pytania z egzaminu u Boczara:

pytanie 1:

gr. 1 Wymień pedagogów XIX i XX w. plus ich tytuł pracy

• Teresa Hejnicka - Bezwińska „Pedagogika ogólna”

• Prof. Marian Nowak:

'Giovinezza' ed 'autoformazione' secondo Romano Guardini (Roma, 1989);

Podstawy pedagogiki chrześcijańskiej (Lublin, 1995);

Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin, RW KUL, 1999.

Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008.

• Rutkowiak Joanna - Neoliberalne uwikłania edukacji

• Bogusław Śliwierski - "Edukacja w wolności" t.1,t.2, "Przekraczanie granic wychowania", "Wyspy oporu edukacyjnego", "Klinika szkolnej demikracji","Edukacja autorska","Jak zmieniać szkołę?", "Kontestacje pedagogiczne", "Edukacja alternatywna", "Pedagogika alternatywna" t.1, t.2.

• Prof. Zbigniew Kwieciński - Nurty Pedagogii, Pedagogie Postu, Pedagogika t.1 i t.2 Podręcznik akademicki, Współczesna myśl pedagogiczna, Wychowanie przez czytanie

• Prof. Robert Kwaśnica - Dwie racjonalności. Od filozofii sensu, ku pedagogice ogólnej, Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu,

• Prof. Aleksander Nalaskowski - O ideale wychowania i celach kształcenia, Dzikość i zdziczenie jako kontekst edukacji, Szanse szkoły z wyboru

gr. 2 Wymień współczesnych pedagogów, tytuł ich pracy plus uniwersytet

Współcześni pedagodzy ogólni:

• Teresa Hejnicka - Bezwińska ( autorka pracy „ Pedagogika ogólna ”, pracuje na Uniwersytecie im. Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy),

• Prof. Marian Nowak ( ksiądz, Lublin - katolicki Uniwersytet)

• Rutkowiak Joanna ( Uniwersytet Gdański )

• Bogusław Śliwierski ( uniwersytet Łódzki )

• Prof. Zbigniew Kwieciński ( DSW Wrocław )

• Prof. Robert Kwaśnica ( rektor DSW)

• Prof. Aleksander Nalaskowski ( uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu)

pytanie 2:

gr. 1 Funkcje i zadania pedagogiki ogólnej

Zadania badawcze po:

1. - wydobycie - inaczej ujęcie, wskazanie podstawowych kategorii naświetlających rzeczywistość wychowania czyli coś podstawowego i znaczącego w odniesieniu do struktur wychowania.

2. - nakreślenie tych kategorii, aby umożliwiły ocenę i odnoszenie się do zadań wychowawczych w poszczególnych sytuacjach pedagogicznych.

3. - towarzyszenie innym dyscyplinom pedagogicznym w wyjaśnianiu i uzasadnianiu ich własnych kategorii

Zadania dodatkowe:

4. - jaśniejsze i precyzyjniejsze definiowanie pojęć pedagogicznych a zwłaszcza wychowania

5. - przeciwdziałanie redukcjom wymiarów wychowania i utraty elementów specyficznych przez wprowadzanie pojęć z innych dyscyplin wiedzy

6. - krytyczno-hermeneutyczna refleksja nad zgromadzoną dotychczas wiedzą o wychowaniu i aktualnie tworzoną

gr. 2 Wyjaśnij genezę hermeneutyki ( co to jest i chyba jej zastosowanie?)

Hermeneutyka- mówi, że coś widzimy jako coś. Była stosowana przez Herbarta i tych którzy zajmowali się tym o czym mówią. To metoda dochodzenia do wiedzy, rzeczywistości poprzez słowo. Hermeneutyka ma na celu odkrywanie kulturalnego sensu zawartego w słowach, symbolach. Polega na odsłanianiu specyficznego indywidualnego znaczenia kulturalnego różnych czynników, faktów wychowawczych.

Zasady tekstów:

1. Rozumienie przez uwzględnienie przedrozumienia (należy zrozumieć dlaczego autor nam takie poglądy głosi).

2. Rozumienie przez uwzględnienie pełni, całości

3. Ujmowania prawdy- w hermeneutyce prawdę ujmujemy w formie rozumienia czegoś jako czegoś a nie, że coś jest.

pytanie 3:

gr. 1 Wymień i opisz 3 typy dekaderu edukacyjnego sformułowane przez Teresę Hejnicką-Bezwińską (a co najlepsze, dekader edukacyjny został stworzony przez Kwiecińskiego!!)

Model ten został nazwany dekaderem edukacyjnym, ponieważ obejmuje 10 szczegółowych procesów edukacyjnych. Są to:

1. Harmonizacja - proces kształtowania cech gatunkowych człowieka (uczłowieczenie).

2. Kształcenie i humanizacja - procesy nauczania i uczenia się umożliwiające poznanie przyrody, społeczeństwa i kultury oraz rozwój kompetencji poznawczych.

