Co należy rozumieć pod pojęciem polityki fiskalnej UE?
Polityka fiskalna, czyli stanowienie budżetu i podatków. Celem polityki budżetowej UE jest finansowanie wydatków i działalności UE i jej polityki: określenie finansowych priorytetów działalności politycznej UE. Instrumenty wykorzystywane w polityce budżetowej to: środki własne i pozostałe instrumenty finansowe UE, budżet zbiorowy i budżety szczegółowe Unii; procedury budżetowe UE i kontrola finansowa przez ETO. Wykonywanie uprawnień finansowych stanowi w każdej zorganizowanej wspólnocie przedmiot walki o dominującą pozycję. Odnosi się to również do polityki budżetowej Unii Europejskiej, która w ciągu minionych lat podlegała wielorakim zmianom.
Konstytucja finansowa UE opiera się na art. 268-280 Traktatu o WE i zawartych w nich klasycznych zasadach budżetowych, a także na regulaminie budżetowym. Jej bazą są także międzyinstytucjonalne uzgodnienia i różne uchwały i decyzje Rady Europejskiej. Jednostką obrachunkową, w której sporządzany jest także budżet, jest euro. Budżet UE musi sprostać wielu podstawowym regułom. Zasada jednomyślności budżetu oznacza, że wszystkie dochody i wydatki Wspólnoty muszą być ujęte w jednym budżecie. Zasada uniwersalności (art. 4 i 7 regulaminu budżetowego) obejmuje dwie reguły: wykluczenie decyzji wstępnych, co w praktyce oznacza, że dochody budżetowe nie mogą być przypisane do określonych celów, oraz zakaz rozliczania dochodów i wydatków, według którego wszystkie dochody i wydatki muszą być ujęte w budżecie w pełnej wysokości bez uprzedniego ich rozliczenia [1].
Zasada jednoroczności mówi, że wszelkie prace nad budżetem związane są rokiem budżetowym. Ma to ułatwić kontrolę działalności władzy wykonawczej. Wspólnota musi jednak pogodzić przestrzeganie tej zasady z koniecznością administrowania wieloletnich programów, które zyskały na znaczeniu w projekcie budżetu.
Zasada równowagi budżetowej oznacza, że plan budżetu musi wykazywać tę samą kwotę po stronie dochodów i po stronie wydatków. Deficyt budżetowy nie może jednak być pokryty ze środków kredytowych. Zasada specjalizacji wydatków nakazuje przypisanie każdemu wykorzystaniu środków określonego celu. Zastosowanie tej zasady zapewnia jasność przy ich akceptowaniu i wydawaniu, przejrzystość procesu opracowywania projektu budżetu i wykonanie budżetu zgodne z wolą organu budżetowego.
--------------------------------------------------------------------------------
Cytowane źródła
1. W. Weidenfeld, W. Wessels, Europa od A do Z, Wydawnictwo „Wokół nas”, Gliwice 1999, s. 154-155
--------------------------------------------------------------------------------
Źródła prawa
Rozporządzenia finansowe zawarte są w artykułach 268 do 280 (199 do 209) TWE, 177 TEWEA i 78 TEWWIS
--------------------------------------------------------------------------------
Bibliografia
Weidenfeld W., Wessels W., Europa od A do Z, Wydawnictwo „Wokół nas”, Gliwice 1999
Żak R. (red.), Proces harmonizacji polityk fiskalnych, Instytut Europejski, Łódź 1998
Komar A., Systemy podatkowe krajów Unii Europejskiej, PWE, Warszawa 1996
Brzeziński B., Głuchowski J., Kosikowski C., Harmonizacja prawa podatkowego Unii Europejskiej i Polski, PWE, Warszawa 1998
Perkowski M. (red.), Integracja europejska, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2002