:V]HONLHSUDZD]DVWU]HĝRQH1LHDXWRU\]RZDQHUR]SRZV]HFKQLDQLH
FDïRĂFLOXEIUDJPHQWXQLQLHMV]HMSXEOLNDFMLZMDNLHMNROZLHNSRVWDFL
MHVW]DEURQLRQH:\NRQ\ZDQLHNRSLLPHWRGÈNVHURJUDILF]QÈIRWRJUDILF]QÈ
DWDNĝHNRSLRZDQLHNVLÈĝNLQDQRĂQLNXILOPRZ\PPDJQHW\F]Q\POXELQQ\P
SRZRGXMHQDUXV]HQLHSUDZDXWRUVNLFKQLQLHMV]HMSXEOLNDFML

:V]\VWNLH]QDNLZ\VWÚSXMÈFHZWHNĂFLHVÈ]DVWU]HĝRQ\PL]QDNDPL
ILUPRZ\PLEÈGěWRZDURZ\PLLFKZïDĂFLFLHOL

$XWRURUD]:\GDZQLFWZR+(/,21GRïRĝ\OLZV]HONLFKVWDUDñE\]DZDUWH
ZWHMNVLÈĝFHLQIRUPDFMHE\ï\NRPSOHWQHLU]HWHOQH1LHELRUÈMHGQDNĝDGQHM
RGSRZLHG]LDOQRĂFLDQL]DLFKZ\NRU]\VWDQLHDQL]D]ZLÈ]DQH]W\PHZHQWXDOQH
QDUXV]HQLHSUDZSDWHQWRZ\FKOXEDXWRUVNLFK$XWRURUD]:\GDZQLFWZR
+(/,21QLHSRQRV]ÈUöZQLHĝĝDGQHMRGSRZLHG]LDOQRĂFL]DHZHQWXDOQH
V]NRG\Z\QLNïH]Z\NRU]\VWDQLDLQIRUPDFML]DZDUW\FKZNVLÈĝFH

5HGDNWRUSURZDG]ÈF\%DUEDUD*DQFDU]:öMFLFND
3URMHNWRNïDGNL8/$%8.$

)RWRJUDILDQDRNïDGFH]RVWDïDZ\NRU]\VWDQD]D]JRGÈ6KXWWHUVWRFN

:\GDZQLFWZR+(/,21
XO.RĂFLXV]NLF*/,:,&(
WHO
HPDLORQHSUHVV#RQHSUHVVSO
:::KWWSRQHSUHVVSONVLÚJDUQLDLQWHUQHWRZDNDWDORJNVLÈĝHN

'URJL&]\WHOQLNX
-HĝHOLFKFHV]RFHQLÊWÚNVLÈĝNÚ]DMU]\MSRGDGUHV
KWWSRQHSUHVVSOXVHURSLQLHQHZFR
0RĝHV]WDPZSLVDÊVZRMHXZDJLVSRVWU]HĝHQLDUHFHQ]MÚ

