Elementy prawa

Elementy prawa

Prawo administracyjne

Prawo administracyjne

Istota i przedmiot prawa

Istota i przedmiot prawa

administracyjnego

administracyjnego

Prawo administracyjne reguluje

Prawo administracyjne reguluje

stosunki prawne, jakie powstają

stosunki prawne, jakie powstają

pomiędzy rożnymi podmiotami a

pomiędzy rożnymi podmiotami a

organami administracji państwowej i

organami administracji państwowej i

samorządu terytorialnego,

samorządu terytorialnego,

obejmuje ono również normy prawne

obejmuje ono również normy prawne

określające zasady organizacji

określające zasady organizacji

działania tych organów oraz

działania tych organów oraz

wykonywane przez nie czynności.

wykonywane przez nie czynności.

Normy prawa

Normy prawa

administracyjnego

administracyjnego



Normy prawa administracyjnego, określające

Normy prawa administracyjnego, określające

strukturę

strukturę

organów administracji, ich zadania, a także prawa i

organów administracji, ich zadania, a także prawa i

obowiązki podmiotów stosunku administracyjno

obowiązki podmiotów stosunku administracyjno

prawnego

prawnego

/stosunku administracyjnego/ stanowią część

/stosunku administracyjnego/ stanowią część

prawa administracyjnego —

prawa administracyjnego —

prawo administracyjne

prawo administracyjne

materialne,

materialne,



Drugą część prawa administracyjnego jest

Drugą część prawa administracyjnego jest

prawo

prawo

administracyjne formalne

administracyjne formalne

, które zawiera normy

, które zawiera normy

określające tryb postępowania organów administracji.

określające tryb postępowania organów administracji.

Prawo administracyjne formalne wyklucza samowole w

Prawo administracyjne formalne wyklucza samowole w

działaniu organów administracji. Normy prawa formalnego,

działaniu organów administracji. Normy prawa formalnego,

w zakresie działania administracji publicznej, zawarte są

w zakresie działania administracji publicznej, zawarte są

przede wszystkim w Ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. -

przede wszystkim w Ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. -

kodeks postępowania administracyjnego.

kodeks postępowania administracyjnego.

Organy administracji –

Organy administracji –

centralne i terenowe

centralne i terenowe

Według kompetencji miejscowej organy administracji

Według kompetencji miejscowej organy administracji

państwowej dzieli się na

państwowej dzieli się na

centralne

centralne

w tym naczelne organy

w tym naczelne organy

administracji państwowej i

administracji państwowej i

terenowe

terenowe

organy administracji

organy administracji

rządowej. Zakres kompetencji miejscowej centralnych

rządowej. Zakres kompetencji miejscowej centralnych

organów administracji państwowej obejmuje cały kraj.

organów administracji państwowej obejmuje cały kraj.

Centralnymi organami administracji państwowej są między

Centralnymi organami administracji państwowej są między

innymi:

innymi:

- Rada Ministrów; W jej skład wchodzą: Prezes Rady

- Rada Ministrów; W jej skład wchodzą: Prezes Rady

Ministrów, wiceprezesi Rady Ministrów, ministrowie i

Ministrów, wiceprezesi Rady Ministrów, ministrowie i

kierownicy niektórych urzędów centralnych;

kierownicy niektórych urzędów centralnych;

- Prezes Rady Ministrów - ministrowie, czyli członkowie Rady

- Prezes Rady Ministrów - ministrowie, czyli członkowie Rady

Ministrów, kierujący jednocześnie wyodrębnionymi działami

Ministrów, kierujący jednocześnie wyodrębnionymi działami

administracji; organami administracji rządowej są

administracji; organami administracji rządowej są

ministrowie, a nie ministerstwa, czyli urzędy powołane do

ministrowie, a nie ministerstwa, czyli urzędy powołane do

pomocy w realizacji zadań ministra;

pomocy w realizacji zadań ministra;

Zakres kompetencji miejscowej terenowych organów

Zakres kompetencji miejscowej terenowych organów

administracji rządowej obejmuje jedynie określoną część

administracji rządowej obejmuje jedynie określoną część

terytorium kraju, np. województwo, gminę, powiat.

terytorium kraju, np. województwo, gminę, powiat.

