Państwa członkowskie Unii Europejskiej[edytuj]

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

Unia Europejska składa się z 28 państw członkowskich. Członkiem Unii Europejskiej może zostać tylko wolne, niepodległe, suwerenne, demokratyczne państwo europejskie. Nowo wstępujące państwa, aby stać się członkiem Unii muszą:

Unia Europejska na skróty
Agencje UE Członkowie Edukacja Euro Geografia Gospodarka Historia Języki Kandydaci Kultura	Lizbona Obywatelstwo Polityka Poziom życia Rozszerzenia Rynek Statystyka Struktura Wojsko

• spełnić szereg kryteriów dotyczących sfery gospodarczej, politycznej, praw człowieka sformułowane w tzw. kryteriach kopenhaskich

• zaakceptować w pełni i bez zastrzeżeń^[1] acquis communautaire (w szczególności zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem krajowym)

• posiadać sprawnie działającą administrację i sądownictwo zdolne wyegzekwować unijne i wspólnotowe akty prawne

Spis treści

[ukryj]

• 1 Członkowie Unii Europejskiej

• 2 Państwa nienależące do Unii Europejskiej, ale będące stroną układów i porozumień z UE

• 3 Państwa (i inne jednostki terytorialne) spoza Unii Europejskiej i niemające z nią porozumień

• 4 Byłe terytoria należące do państw UE

• 5 Państwa członkowskie według formy rządów

• 6 Państwa członkowskie według systemu administracyjnego

• 7 System parlamentarny

• 8 Zobacz też

• 9 Przypisy

• 10 Linki zewnętrzne

Członkowie Unii Europejskiej[edytuj | edytuj kod]

