszczalno

ści wniosków o płatność

W przypadku wniosku o p

łatność okresową, do komponentów

dotycz

ących rozwoju regionalnego i rozwoju zasobów ludzkich, oprócz

przepisów art. 43 ust. 1, stosuje si

ę przepisy niniejszego ustępu.

Wniosku o p

łatność nie przyjmuje się w razie zawieszenia płatności na

podstawie przepisów art. 163. Wniosek o p

łatność musi poświadczać

spe

łnienie wszystkich wymogów określonych w art. 43 ust. 1 oraz

w niniejszym ust

ępie.

świadczony wykaz wydatków, o którym mowa w art. 43 ust. 1,

sporz

ądza się według osi priorytetowych i środków. Krajowy urzędnik

zatwierdzaj

ący poświadcza prawidłowość wykazu wydatków i fakt

sporz

ądzenia go z zastosowaniem rzetelnych systemów rachunkowości

oraz na podstawie daj

ących się zweryfikować dokumentów. Krajowy

urz

ędnik zatwierdzający przesyła ten dokument Komisji, załączając do

niego:

a) wykaz wydatków potwierdzaj

ący, że zadeklarowane wydatki są

zgodne z obowi

ązującymi zasadami wspólnotowymi i krajowymi

oraz

że zostały poniesione w związku z działaniami wybranymi do

finansowania zgodnie z kryteriami maj

ącymi zastosowanie do

programu i spe

łniają odpowiednie zasady wspólnotowe i krajowe;

b) wykaz dzia

łań w zestawieniu ze środkami i odpowiadającymi im

wydatkami w formie elektronicznej, wraz z wykazaniem wk

ładu

wniesionego w ramach rozporz

ądzenia w sprawie IPA, krajowego

ładu publicznego oraz, w stosownych przypadkach, wkładu

prywatnego;

c) szczegó

łowe informacje o kwotach podlegających odzyskaniu po

anulowaniu ca

łości lub części wkładu Wspólnoty na dane działanie;

d) informacj

ę o kwocie funduszy wspólnotowych na prowadzonym

w euro rachunku danego komponentu w dniu ostatniego obci

ążenia,

do którego odnosi si

ę wykaz, oraz o kwocie narosłych odsetek.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 91

▼B

W przypadku wniosku o p

łatność salda końcowego do kompo-

nentów dotycz

ących rozwoju regionalnego i rozwoju zasobów ludzkich

oprócz przepisów art. 45 ust. 1 stosuje si

ę przepisy niniejszego ustępu.

Warunkiem przyj

ęcia wniosku o płatność jest zgodność wkładu Wspól-

noty z tabel

ą finansową programu operacyjnego według osi prioryteto-

wych.

świadczony wykaz wydatków, o którym mowa w art. 45 ust. 1,

sporz

ądza krajowy urzędnik zatwierdzający, po czym przesyła go do

Komisji zgodnie z wymogami ust. 1 niniejszego artyku

łu.

Komisja przekazuje do wiadomo

ści kraju beneficjenta swoje wnioski

dotycz

ące opinii instytucji audytowej, o której mowa w art. 45 ust. 1

lit. c). Opini

ę uważa się za przyjętą w przypadku braku uwag ze strony

Komisji w terminie 5 miesi

ęcy od jej otrzymania.

Artykuł 162

Terminy p

łatności

Narodowy fundusz zapewnia przesy

łanie Komisji wniosków

o p

łatności okresowe w odniesieniu do każdego programu operacyjnego

trzy razy w roku. Warunkiem dokonania przez Komisj

ę płatności

w danym roku jest przed

łożenie wniosku o płatność do dnia 31

ździernika tego roku.

Z zastrze

żeniem dostępności środków, Komisja dokonuje płatności

okresowej nie pó

źniej niż dwa miesiące od dnia zarejestrowania przez

Komisj

ę wniosku o płatność, spełniającego warunki, o których mowa

w art. 43 ust. 1 i art. 161 ust. 1.

Z zastrze

żeniem dostępności środków, Komisja dokonuje wypłaty

salda ko

ńcowego po spełnieniu następujących warunków:

a) przyj

ęcie przez Komisję końcowego sprawozdania sektorowego

z realizacji, zgodnie z art. 169 ust. 4 i 5;

b) przyj

ęcie przez Komisję opinii instytucji audytowej, o której mowa

w art. 45 ust. 1 lit. c), oraz odno

śnego sprawozdania z działalności

audytowej, o którym mowa w art. 29 ust. 2 lit. b) tiret pierwsze.

Bieg terminu p

łatności może zostać przerwany przez delegowa-

nego przez Komisj

ę urzędnika zatwierdzającego w rozumieniu rozpo-

ądzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002 na okres nieprzekraczający

sze

ściu miesięcy, jeżeli:

a) w sprawozdaniu krajowej lub wspólnotowej instytucji audytowej

znajduj

ą się dowody sugerujące znaczące wady funkcjonowania

systemów zarz

ądzania i kontroli; lub

b) delegowany przez Komisj

ę urzędnik zatwierdzający musi przeprowa-

dzi

ć dodatkową weryfikację wskutek otrzymania informacji sugeru-

ących, że wydatek ujęty w poświadczonym wykazie wydatków

zwi

ązany jest z poważną nieprawidłowością, która nie została napra-

wiona; lub

c) informacje zawarte w wykazie wydatków wymagaj

ą wyjaśnienia.

przyczynach

wstrzymania

biegu

terminu

łatności należy

niezw

łocznie poinformować narodowego koordynatora ds. IPA

i krajowego urz

ędnika zatwierdzającego. Wstrzymanie ustaje po

podj

ęciu niezbędnych środków przez kraj beneficjenta.

Artykuł 163

Zawieszenie p

łatności

Przepisy okre

ślone w art. 46 stosuje się do wszystkich płatności okres-

owych lub ich cz

ęści na poziomie osi priorytetowych lub programów.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 92

▼B

Artykuł 164

Zamkni

ęcie programu

Program operacyjny zamyka si

ę zgodnie z art. 47 ust. 1,

a Komisja podejmuje ustalenia w sprawie p

łatności salda końcowego

na podstawie dokumentów, o których mowa w art. 45 ust. 1 i art. 161
ust. 2.

Komisja informuje kraj beneficjenta o dacie zamkni

ęcia programu

operacyjnego.

Niezale

żnie od wyników audytów przeprowadzanych przez

Komisj

ę lub Europejski Trybunał Obrachunkowy, saldo końcowe

programu operacyjnego wyp

łacone przez Komisję można skorygować

w ci

ągu dziewięciu miesięcy od dnia jego wypłaty lub, w przypadku

gdy zachodzi konieczno

ść zwrotu ujemnego salda przez kraj benefi-

cjenta, w ci

ągu dziewięciu miesięcy od dnia wystawienia nakazu odzys-

kania

środków. Taka korekta salda nie ma wpływu na datę zamknięcia

programu operacyjnego, o której mowa w ust. 1.

Artykuł 165

Ponowne wykorzystanie wk

ładu Wspólnoty

Kraj beneficjent przekazuje Komisji propozycj

ę dotyczącą sposobu

ponownego wykorzystania

środków anulowanych zgodnie z art. 54

oraz, w stosownych przypadkach, zmiany finansowego planu pomocy
zgodnie z art. 156.

S e k c j a 3

O c e n a i m o n i t o r o w a n i e

Artykuł 166

Ocena

Kraje beneficjenci przeprowadzaj

ą ocenę ex ante oddzielnie dla

żdego programu operacyjnego. Jednakże w należycie uzasadnionych

przypadkach oraz w porozumieniu z Komisj

ą, kraje beneficjenci mogą

przeprowadza

ć jedną ocenę ex ante obejmującą więcej niż jeden

program operacyjny.

Za przeprowadzenie oceny ex ante odpowiada struktura operacyjna.

Oceny ex ante mają na celu optymalizację przydziału zasobów budże-
towych w ramach programów operacyjnych i popraw

ę jakości progra-

mowania. S

łużą identyfikacji i ocenie dysproporcji, luk i potencjału

rozwojowego, zak

ładanych celów, przewidywanych rezultatów, celów

w uj

ęciu ilościowym, w razie potrzeby – spójności proponowanej stra-

tegii

oraz

jako

ści procedur wdrażania, monitorowania, oceny

i zarz

ądzania finansowego.

Ocen

ę ex ante załącza się do programu operacyjnego, którego ona

dotyczy.

