Interwencje

Interwencje

terapeutyczne w

terapeutyczne w

stosunku do osób

stosunku do osób

z problemem

z problemem

narkotykowym

narkotykowym

INTERWENCJA

INTERWENCJA

TERAPEUTYCZNA

TERAPEUTYCZNA

próba definicji

próba definicji



Interwencja terapeutyczna jest

Interwencja terapeutyczna jest

aktywnym oddziaływaniem terapeuty

aktywnym oddziaływaniem terapeuty

w stosunku do klienta mającym na

w stosunku do klienta mającym na

celu :

celu :

-

pomoc w uświadomieniu klientowi

pomoc w uświadomieniu klientowi

sytuacji w jakiej się znajduje oraz

sytuacji w jakiej się znajduje oraz

możliwości jej rozwiązania

możliwości jej rozwiązania

-

Motywowanie do zmiany niepożądanych

Motywowanie do zmiany niepożądanych

zachowań

zachowań

-

Zapobieganie rozwojowi „choroby”

Zapobieganie rozwojowi „choroby”

INTERWENCJA

INTERWENCJA

TERAPEUTYCZNA

TERAPEUTYCZNA



Forma indywidualnego,

Forma indywidualnego,

specyficznego oddziaływania

specyficznego oddziaływania

dostosowanego do sytuacji

dostosowanego do sytuacji

i potrzeb klienta

i potrzeb klienta



Wykorzystująca cały szereg

Wykorzystująca cały szereg

środków i umiejętności

środków i umiejętności

oddziaływania

oddziaływania

INTERWENCJA

INTERWENCJA

TERAPEUTYCZNA

TERAPEUTYCZNA

5

5

Zasad klinicznych:

Zasad klinicznych:

1. wyrażanie empatii

1. wyrażanie empatii

2. ukazywanie rozbieżności

2. ukazywanie rozbieżności

3. unikanie argumentacji

3. unikanie argumentacji

4. praca z oporem

4. praca z oporem

5. wspieranie poczucia osobistej

5. wspieranie poczucia osobistej

sprawczości, skuteczności, wiary i

sprawczości, skuteczności, wiary i

nadziei

nadziei

(praca grupy –

(praca grupy –

ćwiczenie w praktycznym

ćwiczenie w praktycznym

zastosowaniu tych zasad)

zastosowaniu tych zasad)

TYPY INTERWENCJI

TYPY INTERWENCJI

TERAPEUTYCZNYCH:

TERAPEUTYCZNYCH:



PORADNICTWO

PORADNICTWO



WCZESNA INTERWENCJA

WCZESNA INTERWENCJA



KRÓTKA INTERWENCJA

KRÓTKA INTERWENCJA



INTERWENCJA KRYZYSOWA

INTERWENCJA KRYZYSOWA



OUTREACH

OUTREACH

PORADNICTWO

PORADNICTWO



Może być indywidualne i grupowe

Może być indywidualne i grupowe



Nie wymusza zmiany

Nie wymusza zmiany



Może mieć charakter konsultacji

Może mieć charakter konsultacji



Nie wymaga trwalej relacji z klientem

Nie wymaga trwalej relacji z klientem



Unika moralizowania, pouczania,

Unika moralizowania, pouczania,

wychowywania, oceniania

wychowywania, oceniania



Wymaga określonych warunków

Wymaga określonych warunków

zewnętrznych

zewnętrznych



Wymaga określonych kompetencji

Wymaga określonych kompetencji

terapeuty

terapeuty

Wczesna interwencja

Wczesna interwencja

punkt wyjścia - 1

punkt wyjścia - 1

uzależnieni

nadużywający

Używający regularnie

Eksperymentujący, okazjonalnie używający

Wczesna interwencja

Wczesna interwencja

punkt wyjścia -2

punkt wyjścia -2

Wyniki badań –

Wyniki badań –

coraz wcześniejsze inicjacje, dostępność,

coraz wcześniejsze inicjacje, dostępność,

uwarunkowania społeczne i kulturowe (nowe wzorce

uwarunkowania społeczne i kulturowe (nowe wzorce

używania narkotyków)

używania narkotyków)

