10 maja 2013, 15:42

Autor: Jarosław Zachwieja
czytano: 22329 razy

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

Stosowaliście kiedyś w praktyce technikę
sztucznej perspektywy dla osiągnięcia zabawnego
efektu na zdjęciach? Zapewne tak, nawet jeśli nie
wiecie, co to takiego. Obrazy przedstawiające
ludzi podtrzymujących Krzywą Wieżę w Pizie,
łapiących słońce czy chowających się pod
wielkimi liśćmi, cieszą się w Internecie sporą
popularnością. Niestety często poza humorem nie
ma w nich nic zasługującego na uwagę. A
przecież wcale nie musi tak być! W naszym
artykule znajdziecie kilka porad, dzięki którym
Wasze zdjęcia będą nie tylko zabawne, ale też po
prostu udane.

Fotoamatorzy próbujący wykonywać zdjęcia z wykorzystaniem zjawiska sztucznej perspektywy
popełniają często wiele karygodnych błędów – działają w pośpiechu, bez przygotowania, często pod
wpływem chwili. A ponieważ ich zdjęcia już na pierwszy rzut oka zwracają uwagę i śmieszą, to
wychodzą z założenia, że to wystarczy. Niestety tak nie jest. Fotografii tego typu w Internecie jest
mnóstwo i choć szybko zdobywają popularność, to w rzeczywistości jeszcze szybciej ją tracą. Nie
wystarczy bowiem, że osoba na zdjęciu występuje w niezwykłej pozie i sytuacji, że wydaje się
olbrzymem lub wręcz przeciwnie – karzełkiem. Na każdą fotografię składa się wiele elementów i
wszystkie są ważne, niezależnie od tego z jakiej techniki korzystał twórca zdjęcia. W innym wypadku
efekt może okazać się bardzo... tandetny.

Fot.

BrimSlats

Co to jest sztuczna perspektywa?

Zacznijmy jednak od najważniejszego: o czym my tutaj mówimy? Sztuczna lub też wymuszona
perspektywa (ang. forced perspective) to technika takiego obrazowania rzeczywistości, dzięki której
pewne obiekty wydają się być znacznie większe lub mniejsze, niż są w rzeczywistości. Osiąga się to
dzięki złudzeniu optycznemu polegającemu na zmianie poziomu obserwatora (czyli w naszym

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

1 z 11

2015-08-15 21:42

przypadku aparatu lub kamery) na taki, w którym proporcje pomiędzy bliższymi i dalszymi obiektami
ulegają zaburzeniu.

Fot.

Alan Travers

Klasycznym przykładem sztucznej perspektywy jest zdjęcie, w którym osoba na pierwszym planie
"trzyma" w rękach coś, co znajduje się daleko za nią (np. słońce, budynek, chmurę). Dzięki różnicy
odległości oraz odpowiedniemu położeniu aparatu wydaje się, że obiekt z tyłu jest bardzo mały i
spoczywa na dłoni modela. Aparat dysponujący pojedynczym układem optycznym (obiektywem)
rejestruje scenę w wersji pozbawionej głębi, jaką człowiek lub inne stworzenie wyposażone w co
najmniej parę oczu bez problemu jest w stanie dostrzec.

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

2 z 11

2015-08-15 21:42

Fot.

Waleed Almotar

Sztuczna perspektywa na przestrzeni wieków była też wielokrotnie wykorzystywana w sztukach
plastycznych, rzeźbie, a nawet architekturze do uzyskania rozmaitych efektów. Np. słynne Schody
Odeskie, będące areną najsłynniejszej sceny filmu "Pancernik Potiomkin" z 1925 roku wydają się być
niewiarygodnie długie, choć w rzeczywistości mają zaledwie 142 metry. Jest tak, ponieważ są one u
podstawy znacznie szersze, niż na szczycie, przez co u oglądającego je z góry lub z dołu człowieka
kształtuje się wrażenie większej głębi.

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

3 z 11

2015-08-15 21:42

Fot.

Marga V

[kn_advert]

Strona 1

Strona 2

Zdjęcie z wykorzystaniem zjawiska sztucznej perspektywy to

też zdjęcie!

Jak w praktyce pasjonaci fotografii najczęściej wykorzystują technikę sztucznej perspektywy? Biorą oni
swojego modela, ustawiają go na interesującym tle i starają się stanąć w odpowiednim miejscu tak,
aby oglądana na ekranie LCD scena została zgrana w prawidłowy sposób. Może być to np. obniżenie się
z aparatem, aby człowiek na pierwszym planie wydał się wyższy od budynku za nim, albo takie
pokierowanie pozycją aparatu i rąk fotografowanej osoby, aby te ostatnie "chwyciły" słońce. Może to być
też obrócenie aparatu o 90 stopni tak, aby kierunki pionu i poziomu zamieniły się miejscami.

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

4 z 11

2015-08-15 21:42

Niezależnie od tego, co robią, najczęściej popełnianym błędem jest zignorowanie wszystkiego innego.
Tak więc zdjęcia wychodzą często krzywe, źle skomponowane, z bałaganem w kadrze i zignorowanymi
wszystkimi zasadami kompozycji. Bardzo często są też poruszone i źle naświetlone, ponieważ pomysł
wpadł nam do głowy z siłą pocisku i musimy go zrealizować już-zaraz-teraz-natychmiast. Tymczasem
fotografia taka też jest fotografią i dotyczą jej dokładnie te same reguły, jak każdego innego zdjęcia.

