POLITECHNIKA WARSZAWSKA

Kolegium Nauk Społecznych i Administracji

Praca zaliczeniowa pt:

“LOKALNE PROGRAMY

EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ”

Przedmiot: ENERGETYKA

Semestr: 6

Grupa: 5 st. dzienne

Banaszek Agnieszka

Parkot Magdalena

Warszawa, 26 maja 2008 r.

Energia jest jedną z naszych podstawowych potrzeb. Energia ogrzewa, porusza i oświeca nasz świat. Zaspokojenie podstawowych potrzeb jest bardzo ważne dla dobra publicznego. Ciągła, niezawodna i na którą można sobie pozwolić, dostawa energii jest kluczowym aspektem zarówno rozwoju ekonomicznego jak i pomyślności obywatela. Nie przerywana, niezawodna i na którą można sobie pozwolić, dostawa energii, uważana jest za dobro publiczne, i w związku z tym za zadanie rządowe.

Krajowe zużycie energii elektrycznej w 2004 roku wynosiło 130,5 TWh. W okresie czterech lat 2001 - 2004 zużycie energii elektrycznej w kraju wzrosło o 4,7%.

Rysunek 1. Krajowe zużycie energii elektrycznej [GWh] w latach 2001 - 2004

	2001	2002	2003	2004
przemysł	39301	38765	40726	43116
energetyka	28017	26468	27997	29870
transport	5678	5592	5835	6500
gosp. dom.	21376	21659	22052	22804
rolnictwo	4610	4409	4292	4133
pozostałe	25709	27349	26257	24089

Rysunek 2. Dynamika krajowego wzrostu zużycia energii elektrycznej ogółem oraz

w gospodarstwach domowych w latach 2001 - 2004

Efektywność energetyczna jest sprawą zainteresowania ogółu społeczeństwa. W przeciwieństwie do innych spraw ogólnego zainteresowania, jak np. rozwój systemu zdrowia, efektywność energetyczna jest czymś do osiągnięcia przez każdego. W naszym własnym interesie oraz interesie przyszłych pokoleń, ludzie powinni być ostrożni i nie marnować energii oraz dołożyć wszelkich starań do jak najbardziej efektywnego wykorzystania surowców.

Temat efektywności energetycznej stał się bardzo popularny w Polsce, gdy przystąpiliśmy do Unii Europejskiej. To właśnie akcesja do Wspólnoty wymusiła na naszych władzach, aby zwrócić większą uwagę na problem zbyt dużego zużycia energii w kraju. Dlatego od paru lat w Polsce coraz więcej się mówi na temat efektywności energetycznej, możliwościach zmniejszania zużycia energii poprzez energooszczędne budynki, urządzenia czy zachowania. Powstaje coraz więcej działań związanych z niekonwencjonalnymi źródłami energii - wykorzystującymi siłę z natury.

W związku z przystąpieniem Polski do Wspólnot Europejskich następują zasadnicze zmiany w prowadzonej przez nasz kraj polityce energetycznej. Konsekwencje tych zmian poniosą nie tylko duże firmy lecz również wszyscy wytwórcy i konsumenci produktów wykorzystujących energię. Do grupy firm, które już teraz muszą dostosowywać się do standardów europejskich należą producenci i sprzedawcy sprzętu AGD.

Pieczę nad prawidłowym i szybkim wdrażaniem nowoprzyjętych zasad prawnych trzymać będzie państwo, czyli rząd, a wspólnoty lokalne takie jak samorząd terytorialny - głównie gminy - powinny dopasować działania na swoim terytorium do wymogów europejskich. Ponadto na władzach lokalnych spoczywa obowiązek pełnego i powszechnego poinformowania swoich mieszkańców o sposobach i możliwościach oszczędzania energii. Gminy mają także prawo przystępować do różnych programów europejskich w celu pozyskania funduszy zewnętrznych na modernizację i udoskonalanie efektywności energetycznej na ich terenie.