Podczas okresu programowania kraje beneficjenci dokonuj

ą ocen

zwi

ązanych

monitorowaniem

programów

operacyjnych,

w szczególno

ści w przypadkach, gdy monitorowanie ujawniło znaczące

odchylenia od pierwotnie przyj

ętych celów lub gdy zgłaszane są

wnioski o dokonanie przegl

ądu programów operacyjnych, o których

mowa w art. 156. Wyniki przesy

ła się sektorowemu komitetowi moni-

toruj

ącemu program operacyjny oraz Komisji.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 93

▼B

Oceny przeprowadzaj

ą eksperci lub podmioty, wewnętrzne lub

zewn

ętrzne, funkcjonalnie niezależne od instytucji, o których mowa

w art. 21. Wyniki publikuje si

ę zgodnie z obowiązującymi zasadami

dost

ępu do dokumentów.

Artykuł 167

Sektorowy komitet monitoruj

ący

Stosownie do przepisów art. 59, struktura operacyjna ustanawia

sektorowy komitet monitoruj

ący dla każdego programu. Możliwe jest

ustanowienie jednego sektorowego komitetu monitoruj

ącego dla kilku

programów w ramach tego samego komponentu. Komitet zbiera si

przynajmniej dwa razy w roku z inicjatywy kraju beneficjenta lub
Komisji.

żdy sektorowy komitet monitorujący sporządza regulamin

wewn

ętrzny zgodnie z mandatem określonym przez Komisję oraz

z instytucjonalnymi, prawnymi i finansowymi ramami danego kraju
beneficjenta. Regulamin ten przyjmuje w porozumieniu ze struktur

operacyjn

ą oraz z komitetem monitorującym ds. IPA w celu wykony-

wania zada

ń zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Sektorowemu komitetowi monitoruj

ącemu współprzewodniczy

szef struktury operacyjnej i Komisja. O jego sk

ładzie decyduje struktura

operacyjna w porozumieniu z Komisj

ą.

W sk

ład sektorowego komitetu monitorującego wchodzi Komisja, naro-

dowy koordynator ds. IPA, strategiczny koordynator ds. komponentów
dotycz

ących rozwoju regionalnego i rozwoju zasobów ludzkich oraz

struktura operacyjna programu. W miar

ę potrzeb mogą się w nim

równie

ż znajdować przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego oraz

partnerów

spo

łeczno-gospodarczych. Przedstawiciel Europejskiego

Banku

Inwestycyjnego

że uczestniczyć z głosem doradczym

w pracach zwi

ązanych z tymi programami operacyjnymi, w których

finansowanie EBI wnosi wk

ład.

Sektorowy komitet monitoruj

ący:

a) analizuje i zatwierdza ogólne kryteria wyboru dzia

łań, w stosownych

przypadkach, zgodnie z art. 155 ust. 2 lit. g), w terminie sze

ściu

miesi

ęcy od dnia wejścia w życie porozumienia finansowego

w sprawie programu, oraz zatwierdza wszelkie zmiany tych kryte-
riów zgodnie z potrzebami programowania;

b) na ka

żdym spotkaniu dokonuje przeglądu postępów na drodze do

osi

ągnięcia konkretnych celów programu operacyjnego, na podstawie

dokumentów przedk

ładanych przez strukturę operacyjną;

▼M1

c) na ka

żdym spotkaniu analizuje wyniki wdrażania, w szczególności

osi

ągnięcie celów określonych dla każdej osi priorytetowej, oraz

środki i oceny okresowe, o których mowa w art. 57; wymienione
zadania zwi

ązane z monitorowaniem wykonuje na podstawie wskaź-

ników, o których mowa w art. 155 ust. 2 lit. d).

▼B

d) analizuje roczne i ko

ńcowe sektorowe sprawozdania z realizacji,

o których mowa w art. 169;

e) otrzymuje informacje o tre

ści rocznego sprawozdania z działalności

audytowej, o którym mowa w art. 29 ust. 2 lit. b) tiret pierwsze, lub
o jego cz

ęści odnoszącej się do danego programu operacyjnego, oraz

o wszelkich istotnych uwagach, jakie Komisja mo

że przedstawić po

przeanalizowaniu tego sprawozdania lub odnosz

ących się do tej

ęści sprawozdania;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 94

▼B

f) analizuje wnioski o zmian

ę porozumienia finansowego dla konkret-

nego programu.

Sektorowy komitet monitoruj

ący może występować do struktury

operacyjnej z wnioskiem o przeprowadzanie wszelkiego rodzaju prze-
gl

ądów lub analizy programu, mogących przyczynić się do osiągnięcia

celów programów, o których mowa w art. 155 ust. 2 lit. a), lub do
usprawnienia zarz

ądzania programem, w tym zarządzania finansowego.

Artykuł 168

Ustalenia w zakresie monitorowania

Wymiana danych mi

ędzy Komisją a krajami beneficjentami do celów

monitorowania

odbywa

drog

elektroniczn

zgodnie

z postanowieniami porozumie

ń finansowych.

Artykuł 169

Roczne i ko

ńcowe sektorowe sprawozdania z realizacji programów

Po raz pierwszy do dnia 30 czerwca 2008 r., a nast

ępnie do dnia

30 czerwca ka

żdego roku struktura operacyjna przedkłada Komisji

i narodowemu koordynatorowi ds. IPA roczne sprawozdanie sektorowe.

ńcowe

sprawozdanie

sektorowe

przedk

łada

Komisji

i narodowemu koordynatorowi ds. IPA najpó

źniej w terminie sześciu

miesi

ęcy od ostatniego dnia kwalifikowalności wydatku. Końcowe spra-

wozdanie sektorowe nawi

ązuje do całego okresu realizacji i obejmuje

ostatnie roczne sprawozdanie sektorowe.

Sprawozdania sektorowe opracowuje si

ę w odniesieniu do konkretnych

programów.

Sprawozdania

sektorowe,

przed

ich

przekazaniem

Komisji

i krajowemu koordynatorowi ds. IPA, poddaje si

ę analizie przez sekto-

rowy komitet monitoruj

ący.

Sprawozdania sektorowe obejmuj

ą:

a) ilo

ściowe i jakościowe dane o postępie w realizacji programu opera-

cyjnego, osiach priorytetowych,

środkach oraz, w stosownych przy-

padkach, o dzia

łaniach i grupach działań w odniesieniu do ich

konkretnych i mo

żliwych do weryfikacji wartości docelowych,

w miar

ę możliwości w ujęciu ilościowym z zastosowaniem na odpo-

wiednim poziomie wska

źników określonych w art. 155 ust. 2 lit. d).

W przypadku komponentu dotycz

ącego rozwoju zasobów ludzkich,

w stosownych przypadkach, zestawienie zawiera podzia

ł na płeć;

b) informacje o wykonaniu finansowym programu operacyjnego,

z wyszczególnieniem dla ka

żdej osi priorytetowej i środka:

(i)

łącznej kwoty wydatków poniesionych przez beneficjentów
ko

ńcowych, ujętych we wnioskach o płatność przesłanych

Komisji przez fundusz narodowy;

(ii)

łącznej kwoty faktycznie poniesionych wydatków, wypłaconej
przez fundusz wraz z odpowiednim wk

ładem publicznym lub

publicznym i prywatnym; do informacji za

łącza się wykaz

dzia

łań w formie elektronicznej, wskazujący ich przebieg,

pocz

ąwszy od budżetowego zobowiązania kraju beneficjenta

do p

łatności końcowych;

(iii)

łącznej kwoty płatności przekazanych przez Komisję.

W stosownych przypadkach wykonanie finansowe mo

żna przed-

stawi

ć według podstawowych obszarów interwencji, o których

mowa w art. 5 ust. 3 lit. f), oraz regionów, na których skoncentro-
wano pomoc;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 95

▼B

c) do celów informacyjnych, orientacyjny podzia

ł przydziału środków

dokonany na podstawie rozporz

ądzenia w sprawie IPA na kompo-

nent dotycz

ący rozwoju regionalnego z podziałem na kategorie

zgodnie ze szczegó

łowym wykazem zawartym w porozumieniu

finansowym;

d) kroki podj

ęte przez strukturę operacyjną lub sektorowy komitet

monitoruj

ący dla zagwarantowania jakości i skuteczności wykonania,

w szczególno

ści:

(i)

środki w zakresie monitorowania i oceny, w tym sposoby zbie-
rania danych;

(ii) zestawienie istotnych problemów napotkanych w trakcie reali-

zacji programu operacyjnego oraz podj

ętych w związku z tym

środków;

(iii) wykorzystanie pomocy technicznej;

e) dzia

łania podjęte w zakresie udostępniania i rozpowszechniania

informacji o programie zgodnie z art. 62;

f) w stosownych przypadkach i w odniesieniu do komponentu doty-

ącego rozwoju regionalnego, wyszczególnienie informacji

o post

ępie i finansowaniu dużych projektów;

g) w stosownych przypadkach i w odniesieniu do komponentu doty-

ącego rozwoju zasobów ludzkich, syntezę procesu realizacji obej-

muj

ącą:

(i) uwzgl

ędnienie problematyki płci oraz działania ukierunkowane

na dan

ą płeć;

(ii) dzia

łania mające na celu zwiększanie zatrudnienia migrantów

i wzmacnianie tym samym ich integracji spo

łecznej;

(iii) dzia

łania mające na celu integrację na rynku pracy i związaną

z tym integracj

ę społeczną mniejszości;

(iv) dzia

łania mające na celu integrację na rynku pracy i związaną

tym

integracj

spo

łeczną

grup

znajduj

ących

w niekorzystnej sytuacji, w tym osób niepe

łnosprawnych.

