6 9 o d p o w i e d z i n a n a j c z ę s t s z e p y ta n i a

PKPiR

W PRAKTYCE

Sprawdź nasze publikacje na:

UOM 86

cena 47 zł

6 9 o d p o w i e d z i

n a n a j c z ę s t s z e p y ta n i a

PKPiR

W PRAKTYCE

Kup książkę

Redaktor: Katarzyna Brzozowska

Wydawca: Katarzyna Bednarska

Korekta: Zespół

DTP: Raster studio

Druk: Miller Druk sp. z o.o.

ISBN: 978-83-269-4542-7

Copyright © by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa, tel. [phone], faks 22 617 60 10

Publikacja „PKPiR w praktyce” chroniona jest prawem autorskim. Przedruk materiałów

opublikowanych w niniejszej publikacji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie

dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja „PKPiR w praktyce” została

przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy

i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji porady i interpretacje

nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać

dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako

oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może

ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji wskazówek, przykładów,

informacji itp. do konkretnych przykładów.

Informacje o prenumeracie:

Tel: [phone]

e-mail: [e-mail]

Kup książkę

SPIS TREŚCI

Przychody ...................................................................................................... 7

Wynagrodzenie za świadczenia w naturze należy

ująć w kolumnie 8 PKPiR .................................................................... 7

Środków wolnych od opodatkowania nie wykazuje się w PKPiR ..... 8
Środki z Europejskiego Funduszu Społecznego nie będą podlegały

opodatkowaniu PIT ............................................................................. 10

Działalność w użyczonym lokalu może generować przychód ........... 12
Prezenty przedsiębiorca powinien zaliczyć do pozostałych

przychodów z działalności .................................................................. 15

Koszty ............................................................................................................. 17

Odsetki od kredytu mogą zostać zaliczone do kosztów

w dacie wystawienia wyciągu bankowego ...................................... 17

Faktury za prenumeratę można ująć jednorazowo w koszty .............. 18
Koszty materiałów zabezpieczających w transporcie ujmuje się

w kolumnie 13 ...................................................................................... 19

Składki ZUS można zaksięgować w miesiącu,

za który są należne ............................................................................... 21

Koszty wysyłki stanowią koszty uboczne zakupu ............................... 22
Wydatki związane z usługami podwykonawców ujmuje się

w kolumnie 13 PKPiR ........................................................................... 23

Ewidencjonowanie opłat za usługi doładowania

telefonów komórkowych ...................................................................... 24

Wydatki na zakup toreb foliowych obniżą przychód .......................... 25
Opakowania wielokrotnego użytku mogą być traktowane

jak towary .............................................................................................. 26

Z tytułu kradzieży niezamortyzowanych środków

trwałych należy rozliczyć stratę ......................................................... 27

Ujęcie kosztów zależy od tego, czy są bezpośrednio związane

ze świadczonymi przez firmę usługami .......................................... 28

Opłata za prowadzenie rachunku bankowego powinna być

księgowana pod datą wystawienia wyciągu ................................... 29

Moment ujęcia podatku od nieruchomości w PKPiR zależy

od daty poniesienia kosztu ................................................................. 30

Kup książkę

PKPiR w praktyce

4

Wydatki na zaległe składki pomniejszą przychód

w dacie ich uregulowania ................................................................... 31

Koszty transportu ewidencjonuje się w kolumnie 13 ........................... 33

Samochód ..................................................................................................... 35

Wykorzystywanie służbowego auta przez pracownika do celów

prywatnych podlega opodatkowaniu ryczałtem ............................ 35

Udostępnienie samochodu do celów prywatnych

jest oskładkowane ZUS ........................................................................ 36

Używanie auta poniżej roku uprawnia do jednorazowego kosztu .... 37
Koszty ubezpieczenia samochodu zalicza się do pośrednich

kosztów uzyskania przychodu .......................................................... 39

Kwota za skup starego auta jest przychodem przedsiębiorcy ............. 40
Wypłatę z tytułu ubezpieczenia auta nie zawsze ewidencjonuje się

w księdze ................................................................................................ 43