Efektywność energetyczną można zdefiniować jako obniżenie zużycia energii, mające miejsce na etapie wytwarzania, przesyłu, dystrybucji lub końcowego zużycia energii, spowodowane zmianami technologicznymi, zmianami zachowań i zmianami ekonomicznymi, zapewniające taki sam lub wyższy poziom komfortu lub usług.

Jak wynika z danych raportu "Ending Wasteful Energy Use" przygotowanego w 2005 roku na zlecenie WWF, w Polsce wciąż istnieje ogromny, niewykorzystany potencjał efektywności energetycznej. W obszarze przemysłu ten potencjał sięga 20-30% całkowitego zużycia energii. W sektorze gospodarstw domowych marnotrawione jest nawet do 40%!

Termin efektywność energetyczna jest używany przez media praktycznie bez przerwy. Pokazuje to wagę problemu i skalę możliwości jego rozwiązania. Warto sobie uświadomić, że efektywność energetyczna to nie jest materiał lub urządzenie. To znacznie więcej i nie wiąże się jedynie z techniką. To także sposób postępowania i nawyki życia codziennego. Oczywiście, nie da się oszczędzać energii w domu źle wybudowanym, nie zaizolowanym i nie wyposażonym w sprawną instalację grzewczą. Ale można też dużo energii zmarnować niewłaściwie wykorzystując najwyższej klasy urządzenia i to mieszkając w energooszczędnym domu. Dlatego też warto zwrócić uwagę na urządzenia, których używamy. Pojęcie efektywności energetycznej urządzeń elektrycznych gospodarstwa jest związane z energochłonnością. Celem Unii Europejskiej jest stałe zmniejszanie zużycia energii elektrycznej, tak by w roku 2010 osiągnąć 10 % oszczędności w tym względzie.

Lepsze wykorzystanie zużywanej w naszych domach energii nie jest trudne. Co więcej, można bez trudu efektywniej gospodarować energią przy zachowaniu tego samego komfortu życia. Jak? Wystarczy pamiętać o wyłączaniu stand-by (przycisku stanu czuwania najczęściej sygnalizowanego czerwoną diodą) gdy kończymy korzystać z urządzenia, wymienić zwykłe żarówki na świetlówki energooszczędne, a przy zakupie nowego sprzętu zawsze wybierać ten najbardziej efektywny energetycznie.

Najwięksi pożeracze energii w domu to lodówki i zamrażarki - urządzenia te są odpowiedzialne za zużycie aż 28% całkowitego zużycia energii w domu. Krajowy potencjał redukcji kosztów energii w odniesieniu do wymiany tych urządzeń gospodarstwa domowego na sprzęt wybitnie energooszczędny wynosi prawie 1 mld 330 mln złotych. Oznacza to jednocześnie zmniejszenie emisji CO2 o 4,5 mln ton.

Na drugim miejscu jest oświetlenie i drobny sprzęt AGD - w sumie 20,4%. Wymieniając np. w pięciu punktach świetlnych zwykłe żarówki na energooszczędne, możemy zaoszczędzić nawet 200 zł rocznie. Porównując łączny koszt zakupu i użytkowania (w przeliczeniu na 5000 godzin użytkowania) okazuje się, że pomimo początkowej większej inwestycji w przypadku świetlówek energooszczędnych jest on znacznie niższy niż koszt oświetlenia tradycyjnego i wynosi 69 zł, podczas gdy w przypadku żarówek tradycyjnych 183 zł. W skali całego kraju wymiana obecnego oświetlenia na bardziej energooszczędne mogłaby przynieść oszczędność rzędu 355 mln złotych i zmniejszyć emisję CO2 o 1 mln 200 tys. ton.

