NORWESKIE CZASOWNIKI NIEREGULARNE.

adlyde - adlyder - adlød - adlydt słuchać, być posłusznym

anta - antar - antok - antatt mniemać, przypuszczać,

wnioskować, przyjmować

be - ber - ba(d) - bedt prosić, modlić się, błagać, zaprosić/zapraszać

kogoś (be noen inn/ut)

bedra - bedrar - bedro(g) - bedratt/bedradd okłamać, zwodzić, oszukiwać,

zdradzać

binde - binder - bandt - bundet wiązać, zawiązać, związać,

przywiązać, oprawiać np. książkę

bite - biter - be(i)t - bitt gryźć, kąsać

bli - blir - ble(i) - blitt być, stać się, pozostawić, zostawić,

pozostać, pozostawać

brekke - brekker - brakk - brukket łamać, złamać

brenne - brenner - brant - brent palić, spalić, zapalić, spalać, piecze,

upiec się (o pokrzywie/meduzie )

bringe - bringer - brakte - brakt przynieść, donieść, przyprowadzić,

sprowadzić, przytoczyć, (bringe

bort - zanieść, odnieść,

doprowadzić - w jedną stronę)

briste - brister - brast - bristet (pęknąć, złamać, (briste i gråt -

wybuchnąć płaczem)

bryte - bryter - brøt/brøyt - brutt łamać, złamać, przełamać, (bryte

av = przerwać, urwać, zerwać

(z kimś), rzucić (kogoś)

by(de) - byr - bød /bydde - budt/ bydd ofertować, proponować,

podawać, zachęcać, zapraszać

bære - bærer - bar - båret dźwigać, nosić, nieść,

podtrzymywać, (bære seg =

jęczeć/lamentować)

dette - detter - datt - dettet upaść, spaść, padać, opadać

dra - drar - dro(g) - dratt/dradd ciągnąć, jechać, pojechać,

pociągnąć, (dra ut = wyciągnąć)

drikke - drikker - drakk - drukket pić, wypić, napić, (drikke seg full =

upić się)

drive - driver - dre(i)v - drevet prowadzić, przepędzić, napędzać,

(drive maskin = operować)

(drive det langt = daleko zajść

/osiągnąć sukces) (drive fram =

wyhodować), (gå og drive =

wałęsać się/próżnować

ete - eter - åt - ett jeść, zjeść, jadać, zjadać, żreć

falle - faller - falt - falt upaść, przewrócić się, spaść,

padać, (falle i søvn = zapaść w

sen)

fare - farer - for - fart jechać, wyjechać, jeździć,

podróżować, płynąć, pędzić

finne - finner - fant - funnet znaleźć, odnaleźć (finne opp -

wynaleźć, odkryć)

fly(ge) - fly(ge)r - fløy - fløyet/flydd latać, lecieć, fruwać, szybować

flyte - flyter - fløt/fløyt - flytt płynąć, unosić się na wodzie, (flyte

over = przelewać się, wylewać się)

forlate - forlater - forlot - forlatt opuścić, porzucić, pozostawić,

zostawić, (forlate synder =

przebaczyć/wybaczyć grzechy)

forstå - forstår - forsto(d) - forstått rozumieć, zrozumieć, pojmować

forsvinne - forsvinner - forsvant - forsvunnet zniknąć

fortelle - forteller - fortalte - fortalt opowiadać, opowiedzieć, mówić

fryse - fryser - frøs/frøys - frosset marznąć, zamrażać

fyke - fyker - føk/føyk - føket pędzić, fruwać, latać, (fyke opp i

sinne = wybuchnąć złością)

følge - følger - fulgte - fulgt wynikać

få - får - fikk - fått dostać, otrzymać, uzyskać

gi - gir - ga(v) - gitt dać, podać, udzielić (gi tilbake = oddać)

gidde - gidder - gadd - giddet chcieć, trudzić się, (gidder ikke =

nie chce się mi, nie mam ochoty)