W przypadku gdy nie zasz

ły żadne zasadnicze zmiany w stosunku do

poprzedniego

sprawozdania,

informacji,

których

mowa

w lit. d) i g) niniejszego ust

ępu, nie podaje się.

Sprawozdania sektorowe uznaje si

ę za spełniające warunek

dopuszczalno

ści, w przypadku gdy zawierają wszystkie odpowiednie

informacje wymienione w ust. 3. Komisja informuje narodowego koor-
dynatora ds. IPA i struktur

ę operacyjną o dopuszczalności rocznego

sprawozdania sektorowego w terminie 10 dni roboczych od dnia jego
otrzymania.

W terminie dwóch miesi

ęcy od otrzymania rocznego sprawozdania

sektorowego Komisja przekazuje równie

ż narodowemu koordynatorowi

ds. IPA i strukturze operacyjnej swoj

ą opinię o treści takiego sprawoz-

dania spe

łniającego warunek dopuszczalności. W przypadku końcowego

sprawozdania sektorowego dotycz

ącego programu operacyjnego termin

ten wynosi maksymalnie pi

ęć miesięcy od dnia otrzymania sprawoz-

dania spe

łniającego warunek dopuszczalności.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 96

▼B

TYTU

Ł IV

KOMPONENT DOTYCZ

ĄCY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

ROZDZIAŁ I

Cel pomocy i kwalifikowalno

ść

S e k c j a 1

C e l p o m o c y

Artykuł 170

Dodatkowe

definicje

dla

komponentu

dotycz

ącego rozwoju

obszarów wiejskich

Do celów niniejszego tytu

łu, poza definicjami podanymi w art. 2,

stosuje si

ę następujące definicje:

„normy wspólnotowe”: normy ustanowione przez Wspólnotę
w dziedzinach: ochrony

środowiska naturalnego, zdrowia publicz-

nego, zdrowia zwierz

ąt i roślin, dobrostanu zwierząt oraz bezpie-

cze

ństwa pracy;

„obszary górskie”: obszary, o których mowa w art. 50 ust. 2 akapit
pierwszy rozporz

ądzenia Rady (WE) nr 1698/2005 (

);

„młody rolnik”: rolnik, który w chwili podejmowania decyzji
o przyznaniu wsparcia nie uko

ńczył 40. roku życia, posiada właś-

ciwe kwalifikacje i przygotowanie zawodowe.

Artykuł 171

Obszary i formy pomocy

Pomoc przyznawana w ramach tego komponentu przyczynia si

do osi

ągnięcia następujących celów:

a) poprawa efektywno

ści rynku i wdrożenie norm wspólnotowych;

b) dzia

łania przygotowawcze do wdrożenia środków rolno-środowisko-

wych i lokalnych strategii rozwoju obszarów wiejskich;

c) rozwój gospodarki wiejskiej.

Pomoc obejmuj

ącą cel określony w ust. 1 lit. a), zwany dalej „osią

priorytetow

ą 1”, przyznaje się na rzecz następujących działań:

a) inwestycje w gospodarstwach rolnych, maj

ące na celu restruktury-

zacj

ę lub modernizację ukierunkowaną na dostosowanie gospodarstw

do norm wspólnotowych;

b) wspieranie tworzenia grup producenckich;

c) inwestycje w przetwórstwo produktów rolnictwa i rybactwa oraz

obrót

takimi

produktami,

maj

ące na celu restrukturyzację

i modernizacj

ę ukierunkowaną na dostosowanie danej działalności

do norm wspólnotowych.

Pomoc obejmuj

ącą cel określony w ust. 1 lit. b), zwany dalej „osią

priorytetow

ą 2”, przyznaje się na rzecz następujących działań:

a) dzia

łania zmierzające ku poprawie środowiska naturalnego

i obszarów wiejskich;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 97

(

) Dz.U. L 277 z 21.10.2005, str. 1.

▼B

b) opracowanie i wdra

żanie lokalnych strategii rozwoju obszarów wiej-

skich.

Pomoc obejmuj

ącą cel określony w ust. 1 lit. c), zwany dalej „osią

priorytetow

ą 3”, przyznaje się na rzecz następujących działań:

a) rozwój i poprawa infrastruktury na obszarach wiejskich;

b) ró

żnicowanie i rozwój działalności gospodarczej na obszarach wiej-

skich;

c) poprawa szkolenia zawodowego.

S e k c j a 2

O g ó l n e

w y m o g i

z a k r e s i e

k w a l i f i k o w a l n o

ś c i

i i n t e n s y w n o

ś c i p o m o c y

Artykuł 172

Kwalifikowalno

ść wydatków

Oprócz kosztów wymienionych w art. 34 ust. 2, za koszty kwali-

fikowalne w ramach niniejszego komponentu uznaje si

ę koszty,

o których mowa w ust. 3 lit. c).

Środki kwalifikujące się do pomocy technicznej na mocy art. 34 ust. 2
to

środki, o których mowa w art. 182.

W charakterze uzupe

łnienia przepisów art. 34 ust. 3, w ramach

niniejszego komponentu nie s

ą kwalifikowalne następujące wydatki:

a) zakup praw do produkcji rolnej, zwierz

ąt, roślin jednorocznych

i sadzenie tych ro

ślin;

b) koszty utrzymania, amortyzacji i dzier

żawy;

c) koszty

ponoszone

przez

administracj

ę publiczną w związku

z zarz

ądzaniem pomocą i jej wdrażaniem.

Niezale

żnie od przepisów art. 34 ust. 3, w przypadku inwestycji:

a) wydatki kwalifikowalne ograniczaj

ą się do budowy lub modernizacji

nieruchomo

ści;

b) za wydatki kwalifikowalne uznaje si

ę koszty zakupu lub zakupu

w formie leasingu nowych maszyn i sprz

ętu, w tym oprogramowania

komputerowego do warto

ści rynkowej majątku; pozostałe koszty

zwi

ązane z umową leasingową, takie jak marża leasingodawcy,

odsetki od refinansowania kosztów, narzuty i op

łaty ubezpiecze-

niowe, nie s

ą wydatkami kwalifikowalnymi;

c) ogólne koszty zwi

ązane z wydatkami, o których mowa w lit. a) i b),

takie jak wynagrodzenie za us

ługi architektoniczne, inżynierskie

i inne honoraria za konsultacje, studia wykonalno

ści, koszty nabycia

praw patentowych i licencji, s

ą wydatkami kwalifikowalnymi do

łapu 12 % kosztów, o których mowa w lit. a) i b).

Szczegó

łowe zasady stosowania przepisów niniejszego ustępu określa

ę w umowach sektorowych, o których mowa w art. 7, lub

w porozumieniach finansowych, o których mowa w art. 8.

Projekty inwestycyjne nadal kwalifikuj

ą się do finansowania

wspólnotowego, pod warunkiem

że w okresie pięciu lat od realizacji

łatności końcowej przez strukturę operacyjną nie poddano ich żadnej

istotnej modyfikacji.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 98

▼B

Artykuł 173

Intensywno

ść pomocy i wysokość wkładu Wspólnoty

Do celów niniejszego komponentu wydatki kwalifikowalne,

o których mowa w art. 38 ust. 1, opieraj

ą się na kwocie wydatków

publicznych w rozumieniu art. 2.

Wydatki publiczne nie mog

ą zasadniczo przekraczać pułapu 50 %

łkowitej kwoty kwalifikowalnych kosztów inwestycji. Pułap ten

żna jednak zwiększyć do:

a) 55 % w przypadku inwestycji w gospodarstwach rolnych realizowa-

nych przez m

łodych rolników;

b) 60 % w przypadku inwestycji w gospodarstwach rolnych znajduj

ą-

cych si

ę na obszarach górskich;

c) 65 % w przypadku inwestycji realizowanych przez m

łodych

rolników w gospodarstwach rolnych znajduj

ących się na obszarach

górskich;

d) 75 % w przypadku inwestycji, o których mowa w ust. 4 lit. d), oraz

inwestycji w gospodarstwach rolnych realizowanych w celu wdro-

żenia dyrektywy Rady 91/676/EWG (

), z zastrze

żeniem że istnieje

krajowa strategia wdra

żania tej dyrektywy;

e) 100 % w przypadku inwestycji w infrastruktur

ę, która z uwagi na

swój charakter nie s

łuży generowaniu znacznego dochodu netto;

f) 100 % w przypadku

środków, o których mowa w art. 182.