Organy o kompetencji

Organy o kompetencji

szczególnej i ogólnej

szczególnej i ogólnej

Na podstawie kryterium, jakim jest kompetencja

Na podstawie kryterium, jakim jest kompetencja

rzeczowa wyróżnia się

rzeczowa wyróżnia się

organy o kompetencji

organy o kompetencji

ogólnej i organy o kompetencji szczególnej.

ogólnej i organy o kompetencji szczególnej.



Organy administracji o kompetencji ogólnej zajmują

Organy administracji o kompetencji ogólnej zajmują

się sprawami z wielu dziedzin zakres ich zadań jest

się sprawami z wielu dziedzin zakres ich zadań jest

bardzo szeroki (takim organem jest np. wojewoda, czy

bardzo szeroki (takim organem jest np. wojewoda, czy

Prezes Rady Ministrów).

Prezes Rady Ministrów).



Organy administracji o kompetencji szczególnej

Organy administracji o kompetencji szczególnej

zajmują się jedną dziedziną zagadnień. Zakres spraw.

zajmują się jedną dziedziną zagadnień. Zakres spraw.

które są przedmiotem ich działalności jest

które są przedmiotem ich działalności jest

sprecyzowany. Przykładem organu administracji o

sprecyzowany. Przykładem organu administracji o

kompetencji szczególnej jest np. minister edukacji

kompetencji szczególnej jest np. minister edukacji

narodowej, minister kultury i sztuki, czy minister

narodowej, minister kultury i sztuki, czy minister

finansów.

finansów.

Organy kolegialne i

Organy kolegialne i

jednoosobowe

jednoosobowe



Organ kolegialny składa się z pewnej

Organ kolegialny składa się z pewnej

liczby osób a decyzje zapadają w

liczby osób a decyzje zapadają w

drodze uchwał. Przykładem jest Rada

drodze uchwał. Przykładem jest Rada

Ministrów, rada gminy.

Ministrów, rada gminy.



Organy jednoosobowe składają się z

Organy jednoosobowe składają się z

jednej osoby, która podejmuje

jednej osoby, która podejmuje

decyzje, np. minister, wojewoda.

decyzje, np. minister, wojewoda.

Stosunek administracyjno-

Stosunek administracyjno-

prawny

prawny



Stroną jest zawsze organ

Stroną jest zawsze organ

administracyjny występujący z

administracyjny występujący z

pozycji władczej,

pozycji władczej,



Obejmuje sprawy należące do

Obejmuje sprawy należące do

kompetencji organów administracji

kompetencji organów administracji

państwowej,

państwowej,



Podstawą stosunków są akty

Podstawą stosunków są akty

administracyjne lub ustawy.

administracyjne lub ustawy.

Prawne formy działania

Prawne formy działania

administracji

administracji

Szeroki zakres zadań, jakie ma do wykonania

Szeroki zakres zadań, jakie ma do wykonania

administracja, wpływa na konieczność

administracja, wpływa na konieczność

wykorzystywania w jej działaniach różnych

wykorzystywania w jej działaniach różnych

form prawnych. Są to:

form prawnych. Są to:



Stanowienie przepisów prawnych,

Stanowienie przepisów prawnych,



Wydawanie aktów administracyjnych,

Wydawanie aktów administracyjnych,



Zawieranie porozumień administracyjnych,

Zawieranie porozumień administracyjnych,



Zawieranie umów,

Zawieranie umów,



Prowadzenie działalności społeczno –

Prowadzenie działalności społeczno –

organizatorskiej,

organizatorskiej,



Wykonywanie działalności materialno- technicznych.

Wykonywanie działalności materialno- technicznych.

