AMERYKAŃSKI

SYSTEM

EDUKACYJNY, A

POLSKI I

EUROPEJSKI

Opracował: Paweł Budzyński

STRUKTURA OŚWIATY

W USA



Stany Zjednoczone Ameryki Północnej mają system oświaty

prawdopodobnie najbardziej zróżnicowany , zdecentralizowany, a

zarazem dynamiczny.



Rząd Federalny w niewielkim stopniu uczestniczy w tworzeniu

polityki oświatowej czy w dotowaniu szkolnictwa.



Odpowiedzialność za oświatę spoczywa na rządach stanowych,

ale też raczej formalnie, ponieważ i one delegują swoje

uprawnienia dotyczące kierowanie oświatą na władze lokalne.



W tysiącach obwodów oświatowych w USA istnieje 50 systemów

oświaty, których funkcjonowanie zależy głownie od podatników.



W tworzeniu polityki oświatowej na szczeblu rządu stanowego

uczestniczą wyżsi urzędnicy, sędziowie, stanowe władze

oświatowe oraz tysiące społeczności lokalnych.



Prócz tego istnieje dość złożony, równoległy system prywatnych

placówek oświatowych, zarówno na niższych jak i wyższych

poziomach nauki.

STRUKTURA OŚWIATY

W USA

Rok szkolny w USA trwa około 9 miesięcy (od

pierwszych dni września do połowy czerwca).



Dzień szkolny rozpoczyna się o 8:00 lub 8:30.



W przedszkolach II stopnia dzieci przebywają

na ogół pól dnia, klasy I-II kończą naukę o

13:30 lub 14:00, klasy od IV wzwyż zwykle

uczą się do 15:00-15:30.



Lekcja trwa od 50 do 55 minut.



Tydzień szkolny trwa 5 dni.

STRUKTURA OŚWIATY

W USA

STRUKTURA OŚWIATY

W USA



W Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej edukacja zarządzają

poszczególne stany, a lokalne samorządy szkolne nią administrują.



Powszechny skrót K-12 określa zbiorowo klasy od zerówki do

dwunastej, czyli ostatniej klasy szkoły średniej. W Polsce jest to klasa

maturalna, lecz w USA nie ma matury. Istnieje egzamin SAT,

standardowy test wiedzy, który nie decyduje o ukończeniu szkoły

średniej. Jego wyniki są rozpatrywane przez wyższe uczelnie w

procesie rekrutacji kandydatów.



K-12 w obszarze słabiej zaludnionym (głownie na wsi) może istnieć

jako jedna szkoła. Jej podział na mniejsze, konsekutywne oddziały

(czyli obejmujące kolejne szczeble nauczania) zależy od takich

lokalnych potrzeb, jak liczba ludności oraz od możliwości , przede

wszystkim finansowych.



Szkoły w USA opłacane są w dużej mierze z podatków

mieszkaniowych. W wyniku tego okręg szkolny w drogiej dzielnicy

otrzymuje wysoki budżet i może zaoferować wyższy standard

nauczania. Przy takim finansowaniu uczniowie są przydzielani do

szkół według regionu zamieszkania. Rodzice płacąc podatek za dom,

wspomagają okręg szkolny, do którego przydzielone jest ich dziecko.

Aby dziecko z jednego okręgu szkolnego mogło uczęszczać do innego,

jego rodzice musza ponosić wysokie opłaty.

STRUKTURA OŚWIATY

W USA



Żłobek w USA nazywa się day-care, czyli opieka dzienna.



3-4 letnie dzieci uczęszczają do przedszkoli I stopnia (nursery).



W wieku 5-6 lat dzieci są powszechnie zapisywane do przedszkoli

II stopnia (kindergarten). Przedszkola II stopnia są częścią szkoły

podstawowej. Ten etap edukacji ma za zadanie przygotować

dziecko do nauki w szkole podstawowej, do samodzielności,

współżycia z innymi i wykształcić w nim nawyki dobrej pracy i

zabawy.



Szkoła podstawowa (Elementary School) obejmuje, kurs 5 lub 8-

letni. Znacznie większą popularnością cieszą się szkoły

sześcioletnie. Dzieci wstępują do tej szkoły w wieku 6-7 lat, a

kończą ją, w zależności od modelu szkoły i wieku rozpoczęcia

nauki, w 12- roku życia.



Szkoła średnia (High School) trwa 7 lub 4 lata. Ta pierwsza,

analogicznie jak szkoła podstawowa, jest popularniejsza.



Sześcioletnia szkoła średnia dzieli się na dwa etapy (3+3): 3 lata

szkoły średniej I stopnia (Junior High School) obejmującej klasy VII,

VII, IX i 3 lata średniej szkoły II stopnia (Senior High School) –

klasy X. XI, XII.

STRUKTURA OŚWIATY

W USA



Czteroletnia szkoła średnia obejmuje klasy od IX do XII.



Absolwenci 6 letnich szkół podstawowych z zasady

kontynuują naukę w 6 letniej szkole średniej, natomiast ci

którzy ukończyli 8-letnią szkołę podstawowa maja do

wyboru 4 letnie lub 6 letnie szkoły średnie, począwszy od

klasy IX.