,6%1

&RS\ULJKWŅ+HOLRQ

3ULQWHGLQ3RODQG

•

Kup książkę

•

Poleć książkę

•

Oceń książkę

•

Księgarnia internetowa

•

Lubię to! » Nasza społeczność

Spis tre!ci

Wst"p do wydania pierwszego

11

Wst"p do wydania drugiego

17

CZ#$% I. POZNAJEMY RYNEK

1. Cechy inwestycji

21

Horyzont czasowy inwestycji

21

Dopuszczalny poziom ryzyka

24

Oczekiwana stopa zwrotu

26

Wp6yw wielko7ci inwestowanych 7rodków

27

Wiedza i do7wiadczenie inwestora

28

Minimalizacja kosztów inwestycji

29

2. Dost"p do informacji

31

Przez internet

31

Bazy EBI i ESPI

40

Bród6a drukowane

42

Telewizja i teletekst

45

NewConnect Convention

46

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

6

NewConnect — nowa szansa na du!e zyski

3. Cechy szczególne rynku

49

Etapy rozwoju przedsiHbiorstwa

49

Metody wyceny przedsiHbiorstw

51

Efektywno7K rynku

52

Charakterystyka rynku NewConnect

53

WskaLnik Growth Indicator

57

Przechodzenie na rynek g6ówny

60

Dobre praktyki spó6ek

61

Uczestnicy rynku NewConnect

63

4. Organizacja rynku NewConnect

67

System notowaU Warset

67

Rodzaje notowanych walorów

69

Nazwy i kody walorów

71

Rodzaje systemów notowaU

71

Podzia6 sektorowy walorów

72

Indeks rynku NewConnect

73

Inne indeksy i segmenty

74

Harmonogram sesji

76

Rodzaje zleceU i ich sk6adanie

77

Rozliczanie transakcji

79

Arkusz zleceU

80

Dopuszczalne zmiany kursu na sesji

83

Wyniki notowaU

84

RóVnice pomiHdzy NewConnect a rynkiem g6ównym

85

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Spis tre"ci

7

CZ#$% II. WPROWADZAMY NOW& SPÓ'K#

5. Wymogi dopuszczeniowe dla spó(ek

89

Dla jakich spó6ek jest rynek NewConnect?

89

Warunki do spe6nienia przez kandydatów

91

ObowiZzki informacyjne

94

6. Debiut na NewConnect

97

Trzy drogi na rynek

97

Poszczególne etapy

100

Publiczny dokument informacyjny

103

Koszty debiutu i notowaU

107

7. Organizacje wspieraj)ce debiutantów

109

Autoryzowany doradca

109

Animator rynku lub market maker

111

Ranking autoryzowanych doradców

112

Stowarzyszenie Inwestorów Indywidualnych

113

Kto zarabia na debiucie?

116

8. Przepisy prawne

119

Podstawowe akty prawne

119

Regulacje obowiZzujZce na rynku NewConnect

121

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

8

NewConnect — nowa szansa na du!e zyski

CZ#$% III. INWESTUJEMY NA NEWCONNECT

9. Proste strategie inwestycyjne

125

Dystans wobec rynku

125

Na7ladownictwo

129

U7rednianie

130

UwzglHdnienie cykli koniunkturalnych

131

Wykorzystanie danych statystycznych

132

Strategia „my7liwego”

133

Wykorzystanie róVnicy kursów sprzedaV — kupno

134

Zlecenia czekajZce na okazjH

134

Pod wywiady prezesów w telewizji CNBC Biznes

135

W oparciu o rankingi i obroty

135

Podzia6 lub scalenie akcji

137

Skup akcji

137

10. Strategie przydatne na NewConnect

139

Kupno akcji na rynku pierwotnym

139

Kupno akcji na pierwszej sesji notowaU

141

Spekulacje oparte na informacjach

143

Gra w oparciu o sygna6y z analizy technicznej

145

Unikanie spó6ek zagroVonych upad6o7ciZ

147

11. Manipulacje gie(dowe

151

WynikajZce z organizacji rynku

151

Stosunek GPW do notowanych spó6ek

154

Wp6yw gazety „Parkiet”