Przy ustalaniu stawki wydatków publicznych do celów ust. 2 nie

bierze si

ę pod uwagę pomocy krajowej ukierunkowanej na ułatwienie

dost

ępu do pożyczek udzielanych bez wkładu Wspólnoty przewidzia-

nego w rozporz

ądzeniu w sprawie IPA.

ład Wspólnoty nie może zasadniczo przekraczać pułapu 75 %

wydatków kwalifikowalnych. Pu

łap ten można jednak zwiększyć do:

a) 80 % w przypadku

środków objętych osią priorytetową 2, o której

mowa w art. 171 ust. 3;

b) 80 % w przypadku dzia

łań, o których mowa w art. 182, jeżeli nie są

one podejmowane z inicjatywy Komisji;

c) 100 % w przypadku dzia

łań, o których mowa w art. 182, jeżeli są

one podejmowane z inicjatywy Komisji;

d) 85 % w przypadku projektów inwestycyjnych realizowanych

w regionach, w których Komisja stwierdzi

ła wystąpienie nadzwy-

czajnej kl

ęski żywiołowej.

S e k c j a 3

K w a l i f i k o w a l n o

ś ć

s z c z e g ó

ł o w e

w y m o g i

o d n i e s i e n i u

d o

p o m o c y

r a m a c h

o s i

p r i o r y t e t o w e j 1

Artykuł 174

Inwestycje w gospodarstwach rolnych

Pomocy, o której mowa w art. 171 ust. 2 lit. a), udziela si

ę na

inwestycje materialne lub niematerialne w gospodarstwach rolnych
zwi

ązane z modernizacją mającą na celu dostosowanie gospodarstw

do norm wspólnotowych oraz popraw

ę ogólnych wyników gospodar-

stwa.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 99

(

) Dz.U. L 375 z 31.12.1991, str. 1.

▼B

Pomoc w ramach tego

środka można przyznać gospodarstwom

rolnym:

a) w których po zako

ńczeniu realizacji inwestycji wykazana zostanie

ich rentowno

ść;

b) które w czasie podejmowania decyzji o udzieleniu wsparcia spe

łniają

minimalne normy krajowe w zakresie ochrony

środowiska natural-

nego, zdrowia publicznego, zdrowia zwierz

ąt i roślin, dobrostanu

zwierz

ąt i bezpieczeństwa pracy.

Na zasadzie odst

ępstwa od przepisów ust. 2 lit. b), w przypadkach,

w których minimalne normy krajowe, opracowane na podstawie norm
wspólnotowych, zosta

ły wprowadzone w czasie składania wniosku,

pomoc mo

że być przyznana, niezależnie od zgodności z tymi standar-

dami, pod warunkiem spe

łnienia przez gospodarstwo nowych norm do

czasu zako

ńczenia realizacji inwestycji.

Ponadto na podstawie nale

życie udokumentowanego wniosku kraju

beneficjenta Komisja mo

że zezwolić na odstępstwo od przepisów ust.

2 lit. b) w przypadku braku zgodno

ści z minimalnymi normami krajo-

wymi,

opracowanymi

podstawie

norm

wspólnotowych

i wprowadzonymi do prawa krajowego nie pó

źniej niż rok przed złoże-

niem wniosku.

Pomoc zostaje przyznana, pod warunkiem

że inwestycje spełniają

odpowiednie normy wspólnotowe z chwil

ą zakończenia realizacji tych

inwestycji.

Kraje beneficjenci wyznaczaj

ą limity całkowitej kwoty inwestycji

kwalifikuj

ących się do pomocy. Ustanawiają odpowiednie normy

w zakresie umiej

ętności zawodowych i kompetencji rolników wymaga-

nych, aby kwalifikowali si

ę do uzyskania pomocy.

Artykuł 175

Wspieranie tworzenia grup producenckich

Pomocy, o której mowa w art. 171 ust. 2 lit. b), mo

żna udzielać

w celu u

łatwienia tworzenia i działalności administracyjnej grup produ-

cenckich do celów:

a) dostosowania procesu produkcyjnego i produkcji cz

łonków grup

producenckich do wymogów rynkowych;

b) wspólnego wprowadzania towarów do obrotu, w tym przygotowania

do sprzeda

ży, centralizacji sprzedaży i dostawy do odbiorców hurto-

wych;

c) ustanowienia wspólnych zasad dotycz

ących informacji o produkcji,

ze szczególnym uwzgl

ędnieniem zbiorów i dostępności.

Pomocy w ramach tego

środka nie udziela się grupom produ-

cenckim, które zosta

ły oficjalnie uznane przez właściwy organ kraju

beneficjenta przed dniem 1 stycznia 2007 r. lub przed zatwierdzeniem
programu, o którym mowa w art. 184.

Do grup producenckich nie zalicza si

ę organizacji zawodowych lub

ędzyzawodowych reprezentujących jeden lub kilka sektorów.

Wsparcia udziela si

ę w postaci zryczałtowanej pomocy w formie

rocznych rat przez okres pierwszych pi

ęciu lat następujących po dniu

uznania grupy producenckiej. Jest ono obliczane na podstawie rocznej
produkcji grupy wprowadzonej do obrotu i musi ono spe

łniać następu-

ące wymogi:

a) w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i pi

ątym roku wynosi

odpowiednio 5 %, 5 %, 4 %, 3 % i 2 % warto

ści produkcji wpro-

wadzonej do obrotu do kwoty 1 000 000 EUR;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 100

▼B

b) w pierwszym, drugim, trzecim, czwartym i pi

ątym roku wynosi

odpowiednio 2,5 %, 2,5 %, 2,0 %, 1,5 % i 1,5 % warto

ści produkcji

wprowadzonej do obrotu powy

żej 1 000 000 EUR;

c) dla ka

żdej organizacji producenckiej podlega pułapowi:

— 100 000 EUR w pierwszym roku,
— 100 000 EUR w drugim roku,
— 80 000 EUR w trzecim roku,
— 60 000 EUR w czwartym roku,
— 50 000 EUR w piątym roku.

Artykuł 176

Inwestycje w przetwórstwo i obrót produktami rolnictwa i rybactwa

Pomocy, o której mowa w art. 171 ust. 2 lit. c), udziela si

ę na

inwestycje materialne i niematerialne w przetwarzanie produktów
rolnictwa i rybactwa, wymienionych w za

łączniku I do Traktatu, oraz

obrót takimi produktami. Celem wsparcia jest pomoc przedsi

ębiorstwom

w modernizacji ukierunkowanej na dostosowanie si

ę do norm wspólno-

towych oraz w poprawie ich ogólnych wyników. Inwestycje musz

przyczynia

ć się do poprawy sytuacji w danym sektorze podstawowej

produkcji rolnej.

Ze wsparcia wyklucza si

ę inwestycje na poziomie handlu detalicznego.

Pomoc w ramach tego

środka można przyznać dla inwestycji

w przedsi

ębiorstwach:

a) w których po zako

ńczeniu realizacji inwestycji wykazana zostanie

ich rentowno

ść; oraz

b) które w czasie podejmowania decyzji o udzieleniu wsparcia spe

łniają

minimalne normy krajowe w zakresie ochrony

środowiska natural-

nego, zdrowia publicznego, zdrowia zwierz

ąt i roślin, dobrostanu

zwierz

ąt i bezpieczeństwa pracy.

Na zasadzie odst

ępstwa od przepisów ust. 2 lit. b), w przypadkach,

w których minimalne normy krajowe, opracowane na podstawie norm
wspólnotowych, zosta

ły wprowadzone w czasie składania wniosku,

pomoc mo

że być przyznana, niezależnie od zgodności z tymi standar-

dami, pod warunkiem spe

łnienia przez przedsiębiorstwo nowych norm

do czasu zako

ńczenia realizacji inwestycji.

Ponadto na podstawie nale

życie udokumentowanego wniosku kraju

beneficjenta Komisja mo

że zezwolić na odstępstwo od przepisów ust.

2 lit. b) w przypadku braku zgodno

ści z minimalnymi normami krajo-

wymi,

opracowanymi

podstawie

norm

wspólnotowych

i wprowadzonymi do prawa krajowego nie pó

źniej niż rok przed złoże-

niem wniosku.

