58

Elektronika dla Wszystkich

Prezentowany w artykule układ to najprost-
szy generator testowego sygnału wideo,
który posłużył mi do dostrojenia nadajnika
telewizyjnego (audio/video modulator Vel-
leman-KIT), którego opis znajdował się
w EdW 06/2000. Na tym jednak nie kończą
się możliwości przedstawionego układu:
można za jego pomocą sprawdzić działanie
dowolnego telewizora wyposażonego
w wejście AV lub SCART, problem zestro-
jenia posiadanego sprzętu RTV stanie się
dziecinnie prosty.

Dzięki dużej prostocie (tylko 8 elemen-

tów) zrozumienie i montaż układu nie sprawi
problemu nawet najbardziej początkującemu
elektronikowi. W treści artykułu znajduje się
również skrócony opis sygnału wideo, co po-
zwoli zrozumieć sposób kodowania obrazu
telewizyjnego.

Opis układu

Kluczowym elementem urządzenia jest scalo-
ny generator sygnału wideo – BA7004.

Rysunek obudowy oraz funkcje poszcze-

gólnych wyprowadzeń zostały pokazane na
rysunku 1. Natomiast jego schemat bloko-
wy widoczny jest na rysunku 2. Jak widać,
w jednej obudowie zawarte są wszystkie nie-
zbędne bloki, zaczynając od oscylatora
a kończąc na buforze wyj-
ściowym. Podstawowe dane
techniczne kości zostały ze-
brane w tabeli 1. Na uwagę
zasługuje również fakt, że
układ BA7004 nie wymaga
żadnego strojenia czy uru-
chamiania i po włączeniu
zasilania od razu generuje
sygnał wideo.

Tab. 1 BA7004 – dane techniczne

Skrótowo omówię teraz wygląd sygnału wi-
deo na podstawie przebiegu tworzonego
przez układ BA7004. Skupimy się na wyglą-
dzie pojedynczej linii, dla której wygląd sy-
gnału jest pokazany na rysunku 3. Na samym
początku warto zaznaczyć, że sygnał wideo
nie niesie informacji o położeniu punktów na
ekranie odbiornika, tylko o kolorze kolejnych
punktów. Gotowy obraz składany jest z poje-
dynczych 625 linii i my zajmiemy się sygna-
łem właśnie takiej linii. Układ BA7004 gene-
ruje przez cały czas jeden i ten sam sygnał
składający się z tych samych linii.

Patrząc na rysunek 3, możemy na sa-

mym początku zauważyć trwający 4

µs

impuls na poziomie 0V. Jest to tak zwany
impuls synchronizacji poziomej, którego
zadaniem jest poinformowanie odbiorni-
ka, że zostaje nadawany obraz kolejnej li-
nii. Po wysłaniu impulsu synchronizacji
generator na 8

µs ustawia poziom

0,3V odpowiadający kolorowi czarnemu.
W tym czasie promień elektronów w ki-
neskopie jest ustawiany na początku nowej li-
nii. Następnie po impulsie synchronizacji
i czasie na ustawienie promienia elektronów
w odpowiednim miejscu generator wysyła
trwający dokładnie 52

µs sygnał niosący infor-

mację o kolorze punktów w linii. Kolorowi

czarnemu odpowiada poziom 0,3V, a ko-
lor biały jest reprezentowany przez 1,0V.
Czyli jasność punktu jest wprost propor-
cjonalna do poziomu sygnału. Po dołącze-
niu opisywanego generatora do telewizora
na ekranie zobaczymy dwa białe, pionowe

pasy ustawione mniej więcej na środku.

Schemat generatora został przedstawio-

ny na rysunku 4. Dioda D1 spełnia rolę sy-
gnalizatora, czy jest obecne napięcie zasila-
nia. Układ BA7004 do poprawnej pracy wy-
maga rezonatora ceramicznego (X1) o czę-
stotliwości 500kHz oraz dwóch kondensato-
rów C1, C2. Przełącznik S1 umożliwia poda-
nie na wyjście VIDEO OUT sygnału
z dwóch źródeł: z układu BA7004 oraz
z wejścia VIDEO IN. Takie rozwiązanie po-
zwala na stałe podłączenie układu do nadaj-
nika, co jeszcze bardziej upraszcza i skraca
czas zestrajania nadajnika z telewizorem.

Montaż i uruchomienie

Układ można zmontować na płytce uniwer-
salnej. Poprawnie zmontowany nie wymaga
żadnego uruchamiania i działa bezpośrednio
po podłączeniu zasilania.

Marcin Osiniak

F

F

o

o

r

r

u

u

m

m

C

C

z

z

y

y

t

t

e

e

l

l

n

n

i

i

k

k

ó

ó

w

w

G

G

e

e

n

n

e

e

r

r

a

a

t

t

o

o

r

r

o

o

b

b

r

r

a

a

z

z

u

u

k

k

o

o

n

n

t

t

r

r

o

o

l

l

n

n

e

e

g

g

o

o

T

T

V

V

Wykaz elementów

R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330Ω
R2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1kΩ
C1,C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4,7nF
C3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1µF/16V
D1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LED
IC1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BA7004

Rys. 1

Rys. 2

PARAMETR

SYM.

JEDN. MIN

TYP.

MAX

H-sync

H

SYNC

kHz

—

15,625 —

Napięcie zasilania

Vcc

V

8

9

13

Pobór prądu

Ic

mA

4,5

9

12,5

Amplituda sygnału

Vpp

V

1,7

1,9

2,1

Temperatura pracy T

W

o

C

-10

—

75

Rys. 4

Rys. 3