NEUROLOGIA - WYKŁAD XIII - USZKODZENIA NERWÓW CZASZKOWYCH

N.I- węchowy

• Nie jest to nerw, ale wypustka nerwowa ( bo nie zawiera jąder).

• Urazy nasady nosa (uszkodzenia blaszki kości sitowej) powodują często przerwanie tych wypustek i anosmię.

• Napady hakowe (hak hipokampa) - pacjent odczuwa silne, nagłe wrażenia węchowe (napady padaczkowe Jacksonowskie).

• Oponiak rynienki węchowej - jednostronne uszkodzenie węchu.

• Najczęstszą przyczyną zaburzeń węchu jest przewlekły nieżyt nosa.

N.II- wzrokowy

• Nie jest to nerw, ale wypustka nerwowa ( bo nie zawiera jąder).

• Są to wypustki OUN dochodzące do siatkówki.

• Udary kory potylicznej powodują ślepotę korową.

• Guzy przysadki - ucisk na skrzyżowanie nerwów wzrokowych.

N.III- okoruchowy

Zespół Adiego

• Jedna źrenica rozszerzona nie reaguje na światło. Dopiero po pobycie w ciemności rozszerza się.

• Dotyczy głównie kobiet.

• W konwergencji źrenice są równe.

Ganglionitis ciliaris

• Jednostronne rozszerzenie źrenic.

• Brak akomodacji.

• Poinfekcyjne - zapalenie zwoju rzęskowego.

N.V- trójdzielny

Neuralgia nerwu trójdzielnego:

• ZAWEZE po jednej stronie.

• 1 lub 2 gałązki.

• Leczenie:

• Farmakologiczne: pochodne fenytoiny, amizepin, baclofen.

• Alkoholizacja gałązki nerwu.

• Wyrwanie nerwu (przecięcie spowodowałoby nerwiaka).

• Zabiegi na zwoju półksiężycowatym Gassera ( „anaesthesia dolorosa” - nie ma napadów bólowych neuralgii, ale utrzymuje się stały ból).

• Rhizotomia - przecięcie korzeni nerwu.

• Termouszkodzenie zwoju Gassera.

N.VI- odwodzący

• Najdłuższy nerw.

• Najłatwiej ulega uszkodzeniu.

N.VII- twarzowy

• Uszkodzenie:

• Ośrodkowe - uszkodzenie dróg korowo - jądrowych (np. udar).

• Obwodowe - uszkodzenie jądra n. VII lub pnia (zapalne, wirusowe, z oziębienia).

• Zespoły naprzemienne:

• Zespół Foville'a (Zespół Millarda - Dublera) - zespół naprzemienny z porażeniem n. VI

• Objaw Bella - zaciskanie powieki - widoczny rąbek rogówki.

• Lagophtalmus - obustronny ( sen z otwartymi oczami).

• Leczenie:

• Sterydy - pierwsze 2 - 3 dni - iniekcje do otwory rylcowatego

• 95% - kończy się pozytywnie ( mija w ciągu 6 tygodni).

N.VIII- przedsionkowo - ślimakowy

• Uszkodzenie części przedsionkowej - oczopląs.

• Łagodne położeniowe zawroty głowy:

• Choroba lokomocyjna.

• Neuronitis vestibularis.

• Insufficientia a. basilaris ( niewydolność tętnicy podstawnej > 50 rż - gwałtowny zwrot głowy do boku - mijające zawroty).

• Choroba Meniera - ataki zawrotu głowy i uczucia niedosłuchu ( niewielki, stopniowy ubytek słuchu po 1 stronie, nieodwracalny).

O C Z O P L Ą S
	OBWODOWY	OŚRODKOWY
CHARAKTER	Torsyjne wahnięcia ku górze, rozkojarzony	Często poziomy/pionowy, skojarzony
LATENCJA	Zwykle występuje	Zwykle niewystępuje
CZAS TRWANIA [s]	< 30 sek	> 30 sek.
WYGASANIE	Zwykle występuje	Zwykle niewystępuje
MECHANIZM	Zmiana specyficznej siły ciężkości oczopląsu	Uszkodzenie ośrodkowych szlaków nerwowych
LOKALIZACJA	błędnik	Pień mógu/móżdżęk

N.IX i X - językowo-gardłowy i błędny

• Izolowana utrata smaku w 1/3 tylnej języka.

• Zespół opuszkowy i rzekomoopuszkowy.

• Bradykardia.

• Zaburzenia połykania.

• Zbaczanie języka w stronę zdrową.

N.XI- dodatkowy

• Niedowład mięśnia czworobocznego.

• Łopatka odstająca.

N.XII- podjęzykowy

• Np. po postrzałach.

• Zbaczanie języka w stronę chorą.

Jamistość rdzenia:

• W kanale centralnym jest jama, która ciągnie się wzdłuż RK.

• Zaburzenia zamknięcia cewy nerwowej.

• Podwyższenie ciśnienia w kanale kręgowym.

• Ujawnia się w wieku dojrzałym.

• „kubraczkowe zaburzenia czucia” - zniesienie czucia na tułowiu

• Ręka soczysta

• Niewrażliwość na ból ( tułów, ręce).

• Leczenie operacyjne.

- 4 -

- 4 -

---