Pomoc mo

żna przyznać dla inwestycji w zakładach będących

ęścią przedsiębiorstw,:

a) które zatrudniaj

ą mniej niż 250 osób oraz których roczny obrót nie

przekracza 50 mln EUR lub których roczny bilans nie przekracza
43 mln EUR, przy czym priorytetowo traktuje si

ę inwestycje ukie-

runkowane na dostosowanie zak

ładu do wszystkich odpowiednich

norm wspólnotowych; lub

b) które zatrudniaj

ą mniej niż 750 osób lub których roczny obrót nie

przekracza 200 mln EUR, w przypadku gdy inwestycje maj

ą na celu

dostosowanie zak

ładu do odpowiednich norm wspólnotowych.

Na podstawie nale

życie udokumentowanego wniosku kraju bene-

ficjenta Komisja mo

że zdecydować o przyznaniu pomocy również

przedsi

ębiorstwom nieobjętym przepisami ust. 4 w celu zrealizowania

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 101

▼B

szczególnie

kosztownych

inwestycji,

koniecznych

spe

łnienia

konkretnych norm wspólnotowych. Wsparcia takiego mo

żna udzielić

łącznie przedsiębiorstwom wskazanym w krajowym planie moderni-

zacji ukierunkowanej na spe

łnienie norm wspólnotowych, natomiast

wsparcie musi by

ć przeznaczone na pełne dostosowanie zakładu do

norm wspólnotowych. W takich sytuacjach przyznaje si

ę pomoc wyno-

ącą połowę stawki pomocy dostępnej dla przedsiębiorstw, o których

mowa w ust. 4.

Kraje beneficjenci wyznaczaj

ą limity całkowitej kwoty inwestycji

kwalifikuj

ących się do pomocy w ramach tego środka.

Pomoc na inwestycje w przedsi

ębiorstwach, o których mowa

w ust. 4 lit. a), przyznaje si

ę, pod warunkiem że inwestycje takie

z chwil

ą zakończenia ich realizacji będą spełniały odpowiednie normy

wspólnotowe.

S e k c j a 4

K w a l i f i k o w a l n o

ś ć

s z c z e g ó

ł o w e

w y m o g i

w o d n i e s i e n i u d o o s i p r i o r y t e t o w e j 2

Artykuł 177

Przygotowanie do realizacji dzia

łań na rzecz poprawy środowiska

naturalnego i obszarów wiejskich

W celu przygotowania krajów beneficjentów do realizacji dzia

łań

przewidzianych

ramach

osi

rozporz

ądzenia Rady (WE)

nr 1698/2005, pomoc, o której mowa w art. 171 ust. 3 lit. a), przyznaje
si

ę dla projektów pilotażowych objętych przepisami art. 39 i 40 rozpo-

ądzenia Rady (WE) nr 1698/2005.

Dzia

łania te mają na celu rozwój praktycznych doświadczeń we

wprowadzaniu w

życie środków na rzecz poprawy środowiska natural-

nego i obszarów wiejskich zarówno na poziomie administracji, jak i na
poziomie gospodarstwa.

Artykuł 178

Przygotowanie i wdra

żanie lokalnych strategii rozwoju obszarów

wiejskich

Pomoc, o której mowa w art. 171 ust. 3 lit. b), przyznaje si

zgodnie z przepisami art. 61 rozporz

ądzenia Rady (WE) nr 1698/2005.

Pomoc ma wspiera

ć:

a) wdra

żanie projektów współpracy w ramach priorytetów określonych

w art. 171 ust. 1 oraz w rozumieniu art. 65 rozporz

ądzenia

Rady (WE) nr 1698/2005;

b) funkcjonowanie

lokalnych

partnerstw

prywatno-publicznych,

zwanych równie

ż „lokalnymi grupami działania”, nabywanie umie-

ętności, działania na rzecz podnoszenia świadomości i imprezy

promocyjne w

świetle osiągania celów, o których mowa w art.

171 ust. 1.

Szczegó

łowe warunki wdrażania tego środka ustala się z krajem

beneficjentem. Musz

ą one być zgodne z odpowiednimi przepisami

maj

ącymi zastosowanie do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz

Rozwoju Obszarów Wiejskich, ustanowionymi w rozporz

ądzeniu

Rady (WE) nr 1698/2005.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 102

▼B

S e k c j a 5

K w a l i f i k o w a l n o

ś ć

s z c z e g ó

ł o w e

w y m o g i

w o d n i e s i e n i u d o o s i p r i o r y t e t o w e j 3

Artykuł 179

Rozwój i poprawa infrastruktury na obszarach wiejskich

Pomoc, o której mowa w art. 171 ust. 4 lit. a), mo

żna przyznawać

na inwestycje, które maj

ą na celu rozwój i poprawę infrastruktury na

obszarach wiejskich poprzez:

a) rozwi

ązanie problemu dysproporcji między regionami oraz zwięk-

szenie atrakcyjno

ści obszarów wiejskich dla osób prywatnych

i dzia

łalności gospodarczej;

b) zapewnienie warunków dla rozwoju gospodarki na obszarach wiej-

skich.

Pierwsze

ństwo należy przyznać inwestycjom w zakresie zaopa-

trzenia w wod

ę i energię, gospodarki odpadami, dostępu do technologii

informacyjnych i komunikacyjnych na poziomie lokalnym, dost

ępu do

dróg o szczególnym znaczeniu dla rozwoju gospodarki na poziomie
lokalnym oraz infrastruktury przeciwpo

żarowej, jeżeli jest to uzasad-

nione zagro

żeniem pożarami lasów.

W przypadku opracowania lokalnych strategii rozwoju obszarów

wiejskich, o których mowa w art. 171 ust. 3 lit. b), inwestycje wspie-
rane na mocy niniejszego artyku

łu muszą być zgodne z tymi strate-

giami.

Artykuł 180

Ró

żnicowanie i rozwój działalności gospodarczej na obszarach

wiejskich

Pomoc, o której mowa w art. 171 ust. 4 lit. b), mo

żna przyznawać

na inwestycje, które maj

ą na celu różnicowanie i rozwój działalności na

obszarach wiejskich poprzez:

a) wzrost dzia

łalności gospodarczej;

b) tworzenie nowych mo

żliwości zatrudnienia;

c) ró

żnicowanie w kierunku działalności pozarolniczej.

Pierwsze

ństwo należy przyznać inwestycjom w zakresie tworzenia

i rozwoju mikroprzedsi

ębiorstw i małych przedsiębiorstw, rzemiosła

i agroturystyki w celu wspierania przedsi

ębiorczości i rozwijania struk-

tury gospodarczej.

W przypadku opracowania lokalnych strategii rozwoju obszarów

wiejskich, o których mowa w art. 171 ust. 3 lit. b), inwestycje wspie-
rane na mocy niniejszego artyku

łu muszą być zgodne z tymi strate-

giami.

Artykuł 181

Poprawa w zakresie kszta

łcenia

Pomoc mo

żna przyznawać w ramach wkładu do poprawy umie-

ętności zawodowych i kompetencji osób związanych z działalnością

sektorów rolniczego, spo

żywczego i leśnego oraz innych podmiotów

gospodarczych prowadz

ących działalność w dziedzinach objętych tym

komponentem.

Pomoc nie obejmuje kursów instrukta

żowych lub szkoleniowych, które

stanowi

ą część normalnych programów lub systemów kształcenia na

poziomie

średnim lub wyższym.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 103

▼M1

Kraje beneficjenci zobowi

ązane są opracować strategię kształcenia

w celu realizacji dzia

łań przewidzianych w ust. 1. Strategia obejmuje

krytyczn

ą ocenę istniejących struktur kształcenia oraz analizę potrzeb

w zakresie kszta

łcenia i jego celów. Określa również zestaw kryteriów

wyboru organizatorów szkole

ń. Opis strategii kształcenia należy przed-

stawi

ć w programie.

▼B

S e k c j a 6

P o m o c t e c h n i c z n a

Artykuł 182

Zakres i realizacja

Pomoc

żna

przyznawa

dzia

łania

zwi

ązane

z przygotowaniem, monitorowaniem, ocen

ą, informacją i kontrolą,

konieczne

celu

realizacji

programu.