Zakupione w UE samochody należy ująć w księdze

na podstawie faktury ........................................................................... 44

Zakup części do odsprzedawanego samochodu należy

ująć w kolumnie 10 ............................................................................... 45

Wstępna opłata leasingowa może być ujęta

w kosztach jednorazowo ...................................................................... 46

Opłaty poniesione za przejazd drogami mogą być

ewidencjonowane na podstawie zestawienia .................................. 47

Pracownicy i przedsiębiorcy ...................................................................... 50

Wartość pracy żony nie stanowi kosztu w firmie męża ....................... 50
Wydatek na zakup okularów korekcyjnych oraz na badania

lekarskie jest wydatkiem o charakterze osobistym ......................... 51

Wydatek na studia pracownika to dla przedsiębiorstwa

koszt podatkowy ................................................................................... 54

Właściciel firmy zalicza w koszty podatkowe swoje diety

z tytułu podróży służbowych ............................................................. 55

Wynagrodzenie żony wpisane do kolumny 12 PKPiR

trzeba skorygować ............................................................................... 56

Wynagrodzenia wypłacane zleceniobiorcom może być różnie

ewidencjonowane ................................................................................. 57

Kup książkę

Spis treści

5

Wydatki na napoje i posiłki dla pracowników mogą

obniżyć przychód pracownika ............................................................ 58

Składka na ubezpieczenie wypadkowe dla pracownika ..................... 59

Środki trwałe i wyposażenie ..................................................................... 61

Roczna stawka amortyzacyjna dla specjalistycznego samochodu

ciężarowego wynosi 14% ..................................................................... 61

Towar handlowy można przekwalifikować na wyposażenie ............. 62
Komputer można wprowadzić do ewidencji środków trwałych

w dacie przyjęcia go do używania ..................................................... 63

Przy likwidacji uszkodzonych narzędzi należy sporządzić

protokół ich zniszczenia ...................................................................... 64

Składniki majątku o wartości poniżej 1.500 zł można zaliczyć

jednorazowo do kosztów .................................................................... 64

Odpisy amortyzacyjne od środków trwałych sfinansowanych

dotacją nie stanowią kosztu podatkowego ....................................... 65

Korekty ........................................................................................................... 67

Od 1 stycznia 2016 r. zmieniły się zasady rozliczania korekt

w PKPIR ................................................................................................ 67

Błędy poprawia się przez ich skreślenie i wpisanie poprawki ........... 69
Korekta faktury z przed 2 lat od 2016 r można rozliczyć

w bieżącym okresie rozliczeniowym ................................................ 70

Od 1 stycznia 2016 r. zniesiony został obowiązek korekty kosztów

w związku z brakiem zapłaty ............................................................ 71

Prowadzenie ewidencji ............................................................................... 73

Zaliczki ewidencjonowane na kasie fiskalnej można ująć

w księdze ................................................................................................ 73

Na koniec każdego miesiąca nie trzeba ustalać wartości

niewykorzystanych w nim materiałów ............................................ 74

Leasing, ujmuje się w dacie wystawienia faktury

przez leasingodawcę ............................................................................ 76

Faktury za energię elektryczną ujmuje się w PKPiR

i ewidencji VAT pod tą samą datą ..................................................... 78

Obcokrajowiec prowadzący działalność w Polsce

może prowadzić PKPiR ........................................................................ 80

Kup książkę

PKPiR w praktyce

6

Duplikaty faktur w podatkowej księdze przychodów i rozchodów .. 81
Przedsiębiorca ma możliwość dokonywania zbiorczych

zapisów w jednej pozycji KPiR ........................................................... 82

Nie zawsze transakcje trzeba dokumentować rachunkiem

bądź fakturą .......................................................................................... 83

Dowód zapłaty podatku może być dowodem księgowym .................. 84
Sprzedaż bezrachunkowa powinna być udokumentowana

w rejestrze sprzedaży ........................................................................... 86

Faktury pro forma nie należy ujmować w PKPiR ................................ 86
Wydatki na towary przekazane w formie darowizny

nie obniżą przychodu podatnika ........................................................ 87

