6/12. Rusztowania na placu budowy – protokó³
odbioru technicznego rusztowania

Rozdzia³ 6/12.

6/11. Rusztowania na placu budowy – protokó³ odbioru technicznego rusztowania

6. Analiza stanu bhp

maj 2009

Dariusz P³ochocki

Spis treœci

1. Komentarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1

Wzór „Protoko³u odbioru technicznego rusztowania” .

3

Za³¹cznik do protoko³u „Czynnoœci podlegaj¹ce

sprawdzeniu podczas odbioru rusztowania” . . . . . .

5

1. Komentarz

Rusztowanie jest podstawowym, a czasem jedynym urz¹dzeniem umo¿liwiaj¹cym
wykonanie prac na wysokoœci na placu budowy. W zwi¹zku z tym, ¿e prace na
wysokoœci zaliczone s¹ do prac szczególnie niebezpiecznych nale¿y zwróciæ uwa-
gê na stan techniczny rusztowañ, z których ww. prace s¹ wykonywane.

Przyczyny
wypadków

Powody prowadz¹ce najczêœciej do wypadków na rusztowaniach, podawane przez
inspektorów pracy zajmuj¹cych siê kontrol¹ placów budów, to:

l

przeci¹¿enie rusztowania – zbyt wysokie obci¹¿enie u¿ytkowe,

l

nieprawid³owoœci w kotwieniu rusztowania – niew³aœciwa liczba zakotwieñ
lub niew³aœciwie przyjêta siatka zakotwieñ,

l

nieprawid³owoœci w posadowieniu rusztowania – niew³aœciwa wytrzyma³oœæ
pod³o¿a lub wadliwe podk³ady, nie rozprowadzaj¹ce prawid³owo obci¹¿eñ,

l

nieprawid³owoœci w monta¿u rusztowania – niekompletne balustrady, niesta-
bilne pomosty robocze, brak w³aœciwych ci¹gów komunikacyjnych, itp.,

l

niekompetencja osób montuj¹cych rusztowania – brak kwalifikacji (uprawnieñ)
do monta¿u/demonta¿u rusztowañ budowlano-monta¿owych metalowych,

l

zmiany w konstrukcji rusztowania wprowadzane przez nieuprawnione osoby
(u¿ytkownika rusztowania) – demonta¿ balustrad, demonta¿ kotew, itp.

Uprawnienia
kwalifikacyjne

Osoby zatrudnione przy monta¿u i demonta¿u rusztowañ powinny ukoñczyæ
szkolenie i uzyskaæ pozytywny wynik sprawdzianu przeprowadzonego przez ko-
misjê powo³an¹ przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego
w Warszawie. Potwierdzeniem posiadania stosownych umiejêtnoœci w zakresie
monta¿u i demonta¿u rusztowañ jest œwiadectwo i wpis do ksi¹¿ki operatora,
której wzór stanowi za³¹cznik nr 2 do rozporz¹dzenia MG z 20.9.2001 r. w sprawie
bezpieczeñstwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urz¹dzeñ
technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz.U. Nr 118,
poz. 1263).
Posiadanie tylko samego œwiadectwa potwierdzaj¹cego ukoñczenie szkolenia
bez wpisu do ksi¹¿ki operatora nie uprawnia do monta¿u/demonta¿u rusz-
towañ.

maj 2009

1

OPINIE

Rozdział 6/12.

Przed dopuszczeniem do eksploatacji rusztowanie powinno zostaæ odebrane
przez:

l

kierownika budowy lub

l

inn¹ osobê uprawnion¹.

Osob¹ uprawnion¹ jest osoba posiadaj¹ca uprawnienia budowlane do kierowania
robotami budowlanymi w specjalnoœci konstrukcyjno-budowlanej.

Osoba posiadaj¹ca uprawnienia do monta¿u/demonta¿u rusztowañ budowlano-
-monta¿owych metalowych nie mo¿e dokonaæ samodzielnie odbioru rusztowania.
Odbioru dokonuje kierownik budowy lub inna osoba uprawniona (§ 110 ust. 1
rozporz¹dzenia MI z 6.2.2003 r. w sprawie bezpieczeñstwa i higieny pracy podczas
wykonywania robót budowlanych – Dz.U. Nr 47, poz. 401).

Zakres
protokołu

Odbiór rusztowania nale¿y potwierdziæ wpisem do dziennika budowy lub w pro-
tokole odbioru technicznego. Zgodnie z § 110 ust. 3 przywo³anego wy¿ej roz-
porz¹dzenia w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych, wpis
do dziennika budowy lub protokó³ odbioru technicznego rusztowania powinny
okreœlaæ:

l

u¿ytkownika rusztowania,

l

przeznaczenie rusztowania,

l

wykonawcê monta¿u (w tym imiê i nazwisko lub nazwê firmy oraz numer tele-
fonu),

l

dopuszczalne obci¹¿enia pomostów i samej konstrukcji,

l

datê przekazania do u¿ytkowania,

l

opornoϾ uziomu,

l

terminy wymaganych przegl¹dów.