Dzia

łania te obejmują

w szczególno

ści:

a) spotkania i inne dzia

łania konieczne do realizacji zadań sektorowego

komitetu monitoruj

ącego dla tego komponentu, takie jak zlecone

badania oraz zadania realizowane przy pomocy ekspertów;

b) kampanie informacyjno-promocyjne;

c) t

łumaczenia pisemne i ustne na zlecenie Komisji z wykluczeniem

łumaczeń na potrzeby wykonania umów ramowych, sektorowych

i porozumie

ń finansowych;

d) wizyty i seminaria;

e) dzia

łania związane z przygotowaniem środków programu zapewnia-

ących ich skuteczność, w tym środków, których zastosowanie

planowane jest w pó

źniejszym terminie;

f) okresow

ą ocenę programu;

g) utworzenie i dzia

łanie krajowej sieci na potrzeby koordynowania

dzia

łań realizowanych na podstawie art. 178 oraz przyszłej krajowej

sieci

obszarów

wiejskich

zgodnie

art.

rozporz

ądzenia

Rady (WE) nr 1698/2005.

▼M1

W sprawach dotycz

ących działalności obejmującej pomoc tech-

niczn

ą należy się konsultować z sektorowym komitetem monitorującym

dla tego komponentu. Komitet zatwierdza co roku roczny plan dzia

łania

w zakresie wdra

żania działań obejmujących pomoc techniczną.

▼B

Wizyty i seminaria, o których mowa w ust. 1 lit. d), je

żeli nie są

organizowane z inicjatywy Komisji, podlegaj

ą obowiązkowi przedło-

żenia pisemnego sprawozdania sektorowemu komitetowi monitorują-
cemu dla tego komponentu.

Artykuł 183

Europejska Sie

ć na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

Kraje beneficjenci i organizacje prowadz

ące działalność w krajach bene-

ficjentach oraz organy administracji publicznej tych krajów zajmuj

ące

ę rozwojem obszarów wiejskich mają dostęp do Europejskiej Sieci na

rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich utworzonej na mocy art. 67 rozpo-
rz

ądzenia Rady (WE) nr 1698/2005. Odpowiednie przepisy szczegółowe

ustala si

ę w porozumieniu z krajami beneficjentami.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 104

▼B

ROZDZIAŁ II

Programowanie

Artykuł 184

Programy

Środki w ramach komponentu dotyczącego rozwoju obszarów

wiejskich s

ą ujęte w programie sporządzonym na poziomie krajowym

w odniesieniu do rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich (zwanym
dalej

„programem”) i obejmującym cały okres wdrażania instrumentu

pomocy przedakcesyjnej. Program przygotowywany jest przez instytucje
wyznaczone przez kraj beneficjenta i po konsultacji z w

łaściwymi zain-

teresowanymi stronami przedk

ładany Komisji.

▼M1

żdy program obejmuje:

a) ilo

ściowy opis obecnej sytuacji wskazujący na różnice, braki

i potencja

ł rozwojowy, główne rezultaty wcześniejszych działań

podejmowanych przy pomocy Wspólnoty lub w ramach innej
pomocy dwu- czy wielostronnej, wykorzystane

środki finansowe

oraz ocen

ę dostępnych wyników;

b) opis proponowanej krajowej strategii rozwoju obszarów wiejskich,

sporz

ądzony na podstawie analizy obecnej sytuacji na obszarach

wiejskich;

c) opis priorytetów strategicznych programu, sporz

ądzony na podstawie

krajowej strategii rozwoju obszarów wiejskich oraz analizy odpo-
wiednich sektorów przy udziale niezale

żnych ekspertów. Opis obej-

muje równie

ż określone ilościowo cele wraz ze stosownymi wskaź-

nikami monitorowania i oceny dla ka

żdej osi priorytetowej, o której

mowa w art. 171 ust. 1;

d) wyja

śnienie, w jaki sposób przełożono ogólne podejście strategiczne

i strategie sektorowe okre

ślone w wieloletnim planie orientacyjnym

kraju beneficjenta na konkretne dzia

łania w ramach komponentu

dotycz

ącego rozwoju obszarów wiejskich;

e) orientacyjne zestawienie finansowe w formie tabeli, wskazuj

ące

przewidziane krajowe, wspólnotowe oraz, w stosownych przypad-
kach, prywatne

środki finansowe w odniesieniu do każdego środka

na rzecz rozwoju regionalnego, jak równie

ż wysokość współfinanso-

wania wspólnotowego wed

ług osi;

f) opis

środków wybranych z art. 171 zawierający następujące infor-

macje:

— definicję beneficjentów końcowych,
— zasięg geograficzny,
— kryteria kwalifikowalności,
— kryteria oceny na potrzeby wyboru projektów,
— wskaźniki monitorowania,
— wskaźniki celów w ujęciu ilościowym;

g) opis struktury operacyjnej odpowiedzialnej za realizacj

ę programu,

w tym monitorowanie i ocen

ę;

h) nazwy instytucji i podmiotów odpowiedzialnych za realizacj

programu;

i) wyniki konsultacji i przepisy przyj

ęte w celu włączenia właściwych

instytucji i podmiotów oraz odpowiednich partnerów gospodarczych,
spo

łecznych i partnerów z sektora ochrony środowiska naturalnego;

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 105

▼M1

j) wyniki oceny ex ante programu i zalecenia sformułowane na

podstawie tej oceny, w tym opis dzia

łań podjętych w ich następstwie

przez kraje beneficjentów w odpowiedzi na zalecenia.

▼B

W programach kraje beneficjenci zapewniaj

ą pierwszeństwo

środkom mającym na celu wdrożenie norm wspólnotowych i poprawę
efektywno

ści rynku oraz środkom służącym tworzeniu nowych możli-

ści zatrudnienia na obszarach wiejskich.

W programach kraje beneficjenci zachowuj

ą zgodność z zapisami

wieloletniego planu orientacyjnego.

O ile nie ustalono inaczej z Komisj

ą, kraje beneficjenci przedkła-

daj

ą projekty programów nie później niż sześć miesięcy od dnia wejścia

życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 185

Przyj

ęcie programów i ich zmiana

Komisja zatwierdza programy sporz

ądzone w ramach komponentu

dotycz

ącego rozwoju obszarów wiejskich w terminie sześciu miesięcy

od przed

łożenia projektu programu, z zastrzeżeniem dostępności wszyst-

kich istotnych informacji. Komisja ocenia proponowany program przede
wszystkim w kategoriach jego zgodno

ści z niniejszym rozporządzeniem.

W razie konieczno

ści w programie można wprowadzić zmiany

w celu uwzgl

ędnienia:

a) nowych istotnych informacji oraz wyników zwi

ązanych z realizacją

okre

ślonych działań, także wyników monitorowania i oceny, jak

równie

ż potrzeby dostosowania dostępnych kwot pomocy;

b) post

ępu dokonanego przez kraj beneficjenta na drodze do przystą-

pienia do UE, zgodnie z zapisami podstawowych dokumentów akce-
syjnych, w tym wieloletniego planu orientacyjnego.

Kraj beneficjent przedk

łada Komisji propozycje zmian, które

musz

ą być należycie udokumentowane oraz zawierać następujące infor-

macje:

a) przyczyny proponowanej zmiany;

b) oczekiwane efekty danej zmiany;

c) tabele zestawie

ń finansowych i środków uwzględniające propono-

wane zmiany w kategoriach finansowych.

Powa

żne zmiany w rozumieniu art. 14 ust. 4 rozporządzenia

w sprawie IPA to takie, które wi

ążą się ze zmianami zestawień finan-

sowych dla osi priorytetowych, o których mowa w art. 171 ust. 1, ze
zmianami wysoko

ści współfinansowania dla poszczególnych osi lub

z wprowadzeniem nowych

środków.

Komisja

że

zwróci

krajów

beneficjentów

o przedstawienie propozycji zmian programu w przypadku zmiany
odpowiedniego prawodawstwa wspólnotowego.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 106

▼B

ROZDZIAŁ III

Wdra

żanie

S e k c j a 1

Z a s a d y i z a r z

ą d z a n i e f i n a n s o w e

Artykuł 186

Zasady wdra

żania

Wdro

żenia tego komponentu dokonują kraje beneficjenci na zasa-

dzie zarz

ądzania zdecentralizowanego bez przeprowadzania kontroli ex

ante, o których mowa w art. 18.

Dalsze

warunki

żna określić w umowach sektorowych

i porozumieniach finansowych, o których mowa w art. 7 i 8.

Warunki te musz

ą być zgodne z odpowiednimi przepisami mającymi

zastosowanie do programów rozwoju obszarów wiejskich w pa

ństwach

łonkowskich.

Artykuł 187

Obliczanie p

łatności

Na zasadzie odst

ępstwa od przepisów art. 44, wkład wspólnotowy do

programów w ramach tego komponentu oblicza si

ę poprzez zastoso-

wanie stawki wspó

łfinansowania ustanowionej dla każdej osi prioryte-

towej w decyzji finansowej do kwalifikowalnego wydatku wskazanego
w ka

żdym poświadczonym wykazie wydatków, przy czym do każdej

osi priorytetowej przypisany jest maksymalny wk

ład wspólnotowy.

