Układ Szkieletowy

Budowa kości kręgosłupa

- ruchoma oś tułowia położona pośrodkowo w części grzbietowej

- od podstawy czaszki do końca tułowia

- składa się z 33 lub 34 nieparzystych kręgów

- przybiera na mocy i odporności stopniowo ku dołowi

Charakterystyka kręgu

- trzon kręgu - walec chropowaty na powierzchni górnej i dolnej
z brzeżną listewką
- łuk kręgu - nasada, wcięcie kręgowe górne i dolne,
płytka łuku kręgu
- otwór kręgowy
- kanał kręgowy
- wyrostki kręgowe - wszystkie wyrostki odchodzą od łuku
- wyrostek kolczysty - nieparzysty
- wyrostki stawowe górne - parzyste
- wyrostki stawowe dolne nieparzyste
- wyrostki poprzeczne parzyste

- wyrostki stawowe - stawowe połączenia kręgów między sobą

- wyrostki kolczyste - przyczepy mięśni i więzadeł

- wyrostki poprzeczne - przyczepy mięśni i więzadeł

Kręgosłup szyjny

- 7 kręgów
- najmniejsze z kręgów prawdziwych
- trzon niski, łuki cienkie
- otwór kręgowy duży i trójkątny
- otwór wyrostka poprzecznego - od 6 kręgu biegną w nich
żyła i tętnica kręgowa oraz sploty nerwów współczulnych
- guzek wyrostka poprzecznego

Kręg pierwszy:

- brak trzonu

- brak wyrostka kolczystego

- łuk przedni

- łuk tylny

- guzek przedni

- guzek tylny

- więzadło poprzeczne

Kręg drugi (obrotowy):

- wyrostek zębowy

Kręgi piersiowe:

- 12 kręgów
- ruchomo połączone z żebrami
- kręgi leżące niżej przybierają na szerokości
- dołki żebrowe - charakterystyczna cecha
- łuki zwężone u nasady
- otwór kręgowy stosunkowo mały
- krąg piersiowy dwunasty zbliżony budową do kręgów lędźwiowych

Kręgi lędźwiowe:

- 5 kręgów
- znaczna wielkość
- wyrostki poprzeczne składają się głównie z szczątkowych żeber
lędźwiowych (wyrostek żebrowy pierwszego kręgu)
- właściwy wyrostek poprzeczny to mały guzek zwany wyrostkiem
dodatkowym
- wyrostki kolczyste maja kształt płytek schodzą ku dołowi
- wyrostek sutkowaty - na bocznej powierzchni wyrostków
stawowych górnych
- otwory kręgowe zazwyczaj trójkątne, rzadziej okrągłe

- odrębność budowy trzonu kręgu piątego lędźwiowego

Kość krzyżowa:

- 5 kręgów zrośniętych
- podstawa - kanał krzyżowy
- powierzchnia przednia - otwory krzyżowe przednie - odgraniczają
część środkową kości krzyżowej od części bocznych, kresy
poprzeczne
- powierzchnia tylna - grzebień krzyżowy środkowy, rożki krzyżowe,
otwory krzyżowe tylne
- części boczne - zrośnięte wyrostki poprzeczne i szczątki żeber -
na swojej bocznej powierzchni maja nierówna powierzchnię stawową
zwana powierzchnia uchowatą do połączenia z kością biodrową
- wierzchołek - skierowany ku dołowi i ma owalną powierzchnię do
połączenia z kością guziczną
- różnice płciowe

Kość guziczna:

- składa się z 4 - 5 szczątkowych kręgów
- kształt trójkąta
- podstawę stanowi powierzchnia górna pierwszego kręgu
- wyrostki stawowe górne pierwszego kręgu tworzą rożki ogonowe
- górna powierzchnia połączona z kością krzyżową chrząstkozrostem

Budowa żebra

12 par żeber (liczba par może być zmienna)
Żebro kostne - koniec tylny i mostkowy
Koniec tylny - główka, szyjka, guzek, grzebień główki od
II - X żebra, grzebień szyjki żebra - przyczep
więzadła żebrowo poprzecznego, guzek żebra
tworzy staw z wyrostkiem poprzecznym
odpowiedniego kręgu
- trzon żebra, zawiera rowek żebra w pobliżu
brzegu dolnego - ochrona dla naczyń i nerwów
Koniec przedni - kończy się chropowatą powierzchnia, która
łączy się z częścią chrząstkową żebra
Żebro chrząstkowe

Odrębności budowy żebra I i II

Żebro I:
- najbardziej wygięte, szerokie i płaskie
- guzek mięśnia pochyłego
- powierzchnia dolna pozbawiona rowka żebra
Żebro II:
- znacznie dłuższe od pierwszego
- w części środkowej chropowata guzowatość stanowiąca miejsce
przyczepu części pierwszego i całego drugiego zęba mięśnia
zębatego

