Zbliża się wieczór andrzejkowych wróżb poświęconych miłości, małżeństwu. W tradycyjnym kalendarzu było kilka takich okresów, które uważano za najlepszy czas na wróżby. W wigilię św. Katarzyny kawalerowie dowiadywali się, jaka im przypadnie żona, a w wigilię św. Andrzeja, panny dowiadywały się, kto zostanie ich mężem. Przyszłość przepowiadano ze znaków na niebie, z wyglądu i zachowania roślin lub zwierząt, z różnych przedmiotów codziennych i niecodziennych, takich jak: łyżki, miotły, polana, węgielki, wreszcie ze snów. Katalog wróżb chłopięcych nie był zbyt urozmaicony i nie stały się one tak popularne jak panieńskie wróżby andrzejkowe. Katarzynki /24 listopada/, jako dzień wróżb wyłącznie chłopców, odszedł prawie w zapomnienie. Pozostały andrzejki /29 listopada/, będące już tylko zabawą połączoną ze wspólnymi wróżbami dziewcząt i chłopców. Chętnym, przeżycia tych andrzejkowych tradycji, proponuję „Scenariusz zabaw i wróżb andrzejkowych, osnuty na motywach spotkania z Robinsonem na wyspie”. Opracowałam go na podstawie materiałów metodycznych zgromadzonych podczas warsztatów „Pedagogika Zabawy” i zrealizowałam z moimi 6 - letnimi wychowankami. O tym, że było warto podjąć trud organizacji takich nietypowych andrzejek, niech świadczą załączone z imprezy zdjęcia.
zapoznanie ze zwyczajami i obrzędami ludowymi;
uświadomienie dzieciom, że grupa jest miejscem, w którym mogą czuć się dobrze;
doskonalenie umiejętności współpracy w grupie;
kształtowanie nawyku porządkowania miejsca po zakończonej imprezie grupowej;
praktycznego działania (Pedagogika Zabawy)
krzesła, gazety, kaseta "Tańce dla grupy", magnetofon, czapki origami z gazet, statki z gazet dla każdego uczestnika, pałeczki ze zrolowanych gazet, kolorowy papier toaletowy, szanty, płachta z gazet, kulki z gazet oklejone taśmą, jajka niespodzianki z wróżbami, serca z imionami chłopców i dziewczynek, pudełko ze słodyczami, roztopiony wosk, klucz, szary papier, mazaki, kredki.
Gorące powitanie dzieci przez instruktora "iskierką" i okrzykiem "ZUM".
Puszczam iskierkę w krąg,
Niech wróci do moich rąk.
"Płonę wielką przyjaźnią"
Wszyscy są witam Was,
Zaczynamy, już czas.
Jestem Ja, jesteś Ty
Raz, dwa, trzy.
Instruktor w szczególny sposób stara się powitać wszystkich uczestników tak, aby wszyscy poczuli się przywitani i dostrzeżeni stosując formułę: "Witam tych, którzy... (mają długie włosy)" i kolejno zmienia kategorie osób witanych.
Instruktorka: Chciałam wam dzisiaj opowiedzieć, o małym chłopcu, który miał na imię ROBINSON.
Robinson mieszkał nad morzem i bardzo marzył, by kiedyś wybrać się w daleką podróż. Tata jednak chciał, na przekór marzeniom chłopca, by został on kupcem i pracował w sklepie. Bardzo się to chłopcu nie podobało.
Pewnego dnia, gdy piękny statek zawitał do portu, ROBINSON niepostrzeżenie dostał się na jego pokład. Statek wyruszył w rejs, a wraz z nim ROBINSON.
Na statku na ROBINSONA czekała ciężka praca. Wraz z innymi marynarzami musiał dźwigać ciężkie worki, z czym? (dzieci proponują).
Instruktor podaje gazetę (worek) ukazując ruchem, jaki jest ciężki; worek krąży z rąk do rąk wszystkich dzieci (wraca do instruktora); w między czasie dzieci mówią, z czym są te worki;
czasem marynarze muszą wyrzucać zepsute produkty; jest to długa podróż i np. popsuły się ogórki w beczce, są strasznie śmierdzące, marynarze nie chcą się do nich dotknąć...; gazeta - beczka wędruje podawana nogami;
czasem jest coś lepiącego... - instruktor błyskawicznie rzuca gazetę do dziecka obok itd.
Czasem naciągane są liny - dzieci kolejno włączają się do zabawy naśladując ciągnięcie liny.
Instruktor: Groźny kapitan statku nakazał marynarzom, by wyjęli z magazynów ciężkie worki z cukrem:
gdy muszą wyjąć towary z magazynów marynarze (dzieci) dźwigają ciężary na:
- głowie
- na brzuchu
- na plecach
Po ciężkiej pracy, kapitan statku zezwala marynarzom, na chwilę odpoczynku, wówczas oni tańczą (dowolna interpretacja ruchowa szanty pt. "Bum cyk - cyk" sł. M. Kowalewski, W. Witkowski, muz. M. Siurawski).
w kole na krzesłach; instruktorka rozdaje dzieciom czapki z papieru
Instruktor: Na morzu bywa różna pogoda. Czasem wieje silny wiatr i pada, a czasem świeci upalne słońce. Tak też było podczas podróży ROBINSONA. Dlatego wszyscy marynarze założyli czapki, które chroniły głowy marynarzy przed upałem.
ustawienie krzeseł w dwa szeregi naprzeciw siebie
Przy pięknej pogodzie, gdy ROBINSON ma czas, wraz ze swoimi kumplami, marynarzami obserwuje fale (przy nastrojowej muzyce szkockiej dzieci w parach falują kolorowymi szarfami z papieru toaletowego; instruktor podpowiada, jaki jest wiatr).