Akt administracyjny

Akt administracyjny

Jest to wydawany w

Jest to wydawany w

postępowaniu administracyjnym

postępowaniu administracyjnym

jednostronny władczy akt woli

jednostronny władczy akt woli

organu administracji publicznej

organu administracji publicznej

rozstrzygający w całości lub w

rozstrzygający w całości lub w

części konkretną sprawę co do

części konkretną sprawę co do

istoty, skierowany do

istoty, skierowany do

konkretnego adresata.

konkretnego adresata.

Podział aktów

Podział aktów

administracyjnych

administracyjnych



Akty zewnętrzne i wewnętrzne.

Akty zewnętrzne i wewnętrzne.



Akty konstytutywne i akty deklaratywne;

Akty konstytutywne i akty deklaratywne;

Akty konstytutywne

Akty konstytutywne

są to akty

są to akty

administracyjne, które wywołują skutki

administracyjne, które wywołują skutki

prawne, czyli ustanawiają, zmieniają lub

prawne, czyli ustanawiają, zmieniają lub

znoszą stosunki prawne, np. nadanie

znoszą stosunki prawne, np. nadanie

obywatelstwa.

obywatelstwa.

Akty deklaratywne

Akty deklaratywne

potwierdzają istnienie określonej sytuacji i

potwierdzają istnienie określonej sytuacji i

związanych z tym praw i obowiązków.

związanych z tym praw i obowiązków.



Akty pozytywne i negatywne.

Akty pozytywne i negatywne.

Ważność aktu

Ważność aktu

administracyjnego

administracyjnego

Każdy akt administracyjny powinien spełnić

Każdy akt administracyjny powinien spełnić

określone przepisami prawa przesłanki jego

określone przepisami prawa przesłanki jego

ważności. Dla wszystkich aktów administracyjnych

ważności. Dla wszystkich aktów administracyjnych

wspólne są następujące przesłanki ważności:

wspólne są następujące przesłanki ważności:

1.

1.

istnienie podstawy prawnej

istnienie podstawy prawnej

do wydania aktu

do wydania aktu

administracyjnego podstawę taką stanowią

administracyjnego podstawę taką stanowią

przepisy prawne zawarte w ustawach lub innych

przepisy prawne zawarte w ustawach lub innych

aktach normatywnych;

aktach normatywnych;

2. wydanie aktu administracyjnego przez

2. wydanie aktu administracyjnego przez

właściwy organ

właściwy organ

zarówno pod względem

zarówno pod względem

kompetencji rzeczowej, jak i miejscowej;

kompetencji rzeczowej, jak i miejscowej;

3. zachowanie przewidzianego

3. zachowanie przewidzianego

trybu

trybu

i określonej

i określonej

formy

formy

przy dawaniu aktu administracyjnego.

przy dawaniu aktu administracyjnego.

Postępowanie

Postępowanie

administracyjne

administracyjne

Postępowanie administracyjne, czyli tryb

Postępowanie administracyjne, czyli tryb

postępowania organów administracji, można

postępowania organów administracji, można

podzielić na:

podzielić na:



postępowanie administracyjne ogólne, jest to

postępowanie administracyjne ogólne, jest to

tryb postępowania organów administracji przy

tryb postępowania organów administracji przy

rozstrzyganiu spraw, którego celem jest ich

rozstrzyganiu spraw, którego celem jest ich

załatwienie i wydanie decyzji administracyjnej.

załatwienie i wydanie decyzji administracyjnej.



postępowanie egzekucyjne w administracji,

postępowanie egzekucyjne w administracji,



postępowanie sądowe w sprawach

postępowanie sądowe w sprawach

administracyjnych,

administracyjnych,



szczególne postępowania administracyjne.

szczególne postępowania administracyjne.

