6 kwietnia 2010, 14:52

Autor: Odys J. Korczyński
czytano: 26756 razy

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady

przygotowania do sesji zdjęciowych

Od starożytności, we wszelkich rodzajach sztuki,
piękno definiowane jest dzięki upodobaniu widza.
Poczucie piękna jest dostrzeżeniem harmonii (jak
twierdzi m.in. Platon) wielu, zapisanych
uprzednio w duszy, elementów - bryły
geometryczne,

kolory,

znaczenie

słów,

przestrzeń). Dzięki nim możliwe jest oddzielenie
tego, co brzydkie, od tego, co się podoba -
piękna. Na podstawie tego sposobu percepcji
powstały m.in. reguły malarskie światłocienia,
opisy proporcji ciała Da Vinciego, a z nich zrodził
się warsztat fotografa-portrecisty.
Dostrzeżenie harmonii jest juz uznaniem czegoś
za piękne. Co to więc dzisiaj znaczy być pięknym
w fotografii? Co to znaczy stać się piękniejszym
na zdjęciu niż w rzeczywistości? Niech kobieta

posłuży nam za przykład.

Na początku zaznaczam, że cały czas będę pisał tylko o rodzajach kobiecego piękna na fotografii,
natomiast trzeba odróżnić je od artyzmu. Piszę o predylekcji większości oglądających do oceniania, że
coś jest ładne albo brzydkie. A zatem pojęcie metamorfozy dotyczy wyłącznie zmiany wyglądu
zewnętrznego na robiący wrażenie bardziej harmonijnego, interesującego, ładnego i pociągającego w
danej kulturze i szerokości geograficznej. Jest to metamorfoza formy pokazania obiektu, natomiast
pozostaje on wciąż tą samą postacią, osobowością, człowiekiem.

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

Dlaczego kobieta?
Odszedłem od starożytnego kanonu piękna ciała męskiego, ponieważ w sensie ogólnym, w dzisiejszych
czasach, jest on mniej popularny - szczególnie we wszelkich odmianach portretu i aktu studyjnego -
fashion, glamour czy high key - czyli fotografii całkowicie komercyjnej, a nie artystycznej i
eksperymentalnej. Dla większości gustów przyjęło się, że najpiękniejsze jest ciało kobiety. Jego forma
zmieniała się w historii z wielu względów - były to m.in charakterystyczne motywy estetyczne, ale
powodowane zmianami kulturowymi, pozycją kobiety w społeczeństwie i światopoglądem artystycznym.

Mieliśmy juz kobiety matki z obłymi kształtami piersi z okresu neolitu, kobiety smukłe, władczynie w
starożytnym Egipcie, modę na hermafrodytyzm i łączenie pierwiastka żeńskiego z męskim w

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady przygoto...

http://www.swiatobrazu.pl/od-brzydoty-do-piekna-metamorfoza-kobiet...

1 z 7

2015-08-15 17:18

starożytnej Grecji. W okresie wieków średnich, przy dużym, jeśli nie decydującym udziale ówczesnego
Kościoła Rzymskokatolickiego, erotyzm cech kobiecych został całkowicie stłumiony, ponieważ
upatrywano w nim źródła grzechu. Ideał piękna kobiecego przyjął formę wymizerowanej, efemerycznej,
smukłej postaci z długimi włosami, prawie pozbawionej piersi i uwydatnionych bioder wraz z talią. Kolor
skóry był prawie biały z dopuszczalnym, lekkim rumieńcem, jednakże nie jako symbolem zdrowia,
energii seksualnej czy zwykłej radości, lecz dziewictwa. Erotyzm kształtów znów powrócił w okresie
Baroku, nawiązując bardziej do neolitycznych Wenus, niż starożytnych kobiet władczyń czy
hermafrodytycznych chłopców.

