STANDARD OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ NAD DZIECKIEM Z ZESPOŁEM NERCZYCOWYM (ZN)

TEMAT: Zapewnienie ciągłości opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem z zespołem nerczycowym.

GRUPA OPIEKI: Wszystkie dzieci z zespołem nerczycowym i ich opiekunowie.

Zespół nerczycowy jest to zespół objawów, który może wystąpić w przebiegu różnych chorób nerek (kłębkowe zapalenie nerek różnego typu) lub w następstwie chorób ogólnoustrojowych. Mechanizmy immunologiczne leżące u podstawy tych schorzeń powodują najpierw czynnościowe, a później strukturalne uszkodzenie kłębków nerkowych.

W zespole nerczycowym dochodzi do uszkodzenia błony filtracyjnej kłębków, która staje się przepuszczalna dla białka. Objawy zespołu nerczycowego są skutkiem szybkiej utraty dużych ilości białka z moczem.

Objawy:

• obrzęki kończyn dolnych lub uogólnione,

• przesięki do jam ciała (wodobrzusze, płyn w opłucnej, płyn w worku osierdziowym),

• skąpomocz,

• białkomocz,

• hipoalbuminemia,

• hiperlipidemia,

• obniżone łaknienie,

• drażliwość.

Powikłania są skutkiem znacznej utraty białka oraz objawem ubocznym prowadzonego leczenia, w tym przede wszystkim kortykoterapii. Należą do nich:

• skłonność do zmian zakrzepowych dużych i małych naczyń,

• otyłość posterydowa (tzw. Jatrogenny Zespół Cushinga),

• upośledzenie wzrostu,

• zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej prowadzącej do osteoporozy.

Leczenie zespołu nerczycowego przebiega z różną reakcją na sterady w kolejnych rzutach ZN. Poza leczeniem objawowym stosowanym w szpitalu, które ma na celu zlikwidowanie obrzęków, prowadzi się przewlekłą kortykoterapię lub immunosupresję.

1. Pielęgniarka gromadzi dane niezbędne do rozpoznawania problemów pielęgnacyjnych zgodnie z obowiązującą dokumentacją.

2. Pielęgniarki opiekują się dzieckiem z zespołem nerczycowym, realizując proces pielęgnowania:

-rozpoznają problemy pielęgnacyjno-opiekuńcze,

-planują i realizują działania pielęgniarskie mające na celu minimalizowanie lub rozwiązywanie problemów pielęgnacyjno-opiekuńczych aktualizują plan opieki w zależności od osiągniętego wyniku,-dokonują oceny bieżącej i końcowej.

Plan i sposób realizacji działań pielęgnacyjno-opiekuńczych opracowany w oparciu o rozpoznane problemy i założone cele

PROBLEM PIELĘGNACYJNY	CEL OPIEKI	PLAN OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ
SFERA SOMATYCZNA
Dziecko wymaga założenia wkłucia dożylnego	- podanie leków dożylnych	- założenie wkłucia - utrzymanie drożności wkłucia - zabezpieczenie wenflonu przed wyciągnięciem przez dziecko - zapobieganie odczynom zapalnym w okolicy wkłucia - dokumentowanie wkłucia
Dziecko ma nudności i wymioty	- zapobieganie nudnościom i wymiotom - zapobieganie od wodnieniu	- zgłoszenie wystąpienia wymiotów lekarzowi - wyeliminowanie czynników powodujących wy mioty - podawanie pokarmów o konsystencji płynnej i temperaturze pokojowej - podawanie jednorazowo małej ilości płynów i pokarmów - odwracanie uwagi dziecka od odczuwanych ob jawów, np. przez rozmowę lub zabawę - podawanie leków p/wymiotnych na zlecenie le karza - przygotowanie miski nerkowatej, płatów ligni ny, płynu do płukania ust - zapewnienie bezpiecznej pozycji w łóżku - zalecanie wykonywania głębokich odde chów (wdech nosem, wydech ustami) - opróżnianie miski nerkowatej natychmiast po wymiotach - nawadnianie dziecka dożylne - zgodnie z zale ceniami lekarza - prowadzenie bilansu wodnego i dokładna reje stracja danych - wykonanie zleceń lekarskich
Niechęć dziecka do spożywania posiłków z ograniczeniem soli	- minimalizacja lub likwidowanie oporu przed spożywaniem posiłków małoso-Inych	- wyjaśnienie dziecku celowości spożywania posiłków bezsolnych lub z ograniczeniem soli - ścisły nadzór dietetyczny nad dzieckiem - organizowanie posiłków akceptowanych i lu bianych przez dziecko - edukowanie rodziców na temat stosowania ograniczeń dietetycznych

