• Wykresy fazowe

Wykresy układów równowagi faz stopowych (wykresy

układów równowagi fazowej)(wykresy fazowe)

• Układ – wszystkie możliwe stopy

utworzone przez te same składniki,
np. układ Fe-C, czyli wszystkie stopy
utworzone przez Fe i C.

• Wykresy przedstawiają budowę

fazową/strukturę stopów danego
układu w funkcji składu chemicznego
i temperatury.

Wykresy fazowe

• Wykresy fazowe dotyczą warunków równowagi fazowej.
• Stężenie składników jest podawane w procentach masowych lub atomowych.
• Sumaryczna zawartość obu składników wynosi 100%, wystarczy podawać zawartość tylko

jednego z nich.

• <wykres ^ temperatura > skład>
• Temperatura
• ^
• | |
• | |
• | |
• | |
• ----------------------------------------------
• A B
• 0 20 40 60 80 100 %B
• 100 80 60 40 20 0 %A

Skład

• Współrzędne do sporządzania wykresów fazowych układów dwuskładnikowych.
• Dwuskładnikowe wykresy fazowe przedstawiają obszary występowania poszczególnych faz w

wyniku zmian temperatury i składu stopu.

Równowaga

termodynamiczna

• Pod pojęciem równowagi termodynamicznej rozumie się

stan układu, w którym przy danych parametrach
termodynamicznych nie może następować zmiana masy faz
lub zmiana stężeń składników w poszczególnych fazach.

• W warunkach istnienia równowagi termodynamicznej

układu jest równoczesne istnienie w obrębie całego układu:

– Równowagi termicznej (równość temperatury)
– Równowagi mechanicznej (równość ciśnienia)
– Równowagi chemicznej (równość potencjału chemicznego każdego

składnika)

• Współistnienie faz w stanie równowagi

termodynamicznej zwane jest równowagą fazową.

Pojęcia podstawowe,

jednostki

• Procenty wagowe, procenty atom
• 1. Procent wagowy w stopie

dwuskładnikowym

• [%A]wag. = mA/(mA+mB)*100
• mA,mB – liczby gramów składników A,B.
• 2.Procent atomowy
• [%A]at. = (mA/MA)/((mA/MA)+(mB/MB))*100
• MA,MB – masy atomowe składników A,B.
• mA,mB – liczby gramów składników A,B.