Przepisy, które maj¹ zastosowanie:

l

Dzia³ IV „Procesy pracy” Rozdzia³ 6 „Prace szczególnie niebezpieczne” Czêœæ E
„Prace na wysokoœci” – rozporz¹dzenia MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogól-
nych przepisów bezpieczeñstwa i higieny pracy (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169,
poz. 1650, ze zm.),

l

Rozdzia³ 8 „Rusztowania i ruchome podesty robocze” – rozporz¹dzenia MI
z 6.2.2003 r. w sprawie bhp podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U.
Nr 47, poz. 401),

l

§ 8c i 8d rozporz¹dzenia MG z 30.10.2002 r. w sprawie minimalnych wymagañ
dotycz¹cych bezpieczeñstwa i higieny pracy w zakresie u¿ytkowania maszyn
przez pracowników podczas pracy (Dz.U. Nr 191, poz. 1596, ze zm.),

l

rozporz¹dzenie MG z 20.9.2001 r. w sprawie bhp podczas eksploatacji maszyn
i innych urz¹dzeñ technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych
(Dz.U. Nr 118, poz. 1263).

Poni¿ej zamieszczono wzór protoko³u odbioru technicznego rusztowania, który
u³atwi Pañstwu prawid³owo dokonaæ odbioru rusztowania.

2

maj 2009

OPINIE

6. Analiza stanu bhp

Rozdział 6/12.

Rozdzia³ 6/12.

Rozdzia³ 6/12.

Protokó³ odbioru technicznego rusztowania nr ...........

Na podstawie § 110 ust. 1. rozporz¹dzenia Ministra Infrastruktury z 6.2.2003 r. w sprawie bezpieczeñstwa
i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. Nr 47, poz. 401) komisja w sk³adzie:

1. Kierownik budowy (osoba uprawniona) ..................................................................................................,

(imiê i nazwisko oraz numer uprawnieñ budowlanych

w specjalnoœci konstrukcyjno-budowlanej)

2. Wykonawca monta¿u rusztowania ..........................................................................................................,

(imiê i nazwisko albo nazwa wykonawcy oraz numer telefonu)

......................................................................................................................................................................

3. U¿ytkownik rusztowania .........................................................................................................................,

(imiê i nazwisko albo nazwa oraz numer telefonu)

......................................................................................................................................................................

stwierdza co nastêpuje:

§ 1.

Rusztowanie .................................................................................................................................................

(podaæ typ rusztowania oraz wymiary zmontowanej konstrukcji rusztowania)

ustawione .....................................................................................................................................................

(podaæ lokalizacjê rusztowania na placu budowy)

na placu budowy ..........................................................................................................................................

(adres placu budowy)

zmontowano zgodnie z dokumentacj¹ producenta (dokumentacj¹ techniczno-ruchow¹)/projektem
indywidualnym

*)

.

§ 2.

Rusztowanie zmontowano w celu wykonania ...............................................................................................

......................................................................................................................................................................

(podaæ zakres prac, jakie maj¹ byæ wykonane z ww. rusztowania)

......................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................................

§ 3.

Monta¿ rusztowania przeprowadzi³: ............................................................................................................

......................................................................................................................................................................

(podaæ imiê i nazwisko, numer uprawnieñ do monta¿u/demonta¿u rusztowañ budowlano-monta¿owych metalowych)

§ 4.

Dopuszczalne obci¹¿enia pomostów i konstrukcji rusztowania wynosi odpowiednio: .................................

......................................................................................................................................................................

(podaæ wartoœæ obci¹¿enia dla pomostów)

......................................................................................................................................................................

(podaæ wartoœæ obci¹¿enia dla konstrukcji)

3

WZÓR

Rozdział 6/12.

§ 5.

Protokó³ z pomiarów opornoœci uziomu stanowi za³¹cznik do protoko³u odbioru technicznego rusztowania.

§ 6.

Rusztowanie nale¿y poddaæ przegl¹dowi:

–

po silnym wietrze,

–

po opadach atmosferycznych oraz dzia³aniu innych czynników, stwarzaj¹cych zagro¿enie dla bezpie-
czeñstwa wykonania prac,

–

po przerwach roboczych d³u¿szych ni¿ 10 dni,

a tak¿e okresowo .........................................................................................................................................

(podaæ okres w dniach jednak nie rzadziej ni¿ raz w miesi¹cu)

Zakres czynnoœci objêtych sprawdzeniem okreœla instrukcja producenta/projekt indywidualny

*)

.

Wymienionych powy¿ej przegl¹dów dokonywaæ bêdzie kierownik budowy (osoba uprawniona) ................
......................................................................................................................................................................

(imiê i nazwisko oraz numer uprawnieñ budowlanych w specjalnoœci konstrukcyjno-budowlanej)

§ 7.

PóŸniejsze zmiany w konstrukcji rusztowania mog¹ byæ dokonane tylko przez osobê posiadaj¹c¹ upraw-
nienia do monta¿u/demonta¿u rusztowañ budowlano-monta¿owych metalowych, wyznaczon¹ przez
wykonawcê monta¿u rusztowania. Po dokonaniu zmian kierownik budowy (osoba uprawniona) dokonuje
ponownego odbioru rusztowania.

