Modus operandi

Modus Operandi - to pewien charakterystyczny, powtarzający się sposób działania sprawcy przy popełnianiu przestępstw- a także przed i po ich popełnieniu.

Analizując sposób postępowania sprawcy można uzyskać informację, które ułatwiają jego dalsze poszukiwania i schwytanie. Bazuje się na skłonności ludzkiej do tzw. perseweracji (łac. powtarzanie), czyli tendencji do wykonywania takich samych czynności jedną, powtarzaną metodą.

Wiadomo też, iż powtarzając dostatecznie długo pewne czynności, dochodzimy do pewnego stopnia zrutynizowania ich. Nasze zachowanie w danej sytuacji zależy np. od:

-naszego stanu zdrowia i kondycji fizycznej,

-inteligencji, wykonywanego zawodu, wiedzy i wykształcenia,

-wieku i zdobytego doświadczenia,

-upodobań i osobowości,

-stanu psychicznego, od kondycji psychofizycznej w danym dniu do psychopatii, upośledzeń itp.

-posiadanych środków (narzędzi, gotówki itp.)

-wpływu innych osób,

-i wiele, wiele innych.

Badając "modus operandi" nie możemy skupić się tylko i wyłącznie na samym procesie dokonania czynu, ale również jego przygotowanie i czynności wykonywane po zdarzeniu. Budując opis dla danego sprawcy musimy sprawdzić np.:

Czy przestępstwo było planowane i w jakim stopniu?:

-czy sprawca znał lub nawiązał kontakt z ofiarą

-zrobił rozpoznanie miejsca zdarzenia

-rozmawiał z osobami znającymi ofiarę

-zapewnił sobie fałszywe "alibi"

-środki transportu, narzędzia

-czy znalazł wspólników itd.;

Jak przestępstwo zostało przeprowadzone?:

-jak sprawca dostał się na miejsce przestępstwa

-czy wcześniej stosował środki odurzające

-czy był uzbrojony

-czy się maskował

-jakie były specyficzne i główne cechy przestępstwa

-co robił sprawca oprócz "głównego" celu (np. pił alkohol lub słuchał muzyki)

-czy zatarł ślady, czy też ostentacyjnie je pozostawił

-jak reagował na niespodziewane sytuacje

-i wiele innych;

Jakie działania sprawca podjął po dokonaniu czynu?:

-jak uciekł z miejsca przestępstwa

-czy podjął działania mające zmylić policję

-co zrobił z ewentualnym łupem i narzędziami potrzebnymi do jego zdobycia

-czy wracał na miejsce czynu

-czy planuje powtórzenie przestępstwa

Jednak zawsze opisy planowania i zachowania "po" muszą być w ścisłym związku z czynem.

Na jakiej podstawie toworzony jest modus operandi?:

-Oględzin miejsca zdarzenia,

-Ekspertyzy kryminalistycznej, medycznej, psychologicznej,

-Treści zeznań świadków,

-Treść wyjaśnień podejrzanych,

-Eksperymentów procesowo-kryminalistycznych,

-Treści ustaleń operacyjno-rozpoznawczych.

Co daje Modus Operandi?:

-Nadaje się do budowy zasadnych wersji kryminalistycznych,

-Ułatwia taktyczną realizację wszystkich dalszych czynności procesowych i operacyjnych,

-Może być podstawą typowania sprawcy na podstawie rejestru,

-Może być tworzywem wersji na temat indywidualnych cech sprawcy dotychczas nierejestrowanego

Należy pamiętać, że nawet ten sam sprawca może zmieniać swój sposób dokonywania czynu w zależności od okoliczności i nabieranego doświadczenia. Także wszelakie zagrożenia i utrudnienia mogą wpłynąć na "modus operandi". Np. inaczej zareaguje gwałciciel kiedy ofiara będzie się bronić, a inaczej gdy nie podejmie takich działań.

W Polsce Zintegrowany System Informacji Policyjnej wyposażony jest w kartotekę rejestrującą "modus operandi" danego zdarzenia.

Wartość dowodowa na podstawie wnioskowania modus operandi jest niewielka dlatego wnioskowanie takie ma przede wszystkim znaczenie wykrywcze i umożliwia tworzenie wersji kryminalistycznych. Policja prowadzi ponadto kartoteki modus operandi Przy wykorzystaniu modus operandi należy pamiętać również o występowaniu tzw. Sprawców paralelnych, a więc takich, którzy popełniają przestępstwa różnego rodzaju posługując się tym samym modus operandi oraz zmiennych, którzy zmieniają modus operandi czasem na zasadzie doskonalenia metody. Wnioskowanie na podstawie modus operandi umożliwia u sprawców skłonność do perseweracji, a więc właściwość uporczywego trzymania się określonych czynów.

Przykładami modus operandi mogą być przytoczone niżej sposoby kradzieży z włamaniem:

na metro - podkop

na pasówkę - dorobione klucze

na pająka - jeden robi hałas a drugi wybija np.: okno, mur

na szlam - podczas snu domowników

na szpring - wykorzystuje się otwarte drzwi po czym wchodzi się do pomieszczenia gdzie nie ma nikogo, albo zaraz po wyjściu jednego z domowników dzwoni się do drzwi a osoba będąca wewnątrz otwiera bez sprawdzanie myśląc, ze tamten domownik czegoś zapomniał

Bibliografia:

http://www.kryminalistyka.fr.pl/crime_modus.php

http://www.kryminalistyka.wortale.net/art.php?art=20

http://prawo-karne.wieszjak.pl/ciekawostki/87637,Czym-jest-modus-operandi.html

Bogusław Bagsik

!!! OSCYLATOR EKONOMICZNY !!!

Lokata stworzona z tych samych pieniędzy była oprocentowana w kilku bankach równocześnie.

Człowiek Pająk

Wtargnięcie do cudzych mieszkań przez okno - najtrudniejsza droga.

Głaskanie kobiet po szyi.

Joachim Knychała

5 zabójstw, 7 usiłowań - podłoże seksualne.

Ciosy siekierą w tył głowy.

Rozbieranie ofiar.

Masturbacja styliskiem lub palcem.

Przemieszczanie ciał i ich rzeczy w ustronne miejsce.

Znęcanie się nad ciałami.

Aileen Carol Wuornos

7 morderstw dokonanych na mężczyznach.

Udawanie autostopowiczki.

Zawsze kilka strzałów w klatkę piersiową.

Zostawianie ciał na poboczu.

Kradzież samochodu i cenniejszych rzeczy.

Zbieranie bezwartościowych trofeów.

---