156

Manipulacje analityków

156

Raporty spó6ek gie6dowych

160

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Spis tre"ci

9

Emisje prywatne

166

Manipulacje inwestorów

166

Przewinienia biur maklerskich

168

Telewizyjna propaganda

169

12. Obni*anie ryzyka inwestycji

173

Inwestowanie w oparciu o analizH technicznZ

173

Inwestowanie w oparciu o analizH fundamentalnZ

174

Inwestowanie w oparciu o p6ynno7K

177

Ograniczanie strat

178

ZarzZdzanie gotówkZ

180

ZarzZdzanie ryzykiem

183

13. Przyk(ady inwestycji

189

Krótkoterminowa inwestycja w akcje

189

D6ugoterminowa inwestycja w akcje

191

^apanie okazji fundamentalnych

193

Spekulacja na prawach poboru

194

Zarabianie na akcjach spó6ek groszowych

195

14. Uniwersalny program Gie(da 2012 11.0

197

ZarzZdzanie danymi

198

Analiza fundamentalna

200

Analiza techniczna

209

Inne analizy

215

Portfele inwestycyjne

227

Zako+czenie do wydania pierwszego

231

Zako+czenie do wydania drugiego

235

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

10

NewConnect — nowa szansa na du!e zyski

DODATKI

A. Lista autoryzowanych doradców

239

B. Lista dystrybutorów informacji i raportów ze spó(ek

245

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie(dowe

11

Wynikaj)ce z organizacji rynku

Na poczZtek rozwaVaU o manipulacjach proponujH przyjrzeK siH zasa-
dom, na jakich dokonuje siH transakcji w systemie Warset. Powinny
one uniemoVliwiaK dokonywanie jakichkolwiek manipulacji. A jak jest
w rzeczywisto7ci?

Kurs zamkni"cia sesji

Kurs zamkniHcia sesji jest bardzo waVny, poniewaV wiele rozliczeU
finansowych jest dokonywanych w oparciu o niego. Poza tym kurs za-
mkniHcia jest kursem odniesienia dla nastHpnej sesji. Dlatego na rynku
sZ inwestorzy zainteresowani tym, aby na sam koniec sesji podciZgnZK
kurs lub zbiK go w dó6. Takich manipulacji dokonujZ g6ównie duzi
inwestorzy, bo tylko oni dysponujZ odpowiednimi 7rodkami. Je7li duVy
inwestor skupuje akcje jakiej7 spó6ki, to powoduje to wzrost kursu
w czasie sesji. Aby nastHpnego dnia nie p6aciK wiHcej, wspomniany
inwestor daje na otwarcie dogrywek duVe zlecenie sprzedaVy i zbija
kurs z powrotem. DysponujZc duVym kapita6em, moVe w ten sposób
robiK z kursem zamkniHcia danej spó6ki, co chce.

Kurs pierwszej transakcji na dogrywkach jest koUcowym kursem

zamkniHcia w danym dniu. Oznacza to, Ve kupujZc jednZ akcjH g6ównej
spó6ki na rynku, moVna wyraLnie zmieniK kurs zamkniHcia tej spó6ki
oraz indeksu, w sk6ad którego wchodzi. Je7li bHdziemy chcieli, aby
kursy spad6y, to dajemy zlecenia sprzedaVy, a gdy chcemy, aby ros6y

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

152

Inwestujemy na NewConnect

— zlecenia kupna. Najlepiej, gdy takie zlecenia wprowadzimy w ostat-
niej chwili tuV przed rozpoczHciem dogrywek. Moment z6oVenia zleceU
jest istotny, poniewaV waVne jest, aby inni uczestnicy rynku nie zdZVyli
z6oVyK zleceU przeciwstawnych. Na dogrywkach moVemy dokonywaK
transakcji tylko po sta6ej cenie równej kursowi otwarcia dogrywek.
Je7li kto7 zmanipuluje ten kurs odpowiednim zleceniem, to nie bHdzie
juV moVliwo7ci jego zmiany. Pomimo Ve przez wiele godzin kurs by6
notowany w systemie ciZg6ym i móg6 siH zmieniaK w dopuszczalnych
wide6kach (na NewConnect to +/– 20%), to raptem po zmanipulowaniu
jego warto7ci przez ostatnie 5 minut sesji mamy kurs sztywny, którego
nie zmieni juV Vadne zlecenie. Jest to tak jaskrawe oszustwo, iV nie
ma co siH dziwiK, Ve polska gie6da nazywana jest „szulerniZ”.

Zlecenia, których g6ównym celem jest manipulowanie kursem, sZ

prawnie zabronione, jednak nie s6ysza6em o przypadku, aby komu7 to
udowodniono i go za to skazano. A szkoda wyrzZdzana przez takie
ustalanie kursu jest ogromna. O ile moVna zmieniK kurs zamkniHcia
od stanu sprzed dogrywek?

12 listopada 2008 roku uda6o siH dziHki tej manipulacji zmniejszyK

wielko7K zmiany indeksu WIG20 z –9% do –5%, czyli o 4%. Dokona6
tego poprzez duVe zlecenie inwestor zagraniczny. Jednak KNF nie
dopatrzy6a siH w tym zdarzeniu Vadnej manipulacji. Taka nag6a zmiana
warto7ci indeksu spowodowana przez manipulacje na otwarciu dogry-
wek nazywana jest przez inwestorów cudofiksem.

