„Małe dziecko- duży kłopot, czyli wiek koziołka”

WARSZTATY DLA RODZICÓW DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM

Autor: Katarzyna Jastrzębska

Miejsce: Dział Interwencji Kryzysowej MOPR

Prowadzący: Katarzyna Jastrzębska

Liczba spotkań: 2 dni

Charakter: grupa zamknięta

Ilość uczestników: 8-12 (cyklicznie)

Sposób prowadzenia: warsztat

Założenia programu i realizacja

Program skierowany jest do rodziców dzieci w wieku przedszkolnym, którzy zgłaszają występowanie trudnego lub nie aprobowanego przez nich zachowania. Składa się z ośmiu tematów. Każdy z nich oparty jest na jednej z ośmiu broszur napisanych specjalnie dla rodziców oraz na analizie "karty wybranego zachowania".

Na program składają się następujące elementy:
- wypełnienie kart wybranego zachowania,
- konsultacje u prowadzącej warsztaty.
Warsztaty składają się z ośmiu tematów.

Ogólne cele programu 

Rodzice będą mieli szansę

  dowiedzieć się:

- jak oczekiwania rodziców mogą wpływać na zachowanie dzieci

- jakie potrzeby mają dzieci i jak je zaspokajać

- co powinno wiedzieć i umieć dziecko w wieku przedszkolnym

- co w zachowaniu rodziców sprzyja rozwojowi dziecka, a co może go utrudniać

  nauczyć się

- dostrzegania potrzeb dziecka i odpowiedniego reagowania na nie

- słuchania i rozumienia tego, co dziecko chce powiedzieć

- udzielania wsparcia dzieciom

- radzenia sobie z trudnymi zachowaniami dzieci

- rozwijania dziecięcej samodzielności

  podyskutować:

- o tym czym jest wychowanie

- jakie zalety i wady mają proponowane na warsztatach techniki i metody 

Debesse, który nazywa ten wiek „wiekiem koziołka”. Pisze tak:

„Dziecko nie stanowi miniatury człowieka dorosłego. Impulsywne, niespokojne, ciekawe i gadatliwe, lubiące zabawy i opowieści, zmyśla różne historie nie raz, aż do popadania w mitomanię i w naturalny sposób zmierza do właściwego mu stylu życia. Czy to będzie chłopiec, czy dziewczynka, zawsze odznacza się nieco przysadzistą sylwetką, dużą głową osadzoną na tułowiu już niecko wyszczuplonym dzięki chodzeniu, ma gesty harmonijne, twarz rozjaśnioną i zwróconą ku światu, który je przyciąga. Przywodzi na myśl postać z bajki, zwinnego koziołka tańczącego na leśnych polanach, z fletem przy ustach. Nie mając wprawdzie kopytek, przypomina radość życia właściwą małemu koziołkowi, jego instynkty, jego naiwną bezwstydność, a także jego bezpośredni kontakt z ziemią, tak bardzo jeszcze bliską. Jego myślenie animistyczne wciąż zaciera granicę między życiem człowieka, a życiem zwierząt. Podobnie jak to dzieje się w bajce, miesza rzeczywistość ze światem wyobrażonym. Nie można powiedzieć, że kocha przyrodę, jak to później czynić będzie młody człowiek. Czyni jednak więcej: jeszcze trochę żyje wśród przyrody, a jest to radosne uczestnictwo i upojenie.

Trudne zachowania tworzą się zazwyczaj przez dłuższy czas i często utrzymują się mimo, że my dorośli (rodzice, nauczyciele) staramy się je wszelkimi sposobami zmienić. Pogarszają się wtedy relacje między rodzicami a dziećmi, pojawiają negatywne emocje i często niepożądane zachowanie zamiast zniknąć ulega wzmocnieniu.