Olbrzymi potencjał redukcji emisji CO2 tkwi również w tzw. trybie "stand-by" telewizorów, wież hi-fi, komputerów i drukarek. Praca wszystkich urządzeń w stanie czuwania w skali kraju prowadzi do zużycia energii rzędu 2,34 TWh, czyli tyle ile rocznie wytwarza np. elektrownia Ostrołęka. Jeśli tylko połowa urządzeń w skali kraju byłaby wyłączana z sieci, pozwoliłoby to zaoszczędzić 293 mln złotych i 1 milion ton CO2.

Powinno się zacząć od tego, żeby nie zużywać energii, jeżeli nie jest ona potrzebna. Po co wydawać pieniądze na efektywne wytwarzanie energii jeżeli i tak planuje się ją zmarnować? A już kiedy chcemy wykorzystywać energię, powinno próbować się wytwarzać ją w ten sposób, aby miało to jak najmniejszy wpływ na środowisko. Albo poprzez wykorzystanie odnawialnej energii po przystępnej cenie, albo przez wytwarzanie energii w sposób konwencjonalny wykorzystując ją tak efektywnie i czysto jak tylko to jest możliwe. Komentarz do takiego podejścia: „chodzi o to, aby efektywność energetyczna po stronie użytkownika końcowego była punktem wyjścia do optymalizacji całego systemu energetycznego”.

Obszerne programy efektywności energetycznej w różnych sektorach użytkowników końcowych pokazały, że nawet do trzech czwartych oszczędności energii może być uzyskiwane od użytkownika końcowego.

Widoczna poprawa nie nastąpi już jutro, ale może w najbliższej przyszłości. Niezależnie od tego wymaga to przewidzenia sytuacji i zaplanowania działań, aby być w pełni przygotowanym do tych wydarzeń. Jest to zadaniem dla instytucji zajmujących się polityką, aby być świadomym tej sytuacji i argumentować oraz zapewniać rzeczowe podstawy dla tworzenia takiej polityki i przewidywań.

Gmina odgrywa ważną rolę w polityce energetycznej jako użytkownik energii w budynkach, zakładach komunalnych oraz przy oświetlaniu dróg. Wpływa zarówno na infrastrukturę komunikacji miejskiej, jak i na sieci gazowe i cieplne.

Polskie prawo energetyczne zobowiązuje gminę do efektywnego zaplanowania zaopatrzenia i wykorzystania energii. Poprzez podjęcie odpowiednich decyzji może motywować i wspomagać mieszkańców w oszczędzaniu energii i ochronie środowiska.

W gminie istnieje wiele potencjalnych możliwości racjonalizacji gospodarki energetycznej, m.in.

1. Przedsiębiorstwo energetyki cieplnej: modernizacja sieci i kotłowni, wykorzystanie energii odnawialnej;

2. Zakłady komunalne: prąd i ciepło otrzymywane z biomasy z oczyszczalni ścieków i składowisk odpadów;

3. Budynki komunalne: termomodernizacja i zarządzanie zużyciem energii w szkołach, szpitalach i budynkach administracyjnych;

4. Oświetlenie dróg i ulic: lampy energooszczędne, sterowanie oświetleniem, kontrola taryf energetycznych;

5. Komunikacja miejska: autobusy na biopaliwa i gaz, tramwaje, ścieżki rowerowe;

6. Budynki mieszkalne i przedsiębiorstwa prywatne: doradztwo energetyczne, dotacje, podatki, zezwolenia administracyjne, infrastruktura energetyczna;

7. Gospodarka rolna i leśna: prąd o ciepło (???) otrzymywane z biomasy (słomy i drewna), z biogazu z nawozów naturalnych oraz energii wiatrowej.

Według Ustawy Prawo Energetyczne władze gminy są odpowiedzialne za:

• Planowanie i zorganizowanie dostawy ciepła, energii elektrycznej i paliw gazowych na obszarze swojej gminy;

• Planowanie i zorganizowanie oświetlenia dróg publicznych na obszarze swojej gminy;

• Pokrycie kosztów oświetlenia ulic, placów i dróg przebiegających przez obszar gminy.

