Budowa zasilacza

Budowa zasilacza

Wszystkie urządzenia elektroniczne, aby działały

Wszystkie urządzenia elektroniczne, aby działały

potrzebują źródła zasilania. Nieraz może to być bateria lub

potrzebują źródła zasilania. Nieraz może to być bateria lub

akumulator. Najczęściej jednak stosowane są zasilacze

akumulator. Najczęściej jednak stosowane są zasilacze

sieciowe z, których można uzyskać większą moc i

sieciowe z, których można uzyskać większą moc i

odpowiednie napięcie wyjściowe dopasowane do wymagań

odpowiednie napięcie wyjściowe dopasowane do wymagań

danego urządzenia. Każdy zasilacz sieciowy napięcia

danego urządzenia. Każdy zasilacz sieciowy napięcia

stałego musi składać się z bloku obniżającego napięcie

stałego musi składać się z bloku obniżającego napięcie

sieci 230V, czyli po prostu transformatora i układu

sieci 230V, czyli po prostu transformatora i układu

zamieniającego obniżone napięcie przemienne na stałe,

zamieniającego obniżone napięcie przemienne na stałe,

czyli układu prostownika.

czyli układu prostownika.

Napięcie wyjściowe takiego zasilacza powinno być o

Napięcie wyjściowe takiego zasilacza powinno być o

małych tętnieniach, dlatego najczęściej wyposaża się go w

małych tętnieniach, dlatego najczęściej wyposaża się go w

odpowiedni układ filtrujący, który nie pozwoli na zmianę

odpowiedni układ filtrujący, który nie pozwoli na zmianę

napięcia wyjściowego.

napięcia wyjściowego.

ZASILACZ SKŁADA SIĘ :

ZASILACZ SKŁADA SIĘ :



Z transformatora, który posiada jedno lub dwa uzwojenia wtórne.

Z transformatora, który posiada jedno lub dwa uzwojenia wtórne.

Transformatory ze względu na swoją budowę występują w kilku odmianach: EI

Transformatory ze względu na swoją budowę występują w kilku odmianach: EI

( rzadko wykorzystywany w sprzęcie audio, najtańszy, kształtem przypomina

( rzadko wykorzystywany w sprzęcie audio, najtańszy, kształtem przypomina

sześcian), TOROIDALNY (okrągły, najlepszy ze względu na zdolność oddawania

sześcian), TOROIDALNY (okrągły, najlepszy ze względu na zdolność oddawania

dużej mocy, oraz Z RDZENIEM Z BLACH ZWIJANYCH ) o dużej sprawności.

dużej mocy, oraz Z RDZENIEM Z BLACH ZWIJANYCH ) o dużej sprawności.



Transformator charakteryzuje się dwoma ważnymi parametrami:

Transformator charakteryzuje się dwoma ważnymi parametrami:

•

Moc transformatora

Moc transformatora

Od niej zależą parametry dzięki, którym uzyskamy stabilne warunki pracy

Od niej zależą parametry dzięki, którym uzyskamy stabilne warunki pracy

transformatora.

transformatora.

•

Napięcie transformatora

Napięcie transformatora

Im większe napięcie zasilające, tym większą moc można uzyskać. Należy

Im większe napięcie zasilające, tym większą moc można uzyskać. Należy

tylko przestrzegać zaleceń producenta co do maksymalnych napięć

tylko przestrzegać zaleceń producenta co do maksymalnych napięć

zasilających.

zasilających.



Następnym ważnym elementem zasilacza jest mostek prostowniczy ( Zamiast

Następnym ważnym elementem zasilacza jest mostek prostowniczy ( Zamiast

niego można użyć 4 diód prostowniczych . Cechuje go ważny parametr: prąd

niego można użyć 4 diód prostowniczych . Cechuje go ważny parametr: prąd

maksymalny, czyli taki, który może płynąć przez element bez obawy o jego

maksymalny, czyli taki, który może płynąć przez element bez obawy o jego

uszkodzenie. Większe mostki posiadają obudowę ułatwiającą zamocowanie na

uszkodzenie. Większe mostki posiadają obudowę ułatwiającą zamocowanie na

radiatorze.

radiatorze.