Artykuł 188

łatność zaliczkowa

Do celów tego komponentu p

łatność zaliczkowa może przez

pierwsze trzy lata danego programu wynosi

ć 30 % wkładu Wspólnoty.

W zale

żności od dostępności zobowiązań budżetowych płatność zaliczki

że nastąpić w dwóch lub większej liczbie rat.

Gdy kwoty p

łatności zaliczkowej, o której mowa w ust. 1, nie są

wystarczaj

ące, aby zapewnić terminową realizację wniosków o płatność

ze strony beneficjenta ko

ńcowego, kwoty te w okresie realizacji mogą

zosta

ć zwiększone zgodnie z postanowieniami zawartymi w umowach

sektorowych lub porozumieniach finansowych w celu zaspokojenia
takich potrzeb, pod warunkiem

że łączna kwota płatności zaliczkowych

nie przekroczy

ła w ciągu ostatnich trzech lat 30 % wkładu Wspólnoty,

jak okre

ślono w decyzji finansowej w sprawie przyjęcia programów

wieloletnich.

Pierwsza rata p

łatności zaliczkowej jest wypłacana przez Komisję

z chwil

ą spełnienia warunków, o których mowa w art. 42 ust. 1. Dodat-

kowe raty mog

ą być wypłacone na wniosek kraju beneficjenta zgodnie

z wymogami okre

ślonymi w ust. 1 i 2.

Artykuł 189

Rozliczenie rachunków

Szczegó

łowe warunki rozliczeń określa się w umowach sektorowych

i porozumieniach finansowych, o których mowa odpowiednio w art.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 107

▼B

7 i 8. Musz

ą one być zgodne z odpowiednimi przepisami mającymi

zastosowanie do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich, o którym mowa w rozporz

ądzeniu Rady (WE)

nr 1290/2005 (

), oraz z rozporz

ądzeniami ustanawiającymi szczegółowe

zasady stosowania tego rozporz

ądzenia. W szczególności mogą one

przewidywa

ć konsultacje z Komitetem ds. Funduszy Rolniczych.

Artykuł 190

Kryteria dokonywania korekt finansowych

Na zasadzie odst

ępstwa od przepisów art. 51 ust. 2, Komisja,

w zale

żności od ustaleń, stosuje korekty ryczałtowe, korekty punktowe

lub korekty oparte na ekstrapolacji wyników.

S e k c j a 2

O c e n a i m o n i t o r o w a n i e

Artykuł 191

Oceny ex ante, okresowe i ex post

Stosownie do przepisów art. 57 program poddawany jest ocenom

ex ante, ocenom ex post oraz, w miarę potrzeb, ocenom okresowym,
które s

ą przeprowadzane przez niezależnych oceniających na odpowie-

dzialno

ść kraju beneficjenta.

Oceny dotycz

ą wykonania programu w kategoriach realizacji

celów okre

ślonych w art. 12 rozporządzenia w sprawie IPA.

Szczegó

łowe metody przeprowadzania tych ocen mogą być okreś-

lone w umowach sektorowych lub w porozumieniach finansowych,
o których mowa odpowiednio w art. 7 i 8. Metody te musz

ą być zgodne

z odpowiednimi przepisami maj

ącymi zastosowanie do programów

rozwoju obszarów wiejskich w pa

ństwach członkowskich.

Artykuł 192

Sektorowy komitet monitoruj

ący

Zgodnie z art. 59 kraj beneficjent ustanawia sektorowy komitet

monitoruj

ący.

Sektorowy komitet monitoruj

ący składa się z przedstawicieli właś-

ciwych instytucji i podmiotów oraz odpowiednich partnerów gospodar-
czych i spo

łecznych oraz partnerów z sektora ochrony środowiska natu-

ralnego. Sektorowy komitet monitoruj

ący sporządza i zatwierdza swój

regulamin wewn

ętrzny.

Sektorowemu komitetowi monitoruj

ącemu przewodniczy przedsta-

wiciel kraju beneficjenta. W jego pracach bierze udzia

ł Komisja.

Post

ęp, skuteczność i efektywność programu w kategoriach reali-

zacji jego celów mierzy si

ę za pomocą wskaźników w odniesieniu do

sytuacji wyj

ściowej oraz wykonania finansowego, osiągnięć, rezultatów

i oddzia

ływania programów.

Artykuł 193

Roczne sprawozdania sektorowe

▼M1

W ramach tego komponentu roczne sprawozdania sektorowe,

o których mowa w art. 61 ust. 1, przedk

łada się Komisji, narodowemu

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 108

(

) Dz.U. L 209 z 11.8.2005, str. 1.

▼M1

koordynatorowi ds. IPA oraz krajowemu urz

ędnikowi zatwierdzającemu

w terminie sze

ściu miesięcy od końca pełnego roku kalendarzowego

realizacji programu.

▼B

a) Sprawozdania

takie

zawieraj

ą informacje dotyczące postępu

w zakresie realizacji, obejmuj

ące w szczególności informacje

realizacji

wyznaczonych

celów,

problemach

zwi

ązanych

z zarz

ądzaniem programem oraz o podjętych środkach, wykonaniu

finansowym, jak równie

ż o zadaniach zrealizowanych w związku

z monitorowaniem i ocen

ą.

b) Roczne sprawozdania sektorowe

– przed przedłożeniem – podda-

wane s

ą analizie przez sektorowy komitet monitorujący.

ńcowe sprawozdanie sektorowe, po przeanalizowaniu przez

sektorowy

komitet

monitoruj

ący,

przedk

łada

Komisji

i narodowemu koordynatorowi ds. IPA najpó

źniej w terminie sześciu

miesi

ęcy od ostatniego dnia kwalifikowalności wydatku w ramach

programu.

Artykuł 194

Dalsze warunki dotycz

ące monitorowania i sprawozdawczości

Dalsze warunki dotycz

ące monitorowania i sprawozdawczości można

okre

ślić w umowach sektorowych i porozumieniach finansowych,

o których mowa w art. 7 i 8. Musz

ą one być zgodne z odpowiednimi

przepisami maj

ącymi zastosowanie do programów rozwoju obszarów

wiejskich w pa

ństwach członkowskich.

ĘŚĆ III

PRZEPISY KO

ŃCOWE

Artykuł 195

Wej

ście w życie

Niniejsze rozporz

ądzenie wchodzi w życie pierwszego dnia po jego

opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporz

ądzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2007 r.

Niniejsze rozporz

ądzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane

we wszystkich pa

ństwach członkowskich.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 109

▼B

ZAŁĄCZNIK

KRYTERIA AKREDYTACJI

Standardowy wykaz obszarów i zwi

ązanych z nimi wymogów, o których

mowa w art. 11 ust. 2

Kontrola

środowiska (utworzenie organizacji oraz zarządzanie nią

i pracownikami)

a) polityka w zakresie etyki i rzetelno

ści

— zapewnienie przestrzegania w całej organizacji kultury organizacji

wymaganej przez kierownictwo;

b) zarz

ądzanie nieprawidłowościami i ich zgłaszanie

— zapewnienie odpowiedniego zgłaszania i korygowania ewentual-

nych zauwa

żonych nieprawidłowości uchybiających organizacji,

w tym zapewnienie ochrony osób zg

łaszających informacje

o nieprawid

łowościach;

c) sporz

ądzanie planów dotyczących zatrudnienia, rekrutacja, szkolenia

i ocena (

łącznie z zarządzaniem stanowiskami „wrażliwymi”)

— zapewnienie odpowiedniej liczby pracowników posiadających

wysokie kompetencje na wszystkich szczeblach;

„wrażliwe” stanowiska i konflikty interesów

— ustalenie wykazu osób zajmujących „wrażliwe” stanowiska (tj.

stanowiska, na których pracownicy mog

ą być podatni na

nadmierne wp

ływy z uwagi na charakter kontaktów z osobami

trzecimi oraz posiadane informacje),

— zapewnienie właściwych kontroli w odniesieniu do „wrażliwych

stanowisk

” (w tym, w miarę potrzeb, polityki rotacji pracow-

ników),

— zapewnienie funkcjonowania procedur mających na celu rozpo-

znawanie przypadków konfliktu interesów i zapobieganie im;

e) zapewnienie podstaw prawnych dla funkcjonowania podmiotów

i poszczególnych osób

— zapewnienie poszczególnym podmiotom i osobom pełnych

uprawnie

ń do wywiązywania się z powierzonych im obowiązków;

f) wprowadzenie formalnej odpowiedzialno

ści, zakresu obowiązków,

przydzielonych zada

ń oraz wszelkich uprawnień, koniecznych do

realizacji wszystkich zada

ń i piastowania wszystkich stanowisk

w ca

łej organizacji:

— zadbanie, aby żaden pracownik nie miał wątpliwości co do

zakresu jego obowi

ązków. W przypadku zobowiązań wobec

osób trzecich lub p

łatności na rzecz tych osób, za wszystkie

aspekty transakcji powinien odpowiada

ć jeden i ten sam członek

kadry kierowniczej,

— zadbanie, aby mandat i opisy poszczególnych stanowisk były

zawsze aktualne i znane w organizacji.