gjelde - gjelder - gjaldt - gjeldt tyczyć się, dotyczyć się, być ważny

do ..., obowiązujący

gjøre - gjør - gjorde - gjort robić, wykonywać, czynić, sprawić

gli - glir - gled/glei(d) - glidd ślizgać, ślizgnąć, poślizgać,

prześlizgać, wyślizgnąć, poruszać

się gładko

gnage - gnager - gnog/gnagde - gnagd gryźć, ogryzać

gni - gnir - gne(i)d/gnidde - gnidd trzeć, wycierać, (gni inn = smarować)

grave - graver - grov/gravde - gravd kopać, (grave dypt = kopać

głęboko); (grave ned = zakopać)

pogrzebać (zmarłego)

grine - griner - gre(i)n/grinte - grint wykrzywiać się, robić grymasy,

marudzić, zrzędzić (narzekać),

łkać, płakać, szlochać - NB! Po

duńsku to samo słowo oznacza

śmiać się, cieszyć się

glippe - glipper - glapp - glippet upuścić, spaść, wyślizgnąć się,

przeoczyć, (glippe med øynene =

mrugać oczami)

gripe - griper - gre(i)p - grepet chwytać, chwycić, pojmać, łapać,

korzystać (np. z okazji = gripe

sjansen), złapać, wzruszyć

(uczuciowo), (begripe =

zrozumieć, pojąć, pojmować)

gråte - gråter - gråt - grått płakać

gyve - gyver - gjøv/gøyv - gjøvet/gyvd rzucać się (na coś, na kogoś);

skoczyć (na coś, na kogoś)

skakać (na coś, na kogoś)

gå - går - gikk - gått iść, pójść, chodzić, spacerować,

przejść, przechodzić, odejść,

kursować, posuwać się, (gå over =

przechodzić), (det går an = to jest

możliwe), (gå på = iść naprzód),

(gå for det = zrób to), (gå ut = wychodzić)

ha - har - hadde - hatt mieć, posiadać

henge - henger - hang - hengt wisieć, powiesić

hete - heter - het/hette - hett nazywać się, mieć na imię

hive - hiver - he(i)v/hivde - hevet/hivd rzucać, wyrzucać, cisnąc, ciskać

hjelpe - hjelper - hjalp - hjulpet pomagać, pomóc, polepszać,

zmieniać na lepsze

hogge - hogger - hogg/hogde - hogd ścinać, rąbać, ciąć na kawałki,

rzeźbić (billedhugger = rzeźbiarz),

(hogge innpå = jeść dużo i szybko

(wcinać w siebie)

hugge - hugger - hugg/hugde - hugd = to samo co hogge powyżej

holde - holder - holdt - holdt trzymać, dotrzymać (holde ord =

dotrzymać słowa) (holde ut =

wytrzymać)

innby - innbyr - innbød - innbudt zaprosić

klinge - klinger - klang - kling(e)t dźwięczeć (od dźwięku),

zadźwięczeć, brzęczeć, brzmieć,

zabrzmieć, zadzwonić (raczej po

młodzieżowemu, normalnie używa

się ”ringe”)

klype - klyper - kløp - kløpet uszczypnąć, szczypać

knekke - knekker - knakk - knekket/knekt łamać, złamać, załamać, pęknąć,

rozłupywać (knekke nøtter),

(przenośnie: niszczyć, zniszczyć

(jeg skal knekke ham)-zniszczę go

knipe - kniper - kne(i)p - knepet uszczypnąć, uściskać, nacisnąć,

przycisnąć, szybko złapać (katten

knep musa, bli knepet i nasking =

być złapanym na kradzieży),

oszczędzać w sensie skąpić (knipe

på maten = oszczędzać/skąpić na jedzeniu)

komme - kommer - kom - kommet przyjść, pochodzić (np. pochodzić z

Polski), dochodzić (komme til),

dojść, mieć orgazm

krype - kryper - krøp/koeyp - krøpet pełzać, czołgać się, kurczyć,

skurczać, płaszczyć się, poruszać

się bardzo powoli (jak samochód

ciężarowy pod górę), podlizywać

się komuś

kunne - kan - kunne - kunnet umieć, móc, potrafić

la - lar - lot - latt pozwalać, zezwalać, umożliwiać,

(la gå = niech będzie)