Zasilacze dzielimy ze względu na

Zasilacze dzielimy ze względu na

dostarczane napięcie na dwie grupy :

dostarczane napięcie na dwie grupy :

Zasilacze
symetryczne

Zasilacze
niesymetryczne

Zasilacze niesymetryczne stosowane są

Zasilacze niesymetryczne stosowane są

zazwyczaj w urządzeniach mniejszej mocy .

zazwyczaj w urządzeniach mniejszej mocy .

Dostarczają one tylko jedno napięcie,

Dostarczają one tylko jedno napięcie,

wykorzystując transformator z jednym

wykorzystując transformator z jednym

uzwojeniem wtórnym.

uzwojeniem wtórnym.

Zasilacz symetryczny są to dwa odpowiednio

Zasilacz symetryczny są to dwa odpowiednio

połączone zasilacze niesymetryczne.

połączone zasilacze niesymetryczne.

Dostarczają one dwóch napięć: dodatniego i

Dostarczają one dwóch napięć: dodatniego i

ujemnego (względem masy).

ujemnego (względem masy).

Najważniejszymi użytkowymi parametrami zasilaczy

Najważniejszymi użytkowymi parametrami zasilaczy

elektronicznych są:

elektronicznych są:

wartość skuteczna i częstotliwość napięcia

wartość skuteczna i częstotliwość napięcia

zasilającego, wartość średnia (składowa stała) napięcia

zasilającego, wartość średnia (składowa stała) napięcia

wyjściowego, prąd obciążenia maksymalny (lub moc

wyjściowego, prąd obciążenia maksymalny (lub moc

maksymalna), współczynnik tętnień (lub wartość napięcia tętnień

maksymalna), współczynnik tętnień (lub wartość napięcia tętnień

na wyjściu), współczynnik stabilizacji napięcia, impedancja

na wyjściu), współczynnik stabilizacji napięcia, impedancja

(rezystancja) wyjściowa, warunki eksploatacji (zwłaszcza zakres

(rezystancja) wyjściowa, warunki eksploatacji (zwłaszcza zakres

temperatury pracy).

temperatury pracy).

Istotne znaczenie ma również

Istotne znaczenie ma również

charakterystyka wyjściowa (tzw. obciążeniowa) przedstawiająca

charakterystyka wyjściowa (tzw. obciążeniowa) przedstawiająca

zależność napięcia wyjściowego od prądu wyjściowego zasilacza

zależność napięcia wyjściowego od prądu wyjściowego zasilacza

przedstawiona na poniższym rysunku:

przedstawiona na poniższym rysunku:

Oznaczenia cyfrowe oznaczają

charakterystyki wyjściowe
zasilacza:

1.

gdy I0  I0max

2.

w przypadku przeciążenia (np.
zwarcia) bez ograniczenia
prądowego

3.

w przypadku przeciążenia z
ograniczeniem stałym

4.

w przypadku przeciążenia z
ograniczeniem progresywnym

Zasilacze elektroniczne ze względu na zasadę działania związaną z

rodzajem zastosowanego stabilizatora dzieli się na dwie główne
grupy:

1. zasilacze ze stabilizatorem o działaniu ciągłym nazywane często po

prostu zasilaczami stabilizowanymi;

2. zasilacze ze stabilizatorem impulsowym nazywane krótko

zasilaczami impulsowymi.

Rys. schemat blokowo elektronicznego zasilacza

Rys. schemat blokowo elektronicznego zasilacza

sieciowego ze stabilizatorem o działaniu ciągłym.

sieciowego ze stabilizatorem o działaniu ciągłym.

