DYSKRYMINACJA NA RYNKU

PRACY

I W ŻYCIU PUBLICZNYM

DEFINICJA DYSKRYMINACJI



Dyskryminacja- jest to pewna forma
wykluczenia społecznego, objawiająca
się poprzez traktowanie danej osoby
mniej przychylnie, niż innej w
porównywalnej sytuacji ze względu na
jakąś cechę, np. płeć, wiek,
niepełnosprawność, pochodzenie,
wyznanie.

DEFINICJA DYSKRYMINACJI



Dyskryminacja

POŚREDNIA

BEZPOŚREDN
IA

Przejawem dyskryminacji są także:

●

działania zachęcające inną osobę do naruszania zasady

równego traktowania

●

zachowania naruszające godność, poniżające lub

upokarzające pracownika, np. molestowanie seksualne lub
mobbing

DYSKRYMINACJA



W 2004 roku definicja dyskryminacji
została wpisana do Kodeksu Pracy
(rozdział IIa, „Równe traktowanie w
zatrudnieniu”, art. 18, par. 3 i 4), a tym
samym zaczęła oficjalnie obowiązywać.
W KP wskazuje się czym jest
dyskryminacja bezpośrednia i
pośrednia i zakazuje obydwu jej form.

TYPY DYSKRYMINACJI



Ze względu na rasę, narodowość lub
pochodzenie etniczne



Ze względu na płeć



Ze względu na orientację seksualną



Ze względu na wiek



Ze względu na niepełnosprawność



Ze względu na stan zdrowia



Ze względu na religię, wyznanie,
światopogląd

JAKIE GRUPY SĄ NAJBARDZIEJ DYSKRYMINOWANE NA
RYNKU PRACY?

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA RASĘ,

NARODOWOŚĆ LUB POCHODZENIE ETNICZNE W ŻYCIU PUBLICZNYM

 



dyskryminacja w dostępie do dóbr i usług świadczonych publicznie m.in.
odmowa sprzedaży towaru lub świadczenia usług przez sprzedawcę lub
usługodawcę z powodu uprzedzeń rasowych;



odmowa wstępu osobie o odmiennym pochodzeniu etnicznym do
restauracji, kawiarni, dyskoteki, hotelu, odmowa obsługi w banku, w salonie
fryzjerskim itp.;



odmowa przyjęcia do szpitala, przychodni lub gabinetu lekarskiego
motywowana pochodzeniem etnicznym;



osiedlanie osób należących do mniejszości narodowych lub etnicznych w
określonych miejscowościach lub w dzielnicach, określane mianem
„gettoizacji”;



złe traktowanie, włączając w to naruszanie nietykalności cielesnej,
kierowanie obraźliwych słów, wyśmiewanie z powodu przynależności
rasowej i etnicznej.



 

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA RASĘ, NARODOWOŚĆ

LUB POCHODZENIE ETNICZNE W PRACY



odmowa przyjęcia do pracy (zatrudnienia)
osoby należącej do określonej mniejszości
narodowej lub etnicznej, ze względu na
przynależność do danej mniejszości, mimo
że posiada ona równorzędne lub wyższe
kwalifikacje w porównaniu z innymi
kandydatami;



dyskryminacja w miejscu pracy (np. mobbing
w miejscu pracy, pomijanie danej osoby w
ścieżce awansu zawodowego itp.);

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ W PRACY



Najczęściej spotykane przejawy dyskryminacji
ze względu na płeć to:



odmowa zatrudnienia kobiety ze względu na
możliwość zajścia w ciążę w okresie zatrudnienia;



przyznanie kobiecie niższego niż mężczyźnie
wynagrodzenia za wykonanie pracy o tej samej
wartości;



molestowanie seksualne w miejscu pracy przez
przełożonego lub współpracownika.



niechęć udzielaniu urlopu macierzyńskiego lub
wychowawczego ojcom

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA PŁEĆ W ŻYCIU

PUBLICZNYM



Wstęp do miejsc publicznych wyłącznie
dla osób o określonej płci



Opłaty w lokalach uzależnione od płci



Kompetencje ludzi uzależnione od
płci(wszelkiego rodzaju stereotypy)

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA ORIENTACJĘ SEKSUALNA NA RYNKU PRACY



Najczęściej spotykane przejawy
dyskryminacji:



Tworzenie gorszych warunków pracy dla
osoby homoseksualnej



Uporczywe pomijanie danej osoby w ścieżce
awansu zawodowego



Mobbing w miejscu pracy

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA ORIENTACJĘ
SEKSUALNĄ W ŻYCIU PUBLICZNYM



Najczęściej spotykane przejawy dyskryminacji:



stereotypowe utożsamianie osób nieheteroseksualnych z
danymi problemami zdrowotnymi, np. zakażeniem HIV,
niechęć w udzieleniu pomocy medycznej



niechęć w udzieleniu pomocy medycznej



niechętne udzielanie pomocy ofierze napadu motywowanego
orientacją seksualną



nierówny dostęp do mieszkania komunalnego, pomocy
społecznej



postrzeganie związków osób tej samej płci jako z zasady mniej
ważnych

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA WIEK W ŻYCIU
PUBLICZNYM



Opieka zdrowotna:



odmawianie leczenia osób starszych uzasadniane ich
zaawansowanych wiekiem



utrudnianie dostępu osób starszych do określonych usług lub
udzielanie niejasnych informacji o oferowanych świadczeniach



Usługi finansowe:



nachodzenie seniorów, często w ich własnych domach, przez
handlowców i akwizytorów.