Brak samodzielności dziecka w wykonywaniu pomiarów RR	- nauka prawidłowej techniki pomiaru RR	- przygotowanie sprzętu: aparat do pomiaru RR, słuchawki lekarskie - przygotowanie otoczenia: spokój, cisza - przygotowanie chorego - poinformowanie o przebiegu badania - ułożenie: ■ chory rozluźniony ■ ramię w lekkim odwiedzeniu, podparte na wysokości serca ■ przeprowadzenie pomiaru wg załączonej Procedury nr 1 ■ zakończenie i ocena pomiarów
Dziecko ma wzmożone łaknienie spowodowane terapią steroidową	- obniżenie łaknienia	- podawanie posiłków niskokalorycznych 3 razy dziennie - prowadzenie zeszytu diet - kontrola wagi ciała - prowadzenie dokładnego bilansu płynów - przekonanie dziecka o konieczności zmiany na wyków żywieniowych zgodnie z wytycznymi - zapoznanie rodziców z rodzajem diety w okre sie leczenia i jej znaczeniem w poszczególnych okresach choroby - przestrzeganie diety ustalonej przez dietetyka szpitalnego - odwracanie uwagi dziecka od chęci spożywania pokarmów między zasadniczymi posiłkami, po przez: zabawę, psychoterapię itp.
Obniżona odporność u dziecka	- zapobieganie ewentualnym zakażeniom	- izolacja dziecka od potencjalnych źródeł zaka żenia - dbanie o higienę osobistą - profilaktyka zakażeń w okolicy wkłucia dożyl nego - przestrzeganie zasad reżimu sanitarnego - przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki w czasie zabiegów
U dziecka wystąpiły wzdęcia brzucha	- ułatwienie wydalania gazów	- założenie suchej rurki doodbytniczej - obserwacja perystaltyki jelit - układanie dziecka na brzuszku lub na boku - masowanie brzucha ruchem okrężnym - odpowiednia dieta (unikanie produktów wzdy mających) - powiadomienie lekarza i wykonanie zleceń le karskich
Dziecko oddaje nieprawidłowy mocz (mocz spieniony)	- przywrócenie prawidłowego wyglądu moczu i prawidłowych wyników badań ogólnych moczu	- obserwacja wyglądu oddawanego moczu - badanie laboratoryjne moczu - prowadzenie bilansu płynów - przeszkolenie rodzica w zakresie rozpoznawa nia prawidłowego wyglądu oddawanego moczu

U dziecka wystąpiły obrzęki typu statycznego z lokalizacją w zależności od pozycji ciała, spowodowane białkomoczem	- zlikwidowanie lub zminimalizo wanie obrzęków - zapobieganie na rastaniu obrzę ków - zapobieganie za każeniom	- ograniczenie pionizacji spowodowane przemie- szczaniem się obrzęków - zapewnienie dziecku wygodnego łóżka - leczenie objawowe białkomoczu - zmiana pozycji co godzinę - stworzenie warunków do odpływu krwi i chłonki - dokładne, delikatne mycie, osuszanie skóry w miejscu obrzęku oraz smarowanie cienką warstwą obojętnego tłuszczu (Wazelina, Lino- mag) - zachowanie ostrożności przy poruszaniu, doty kaniu miejsc obrzękniętych (nie wolno ich ma- I sować i wykonywać w nie iniekcji) - w przypadku pęknięć w miejscu obrzęku wy konywanie opatrunków aseptycznych z dodat kiem zasypek sulfacetamidowych lub innych środków antyseptycznych - ułożenie miejsc objętych obrzękiem wyżej, tzn. przy obrzękach powiek uniesienie głowy chore go, przy obrzęku kończyn ułożenie ich na podu- szkach nieco wyżej nad poziom serca - zmiana pozycji ułożeniowej - obserwacja obrzęków poprzez: ■ kontrolę masy ciała ■ pomiar obwodu obrzęku ■ prowadzenie bilansu płynów - pobudzanie krążenia ćwiczeniami biernymi i czynnymi
SFERA PSYCHOSPOŁECZNA
Niepokój, płacz dziecka spowodowane faktem hospitalizacji i rozłąką z domem i rodzicami	- zmniejszenie po czucia niepokoju - minimalizacja rozdrażnienia	- zapoznanie dziecka i rodziców ze specyfiką oddziału oraz zasadami reżimu sanitarnego w czasie odwiedzin - poinformowanie dziecka o czynnościach, które Będą przy nim wykonywane, o ich celowości, przebiegu, pouczenie, w jaki sposób ma się wtedy zachowywać - okazywanie serdeczności w czasie kontaktów z dzieckiem, poznawanie jego problemów - łagodzenie sytuacji przykrych, konfliktów z in- 1 nymi dziećmi na oddziale - umożliwienie częstych kontaktów z rodziną - nawiązanie współpracy z psychologiem i na uczycielką szpitalną - pomaganie dziecku w nawiązaniu kontaktu z otoczeniem - właściwe interpretowanie zachowań dziecka w trudnej sytuacji - pełnienie roli zastępczej matki - organizowanie dziecku czasu wolnego, np. urządzanie gier i zabaw