Stabilizatory

Stabilizatory

Parametry:

Parametry:



Znamionowe U wyjściowe

Znamionowe U wyjściowe

– U na

– U na

jakie został zaprojektowany

jakie został zaprojektowany

stabilizator;

stabilizator;



Zakres regulacji U wyjściowego

Zakres regulacji U wyjściowego

;

;



Zakres zmian U wejściowego

Zakres zmian U wejściowego

–

–

odpowiadający poprawnej pracy

odpowiadający poprawnej pracy

stabilizator;

stabilizator;



Zakres zmian I wyjściowego

Zakres zmian I wyjściowego

– zakres

– zakres

I wyj. odpowiadający znamionowemu

I wyj. odpowiadający znamionowemu

napięciu wyj.;

napięciu wyj.;



Współczynnik stabilizacji S

Współczynnik stabilizacji S

– stosunek

– stosunek

zmian U wyj. do wywołującej ją

zmian U wyj. do wywołującej ją

zmiany U wej. (stabilizacja jest tym

zmiany U wej. (stabilizacja jest tym

lepsza, im mniejszy jest współczynnik

lepsza, im mniejszy jest współczynnik

stabilizacji);

stabilizacji);



Rezystancja wyjściowa

Rezystancja wyjściowa

– stosunek

– stosunek

zmiany U wyj. do zmiany I wyj.;

zmiany U wyj. do zmiany I wyj.;



Zakres stabilizacji

Zakres stabilizacji

– zakres poprawnej

– zakres poprawnej

pracy układu, czyli zakres U wej. i

pracy układu, czyli zakres U wej. i

odpowiadający mu zakres zmian U

odpowiadający mu zakres zmian U

wyj.

wyj.

Własności Stabilizatorów

Własności Stabilizatorów

Sprawność

Własności

Stabilizator liniowy

Stabilizator

impulsowy

25% ÷ 60%

75% ÷ 95%

Powierzchnia

radiatorów

100%

10% ÷ 20%

Stosunek mocy do

masy

20 W/kg

110 W/kg

Pojemność

kondensatora

wyjściowego

mała

bardzo duża

Parametry

stabilizacji

bardzo dobre

dobre

Odpowiedź

impulsowa

(czas odpowiedzi na

nagłe zmiany

obciążenia)

5 ÷ 50 µs

bardzo dobrze

100 ÷ 1000 µs

słabo

Tłumienie szumów i
tętnień

bardzo dobre

0,2 ÷ 2 mV

słabe

10 ÷ 60 mV

Zdolność utrzymania

napięcia przy

krótkotrwałym

zaniku napięcia

wejściowego (czas

podtrzymania tc)

słaba

1 ÷ 10 ms

bardzo dobra

20 ÷ 50 ms

(400 ms dla małych

Iwy)

Tłumienie zakłóceń

radioelektrycznych

bez problemu

(kondensatory przeciwzakłóceniowe)

konieczne dodatkowe

konstrukcje, środki

(ekranowanie, filtry)

Funkcja stabilizatora

napięcia

Podstawową funkcją stabilizatora jest zapewnienie

dostatecznie stabilnego napięcia. Stabilizacja napięcia
zależna jest od tolerancji i parametrów danego
układu. Często, choć nie zawsze, stabilizator jest
poprzedzony zasilaczem sieciowym (transformator,
prostownik i filtr). Stabilizator zintegrowany z częścią
sieciową może stanowić samodzielny zasilacz.

1

2

3

1.INPUT- wejście

2. OUTPUT- wyjście

3. ADJ- regulacja

(sterowanie)

Stabilizacja z dioda

Stabilizacja z dioda

Zenera

Zenera

Budowa stabilizatora z diodą Zenera

Budowa stabilizatora z diodą Zenera

jest bardzo prosta (rys. 1.): składa się z

jest bardzo prosta (rys. 1.): składa się z

opornik R1, który zasila diodę Zenera

opornik R1, który zasila diodę Zenera

DZ1. Zasadą stabilizacji jest

DZ1. Zasadą stabilizacji jest

wykorzystanie faktu, iż DZ cechuje

wykorzystanie faktu, iż DZ cechuje

zakres charakterystyki i w miarę stałe

zakres charakterystyki i w miarę stałe

napięcie przebicia. Oznaczone zwykle

napięcie przebicia. Oznaczone zwykle

UDZ (rys. 2.). Jeśli punkt pracy diody

UDZ (rys. 2.). Jeśli punkt pracy diody

zastanie ustalony w obszarze przebicia

zastanie ustalony w obszarze przebicia

(czyli w zakresie stabilizacji), to

(czyli w zakresie stabilizacji), to

panujące na diodzie napięcie jest

panujące na diodzie napięcie jest

bliskie nominalnemu napięciu UDZ.

bliskie nominalnemu napięciu UDZ.