W niektórych okręgach szkolnych działają tzw. „szkoły

pośrednie”, które obejmują zwykle klasy VII i VIII.

Przygotowują one młodzież do wstępu do szkoły średniej,

ale absolwenci tych szkół najczęściej kończą naukę na klasie

IX, a więc zaliczają kurs szkoły średniej I stopnia, spełniając

tym samym obowiązek szkolny, który w większości stanów

trwa do 16 roku życia.

STRUKTURA OŚWIATY

W USA



Przeważająca część uczniów klas młodszych szkół podstawowych

uczęszcza do tzw. klas scalonych (self contained), w których

wszystkich przedmiotów naucza ten sam nauczyciel, a lekcje

odbywają się zwykle w jednym pomieszczeniu klasowym. Program

uwzględnia czytanie, pisanie, matematykę, przyrodę, wychowanie

fizyczne, wychowanie plastyczne, a więc przedmioty, które

wpływają na ogólny rozwój dziecka, bo takie jest zadanie szkoły

podstawowej.



W starszych klasach szkoły podstawowej i niższych klasach szkoły

średniej – klasy VII, VIII, IX – poszczególnych przedmiotów uczą

inni nauczyciele, a uczniowie przechodzą na lekcje do ich

pracowni. W planach nauczania są takie przedmioty, jak: język

angielski (gramatyka, eseje, literatura), matematyka, przyroda,

historia, nauki społeczne, wychowanie fizyczne. Uczniowie mogą

również wybrać kilka innych przedmiotów w zależności od

zainteresowań: muzykę, wychowanie plastyczne, teatr lub

przedmioty zawodowo-techniczne (stolarstwo, ślusarstwo,

rysunek techniczny). Wybór tych przedmiotów jest zazwyczaj

bardzo bogaty. W klasie IX uczniowie są często oceniani, a rodzice

systematycznie informowani o ich postępach w nauce (raz na

sześć tygodni).

STRUKTURA OŚWIATY

W USA



Amerykańska szkoła średnia II stopnia – klasy X, XI, XII –

podzielona jest na ciągi (programy), w których dobór przedmiotów

i wymagania uzależnione są od poziomu inteligencji, zdolności i

zainteresowań uczniów.



Najzdolniejsi zwykle znajdują się w ciągu zwanym „akademickim”,

przygotowującym do wstępu na wyższe uczelnie. Zwraca się w

nim szczególną uwagę na naukę przedmiotów

ogólnokształcących: języka angielskiego (zwłaszcza literatury),

języka obcego, matematyki, fizyki, chemii, etc.



Mniej zdolni trafiają do ciągu zwanego „ogólnym”, którego

program łączy przedmioty ogólnokształcące i zawodowo-

techniczne. Po ukończeniu szkoły średniej ida oni najczęściej do

kolegiów środowiskowych lub stanowych, w których nie stawia się

zbyt wysokich wymagań wstępnych.



Najmniej zdolni uczniowie wybierają ciąg zwany „zawodowym”, w

którym przewagę mają przedmioty techniczno-zawodowe. Warto

zaznaczyć iż przygotowanie zawodowe odbywa się na stanowisku

pracy a mimo to kształcenie zawodowe na poziomie szkoły

średniej uznawane jest w USA za mało skuteczne.

STRUKTURA OŚWIATY

W USA



W szkole amerykańskiej uczniowie nie są podzieleni na równoległe

oddziały a,b,c ..., jak ma to miejsce w Polsce. Wszyscy uczniowie

należą do jednej klasy. Natomiast każdy uczeń wraz z

konsultantem szkolnym i rodzicami wybierają odpowiednie

przedmioty na kolejny semestr.



Z grupa przedmiotów obowiązkowych należy wybrać:
–

dwa semestry matematyki (np. algebrę, trygonometrię,

geometrię),

–

cztery semestry języka angielskiego,

–

dwa z grupy przedmiotów science (geografia, biologia, fizyka,

chemia),

–

dwa semestry z historii,

–

dwa semestry z nauk politycznych

–

jeden semestr wychowania fizycznego,

–

jeden semestr z nauk społecznych (psychologia, socjologia)

–

jeden semestr z przedmiotów z humanistyki (historia sztuki,

teoria muzyki, język obcy).



Ponadto uczeń wybiera sobie kilka przedmiotów dowolnych, np.

teatr, rysunek, orkiestra, keyboarding (nauka szybkiego pisania

na klawiaturze).

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY



Program szkoły średniej II stopnia jest niezwykle elastyczny.

Większość szkól oferuje ogromną gamę przedmiotów „do

wyboru”. Uczniowie zdolni mogą korzystać z wykładów i

lekcji wykraczających poza program szkoły średniej. Mogą

uczyć się indywidualnych programów, zaliczać wybrane

przedmioty awansem i otrzymywać tzw. kredyt

uniwersytecki. Mogą wybierać programy przyspieszone i

kończyć szkołę średnią nawet o rok wcześniej.



Stopień trudności w danej dziedzinie jest dobierany

indywidualnie według potrzeb ucznia.



Dla uczniów z problemami w nauce istnieją kursy bardzo

łatwe, zbliżone poziomem do naszej zerówki, a dla uczniów

szczególnie ambitnych i uzdolnionych – kursy

zaawansowane, czyli Advanced Placement (w skrócie: AP).