Młodzież jako grupa docelowa



Brak poczucia zagrożenia

Brak poczucia zagrożenia



Dystans do dorosłych-strach przed potraktowaniem ich

Dystans do dorosłych-strach przed potraktowaniem ich

problemów jako mało ważnych, małe zaufanie, lęk przed

problemów jako mało ważnych, małe zaufanie, lęk przed

ujawnieniem ich „tajemnicy”

ujawnieniem ich „tajemnicy”



Uważa, że kontroluje używanie narkotyków

Uważa, że kontroluje używanie narkotyków



Sama z siebie rzadko deklaruje chęć udziału w

Sama z siebie rzadko deklaruje chęć udziału w

programach pomocowych

programach pomocowych



Po informacje zwraca się do rówieśników

Po informacje zwraca się do rówieśników



Uważa, że pomoc jest potrzebna wtedy, gdy jest się

Uważa, że pomoc jest potrzebna wtedy, gdy jest się

uzależnionym

uzależnionym

Wczesna interwencja

Wczesna interwencja

punkt wyjścia - 3

punkt wyjścia - 3

METODA II-rzędowej profilaktyki

METODA II-rzędowej profilaktyki



adresowana do grup ryzyka

adresowana do grup ryzyka



cel – zahamowanie rozwoju „choroby”

cel – zahamowanie rozwoju „choroby”



wczesne rozpoznanie (narzędzia –

wczesne rozpoznanie (narzędzia –

screening tools)

screening tools)



wczesna interwencja jako pomoc

wczesna interwencja jako pomoc

specjalistyczna

specjalistyczna

Profilaktyka

Profilaktyka

uniwersalna

uniwersalna

Działania kierowane do wszystkich, bez względu

Działania kierowane do wszystkich, bez względu

na stopień ryzyka rozwoju problem

na stopień ryzyka rozwoju problem

ó

ó

w ze zdrowiem

w ze zdrowiem

psychicznych, na jakie narażone są poszczeg

psychicznych, na jakie narażone są poszczeg

ó

ó

lne osoby.

lne osoby.

Profilaktyka

Profilaktyka

selektywna

selektywna

Działania adresowane do jednostek lub grup os

Działania adresowane do jednostek lub grup os

ó

ó

b, kt

b, kt

ó

ó

re są w

re są w

stopniu wyższym niż przeciętny narażeni na rozw

stopniu wyższym niż przeciętny narażeni na rozw

ó

ó

j

j

problem

problem

ó

ó

w związanych

w związanych

z używaniem środk

z używaniem środk

ó

ó

w psychoaktywnych

w psychoaktywnych

Profilaktyka

Profilaktyka

wskazująca

wskazująca

Działania ukierunkowane na jednostki szczeg

Działania ukierunkowane na jednostki szczeg

ó

ó

lnie zagrożone

lnie zagrożone

rozwojem problem

rozwojem problem

ó

ó

w związanych

w związanych

z używaniem substancji psychoaktywnych

z używaniem substancji psychoaktywnych

z powodu uwarunkowań biologicznych, psychologicznych czy

z powodu uwarunkowań biologicznych, psychologicznych czy

społecznych lub u kt

społecznych lub u kt

ó

ó

rych rozpoznano już pierwsze symptomy

rych rozpoznano już pierwsze symptomy

zaburzeń

zaburzeń

Nowy podział poziomów profilaktyki

Nowy podział poziomów profilaktyki

Wczesna interwencja w

Wczesna interwencja w

stosunku do osób używających

stosunku do osób używających

narkotyki

narkotyki

„po pierwszej wpadce”

„po pierwszej wpadce”



Krótka, rzeczowa, życzliwa

Krótka, rzeczowa, życzliwa



Układ programu

Układ programu

:

:

1. informacja ustna lub ulotka

1. informacja ustna lub ulotka

2. indywidualna rozmowa wstępna

2. indywidualna rozmowa wstępna

3. warsztat 8 godzinny (sytuacja prawna,

3. warsztat 8 godzinny (sytuacja prawna,

zdrowie, znajomość narkotyków,

zdrowie, znajomość narkotyków,

zachowania społeczne, znajomość

zachowania społeczne, znajomość

systemu pomocy, audyt personalny)

systemu pomocy, audyt personalny)

Wczesna interwencja w

Wczesna interwencja w

stosunku do osób używających

stosunku do osób używających

narkotyki- po pierwszej

narkotyki- po pierwszej

„wpadce”

