CHRONOMETRAŻ

Chronometrażem

nazywa się technikę

mierzenia

czasu

pracy

za

pomocą

sekundomierza

, polegającą na dokładnym

zarejestrowaniu czasu trwania i tempa
wykonywania poszczególnych elementów
operacji

technologicznej.

Pomiary

prowadzi się bezpośrednio na stanowisku
pracy w różnych warunkach i przez różne
osoby.

Aktualnie badania takie wykonuje się

dla nietypowych przypadków (najczęściej
nowych rozwiązań technologicznych).

Wyniki tego badania pozwalają określić

optymalny czas w którym dana czynność
powinna

być

wykonana,

aby

móc

zagwarantować

ustalony

poziom

wydajności.

Badanie chronometrażowe obejmuje
następujące etapy:
1. Przygotowanie badania:

Na

tym

etapie

następuje

wybór

pracownika.

Dokonuje

się

podziału

czynności na fragmenty zgodnie z
ustalonymi operacjami technologicznymi

(nie krótsze niż 2,4 sekundy). Muszą się
one zaczynać się i kończyć w
precyzyjnie

ustalonych

momentach.

Oddzielający je czas to tak zwany punkt
graniczny (w jego trakcie następuje
zatrzymanie

pomiaru

i

odczytanie

wartości ze stopera).

Liczbę pomiarów

niezbędnych

do

uzyskania

reprezentacyjnych danych określa się
wykorzystując metody statystyczne.

Ilość

zarejestrowanych fragmentów ma istotny
wpływ dokładność i rzetelność badań.

2. Obserwacja i pomiar:

W skład tego etapu wchodzi pomiar

czasu

trwania

fragmentu

operacji

dokonywanych za pomocą stopera oraz
dokumentowanie otrzymanych wyników
na:
- karcie charakterystyki stanowiska
roboczego,
- arkuszu chronometrażowym (zapisuje
się na nim wyniki
pomiaru),
- karcie wyników chronometrażowych
(zawiera wartości

przeciętne

trwania

badanych

fragmentów),
- karcie normowania (zawiera ona normę
trwania dla
danego fragmentu).

Pomiary

można

wykonać

na

dwa

sposoby:
-

ciągle

(bez wyłączania stopera,

wyliczając różnicę następujących po
sobie

zmierzonych

fragmentów

operacji),
-

wyrywkowo

(po każdym pomiarze

zeruje się urządzenia mierzące).

Porównując otrzymane wyniki ze

wzorcowymi (istnieją katalogi norm)
dokonuje się oceny tempa pracy. Wyniki
wzorcowe przedstawiają czas pracy
w

tzw.

tempie

normalnym,

przy

normalnym zabezpieczeniu warunków
pracy

(sprawnego

sprzętu,

zagospodarowania miejsca pracy i
warunków BHP) oraz w przeciętnych
warunkach pogodowych.

3. Opracowanie wyników:

Otrzymane

rezultaty

pomiarów

fragmentów operacji technologicznej
określa

się

mianem

szeregu

chronometrażowego.

Z

poszczególnych fragmentów pracy
obliczane są średnie a następnie
odrzucane są te wyniki, które w
znaczący

sposób

odstają

od

wyznaczonej średniej .

Metodę tę stosuję się w celu
wyznaczania norm pracy, może ona
także wspierać inne badania pracy,
jako metoda pomocnicza.

Koźmiński K., Piotrowski W. (red.), Zarządzanie
teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2005