Warunki zewnętrzne oczywiście

Warunki zewnętrzne oczywiście

wpływają na punkt pracy DZ. Dopóki

wpływają na punkt pracy DZ. Dopóki

jednak punkt pracy DZ pozostaje na

jednak punkt pracy DZ pozostaje na

przebiciowej części charakterystyki -

przebiciowej części charakterystyki -

układ pełni

układ pełni

swoją funkcję,

swoją funkcję,

czyli stabilizuje

czyli stabilizuje

napięcie

napięcie

(z zastrzeżeniem, że napięcie

(z zastrzeżeniem, że napięcie

to zmienia się nieco wraz ze zmianami

to zmienia się nieco wraz ze zmianami

punktu pracy, bo przebiciowa gałąź

punktu pracy, bo przebiciowa gałąź

charakterystyki nie jest ściśle pionowa).

charakterystyki nie jest ściśle pionowa).

Rys. 2

U P S – niezależne źródła

U P S – niezależne źródła

zasilania

zasilania



UPS- urządzenie, które zapewnia bezprzerwowe

UPS- urządzenie, które zapewnia bezprzerwowe

zasilanie w energię elektryczną w przypadku obniżenia

zasilanie w energię elektryczną w przypadku obniżenia

napięcia zasilającego poniżej ustalonego progu, jego

napięcia zasilającego poniżej ustalonego progu, jego

zaniku oraz innych zakłóceń powodujących anormalną

zaniku oraz innych zakłóceń powodujących anormalną

pracę odbiorników. W takich przypadkach energia do

pracę odbiorników. W takich przypadkach energia do

zasilania odbiorników czerpana jest z zestawu baterii

zasilania odbiorników czerpana jest z zestawu baterii

będących na wyposażeniu zasilacza. Zasilanie

będących na wyposażeniu zasilacza. Zasilanie

odbiorników jest realizowane przez czas określony

odbiorników jest realizowane przez czas określony

pojemnością baterii. Jest to ważne urządzenie systemu

pojemnością baterii. Jest to ważne urządzenie systemu

komputerowego, ponieważ zabezpiecza użytkownika

komputerowego, ponieważ zabezpiecza użytkownika

przed nagłym brakiem prądu i natychmiastowym

przed nagłym brakiem prądu i natychmiastowym

wyłączeniem komputera co często wiąże się z utratą

wyłączeniem komputera co często wiąże się z utratą

niezapisanych danych. Urządzenie pozwala na

niezapisanych danych. Urządzenie pozwala na

podtrzymanie działania komputera, zapisanie danych

podtrzymanie działania komputera, zapisanie danych

przez użytkownika i bezpieczne zamknięcie systemu.

przez użytkownika i bezpieczne zamknięcie systemu.

Schemat blokowy UPS- a

Schemat blokowy UPS- a

Parametry użytkowe UPS- a:

Parametry użytkowe UPS- a:



Moc znamionowa;

Moc znamionowa;



Wyjściowe napięcie znamionowe;

Wyjściowe napięcie znamionowe;



Tolerancja napięcia wyjściowego;

Tolerancja napięcia wyjściowego;



Częstotliwość napięcia wyjściowego;

Częstotliwość napięcia wyjściowego;



Tolerancja częstotliwościowa napięcia wyjściowego;

Tolerancja częstotliwościowa napięcia wyjściowego;



Czas przełączenia;

Czas przełączenia;



Czas podtrzymania;

Czas podtrzymania;



Spaśność;

Spaśność;



Rodzaj portu komunikacyjnego.

Rodzaj portu komunikacyjnego.