„wpadce”

Cele:

Cele:



Zachęcić do refleksji nad sytuacją osobistą i używaniem

Zachęcić do refleksji nad sytuacją osobistą i używaniem

narkotyków

narkotyków



Umożliwić konfrontację z konsekwencjami używania

Umożliwić konfrontację z konsekwencjami używania

narkotyków i osobistymi granicami

narkotyków i osobistymi granicami



Zmotywować do zmiany zachowania i nastawienia wobec

Zmotywować do zmiany zachowania i nastawienia wobec

narkotyków

narkotyków



Przekazać rzetelne informacje na temat narkotyków i

Przekazać rzetelne informacje na temat narkotyków i

konsekwencji ich brania

konsekwencji ich brania



Zachęcić do wzięcia odpowiedzialności za swoją sytuację

Zachęcić do wzięcia odpowiedzialności za swoją sytuację

życiową

życiową



Umożliwić nabycie umiejętności oceny podejmowanego

Umożliwić nabycie umiejętności oceny podejmowanego

ryzyka

ryzyka



Zapoznać z istniejącymi miejscami pomocy

Zapoznać z istniejącymi miejscami pomocy



Zmniejszyć ryzyko uzależnienia i ponownych nawrotów

Zmniejszyć ryzyko uzależnienia i ponownych nawrotów

KRÓTKA INTERWENCJA

KRÓTKA INTERWENCJA



Zbyt często ponaglamy klienta aby

Zbyt często ponaglamy klienta aby

zaczął coś robić i lekceważymy

zaczął coś robić i lekceważymy

istotność procesu rozważań

istotność procesu rozważań

i podejmowania decyzji a decyzja jest

i podejmowania decyzji a decyzja jest

ważną częścią zmiany

ważną częścią zmiany



Czasem warto spowodować podjęcie

Czasem warto spowodować podjęcie

decyzji i proces zmian się zaczyna

decyzji i proces zmian się zaczyna

KRÓTKA INTERWENCJA

KRÓTKA INTERWENCJA



2-4 spotkania

2-4 spotkania



nie są psychoterapią

nie są psychoterapią



Są „uruchamiaczem”

Są „uruchamiaczem”

(czynnikiem spustowym) dla

(czynnikiem spustowym) dla

podjęcia decyzji i zaangażowania

podjęcia decyzji i zaangażowania

w zmianę

w zmianę

Aktywne składniki

Aktywne składniki

„krótkich interwencji”

„krótkich interwencji”

( ang. FRAMES)

( ang. FRAMES)

1.

1.

F

F

eedback – (informacja zwrotna)

eedback – (informacja zwrotna)

ustrukturalizowana, jednak

ustrukturalizowana, jednak

oceniająca informacja

oceniająca informacja

2.

2.

R

R

esponsibility- (odpowiedzialność)

esponsibility- (odpowiedzialność)

najczęściej wyrażana przez

najczęściej wyrażana przez

terapeutę wprost:

terapeutę wprost:

„

„

zrobisz co zechcesz z tymi

zrobisz co zechcesz z tymi

informacjami. Nikt nie może

informacjami. Nikt nie może

zadecydować za Ciebie, nikt nie

zadecydować za Ciebie, nikt nie

może zmienić nic w sprawie Twojego

może zmienić nic w sprawie Twojego

nałogu jeżeli Ty nie będziesz sam

nałogu jeżeli Ty nie będziesz sam

chciał nic zmienić. To tylko Twój

chciał nic zmienić. To tylko Twój

wybór – jeżeli zmiana jest konieczna

wybór – jeżeli zmiana jest konieczna

jesteś jedyną osobą, która jest w

jesteś jedyną osobą, która jest w

stanie (musi) to zrobić!”

stanie (musi) to zrobić!”

Zmiana zależy tylko i wyłącznie od

Zmiana zależy tylko i wyłącznie od

Ciebie

Ciebie

Aktywne składniki

Aktywne składniki

„krótkich interwencji”

„krótkich interwencji”

( ang. FRAMES)

( ang. FRAMES)

3.

3.