Fot.

Matt West

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

5 z 11

2015-08-15 21:42

[kn_advert]

Strona 3

Precyzja i porządek są najważniejsze

W fotografii efektowej (a taką właśnie jest fotografia powstała z wykorzystaniem sztucznej, bądź też –
jeśli ktoś woli takie określenie – wymuszonej perspektywy) wszystkie elementy obrazu powinny być
dopracowane z myślą o najdrobniejszych szczegółach. Nie zawsze jest to łatwe, ale pamiętajmy: każdy
drobiazg może zepsuć efekt. Dlatego też żaden element obecny na zdjęciu nie powinien znaleźć się tam
przypadkowo.

Fot.

TrevorLarson17

Stawiając pierwsze kroki na drodze do dobrej fotografii efektowej z wykorzystaniem opisywanego tutaj
zjawiska dobrze jest więc zacząć od prostych, minimalistycznych kompozycji. Unikajmy też w kadrze
innych ludzi, zwierząt i innych elementów demaskujących zastosowaną sztuczkę. Nie musimy
wprawdzie – jak reżyser "Władcy Pierścieni" Peter Jackson – budować specjalnej scenografii, ale nie
dopuśćmy do tego, żeby jakiś nieprzewidziany element sceny zepsuł nam efekt końcowy.

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

6 z 11

2015-08-15 21:42

Fot.

hb19 (R.I.P)

[kn_advert]

Strona 4

Jeżeli ma to wyglądać naprawdę dobrze, to głębia ostrości

musi być duża

Sednem omawianej przez nas techniki jest zaburzenie postrzegania głębi u oglądającego zdjęcie lub
film. Ten enigmatyczny nieco opis sprowadza się tak naprawdę do jednego: widz musi być przekonany,
że obiekty widoczne w kadrze znajdują się tuż obok siebie, choć w rzeczywistości są bardzo daleko. Tu
zaś warunkiem koniecznym jest uzyskanie odpowiedniej głębi ostrości. Osiągniemy to przez
przymknięcie przysłony i umiejętne korzystanie z odległości hiperfokalnej.

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

7 z 11

2015-08-15 21:42

Fot.

Delacorr

Bądźmy przy tym ostrożni: to, że zdjęcie wydaje się być idealne na podglądzie zaraz po wykonaniu nie
znaczy jeszcze, że takie jest. Fotografia na trzycalowym wyświetlaczu LCD naszej cyfrówki będzie
zawsze sprawiała wrażenie ostrzejszej, niż oglądana na ekranie monitora. Dlatego też nie wahajmy się
przymykać przysłony aparatu do naprawdę małych wartości. Wykonując zdjęcie korzystajmy z reguł
obowiązujących nas w klasycznej fotografii krajobrazowej, a na pewno dobrze na tym wyjdziemy.

Fot.

Jeppe Olsen

[kn_advert]

Strona 5

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

8 z 11

2015-08-15 21:42

Rola światła i powietrza

W kontekście opisanego w poprzednim rozdziale warunku dotyczącego przymkniętej przysłony jasne
staje się, że wykonanie dobrego zdjęcia z wykorzystaniem zjawiska wymuszonej perspektywy wymaga
sporej ilości światła lub użycia statywu (a najczęściej jednego i drugiego). I jest to prawdą. Problem
jest jednak nieco poważniejszy, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Wszystkiemu winna
jest fizyka, a konkretnie zjawiska związane z nieidealną przejrzystością powietrza (czyli tzw.
perspektywa powietrzna) oraz ze spadkiem intensywności światła odwrotnie proporcjonalnie do
kwadratu odległości od jego źródła.

Fot.

C!R3

Zacznijmy od drugiej kwestii – sprowadza się ona tak naprawdę do tego, że aby obiekt na pierwszym
planie i ten znajdujący się w tle na zdjęciu wyszły jak umieszczone obok siebie, to ten drugi musi być
bardzo intensywnie oświetlony. Często też konieczne jest odpowiednie wymodelowanie światłem
pierwszego planu tak, aby wyglądał on na dokładnie dopasowany do tła. Dlatego właśnie najlepsze,
profesjonalnie wyglądające zdjęcia wykonane z wykorzystaniem sztucznej perspektywy powstają przy
użyciu oświetlenia błyskowego.

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

9 z 11

2015-08-15 21:42

Fot.

KTechnogal

Na tę drugą sprawę tak naprawdę niewiele poradzimy – możemy co najwyżej wybrać się na sesję w
odpowiednim czasie (gdy powietrze charakteryzuje się wysoką przejrzystością) i we właściwe miejsce.
Kluczowa może być też właściwa pora dnia oraz zaopatrzenie się w akcesoria takie, jak filtr
polaryzacyjny. A często również sporo szczęścia.

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

10 z 11

2015-08-15 21:42

Fot.

JeanFan

[kn_advert]

www.swiatobrazu.pl

Sztuczna perspektywa nie musi być kiczowata

http://www.swiatobrazu.pl/sztuczna-perspektywa-nie-musi-byc-kiczowa...

11 z 11

2015-08-15 21:42