Pedagogika- jest nauką o wychowaniu.
Działy pedagogiki: teoria wychowania, pedagogika ogólna, dydaktyka, historia wychowania.
Dydaktykę traktujemy jako: a) przygodne udzielenie inf, b)operowanie pokazem.
Szkoła tradycyjna wdg. J.F.Herbzsta- liczy się jak najszerszy przekaz informacji, im więcej treści tym więcej trafi do ucznia.
Szkoła tradycyjna wdg. J. Deweya- stawiał w centrum zainteresowania uczniów, ćwiczenia, działania praktyczne i pracowanie.
Dydaktykę traktujemy obecnie jako naukę o nauczaniu i uczeniem się, a więc jako system poprawnie uzasadnionych twierdzeń i hipotez dotyczących zjawisk, zależności i prawidłowości nauczania, uczeniem się oraz sposobów przekształcania tych zjawisk przez człowieka.
Wychowanie- wszelkie celowe oddziaływanie ludzi dojrzałych (wychowawców) na przede wszystkim dzieci i młodzieży( wychowanków), aby w nich kształtować określone pojęcia, uczucie, postawy, dążenia. Dlatego wywiera ono w sobie opiekę, dostarczanie rozrywki i kultury, wychowanie fizyczne, umysłowe, moralne i społeczne, estetyczne, ideowe, a także nauczania szkoleniowe, przygotowanie do różnych zadań, kształcenie w różnych kierunkach, poradnictwo, popularyzacja.
Działalność wychowawcza- jest społecznie zorganizowana i odbywa się w określonych grupach społecznych, instytucjach wychowawczych jak: rodzina, szkoła, org. Młodzieżowa.
Wychowanie- to świadome urzeczywistnianie wartości w kimś innym.(G. Kerchensteiner) Wychowanie to planowane oddziaływanie w jeszcze dające się kształtować wewnętrznie życie innych (T.Waitz).Wychowanie- to przygotowania do życia przez życie ( O. Decroly)
Wychowanie- jest światem interakcji i współpracy wychowawcy i wychowania, której podstawę stanowi wzajemne zaufanie i zrozumienie, zapewniające właściwe komunikowanie się( r. Miller)
Edukacja- można określić jako ( ogół wpływów) na jednostki i grupy ludzkie, sprzyjających takiemu ich rozwojowi, aby w najwyższym stopniu stały się one świadomymi i twórczymi członkami wspólnoty społecznej., kulturowej i narodowej oraz były zdolne do aktywnej samorealizacji własnej tożsamości i rozwijanie własnego JA poprzez podejmowanie zadań pozaosobistych, poprzez utrzymywanie ciągłości i siebie w toku spełniania zadań dalekich (Z. Kwieciński).
Filary edukacji: Uczyć się aby wiedzieć. Uczyć się aby działać. Uczyć się aby żyć. Uczyć się aby być(J. Delorsa).
Definicja rozwoju:
Rozwijać się to być aktywnym, przemieszać z pozycji początkowej do takiej, która zapewnie więcej możliwość( efektywnego użycia), powodować wzrost i różnicowanie się (zgodnie z naturą), przechodzić proces naturalnego wzrostu różnicowanie bądź ewolucji na drodze kolejnych zmian.
Aktywność: przymus ruchu, prowadzić rywalizację, gry zespołowe.
Efektywność: zawody, motywacja, ćwiczenia/ Natura: różnorodność zajęć.
Nauczanie- planowana i systematyczna praca nauczyciela z uczniami, polegająca na wywołaniu i utrwaleniu zmian w ich wiedzy, dyspozycji, postępowaniu i całej osobowości- pod wpływem uczenia się i opanowania wiedzy, przeżywania wartości i własnej działalności praktycznej.
Kształcenie- ogół czynności umożliwiających ludziom poznawanie przyrody, społeczeństwa, kultury, oraz uczestnictwo w ich kształtowaniu, a zarazem osiągnięcie możliwie wielostronnego rozwoju, sprawności, zdolności, zainteresowań oraz postaw.
Samokształcenie - nabywanie wykształcenia w toku działalności własnej, której cele, treść, warunki i środki ustala sam podmiot.
Na proces uczenia się składają się elementy:
1.Cechy: systematyczność, aktywność osoby uczącej się, ukierunkowanie na wynik,
2.Czynniki: środowisko, pozytywna motywacja, predyspozycje
3.Rezultaty: kształtowanie postaw, przyrost wiedzy, umiejętności
4.Przedmiot: biologia, historia, chemia itp.
Składniki systemu kształcenia:
1.Nauczyciele, ich kompetencje, metody pracy i zaangażowanie.
2.Uczniowie , ich potrzeby, motywacje i zaangażowanie
3.Treści kształcenia, jej układ i sposoby sprawdzania osiągniętych wyników.
4.Środowisko kształcenia a więc środki kształcenia, jego społeczno-materialne warunki.
System kształcenia jest uporządkowanym zbiorem elementów tj: nauczyciele, uczniowie, środowisko i treść kształcenia, oraz związków i zależności między nimi tworzącymi całość, która służy założonym celom.
4 stopnie formalne nauczania wychowującego (J.F. Herbart)
-Jasność; rozkładanie przedmiotu na najdrobniejsze części
-Kojarzenie; wiązanie materiału nowego z przyswojonym wcześniej
-System; uwydatnianie głównych myśli
-Metoda; zastosowanie wiadomości wykonywanych w zadaniach i pracach
Funkcje dydaktyki jako nauki
1.Deskryptywna; są to badania diagnostyczne oparte na obserwacji wkracza gdy w wychowaniu lub nauczaniu są jakieś zakłócenia
2.Eksplantacyjna; badanie eksperymentalne, wprowadza się nowy modyfikujący czynnik by w konsekwencji podnieść jakość kształcenia.
3.Prodykcyjno-prospektywna; na pdst wyjaśnienia zdarzeń wcześniejszych prognozujemy przyszły stan rzeczy
4.Praktyczna- wykonując prawidłowo proces kształcenia można skuteczniej na niego działać.
Metoda nauczania problemów z podziałem na grupy jest najbardziej efektywną metodą. Lęk powstaje w zetknięciu się z nową sytuacją, nagłą zmianą.
Szkoła to instytucja powołana do planowego i systematycznego kształcenia dzieci, młodzieży i dorosłych. Dostatecznie do
społecznie akceptowanych planów i programu nauczania.
Rodzaje szkół:
W zależności od wieku, płci, na szczebel kształcenia, od: rodzaju wykształcenia, lokalizacji, kryteriów doboru uczniów, czasu prowadzenia zajęć, finansów, stanu zdrowia ucznia.
Teorie wyjaśniające agresje uczniowską:
-Teoria instynktu; rezultat spontanicznych impulsów, śr. zaradczy: trzeba impulsy kanalizować -> 10 pompek, głęboki wdech
-Teoria frustracji; agresja powstała w wyniku na przeszkodę, śr zaradczy: trzeba inaczej interpretować sytuację; werbalizować uczucie złości- powiedzieć co się czuje
-Teoria subkultur; dopasowanie się do kultury sprzecznej z ogólnymi normami
-Teoria społecznego uczenia się; agresja nabywana w procesach społecznej komunikacji
-Teoria etykietowania; podkreślać pozytywne atuty (starasz się itp.)