Zasady postępowania

Zasady postępowania



Kodeks postępowania administracyjnego określa podstawowe

Kodeks postępowania administracyjnego określa podstawowe

zasady postępowania Najważniejsze z nich to:

zasady postępowania Najważniejsze z nich to:

-

-

zasada legalności, praworządności I pogłębiania

zasada legalności, praworządności I pogłębiania

zaufania do organów

zaufania do organów

państwa, która wyraża się tym, że

państwa, która wyraża się tym, że

podstawą postępowania administracyjnego, które powinno

podstawą postępowania administracyjnego, które powinno

przyczyniać się do pogłębiania zaufania obywateli do organów

przyczyniać się do pogłębiania zaufania obywateli do organów

państwa, mogą być tylko obowiązujące przepisy prawa, a

państwa, mogą być tylko obowiązujące przepisy prawa, a

ponadto organy administracji powinny strzec przestrzegania

ponadto organy administracji powinny strzec przestrzegania

praworządności przez wszystkich uczestników postępowania

praworządności przez wszystkich uczestników postępowania

administracyjnego;

administracyjnego;

- zasada prawdy obiektywnej,

- zasada prawdy obiektywnej,

zgodnie z którą organy

zgodnie z którą organy

administracji są zobowiązane do dokładnego wyjaśnienia

administracji są zobowiązane do dokładnego wyjaśnienia

sprawy będącej przedmiotem postępowania;

sprawy będącej przedmiotem postępowania;

- zasada udziału stron w postępowaniu

- zasada udziału stron w postępowaniu

, zgodnie z którą

, zgodnie z którą

organy administracji są zobowiązane do należytego i

organy administracji są zobowiązane do należytego i

wyczerpującego informowania stron postępowania

wyczerpującego informowania stron postępowania

administracyjnego o okolicznościach faktycznych i prawnych,

administracyjnego o okolicznościach faktycznych i prawnych,

które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków,

które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków,

-

-

zasada szybkości i wnikliwości

zasada szybkości i wnikliwości

działania organów

działania organów

administracji

administracji

Przebieg postępowania

Przebieg postępowania



Na wniosek, lub z urzędu,

Na wniosek, lub z urzędu,



Organ sprawdza swoją właściwość,

Organ sprawdza swoją właściwość,



Zawiadomienie stron,

Zawiadomienie stron,



Postępowanie dowodowe,

Postępowanie dowodowe,



Ograniczenie czasu załatwiania

Ograniczenie czasu załatwiania

spraw,

spraw,



Wydanie decyzji.

Wydanie decyzji.

Decyzja

Decyzja

Decyzja jest aktem administracyjnym. który zawiera

Decyzja jest aktem administracyjnym. który zawiera

rozstrzygnięcie w danej sprawie; może ona dotyczyć całości

rozstrzygnięcie w danej sprawie; może ona dotyczyć całości

sprawy lub jej części, może również w inny sposób kończyć

sprawy lub jej części, może również w inny sposób kończyć

postępowanie w danej instancji w określonej sprawie. Decyzja

postępowanie w danej instancji w określonej sprawie. Decyzja

administracyjna powinna zawierać wymienione w k.p.a. elementy:

administracyjna powinna zawierać wymienione w k.p.a. elementy:

- oznaczenie organu administracji;

- oznaczenie organu administracji;

- datę wydania;

- datę wydania;

- oznaczenie strony lub stron postępowania;

- oznaczenie strony lub stron postępowania;

- powołanie podstawy prawnej zawartego w decyzji rozstrzygnięcia

- powołanie podstawy prawnej zawartego w decyzji rozstrzygnięcia

sprawy;

sprawy;

- rozstrzygnięcie sprawy, w której toczyło się postępowanie;

- rozstrzygnięcie sprawy, w której toczyło się postępowanie;

- uzasadnienie faktyczne i prawne rozstrzygnięcia (wskazanie

- uzasadnienie faktyczne i prawne rozstrzygnięcia (wskazanie

faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których

faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których

się oparł przy wydawaniu rozstrzygnięcia, wyjaśnienie podstawy

się oparł przy wydawaniu rozstrzygnięcia, wyjaśnienie podstawy

prawnej decyzji);

prawnej decyzji);

- pouczenie o tym, czy od decyzji przysługuje odwołanie, a jeżeli

- pouczenie o tym, czy od decyzji przysługuje odwołanie, a jeżeli

przysługuje, to w jakim trybie;

przysługuje, to w jakim trybie;

- podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

- podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji;

służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji;

-pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa do sądu

-pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa do sądu

powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego — jeżeli takie

powszechnego lub skargi do sądu administracyjnego — jeżeli takie

możliwości przysługują.

możliwości przysługują.

