41. INTEGROWANA PRODUKCJA OWOCÓW I WARZYW
Integrowana produkcja jest systemem zrównoważonej produkcji wysokiej, jakości płodów rolnych prowadzonej ze szczególnym uwzględnieniem zdrowia konsumentów i producentów oraz ochrony środowiska naturalnego i agrocenoz.
Specyfika upraw oparta jest na właściwie dobranym płodozmianie, agrotechnice oraz racjonalnym nawożeniu opartym na rzeczywistym zapotrzebowaniu pokarmowym roślin.
W ochronie roślin przed chorobami, szkodnikami i chwastami zwraca się uwagę na to, aby chemiczne środki wprowadzać tylko wtedy, gdy inne metody takie jak zabiegi agrotechniczne, ochrona biologiczna, czy stosowanie odmian odpornych okazały się niemożliwe do zastosowania lub nieskuteczne.
Stosowane preparaty muszą być bezpieczne dla środowiska i organizmów pożytecznych- zakazane jest używanie środków ochrony roślin, stosowanie środków z grupy toksycznej.
Krajowe Metodyki Produkcji Integrowanej są zgodne z „Wytycznymi dla Integrowanej Produkcji Owoców i Warzyw w Europie” opracowanymi przez Międzynarodową Organizację Biologicznego i Zintegrowanego Zwalczania Szkodliwych roślin i zwierząt oraz Międzynarodowe Towarzystwo Nauk Ogrodniczych.
Prowadzenie Integrowanej Produkcji w Polsce regulują następujące przepisy:
Ustawa z 18 grudnia 2003r o ochronie roślin
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lipca 2004r w sprawie integrowanej produkcji
Szczegółowe Metodyki Integrowanej Produkcji zatwierdzone przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa
Zgodnie z nimi nadzór nad IP sprawuje Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, która:
Koordynuje i zarządza całością systemu
Prowadzi ewidencję producentów IP
Przeprowadza kontrolę zgodności produkcji z zatwierdzonymi metodykami
Wydaje certyfikaty potwierdzające, że produkt został wyprodukowany wg obowiązującej metodyki IP
Podstawową zasadą systemu, IP jest stosowanie się do opracowanych instrukcji i prowadzenie szczegółowej dokumentacji całego procesu produkcyjnego.
Certyfikat IP zaświadcza, że produkt został wyprodukowany zgodnie z zasadami IP. Integrowana produkcja jest systemem otwartym dla wszystkich producentów, a udział w systemie jest dobrowolny. Warunkiem uczestnictwa jest zgłoszenie się do Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, poddanie się kontrolom oraz przestrzeganie zasad.
Certyfikat oraz znak IP wraz z numerem producenta jest wydawany przez Wojewódzkiego Inspektora na wniosek producenta roślin.
Certyfikat wydaje się na okres 12 miesięcy.
Certyfikat wydaje się na wniosek producenta, jeżeli:
Ukończył szkolenie w zakresie integrowanej produkcji
Udokumentował prowadzenie działań związanych z IP
Prowadził produkcję i ochronę wg metodyk zatwierdzonych przez Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa
Badanie owoców i gleby na zawartość składników pokarmowych czy metali ciężkich prowadzone są przez upoważnione jednostki.
Badania wykonują:
W zakresie pozostałości ś.o.r- Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa
Instytut Ochrony Roślin, Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa
W zakresie metali ciężkich, azotanów i innych substancji szkodliwych- Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze.
Metodyki IP są opracowywane nie tylko dla różnych gatunków, ale też dla tego samego gatunku np. pomidora czy ogórka uprawianego w gruncie i pod osłonami. Poszczególne metodyki znacznie różnią się od siebie. Wspólną ich cechą jest prosta forma informowania rolnika, co jest dozwolone w IP a czego stosować nie wolno, pod rygorem utraty certyfikatu.
W pierwszej części opisowej poszczególne rozdziały dotyczą działań ogólnych takich jak:
Przygotowania gleby oraz zakładania sadów, plantacji\
Nawożenia i wapnowania gleby
Zabiegów pielęgnacyjnych
Regulowania zachwaszczenia
Ochrony roślin przed chorobami
Ochrony roślin przed szkodnikami
Wykonywania analiz na potrzeby kontroli, jakości
Druga część metodyk składa się z szeregu załączników. Ich zadaniem jest doradzanie rolnikowi, które z odmian preferowane są do IP. Kolejny załącznik wyjaśnia jak skutecznie ograniczać zachwaszczenie pól przed założenie plantacji lub sadu oraz jak i kiedy należy niszczyć chwasty w trakcie prowadzenia upraw.
Kolejne załączniki zawierają wykazy dopuszczonych do IP herbicydów, fungicydów i insektycydów jak również optymalne terminy ich stosowania.
Podstawą sukcesu w prowadzeniu integrowanej ochrony roślin są częste lustracje plantacji i znajomość tzw. Progów zagrożenia upraw przez szkodniki.
Kontrole obejmują:
Kontrolę notatnika IP obejmującą wszystkich producentów
Kontrolę w gospodarstwie w trakcie wegetacji roślin
Kontrolę, jakości płodów rolny
Jedną z podstawowych zasad w systemie IP jest możliwość identyfikowania miejsca pochodzenia produktu. Cel ten osiągnięty jest poprzez odpowiednie ewidencjonowanie producenta. Na podstawie pierwszego zgłoszenia do systemu IP producent zostaje wpisany do ewidencji pod specjalnym numerem, który jest potwierdzony stosownym zaświadczeniem. Nadawanie numerów odbywa się zgodnie z tzw. Kodami NUTS związanymi z podziałem administracyjnym kraju, co umożliwia szybką identyfikację producenta.
System IP obejmuje uprawy: borówki wysokiej, śliwek, gruszek, porzeczki czarnej i czerwonej, agrestu, wiśni, truskawki, moreli
A wśród warzyw systemem tym są objęte: pomidor spod osłon, papryka, burak ćwikłowy, marchew, kalafior, kapusta, cebula, sałata, ogórek.