Są one prowadzone na poziomie uniwersyteckim, tak że nie

trzeba ich będzie powtarzać na uczelni i dzięki temu można

skrócić czas studiów.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY



Ambitni uczniowie mogą ukończyć szkołę średnią rok

wcześniej, po jedenastu latach nauki. Wymaga to dużej

dyscypliny i wyboru większej liczby zajęć, ale chętni

nagradzani są finansowo.



Wszystkie informacje na temat przedmiotów wybranych

przez ucznia i jego oceny są starannie wprowadzane do

komputera, który oblicza średnią ucznia (w skali

czteropunktowej) oraz podaje jego miejsce w rankingu.

Wyniki te są ważne. Najlepsi uczniowie mają największe

szanse zostać przyjętymi na uczelnie i otrzymać

stypendium. Student który ukończy swoją szkołę średnia

zajmując pierwsze miejsce w rankingu, nie płaci za naukę

(około $20.000 rocznie), mieszkanie telefon, wyżywienie.

Wszystko to opłaca uczelnia.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY



Podczas uroczystości zakończenia nauki K-12 uczniowie

otrzymują dyplom. Jest on niezbędny przy staraniu się o

przyjęcie na uczelnię. Jednak o samym przyjęciu decyduje

oficjalny wydruk akt studenta. Znajdują się w nim

informacje o zaliczonych przedmiotach i wybranym przez

ucznia ich stopniu trudności oraz o uzyskanych ocenach.

Wpis ten jest przedmiotem ich dalszych analiz,

określających możliwości, predyspozycje i ambicje

kandydata na uczelnię. Na jego podstawie przyznawane jest

także (bądź nie) stypendium.



Uczniowie mający problemy z ukończeniem szkoły średniej,

mogą zastąpić dyplom zdaniem banalnego egzaminu GED,

który umożliwia dalsza naukę.



Uczeń z dyplomem (lub certyfikatem GED), oficjalnym

wypisem, wynikami testu SAT, wypracowaniem oraz

pieniędzmi może rozpocząć walkę o przyjęcie do uczelni, jak

również o stypendia.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY

SZKOLNICTWO WYŻSZE



Działa w Stanach wiele uczelni wyższych, od elitarnych (Yale,
Harward), przez prywatne szkoły (często wyznaniowe) do
publicznych uniwersytetów stanowych.



W uczelniach elitarnych pracują najlepsi profesorowie, jednak nie
zawsze zajmują się oni dydaktyką, lecz badaniami naukowymi. W
efekcie dają oni dwa, trzy wykłady w semestrze, a dalszym
uczeniem, przeprowadzaniem testów i egzaminowaniem zajmują
się asystenci profesora, będący studentami wyższego roku,
zaliczającymi praktykę.



Istnieją także dwuletnie uczelnie, w których mniej zamożni
uczniowie mogą zaliczyć przedmioty wykładane w czteroletnich
szkołach, ponosząc o wiele niższe koszty nauki. W tych tanich
uczelniach pracują wybitni profesorowie, a liczba uczniów w
klasach jest niewielka. Często stwarza to paradoksalną sytuację w
porównaniu z drogimi, elitarnymi uczelniami.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY

SZKOLNICTWO WYŻSZE



W Stanach Zjednoczonych istnieją trzy podstawowe rodzaje
szkól wyższych nadające stopnie akademickie: 2-letnie
kolegia środowiskowe tzw. kolegia niższe (junior colleges), 4-
letnie kolegia oraz uniwersytety.



2-letnie kolegia oferują dwa rodzaje programów: jeden o
orientacji zawodowej (np. technika dentystyczna, wiedza
komputerowa, naukowe zasady kierowania działalnością
produkcyjną czy usługową, optyka, kosmetyka) drugi – o
profilu ogólnokształcącym. Absolwenci tych szkół otrzymują
niższy stopień akademicki nauk humanistycznych lub
przyrodo-technicznych (Associate of Arta, Associate of
Science). Pomyślne ukończenie studiów umożliwia dalsza
naukę w IV-letnich kolegiach i uniwersytetach z zaliczeniem
dwóch lat studiów danego kierunku.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY

SZKOLNICTWO WYŻSZE



Kolegia 4-letnie to najczęściej uczelnie ogólnokształcące

(Liberał Arts Colleges). Oferują one takie kursy, jak historia

sztuki, sztuka użytkowa, język angielski i literatura, języki

obce, prawo, filozofia, psychologia, teatrologia, a czasem

nawet tak wyszukane jak astrologia i sztuki mistyczne.



Część kolegiów prowadzi również wydziały pedagogiczne i

kształci nauczycieli.



Uwzględniając potrzeby i zainteresowania społeczeństwa,

niektóre kolegia rozszerzają swoje programy o kierunki

techniczne, administracyjne, finansowo-handlowe.



Absolwenci 4-letnich kolegiów otrzymują stopień akademicki

bakałarza (Bachelor’1 Degree).



