29.05.2006

Wkraczanie morza na ląd- transgresja

Wycofywanie się morza- regresja

Sanla(?) w zalasie- zakonserwowany proces regresji , kilf.

1m na 200 lat tempo transgresji.

Facja litoralna wędruje w kierunku transgresji. Facje są skośne w stosunku do granic czasowych. Facje są diachroniczne - następuje migracja facji w kierunku lądu

Prawo Woltera - w czasie transgresji następuje w profilu pionowym powtórzenie facji równoczasowych (równocześnie - np. w cenomanie - powstają facje psefitowe, psamitowe, aleurytowe, odpowiednio coraz dalej od brzegu morza. To samo się powtarza pionowo)

Gdy cały ląd zastanie zalany i nie ma już klifu, to następuje unifikacja, czyli wszystko się zalewa i osadzają się osady równo na tym. (co widać na rysunku)

Tektonika synsedymentacyjna- z postępującą sedymentacją, bo platforma osadów morskich nie wytrzymuje i powstają uskoki, wzdłuż których następuje wynoszenie, lub pogrążanie pewnych partii skał. Następuje dezintegracja platformy, która zwiastuje regresję (Apeniny - rozpad platformy węglanowej. Zunifikowane dno zaczyna przypominać krajobraz lądowy.)

Kondensacja osadów

1. Bo przez pewien czas zachowują się tylko niektóre osady, te najbardziej odporne na falowanie.

2. Mamy złożone już sekwencje i wtedy zachodzi wymywanie ich. Najlepiej zachowane są skamieniałości najstarsze dlatego, że one najkrócej podlegały falowaniu.

Osady skondensowane nie są przydatne w stratygrafii, ponieważ te najmłodsze uległy zniszczeniu i są trudne do zidentyfikowania.

Żyły neptuniczne- tworzyły się pod zwierciadłem wody w biochermach, zawierają elementy organizmów morskich, te cieniutkie paskowanie powstało gdy spadło ciśnienie i otworzyła się szczelina i zassała drobny materiał. Czasami może zassać terra rose i żyła będzie czerwona

Hardgraund - twarde dno

Gdy jest regresja to powstają rafy,(bo tam jest strefa brzegowa). Następuje lustrzane odbicie facji w stosunku do profilu transgresji. (patrz prawo Woltera).

Brak ?

cykl transgresywno-regresywny = helicykl transgresywny + helicykl regresywny

Zatopienie platformy

W formacji bachmańskiej widać, że jest kilka powierzchni wyrównania.

Halmyroliza- wietrzenie podmorskie.

Diageneza halmyrolityczna- podmorska

Etapy ewolucji dna morskiego:

-saupy- zupowate,

- soft- miękkie

- firm - zwięzłe

- hard- twarde

Przecinanie przez nowe skałotoczne tuneli wyżłobionych przez organizmy żyjące w miękkim podłożu jest dowodem na diagenezę dna morskiego.

przejście osad → skała (przekształcenie struktury i konsystencji, a także chemizmu)

Podczas rekrystalizacji aragonitu w kalcyt, porowaty aragonit, przechodzi w zwięzły kalcyt(różnice gęstości).

Zmiana pH może spowodować, że coś organicznego stanie się jądrem krystalizacji.

Krystalizacja (ja mam diageneza i to by chyba bardziej pasowało):

- metasomatyczna (obejmuje cały osad)

- konkrecyjna

Konkrecje syderytowe- wypełnione kalcytem - septaria (konkrecje przecięte promieniście żyłami jakiegoś minerału (najczęściej kalcytu). Te żyły rozszerzają się w centrum konkrecji)

Tu jeszcze czegos brakuje (ja - Marysia - nie wiem czego).

Libelki geologiczne- wskazują strop i spąg warstw. Na dole muszli krystalizował kalcyt, więc tam gdzie kalcyt jest spąg.

Zasada Rieckego- ( tak jest, gdy jest mało spoiwa, bo gdy jest go dużo, to energia się rozkłada), gdy duże muszle, lub otoczaki są blisko siebie i jest duże ciśnienie to ta, która jest zbudowana z twardszego materiału wchodzi w tą z miększego materiału.

Pod wpływem kompensacji może dojść do powstania antykliny kompakcyjnej, nie ma czegoś takiego jak synklina kompakcyjna. To zjawisko zachodzi we frakcjach psamitowych i aulerytowych.

Itakolumnit - taki kalcyt, który może się wyginać.

Ooidy w oolicie- też mogą się w siebie wciskać, po pewnym czasie spoiwo prawie całkowicie zanika. A nawet taki ooid może się rozwarstwić - odklejają się kolejne warstewki.

trace fossils, hieroglify:

-mechaniczne

-biologiczne

Struktury obciążeniowe- pogrązy tak jest szczególnie, gdy jest najpierw osad miękki, a nad nim jest twardy(cięższy).Dzieje się tak, gdy warstwa jest hydroplastyczna. Może być tak, że pogrąż będzie ściągał materiał z boków i robi się jeden ogromny pogrąż.

Woda jest wyduszana

Flisz karpacki (piaskowiec, łupek) - przecięte kanałami piaskowca - żyły klastyczne, w poprzek sekwencji, nieraz na kilkadziesiąt metrów, na górze powstaje mała antyklinka z wyporu (intruzyjka piaskowa). Takie struktury powstają przy intrudowaniu z głębi starszego, ale niezdiagenezowanego piasku.

Mogą mieć one do 1km miąższości (? to odnośnie boudinageu? czy jak to się tam pisze...), zeskalenie może zachodzić nie równomiernie.

Budinage sedymentacyjne, mogą być jeszcze tektoniczne.

Co się dzieje z częściami miękkimi zwierząt :P podczas sedymentacji? Zamieniają się w węgiel brunatny, ropę naftową, węgiel kamienny. Ropa naftowa i węgiel kamienny powstają tylko podczas procesów tektonicznych.

Pułapki ropy naftowej:

Wulkany błotne- same wydzielają się na powierzchnie, w wielu miejscach roponośnych, jak pojawi się taki wulkan to znaczy, że tam jest ropa.

---