Alfabetyczna lista państw – członków Unii Europejskiej
Lp.	Kraj	Data przystąpienia do EWG/UE	Członkostwo w strefie Schengen	Członkostwo w strefie euro	Kwestie militarne	Liczba głosów w RUE ^[2]	Liczba członków w PE ^[2]	Ludność w 2011 r.^[3]	Następny rok sprawowania prezydencji	Szef rządu/ Głowa państwa ^[4]	Terytoria specjalne
1	Austria	1 stycznia 1995	T	T	EU BGS	10	19	8 217 280	2019	Werner Faymann PES^[5]
2	Belgia	25 marca 1957^[6]	T	T	EU BGS, Eurofor, Eurokorpus	12	22	10 431 477	?	Yves Leterme EPL
3	Bułgaria	1 stycznia 2007	sygnatariusz	N^[7]	EU BGS	10	18	7 093 635	2018	Bojko Borisow PES
4	Chorwacja	1 lipca 2013	sygnatariusz	N	-	7	12	4 398 150	?	Zoran Milanović
5	Cypr	1 maja 2004	sygnatariusz	T	EU BGS	4	6	1 120 489	2012	Dimitris Christofias EPL	[pokaż]wyłączając: Turecką Republikę Cypru Północnego^[8] Akrotiri, Dhekelia^[9] Strefa buforowa ONZ
6	Czechy	1 maja 2004	T	N^[7]	EU BGS	12	22	10 190 213	?
7	Dania	1 stycznia 1973	T	N^[10][11]	N	7	13	5 529 888	2012	Lars Løkke Rasmussen ELDR	[pokaż]wyłączając: Grenlandię^[12] Wyspy Owcze
8	Estonia	1 maja 2004	T	T	EU BGS	4	6	1 282 963	2018	Andrus Ansip ELDR
9	Finlandia	1 stycznia 1995	T	T	EU BGS	7	13	5 259 250	2020	Matti Vanhanen ELDR	[pokaż]włączając: Wyspy Alandzkie
10	Francja	25 marca 1957^[6]	T	T	EU BGS, Eurofor, Eurokorpus, EGF	29	74	65 102 719	?	François Hollande PES	[pokaż]włączając: ^[13] Reunion ^[13] Martynika ^[13] Gujana Francuska ^[13] Gwadelupa Saint-Martin^[14] Saint-Barthélemy^[14] [pokaż]wyłączając: ^[13] Nowa Kaledonia Polinezja Francuska ^[13] Wallis i Futuna Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne ^[13] Majotta^[15] ^[13] Saint-Pierre i Miquelon Clipperton^[16]
11	Grecja	1 stycznia 1981	T	T	EU BGS	12	22	10 760 136	2014	Jeorios Andreas Papandreu EPL	[pokaż]włączając: Athos'
12	Hiszpania	1 stycznia 1986	T	T	EU BGS, Eurofor, Eurokorpus, EGF	27	54	46 754 784	?	Mariano Rajoy EPL	[pokaż]włączając: Wyspy Kanaryjskie Melilla Ceuta
13	Holandia^[17]	25 marca 1957^[6]	T	T	EU BGS, EGF	13	26	16 847 007	2016	Mark Rutte VVD	[pokaż]wyłączając: Antyle Holenderskie (de iure)^[18] Aruba Curaçao (de facto)^[18] Sint Maarten (de facto)^[18]
14	Irlandia	1 stycznia 1973	tylko w zakresie III filaru	T	EU BGS	7	12	4 670 976	2013	Brian Cowen REN
15	Litwa	1 maja 2004	T	N^[10][7]	EU BGS	7	12	3 535 547	2013	Andrius Kubilius EPL
16	Luksemburg	25 marca 1957^[6]	T	T	EU BGS, Eurokorpus	4	6	503 302	2015	Jean-Claude Juncker EPL
17	Łotwa	1 maja 2004	T	N^[10][7]	EU BGS	4	9	2 204 708	2015	Valdis Dombrovskis ELDR
18	Malta	1 maja 2004	T	T	N	3	6	408 333	2017	Lawrence Gonzi EPL
19	Niemcy	25 marca 1957^[6][19]	T	T	EU BGS, Eurokorpus	29	99	81 471 834	2020	Angela Merkel EPL	[pokaż]włączając: Helgoland Büsingen am Hochrhein
20	Polska	1 maja 2004	T	N^[7]	Eurokorpus, EU BGS	27	51	38 441 588	2011	Donald Tusk EPL
21	Portugalia	1 stycznia 1986	T	T	EU BGS, Eurofor, EGF	12	22	10 760 305	?	José Sócrates PES	[pokaż]włączając: Madera Azory
22	Rumunia	1 stycznia 2007	sygnatariusz	N^[7]	EU BGS, EGF	14	33	21 904 551	2019	Emil Boc EPL
23	Słowacja	1 maja 2004	T	T	EU BGS	7	13	5 477 038	2016	Robert Fico PES
24	Słowenia	1 maja 2004	T	T	EU BGS	4	8	2 000 092	?	Borut Pahor PES
25	Szwecja	1 stycznia 1995	T	N^[7]	EU BGS	10	20	9 088 728	?	Fredrik Reinfeldt EPL
26	Węgry	1 maja 2004	T	N^[7]	EU BGS	12	22	9 976 062	2011	Viktor Orbán EPL
27	Wielka Brytania^[20]	1 stycznia 1973	tylko w zakresie III filaru	N^[11]	EU BGS	29	73	62 698 362	2017	David Cameron ECR	[pokaż]włączając: Gibraltar [pokaż]wyłączając: Guernsey (razem z Alderney, Herm, Sark)^[21] Jersey^[21] Wyspa Man^[21] Bermudy Turks i Caicos Anguilla Brytyjskie Wyspy Dziewicze Kajmany Montserrat Falklandy Pitcairn Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha (razem z Wyspą Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha) Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego Georgia Południowa i Sandwich Południowy Akrotiri, Dhekelia^[9] Brytyjskie Terytorium Antarktyczne^[22]
28	Włochy	25 marca 1957^[6]	T	T	EU BGS, Eurofor, EGF	29	73	61 016 804	2014	Enrico Letta PD	[pokaż]włączając: Campione d'Italia Livigno
Lp.	Kraj	Data przystąpienia do EWG/UE	Członkostwo w strefie Schengen	Członkostwo w strefie euro	Kwestie militarne	Liczba głosów w RUE ^[2]	Liczba członków w PE ^[2]	Ludność w 2011 r.^[3]	Następny rok sprawowania prezydencji	Szef rządu/ Głowa państwa ^[4]	Terytoria specjalne