Mogą oni studiować dalej na uczelniach prowadzących kursy

magisterskie i doktoranckie.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY

SZKOLNICTWO WYŻSZE



Na najwyższym szczeblu w hierarchii amerykańskich szkół
wyższych znajdują się uniwersytety oraz nieliczne instytuty i
akademie, które oferują zarówno studia na poziomie
bakalariatu. Jak też prowadzące do stopnia magisterskiego
(Master’s Degee) doktorskiego (Doctor’s Degree).



Studia magisterskie trwają rok lub dwa (po otrzymaniu
stopnia bakałarza) i kończą się egzaminem ustnym lub
pisemnym.



Stopień doktora uzyskuje się zwykle po odbyciu dwuletnich
studiów doktoranckich, pomyślnie zdanym egzaminie
kwalifikacyjnym, udokumentowaniu znajomości jednego lub
więcej języków obcych i przeprowadzeniu badań
prowadzących do skompletowaniu dysertacji.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY

SZKOLNICTWO WYŻSZE



Oprócz publicznych i prywatnych szkół wyższych

istnieje w USA również szeroka siec szkół

pomaturalnych, które przygotowują absolwentów szkól

średnich do wykonywania różnych zawodów

(sekretarek, programistów, techników, pracowników

radia i telewizji).



Szkoły te prowadzone są zarówno przez sektor

państwowy jak i prywatny.



Nie nadają one stopni akademickich, ale oferują

świadectwa i dyplomy w danym zawodzie czy

specjalności.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY

Nauczyciel amerykański



Licencjonowanie nauczycieli jest obowiązkiem rządów stanowych,
gdzie każdy stan ma własne wymagania w tym zakresie.



By otrzymać licencję nauczycielską należy mieć ukończone studia
wyższe na poziomie licencjackim na kierunku nauczycielskim.



Często zatrudnia się nauczycieli na próbę zaraz po ukończeniu
studiów.



Uzyskanie magisterium wiąże się z promocja w zawodzie.



Miano nauczyciela mianowanego uzyskuje się po zdobyciu
praktyki, mierzonej liczbą godzin przepracowanych w klasie
szkolnej po studiach.



Niektórym stanom by zatrudnić nauczyciela wystarczy tylko
licencjat, inne zaś zwracają uwagę na odbyte kursy, dokształcanie
i doskonalenie zawodowe w szkole i poza nią.



Większość stanów przed zatrudnieniem nauczyciela wymaga
praktycznego pokazu umiejętności pracy w klasie szkolnej.

AMERYKAŃSKI SYSTEM

EDUKACYJNY

PODSUMOWANIE



System edukacji w Stanach Zjednoczonych oferuje

szerokie możliwości ambitnym i zdolnym uczniom.



Szkoły są świetnie zorganizowane. Przekazują one nie

tylko widzę, ale uczą również odpowiedzialności za

siebie; ściąganie jest niedopuszczalne i bardzo rzadko

spotykane, obecność na zajęciach surowo

przestrzegana.



Palenie na terenie szkoły karane jest mandatem i

wyrzuceniem lub zawieszeniem w prawach ucznia.



Nikogo nie dziwi obecność na terenie szkoły

policjantów pilnujących porządku.



Działa wiele organizacji nadobowiązkowych, gdzie

uczniowie mogą poszerzać swoje zainteresowania.

SYSTEM

EDUKACYJNY

W POLSCE

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

Zgodnie z polskim prawem system oświaty

obejmuje:



Przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi oraz

przedszkola specjalne;



Szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne, w

tym z oddziałami integracyjnymi, szkoły specjalne, szkoły

sportowe oraz mistrzostwa sportowego i szkoły artystyczne;



Placówki oświatowo-wychowawcze;



Placówki kształcenia ustawicznego i placówki kształcenia

praktycznego;



Poradnie psychologiczno-pedagogiczne;



Specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne

ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających

stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i

wychowania;



Ochotnicze hufce pracy;



Zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli;



Biblioteki pedagogiczne.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

PRZEDSZKOLE

Do przedszkola uczęszczają dzieci w wieku od 3 do 6
roku życia.

Obowiązkowa jest „zerówka” dla dzieci 6-cio letnich.

„Zerówki” organizowane są w przedszkolach lub w
szkołach podstawowych, które mają prawo do utworzenia
takiego oddziału.

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

SZKOŁA PODSTAWOWA

Sześcioletnia szkoła podzielona jest na dwa trzyletnie etapy.

Pierwszy etap obejmuje klasy od I do III

Zasadniczą część stanowi blok zajęć zwanych „kształceniem

zintegrowanym”. Zajęcia prowadzone są przez jednego

nauczyciela pełniącego również funkcję wychowawcy.

Nauczyciel nie musi przestrzegać lekcyjnego czasu pracy,

tj.dzielić czasu pracy uczniów na 45 min. jednostki lekcyjne.

Na tym etapie mogą zostać wprowadzone do szkolnego planu

nauczania dodatkowe zajęcia edukacyjne, takie jak np. język

obcy, gimnastyka korekcyjna, dydaktyczno-wyrównawcze.