le - ler - lo - ledd śmiać się

legge - legger - la - lagt położyć, kłaść, układać (legge

puslespill), składać (høna legger

egg = kura składa jajka), umieścić,

(legge inn = wsadzić)

lide - lider - le(i)d/lidde - lidd/lidt cierpieć

ligge - ligger - lå - ligget leżeć, być położonym

lyde - lyder - lød/lydde - lydt brzmieć

lyve/lyge/ljuge - lyver/lyger/ljuger - løy - løyet kłamać

løpe - løper - løp - løpt biec, biegać, przebiegać, (løpe en

risiko = ryzykować)

låte - låter - låt - lått brzmieć, wydawać dźwięk

måtte - må - måtte - måttet musieć, być zobowiązanym

nyse - nyser - nøs/nøys - nyst kichać

nyte - nyter - nøt/nøyt - nytt cieszyć się czymś, mieć

przyjemność z czegoś, znajdować

przyjemność w czymś,

konsumować, jeść, używać (jeg

nyter ikke alkohol = nie

piję/używam alkoholu)

pipe - piper - pe(i)p - pepet piszczeć

rekke - rekker - rakk - rukket zdążyć, sięgać, dosięgać, dostawać

się, dotrzeć, docierać, podać coś

komuś

renne - renner - rant - rent płynąć, spływać (o cieczy)

ri(de) - rir - re(i)d - ridd jeździć konno, lub na innym

zwierzęciu

rive - river - re(i)v - revet rozrywać, targać, drzeć, podrzeć,

odrywać, odedrzeć, rozedrzeć,

rozerwać, wyrywać

ryke - ryker - røk/roeyk - røket parować, dymić, łamać, złamać,

pękać, łatać, fruwać, pędzić

se - ser - så - sett widzieć, zobaczyć, oglądać,

patrzyć, popatrzyć

selge - selger - solgte - solgt sprzedawać, sprzedać

sette - setter - satte - satt położyć, kłaść, umieścić, złożyć,

postawić (sette seg = usiąść)

si - sier - sa -sagt mówić, powiedzieć, rzec, (si fra =

powiadomić; si opp =

wypowiedzieć np. umowę o pracę)

sige - siger - se(i)g - seget wyciekać, sączyć się, przesuwać

się powoli, spaść, spadać

sitte - sitter - satt - sittet siedzieć, (sitte ned = usiąść; sitte

fast = utkwić, utknąć, ugrzaźć)

skjelve - skjelver - skalv - skjelvet drżeć, trząść się

skjære - skjærer - skar - skåret kroić, krajać, pokroić, obcinać,

ciąć, wycinać, przecinać,

skaleczyć się, rzeźbić (kroić

nożem), (skjære korn = żąć, kosić

zboże; skjære tenner = zgrzytać

zębami; skjære grimaser =

wykrzywiać się, robić grymasy)

skli - sklir - skle(i)d/sklidde - sklidd poślizgnąć się, prześlizgnąć,

wyślizgnąć, ślizgać

skride - skrider - skre(i)d - skredet/skridd kroczyć, iść, przesuwać się z gracją

skrike - skriker - skre(i)k - skreket krzyczeć, wrzeszczeć, wołać

głośno, wydzierać się, drzeć się,

(skrike opp = wykrzyknąć

wrzasnąć) płakać głośno,

(skrikerunge = płaczek, dziecko,

które za dużo wrzeszczy)

skrive - skriver - skre(i)v - skrevet pisać, napisać, spisać, (skrive opp

= zapisać; skrive ut = wypisać;

skrive ned = napisać, zapisać;

skrive inn = zapisać)

skryte - skryter - skrøt/skrytte - skrytt chwalić się, zachwalać, chełpić się,

(skrythals = chwalipięta)

skulle - skal - skulle - skullet mieć powinność, być zobowiązanym

używa się żeby wyrazić:

1. czystą przyszłość (vi skal reise i morgen = pojedziemy jutro);

2. nakaz, rozkaz, zadanie (du skal pusse tennene = musisz umyć zęby; jeg skulle

hilse fra onkel = mam pozdrowić od wujka);

3. obiecanie, zapewnienie (det skal nok gå bra = na pewno pójdzie dobrze; jeg

skal nok vente = będę na pewno czekał);

4. możliwość, przypuszczenie (det skulle vel la seg gjøre = to jest możliwe do

zrobienia; det skal være ekte gull = to ma być prawdziwe złoto);

5. uprzejmość/grzeczność, niepewność (skal det være en kopp kaffe til? = ma

być jeszcze jedna filiżanka kawy?)

