Polityka zrównoważonego rozwoju
Wykład1 3.10.2013
-zagadnienia wrowadzające, ekorozwój a zrównoważony rozwój
-globalne zagrożenia rozwoju społeczno-gospodarczego
-instrumenty ZR
Literatura:
-Edukacja ku zmianom, podręcznik edukacyjny na rzecz zrównoważonego rozwoju.
-„Zrównoważony rozwój od utopii do praw człowieka” A. Papuziński
dodatkowa: „Wyzwania zrównoważonego rozwoju w Polsce” Kronberg, Begier, Kraków 2010
„Odnowiona strategia UE dotycząca ZR”, „Problemy ekorozwoju…
„Raport o stanie świata. O budowie zrównoważonego społeczeństwa ONZ” „Zrównoważona przyszłość w naszych rękach. Przewodnik po strategii ZR”
Temat: Zrównoważony rozwój (ekorozwój) jako polityka rozwiązywania problemów globalnych.
relacje między ekorozwojem a ZR:
-ujęcie wąskie: oba pojęcia mają inny zakres- koncepcja ekorozwoju jest pierwotną formą koncepcji ZR kładącą nadmierny nacisk na ład środowiskowy z pominięciem ładu społecznego.
-ujęcie szerokie: oba te pojęcia to synonimy.
W polskich aktach normatywnych i dokumentach politycznych ZR i ekorozwój są uważane za synonimy, z tym , że : do 1995r „ekorozwój”, od 1995r”ZR”. Używa się też pojęcia „trwały rozwój”.
SUSTANBLE DEVELOPMENT:
-trwały i zrównoważony rozwój
-rozwój samopodtrzymujący się, zapewnienie trwałości dalszemu rozwojowi społeczno- gospodarczego świata.
2. Definicje ZR:
a) Raport Komisji Brundtland
Proces mający na celu zaspokojenie aspiracji rozwojowych obecnego pokolenia w sposób umożliwiający realizację tych samych dążeń następnym pokoleniom. (Ta definicja zmodyfikowała teorię praw człowieka)
b) Według naukowców ZR to rozwój zaspokajający podstawowe potrzeby wszystkich ludzi a jednocześnie dbający o ochronę, zachowanie i odnowę zdrowia i integralności systemów ekologicznych ziemi bez ryzyka, że potrzeby przyszłych pokoleń nie będą mogły zaspokajać…
c)definicja adekwatna do reguł społeczeństwa obywatelskiego, która akcentuje wymienione 3 łady. ZR to taki rozwój społeczno ekonomiczny, który jest dopuszczalny ekologicznie, pożądany społecznie i efektywny ekonomicznie. Stąd ważna jest edukacja dla ZR.
3.Rodzaje problemów globalnych i rola polityki ZR w zwalczaniu problemów globalnych.
Rodzaje: polityczne, społeczno-ekonomiczne, cywilizacyjno- kulturowe
Globalne problemy polityczne:
-międzynarodowe konflikty i dezintegracja
-niestabilność struktur politycznych
-międzynarodowy terroryzm
-przestępczość zorganizowana
-korupcja
Globalne problemy społeczno- ekonomiczne:
-dysproporcje w rozwoju gosp.społ.
-analfabetyzm
-bezrobocie
-głód i niedożywienie
Globalne problemy cywilizacyjno- kulturowe:
-problemy demograficzne
- problemy ekologiczne
-klęski żywiołowe
ZR to polityczne koncepcja rozwiązywania problemów globalnych zgodnie z zasadą współpracy międzynarodowej. Dla wielu krajów niezdolnych do pokonania problemów globalnych jest czymś w rodzaju międzynarodowej karetki pogotowia.
4.Cele polityki ZR.
Nadmierny wzrost prowadzi na skraj przepaści (przykład lemingi).
Polityka ZR ma na celu powstrzymanie marszu współczesnego świata w stronę granic jego wzrostu. Polityczna realizacja doktryny ZR wymaga uwzględnienia wielu różnorodnych czynników rozwoju. Są one zgrupowane w tzw. Łady ZR.
Łady ZR: środowiskowy, społeczny, gospodarczy, kulturalny(dodatkowy).
Wszystkie wymienione łady tworzą integralny ład ZR. Każdy ład wnosi swoje cele do ogólnej koncepcji ZR. Żaden ład nie jest w stanie zrealizować swych specyficznych celów bez realizacji celów należących do pozostałych ładów.
Cele ładu środowiskowego:
-ochrona środowiska
-kształtowanie przestrzeni
-racjonalna gospodarka zasobami naturalnymi
Przykłady: ograniczanie zanieczyszczenia środowiska, odnowa bioróżnorodności tj. zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt i roślin, promocja odnawialnych źródeł energii.
Cele ładu społecznego:
-sprawiedliwy podział korzyści wynikających ze wzrostu gospodarczego (ułatwianie dostępności rynków dla państw rozwijających się, finansowanie rozwoju)
-spójność społeczna i rozwój społeczny (równouprawnienie płci, walka z ubóstwem, wyrównanie szans życiowych, dostęp do edukacji, ochrony zdrowia)
Cele ładu gospodarczego:
-wzrost gospodarczy, np. ograniczenie szkodliwych wpływów produkcji i konsumpcji na stan środowiska
ZR musi być zintegrowany tzn. powinien obejmować wszystkie aspekty…
Podsumowanie:
Realizacja celów ZR jest warunkiem koniecznym dla dalszego rozwoju społ. gosp. Ludzkości. Polityka ZR odgrywa ważną rolę w stosunkach międzynarodowych. Prowadzenie polityki ZR to obowiązek władz państwa ze względu na zobowiązania międzynarodowe Polski. ZR powinien być naszą wspólną troską.
2