PROBLEM PIELĘGNACYJNY	CEL OPIEKI	PLAN OPIEKI PIELĘGNIARSKIEJ
Lęk przed zabiegami leczniczymi i diagnostycznymi	- zminimalizo- wa-nie lęku i niepokoju	- przygotowanie psychiczne dziecka do planowa nego zabiegu diagnostycznego i leczniczego po przez: - nawiązanie kontaktu słownego z dzieckiem - dostarczenie informacji na temat zabiegu w sposób zrozumiały, w zależności od wieku dziecka - unikanie sytuacji mogących przestraszyć lub za wstydzić dziecko
Dziecko ma ograniczoną aktywność własną	- ułatwienie dziecku szybszego powrotu do zdrowia	- organizowanie czasu wolnego w trakcie leżenia - zapewnienie dzieciom przedszkolnym pełnego komfortu psychicznego i fizycznego podczas zasypiania
Brak poczucia bezpieczeństwa	- zapewnienie poczucia bezpieczeństwa dziecku	- pomoc i nadzór przy codziennych czynno ściach - zapewnienie łóżka odpowiedniego do wieku dziecka - dostarczenie bezpiecznych zabawek - stały nadzór nad dziećmi - łagodzenie konfliktów między dziećmi
Brak umiejętności organizowania czasu wolnego	- właściwe ukierunkowanie aktywności dziecka	- organizowanie dzieciom zabaw w zależności od wieku i potrzeb, np. zabawy manualne, za bawy tematyczne, muzykoterapia, biblioterapia - promowanie zdrowia z wykorzystaniem metod aktywizujących stosownie do wieku dziecka, zdolności przyswajania, np. konkursy, krzyżów ki - zainteresowanie wiedzą dotyczącą zespołu ner- czycowego (dieta, tryb życia, profilaktyka) w zależności od wieku dziecka
Dziecko okresowo nadpobudliwe	- zapewnienie spo koju fizycznego i psychicznego - poprawa samo poczucia dziecka (zmniejszenie nie pokoju)	- całodobowa, indywidualna opieka pielęgniarska - obserwacja zachowania dziecka pod kątem wystąpienia objawów pobudzenia psychicznego i fizycznego - zapewnienie bezpiecznego łóżka z drabinkami - wyłożenie drabinek kocem lub kołderką (w celu zabezpieczenia dziecka przed urazem) - ułożenie koca lub materaców wokół łóżeczka na podłodze - izolacja dziecka w separatce - unikanie głośnych rozmów, jaskrawego światła, hałasu - kumulacja zabiegów i czynności pielęgnacyj nych - podanie leków uspokajających na zlecenie leka rza - edukacja rodziców pod kątem opieki nad dzie ckiem pobudzonym
Przygnębienie dziecka spowodowane zmianą wyglądu (otyłość posteroido-wa) i obawą o brak akceptacji przez otoczenie		- umożliwienie rozmowy z lekarzem w celu uzy skania informacji o stosowanym leczeniu i jego efektach - terapia zajęciowa jako odwrócenie uwagi od aktualnego problemu