Inne gie6dy nie urzZdzajZ dogrywek, uwaVajZc, Ve czasu do zawiera-

nia transakcji w ciZgu dnia jest pod dostatkiem i te dodatkowe 5 minut
nie jest do niczego potrzebne. Poza tym na niektórych gie6dach kurs
zamkniHcia jest obliczany jako warto7K 7rednia z transakcji zawartych
w ciZgu kilku ostatnich minut. Te mechanizmy prawie uniemoVliwiajZ
manipulowanie kursem zamkniHcia sesji.

Od 1 wrze7nia 2006 roku sZ zmniejszone kroki notowaU walorów.

DziHki temu moVliwo7K manipulacji kursem zamkniHcia trochH zma-
la6a, ale nadal istnieje. Z powodu wielokrotnej krytyki dogrywek prezes
GPW obiecywa6 ich likwidacjH w najbliVszej przysz6o7ci i ustalanie

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie:dowe

153

kursów zamkniHcia w oparciu o 7redniZ warto7K kursów z ostatnich kilku
minut, ale ostatnio znowu upiera siH przy zachowaniu dogrywek, mo-
tywujZc to duVymi obrotami w tej czH7ci sesji. Jednak mimo likwidacji
dogrywek obroty te by przecieV nie zniknH6y, pojawi6yby siH tylko
w ostatnich minutach trwania sesji. Czym wiHc wyt6umaczyK upór pre-
zesa? Zamiast zasadniczej zmiany, która ograniczy6aby wp6yw speku-
lantów na kurs zamkniHcia sesji, prezes proponuje skrócenie czasu
sk6adania zleceU na dogrywki do piHciu minut. By6aby to nic niezna-
czZca zmiana.

Zlecenia karnetowe

Aby u6atwiK inwestorom sk6adanie zleceU, system Warset umoVliwia
sk6adanie ca6ego zestawu (karnetu) zleceU jednocze7nie. Okaza6o siH,
Ve jest to wspania6e narzHdzie do manipulowania kursami. Wystarczy
przygotowaK karnet zawierajZcy sprzedaV po PKC akcji g6ównych spó6ek
wchodzZcych w sk6ad indeksu. Wprowadzenie go na rynek spowoduje
duVy spadek indeksu wynikajZcy z aktualnego arkusza zleceU. Takie
zagroVenie istnieje przede wszystkim na rynku g6ównym. W przypadku
rynku NewConnect nikt nie gra na spadek indeksu NCIndex (indeks
rynku NewConnect), poniewaV na tym rynku nie ma instrumentów po-
chodnych, wiHc spadek indeksu nie przynosi nikomu bezpo7rednich
korzy7ci. Poza tym w sk6ad indeksu NCIndex wchodzZ prawie wszyst-
kie spó6ki znajdujZce siH na rynku, co powoduje, Ve maksymalny udzia6
w portfelu indeksu jednej spó6ki nie przekracza 4% jego warto7ci.

Inwestowanie na rynku naraVonym na zlecenia karnetowe znacz-

nie zwiHksza ryzyko inwestycji. Poza tym zlecenia takie wprowadzajZ
nierówno7K w7ród uczestników rynku, poniewaV sZ domenZ raczej du-
Vych inwestorów.

Teoretyczny kurs otwarcia

Zlecenia na sesjH moVna sk6adaK od godziny 8. Nie sZ one realizowane od
razu, poniewaV sesja nie rozpoczyna siH o tej godzinie. Zlecenia te
moVna w kaVdej chwili anulowaK. W oparciu o nie sZ ustalane teoretyczne

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

154

Inwestujemy na NewConnect

kursy otwarcia (TKO) dla poszczególnych walorów oraz warto7K in-
deksów. Taka sama sytuacja zachodzi przed rozpoczHciem dogrywek.
Mamy wiHc doskona6e narzHdzie do wprowadzania w b6Zd mniej do-
7wiadczonych inwestorów. W ostatniej minucie przed rozpoczHciem
sesji lub dogrywek wycofywanych jest wiele zleceU. Okazuje siH wtedy,
Ve obraz rynku jest inny, niV sugerowa6y TKO.