Możliwe jest również wprowadzenie innych dodatkowych zajęć

dla wszystkich lub grupy uczniów. Decyzję o tym podejmuje

dyrektor szkoły, przeznaczając na ten cel tzw. godziny do

dyspozycji dyrektora. Limit godzin do dyspozycji dyrektora jest

przyznawany szkole na każdy oddział klasowy do wykorzystania

w ciągu trzech lat.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

SZKOŁA PODSTAWOWA

Drugi etap szkoły podstawowej obejmuje klasy od IV do

Naucza się:

Naucza się:


języka polskiego, języka obcego nowożytnego,

matematyki, przyrody, historii i społeczeństwa,

muzyki, plastyki, techniki, informatyki, wychowania

fizycznego, religii lub etyki (o uczestnictwie decydują

rodzice)

W klasach IV-VI przedmiotów uczą różni nauczyciele, z

czego jeden (wychowawca) odpowiedzialny jest za

swoją klasę. W tych klasach również dyrektor szkoły,

dysponujący limitem tzw. godzin do dyspozycji

dyrektora, może wprowadzić dodatkowe zajęcia

edukacyjne dla wszystkich lub grupy uczniów.

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

SZKOŁA PODSTAWOWA

W klasie

uczniowie piszą

sprawdzian poziomu

wiedzy i umiejętności

. Sprawdzian jednakowy

dla wszystkich uczniów, organizowany przez

Centralną Komisję Egzaminacyjną. Sprawdzian nie

ma wpływu na ukończenie szkoły jak i na przyjęcie

do gimnazjum

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

GIMNAZJUM

Reforma systemu oświaty z 1999 r. wprowadziła

gimnazjum.

Uczniowie uczęszczający do gimnazjum to młodzież w

wieku 13-16 lat. Kształcenie na tym etapie ma

charakter ogólny

, zatem naucza się następujących

przedmiotów:

języka polskiego, historii, plastyki,

wiedzy o społeczeństwie, muzyki, języka obcego

nowożytnego, chemii, fizyki z astronomią,

matematyki, biologii, geografii, techniki,

informatyki, wychowania fizycznego

oraz jeśli

rodzice wyrażą taką wolę, również

religii

, a dla

uczniów, którzy nie uczęszczają na religię, dyrektor

gimnazjum winien zorganizować zajęcia etyki.

Uczniowie uczęszczają również na zajęcia z

wychowania do życia w rodzinie, które nie są jednak

obowiązkowe.

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

GIMNAZJUM

Nauka w gimnazjum kończy się

egzaminem

gimnazjalnym

, zdawanym przez uczniów klasy

trzeciej

w kwietniu. Dokładny termin corocznie

ustala dyrektor Centralnej Komisji

Egzaminacyjnej. Egzamin składa się z dwóch

części pisemnych:

humanistycznej i

matematyczno-przyrodniczej

(a od roku

szkolnego 2008/2009 również z języka obcego).

Wynik egzaminu nie ma wpływu na ukończenie

gimnazjum, ale ma znaczenie przy rekrutacji do

szkół ponadgimnazjalnych (liceum

ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum

i szkoły zawodowej).

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE


Trzyletnie licea ogólnokształcące



Trzyletnie licea profilowane



Czteroletnie technika



Zasadnicze szkoły zawodowe



Dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące



Trzyletnie technika uzupełniające



Szkoły policealne



Trzyletnie szkoły specjalne

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE

Trzyletnie licea ogólnokształcące

ukończenie umożliwia uzyskania świadectwa

dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego.

Trzyletnie licea profilowane

kształcące w profilach kształcenia

ogólnozawodowego, których ukończenie umożliwia

uzyskania świadectwa dojrzałości po zdaniu

egzaminu maturalnego.

Czteroletnie technika

ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu

potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu

egzaminu, a także umożliwiające uzyskanie

świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu

maturalnego.

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

Szkoły policealne

o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, których

ukończenie umożliwia osobom posiadającym

wykształcenie średnie uzyskanie dyplomu

potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu

egzaminu.

Trzyletnie szkoły specjalne

przysposabiające do pracy dla uczniów z

upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym

lub znacznym oraz dla uczniów z

niepełnosprawnościami sprzężonymi, których

ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa

potwierdzającego przysposobienie do pracy.

STRUKTURA OŚWIATY

W POLSCE

Zasadnicza szkoła zawodowa

okres nauczania nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż

3 lata, ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu

potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu

egzaminu, a także dalsze kształcenie w szkołach

uzupełniających.

Dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące

przeznaczone dla absolwentów szkół zawodowych,

umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po

zdaniu egzaminu maturalnego.

Trzyletnie technika uzupełniające

przeznaczone dla absolwentów szkół zawodowych,

umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego

kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu, a także

umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po

zdaniu egzaminu maturalnego

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

•

Łączny czas nauki do momentu ukończenia szkoły dającej

możliwość przystąpienia do egzaminu dojrzałości

(egzaminu maturalnego) wynosi 12-15 lat. Po zdaniu

egzaminu dojrzałości absolwenci otrzymują świadectwo

dojrzałości upoważniające do ubiegania się o przyjęcie do

szkoły wyższej.

•

Od 2005 roku egzamin maturalny ma charakter

zewnętrzny i zastępuje egzamin wstępny na wyższe

uczelnie.