6. w pewnych wyrażeniach (hva skulle han nå der? = co on miał tam do

roboty?; jeg skal si det gikk fint = (ja mówię, że) poszło na prawdę dobrze; det

er ikke lite som skal til = nie mało tego potrzeba; skal tro han kommer =

ciekaw/y/a jestem, czy przyjdzie)

skvette - skvetter - skvatt - skvettet opryskać, chlusnąć, ochlapać,

„podskoczyć”/drgnąć (ze strachu),

opryskiwać, siusiać (ale malutko)

skyte - skyter - skjøt/skøyt - skutt strzelać, zastrzelić

skyve - skyver - skjoøv - skjøvet posuwać, pchać, popychać, (skyve

inn = wpychać; skyve ut =

wypychać; skyve fram = posuwać,

popychać naprzód)

slippe/sleppe - slipper/slepper - slapp - sluppet puścić, puszczać, uniknąć

slite - sliter - sle(i)t - slitt harować, robić coś z trudem,

ciężko pracować, drzeć, podrzeć

(zniszczyć, zużyć), szarpać

slå - slår - slo - slått bić, uderzać, (slå ned = pobić;

utslåt = wyczerpany; slå armene

rundt noen = objąć kogoś rękami;

slå ut = obezwładnić), zwyciężyć

(Norge slo Danmark i håndball =

Norwegia zwyciężyła nad Dania w

piłce ręcznej)

slåss - slåss - sloss - slåss bić się razem, walczyć

smelle - smeller - smalt - smelt zatrzasnąć, trzasnąć (drzwiami),

(skjelle og smelle = robić (o coś)

wiele krzyku)

smette - smetter - smatt - smettet (smette av gårde = wymyknąć się;

smette inn = wejść skrycie

lub w ostatniej chwili; smette

unna = ucieknąć/wymknąć się

( tyven smatt unna = złodziej

uciekł (tuż przed złapaniem go);

(smette forbi = przemknąć się obok)

smøre - smører - smurte - smurt smarować, posmarować, (smøre

tjukt/tykt på = grubo smarować

(opowiadać bujnie o czymś),

przekupić/dać łapówkę

snike - sniker - sne(i)k - sneket skradać się podkradać, zakradać

się, (snike unna = unikać; uchylać

się od czegoś/obchodzić np.

prawo); (snike i køn = wepchnąć

się do kolejki/wepchnąć się bez

kolejki); (snike til seg noe = zdobyć

coś podstępem)

snyte - snyter - snøt/snytte - snytt oszukiwać, (wysmarkać się - nieco

wulgarnie)

sove - sover - sov - sovet spać, pospać, (sove ut = wyspać się)

spinne - spinner - spant - spunnet prząść, snuć, zakręcać, kręcić się,

(hjulene på bilen bare spant =

koła u samochodu tylko się kręciły

ale nie ciągnęły samochodu)

sprekke - sprekker - sprakk - sprukket pęknąć, pękać, rozłupywać się,

wyjawić tajemnicę (np. przy

przesłuchiwaniu)

sprette - spretter - spratt - sprettet odbić się, skakać, rozpruć, pruć,

wyskakiwać, (sprette opp vinflasken = otworzyć

flaszkę wina po raz pierwszy); (han spratt opp =

on podskoczył do góry); (sprette ut = pączkować/

rozwijać się (o liściach na wiosnę, o kwiatach)

springe - springer - sprang - sprunget biegać, biec, (springe ut = rozwijać

się prędko); (springe fram =

wystawać/sterczeć); wyłaniać się,

wynurzać się

spørre - spør - spurte - spurt pytać, zapytać, (spørre ut = wypytać)

stige - stiger - ste(i)g - steget wzrastać, podnosić się, wznosić

się, podwyższać, (stige opp =

wchodzić/podnosić się do góry;

