BUDOWA I FUNKCJE

KWASÓW

NUKLEINOWYCH

Strona: 7-11

DNA

- kwas
deoksyrybonukleinowy

Związki organiczne:

 Cukry

 Białka:

enzymatyczne

budulcowe

transportujące

regulacyjne

obronne

 Lipidy (tłuszcze)

 Kwasy nukleinowe :

• DNA

• RNA

Cechy budowy DNA:
• zbudowana z „cegiełek” nazywanych nukleotydami
• cząsteczka w postaci podwójnej helisy
• helisa jest prawoskrętna
• zasady azotowe łączą się ze sobą w określony sposób: adenina

zawsze łączy się z tyminą, cytozyna z guaniną:

• nici są komplementarne, tzn. sekwencja jednej nici jest określana

przez sekwencję drugiej nici ->

ZASADA KOMPLEMENTARNOŚCI

Zatem ilość adeniny
jest równa ilości
tyminy w cząsteczce
DNA, a ilość cytozyny
równa ilości guaniny:
A=T C=G

Zadanie:

1. Pewien dwuniciowy fragment DNA zbudowany jest z 300

nukleotydów, wśród których występuje 70 nukleotydów z
guaniną. Ile nukleotydów z tyminą występuje w tej
cząsteczce ???

2. Do podanej sekwencji nukleotydów dopisz sekwencję do niej

komplementarną:

ACGATAAGCTG

Replikacja DNA:

cząsteczka macierzysta

cząsteczki potomne

nić matrycowa

nowe nici

nić matrycowa

Warunki replikacji:

• Nić matrycowa – wzorzec
• Trifosforany nukleotydów
• Zestaw enzymów

RNA

- kwas rybonukleinowy

• Zbudowany z nukleotydów
• W skład nukleotydu wchodzą:

 Reszta kwasu fosforowego
 Cukier – RYBOZA
 Jedna z zasad azotowych: adenina,

cytozyna, guanina lub uracyl

(A, C, G, U)

• RNA jest zbudowany z jednej nici

Rodzaje RNA
• mRNA – matrycowy, informacyjny
• rRNA – rybosomowy
• tRNA - transportujący

FUNKCJE KWASÓW NUKLEINOWYCH:

• Przekazywanie informacji genetycznej (cech dziedzicznych)

• Udział w syntezie substancji białkowych

• Kierowanie metabolizmem komórki

• Udział w podziałach komórkowych