Planowanie/zarz

ądzanie ryzykiem (planowanie interwencji)

a) stwierdzenie i ocena ryzyka oraz zarz

ądzanie nim

— zadbanie, aby ryzyko było zawsze rozpoznawane i objęte zarzą-

dzaniem,

łaszcza zapewnienie stosowania odpowiednich

środków kontroli we wszystkich obszarach, stosownie do
znaczenia ró

żnych rodzajów ryzyka, którego zmniejszeniu służą

dane

środki;

b) ustalenie celów i przydzia

ł zasobów na potrzeby tych celów

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 110

▼B

— zapewnienie wyznaczenia odpowiednich (oraz wymiernych) cele,

zarówno na poziomie efektów, jak i oddzia

ływania, oraz ich

znajomo

ści w całej organizacji,

— zapewnienie odpowiedniego przydziału zasobów na potrzeby tych

celów, z uwzgl

ędnieniem przejrzystych i prawidłowych zasad

zarz

ądzania finansowego,

— zapewnienie zrozumienia odpowiedzialności za te cele;

c) planowanie i proces realizacji

— zadbanie, aby poszczególne działania ukierunkowane na realizację

celów

ły

zrozumia

łe

– łącznie z

harmonogramem

i odpowiedzialno

ścią za każde działanie, jak również, w razie

konieczno

ści, analizami „ścieżki krytycznej”.

Czynno

ści kontrolne (interwencje)

a) procedury weryfikacji

— zapewnienie podwójnej kontroli na wszystkich etapach transakcji

(ex ante oraz w miarę potrzeb ex post);

b) procedury nadzoru w formie odpowiedzialnego zarz

ądzania zada-

niami powierzonymi podw

ładnym (w tym coroczne poświadczenia

wiarygodno

ści od podwładnych)

— zadbanie, aby odpowiedzialności towarzyszył aktywny nadzór, tj.

aby nie by

ła ona traktowana tylko jako pojęcie „martwe” czy

teoretyczne;

c) zasady w odniesieniu do ka

żdego rodzaju udzielania zamówień

i sk

ładania wniosków o dotacje

— zapewnienie odpowiednich ram prawnych dla wszystkich zobo-

ązań tego rodzaju;

d) procedury (w tym listy kontrolne) w odniesieniu do ka

żdego etapu

udzielania zamówie

ń i składania wniosków o dotacje (np. specyfi-

kacje techniczne, komisje oceniaj

ące, zgłaszanie wyjątków itd.)

— zadbanie, aby każdy pracownik wyraźnie rozumiał zakres swoich

obowi

ązków w tych obszarach;

e) zasady i procedury w odniesieniu do dzia

łalności informacyjnej

— zapewnienie spełnienia wszystkich wymogów Komisji;

f) procedury p

łatności (w tym procedury potwierdzania osiągniętych

wyników lub warunków kwalifikowalno

ści, w razie konieczności –

na miejscu)

— zapewnienie realizacji płatności wyłącznie na podstawie uzasad-

nionych wniosków o p

łatność, spełniających wszystkie wymogi

umowne;

g) procedury monitorowania w odniesieniu do wspó

łfinansowania

— zapewnienie spełnienia wszystkich wymogów Komisji;

h) procedury bud

żetowe mające na celu zapewnienie dostępności

środków finansowych (w tym środków finansowych koniecznych
do kontynuowania procesu realizacji, w przypadku opó

źnienia lub

odmowy finansowania ze strony Komisji)

— zadbanie, aby instytucja krajowa mogła wywiązywać się ze zobo-

ązań umownych na poziomie lokalnym, bez względu na

opó

źnienia finansowania czy przerwy w finansowaniu ze strony

Komisji;

i) procedury maj

ące na celu kontynuację działań

— zapewnienie rozpoznawania poważnych zagrożeń dla kontynuacji

(np. zwi

ązanych z utratą danych, nieobecnością osób itp.) oraz,

w miar

ę możliwości, opracowywania planów awaryjnych na

wypadek takich sytuacji;

j) procedury w odniesieniu do rachunkowo

ści

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 111

▼B

— zapewnienie pełnej i przejrzystej rachunkowości, zgodnej

z przyj

ętymi zasadami rachunkowości;

k) procedury w zakresie uzgadniania rachunków

— w miarę możliwości, uzgadnianie rachunków zawsze po otrzy-

maniu informacji od osoby trzeciej;

l) zg

łaszanie odstępstw, między innymi odstępstw od normalnych

procedur zatwierdzonych na odpowiednim szczeblu, odst

ępstw, na

które nie udzielono zezwolenia, oraz uchybie

ń w zakresie kontroli,

zawsze w przypadku stwierdzenia takiego faktu

— zapewnienie rejestracji i analizy odstępstw od normalnych

procedur na odpowiednim szczeblu;

m) procedury bezpiecze

ństwa (między innymi informatycznego)

— zabezpieczenie majątku i danych przed ingerencją lub uszkodze-

niem fizycznym;

n) procedury archiwizacji

— zapewnienie dostępności wszystkich dokumentów – przynajmniej

do celów przegl

ądu przez Komisję przez cały okres, w którym

musz

ą być przechowywane;

▼M1

o) podzia

ł obowiązków

— zapewnienie automatycznych wzajemnych kontroli poprzez przy-

dzia

ł różnych zadań różnym pracownikom w okresie realizacji

jednej transakcji.

▼B

p) zg

łaszanie słabych stron kontroli wewnętrznej

— rejestrowanie wszelkich słabych stron kontroli wewnętrznej,

niezale

żnie od źródła ich stwierdzenia, oraz zapewnienie rejes-

tracji reakcji kadry kierowniczej i

śledzenia odpowiednich

dzia

łań następczych.

Monitorowanie (nadzorowanie interwencji)

a) audyt wewn

ętrzny, w tym procedury postępowania w odniesieniu do

sprawozda

ń z audytu i zaleceń (uwaga: niezależnie od kontroli

i nadzoru ze strony kadry kierowniczej)

— zadbanie, aby osobom ze ścisłego kierownictwa przedstawiano

niezale

żne przeglądy funkcjonowania ich systemów na podlegają-

cych im szczeblach. Dzia

łania mogą obejmować kontrole ex post

w odniesieniu do niektórych transakcji, lecz powinny si

ększym

stopniu

koncentrowa

efektywno

ści

i skuteczno

ści systemu i struktury organizacyjnej;

b) ocena

— zadbanie, aby osobom ze ścisłego kierownictwa przedstawiano

informacje dotycz

ące oceny skutków interwencji (oprócz innych

informacji, które te osoby otrzymuj

ą, dotyczących legalności,

prawid

łowości i procedur operacyjnych).

Komunikacja

(zapewnienie

wszystkim

podmiotom

informacji

potrzebnych do wykonywania obowi

ązków)

regularne spotkania koordynacyjne z udzia

łem różnych podmiotów,

w celu wymiany informacji o wszystkich aspektach planowania
i realizacji, np.:

(i) regularne przedk

ładanie sprawozdań dotyczących aktualnej sytuacji

w zakresie planowania programów i projektów;

(ii) regularne przedk

ładanie sprawozdań dotyczących stopnia zaawanso-

wania projektu w porównaniu z planem realizacji

— procedury udzielania zamówień (między innymi),

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 112

▼B

— postęp w zakresie każdej procedury udzielania zamówień

w porównaniu z planem,

— systematyczna analiza błędów zgłoszonych niezależnie od

etapu realizacji (np. przez weryfikatorów, osoby przeprowa-
dzaj

ące kontrolę ex ante, audytorów itd.),

— realizacja zamówień,
— analiza kosztów i korzyści w odniesieniu do kontroli;

(iii) regularne

przedk

ładanie sprawozdań dotyczących efektywności

i skuteczno

ści kontroli wewnętrznej

— zapewnienie pracownikom wszystkich szczebli regularnych infor-

macji potrzebnych do wykonywania obowi

ązków.

2007R0718

— PL — 30.01.2010 — 001.001 — 113