Sieć

Sieć

zasilając

zasilając

a

a

Tłumik

Tłumik

przepięć

przepięć

Filtr

Ładowarka
akumulatoro
wa

Zespół
akumulator
owy

DC

AC

~230 V
50Hz

UPS ma dwa tryby:

UPS ma dwa tryby:

Tryb Stand- by;

Tryb Stand- by;

Tryb aktywny On- line.

Tryb aktywny On- line.

DC

AC

Do
komputera

Rys. tryb
Stand- by
(czuwania)

DC

AC

Rys. tryb On-
line
(aktywny)

Alternatywnym sposobem rozwiązania zasilania awaryjnego jest

Alternatywnym sposobem rozwiązania zasilania awaryjnego jest

zastosowanie tanich zasilaczy małej mocy do zabezpieczania

zastosowanie tanich zasilaczy małej mocy do zabezpieczania

poszczególnych odbiorników w rozproszonym systemie zasilania.

poszczególnych odbiorników w rozproszonym systemie zasilania.

UPS- y małej mocy wykonywane są z reguły w technologii line-

UPS- y małej mocy wykonywane są z reguły w technologii line-

interactive. Oznacza to, że zabezpieczane urządzenia są

interactive. Oznacza to, że zabezpieczane urządzenia są

normalnie zasilane z sieci elektrycznej poprzez filtr

normalnie zasilane z sieci elektrycznej poprzez filtr

przeciwzakłóceniowy zawarty w zasilaczu, a dopiero awaria

przeciwzakłóceniowy zawarty w zasilaczu, a dopiero awaria

zasilania powoduje uruchomienie wewnętrznego falownika UPS i

zasilania powoduje uruchomienie wewnętrznego falownika UPS i

dostarczenie energii z wewnętrznych akumulatorów zasilacza.

dostarczenie energii z wewnętrznych akumulatorów zasilacza.

Proces startu falownika i odłączenia zasilacza od wadliwego

Proces startu falownika i odłączenia zasilacza od wadliwego

źródła zasilania trwa na tyle krótko, że zabezpieczane urządzenia

źródła zasilania trwa na tyle krótko, że zabezpieczane urządzenia

nie dostrzegają przerwy w zasilaniu. Do zasilania komputerów i

nie dostrzegają przerwy w zasilaniu. Do zasilania komputerów i

innych urządzeń o nieliniowym poborze prądu często wystarcza

innych urządzeń o nieliniowym poborze prądu często wystarcza

napięcie tzw. quasi-sinusoidalne. UPS- y z napięciem quasi-

napięcie tzw. quasi-sinusoidalne. UPS- y z napięciem quasi-

sinusoidalnym na wyjściu podczas pracy awaryjnej charakteryzują

sinusoidalnym na wyjściu podczas pracy awaryjnej charakteryzują

się dużą sprawnością. Dodatkową ich zaletą jest niska cena

się dużą sprawnością. Dodatkową ich zaletą jest niska cena

jednostkowa za kVA gwarantowanej mocy. KVA mocy

jednostkowa za kVA gwarantowanej mocy. KVA mocy

gwarantowanej  zasilacza line- interactive jest w przybliżeniu dwa

gwarantowanej  zasilacza line- interactive jest w przybliżeniu dwa

do trzech razy tańszy od kVA mocy zasilacza on- line.

do trzech razy tańszy od kVA mocy zasilacza on- line.

Podwajacz

Podwajacz



Jest to niezwykle prosta i tania przetwornica podwajająca napięcie zasilania,

Jest to niezwykle prosta i tania przetwornica podwajająca napięcie zasilania,

co umożliwia osiąganie napięć wyjściowych max. 28...30V. Dużą zaletą tego

co umożliwia osiąganie napięć wyjściowych max. 28...30V. Dużą zaletą tego

układu jest brak jakiejkolwiek indukcyjności - działa on w oparciu o zasadę

układu jest brak jakiejkolwiek indukcyjności - działa on w oparciu o zasadę

"pompy pojemnościowej".

"pompy pojemnościowej".



Częstotliwość pracy przetwornicy określają wartości elementów R1, R2 i C1.