(stige ned = schodzić/znosić się w

dół); wkroczyć/wejść (en sjømann

steg i land = marynarz wkroczył

/wszedł na ląd)

stikke - stikker - stakk - stukket kłuć, ukłuć, ukąsić, użądlić, (stikke

av = uciec); (stikker dypt =

głęboko zakorzeniony/silnie

zakorzeniony)

stjele - stjeler - stjal - stjålet kraść, ukraść, (bestjele = okraść);

(rundstjele = całkiem/dokładnie

okraść)

strekke - strekker - strakk - strukket rozciągać, wyciągać, napinać,

naprężać, naciągać

stri(de) - strider - stre(i)d/stridde - stridd trudzić się, z trudem coś robić,

walczyć, borykać się (z czymś),

przeciwstawiać się (det strir mot

min overbevisning = jest to

przekorne [przeciwne, przeciwstawne] mojemu przekonaniu)

stryke - stryker - strøk/strøyk - strøket prasować, głaskać, przekreślać,

nie zdać (np. egzaminu)

stå - står - sto(d) - stått stać, zdać egzamin; (stå opp =

wstawać); (gå i stå = zatkać się/

nie wiedzieć co dalej mówić);

(få/ha stå = dostać/mieć erekcję)

sverge - sverger - svor/sverget - svoret/sverget przysięgać się, przeklinać,

kląć

svi - svir - sve(i)d/svidde - svidd piec, przypalić coś, cierpieć (han

får svi for dette - ucierpi za to)

svike - sviker - sve(i)k - sveket zdradzić, oszukać, zawieść,

zawodzić
syn(e)s - syn(e)s - syntes - syntes sądzić, wydawać się

synge - synger - sang - sunget śpiewać

synke - synker - sank - sunket zanurzyć, zatopić, zatapiać, tonąć,

upaść, spaść, padać, opadać,

obniżyć się, zmniejszać się,

(prisene på husene sank den siste

måneden = ceny domów

spadły/obniżyły się w ostatnim

miesiącu), iść w dół

ta - tar - tok - tatt wziąć, brać

telle - teller - telte/talte - telt/talt liczyć, rachować, obliczać

tigge - tigger - tagg - tigget żebrać

tre - trer - trådte - trådt kroczyć, chodzić, (tre inn = wkroczyć/wejść);

(tre ut = wyjść/wykroczyć); nawlekać (tre en

nål = nawlekać igłę)

treffe - treffer- traff - truffet trafić, spotkać, (treffe på =

napotkać)

trekke - trekker - trakk - trukket ciagnąć, (trekke fra = odciągnąć,

odejmować (jedną liczbę od

drugiej); (trekke ut = wyciągnąć,

wyrwać); (trekke tilbake = cofnąć)

tvinge - tvinger - tvang - tvunget zmusić, zmuszać

velge - velger - valgte - valgt wybrać, wybierać

vike - viker - ve(i)k - veket odchylać się, uchylać się, ustąpić,

ustępować, (vike til side = zejść na

bok); (vikeplikt = obowiązek

udzielenia pierwszeństwa)

ville - vil - ville - villet chcieć, pragnąć, wymagać, wyraz

wskazujący na czas przyszły

stojącego po nim czasownika

(hun vil nok angre på det = będzie

ona tego żałować)

vinne - vinner - vant - vunnet wygrać, zdobyć

vite - vet - visste - visst wiedzieć, (få vite = dowiedzieć się)

vri - vrir - vre(i)d - vridde - vridd kręcić, obracać, przekręcać,

wykręcać

være - er - var - vært być, (er = jest/jestem/jesteś … itd),

czuć, węszyć, (bli værende =

zostać nadal/być nadal); (det er =

to jest); (hvordan er det med deg

= jak się masz/jak jest z tobą)

1

---