• Do systemu nie zalicza się szkolnictwa wyższego, które

stanowi odrębny dział administracji rządowej i ma
zagwarantowaną konstytucyjnie autonomię.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

SKALA OCEN

W polskim systemie oświaty obowiązuje 6-stopniowa

skala ocen:

1 (niedostateczny)

2 (dopuszczający)

3 (dostateczny)

4 (dobry)

5 (bardzo dobry)

6 (celujący)

w tej skali są wystawiane stopnie roczne począwszy

od klasy IV szkoły podstawowej.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

SYSTEM SZKOLNICTWA WYŻSZEGO



W Polsce istnieją państwowe (publiczne) szkoły wyższe oraz

tworzone po 1990 r. niepaństwowe szkoły wyższe.



Niepaństwowe szkoły wyższe są tworzone na podstawie

zezwolenia Ministra Edukacji Narodowej i uzyskują osobowość

prawna po wpisaniu do rejestru szkół niepaństwowych.



Od 1998 r. powstają państwowe i niepaństwowe wyższe szkoły

zawodowe. Istotnym elementem przygotowania absolwentów

do wykonywania zawodu jest realizacja obowiązkowych praktyk

zawodowych w wymiarze 15 tygodni.



Studia mogą być prowadzone jako studia dzienne, wieczorowe,

zaoczne i eksternistyczne.



O przyjęciu do szkoły wyższej mogą ubiegać się osoby, które

uzyskały świadectwo dojrzałości.



Zasady przyjęć na I rok studiów są określane autonomicznie

przez szkoły wyższe. Niektóre uczelnie organizują egzaminy

wstępne, inne przyjmują na podstawie konkursu ocen na

świadectwie dojrzałości, jeszcze inne – tylko na podstawie

zapisu.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

Tytuły zawodowe nadawane absolwentom szkół

wyższych



Licencjat – tytuł uzyskiwany po ukończeniu wyższych

studiów zawodowych, które trwają 3 lata lub 3,5 roku.



Licencjat pielęgniarstwa lub licencjat położnictwa –

tytuły uzyskiwane po ukończeniu wyższych studiów

zawodowych na kierunkach odpowiednio: pielęgniarstwo

lub położnictwo.



Inżynier – nadawany absolwentom wyższych studiów

zawodowych na kierunkach technicznych, z wyjątkiem

architektura i urbanistyka, na kierunkach rolniczych,

leśnych, a także na innych kierunkach studiów, jeśli

przedmioty techniczne, rolnicze lub leśne stanowią nie

mniej niż 50% ogółu zajęć dydaktycznych przewidzianych

w planach studiów i programach nauczania na tych

kierunkach.



Inżynier architekt – nadawany absolwentom wyższych

studiów zawodowych na kierunku architektura lub

urbanistyka.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

Tytuły zawodowe nadawane absolwentom szkół

wyższych

c.d.



Magister oraz tytuły: magister sztuki, magister inżynier, magister

inżynier architekt, lekarz, lekarz dentysta (do 30.04.2004 r. lekarz

stomatolog), lekarz weterynarii, magister pielęgniarstwa, magister

położnictwa – nadawane po ukończeniu 4-6 letnich studiów

magisterskich.



Tytuł zawodowy magistra można uzyskać po ukończeniu 2-2,5

letnich uzupełniających studiów magisterskich, które mogą podjąć

osoby, które ukończyły wyższe studia zawodowe z tytułem

zawodowym licencjat lub inżynier.



Aby uzyskać wymienione powyżej tytuły zawodowe student musi

zaliczyć wszystkie przedmioty i praktyki objęte planem studiów,

złożyć i obronić pracę dyplomową oraz zdać pomyślnie egzamin

dyplomowy.



W przypadku studiów na kierunku lekarskim, lekarsko-

dentystycznym oraz na kierunku weterynarii podstawa do

uzyskania tytułu zawodowego jest złożenie ostatniego

wymaganego egzaminu.



Absolwent szkoły wyższej otrzymuje dyplom ukończenia studiów

na określonym kierunku studiów, a także – na swój wniosek

również - odpis dyplomu w języku obcym.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

Stopnie naukowe i tytuły naukowe



Stopniami naukowymi są stopnie doktora i doktora
habilitowanego określonej dziedziny nauki w zakresie
danej dyscypliny naukowej.



Stopniami w zakresie sztuki są stopnie doktora i doktora
habilitowanego określonej dziedziny sztuki w zakresie danej
dyscypliny artystycznej (do 30.04.2003 r. w zakresie sztuki i
dyscyplin artystycznych nadawane były kwalifikacje I i II
stopnia będące podstawą do przyznawania uprawnień
równoważnych stopniowi naukowemu odpowiednio doktora i
doktora habilitowanego).



Stopień doktora nadaje się osobie, która posiada tytuł
zawodowy magistra, magistra inżyniera, lekarza lub inny
równorzędny, zdała egzaminy doktorskie w zakresie
określonym przez radę jednostki organizacyjnej oraz
przygotowała i obroniła pracę doktorską.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

Stopnie naukowe i tytuły naukowe

c.d.