Gmina powinna wykonywać te zadania uwzględniając założenia polityki energetycznej państwa oraz plany rozwoju przestrzennego. Władze gminy powinny przygotować projekt „założeń do planu zaopatrzenia gminy w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe”.

Ponadto gminy mogą uczestniczyć w szeregu programów stworzonych przez UE. Jednym z podstawowych programów dotyczących sposobów oszczędzania energii oraz instrumentów wsparcia procesu wykorzystania odnawialnych źródeł energii jest „inteligentna energia - program dla Europy”.

Program „Inteligentna Energia - Program dla Europy”, jest częścią składową Programu Ramowego na rzecz Konkurencyjności i Innowacji na lata 2007-2013. Program IEE wspiera wzrost efektywności energetycznej oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Przyczynia sie do zapewnienia bezpiecznej i zrównoważonej energii dla Europy, wzmacniając europejska konkurencyjność. Inteligentna Energia - Program dla Europy jest programem o charakterze nieinwestycyjnym, dotyczącym energetyki, koncentrującym się na usuwaniu technologicznych barier i stymulowaniu rozwoju rynku energii w Unii Europejskiej. Program przyczynia się do zagwarantowania pewnej i zrównoważonej energii dla Europy, wzmacniając europejską konkurencyjność.

Wieloletni program działania w sektorze energii - Inteligentna Energia - Europa - jest kontynuacją energetycznego programu ramowego, który był realizowany w Europie w latach na 1998-2002. Program wzmacnia i ponownie ukierunkowuje działania dotyczące energii zgodnie z nowymi priorytetami politycznymi w Europie. Zakłada realizację zapisów Zielonej Księgi "Ku europejskiej strategii bezpieczeństwa energetycznego" z listopada 2000 r. i ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa dostaw energii, przeciwdziałanie zmianom klimatu oraz stymulowanie konkurencyjności przemysłu europejskiego.

Działania kluczowe Programu IEE:

	Umożliwienie działań politycznych	Transformacja rynku	Zmiana zachowań	Dostęp do kapitału	Szkolenia
SAVE	*efektywność energetyczna budynków *doskonalenie energetyczne w przemyśle *promocja urządzeń energooszczędnych
ALTENER	*energia elektryczna ze źródeł odnawialnych *ogrzewanie i chłodzenie z wykorzystaniem OŹE *zastosowanie źródeł odnawialnych w małej skali i gospodarstwach domowych *biopaliwa
STEER	*efektywny energetycznie transport *”czyste” pojazdy i alternatywne paliwa *wzmocnienie lokalnych uczestników

Program "Inteligentna Energia - Europa" będzie wspierał finansowo inicjatywy lokalne, regionalne i ogólnokrajowe w dziedzinach: odnawialne źródła energii, efektywność energetyczna, energetyczne aspekty transportu oraz promocję międzynarodową powyższych inicjatyw. Na realizację programu, obejmującego lata 2003 - 2006, Komisja przeznaczyła budżet w wysokości ponad 200 milionów euro.

Działania zintegrowane Programu IEE:

Działania lokalne	Stworzenie lokalnych i regionalnych agencji energetycznych
		Sieć europejska dla działań lokalnych
		Zrównoważone samorządy
	Działania specjalne	Działania związane z bio - biznesem
		Inicjatywy usług energetycznych
		Działania związane z edukacją energetyczną
		Inicjatywy związane z Kogeneracją
		Działania wspólne związane z dyrektywą budowlaną

Przyjęte cele w zakresie bezpieczeństwa dostaw energii, przeciwdziałania zmianom klimatu oraz ochrony środowiska w sektorach: energetycznym i transportu wymagają od Unii Europejskiej uporządkowania podejmowanych działań w logiczny i konsekwentny sposób. Działania, które mogą korzystać z pomocy finansowej UE muszą mieć na celu stymulowanie rozwoju rynku europejskiego, a także między innymi prowadzić do:

• poprawy efektywności energetycznej o ok. 1% w skali rocznej;

• wzrostu udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energii konsumowanej z 6% do 12% do roku 2010;

• wzrostu ilości wytworzonej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do 22,1% do roku 2010;

• wzrostu ilości energii wytworzonej w skojarzeniu do roku 2010;

• rozwoju potencjału odnawialnych źródeł energii;

• promowania mechanizmów określonych w Protokole z Kioto.

Działania te powinny także przyczyniać się do obniżenia emisji CO2, odpowiedzialnego w największym stopniu za zmiany klimatyczne.

Nowy program kładzie nacisk na:

• wykorzystanie odnawialnych źródeł energii (ALTENER);

• efektywność energetyczną (SAVE);

• zmianę kierunków istniejących działań międzynarodowych: "promowanie - na szczeblu międzynarodowym efektywnego wykorzystania energii oraz wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych" (COOPENER);

• wprowadzenie nowych obszarów działania "energia w transporcie" (STEER).

W każdym z tych obszarów przewidzianych jest sześć rodzajów działań:

• opracowanie i wdrożenie strategii Wspólnoty Europejskiej;

• tworzenie i rozwój struktur finansowych, planowania oraz kreowania rynku;

• promocja systemów i sprzętu w celu ułatwienia przejścia od demonstracji do rzeczywistego marketingu nowych, efektywnych energetycznie technologii;

• rozwój systemów i sprzętu w celu ułatwienia przejścia od demonstracji do rzeczywistego marketingu nowych oraz efektywnych energetycznie technologii;

• monitorowanie wdrażania środków prawnych;

• ocena programu i skutków podejmowanych działań.

Celem Inteligentna Energia - Program dla Europy jest zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, zrównoważonego rozwoju i konkurencyjnego rynku energii w Europie, poprzez:

1. poprawę efektywności energetycznej oraz racjonalne wykorzystanie zasobów energetycznych,

2. promowanie nowych i odnawialnych źródeł energii oraz wspieranie dywersyfikacji źródeł energii,

3. promowanie efektywności energetycznej oraz zastosowania nowych i odnawialnych źródeł energii w transporcie .

Łączny budżet programu na lata 2007-2013 wynosi 727 mln euro.

Działania, które będą wspierane w ramach programu IEE:

► SAVE

- poprawa efektywności energetycznej i zapewnianie racjonalnego zużycia energii, w szczególności w sektorach budownictwa i przemysłu;

- wsparcie dla opracowywania środków legislacyjnych i ich stosowania.

Działania w ramach SAVE mają ułatwić optymalne wdrożenie ustawodawstwa dotyczącego efektywności energetycznej, wspierać przygotowanie środków ustawodawczych oraz zmieniać zachowania związane z energią tak, by społeczeństwo zużywało jej mniej, jednocześnie ciesząc się taką samą bądź lepszą jakością życia.

SAVE - jest to program wspólnotowy mający na celu promowanie i rozwój racjonalnego wykorzystania energii. Poza tym ma na celu wykorzystanie technologii dotąd mało rozpowszechnionych oraz stworzenie takich warunków, w których inwestycje w efektywność energii byłyby ułatwione i uznane za atut na rynku.

Unia Europejska za pomocą SAVE wspiera:

• studia wspomagające wdrażanie rozwiązań w efektywnym wykorzystaniu energii;

• działania pilotażowe umożliwiające przegląd rynku energetycznego i uzyskanie; odpowiedniego know - how, co ma służyć poprawie efektywności inwestycji;

• upowszechnienie informacji, rozwój edukacji, szkoleń i wymiany doświadczeń, co ma służyć poprawie współpracy międzynarodowej w dziedzinie wykorzystania energii;

• działania monitorujące i wspierające;

• Agencje Programu SAVE.