Instruktor: Pewnego razu doszło do katastrofy. Na szczęście marynarze mieli szalupy i udało się im nie zatonąć (dzieci otrzymują jednomasztowce z gazety). Uradowani marynarze śpiewali (echo za kapitanem):
Płynie statek z bananami w siną dal,
Sia - ba - da - daj - da, sia - ba - da - daj.
A stary marynarz śpiewa tak:
Sia - ba - da - daj - da, sia - ba - da - daj.
Podaj, podaj, podaj mi podaj, bananów kosz.
Podczas śpiewu rytmicznie przekładamy statek ze swoich kolan, na kolana kolegi z lewej strony. Zabawa trwa tak długo, jak długo zdecyduje kapitan (instruktor).
Instruktor: Psuje się pogoda, nadchodzi ogromny sztorm. Szalupy wędrują w górę - w dół (pokazujemy statkiem z papieru). Odpada dziób statku (instruktorka pokazuje jak odrywamy część statku), odpada tył statku, łamie się maszt (odpowiednio odrywamy kolejne elementy), ale zostaje nam kamizelka ratunkowa (z popsutego statku), płyniemy na brzuchu, na plecach, nurkujemy, itp. UWAGA! Widzimy wyspę - płyniemy... kamizelki są już nam nie potrzebne, robimy z nich kulki, bo z krzaków wychodzi „zwierz” - bitwa na kulki.
Instruktor: Pokonaliśmy zwierza i z radości tańczymy (serbski utwór z kasety „Tańce dla grupy”).
Wąż - odrywa się głowa i wędruje na koniec, tak wszystkie dzieci po kolei.
w kole na krzesłach
instruktorka dzidy z gazet
Instruktor: Idziemy i spotykamy tubylców, nie znają nas i dlatego nas zaatakowali - walka na dzidy.
Walka zakończyła się pogodzeniem tubylców z marynarzami - dochodzi do gorących uścisków i powitań. Pogodzeni bawią się (chusta animacyjna wykonana z gazet):
wysoko - nisko odbijanie piłek
Instruktor: Gdy doszło do zgody okazało się, że są andrzejki, czyli dzień wróżb i zarówno marynarze jak i tubylcy chcieliby poznać swoją przyszłość:
losowanie przepowiedni z jajek niespodzianek
nakłuwanie serduszek z imionami
przestawianie kapci za drzwi
Gdy poznali kilka przepowiedni urządzili tańce przy muzyce "Hej, ho, żagle staw" sł. I muz. M. Kowalewski).
Nagle ktoś zauważył, że płynie jakaś skrzynka (oklejone pudło). Złapano ją, ale wszyscy się bali, że to może być bomba i rzucali ją jeden do drugiego. Po chwili uspokoili się i postanowili zajrzeć do środka. Okazało się, że były tam słodycze dla nich. Po poczęstunku nastąpiło lanie wosku i odczytywanie cieni.
Nagle jakaś ściana przedzieliła dzieci (tubylców i marynarzy) - chusta z gazet. Oni jednak byli już przyjaciółmi i chcieli być razem. Próbują przedostać się przez chustę (głową, ręką, nogą).
Panuje pokój, ROBINSON jest szczęśliwy i robi zdjęcia dla swojego ojca (dzieci mogą malować na dużych arkuszach, rysować, doklejać - projektują wyspę).
Pląs na pożegnanie:
Eza - mene, keza - mene,
Uwa asala - mene.
Eza - mene, keza - mene,
Uwa - a - wa.
Ołten, bołten, buta pili,
Uwa awa guten bili.
Szsz... awista.
Okrzyk "ZUM" i "powrót". Częstowanie się darami z paczki.
Po imprezie dzieci zabierają czapki, które mogą sobie później ozdobić, wróżbę z jajka i wosku, dzidy. Sprowokuje to wypowiedzi dzieci nt. spotkania na wyspie w kontaktach z rodzicami.
Do scenariusza załączam propozycje przepowiedni do jajek niespodzianek oraz serca z imionami.
Spełnią się wszystkie Twoje marzenia.
Odwiedzi Cię ktoś, kogo bardzo lubisz.
Otrzymasz dużo pieniędzy.
Mikołaj przyniesie Ci ogromne prezenty.
Przed Tobą rok niespodzianek.
Ktoś zaprosi Cię na spacer.
Poznasz kogoś, kto Ci się bardzo spodoba.
Ktoś Cię kocha i myśli o tobie.
Wkrótce miła niespodzianka.
Niedługo spadnie śnieg i będziesz lepić bałwana.
Odwiedzi Cię ktoś ukochany.
Zawrócisz komuś w głowie.
Poznasz nowych przyjaciół.
Otrzymasz zaproszenie do kolegi /koleżanki/.
Osiągniesz sukcesy w nauce.
Rodzice będą z Ciebie zadowoleni.
Dostaniesz spore pieniądze.
Niedługo odwiedzi cię bogaty Mikołaj.
Uważaj na kolegów, którzy rozrabiają.
Będziesz świetnym uczniem.
Kolejne dni będą dla Ciebie szczęśliwe.
Będziesz mieć kolorowe sny.
Ktoś Cię uważnie obserwuje.
Życzę wesołej zabawy i spełnienia wszystkich pomyślnych, andrzejkowych wróżb.
|