Podstawą do ujęcia wydatków w PKPiR może być

potwierdzenie nadania przesyłki ....................................................... 88

W przypadku umowy komisu dostarczany towar

ujmowany jest w remanencie końcowym jako towar obcy ............ 89

Dane z remanentu sporządzanego na koniec roku można

wykorzystać w bilansie otwarcia roku następnego ........................ 90

Udzielenie pożyczki jest neutralne podatkowo ..................................... 91
Fakturę dostarczoną po zamknięciu miesiąca należy

wpisać do PKPiR w dacie jej otrzymania .......................................... 92

Usług sprzedanych za pośrednictwem portalu internetowego

nie trzeba odrębnie wykazywać ........................................................ 93

Dokumenty księgowe przechowuje się do czasu upływu

przedawnienia zobowiązania podatkowego .................................... 94

W przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki

trzeba dokonać spisu z natury ........................................................... 95

Faktury z Allegro księguje się na zasadach ogólnych ......................... 96
Wydatki na świąteczne upominki dla pracowników

ujmuje się w kolumnie 13 PKPiR ........................................................ 98

Wykaz skrótów:

– ustawa o PIT – ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych,

– ustawa o VAT – ustawa o podatku od towarów i usług,

– rozporządzenie PKPiR – rozporządzenie w sprawie prowadzenia

podatkowej księgi przychodów i rozchodów

Kup książkę

7

PRZYCHODY

Wynagrodzenie za świadczenia w naturze należy ująć

w kolumnie 8 PKPiR

Przedsiębiorca prowadzący działalność polegającą na usługach leśnych zawarł

z osobą fizyczną umowę zlecenia polegającą na wycięciu samosiewów oraz usunię-

ciu zakrzaczeń, jak również wykonaniu innych prac pielęgnacyjnych na obszarze

prywatnego lasu. Wynagrodzeniem za świadczone usługi jest pozyskana biomasa,

która stanowi zrębkę. W jaki sposób udokumentować i zaksięgować w PKPiR takie

wynagrodzenie, jeśli pozyskana tak biomasa jest następnie sprzedawana.

Z tytułu zapłaty otrzymanej za wykonanie umowy zlecenia powstaje przy-

chód w naturze, który należy wykazać w kolumnie 8 podatkowej księgi

przychodów i rozchodów.

Wynagrodzenie, o którym mowa w pytaniu, jest niewątpliwie przycho-

dem przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o PIT. Zgodnie z tą ustawą przy-

chodami są otrzymane lub postawione w roku podatkowym do dyspozycji

podatnika pieniądze i wartości pieniężne, a także wartość otrzymanych

świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 usta-

wy o PIT). Jak wynika z tego przepisu, przychód może być osiągnięty nie

tylko w formie pieniężnej, ale również niepieniężnej.

Przy czym wartość otrzymanych świadczeń w naturze ustala się na podsta-

wie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego same-

go rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia

zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ustawy o PIT). Z treś-

cią tego przepisu koresponduje brzmienie art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT,

w myśl którego przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość

otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obli-

czonych zgodnie z art. 11 ust. 2–2b (z wyjątkiem świadczeń otrzymanych od

osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podat-

ku od spadków i darowizn). W przypadku zatem podatnika, który w zamian

za wycięcie samosiewów oraz usunięcie zakrzaczeń, jak również wykonanie

innych prac pielęgnacyjnych na obszarze prywatnego lasu otrzymuje bio-

masę – przychód powstanie w takiej wysokości, na jaką opiewa jej wartość.

Kup książkę

8

PKPiR w praktyce

Trzeba również nadmienić, że zasady prowadzenia podatkowej księ-

gi przychodów i rozchodów zostały określone w rozporządzeniu ministra

finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi

przychodów i rozchodów. Wartość świadczenia z tytułu otrzymanej bioma-

sy należy ująć w kolumnie 8 podatkowej księgi przychodów i rozchodów

(Pozostałe przychody). Otrzymanie tego świadczenia można udokumen-

tować dokumentem podpisanym przez obydwie strony umowy (np. sto-

sownym protokołem), z którego będzie wynikać m.in., na jakiej podstawie

doszło do przekazania biomasy na rzecz zleceniobiorcy. Oczywiście wska-

zane jest, aby stosowny zapis odnośnie do formy wynagrodzenia za wyko-

naną usługę znalazł się też w umowie, o której mowa.