W poszczególnych projektach SAVE muszą brać udział co najmniej dwa kraje UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), zaś kraje Europy środkowej i wschodniej muszą znaleźć jeszcze dwóch partnerów z UE lub EOG.

► ALTENER

- promowanie nowych i odnawialnych źródeł energii do celów scentralizowanej i rozproszonej produkcji energii elektrycznej, cieplnej i chłodniczej oraz wspieranie tym samym zróżnicowania źródeł energii;

- włączanie nowych i odnawialnych źródeł energii do środowiska lokalnego oraz systemów energetycznych;

- wsparcie dla opracowywania środków legislacyjnych i ich stosowania.

Program ALTENER został ustanowiony w 2000 roku i zastąpił dwa wcześniej działające programy: ALTENER I zakończony 31 grudnia 1997 roku oraz ALTENER II zakończony 31 grudnia 1999 roku. Cele programu ALTENER nawiązują ściśle do tych przedstawionych przez Unie Europejską w dziedzinie energetyki. Należą do nich przede wszystkim:

• ograniczenie emisji dwutlenku węgla,

• wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w ogólnych bilansie energetycznym - osiągnięcie do roku 2010 - 12% udziału energii pochodzącej z tych źródeł w zużyciu energii brutto przez państwa Wspólnoty,

• zmniejszenie zależności od energii pochodzącej z importu,

• zapewnienie ochrony zasobów energetycznych,

• przyczynianie się do lokalnego i regionalnego rozwoju gospodarczego, zarówno w aspekcie ekonomicznym jak i socjalnym.

► STEER

- inicjatywy wspierające, dotyczące wszystkich aspektów transportu mających związek z energią oraz dotyczące zróżnicowania paliw;

- promowanie paliw odnawialnych oraz efektywności energetycznej w transporcie;

- wsparcie dla opracowywania środków legislacyjnych i ich stosowania.

Program STEER jest komponentem programu "Inteligentna energia dla Europy" dotyczącym wspomagania inicjatyw odnoszących się do wszystkich aspektów energetycznych w transporcie, zróżnicowania paliw oraz promocji paliw pochodzących ze źródeł odnawialnych, jak również efektywności energetycznej w transporcie, włączając w to przygotowane instrumentów prawnych i ich wdrożenie.

► COOPENER

- zrównoważony rozwój terenów wiejskich w krajach rozwijających się;

- rozwój terenów miejskich i podmiejskich w krajach rozwijających się;

- pogłębienie lokalnej wiedzy energetycznej w krajach rozwijających się.

Program COOPENER jest komponentem programu "Inteligentna energia dla Europy" dotyczącym wsparcia inicjatyw związanych z promocją odnawialnych źródeł energii i efektywności energetycznej w krajach rozwijających się.

► Działania zintegrowane

- włączanie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii do kilku sektorów gospodarki;

- łączenie różnych instrumentów, narzędzi i podmiotów w ramach tego samego działania lub projektu.

W ramach priorytetów programu działania mają na celu poprawę efektywności energetycznej w budynkach, przemyśle oraz transporcie.

Efektywność energetyczna oraz racjonalne zużycie energii stanowią podstawę europejskiej polityki energetycznej. Są to najskuteczniejsze metody zwiększania bezpieczeństwa dostaw, redukcji emisji węgla oraz podniesienia konkurencyjności.

Według niedawnego Planu Działania na rzecz Efektywności Energetycznej, z punktu widzenia technologii oraz gospodarki, Unia Europejska jest w stanie ograniczyć o 20% zużycie energii pierwotnej do roku 2020, co przekłada się na roczne oszczędności w paliwie w wysokości 100 miliardów euro oraz ograniczenie emisji CO2 o 780 MT w porównaniu ze wskaźnikami bazowymi.

