Krystian Ciempka

Przebieg procesów

akcesyjnych do UE;

akcesja Polski

Krystian Ciempka

Polska jako kraj stowarzyszony z

Unią Europejską

• 16 rudnia 1991 roku w Brukseli podpisano Układ Europejski

ustanawiający stowarzyszenie między Rzeczpospolitą
Polską a Wspólnotami Europejskimi oraz ich państwami
członkowskimi. Stowarzyszenie nie dawało gwarancji
wstąpienia do Wspólnot, ale Polska w preambule do tego
dokumentu jednostronnie zadeklarowała, że jej celem
dalekosiężnym jest pełne członkostwo w strukturach
europejskich. Po zakończeniu długotrwałej procedury
ratyfikacyjnej Układ Europejski wszedł w życie w lutym
1994 roku. Wcześniej zaczęła obowiązywać umowa
przejściowa liberalizująca stopniowo handel między Polską a
państwami członkowskimi. Układ europejski stwarzał ramy
do dialogu politycznego, współpracy gospodarczej i
kulturalnej oraz ustanawiał podstawy do pomocy finansowej
i technicznej dla Polski. Przede wszystkim jednak układ
stanowił pomost do dalszej integracji naszego państwa z
Unią Europejską (powołaną do życia w 1993 roku na mocy
traktatu z Maastricht).

Krystian Ciempka

Kryteria kopenhaskie

• W czerwcu 1993 roku Rada

Europejska podczas szczytu w
Kopenhadze wyraziła wolę przyjęcia
krajów stowarzyszonych do Unii
Europejskiej i sformułowała kryteria,
które musiały spełnić państwa
Europy Środkowej i Wschodniej, aby
stać się jej członkami. Kryteria
kopenhaskie dotyczyły
następujących kwestii:

Krystian Ciempka

• -

kryteria polityczne

: osiągnięcie

przez państwa kandydujące
stabilności instytucji gwarantujących
demokrację, rządy prawa, ochronę
praw mniejszości i praw człowieka

Krystian Ciempka

• -

kryteria ekonomiczne

funkcjonowanie sprawnej gospodarki
rynkowej oraz zdolność do sprostania
konkurencji w ramach Unii
Europejskiej

Krystian Ciempka

kryterium zdolności

: zdolność do

przyjęcia obowiązków oraz zdolność
do korzystania z praw wynikających z
członkostwa w Unii Europejskiej

Krystian Ciempka

• Unia Europejska zastrzegła również,

że rozszerzenie będzie możliwe pod
warunkiem właściwego jej
przygotowania na przyjęcie nowych
członków i o ile nie zahamuje to
tempa procesu integracji
europejskiej.

Krystian Ciempka

•8 kwietnia 1994 roku

-Ateny

Krystian Ciempka

Teatr Heroda Atticusa

Krystian Ciempka

• 8 kwietnia 1994 roku na szczycie w Atenach

minister spraw zagranicznych RP, Andrzej
Olechowski złożył na ręce prezydencji
greckiej oficjalny wniosek o członkostwo
Polski w Unii Europejskiej. Wniosek otworzył
drogę do konkretnych działań. W maju 1995
roku Komisja Europejska opublikowała Białą
Księgę, w której określono kolejność działań
dostosowujących polskie prawo do przepisów
obowiązujących w Unii Europejskiej.

Krystian Ciempka

• Ze swej strony Polska powołała na

mocy ustawy

Komitet Integracji

Europejskiej

jako organ naczelny

administracji rządowej, który
wykonywać miał swoje zadania za
pomocą

Urzędu Komitetu Integracji

Europejskiej

. W styczniu 1997 roku

rząd przyjął Narodową Strategię
Integracji. W dokumencie tym
określono główne cele i drogi
dochodzenia Polski do członkostwa w
Unii Europejskiej.

Krystian Ciempka

Negocjacje akcesyjne

• Szczyt Unii Europejskiej w

Luksemburgu - grudzień 1997.

Krystian Ciempka

• Podczas szczytu Unii Europejskiej w Luksemburgu

w grudniu 1997 roku zapadła decyzja o
rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z sześcioma
państwami, w tym z Polską. Aby negocjacje
mogły być prowadzone w sposób sprawny i
skoordynowany Rada Ministrów powołała
pełnomocnika rządu do spraw negocjacji o
członkowstwo RP w Unii Europejskiej. Nominację
na to stanowisko otrzymał Jan Kułakowski. Ze
strony unijnej za rozszerzanie odpowiadał
komisarz Gunter Verheugen.

Krystian Ciempka

• Zgodnie z planem negocjacje rozpoczęły się w marcu

1998 roku od przeglądu polskiego prawa pod kątem
zgodności z prawem unijnym. Następnie przystąpiono do
ustalania warunków członkostwa w 30 obszarach
negocjacyjnych. Najtrudniejsze były problemy rolnictwa,
ochrony środowiska, podatków oraz kwestia swobodnego
przepływu osób. Dużo emocji budziła sprawa wysokości
dopłat do produkcji rolnej oraz długość okresu
przejściowego na zakup ziemi przez cudzoziemców. Druga
kwestia sporna dotyczyła dostępu Polaków do rynku pracy
krajów członkowskich. W tych obszarach wynegocjowano
okresy przejściowe. Okresy przejściowe dotyczyły również
wielkości emisji zanieczyszczeń i wysokości podatku VAT.

Krystian Ciempka

Koniec negocjacji – Kopenhaga

grudzień 2002

Krystian Ciempka

• Zamknięcie wszystkich obszarów

negocjacyjnych nastąpiło na szczycie
w Kopenhadze w grudniu 2002 roku.
Rada Europejska podjęła decyzję o
rozszerzeniu wspólnoty o 10 krajów,
w tym i o Polskę.

Krystian Ciempka

Traktat akcesyjny podpisano w

Atenach 16 kwietnia 2003 roku.

Krystian Ciempka

Procedury ratyfikacyjne

• Dalsza procedura obejmowała ratyfikację

układu przez państwa członkowskie, Parlament
Europejski i państwa kandydujące.

• Na podstawie artykułu 90 konstytucji polskiej

zgodę na ratyfikację traktatu akcesyjnego
mógł wyrazić Sejm lub można było w tej
sprawie zarządzić referendum. Zdecydowano o
zarządzeniu referendum, bowiem elitom
politycznym zależało, aby tak doniosła decyzja
zyskała silniejszą legitymizację w postaci woli
ogółu narodu.

Krystian Ciempka

• Referendum akcesyjne odbyło się 7-8

czerwca 2003 roku. Trwało dwa dni, gdyż
chodziło o uzyskanie frekwencji powyżej 50
%, tylko w tym wypadku wynik referendum
jest wiążący. W głosowaniu wzięło udział
58,85% uprawnionych. Pytanie postawione
społeczeństwu brzmiało : "Czy wyraża
Pan/Pani zgodę na przystąpienie
Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej"
. Na to pytanie twierdząco odpowiedziało
77,45 % głosujących.

Krystian Ciempka