TKO nieraz wykorzystywane sZ do wymuszania sk6adania zleceU

obronnych. Na przyk6ad sugerowanie silnego spadku powoduje, Ve
posiadacze akcji danej spó6ki z6oVZ zlecenia kupna, aby dokupiK tanich
akcji. Sam nieraz musia6em sk6adaK takie zlecenia. Je7li jednak z6oVy
siH je z odpowiednim limitem ceny, to gdy presja spekulantów zniknie,
bo wycofajZ oni swoje zlecenia, moVna równieV wycofaK w6asne zlece-
nie, poniewaV nie zostanie ono zrealizowane.

TKO moVna wykorzystaK do badania podaVy lub popytu. Je7li

chcemy zorientowaK siH, ile akcji jest po stronie podaVy przed sesjZ,
to moVemy z6oVyK odpowiednie zlecenie kupna. Oczywi7cie nie jest
ono realizowane, poniewaV jeszcze nie rozpoczH6a siH sesja. W oparciu
o nasze zlecenie ustalany jest teoretyczny kurs otwarcia, który wska-
zuje, o ile wzrós6by kurs akcji tej spó6ki, gdyby popyt na nie osiZgnZ6
wysoko7K naszego zlecenia. W ten sposób moVna znaleLK spó6ki naj-
bardziej podatne na wzrost kursu. Trzeba jednak uwaVaK, aby w porH
anulowaK tego typu zlecenie przed rozpoczHciem siH sesji. Badanie
popytu jest trudniejsze, poniewaV trzeba mieK akcje badanej spó6ki,
aby z6oVyK zlecenie sprzedaVy.

TKO stosuje siH równieV na innych gie6dach. Aby TKO nie wpro-

wadza6y inwestorów w b6Zd, naleVa6oby zastosowaK jakie7 ograniczenia,
na przyk6ad uniemoVliwienie anulowania z6oVonych zleceU na piHK
minut przed rozpoczHciem sesji.

Stosunek GPW do notowanych spó(ek

GPW jest instytucjZ, której byt zaleVy od notowanych spó6ek. Spó6ki,
niczym klienci w sklepie, powinny byK traktowane przychylnie. Jednak
nie zawsze tak jest. Kilka lat temu kapita6 akcyjny spó6ek sk6ada6 siH

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie:dowe

155

z akcji, których cena nominalna nie mog6a byK niVsza niV 1 z6. Powo-
dowa6o to odpowiednie prze6oVenie na kursy akcji na rynku, których
warto7K tylko czasami spada6a poniVej 1 z6. Spotyka6o to przewaVnie
spó6ki ma6e, s6abe, nieraz bHdZce na granicy bankructwa.

Jednak nasi organizatorzy rynku finansowego lubiZ siH czym7 wyka-

zaK i wprowadzili zmiany. Po zmianach najniVsza cena nominalna moVe
wynosiK 1 gr. Nikt jednak siH nie zastanowi6, jakie to spowoduje zmiany
na rynku. Spó6ki skrzHtnie wykorzysta6y nowe zasady zatwierdzone
przez KNF i wprowadzone przez gie6dH. ZaczH6y dokonywaK splitów
akcji, s6usznie wychodzZc z za6oVenia, Ve wiHcej akcji o niVszym nomi-
nale spowoduje wiHkszZ p6ynno7K i 6atwiejszy dostHp do akcji dla
drobnych inwestorów. Niektóre spó6ki wykorzysta6y te zmiany, wy-
puszczajZc kilka nowych emisji z prawem poboru z cenZ niekiedy
równZ nawet 1 gr.

Skutek by6 taki, Ve kursy tych spó6ek na sesji ros6y o 100% (zmiana

kursu z 1 gr na 2 gr) lub spada6y o 50% (zmiana kursu z 2 gr na 1 gr). To
zaczH6o mocno psuK statystykH sesji i denerwowaK zarzZd gie6dy. Ale
kto by6 temu winien? PrzecieV to by6y skutki b6Hdów GPW i KNF.

