Indywidualny program edukacyjny dla uczennicy upośledzonej w stopniu głębokim.
Mgr Bogumiła Kaczmarek
Zespół Szkół W Ostrowie Wielkopolskim
ul. Kościuszki 5
Forma zajęć - nauczanie indywidualne :
Cel główny:
Zapewnienie możliwości najpełniejszego komunikowania się z otoczeniem w sposób werbalny i pozawerbalny
kompleksowy rozwój zmysłów w celu jak najpełniejszego zrozumienia znaczenia i sensu otaczającego świata.
Cele podstawowe :
Tworzenie niezbędnych warunków do zapewnienia uczniowi komfortu psychicznego.
Rozwijanie poczucia akceptacji i bezpieczeństwa.
Nawiązywanie pozytywnego kontaktu emocjonalnego nauczyciela z uczniem.
Wspieranie rozwoju sprawności psychofizycznej
Umożliwianie i tworzenie sytuacji ,w których poznaje najbliższe otoczenie
Stymulowanie rozwoju zgodnie z indywidualnymi możliwościami i potrzebami podopiecznych.
1.Charakterystyka uczennicy.
Opisywany przypadek podopiecznej uwzględnia dane z wywiadu z matką dziewczynki, informacje zawarte w książeczce zdrowia ,kartach pobytu szpitalnego oraz orzeczeń Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych. Dziewczyna ma 21 lat , od 7 roku życia uczestniczy w zajęciach rewalidacyjnych. Stwierdzono dziecięce porażenie mózgowe. Poziom umysłowy na poziomie głębokiego niedorozwoju z porażeniem spastycznym kończyn dolnych. Podopieczna leżąca , potrafi także siedzieć w fotelu z oparciem, posiada obniżoną sprawność kończyny górnej -prawej.
Rozwój emocjonalny odpowiada poziomowi znacznego upośledzenia. Rodzina pełna , rodzeństwo rozwijające się normalnie. Sytuacja materialna zadawalająca. Kontakt matki dobry, nastawiony na zapewnienie i zaspokojenie potrzeb zarówno psychicznych, jak i stymulacji jej rozwoju . Matka chętnie podejmuje działania rewalidacyjne, współuczestniczy w zajęciach. Dziewczyna chwyta znane przedmioty z otoczenia , rozpoznając je i uwzględniając pojęcia twarde - miękkie. Chwyta przedmioty , rozpoznając ich nazwy wypowiadane przez nauczyciela .Reaguje na naśladowane przez nauczyciela dźwięki z najbliższego otoczenia i głosy zwierząt, chętnie słucha piosenek. Dobrze odbiera bodźce smakowe i węchowe. Żywo reaguje na zapachy kuchenne i znanych owoców np. pomarańczy.
Na widok ulubionego wafla wyciąga rękę, wzmacniając koncentracje poprzez wydawanie dźwięku ,,wafla,,. Odczuwa wzmożone napięcie podczas siadania. Bardzo lubi ćwiczenia manualne z wykorzystaniem masy solnej. Potrafi żuć i pić z kubka.
Poddawana kilkakrotnie badaniom psychologicznym , pierwsze badanie w 1988, ostatnie w 2000 roku.
2.Geneza , uwarunkowania medyczne i dynamika dotychczasowego rozwoju podopiecznej.
Urodziła się w 8 miesiącu z ciąży bliźniaczej. Drugie dziecko zmarło zaraz po urodzeniu. Chorób zakaźnych nie przechodziła. Rozwój mowy rozpoczął się od gurzenia w normalnym czasie, później przyblokowany przez trzeci migdał. Przez pierwsze lata życia próbowała się komunikować z otoczeniem mówiąc niewyraźnie . Rozwój mowy został całkowicie zablokowany w okresie dojrzewania. Pierwsze symptomy niedorozwoju zostały stwierdzone przez neurologa w 10 miesiącu życia, potwierdzone później podczas badania EEG.W 2 roku życia podejmowała próby chwytania i stania. Wymaga pomocy w karmieniu i innych czynnościach samoobsługowych. Kontakt słowny nawiązuje tylko w obecności osób znanych, używa prostych pojedynczych słów. Rozumie i reaguje na zakaz ,,nie,,. Rozpoznaje domowników, cieszy się z obecności dzieci. Umie skupiać uwagę na zabawce lub obrazku. Lubi słuchać muzyki, bajek. Rozpoznaje znane dźwięki, chwyta przedmioty będące źródłem dźwięku.. Koncentracja uwagi krótkotrwała, łatwo odwracalna, duża męczliwość. Pomimo niskiego poziomu rozwoju umysłowego i ograniczeń ruchowych przejawia dużą ciekawość poznawczą do najbliższego otoczenia społeczno-przyrodniczego. Sygnalizuje potrzebę głodu. Reaguje na bodźce wzrokowe np. telewizję. Silnie związana emocjonalnie z matką , jednak reaguje na przejawy zainteresowania jej osobą , a zwłaszcza na przytulanie , głaskanie , mówienie do niej.