Państwa nienależące do Unii Europejskiej, ale będące stroną układów i porozumień z UE[edytuj | edytuj kod]

Kraj	Europejski Obszar Gospodarczy	Układ z Schengen	Strefa euro	Strefa VAT UE	Unia celna	Stosowanie prawa wspólnotowego	Kwestie militarne	Uwagi
Islandia	T	T	N	N	brak unii celnej, EOG zakłada strefę wolnego handlu i unię gospodarczą z pominięciem unii celnej	częściowo w ramach EOG^[23]	N	Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Islandia
Liechtenstein	T	T^[24]	N	N	brak unii celnej, EOG zakłada strefę wolnego handlu i unię gospodarczą z pominięciem unii celnej	częściowo w ramach EOG	N	W 1924 r. Liechtenstein wszedł w skład szwajcarskiego związku celnego. Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Liechtenstein
Norwegia	T	T	N	N	brak unii celnej, EOG zakłada strefę wolnego handlu i unię gospodarczą z pominięciem unii celnej	częściowo w ramach EOG	EU BGS	Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Norwegia
Szwajcaria	N^[25]	T^[24]	N	N	N	częściowo w ramach dwustronnych porozumień WE-CH	N	Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Szwajcaria, Szwajcaria a Unia Europejska
Monako	N	(brak oficjalnego porozumienia, de facto brak kontroli granicznych) T	T	T	T	minimalnie	N	Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Monako
San Marino	N	(brak oficjalnego porozumienia, de facto brak kontroli granicznych) T	T	N	T	minimalnie	N	Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#San Marino
Watykan^[26]	N	(brak oficjalnego porozumienia, de facto brak kontroli granicznych) T Oficjalnie zainteresowany członkostwem	T	N	status niejasny	N	N	Zobacz też:Stolica Apostolska a Unia Europejska

Państwa (i inne jednostki terytorialne) spoza Unii Europejskiej i niemające z nią porozumień[edytuj | edytuj kod]

Kraj	Europejski Obszar Gospodarczy	Układ z Schengen	Strefa euro	Strefa VAT UE	Unia celna	Stosowanie prawa wspólnotowego	Kwestie militarne	Uwagi
Andora	N	N	(brak oficjalnego porozumienia, de facto euro w powszechnym użyciu) T	N	T	minimalnie	N	Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Andora
Kosowo^[27] ^[28] / ^[29]	N	N	(brak oficjalnego porozumienia, de facto euro w powszechnym użyciu) T	N	N	N	N	Unia prowadzi obecnie misję policyjno-administracyjną EULEX Kosowo Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Kosowo
Czarnogóra	N	N	(brak oficjalnego porozumienia, de facto euro w powszechnym użyciu) T	N	N	N	N	Zobacz też: Państwa kandydujące do Unii Europejskiej#Czarnogóra

Byłe terytoria należące do państw UE[edytuj | edytuj kod]

• Algieria do 2 lipca 1962 terytorium francuskie

• Antigua (ob. Antigua i Barbuda) do 31 października 1981 terytorium brytyjskie

• Antyle Holenderskie do 10 października 2010 terytorium holenderskie

• Belize do 20 września 1981 terytorium brytyjskie

• Brunei do 31 grudnia 1984 terytorium brytyjskie

• Czad do 10 sierpnia 1960 terytorium francuskie

• Dahomej (ob. Benin) do 31 lipca 1960 terytorium francuskie

• Dominika do 2 listopada 1978 terytorium brytyjskie

• Francuskie Terytorium Afarów i Isów (ob. Dżibuti) do 26 czerwca 1977 terytorium francuskie