3. Wychowanie i jurydyfikacja - wdrażanie do akceptowania i realizowania czynności i ról społecznych oraz kształtowanie świadomości prawnej.

4. Inkulturacja i personalizacja - proces wrastania w określoną kulturę, zmierzający do uzyskiwania tożsamości autonomicznej.

5. Socjalizacja - rozumiana jako proces socjalizacji pierwotnej w rodzinie.

6. Polityzacja, biurokratyzacja, profesjonalizacja - kształtowanie przydatności do zatrudnienia i funkcjonowania w społeczeństwie zorganizowanym.

7. Kolektywizacja - procesy socjalizacji wtórnej.

8. Nacjonalizacja - procesy kształtowania więzi z narodem (językiem, kulturą, tradycją, mitami itp.)

9. Etatyzacja - wprowadzenie w organizację i struktury funkcjonowania państwa oraz powinności obywatelskie.

10. Globalizacja - wprowadzenie w problemy globalne.

Taki dziesięciościan- jako model harmonijnych wpływów wszystkich składowych procesów edukacyjnych- jest wytworem intelektu. W praktyce edukacyjnej mamy do czynienia z zakłóceniami równowagi pomiędzy tymi 10 szczegółowymi procesami. Skutki braku równowagi ujawniają się w postaci nadmiaru jednych procesów i niedomiaru innych. Zakłócenia te są źródłem patologii edukacji jako praktyki społecznej, jak i interesującym przedmiotem badań pedagogicznych.

Model dekaderu edukacyjnego w opisie, wyjaśnianiu, interpretacji złożoności i wieloaspektowości edukacji skłonił do pogrupowania tych procesów.

1. Procesy naturalnego wzrastania jednostki i jej wrastania w podstawową gr. społ.- rodzinę i jej kulturę.

2. Celowościowe procesy edukacyjne kształcenia i wychowania.

3. Procesy uspołecznienia poprzez organizację i instytucjonalizację życia w świecie społ.

Omówienie tych procesów:

gr. 2 Cechy wiedzy poszukiwanej przez pedagogikę ogólną

-Ogólna ważność tej wiedzy (pedagogika ogólna szuka tego co wspólne w edukacji, wychowaniu, w różnorodnych konkretnych sytuacjach wychowawczych; różnych formach, działaniach, etapach, szczeblach, instytucjach wychowania )

- Wiedza jest całościowa, spójna, integralna w odniesieniu do różnorodności sytuacji wychowawczych, w przeciwieństwie do występujących w wiedzy o wychowaniu tendencji atomistycznych, partykularnych, wiedzy eklektycznej, rozproszonej bez całościowej koncepcji człowieka.

- Opis i wyjaśnienie ( charakteryzuje i tłumaczy rzeczywistość wychowawczą przez co stanowi najogólniejszą teorię rzeczywistości wychowania )

- Opis i analiza różnych systemów pedagogicznych, ustalanie ich konstytutywnych idei, charakteru, porównywanie systemów pedagogicznych.

- wskazywanie (tej wiedzy) co należy czynić w wychowaniu wg. Różnych systemów pedagogicznych

- Krytyka wychowania i myśli pedagogicznej.

pytanie 4:

gr. 1 Cechy tekstu

Cechy tekstów:

1- intencjonalność- wymaga autentycznego odsłonięcia o czym tekst naprawdę mówi.

a) Ujęcie cech autora- kto nam mówi? kim jest?

b) Adresat, czytelnik- żeby zrozumieć tekst trzeba sobie uświadomić kim się jest

2- Dziejowość tekstów- trzeba szukać znaczenia słowa.

3- Roszczenie do prawdy- każdy tekst sobie rości głosić jakąś prawdę. Chce nam coś powiedzieć

 

gr.2 Teoria poznania wg. Teresy Hejnickiej- Bezwińskiej

Poznanie wiąże się z kilkoma znaczeniami, dla pedagogiki ogólnej ważne są:

1. Rozumiane jako świadoma czynność uzyskiwania danych, informacji i wiedzy o jakimś fragmencie rzeczywistości lub/i jego szczegółowym obiekcie. Czynność poznawania może być realizowana w sposób naturalny podczas całego życia człowieka, może być również działaniem celowym zaplanowanym i zorganizowanym naukowym lub dydaktycznym, odbywający się według określonych reguł i zasad. Wyróżnic możemy poznanie celowe i zorganizowane- procesy: a) poznawania pedagogicznego (wytwarzanie wiedzy pedagogicznej) b) poznawania dydaktycznego, związane z kształceniem się ludzi;

2. Rozumiane jako rezultat poznania, czyli procesu gromadzenia danych, informacji i wiedzy, kodowania ich, przetwarzania i wytwarzania nowej wiedzy. Rezultatem poznania jest zawsze wiedza, ale może mieć ona różny charakter, różną formę i różny poziom legitymizacji.