W koUcu gie6da znalaz6a wyj7cie z sytuacji. Takie spó6ki zosta6y wpi-

sane na tak zwanZ ListH alertów, karnie usuniHte z notowaU ciZg6ych,
z indeksów, je7li mia6y wp6yw na jaki7 indeks, i przeniesione do noto-
waU jednolitych. Powsta6 wiHc klasyczny przypadek karania kogo7 za
w6asne b6Hdy.

Na rynku NewConnect pojawi6 siH inny problem. Coraz wiHcej spó6ek

pokazywa6o s6abe wyniki, a to przek6ada6o siH na ciZgle spadajZcy indeks
NCIndex. Psu6o to wizerunek gie6dy i zaprzecza6o twierdzeniom jej za-
rzZdu, Ve NewConnect to wielki sukces naszego rynku kapita6owego.
Latem 2012 roku wprowadzono wiHc dwa nowe segmenty: segment
NC HLR i NC SHLR, do których przeniesiono 123 najgorsze spó6ki.
W ten sposób pozbyto siH wp6ywu notowaU kursów tych spó6ek na
indeks NCIndex. Dodatkowo za drobne uchybienia (na przyk6ad brak
opinii o raporcie okresowym) zawieszono notowania 14 spó6ek oraz wpro-
wadzono moVliwo7K karania emitentów do wysoko7ci 20 000 z6. KarH

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

156

Inwestujemy na NewConnect

w wysoko7ci 5000 z6 zap6aci6o sze7K spó6ek, a w wysoko7ci 10 000 z6 —
osiem spó6ek. Oczywi7cie kary te pomniejszZ zyski spó6ek, czyli zap6acZ
je faktycznie akcjonariusze tych spó6ek.

Wp(yw gazety „Parkiet”

„Parkiet” jest jedynZ gazetZ ca6kowicie po7wiHconZ gie6dzie. Dlatego
ma znaczny wp6yw na inwestorów. Czasami jest to wykorzystywane
do wywierania na nich presji. Do tre7ci samych artyku6ów nie mam
zastrzeVeU. Presja wywierana jest bardziej delikatnie.

MoVna by na ten sam temat napisaK artyku6 o wymowie pozytywnej,

jak i negatywnej. Obydwie wersje bHdZ zawieraK fakty. Jednak w6a7ci-
wy ich dobór i komentarz mogZ wywo6aK oczekiwane wraVenie.

Niektóre artyku6y sZ aktualne przez d6uVszy czas, zw6aszcza je7li

poruszajZ sprawy bardziej ogólne. MajZc przygotowane takie materia6y,
wystarczy zadbaK tylko o w6a7ciwy moment ich publikacji. Gazeta „Par-
kiet” stopniowo traci na znaczeniu. Dzieje siH tak z dwóch powodów:
za gazetH trzeba p6aciK, natomiast informacje z internetu mamy za darmo,
oraz z powodu silnego rozwoju serwisów internetowych.

Manipulacje analityków

Tak zwani analitycy to na naszym rynku przewaVnie maklerzy pracujZ-
cy w jakim7 biurze maklerskim lub inne osoby powiZzane z jakZ7 in-
stytucjZ rynku finansowego. Z racji zajmowanego stanowiska nie sZ oni
obiektywni. Oprócz maklerów mamy na rynku równieV doradców in-
westycyjnych, ale ze wzglHdu na swojZ dobrZ opiniH nie chcZ oni wy-
powiadaK siH na temat sytuacji na rynku.

CiekawZ formZ manipulacji jest przedstawianie moVliwo7ci, tak

jakby by6y to fakty. CzHsto dowiadujemy siH, Ve jaka7 spó6ka „co7 moVe
zmieniK”. Oczywi7cie kaVda spó6ka „co7 moVe”, ale z tego nic nie wyni-
ka. Ma to nieraz krótkotrwa6y wp6yw na kurs. Spó6ka przewaVnie nic
nie zmienia, bo przecieV do niczego siH nie zobowiZza6a. Jest to forma
rozpowszechniania plotek albo wniosków z „fusologii”.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Manipulacje gie:dowe

157

Rekomendacje

Rekomendacje wydawane sZ przez biura maklerskie. Najpierw wyda-
wane sZ rekomendacje p6atne dla klientów biura maklerskiego. Po up6y-
wie pewnego czasu, na przyk6ad miesiZca, rekomendacje zostajZ odtaj-
nione i podane do publicznej wiadomo7ci. Oczywi7cie klienci biura
majZ juV akcje w chwili odtajnienia rekomendacji.