Częstotliwość pracy przetwornicy określają wartości elementów R1, R2 i C1.

Dioda D1 powoduje poprawienie symetrii przebiegu wyjściowego, dzięki

Dioda D1 powoduje poprawienie symetrii przebiegu wyjściowego, dzięki

czemu z pewnym przybliżeniem czas ładowania pojemności C2 jest równy

czemu z pewnym przybliżeniem czas ładowania pojemności C2 jest równy

czasowi przekazywania ładunku do obciążenia. Rezystor R3 i kondensator

czasowi przekazywania ładunku do obciążenia. Rezystor R3 i kondensator

mają za zadanie ograniczenie zakłóceń generowanych przez przetwornicę do

mają za zadanie ograniczenie zakłóceń generowanych przez przetwornicę do

sieci zasilającej.

sieci zasilającej.

Filtry napięć zasilających

Filtry napięć zasilających

W celu zmniejszenia tętnień napięcia, miedzy układem

W celu zmniejszenia tętnień napięcia, miedzy układem

prostownika, a obciążeniem wstawia się filtr

prostownika, a obciążeniem wstawia się filtr

dolnoprzepustowy. Stosunek amplitudy składowej zmiennej

dolnoprzepustowy. Stosunek amplitudy składowej zmiennej

na wejściu filtru do amplitudy składowej zmiennej na

na wejściu filtru do amplitudy składowej zmiennej na

wyjściu nazywamy

wyjściu nazywamy

współczynnikiem filtracji F

współczynnikiem filtracji F

. Jego

. Jego

wartość powinna być znacznie większa od jedności.

wartość powinna być znacznie większa od jedności.

Rys. schemat układów do filtrowania napięć zasilających

Większość urządzeń elektronicznych wymaga jak

Większość urządzeń elektronicznych wymaga jak

najmniejszych tętnień (mniejszych od 0,01%). Do

najmniejszych tętnień (mniejszych od 0,01%). Do

tłumienia tętnień służą obwody RC lub LC, zwane filtrami.

tłumienia tętnień służą obwody RC lub LC, zwane filtrami.

Filtry powinny przepuszczać na wyjście składową stałą, a

Filtry powinny przepuszczać na wyjście składową stałą, a

jednocześnie blokować składową zmienną, czyli tętnienia.

jednocześnie blokować składową zmienną, czyli tętnienia.

Ze względu na duże straty mocy w rezystorach, filtry RC

Ze względu na duże straty mocy w rezystorach, filtry RC

stosuje się wyłącznie w układach małej mocy.

stosuje się wyłącznie w układach małej mocy.

L

C

C

L

C

R

C

C

POMPY ŁADUNKOWE

POMPY ŁADUNKOWE

Pompy ładunkowe

to przetwornice

napięcia stałego. Składają się z
następujących elementów:

- klucza elektronicznego K,

przestrajanego z częstotliwością f;

- kondensatora pośredniczącego Cp;
- kondensatora magazynującego Co.

SCHEMAT POMPY

SCHEMAT POMPY

ŁADUNKOWEJ

ŁADUNKOWEJ



Pompy ładunkowe stosowane są najczęściej w

Pompy ładunkowe stosowane są najczęściej w

urządzeniach przenośnych do podwyższania napięcia

urządzeniach przenośnych do podwyższania napięcia

baterii. Realizacja tego celu może nastąpić za pomocą:

baterii. Realizacja tego celu może nastąpić za pomocą:



1 – zastosowania większej liczby kluczy i kondensatorów;

1 – zastosowania większej liczby kluczy i kondensatorów;



2 – dodatkowych diod i kondensatorów;

2 – dodatkowych diod i kondensatorów;



3 – szeregowe połączenie kilku pomp.

3 – szeregowe połączenie kilku pomp.



Pompy wykorzystywane są też jako stabilizatory w

Pompy wykorzystywane są też jako stabilizatory w

urządzeniach przenośnych.

urządzeniach przenośnych.