Ubezpieczenia:



odmawianie ubezpieczenia osób starszych na czas podróży
uzasadniane ich zaawansowanym wiekiem



Ubezpieczenia społeczne:



utrata niektórych zasiłków po przekroczeniu wieku emerytalnego



Dostęp do dóbr:



pojawiające się na rynku atrakcyjne oferty i okazje dotyczące zakupu
dóbr i usług są bardzo często niedostępne dla osób starszych.

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA WIEK NA RYNKU

PRACY



Zatrudnienie i praca:



zmuszanie osób starszych do przejścia na emeryturę wbrew
ich woli



nieprzyjmowanie do pracy z powodu wieku



zmuszanie do podjęcia nisko płatnej i tymczasowe pracy



uniemożliwianie korzystania ze szkoleń zawodowych, w
których uczestniczą młodsi pracownicy



odmawianie wypłaty odprawy przysługującej z tytułu
redukcji personelu



prześladowanie i poniżanie przez młodszych
współpracowników

WSKAŹNIK AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ OSÓB W WIEKU
55-64 W 2002 ROKU

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ NA RYNKU PRACY



Najczęściej spotykane przejawy dyskryminacji:



odmowa zatrudnienia ze względu na ułomność w przypadku, gdy
nie jest wymagana na danym stanowisku pełna sprawność fizyczna
lub psychiczna, a osoba niepełnosprawna ma kwalifikacje na takie
stanowisko



przyznanie osobie niepełnosprawnej niższego wynagrodzenia za
taką samą pracę, jaką wykonuje osoba pełnosprawna



typowanie na szkolenia umożliwiające podnoszenie kwalifikacji
zawodowych i przez to awans zawodowy wyłącznie osób
pełnosprawnych, a pomijanie osób niepełnosprawnych



odmowa zarejestrowania działalności gospodarczej osoby
niepełnosprawnej z powołaniem się na ograniczenie jej sprawności

DYSKRYMINACJA ZE WZLĘDU NA

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ W ŻYCIU PUBLICZNYM



Krzywdzące wyzwiska skierowane do
osób niepełnosprawnych



Brak akceptacji dzieci
niepełnosprawnych w szkołach



Brak dostępu przez osoby
niepełnosprawne do niektórych miejsc



Osoby niepełnosprawne fizycznie
często mylone są z osobami ułomnymi
umysłowo

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA STAN ZDROWIA W

PRACY I ŻYCIU PUBLICZNYM



Dyskryminacja ze względu na stan zdrowia
- nieuzasadnione różnicowanie sytuacji lub
praw w przypadku osoby chorej, zarówno
somatycznie i psychicznie – w
porównywalnej sytuacji z osobą zdrową;
nierówne traktowanie, prawnie
nieusprawiedliwione i nieuzasadnione
obiektywnymi przyczynami. Często dotyczy
osób chorujących przewlekle.

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA RELIGIĘ WYZNANIE I

ŚWIATOPOGLĄD W PRACY



pracodawca nie może żądać od pracownika lub kandydata
na pracownika ujawnienia jego przekonań dotyczących
religii, wyznania lub światopoglądu,



uzależnienie zatrudnienia od wyznawania lub niewyznawania
określonej religii (nie dotyczy to zatrudnienia nauczyciela
religii lub katechety w szkole),



odmowa awansowania lub zwolnienia pracownika z pracy w
związku z wyznawaną przez niego religią,



odmowa zwolnienia od pracy w dni będące świętami
religijnymi w celu uniemożliwienia pracownikowi
uczestniczenia w obrzędach religijnych;



pracodawca wymaga od kandydata do pracy określenia
wyznawanej religii.

DYSKRYMINACJA ZE WZGLĘDU NA RELIGIĘ ,WYZNANIE

LUB ŚWIATOPOGLĄD W ŻYCIU PUBLICZNYM



brak możliwości wyboru w szkołach zajęć etyki w zamian za
lekcje religii



zawieszanie prawa rodzicielskich uwagi na nadmierną
religijność rodziców



 osoby wyznające daną religię często kojarzone są z
cechami istniejących w środowisku stereotypów



Dyskryminacja ze względu na światopogląd - zachodzi, gdy
osoba traktowana jest gorzej niż inna w podobnej sytuacji
ze względu na swój światopogląd; pozornie neutralny
przepis, kryterium lub praktyka stawiają ją w szczególnie
niekorzystnej sytuacji w porównaniu do innej, chyba że
zostało to obiektywnie uzasadnione słusznym celem, a
środki są odpowiedn

JAK ROZUMIESZ DYSKRYMINACJĘ NA RYNKU PRACY?

JAKIE DZIAŁANIA MOGĄ PRZYCZYNIĆ SIĘ DO
STOSOWANIA POLITYKI RÓWNYCH SZANS I
AKTYWIZACJI BIERNYCH ZAWODOWO GRUP
SPOŁECZNYCH?

STRATEGIA ZWALCZANIA DYSKRYMINACJI NA RYNKU
PRACY



długoterminowe inwestycje w edukację i szkolenia, które
przygotowują osoby do sprostania wymaganiom rynku pracy



reformy strukturalne, wspierające szybszy i bardziej
zrównoważony wzrost ekonomiczny, a zarazem zwiększone
zapotrzebowanie na pracowników, i tworzenie bardziej
konkurencyjnego środowiska, które skłania menadżerów do
porzucenia praktyk dyskryminacyjnych



 odpowiednie jednostki, które zajmują się prawem
antydyskryminacyjnym powinny być wzmacniane, a w przypadku
braku indywidualnych skarg, powinny same kontrolować
przedsiębiorstwa i karać przedsiębiorców jeśli zostaną
udowodnione nieprawidłowość