Na przełomie XIX i XX wieku, z racji panoszącego się dekadentyzmu i tendencji modernistycznych,
kobieta zmienia się radykalnie. Jej włosy są koloru czarnego, albo rudego, makijaż mocno pokrywa
twarz. Kobieta staje się groźna, demoniczna (Witkacy), sadystyczna (Schulz), modliszkowata i
wgniatająca dosłownie mężczyznę w ziemię, by w okresie socrealizmu stać się użytecznym kombajnem,
znów ukrywającym swoje włosy pod różnego rodzaju chustami, bez jakiegokolwiek podkreślenia płci
ubiorem, makijażem lub fryzurą. Jak widać świat był i jest "liniowo (czas) pluralistyczny", jeśli chodzi o
wizerunek dam.

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

Dzisiaj wiele z tych obrazów przetrwało, by razem współistnieć i stworzyć zupełnie nowe wizerunki
kanonu piękna kobiecej urody. Niemałe znaczenie ma tu fotografia i jej komercyjne trendy. Kobieta jest
niejako tworzywem na użytek reklamy fotograficznej, telewizyjnej i prasowej. Jest nośnikiem
niewerbalnych informacji o urodzie, seksie, kosmetykach, makijażu i wszelkich używkach,
sprawiających ludziom przyjemność i urozmaicających życie. Więc w co przepoczwarzyła się starożytna
kobieta-matka z wydatnymi piersiami? Zaryzykowałbym twierdzenie, że dziś ideał zależy od aktualnej
potrzeby np. fotografa, i tzw. grupy docelowej oglądających fotografie. Wychodząc na ulicę i obserwując
urodę współczesnych Pań, zauważamy, że znakomita większość jest zawieszona gdzieś między
zmęczonym wizerunkiem matki (nieco obwisłe piersi, pospiesznie nakładany makijaż, nie zasłaniający
wszystkich zmarszczek, zmięte ubranie etc.), wychudzoną postacią supermodelki (brak biustu,

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady przygoto...

http://www.swiatobrazu.pl/od-brzydoty-do-piekna-metamorfoza-kobiet...

2 z 7

2015-08-15 17:18

wystające kości ramion, długie nogi, szczupła talia), kiczowatą formą seks-bomby (ostry, ciemny
makijaż, kontrastowe kolory włosów, duży, niekiedy sztucznie podniesiony biust, świecące wszystkimi
kolorami tęczy żelowe tipsy na paznokciach), a surową i dystyngowaną kobietą z klasą, której seksualne
atuty są głęboko ukryte pod formalnym, biurowym strojem, lecz niekiedy bardziej krzyczą swoją mocą
niż nagie piersi i pośladki Dodo-pochodnych tworów współczesnej popkultury.

Dzisiaj rynek decyduje, co jest piękne - możliwe do sprzedania np. w postaci zdjęcia. Metamorfoza
piękna komercyjnego doszła w pewnym sensie do końca. W świecie Europy, części Azji i Ameryki Płn.
ważniejszy jest wygląd w ujęciu ekonomicznym niż kulturowym. Niemały wpływ na to ma globalizacja i
bezpośrednia wymiana informacji. Metamorfoz są więc miliony - i jednego, obowiązującego kanonu nie
da się wydzielić z masy, jaką niewątpliwie staje się społeczeństwo krajów zachodnich, stopniowo
wyswabadzające się z wpływu kultury, instytucji, Kościoła, jednakże nie z sieci powiązań ekonomiczno-
gospodarczych.

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

Jak to jest z tą metamorfozą?