Polskie podmioty biorą udział w europejskich programach promującą efektywność energetyczną oraz odnawialne źródła energii od 1998 roku. W 2004 roku 30 polskich podmiotów wzięło udział w 63 na 218 złożonych projektów. Oznacza to, że więcej niż w jednym na 4 projekty brały udział instytucje z Polski.

W ramach programów promujących efektywność energetyczną i odnawialne źródła energii zrealizowano już kilkadziesiąt projektów. W wiele z nich włączały się również gminy i samorządy lokalne. Projekty te dotyczyły przede wszystkim działań promocyjnych i szkoleniowych w rodzaju:

− kampanii promocyjnych na rzecz stosowania energooszczędnych żarówek,

− kampanii na rzecz większego wykorzystywania rowerów,

− organizacji dni bez samochodów,

− usług doradczych dla mieszkańców, mających pomóc im w zmniejszeniu zużycia energii w gospodarstwach domowych,

− przygotowania i wdrożenia do szkół przedmiotów informujących o zagadnieniach energetycznych oraz ochrony środowiska.

Zaproponowany program stawia sobie ambitne cele w dziedzinie energetyki. Ich realizacja przyczyni się nie tylko do poprawy efektywności energetycznej, ale również pozwoli na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego wspólnoty oraz ochronę środowiska poprzez zmniejszenie emisji szkodliwych substancji.

Finansowanie projektów w ramach programu IEE II kieruje się następującymi zasadami:

- projekty muszą mieć charakter współpracy międzynarodowej(minimum 3 partnerów w konsorcjum pochodzących z różnych krajów)

- nie są dofinansowywane działania jednorazowe, realizowane lokalnie bez wyraźnego elementu współpracy, ale działania wspólnie realizowane, które oddziałują i dają efekt na poziomie międzynarodowym w UE

- szeroki zakres programu ma rozwiązywać pozatechnologiczne bariery i stymulować rozwój rynku w UE

- nie są dofinansowywane koszty inwestycyjne oraz projekty badawcze

- czas trwania jednego projektu nie może przekroczyć 3 lat

- beneficjentami pomocy mogą być organizacje publiczne oraz prywatne

- średni budżet projektu wynosi około 1 mln euro.

W przypadku tworzenia lokalnej lub regionalnej agencji energetycznej zasady finansowania są bardzo podobne, przy czym wniosek składają pojedyncze jednostki lokalnych lub regionalnych władz publicznych. Wysokość wsparcia może osiągnąć 75% kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 250 tysięcy euro.

W Europie powstało bardzo wiele sposobów oszczędzania energii oraz instrumentów wsparcia procesu wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Jednak wciąż istnieją duże rezerwy w tej dziedzinie. Inteligenta Energia - Program dla Europy (IEE) stanowi narzędzie Unii Europejskiej służące wykorzystaniu tych rezerw. Przyczynia się on do zapewnienia zrównoważonej, konkurencyjnej i bezpiecznej energii dla Europy.

Inteligentne oświetlenie uliczne i drogowe w Europie (E-Street).

Głównym celem projektu jest rozbudowanie rynku oświetlenia ulicznego w kierunku zastosowań energooszczędnych rozwiązań tzw. inteligentnego oświetlenia ulicznego i drogowego, przy współpracy przedstawicieli lokalnych samorządów z zarządzającymi oświetleniem ulicznym i drogowym.

Europejski Program Green Light w nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej (NewGreenLight).

Program ten polega na dobrowolnej deklaracji instytucji prywatnych lub publicznych do oszczędnego gospodarowania energią w oświetleniu w pomieszczeniach biurowych lub zarządzanych systemem oświetlenia zewnętrznego.

Do udziału w projekcie w charakterze partnerów mogą przystąpić przedstawiciele właścicieli obiektów zarówno prywatnych jak i administracji i instytucji rządowych i samorządowych.