Na co wiHc liczZ biura maklerskie, odtajniajZc rekomendacje? Na

to, Ve nowi inwestorzy podciZgnZ kurs. Spowoduje to, Ve rekomendacja
okaVe siH s6uszna i bHdzie komu sprzedaK akcje z zyskiem.

Znam biuro, które postHpowa6o jeszcze bardziej perfidnie. Zajmo-

wa6o siH równieV zarzZdzaniem powierzonymi pieniHdzmi. Najpierw
samo kupowa6o za nie akcje, póLniej sprzedawa6o na te akcje rekomen-
dacje, a w koUcu odtajni6o rekomendacje. DziHki temu po kupieniu akcji
wywo6a6o dwa razy sztuczny popyt na tym walorze.

Wydawane sZ nastHpujZce rekomendacje:

KUPUJ — akcje spó6ki posiadajZ ponad 20-procentowy

potencja6 wzrostu;

AKUMULUJ — akcje spó6ki posiadajZ ponad 10-procentowy

potencja6 wzrostu;

NEUTRALNIE — cena akcji spó6ki pozostanie stabilna

(+/– 10%);

REDUKUJ — akcje spó6ki sZ przewarto7ciowane o 10 – 20%;

SPRZEDAJ — akcje spó6ki sZ przewarto7ciowane o ponad 20%.

Niektórzy inwestorzy rekomendacje traktujZ jak antywskaLnik. Je7li

jest rekomendacja „kupuj” — sprzedajZ, i odwrotnie; i wcale na tym Lle
nie wychodzZ. Rekomendacje sZ waVne przez sze7K miesiHcy od daty
wydania, o ile wcze7niej nie zosta6y zmienione. Oznacza to, Ve powin-
no siH podawaK tylko te aktualnie waVne, a nie te, które pasujZ do wy-
wo6ania zamierzonego efektu.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

158

Inwestujemy na NewConnect

Wyceny

Dla inwestorów wycena warto7ci akcji jakiego7 waloru jest bardzo
istotna, bo pozwala oceniK, czy papier jest przewarto7ciowany, czy
niedowarto7ciowany.

A jak oceniK sytuacjH, je7li w tym samym czasie jedno biuro wycenia

akcje spó6ki na 150 z6, a inne na 90 z6? Co moVna powiedzieK o biurze, któ-
re w krótkim czasie podnosi wycenH z 30 z6 na 60 z6, 88 z6, 95 z6, 115 z6,
135 z6 i w koUcu na 150 z6? PrzecieV warto7K spó6ki zmienia siH powoli.

OtóV wyceny dostosowywane sZ do bieVZcego kursu oraz do oczeki-

waU wystawiajZcego wycenH. Wycen nikt nie weryfikuje. Dlatego moVna
ustalaK je prawie dowolnie. W jaki sposób dokonuje siH wycen?

Prawo wymaga, aby rekomendacja by6a oparta na wycenie sporzZdzo-

nej dwiema metodami. NajczH7ciej wybiera siH metodH DCF (discoun-
ted cash flow) i metodH porównawczZ. Metoda DCF, czyli metoda zdys-
kontowanych przep6ywów pieniHVnych, oparta jest na szeregu za6oVeU
(stopa wolna od ryzyka, premia rynkowa, beta, koszt d6ugu i stopa wzro-
stu). ZmieniajZc za6oVenia, moVemy otrzymaK prawie dowolnZ wycenH.