Brzydota

W takim oto świecie mnogości kanonów piękna funkcjonuje dzisiejszy fotograf. W pewnej mierze sam
musi decydować, co jest piękne, a co brzydkie. Przyznaję, że nie jest to aż tak trudne, by
uniemożliwiało mu pracę. Brzydota to rodzaj pomieszania różnych kanonów piękna i nierównomiernego
wykorzystania ich cech w jednej fotografii. Nie powinno się zatem np. stylizować kobiety na dzisiejszą
"lalkę Barbie", wykorzystując osobę o krótszych nogach i czarnych włosach. Nie należy szukać
kandydatki do sesji modniarskich (o ile to nie jest moda XXL) wśród kobiet o rubensowskich kształtach
itp. Zasada generalna to przestrzeganie niecelowego mieszania cech różnych kategorii współczesnej
kobiecej urody. Nie twierdzę, że całkowicie zabronione jest łamanie tego typu podejścia, lecz od
jakiegoś usystematyzowania wypada zacząć. Najważniejsze jest, na początku, by fotograf wiedział, do
kogo będzie kierowana fotografia, a wraz z harmonizacją różnych cech ogólnych formy zdjęcia
uświadomi on sobie, że coś takiego jak pojęcie brzydoty funkcjonuje jedynie w ekstremalnych
wypadkach (zamierzony wybór modelek o patologicznych cechach urody, błąd niedoświadczonej
stylistki sesji, etc.).

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady przygoto...

http://www.swiatobrazu.pl/od-brzydoty-do-piekna-metamorfoza-kobiet...

3 z 7

2015-08-15 17:18

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

Wydobywanie piękna

Co to znaczy być pięknym na fotografii, albo co to znaczy sfotografować kogoś tak, by widz dostrzegł to,
że jest piękny? Wspomniałem juz o właściwym, początkowym doborze modelki (modela). Doskonałym
sposobem na zauważenie zmian między urodą przed przygotowaniem do sesji i tą już uwidocznioną na
fotografii, jest systematyczne wykonywanie zdjęć backstage’owych. Oglądając i porównując to, jak
kobieta wygląda wchodząc do studia i jak ją widzimy już na postprodukowanych fotografiach, nauczymy
się, że mechanizm przemiany jest zawsze taki sam i składa się ze ściśle określonych elementów.
Skoro nie obowiązuje jeden kanon, to każdy typ urody można przedstawić tak, by się podobał. Według
mnie nie ma sensu pisać, albo mówić o fotografowaniu ludzi brzydkich. W znakomitej większości
wypadków fotograf robi niewłaściwie zdjęcie, na którym modelka (model) są oceniani przez
oglądających jako brzydcy.
Nie uważam, by istniała jakakolwiek jedna, złota zasada, przemieniająca, w opinii większości, "brzydkie
kaczątka" w księżniczki. Istnieje natomiast szereg schematycznych wręcz zasad postępowania i
przygotowywania modelki i fotografa do jak najbardziej upiększającej sesji zdjęciowej.

1. Fotograf powinien mieć wizję stylu zdjęć.

Składają się na niego:
a) temat przewodni (inspiracja)
b) dominująca kolorystyka
c) przynajmniej schematycznie nakreślony plan ubioru
d) makijaż

2. Dobór modelek (modeli)
Nie może odbywać się pod kątem urody, partykularnie uznanej za podobającą się albo agencji, albo
samemu fotografowi. Naczelnym kryterium jest tu "wpasowanie się" w temat i ocena stopnia
metamorfozy, jednak dopiero po etapie postprodukcji. Być może trafi się modelka uznawana za
nieurodziwą, lecz będzie doskonale pasować. Dostanie wtedy szansę na przejście metamorfozy i jej
komercyjna, przedsesyjna brzydota, stanie się indywidualnie uwydatnionym posesyjnym pięknem.

3. Makijaż
Nie może zabijać naturalnych rysów twarzy, z zastrzeżeniem, że wybraliśmy odpowiednią twarz do
tematu sesji. Jeśli nie, to ratowanie się czasami skomplikowaną charakteryzacją i retuszem cyfrowym,
mało ma wspólnego z kreatywnym i odpowiedzialnym podejściem do sesji.
Makijaż powinien także współgrać kolorystycznie ze stylem fotografii, nie skrzywiać proporcji twarzy.
Czas jego wykonywania nie powinien trwać ani sekundy dłużej niż jest to konieczne, ponieważ
zniecierpliwienie modelki nie wróży dobrej współpracy z fotografem.