§ 8.

Zabrania siê u¿ytkownikowi rusztowania dokonywaæ jakichkolwiek zmian w konstrukcji rusztowania.

§ 9.

Rusztowanie poddano sprawdzeniu zgodnie z zakresem okreœlonym w za³¹czniku nr 2 do niniejszego
protoko³u.

§ 10.

Ww. rusztowanie dopuszcza siê do u¿ytkowania z dniem .............................................................................

(podaæ datê)

Protokó³ w dniu ………………..…….. zgodnie podpisali:

(podaæ datê)

1. Kierownik budowy (osoba uprawniona) .................................................................................................. ,

(czytelny podpis)

2. Wykonawca monta¿u rusztowania .......................................................................................................... ,

(czytelny podpis)

3. U¿ytkownik rusztowania ........................................................................................................................ .

(czytelny podpis)

*)

Niepotrzebne skreœliæ.

4

Rozdział 6/12.

WZÓR

Za³¹cznik do protoko³u odbioru technicznego rusztowania nr .......

Czynnoœci podlegaj¹ce sprawdzeniu podczas odbioru rusztowania

Kierownik budowy (osoba upowa¿niona) dokonuj¹c odbioru rusztowania powinien sprawdziæ:

Po pierwsze – czy rusztowanie zosta³o prawid³owo posadowione na gruncie (zgodnie dokumentacj¹ pro-
ducenta (dokumentacj¹ techniczno-ruchow¹) lub projektem indywidualnym)?

Wymagania:

Rusztowanie wolno ustawiaæ wy³¹cznie na powierzchni sprawdzonej, o w³aœciwej wytrzyma³oœci, przy za-
stosowaniu podk³adów s³u¿¹cych do rozk³adu obci¹¿eñ. W przypadku ustawiania rusztowania na pod³o¿u
betonowym o wystarczaj¹cej noœnoœci dopuszcza siê nie stosowanie podk³adów pod podstawki œrubowe.

Po wtóre – czy rusztowanie zosta³o zmontowane zgodnie z dokumentacj¹ producenta (dokumentacj¹
techniczno-ruchow¹) lub projektem indywidualnym?

Wymagania:

Rusztowanie powinno byæ kompletne i zawieraæ w zale¿noœci od systemu nastêpuj¹ce elementy:

–

podstawkê œrubow¹,

–

ramê pionow¹,

–

pod³u¿nicê,

–

stê¿enie,

–

porêcz, porêcz poœredni¹ i porêcz czo³ow¹ podwójn¹,

–

pomost i pomost przejœciowy,

–

krawê¿nik, krawê¿nik czo³owy,

–

drabinê przystawn¹,

–

zaczep kotwi¹cy.

Rusztowanie, usytuowane bezpoœrednio:

–

przy drogach, ulicach oraz

–

w miejscach przejazdów i przejœæ dla pieszych

powinno mieæ daszek ochronny i os³onê z siatki ochronnej.

Odleg³oœæ najbardziej oddalonego stanowiska pracy od pionu komunikacyjnego rusztowania nie powinna
byæ wiêksza ni¿ 20 m, a pomiêdzy pionami nie wiêksza ni¿ 40 m.

W przypadku odsuniêcia rusztowania od œciany ponad 0,2 m nale¿y stosowaæ balustrady (porêcz, porêcz
poœredni¹ i krawê¿nik) od strony tej œciany.

Po trzecie – czy rusztowanie zosta³o prawid³owo zakotwione?

Wymagania:

Rozstaw kotew powinien byæ zgodny z zaleceniami okreœlonymi w dokumentacji producenta (dokumenta-
cji techniczno-ruchowej) lub w projekcie indywidualnym. Rusztowania nie nale¿y kotwiæ do:

–

balustrad,

–

ram okiennych,

–

rur rynnowych b¹dŸ

–

innych elementów nie konstrukcyjnych obiektu budowlanego.

5

WZÓR

Rozdział 6/12.

W przypadku, gdy:

–

brak jest danych dotycz¹cych noœnoœci powierzchni do zakotwienia oraz

–

mog¹ pojawiæ siê wysokie wartoœci obci¹¿eñ kotwienia

nale¿y przeprowadziæ próbne obci¹¿enie kotew. Wyniki próbnego obci¹¿enia kotew nale¿y opisaæ w pro-
tokole, który przechowuje siê do momentu demonta¿u rusztowania.

Po czwarte – czy rusztowanie zosta³o uziemione i posiada instalacjê piorunochronn¹?

Protokó³ z pomiarów opornoœci uziomu stanowi za³¹cznik do protoko³u odbioru technicznego ruszto-
wania.

Po pi¹te – czy rusztowanie zosta³o prawid³owo oznakowane?

Wymagania:

Na rusztowaniu powinna byæ umieszczona tablica okreœlaj¹ca:

–

wykonawcê monta¿u rusztowania z podaniem imienia i nazwiska albo nazwy firmy oraz numeru telefonu,

–

dopuszczalne obci¹¿enia pomostów i konstrukcji rusztowania.

6

Rozdział 6/12.

WZÓR