A

A

dvice (porada)

dvice (porada)

jasna i dotycząca możliwych dla

jasna i dotycząca możliwych dla

klienta spraw (może spróbowałbyś

klienta spraw (może spróbowałbyś

rozważyć…)

rozważyć…)

4.

4.

M

M

enu

enu

alternatywne możliwości zmiany

alternatywne możliwości zmiany

zachowań problemowych. Nigdy

zachowań problemowych. Nigdy

jeden pomysł

jeden pomysł

Aktywne składniki

Aktywne składniki

„krótkich interwencji”

„krótkich interwencji”

(ang. FRAMES)

(ang. FRAMES)

5.

5.

E

E

mpathy (empatia)

mpathy (empatia)

przejawia się głównie w słuchaniu ze

przejawia się głównie w słuchaniu ze

zrozumieniem

zrozumieniem

6.

6.

S

S

elf-efficacy (skuteczność osobista,

elf-efficacy (skuteczność osobista,

poczucie sprawczości)

poczucie sprawczości)

wzmacnianie wiary, nadziei i optymizmu.

wzmacnianie wiary, nadziei i optymizmu.

Wiara człowieka w jego własną zdolność

Wiara człowieka w jego własną zdolność

poradzenia sobie.

poradzenia sobie.

Klient musi uznać

Klient musi uznać

cel za możliwy do zrealizowania

cel za możliwy do zrealizowania

KRÓTKA INTERWENCJA

KRÓTKA INTERWENCJA

Praca grupy

Praca grupy

– praca w trójkach: para

– praca w trójkach: para

terapeuta-klient i obserwator

terapeuta-klient i obserwator

INTERWENCJA KRYZYSOWA

INTERWENCJA KRYZYSOWA

Definicje kryzysu:

Definicje kryzysu:



Ludzie znajdują się w stanie kryzysu, gdy spotykają się

Ludzie znajdują się w stanie kryzysu, gdy spotykają się

z przeszkodą na drodze do ważnego celu życiowego.

z przeszkodą na drodze do ważnego celu życiowego.

Przeszkodą, która przez jakiś czas jawi się jako

Przeszkodą, która przez jakiś czas jawi się jako

niemożliwa do usunięcia za pomocą zwyczajowych

niemożliwa do usunięcia za pomocą zwyczajowych

metodrozwiązywania problemów. Następuje wówczas

metodrozwiązywania problemów. Następuje wówczas

okres dezorganizacji, załamania, w czasie którego

okres dezorganizacji, załamania, w czasie którego

podejmuje się wiele nieudanych wysiłków

podejmuje się wiele nieudanych wysiłków

zmierzających do rozwiązania. Kryzysy wynikają z

zmierzających do rozwiązania. Kryzysy wynikają z

przeszkód na drodze do celów życiowych, o których

przeszkód na drodze do celów życiowych, o których

ludzie sądzą, że nie jest możliwe ich przezwyciężenie

ludzie sądzą, że nie jest możliwe ich przezwyciężenie

poprzez zwyczajowe wybory i zachowania. (Caplan)

poprzez zwyczajowe wybory i zachowania. (Caplan)

INTERWENCJA KRYZYSOWA

INTERWENCJA KRYZYSOWA



Kryzysy są kryzysami dlatego, że

Kryzysy są kryzysami dlatego, że

jednostka nie zna żadnego sposobu

jednostka nie zna żadnego sposobu

reakcji, który pozwoliłby jej poradzić

reakcji, który pozwoliłby jej poradzić

sobie z sytuacją. (Carkhuff i Berenson)

sobie z sytuacją. (Carkhuff i Berenson)



Kryzysy są to trudności osobiste lub

Kryzysy są to trudności osobiste lub

sytuacje demobilizujące ludzi i

sytuacje demobilizujące ludzi i

uniemożliwiające im świadome

uniemożliwiające im świadome

kontrolowanie własnego życia. (Belkin)

kontrolowanie własnego życia. (Belkin)

INTERWENCJA KRYZYSOWA

INTERWENCJA KRYZYSOWA



Kryzys jest stanem dezorganizacji, w

Kryzys jest stanem dezorganizacji, w

którym ludzie doświadczają frustracji

którym ludzie doświadczają frustracji

ważnych celów życiowych, lub głębokiego

ważnych celów życiowych, lub głębokiego

naruszenia cyklu życiowego oraz metod

naruszenia cyklu życiowego oraz metod

walki ze stresem. Termin „kryzys” odnosi

walki ze stresem. Termin „kryzys” odnosi

się zazwyczaj do uczuć osoby takich jak

się zazwyczaj do uczuć osoby takich jak

strach, wyczerpanie, szok, rozpacz

strach, wyczerpanie, szok, rozpacz

powstających wokół tego głębokiego

powstających wokół tego głębokiego

naruszenia, a nie samego naruszenia.

naruszenia, a nie samego naruszenia.