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady przygoto...

http://www.swiatobrazu.pl/od-brzydoty-do-piekna-metamorfoza-kobiet...

4 z 7

2015-08-15 17:18

4. Stylizacja
Nie ma ciała idealnego - ubiór nie może podkreślać i uwidaczniać niedostatków figury (cellulitis,
rozstępy, skrzywienie nóg, krzywe nosy, wałki tłuszczu na brzuchu i w talii, obniżone piersi itp.)

5. Przygotowanie planu zdjęciowego
Wszystko ma być gotowe do sesji przed sesją. Jeśli używamy oświetlenia sztucznego, lampy ustawiamy
w takim położeniu, by wykonać podstawowe założenia zdjęciowe sesji. Czas na eksperymenty świetlne
przyjdzie później, kiedy będziemy mieli w aparacie podstawowy materiał, który planowaliśmy mieć.
Podobnie z przygotowaniem aparatu. Modelka nie powinna oglądać czyszczenia soczewek, ustawiania
programów tematycznych, przesłony, czasu itp. Ta sama zasada dotyczy ogólnego pomiaru światła
sceny.

6. Zachowanie
Po części zależy od osobowości fotografa i modelki, oraz ich wzajemnej relacji i jej stopnia zażyłości.
a) fotograf, szukający udanych estetycznie zdjęć, musi umieć wchodzić w otwarte relacje z innymi
ludźmi.
b) sesja zdjęciowa nie polega na wydawaniu rozkazów modelce.
c) modelki się nie dotyka
d) modelkę się obserwuje, szukając kadru, układów tułowia, równowagi w ciężarze zdjęcia, mocnych
punktów w kadrze i takim ogólnym wyrazem postaci, który będzie odbierany jako najkorzystniejszy i
najnaturalniejszy.
e) jeśli fotograf nigdy jeszcze nie pracował z zaproszoną na sesję osobą, może pozwolić jej na całkowitą
swobodę (początek sesji) licząc na jej inwencję i zauważenie przydatnych cech dla wyeksponowania
piękna urody.

7. Postprodukcja
Nie będę się rozpisywał na temat dostępnych narzędzi retuszerskich w programach graficznych. Będzie
o tym odpowiedni artykuł w późniejszym czasie. Pamiętajmy wszelako, że stopień naszych umiejętności
postprodukcyjnych wyraża się w delikatności ingerencji nimi w fotografię, tak, by widz z niewprawnym
cyfrowym okiem nie rozpoznał co jest rzeczywistością, a co zdygitalizowanym fałszem.

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady przygoto...

http://www.swiatobrazu.pl/od-brzydoty-do-piekna-metamorfoza-kobiet...

5 z 7

2015-08-15 17:18

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

Podsumowanie

Powracamy zatem do problemu, co to więc dzisiaj znaczy być pięknym w fotografii? Co to znaczy stać
się piękniejszym na zdjęciu niż w rzeczywistości? Kanonów urody kobiecej mamy wiele - i w sensie
historycznym i współczesnym. Znów wybór należy do nas - fotografów. Być pięknym na fotografii, to
podobać się innym – może to ujęcie komercyjne, lecz co w tym złego? - żadnej, niszowej sztuki
eksperymentalnej nie tworzymy. Stać sie piękniejszym to uwierzyć, że fotografia odkrywa prawdę o
naszej próżności.

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady przygoto...

http://www.swiatobrazu.pl/od-brzydoty-do-piekna-metamorfoza-kobiet...

6 z 7

2015-08-15 17:18

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

fot. Odys J. Korczyński (ARW Karabus)

www.swiatobrazu.pl

Od brzydoty do piękna - metamorfoza kobiety - ogólne zasady przygoto...

http://www.swiatobrazu.pl/od-brzydoty-do-piekna-metamorfoza-kobiet...

7 z 7

2015-08-15 17:18