Do przewodu habilitacyjnego może być dopuszczona osoba,
która posiada stopień naukowy doktora i uzyskała znaczny
dorobek naukowy lub artystyczny, a ponadto przedstawiła
rozprawę habilitacyjną. Czynności przewodu habilitacyjnego
kończą się uchwała rady jednostki organizacyjnej w
przedmiocie nadania stopnia doktora habilitowanego.



Stopnie doktora i doktora habilitowanego są nadawane w
jednostkach organizacyjnych szkół wyższych oraz w innych
placówkach naukowych, które posiadają uprawnienia do ich
nadawania.



Tytułem naukowym jest tytuł profesora określonej
dziedziny nauki, tytułem w zakresie sztuki jest tytuł
profesora określonej dziedziny sztuki.



Tytuł profesora nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

SYSTEM OŚWIATY

W POLSCE

Stopnie naukowe i tytuły naukowe

c.d.



Stopnie doktora i doktora habilitowanego są nadawane w
jednostkach organizacyjnych szkół wyższych oraz w innych
placówkach naukowych, które posiadają uprawnienia do ich
nadawania.



Tytułem naukowym jest tytuł profesora określonej
dziedziny nauki, tytułem w zakresie sztuki jest tytuł
profesora określonej dziedziny sztuki.



Tytuł profesora nadaje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

SYSTEM EDUKACYJNY



Edukacja jest jedną z dziedzin nie podlegających unifikacji. Unia
europejska nie tworzy jednolitego systemu edukacji. To państwa
członkowskie są odpowiedzialne za treści nauczania i kształt
systemów oświaty. Każde z państw może w sposób dowolny
kształtować swój system szkolny i egzaminacyjny. Formuła ta
zagwarantowana jest w art. 126 i 127 Traktatu o Wspólnocie
Europejskiej.



Pomiędzy poszczególnymi systemami oświaty można zauważyć
szereg różnic począwszy od autonomii szkół i modelu kierowania
oświatą: scentralizowany (Francja, Grecja, Włochy),
zdecentralizowany (Belgia, Niemcy, Holandia, Wielka Brytania..)
jest to często wynikiem ustroju politycznego danego państwa,
poprzez ilość środków pieniężnych przeznaczonych na sektor
edukacyjny, do różnic w wieku rozpoczynania obowiązku
szkolnego, czasu jego trwania i ilości godzin spędzanych w szkole
przez dzieci i młodzież.

SYSTEM EDUKACYJNY



W przeważającej większości państw Europy obowiązek szkolny
rozpoczyna się w wieku 6 lat, ale istnieją wyjątki: wcześniej bo w wieku 5
lat rozpoczynają naukę w szkole dzieci w Holandii i Zjednoczonym
Królestwie: Anglii, Walii, Szkocji a najwcześniej bo już 4-latki muszą
chodzić do szkoły w Irlandii Północnej. W krajach Europy Wschodniej
później rozpoczyna się spełnianie obowiązku szkolnego bo w wieku 7 lat.
Na świecie dobrą praktyką jest zwiększanie okresu pobytu dzieci w
szkole. Również i nasza ostatnia reforma oświaty wprowadzając 6-letnią
szkołę podstawową i obowiązkowe 3-letnie gimnazjum, wydłużyło okres
spełniania obowiązku szkolnego o jeden rok. W większości krajów
uczniowie uczęszczają do szkoły przez pięć dni w tygodniu (sześć dni w
Luksemburgu i niektórych regionach Włoch). Zależnie od kraju, dnia
tygodnia i wieku uczniów różnie wygląda też dzienny wymiar zajęć.
Przykładowo roczny godzinowy wymiar zajęć dla uczniów w wieku ok. 10
lat w Holandii wynosi 1000 godz. A na Łotwie tylko 490 godz.. We
wszystkich krajach Europy Wschodniej występuje podobny roczny wymiar
– ok. 600 godz. W jednym z krajów,które razem z nami dołączyły do UE
jest porównywalnie duża ilość godzin –jest to Cypr 812 godz. W Polsce
roczny wymiar to 635 godz. A więc w porównaniu do krajów Europy
Zachodniej brakuje nam średnio 350 godzin w roku, to około 2 godziny
dziennie.

SYSTEM EDUKACYJNY



Trudności w stworzeniu wspólnego systemu oświatowego dla państw
członkowskich UE wynikają z odmiennych administracyjnych
rozwiązań, różnego prawa oświatowego, heterogeniczności kulturowej
i językowej państw europejskich.



Nie oznacza to jednak, iż nie ma wspólnej polityki edukacyjnej w
obszarze UE. Wręcz przeciwnie, edukacja postrzegana jest jako
kluczowy element decydujący o powodzeniu prawdziwego
integrowania się Europy. Główne jej kierunki określają art. 149 i 150
Traktatu.



Aby systemy szkolne były adekwatne do otaczającej nas
rzeczywistości prawie wszystkie państwa w Europie przeprowadziły
reformę swoich systemów edukacji. W wielu krajach przeprowadzono
reformę organizacyjną systemu szkolnego. Podobnie jak w Polsce czy
Hiszpanii oddzielono szkolnictwo niższe średnie (gimnazjalne) od
szkolnictwa podstawowego, wprowadzając tym samym większy
komfort edukacyjny dla dzieci młodszych i większą spójność
psychologiczno-rozwojową nauczania dzieci starszych (13-16 letnich).
Wprowadzenie trzystopniowego systemu edukacyjnego pociągnęło za
sobą zmianę sposobu nauczania uczniów w klasach najstarszych.