Promocja energooszczędnych urządzeń i oświetlenia w gospodarstwach domowych (Proefficiency).

Działania projektu skupiają się przede wszystkim na wdrażaniu inicjatyw pilotażowych z udziałem producentów i dystrybutorów poszczególnych grup towarowych jak również stowarzyszeń konsumenckich i samorządowych mających na celu wzrost zastosowania najbardziej energooszczędnych urządzeń chłodniczych oraz systemów oświetleniowych w różnych sektorach gospodarki i gospodarstwach domowych.

Program SCORE jest holenderskim programem współpracy społeczeństwa holenderskiego z krajami Europy Centralnej. Celem Programu Score jest stworzenie trwałych struktur w Europie Centralnej, które będą wspomagać wzrost efektywności energetycznej w sektorze końcowych jej użytkowników. Program Score jest zarządzany przez Holenderską Agencję Energii i Środowiska (Novem) we współpracy z lokalnymi agencjami: KAPE (Polska), HEC (Węgry) and Vides Projekti (Łotwa). Program SCORE obejmuje organizacje różnego typu jak rządowe, pozarządowe, profesjonalne, komercyjne, jak i finansowe.

"Celem Programu Score jest utworzenie trwałej instytucjonalnej (infra)struktury efektywności energetycznej, która będzie w stanie identyfikować i rozwijać inicjatywy, niezbędne do polepszenia efektywności końcowego zużycia energii, na przy wsparciu lokalnych i krajowych inicjatyw".

W ramach programu Score, 14 polskich organizacji zajmujących się efektywnością energetyczną, utworzyło odpowiednie narzędzia, działania edukacyjne podnoszące świadomość i rozpowszechniające informacje. Stworzyły także określone projekty demonstracyjne na szczeblu lokalnym i regionalnym. Aby maksymalizować widoczność osiągnięć i oferty programu Score, region Radomia wybrany został jako region pilotażowy.

Stworzono szeroki zakres działalności oraz narzędzi wspomagających, które składają się na kompleksowe i strukturalne podejście do problematyki efektywności energetycznej. Wiele inicjatyw zostało częściowo lub w wdrożonych w całości.

Osiągnięcia programu Score są i będą nieustannie rozpowszechniane w Polsce, aby inspirować do działania podobnego jak w programie Score poza regionem pilotażowym. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

i Regionalne Agencje Poszanowania Energii już odgrywają ważną rolę w tym procesie. Zaangażowane są także lokalne organizacje eksperckie takie jak Fundacja na Rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii (FEWE), Polski Klub Ekologiczny (PKE) oraz Politechnika Łódzka, które pomagają w powtórzeniu programu Score.

BIBLIOGRAFIA:

1. Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, Nr 104, poz. 708, Nr 158, poz. 1123 2 i Nr 170, poz. 1217 oraz z 2007 r. Nr 21, poz. 124, Nr 52, poz. 343, Nr 115, poz. 790 i Nr 130, poz. 905)

2. Energia Pieniądze i Środowisko, nr specjalny grudzień 2007.

3. Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w gminie, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A., Warszawa 2004.

4. Projekty w ramach programu Inteligentna Energia - Europa, Informacje praktyczne, Joanna Ogrodniczuk, Krajowy Punkt Kontaktowy, Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

5. Oszacowanie potencjału zmniejszenia zużycia energii elektrycznej w gospodarstwach domowych w Polsce, Jerzy Wojtulewicz, Arkadiusz Osicki, Prowadzący: Sławomir Pasierb, Katowice, styczeń 2006.

6. „Inteligentna Energia - Program dla Europy”, Prof. dr hab. inż. Tadeusz Skoczkowski, mgr inż. Antonina Kaniszewska, Krajowy Punkt Kontaktowy Programu IEE, 2007.

7. http://www.duw.pl

8. http://www.kape.gov.pl

9. http://www.f.pl

10. http://www.energoelektro.pl

2

---