Komórki układu

immunologicznego.

Anna Kaleta

Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach

Immunologia 2008/2009

Układ immunologiczny pełni bardzo

ważną funkcję w utrzymaniu

homeostazy.

Zwalcza zakażenia :

pasożytnicze

bakteryjne

wirusowe

Komórki układu immunologicznego

należą do tkanki łącznej płynnej

(krew).

W poszczególne rodzaje odpowiedzi

immunologicznej zaangażowane są

różne komórki.

Granulocyty i monocyty

,

dla których krew jest
głównym środkiem
transportu.

Limfocyty

jako komórki

recyrkulujące-
wywędrowujące ze
światła naczyń i
powracające do nich.

Plazmocyty

, których

„domem” są tkanki.

Do barwienia rozmazu krwi

wykorzystuje się barwnik Maya-

Grünwalda-Giemsy.

Prawidłowo rozprowadzona i

wysuszona na szkiełku

warstwa krwi powinna być

jednolita o lekkim żółtawym

zabarwieniu. Koszyk z

rozmazami umieszcza się w

wanience z odczynnikami

Maya-Grünwalda,

przepłukuje wodą

destylowaną oraz zanurza

w wodnym roztworze

Giemsy.

Barwnikami

wykorzystywanymi do

barwienia są eozyna oraz

błękit metylenowy lub azur

III.

Podwyższony poziom eozynocytów może

świadczyć o chorobie alergicznej lub

robaczycy.

• udział w procesach immunologicznych i w

odczynach uczuleniowych, m. in. przez

fagocytowanie kompleksów antygen-przeciwciało i

różnych obcych białek (fagocytoza niektórych

grzybów oraz niektórych bakterii)

• wydzielanie interleukin- czynnik pobudzający

reakcję zapalną

• zawierają wiele enzymów lizosomalnych
• zwiększa wydzielanie HISTAMINY przez komórki

tuczne oraz bazofile

• wydzielają histaminazę- unieczynianie histaminy

HISTAMINA powoduje rozwój

reakcji zapalnej

Efektem pobudzenia receptorów H1 jest:
• zwiększenie przepuszczalność naczyń żylnych w wyniku

czego dochodzi do powstania obrzęków, bladych bąbli,

krostek i innych zmian skórnych

• rozszerzenie naczyń krwionośnych, w wyniku czego pojawia

się zaczerwienienie, może też wystąpić spadek ciśnienia

krwi

• skurcz mięśni gładkich oskrzeli charakterystyczny w astmie
• skurcz macicy grożący poronieniem u ciężarnych
• skurcz mięśni przewodu pokarmowego

Histamina wydzielona w dużych ilościach do tkanki

podskórnej drażni zakończenia nerwowe, powodując świąd i

ból.

Bazocyty mają mniejsze zdolności do

fagocytozy niż neutrocyty.

W szpiku znajdują się bazocyty tkankowe zwane

komórkami tucznymi.

• w ziarnach zasadochłonnych znajdują się m.in.

HISTAMINA, INTERLEUKINY, PROTEOGLIKANY oraz

ENZYMY PROTEOLITYCZNE

–oczyszczają krew i limfę z tłuszczów- wydzielana

heparyna (proteoglikan) aktywuje lipazę lipoproteinową

–przeciwdziałają krzepnięciu krwi,

–produkują substancje przeciwbakteryjne

Neutocyty posiadają ziarna

swoiste i nieswoiste:

• Ziarenka swoiste zawierają substancje

bakteriobójcze- bakteriocydy np.
laktoferrynę

• Ziarenka nieswoiste (lizosomy) zawierają

defensyny oraz liczne enzymy (m.in..
proteazy i peroksydazy oraz lizozym)

Neutrocyty pełnią funkcje obronne,

szczególnie przeciwbakteryjne.

• posiadają zdolność ruchu
• fagocytują
• wydzielają i uwalniają do otoczenia substancje

bakteriobójcze

Wskutek działania toksyn bakteryjnych i obniżenia

pH (efekt wybuchu tlenowego przejawiający się
tworzeniem wolnych rodników) granulocyty w
miejscu zakażenia giną masowo, zmieniając się
wraz z resztkami zniszczonych tkanek w białożółtą
półpłynną masę (ropa).

Limfocyty są powszechne w swoistej

odpowiedzi komórkowej.

• Limfocyty B (grasiczoniezależne) – odpowiedzialne

za reakcje typu humoralnego, uwarunkowana
obecnością przeciwciał. Są główną linią obrony
przeciw bakteriom rozmnażającym się
pozakomórkowo oraz przeciw krążącym antygenom.

• Limfocyty T (grasiczozależne) – uczestniczą

głównie w reakcjach immunologicznych typu
komórkowego, w reakcjach autoimmunologicznych,
w reakcji odrzucenia przeszczepu.

• Komórki „null” (zerowe), nie-B i nie-T, nie mające

znaczników dojrzałych limfocytów

Komórki null zawierają ziarenka

lizosomalne.

• Komórki NK (natural killer) – ukierunkowane

głównie przeciwko wirusom i komórkom

nowotworowym; ich cytotoksycznośc ujawnia się

już w ciągu pierwszych minut kontaktu z

komórkami nowotworowymi; działają bez

uprzedniego kontaktu z antygenem, stąd nazwa:

naturalny zabójca.

• Komórki NC (naturalne komórki cytotoksyczne) –

również ukierunkowane głównie przeciwko

wirusom i komórkom nowotworowym.

• Komórki NS (naturalne komórki supresorowe) –

obecne w płodowych i noworodkowych narządach

limfatycznych, a u dorosłych w szpiku i śledzionie

osobników poddanych silnej immunosupresji, np.

promieniowaniem jonizującym

Monocyt.

• fagocytoza: bakterii, krwinek

czerwonych, resztek komórkowych,
grzybów, niektórych białek,
przeciwciał,

• czynność wydzielnicza: lizozymu,

interferonu,

• czynności transportowe, np.

transport żelaza.