Odwołanie

Odwołanie

Zgodnie z zasadą dwuinstancyjności

Zgodnie z zasadą dwuinstancyjności

postępowania administracyjnego strona

postępowania administracyjnego strona

może odwołać się do drugiej instancji od

może odwołać się do drugiej instancji od

decyzji wydanej przez organ pierwszej

decyzji wydanej przez organ pierwszej

instancji. Odwołanie nie wymaga

instancji. Odwołanie nie wymaga

szczegółowego uzasadnienia i wnosi się je za

szczegółowego uzasadnienia i wnosi się je za

pośrednictwem organu, który wydał decyzję

pośrednictwem organu, który wydał decyzję

w ciągu 14 dni od jej dostarczenia. Za

w ciągu 14 dni od jej dostarczenia. Za

wyjątkiem określonych w kodeksie sytuacji

wyjątkiem określonych w kodeksie sytuacji

wniesienie odwołania wstrzymuje wykonanie

wniesienie odwołania wstrzymuje wykonanie

decyzji

decyzji

Wznowienie postępowania

Wznowienie postępowania

Jeżeli postępowanie w określonej sprawie zostało zakończone

Jeżeli postępowanie w określonej sprawie zostało zakończone

ostateczną decyzją czyli taką od której nie przysługuje

ostateczną decyzją czyli taką od której nie przysługuje

odwołanie, możliwe jest jego wznowienie, jeżeli zajdą określone

odwołanie, możliwe jest jego wznowienie, jeżeli zajdą określone

przepisami kodeksu okoliczności, z których najważniejsze to:

przepisami kodeksu okoliczności, z których najważniejsze to:

· fałszywość dowodów, na podstawie których ustalono istotne

· fałszywość dowodów, na podstawie których ustalono istotne

dla sprawy okoliczności;

dla sprawy okoliczności;

· wydanie decyzji w wyniku przestępstwa;

· wydanie decyzji w wyniku przestępstwa;

· wydanie decyzji przez organ lub urzędnika, który powinien być

· wydanie decyzji przez organ lub urzędnika, który powinien być

wyłączony z postępowania w sprawie;

wyłączony z postępowania w sprawie;

· nieuczestniczenie strony w postępowaniu — bez jej winy;

· nieuczestniczenie strony w postępowaniu — bez jej winy;

· wyjście na jaw nowych okoliczności istotnych dla sprawy lub

· wyjście na jaw nowych okoliczności istotnych dla sprawy lub

nowych dowodów.

nowych dowodów.

Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek

Wznowienie postępowania następuje z urzędu lub na wniosek

strony.

strony.

Sądowa kontrola decyzji

Sądowa kontrola decyzji



Ostateczna decyzja organu administracji (po

Ostateczna decyzja organu administracji (po

wyczerpaniu toku instancyjnego w administracji)

wyczerpaniu toku instancyjnego w administracji)

może być zaskarżona do sądu.

może być zaskarżona do sądu.



Zaskarżenie decyzji polega na wniesieniu skargi.

Zaskarżenie decyzji polega na wniesieniu skargi.

Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto

Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto

ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik

ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik

Praw Obywatelskich oraz organizacja społeczna w

Praw Obywatelskich oraz organizacja społeczna w

zakresie jej statutowej działalności w sprawach

zakresie jej statutowej działalności w sprawach

dotyczących interesów prawnych innych osób.

dotyczących interesów prawnych innych osób.



Skargę wnosi się bezpośrednio do sądu w

Skargę wnosi się bezpośrednio do sądu w

terminie 30 dni od daty ogłoszenia lub doręczenia

terminie 30 dni od daty ogłoszenia lub doręczenia

ostatecznej decyzji organu administracji.

ostatecznej decyzji organu administracji.