PRZETWORNICE

PRZETWORNICE

DC/DC

DC/DC

Przetwornice

Przetwornice

napięcia stałego

napięcia stałego

DC/DC

DC/DC

przetwarzają

przetwarzają

napięcia stałe na jedno lub kilka napięć stałych o

napięcia stałe na jedno lub kilka napięć stałych o

wymaganych wartościach. Przetwarzane napięcie

wymaganych wartościach. Przetwarzane napięcie

stałe jest zamieniane na napięcie zmienne poprzez

stałe jest zamieniane na napięcie zmienne poprzez

kluczowanie, transformowane do pożądanej wartości i

kluczowanie, transformowane do pożądanej wartości i

prostowane, filtrowane i stabilizowane.

prostowane, filtrowane i stabilizowane.



Pierwszy schemat przedstawia stabilizacja typu

Pierwszy schemat przedstawia stabilizacja typu

forward

forward

(naprzód), a drugi typu

(naprzód), a drugi typu

feed- back

feed- back

(ze sprzężeniem

(ze sprzężeniem

zwrotnym).

zwrotnym).

Elementem kluczującym może być tranzystor:

Elementem kluczującym może być tranzystor:

Jest to przetwornica z generatorem Hartley'a. Elementy

Jest to przetwornica z generatorem Hartley'a. Elementy

obwodu rezonansowego są dobrane tak, aby

obwodu rezonansowego są dobrane tak, aby

częstotliwość drgań wynosiła 40Hz, a napięcie 12-20V

częstotliwość drgań wynosiła 40Hz, a napięcie 12-20V

w zalezności od obciążenia (kilka mA).

w zalezności od obciążenia (kilka mA).

Przetwornice

Przetwornice

DC/AC

DC/AC



Przetwornice napięcia przemiennego przetwarzają

Przetwornice napięcia przemiennego przetwarzają

napięcia stałe na zmienne. Służą do zasilania jedno- lub trój-

napięcia stałe na zmienne. Służą do zasilania jedno- lub trój-

fazowych odbiorników prądu przemiennego np. Silników

fazowych odbiorników prądu przemiennego np. Silników

indukcyjnych, świetlówek. Są również elementem UPS- ów.

indukcyjnych, świetlówek. Są również elementem UPS- ów.

Napięcie stałe Uz jest kluczowane z częstotliwością fk

Napięcie stałe Uz jest kluczowane z częstotliwością fk

przewyższającej częstotliwość przebiegu wyjściowego, tak

przewyższającej częstotliwość przebiegu wyjściowego, tak

aby przebieg wyjściowy był kształtem zbliżony do sinusoidy.

aby przebieg wyjściowy był kształtem zbliżony do sinusoidy.

Klucze mogą być tranzystorowe (w przetwornicach

Klucze mogą być tranzystorowe (w przetwornicach

małej i średniej mocy) i tyrystorowe 9w przetwornicach

małej i średniej mocy) i tyrystorowe 9w przetwornicach

dużej mocy). Częstotliwość, kluczowanie przyjmuje się

dużej mocy). Częstotliwość, kluczowanie przyjmuje się

jako 100*fo.

jako 100*fo.

Układ półmostkowy:

Układ półmostkowy:

Klucz K1 włączany jest w dodatnich połówkach a K2 w

Klucz K1 włączany jest w dodatnich połówkach a K2 w

ujemnych. Diody zabezpieczają przed przepięciami przy

ujemnych. Diody zabezpieczają przed przepięciami przy

indukcyjnym obciążeniu

indukcyjnym obciążeniu.

Układ mostkowy:

Układ mostkowy:

Klucze są włączane parami: K1, K4 i K2, K3. Diody

Klucze są włączane parami: K1, K4 i K2, K3. Diody

zabezpieczają przed przepięciami przy obciążeniu

zabezpieczają przed przepięciami przy obciążeniu

indukcyjnym.

indukcyjnym.

Układy sterowania, mostki i półmostki tranzystorowe i

Układy sterowania, mostki i półmostki tranzystorowe i

tyrystorowe są produkowane w postaci układów

tyrystorowe są produkowane w postaci układów

scalonych.

scalonych.