WycenH przeprowadza siH w oparciu o analizH fundamentalnZ i do-

tychczasowe osiZgniHcia spó6ki. Zak6ada siH, Ve spó6ka bHdzie siH nadal
rozwijaK tak szybko jak dotychczas, co nie zawsze jest prawdziwe. Spó6ka
moVe przecieV byK juV na szczycie swoich moVliwo7ci. Druga metoda
to wycena akcji spó6ki metodZ porównawczZ: porównuje siH jej wspó6-
czynniki fundamentalne ze wspó6czynnikami innych spó6ek z tej sa-
mej branVy. Zapomina siH przy tym o fakcie, Ve ca6a branVa moVe byK
w6a7nie mocno przewarto7ciowana lub niedowarto7ciowana. W meto-
dzie tej poszczególnym wspó6czynnikom nadaje siH odpowiedniZ wagH,
zmieniajZc w ten sposób ich wp6yw na koUcowZ wycenH. Wystarczy
zmieniK je odpowiednio, a znowu otrzyma siH oczekiwanZ wycenH.

Wyceny odnoszZ siH przewaVnie do przysz6o7ci, a nie do warto7ci

bieVZcej. Je7li jednak zapomnimy o tym drobnym szczególe, uzyskamy
zamierzony skutek. WiHkszo7K inwestorów zak6ada, Ve wydawana wyce-
na jest wycenZ bieVZcej warto7ci akcji, a nie na przyk6ad warto7ci, jakZ
osiZgnie za rok.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ

Czytaj dalej...

Manipulacje gie:dowe

159

Komentarze

Komentarze publikowane sZ po kaVdej sesji oraz po pojawieniu siH waV-
nej informacji. Wydawane sZ w celu przekonania inwestorów o wia-
rygodno7ci autora komentarzy, którZ nastHpnie wykorzystuje siH do
manipulowania inwestorami. WiHkszo7K komentarzy jest zachowawcza
lub zgodna z bieVZcZ sytuacjZ na rynku.

Komentarze zachowawcze najczH7ciej opisujZ, co dzia6o siH na mi-

nionej sesji, a to inwestorzy juV wiedzZ, a nastHpnie podajZ wszelkie
moVliwo7ci rozwoju sytuacji, nie preferujZc Vadnej. Po przeczytaniu
takiego komentarza inwestor nadal nie wie, jakZ przyjZK strategiH. Po-
niewaV wymienione zosta6y wszystkie moVliwo7ci (wzrost, spadek,
konsolidacja), to która7 na pewno zaistnieje i wtedy moVna uwaVaK, Ve
komentarz siH sprawdzi6.

Komentarze zgodne z bieVZcZ tendencjZ pisane sZ przy za6oVeniu,

Ve na rynku wystHpuje trend. Taki komentarz ma wiHc najwiHksze
prawdopodobieUstwo sprawdzenia siH. Po uzyskaniu wiarygodno7ci
w7ród inwestorów moVna realizowaK w6asne ukryte cele, namawiajZc
ich do kupna lub sprzedaVy okre7lonych lub dowolnych walorów.

Wystarczy, Ve rynek zacznie tylko trochH i7K do góry, a zaraz s6ychaK

komentarze: „Duzi inwestorzy zagraniczni kupujZ” czy „Nap6ynH6y
pieniZdze z zagranicy”. Oczywi7cie to przewaVnie nieprawda, ale polscy
inwestorzy lubiZ, gdy na naszej gie6dzie pojawia siH kapita6 zagranicz-
ny, i jest to chHtnie wykorzystywane w komentarzach.

Prognozy wyników

Od jakiego7 czasu media próbujZ manipulowaK danymi makroekono-
micznymi. PoniewaV podawanych liczb nie mogZ zmieniK, próbujZ
zmieniK wzorzec, do którego warto7ci te sZ porównywane. Przedtem
porównywa6o siH dane bieVZce z danymi sprzed miesiZca lub kwarta6u
i danymi sprzed roku. I moVna by6o wyciZgnZK prawid6owe wnioski
co do tego, czy dany wspó6czynnik ro7nie, czy maleje. Porównywanie
z danymi sprzed roku eliminuje sezonowo7K, która moVe wystZpiK
w ciZgu roku.

Kup ksiąĪkĊ

Pole

ü ksiąĪkĊ