Budowa mostka

Rękojeść mostka

Trzon mostka

Wyrostek mieczykowaty

Rękojeść mostka

- czworokątna
- wcięcie szyjne mostka
- wcięcie obojczykowe
- wcięcia żebrowe

Wyrostek mieczykowaty

- najmniejsza część mostka, cienki, wydłużony, duża zmienność
kształtu

Obojczyk:

- kształt litery S
- stanowi granicę między szyją a klatką piersiową
- część środkowa:
- powierzchnia górna - przyczep mięsni:
mostkowo-obojczykowo-sutkowy, piersiowy większy,
mięsień naramienny i czworoboczny
- powierzchnia dolna - guzowatość żebrowa
przyczep więzadła żebrowo-obojczykowego, rowek
podobojczykowy - bocznie przyczep więzadła
kruczo-obojczykowego
- koniec przyśrodkowy - trójkątna powierzchnia stawowa
obojczykowa, na powierzchni dolne przyczep mięśnia
mostkowo-gnykowego
- koniec boczny - barkowy - powierzchnia stawowa łącząca z
wyrostkiem barkowym łopatki

Łopatka:

- cienka, płaska, szeroka kość, przylega do ściany grzbietowej
klatki piersiowej
- powierzchnia przednia żebrowa - wklęsła, kresy mięśniowe,
dół podłopatkowy, brzeg przyśrodkowy - przyczep mięśnia
zębatego przedniego
- powierzchnia tylna - wypukła, grzebień dzieli ją na dwa doły:
nadgrzebieniowy - mieści mięsień nadgrzebieniowy
podgrzebieniowy - mieści mięsień podgrzebieniowy
wzdłuż brzegu bocznego przyczep od góry mięśnia obłego
mniejszego, u dołu mięśnia obłego większego
- grzebień łopatki początek na powierzchni tylnej, przy brzegu
przyśrodkowym, bocznie przedłuża się w wyrostek barkowy;
ma dwie wargi: - górna - przyczep mięśnia czworobocznego
dolna przyczep mięśnia naramiennego

Łopatka c.d.:

- wyrostek barkowy - nad kątem bocznym łopatki, powierzchnia
stawowa dla obojczyka, na brzegu bocznym przyczep mięśnia
naramiennego, na przednim więzadło kruczo-barkowe
brzegi łopatki - przyśrodkowy (kręgowy) - warga przednia i tylna,
tylna - przyczepy mięśnia nadgrzebieniowego i podgrzebieniowego
przednia - przyczep mięśnia zębatego przedniego
między wargami - u góry przyczep dźwigacza łopatki, niżej mięsień
równoległoboczny
- brzeg górny z wcięciem łopatki, przyczep mięśnia
łopatkowo-gnykowego
- brzeg zewnętrzny - panewka stawu barkowego - łączy się, z trzonem
łopatki szyjka łopatki guzowatość podpanewkowa - przyczep głowy
długiej mięśnia trójgłowego
- kąty łopatki - dolny, przyśrodkowy i boczny

Łopatka c.d.:

- wyrostek kruczy - rozpoczyna się między panewką,
a wcięciem łopatki, stanowi miejsce przyczepu więzadeł:
kruczo-obojczykowego, kruczo-ramiennego, kruczo barkowego

Kość ramienna:

- trzon - walcowaty, u dołu trójgraniasty, na powierzchni przedniej
bocznej guzowatość do której przyczepia się m. naramienny,
na powierzchni przedniej przyśrodkowej powyżej otworu
odżywczego przyczep m. kruczo-ramiennego, poniżej m. ramiennego
na powierzchni tylnej bruzda nerwu promieniowego, do powierzchni
tylnej przyczepia się m. trójgłowy
brzegi przyśrodkowy i boczny - do obu przyczepiają się przegrody
międzymięśniowe

Kość ramienna c.d.:

- koniec bliższy - głowa kości ramiennej, rowek - szyjka anatomiczna;

guzek większy (skierowany bocznie - trzy powierzchnie) - przyczep
m. nadgrzebieniowego, m. podgrzebieniowego, m. obłego mniejszego

guzek mniejszy (skierowany do przodu) - przyczep m. podłopatkowego
- bruzda międzyguzkowa w której leży ścięgno m. dwugłowego

Kość ramienna c.d.:

Koniec dalszy - nadkłykieć przyśrodkowy z rowkiem dla nerwu
łokciowego, nadkłykieć boczny, między nimi powierzchnia stawowa,
która składa się z dwóch części łokciowej i promieniowej,

część łokciowa ma budowę bloczka, nad bloczkiem znajdują się
z przodu i z tyłu wyraźne wgłębienia - przednie nazywamy dołem
wyrostka dziobiastego, tylne dołem wyrostka łokciowego

część promieniowa jest mniejsza i ma budowę kulistą, nad główką,
na stronie przedniej jest niewielki - dół promieniowy