ESPERANTO

.

PL

Maria Niemirow - -

Esperanto dla wszystkich

-

Lekcja 20

Są pewne czynności, które wymagają specjalnych pomieszczeń, prawda? No, właśnie! I od tych czynności
pomieszczenia nabierają nazwy. Albo pewne rzeczy. Też to samo. Trzeba wiedziec, gdzie się je ma. Po
dzisiejszej lekcji na pewno nie będziemy mieli żadnych wątpliwości pod tym względem.

Przeczytajmy tekst:

Antaŭ kelkaj horoj mi vizitis malgrandan urbon en okcidenta Pollando. En la urbo estas
antikva preĝejo memoranta tempojn longe pasintajn, estas ankaŭ tute nova, tre moderna
lernejo, granda librejo kaj diversaj elegante aranĝitaj vendejoj. Antaŭ fenestroj de mia
hotela ĉambro staris blanka palaco. Tio estas nove konstruita hospitalo. En tiu ĉi hospitalo
kuŝas mia amikino. Vespere, reveninte de ŝi, mi iris al kafejo. Malgranda kaj tre agrabla
ejo. Tie mi renkonits miajn lernantojn, junajn geesperantistojn. Ni interŝanĝis malgrandajn
donacojn por memoro. Mi donis al ili cigaredujon, kosmetikujon kaj monujon. Ili donacis al
mi multajn objektojn. Jen: inkujo, plumujo, buterujo, cigaredingo kaj eĉ malnova
kandelingo. Ho, mi forgesis! Ili donacis al mi ankaŭ sabron de sinjoro Wołodyjowski en
sabringo. Vere! Nun, kiam mi vekiĝis, estas frua mateno. Antaŭ mia fenestro floras
pomarboj kaj pirujoj.

tłumaczenie

Nowe słówka:

antikva - bardzo stary, zabytkowy
aranĝita - urządzony
buterujo - maselniczka
cigaredingo - cygarniczka
cigaredujo - papierośnica
donaci - podarować
donaco - podarunek
doni -dać
ejo - lokal, miejsce
fenestro - okno
flori - kwitnąć
frua - wczesny
ho - oj, o, ach!
hospitalo - szpital
hotelo - hotel
inkujo - kałamarz
kafejo - kawiarnia
kandelingo - świecznik
kosmetikujo - kosmetyczka
kuŝi - leżeć
lernejo - szkoła
librejo - kisięgarnia

longe - długo, dawno
mateno - ranek, poranek
memori - pamiętać
memoro - pamięć
moderna - nowoczesny
monujo - portmonetka
multaj - liczni, liczne
objekto - przedmiot
okcidento - zachód (strona świata)
plumujo - piórnik
pirujo - grusza
palaco - pałac
Pollando - Polska
pomarbo - jabłoń
preĝejo - kościół
renkonti - spotkać
reveninte - powróciwszy
sabro - szabla
sabringo - pochwa do szabli
vekiĝi - obudzić się
vendejo - sklep
viziti - odwiedzać

A teraz gramatyka:

Przyrostek "ej" oznacza miejsce, gdzie się odbywa jakaś czyność, lub gdzie się coś dzieje. Np.: lerni - uczyć
się, lernejo - szkoła, preĝi - modlić się, preĝejo - kościół, ejo - lokal, pomieszczenie, miejsce.

Przyrostek "ing" - oznacza przedmiot, stanowiący nasadę, obsadę, pochwę. Np.: kandelo - świeca,
kandelingo - świecznik, ingo - pochwa, futerał.

Przyrostek "uj" oznacza:

1. Naczynie, pudełko, torebkę do przechowywania czegoś. Np.: cigaredo - papieros, cigaredujo -

papierośnica;

2. Nazwy drzew od nazwy owocu. Np.: figo - figa, figujo - drzewo figowe; pomo - jabłko, pomujo -

jabłoń. (zamiast pomujo, figujo, pirujo itp. można mówić: figarbo, pomarbo, pirarbo itp.);

3. Nazwę kraju zamieszkiwanego przez dany naród: turko - Turek, Turkujo - Turcja; polo - Polak, Polujo

- Polska, japano - Japończyk, Japanujo - Japonia. (Dla określenia kraju można używać także końcówki
"io": Jugoslavio, Bulgario, Italio).

Lekcja 21