Adam Mickiewicz
(24 Grudnia 1798 – 26 Listopada
1855) Polski poeta i działacz,
publicysta polityczny. Obok
Słowackiego i Krasińskiego uważany
za największego poetę polskiego
romantyzmu. Jeden z
najwybitniejszych w Polsce dramatu
romantycznego.
Druga część Dziadów
chronologicznie została
napisana jako pierwsza
ze wszystkich czterech
części.
Czas powstania: 1820-
1821 (Romantyzm)
Gatunek jakim wykonany
jest utwór to Dramat
romantyczny.
Cechy Dramatu
Romantycznego:
Epizodyczność budowy, luźna forma.
Synkretyzm konstrukcji, połączenie
wielu form budowy.
Obecność rozbudowanych fragmentów
epickich i lirycznych.
Złamanie antycznej zasady
„decorum”.
Łączenie wątków fantastycznych i
realistycznych.
Złamanie zasady „trzech jedności”
Zasada „Decorum”
Zasada zgodności treści z formą,
inaczej jednorodność stylistyczna.
Polegała na odpowiednim dobraniu
stylu mówienia (pisania), słownictwa
i składni do gatunku i tematyki
dzieła.
Zasada „Trzech jedności”
Zasada polegająca na jedności
czasu, miejsca i akcji. Akcja powinna
toczyć się w jednym miejscu nie
dłuższa niż 12 godzin.
Czas i miejsce akcji:
Akcja drugiej części dziadów
rozgrywa się w noc zadusznych, w
listopadzie. Miejscem akcji jest
kaplica na cmentarzu, w której
zbierają się uczestnicy obrzędu.
Bohaterowie:
Guślarz
– przewodnik obrzędu, wzywa duchy chcąc im pomóc.
Gromada wieśniaków
– mieszkańcy wsi, którzy tłumnie przybyli
na obrzędy
Józio i Rózia
– duchy lekkie – dwoje małych dzieci, którzy za życia
nie zaznały cierpienia.
Zosia
– duch pośredni – za życia była pasterką i lekceważyła miłość
jaką obdarzali ja chłopcy.
Widmo złego pana
– duch ciężki – za życia człowiek okrutny,
bezlitosny bez serca.
Kruk
– za życia nędzarz, przymuszony głodem zakradł się do
ogrodu pana lecz został złapany i wychłostany czego nie przeżył .
Sowa
– za życia bardzo uboga wdowa, podczas wigilii gdy poprosiła
pana o zapomogę została wyrzucona na mróz gdzie zamarzła wraz z
dzieckiem.
Widmo
– pojawia się pod koniec obrzędu nie wzywany. Jest to
młody mężczyzna na jego piersi w miejscu serca widać krwawiącą
ranę. Pomimo zaklęć Guślarza nie odchodzi.
Plan wydarzeń:
Zgromadzenie wieśniaków w kaplicy.
Przybycie dusz dzieci - Józia i Rózi.
Widmo złego Pana.
Skarga pasterki Zosi.
Tajemnicza zjawa młodzieńca.
Wyprowadzenie z kaplicy pasterki i
ducha.
Problematyka:
II cz. Dziadów to utwór o charakterze
moralnym. Reprezentowana tu moralność
wynika z ludowych przekonań o winie i
karze. Nie ma winy bez kary.
Wyrazicielem tych przekonań jest w
utworze chór wieśniaków. Określona
kategoria grzechów pociąga za sobą rodzaj
kary. Cierpiącym duszom należy pomóc w
osiągnięciu zbawienia. Jest to wynikiem
wierzeń prostych ludzi, gminu, w możliwość
kontaktów ze światem nadprzyrodzonym.
Motyw ludowy:
Obrzędy Dziadów sięgają czasów
pogańskich. Obchodzono je po
kryjomu, ponieważ jako niezgodne z
nauką Kościoła były tępione. Na
przeprowadzenie ceremonii
wybierano najczęściej puste kaplice
lub domy. Stwarzano atmosferę
grozy wspieraną specyficzną muzyką
i malowidłami o zbliżonej tematyce.
Motyw miłości:
Motyw miłości i śmierci - pojawia się
dwukrotnie, po raz pierwszy przy
widmie Zosi, dziewczyny, która
gardziła uczuciami zakochanych w
niej młodzieńców, a także Widma,
które popełniło samobójstwo z
powodu nieszczęśliwej miłości.
Motyw winy i kary:
Motyw ten najlepiej uwidacznia się w
postaci Widma Złego Pana. To duch
dziedzica, który za życia traktował
poddanych chłopów okrutnie,
bezlitośnie bijąc ich lub
pozostawiając...