• Gabon do 16 sierpnia 1960 terytorium francuskie

• Górna Wolta (ob. Burkina Faso) do 4 sierpnia 1960 terytorium francuskie

• Grenada do 6 lutego 1974 terytorium brytyjskie

• Gwinea do 1 października 1958 terytorium francuskie

• Hongkong do 30 czerwca 1997 terytorium brytyjskie

• Kamerun do 31 grudnia 1959 terytorium powiernicze ONZ pod administracją francuską

• Kiribati do 11 sierpnia 1979 terytorium brytyjskie

• Komory do 5 lipca 1975 terytorium francuskie

• Kongo do 14 sierpnia 1960 terytorium francuskie

• Kongo Belgijskie (ob. Demokratyczna Republika Konga) do 30 czerwca 1960 terytorium belgijskie

• Madagaskar do 25 czerwca 1960 terytorium francuskie

• Makau do 19 grudnia 1999 terytorium portugalskie

• Mali do 19 czerwca 1960 terytorium francuskie

• Mauretania do 7 listopada 1960 terytorium francuskie

• Niger do 2 sierpnia 1960 terytorium francuskie

• Nowa Gwinea Holenderska do 30 września 1962 terytorium holenderskie

• Nowe Hebrydy (ob. Vanuatu) do 29 lipca 1980 kondominium brytyjsko-francuskie

• Republika Środkowoafrykańska do 12 sierpnia 1960 terytorium francuskie

• Rodezja Południowa (ob. Zimbabwe) od 12 grudnia 1979 do 16 kwietnia 1980 terytorium brytyjskie (do 11 grudnia 1979 formalnie terytorium brytyjskie jednak de facto niepodległe państwo Rodezja)

• Ruanda-Urundi (ob. Burundi i Rwanda) do 31 czerwca 1962 terytorium powiernicze ONZ pod administracją belgijską

• Saint Kitts i Nevis do 9 sierpnia 1983 terytorium brytyjskie

• Saint Lucia do 21 lutego 1979 terytorium brytyjskie

• Saint Vincent (ob. Saint Vincent i Grenadyny) do 26 października 1979 terytorium brytyjskie

• Senegal do 19 czerwca 1960 terytorium francuskie

• Somali Włoskie (ob. Somalia) do 30 czerwca 1960 terytorium powiernicze ONZ pod administracją Włoską

• Surinam do 24 listopada 1975 terytorium holenderskie

• Timor Wschodni – formalnie kolonia portugalska do 2002, jednak w 1976 roku zaanektowany przez Indonezję, której de facto był częścią do uzyskania niepodległości w 2002

• Togo do 26 kwietnia 1960 terytorium powiernicze ONZ pod administracją francuską

• Tuvalu do 30 września 1978 terytorium brytyjskie

• Wybrzeże Kości Słoniowej do 6 sierpnia 1960 terytorium francuskie

• Wyspy Bahama (ob. Bahamy) do 9 lipca 1973 terytorium brytyjskie

• Wyspy Salomona do 6 lipca 1978 terytorium brytyjskie

Państwa członkowskie według formy rządów[edytuj | edytuj kod]

system prezydencki

system pół-prezydencki

system parlamentarny (republika)

system parlamentarny (monarchia)

Państwa członkowskie według systemu administracyjnego[edytuj | edytuj kod]

państwa unitarne

państwa zregionalizowane

państwa zdecentralizowane

federacje

państwa unitarne ze specjalnym statusem części jednostek administracyjnych

System parlamentarny[edytuj | edytuj kod]

unikameralizm

bikameralizm