Podstawa prawna:

art. 11 ust. 1 i ust. 2, art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od

osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.),

§ 12 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podat-

kowej księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1037).

Mariusz Olech

prawnik, specjalista ds. podatków

Środków wolnych od opodatkowania nie wykazuje się

w PKPiR

Urząd pracy przyznał firmie w ramach projektu współfinansowanego ze środ-

ków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego wdrażane-

go w poddziałaniu 6.1.3 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki kwotę 17.500 zł

na zakup środków obrotowych i środków trwałych. Jak rozliczyć dotację w podat-

kowej książce przychodów i rozchodów?

Ponieważ środki wolne od podatku dochodowego nie tworzą podstawy

opodatkowania, to nie należy ich ujmować w podatkowej księdze przycho-

dów i rozchodów. Odpisy amortyzacyjne, które nie stanowią kosztu, mogą

być ujęte w kolumnie 16 Uwagi.

Przychody i koszty, których wysokość nie ma wpływu na podstawę opodat-

kowania i wysokość należnego podatku, a więc w części objętej zwolnieniem

przedmiotowym, nie mogą być ujmowane w PKPiR. Wynika to m.in. także z tre-

ści pkt 13 „Objaśnienia do podatkowej księgi przychodów i rozchodów”, w myśl

którego kolumna 13 jest przeznaczona do wpisywania pozostałych kosztów

Kup książkę

Przychody

9

(poza wymienionymi w kolumnach 10–12), z wyjątkiem kosztów, których

zgodnie z art. 23 ustawa o PIT nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów.

Zgodnie z objaśnieniami do PKPiR jedynym miejscem, gdzie fakultatyw-

nie można księgować dochody zwolnione z opodatkowania, jest kolumna 16

(Uwagi), gdzie mogą być ujęte faktycznie otrzymane przez podatnika przy-

chody. Poza tą kolumną ww. dochody oraz wydatki nie powinny być w księ-

dze ewidencjonowane jako niemające wpływu na ustalenie dochodu (straty),

podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.

Przykład

Podatnik zakupił maszynę podlegającą amortyzacji. Część jej wartości została sfinan-

sowana ze środków, które zaliczkowo podatnik otrzymał w ramach realizacji projektu

unijnego. Podatnik ma obowiązek wprowadzenia maszyny do ewidencji środków trwałych

w dacie przyjęcia jej do użytkowania. Przed jej przyjęciem powinien dokonać wyboru

metody i stawki amortyzacyjnej. Załóżmy, iż wybrana została metoda liniowa i właściwa

stawka amortyzacyjna – 20%. Od następnego miesiąca po miesiącu przyjęcia maszyny

do użytkowania podatnik będzie zaliczał odpisy amortyzacyjne od części maszyny

sfinansowanej ze źródeł własnych do kosztów uzyskania przychodów.

Zapis w PKPiR będzie następujący:

Kwota amortyzacji zaliczona do KUP 7.500 zł  20%/12 miesięcy = 175 zł

Kwota amortyzacji niestanowiąca kosztów uzyskania przychodów 17.500 zł  20%/12

miesięcy = 291,67 zł

Lp.

Data

zdarzenia

gospodar-

czego

Nr

dowodu

księgo-

wego

Opis zdarze-

nia gospo-

darczego

Wydatki (koszty)

Wynagrodze-

nia w gotówce

i w naturze

[w zł]

Pozostałe

wydatki zł

Razem

wydatki

(12 + 13)

[w zł]

Uwagi

1

2

3

6

12

13

14

16

12 22-04-2016

0

Amortyzacja

maszyny

o nr. 1258

175,00

175,00

291,67

NKUP

Podstawa prawna:

rozporządzenie ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej

księgi przychodów i rozchodów (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1037).

Rafał Styczyński

Kup książkę