3.Działania wspierające realizacje programu.
Podejmowane zajęcia rehabilitacji indywidualnej oraz wykonywanie stałych zabiegów związanych z hydromasażem i masażem całego ciała i kończyn dolnych i górnych. Pozwala to na osiągnięcie lepszej dużej motoryki ciała.
4. Metody i formy pracy
W pracy z dziewczynką należy stosować możliwie największą ilość bodźców wzrokowych , słuchowych , dotykowych , smakowych i węchowych. W dalszym ciągu stymulować ogólny rozwój poprzez usprawnianie motoryki przy jednoczesnym prowadzeniu rehabilitacji ruchowej / poprzez masaże i hydromasaże , zalecany masaż Shantala/. Należy prowadzić rewalidację metodą CH. Knilla/ szczególnie przy nauce orientacji własnego ciała/ i M. Kwiatkowskiej . Posługiwać się muzykoterapią i chromoterapią. Stosować terapie zapachami i smakami. Z uwagi na niską koncentrację dostosowywać codzienne zajęcia do samopoczucia dziewczynki i możliwości . Wykorzystując duża ciekawość poznawczą dziecka stosować także metodę ,,ośrodków pracy,,
5.Sposoby komunikacji , charakterystyka i opis podejmowanych działań.
Program zakłada nawiązywanie kontaktu poprzez dotyk , słowo mówione i śpiewane. Podstawą jest nawiązanie pozytywnego kontaktu emocjonalnego z nauczycielem, akceptacja jego głosu , chętnie słucha piosenek, pozwala się dotykać i masować. Dobre efekty przynosi metoda ciepło - zimno, wzmacnianie kontaktu werbalnego mimiką lub gestem.
6. Zakres tematyczny i zakładane umiejętności uczennicy
Tematyka zajęć rewalidacyjnych opiera się głównie na rozwijaniu procesu komunikacji z otoczeniem i rozwijaniem samodzielności / szczególnie czynności samoobsługowych , w takim stopniu na ile pozwala rozwój psychofizyczny. Uwzględniono także wycieczki po okolicy jako najlepszą możliwość poznania przedmiotów i zjawisk w naturalnym środowisku oraz kształtowanie nawyków higienicznych.
TEMATYKA |
CELE OPERACYJNE - CZYNNOŚCI UCZNIA |
Zakładana liczba godzin |
2. Komunikacja z otoczeniem poprzez odbiór bodźców i sygnałów płynących z otoczenia ,poznawanie najbliższego otoczenia dziewczynki.
samoobsługowe.
środowisku naturalnym - spacery |
|
15
30
25
10
20
20
20
20
25
20
15
|
|
Razem |
220 |
7.Zakładane efekty realizacji programu.
W wyniku prowadzonych zajęć rewalidacyjnych możliwa będzie komunikacja z najbliższym otoczeniem zarówno w sposób werbalny jak
i pozawerbalny. Stwarzając jak najwięcej sytuacji , w których poznaje najbliższe otoczenie możemy doprowadzić do sytuacji ,kiedy rozpoznaje sprzęty domowe , odróżnia przedmioty ,z którymi miała kontakt wcześniej, zna schemat własnego ciała. Możliwe jest rozwijanie czynności manipulacyjnych ,szczególnie wykonywanych lewą ręką. Możliwy dalszy rozwój percepcji słuchowej i przedłużanie okresu koncentracji.
Utrzymywanie motoryki na poziomie obecnym. Rozwój czynności samoobsługowych i orientacji przestrzennej. Dalsze stymulowanie aktywności muzyczno - ruchowej. Doskonalenie percepcji słuchowej
i pobudzanie percepcji graficznej.
Pomiar osiągnięć prowadzony będzie w oparciu o opracowaną kartę osiągnięć podopiecznej , w której oprócz adnotacji dotyczących wstępnych osiągnięć i podejmowanych prób , zaznaczać będę wysiłek jaki wkłada w odniesieniu do moich oczekiwań i jej indywidualnych możliwości.
Program opracowano na podstawie:
Program w pracy rewalidacyjno-wychowawczej z dzieckiem upośledzonym w stopniu głębokim
/M. Kwiatkowska -,,Dziecko głęboko upośledzone,,/
Rozporządzenie MEN w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych w stopniu głębokim./sprawdzić czy nie obowiązuje nowsze/
Informacje zawarte w ,,ABC Rewalidacji- porażenie mózgowe,,