(Brammer)

(Brammer)

INTERWENCJA KRYZYSOWA

INTERWENCJA KRYZYSOWA



Kryzys jest to stan spostrzegania jakiegoś

Kryzys jest to stan spostrzegania jakiegoś

zdarzenia lub sytuacji jako niemożliwych do

zdarzenia lub sytuacji jako niemożliwych do

wytrzymania trudności, przekraczających

wytrzymania trudności, przekraczających

możliwości osoby lub jej mechanizmów

możliwości osoby lub jej mechanizmów

radzenia sobie. Do czasu, gdy osoba nie

radzenia sobie. Do czasu, gdy osoba nie

dozna uwolnienia od tych emocji, kryzys ma

dozna uwolnienia od tych emocji, kryzys ma

możliwość powodowania poważnych zmian

możliwość powodowania poważnych zmian

dysfunkcjonalnych w sferach: afektywnej,

dysfunkcjonalnych w sferach: afektywnej,

poznawczej i behawioralnej. (Gililand i

poznawczej i behawioralnej. (Gililand i

James)

James)

INTERWENCJA KRYZYSOWA

INTERWENCJA KRYZYSOWA



Cechy kryzysu:

Cechy kryzysu:

1.

1.

Obecność zarówno zagrożenia i

Obecność zarówno zagrożenia i

szansy

szansy

2.

2.

Skomplikowana symptomatologia

Skomplikowana symptomatologia

3.

3.

Ziarna wzrostu i zmiany

Ziarna wzrostu i zmiany

4.

4.

Brak panaceum i szybkich rozwiązań

Brak panaceum i szybkich rozwiązań

5.

5.

Konieczność wyboru

Konieczność wyboru

6.

6.

Uniwersalność i idiosynkrazja

Uniwersalność i idiosynkrazja

INTERWENCJA KRYZYSOWA

INTERWENCJA KRYZYSOWA

Model interwencji kryzysowej

Model interwencji kryzysowej



6-cio etapowy model :

6-cio etapowy model :

1.

1.

Określenie problemu

Określenie problemu

2.

2.

Zapewnienie bezpieczeństwa klientowi

Zapewnienie bezpieczeństwa klientowi

3.

3.

Dostarczenie wsparcia

Dostarczenie wsparcia

4.

4.

Rozważenie alternatyw

Rozważenie alternatyw

5.

5.

Konstruowanie planów

Konstruowanie planów

6.

6.

Uzyskanie zobowiązania do pozytywnego

Uzyskanie zobowiązania do pozytywnego

działania

działania

„…

„…

poza gabinetem” – to znaczy

poza gabinetem” – to znaczy

gdzie ?

gdzie ?

(ang.) OUTREACH

czyli

wszędzie tam

gdzie możesz do nich dotrzeć

KONTAKT poza

KONTAKT poza

gabinetem

gabinetem

Funkcje:

Funkcje:

- budowanie relacji

- budowanie relacji

- wstępna diagnoza

- wstępna diagnoza

- motywowanie do zmiany

- motywowanie do zmiany

(etap rozważań)

(etap rozważań)

- wspieranie (nadzieja)

- wspieranie (nadzieja)

Terapeuta poza

Terapeuta poza

gabinetowy ?

gabinetowy ?



Nieinwazyjność (nie wymuszaj zmiany)

Nieinwazyjność (nie wymuszaj zmiany)



Bezpośredniość, naturalność (nie z

Bezpośredniość, naturalność (nie z

roli…)

roli…)



Umiejętność ofertowania i rekomendacji

Umiejętność ofertowania i rekomendacji



Ekwipunek

Ekwipunek



…

…

i wszystkie inne umiejętności

i wszystkie inne umiejętności

„gabinetowe”

„gabinetowe”