Rodziców nikt nie uczył, jak mają radzić sobie z dzieckiem (mają tylko własne doświadczenia), a dzieci nie mogą wychowywać samych siebie. Gdy znajdują się w trudnej sytuacji, starają się radzić sobie najlepiej jak potrafią, albo szukają pomocy i rady u kogoś.

Znaczącą rolę w tworzeniu się trudnych zachowań ma sposób werbalnego komunikowania się z dzieckiem i najbliższymi. Dziecko uczestniczy w tym procesie bezpośrednio, odbierając komunikaty, oraz pośrednio przez obserwację i naśladowanie zachowań dorosłych. Wszyscy mamy wiele niezdrowych nawyków językowych, które przekazujemy codziennie dzieciom. Nabyliśmy je nieświadomie i często nie wiemy, że je posiadamy. Natomiast te nawyki mogą mieć negatywny wpływ na nasze i innych zdrowie emocjonalne i zachowanie. Słowa wywołują nie tylko reakcje emocjonalne i percepcyjne, ale oddziałują na nas na poziomie biologicznym, wywołując zmiany fizjologiczne. Zdrowe słowa mogą poprawić nasze zdrowie psychiczne i fizyczne. Niezdrowe słowa niszczą nas i ludzi wokół nas.

Program i warsztaty które stworzyłam mają pomóc rodzicom radzić sobie z trudnymi zachowaniami dzieci. Ich celem jest lepsze rozumienie dziecka i sytuacji oraz zmiana komunikowania się oparta na zasadzie posługiwania się zdrową semantyką. Na kolejnych zajęciach rodzice będą nabywali większej świadomości i uczyli większej odpowiedzialności za siebie. Pozwoli to im zachować energię i żyć szczęśliwie.

Cele operacyjne - spodziewane efekty:
Spodziewane efekty - nabycie przez rodzica nowych umiejętności i wiedzy.
Po zajęciach warsztatowych rodzic:

• potrafi nazwać i wyodrębnić konkretne trudne zachowanie u dziecka oraz dokonać jego obserwacji

• rozpoznaje wydarzenia wzmacniające pozytywnie, negatywnie zachowania trudne oraz je wygaszające

• umie zastosować metody nagrody, ignorowania, kary, odesłania

• potrafi rozpoznać sytuacje poprzedzające trudne zachowanie u dziecka

• posługuje się zdrową semantyką w komunikowaniu się z dzieckiem

• używa jasnych prostych komunikatów stosunku do dziecka

• konsekwentnie stosuje określone te same zasady w stosunku do dziecka

• umie dostrzegać, podkreślać i wzmacniać mocne strony dziecka

Odbiorcy programu

Rodzice dzieci w wieku przedszkolnym. 

 

Metody pracy

Rodzice będą mieli możliwość pracy w parach, trójkach i małych grupach, podejmowania dyskusji, wypełniania kart pracy, odgrywania ról i dzielenia się własnym doświadczeniem.

 

Tematyka zajęć z rodzicami:

1. Zajęcia integracyjne.

2. Oczekiwania rodziców wobec dziecka Potrzeby dzieci w wieku przedszkolnym.

3. Co powinno umieć i wiedzieć dziecko w 3,4, 5 i 6 roku życia?

4. Zachowania rodziców sprzyjające rozwojowi dziecka. Zachowania rodziców utrudniające rozwój dziecka.

5. Co utrudnia rozmowę z dziećmi (blokady komunikacyjne).

6. Do czego potrzebujemy emocji?

7. Jak można poradzić sobie z trudnymi zachowaniami dzieci?

  - nauka sposobów oddziaływań wychowawczych zaczerpniętych z psychologii humanistycznej, poznawczej, behawioralnej,

    - zalety i wady poznanych sposobów oddziaływań wychowawczych.

8. Wymiana doświadczeń związanych z wychowywaniem dziecka w wieku przedszkolnym

Ewaluacja
Ankieta dla rodziców określająca w jakim stopniu rodzice opanowali umiejętności radzenia sobie z trudnymi zachowaniami u dzieci.

---