SYSTEM EDUKACYJNY



Nie oznacza to jednak, iż nie ma wspólnej polityki edukacyjnej
w obszarze UE. Wręcz przeciwnie, edukacja postrzegana jest
jako kluczowy element decydujący o powodzeniu
prawdziwego integrowania się Europy. Główne jej kierunki
określają art. 149 i 150 Traktatu.



Aby systemy szkolne były adekwatne do otaczającej nas
rzeczywistości prawie wszystkie państwa w Europie
przeprowadziły reformę swoich systemów edukacji. W wielu
krajach przeprowadzono reformę organizacyjną systemu
szkolnego. Podobnie jak w Polsce czy Hiszpanii oddzielono
szkolnictwo niższe średnie (gimnazjalne) od szkolnictwa
podstawowego, wprowadzając tym samym większy komfort
edukacyjny dla dzieci młodszych i większą spójność
psychologiczno-rozwojową nauczania dzieci starszych (13-16
letnich). Wprowadzenie trzystopniowego systemu
edukacyjnego pociągnęło za sobą zmianę sposobu nauczania
uczniów w klasach najstarszych.

SYSTEM EDUKACYJNY



Wspólna polityka w tej dziedzinie ma przede wszystkim za
zadanie rozwój i wspieranie nauczania, zapewnienie
jednakowego dostępu do edukacji na wszystkich jej
szczeblach obywatelom państw członkowskich UE oraz
rozpowszechniania języków państw członkowskich, wymianę
studentów i nauczycieli, uznawanie dyplomów szkól
zawodowych lub wyższych i okresów studiów, współprace
pomiędzy instytucjami oświatowymi, wymianę informacji i
doświadczeń, rozwój wymiany młodzieży i instruktorów oraz
kształcenie zawodowe.

SYSTEM EDUKACYJNY



UE wypracowała sposoby wspierania współpracy mające za zadanie

rozwój edukacji o wysokiej jakości. W tym celu stworzono wiele

programów, których nadrzędnym celem stało się zacieranie barier

kulturowych oraz poszerzanie wiedzy uczniów.



Należą do nich m.in..

–COMENIUS – partnerstwo w szkolnictwie podstawowym i

gimnazjalnym,
–COMETT – kształcenie i praktyki zawodowe dotyczące technologii,
–ERASMUS – współpraca i wymiana studentów oraz naukowców,
–GRUNDTVIG – promowanie innowacyjnych metod w kształceniu

dorosłych,
–LINGUA – nauka języków obcych,
–MINERVA – promowanie edukacji na odległość za pomocą

technologii informacyjnych i komunikacyjnych,
–PETRA – kształcenie i dokształcanie zawodowe,
–FORCE – dokształcanie zawodowe dla małych i średnich

przedsiębiorstw,
–LEONARDO DA VINCI – poprawa jakości i dostępności szkolenia

zawodowego,
–MŁODZIEŻ DLA EUROPY – wymiana młodzieżowa.

SYSTEM EDUKACYJNY

Podsumowanie

•

Żaden system szkolny w świecie współczesnym nie może

zapewnić wykształcenia wystarczającego na całe życie.

Kształcenie szkolne, choćby na najwyższym poziomie

powinno być tylko początkiem kształcenia permanentnego,

przez całe życie. Naprawdę nowoczesny system szkolny

powinien właśnie przede wszystkim przygotowywać

wszystkich do nie szkolnego, poza szkolnego kształcenia się.

Żaden system oświaty nie jest czymś trwałym, zmienia się

wraz z przemianami gospodarczymi, politycznymi i

społecznymi. Właśnie dążenie do doskonalenia i

reformowania narodowych struktur oświatowych jest

elementem łączącym kraje europejskie.

Idealny system nie istnieje, wspólna wymiana doświadczeń,

poszukiwanie rozwiązań przez państwa Unii wraz z tymi,

które do niej dołączyły stanowią gwarancję wykształcenia

nowoczesnego pokolenia Europejczyków.

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46
Slide 47
Slide 48
Slide 49

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Amerykański system oświatowy, pedagogika
Amerykański system oświatowy, Pedagogika
Amerykański system oświatowy
amerykanski system ksztalcenia
J Ossowski Kurs dolara amerykańskiego na rynku polskim na tle centralnych stóp procentowych w Polsc
Systemy edukacyjne wybranych krajów Unii Europejskiej na tle porównawczym polskiego systemu, pedagog
02. Wstęp, Czajkowski Karol 'Nauka stenografii polskiej wg systemu Gabelsbergera-Polińskiego' Lwów,
Miejsce przedszkola w polskim systemie edukacyjnym po wprowadzeniu
Polski System Edukacyji właściwy wykład
Edukacja wczesnoszkolna w polskim systemie oświatowym, wypracowania
Wichłacz Żaneta Porównanie systemów edukacyjnych Polski i Szwecji

więcej podobnych podstron

Amerykański system edukacyjny,a Polski system edukacyjny

Document Outline