 pytanie 5:

gr. 1 Style pisarstwa o rzeczywistości wychowawczej (w tym pytaniu chyba był jakiś haczyk, bo było wymienionych kilka stylów pisarstwa, łącznie ze stylem naukowym, potocznym, formalnym, informacyjnym i jeszcze jakieś inne i trzeba było wypisać dwa inne style niż te, które wcześniej wypisałam) ;////

 gr. 2 5 kompetencji komunikacyjnych

Kompetencje komunikacyjne:

Pytając o proces komunikacji i ujawniające się w nim kompetencje komunikacyjne

jego uczestników, nie wystarczy pytać o to: Kto mówi? Co mówi?

Trzeba też pytać: Dlaczego mówi to, co mówi? Co twórca wypowiedzi (w sposób

mniej lub bardziej świadomy) chce osiągnąć swoją wypowiedzią? Czy odbiorca

bez zakłóceń odebrał nie tylko sąd mówiącego, ale także intencje formułującego

wypowiedź? Podstawowym problemem wydaje się problem skuteczności aktów

mowy, o którym decydują nie tylko kompetencje komunikacyjne nadawcy

formułującego swoją odpowiedź, ale również kompetencje komunikacyjne odbiorcy,

ujawniające się w rozkodowaniu wypowiedzi i wprowadzeniu jej w swoją strukturę intelektualną, wartościującą i emocjonalno-wolicjonalną. Obszarem ujawniania się kompetencji komunikacyjnych są akty mowy.

Akty mowy:

Ida Kurcz wymienia 5 aktów mowy:

1. Akty mowy zawierające stwierdzenia lub przedstawienia. Intencją nadawcy

w tych aktach mowy jest przekazanie danych, informacji i sądów, zawierających

opisy i wyjaśnienia także o charakterze hipotetycznym

2. Akty mowy zawierające dyrektywy. Intencją nadawcy w tych aktach mowy

jest skłonienie innego/innych, aby coś uczynili, zachowali się w określony sposób,

najlepiej zgodnie z instrukcją, według zalecanego wzorca, zgodnie z określoną

procedurą.

3. Akty mowy zawierające zobowiązania. Intencją nadawcy w tych aktach

mowy jest zobowiązanie się nadawcy wobec odbiorcy do zrobienia czegoś. Mogą

to być zarówno obietnice korzystne dla odbiorcy, jak i groźby. Jedne i drugie

mogą zawierać pewne warunki, których spełnienie uruchomi realizację obietnicy.

4. Akty mowy o charakterze ekspresyjnym. Intencją nadawcy w tych aktach

mowy jest wyrażenie swoich emocji wobec słuchacza

5. Akty mowy zawierające werdykty i formalne deklaracje. Intencją nadawcy

w tych aktach mowy jest oficjalne ustanowienie i zaznaczenie pewnego nowego

stanu rzeczy.

Świadome i racjonalne korzystanie z tych różnych aktów mowy powinno być obszarem kompetencji profesjonalnych absolwentów kierunków pedagogicznych i nauczycielskich. Ponieważ akty mowy

są najczęściej stosowanym środkiem w praktyce społecznej wywierania wpływu

edukacyjnego.

Jakiś dodatek bo takiego pytania to raczej nie było

1. opisać 2 podmioty społecznego dyskursu o edukacji (chodziło o rodzinę i dominację polityków)

Podmioty społecznego dyskursu o edukacji:

1. Szczególnego wsparcia - jako podmiot edukacji - może potrzebować „rodzina”, ponieważ interesy rodzin związane z edukacją mogą być nie tylko rozproszone, ale nawet sprzeczne, nikłe są także tendencje do organizowania się rodzin w celu artykułowania swoich interesów edukacyjnych.

2. Dominacja polityków i agend władzy jako podmiotu w społecznym dyskursie edukacyjnym jest wskaźnikiem niedorozwoju lub deformacji sfery publicznej, co w warunkach polskich może być związane z dziedzictwem ładu monocentrycznego narzuconego Polsce po 1939 roku.

WAŻNE

https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:dKfmYuBKWf0J:nataliaalbrecht.weebly.com/uploads/7/8/6/2/7862954/material_na_egzamin_z_pedagogika.doc+&hl=pl&gl=pl&pid=bl&srcid=ADGEESgIpMCoVrzTHBjz3nNiIJcgEpX6CWs0pKV8NvRIOJRpx1OK50SS1-MLjmomTW1qVSFM6682LVgAN7_tQFKaovb_uw12i6_2EbSAy2VMl92SB9II8eEpxwbfzfMLyqAB9VeYLSwM&sig=AHIEtbRXoQo8a_tf5x7EYmRfrDeHP-L5cA !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

---