Normy techniczne

i sanitarne

Normy techniczne i sanitarne

W ostatnich latach zaczęto zwracać
baczniejszą uwagę na przeszkody w
handlu wynikające ze stosowania norm
(standardów) technicznych,
sanitarnych, bezpieczeństwa
produktów, weterynaryjnych,
ekologicznych, a nawet na wymagania
dotyczące etykietowania i pakowania
towarów.

Normy techniczne i sanitarne

Bariery techniczne obejmują

zróżnicowane:

1.normy,

2.standardy techniczne,

3.procedury badania i certyfikacji.

Normy techniczne i sanitarne

Normy techniczne są prawnie
wiążące i przyjmowane z myślą o
zapewnieniu ochrony zdrowia,
bezpieczeństwa, środowiska
naturalnego i interesu publicznego.

Normy techniczne i sanitarne

Standardy są projektowane przez prywatne instytucje
normalizacyjne i mają charakter dobrowolny. Określane
są zazwyczaj przez instytucje branżowe lub pozarządowe.

Standardy definiuje się jako dokumenty „przyjęte na
zasadzie konsensusu i zatwierdzone przez uznaną
organizację, dostarczające do powszechnego i
wielokrotnego użycia reguł, wskazówek lub charakterystyk
działań lub ich wyników, zmierzających do uzyskania
optymalnego stopnia uporządkowania w danym kontekście”
(ISO GUIDE 1991).

Normy techniczne i sanitarne

Rodzaje standardów

:

standardy jakościowe - umożliwiają użytkownikowi

przekonanie się, że produkt spełnia jego wymagania,

standardy kompatybilnościowe - zapewniają prawidłowe

funkcjonowanie układów złożonych z kilku urządzeń (np.
drukarka i komputer),

standardy, które ograniczają liczbę odmian danego produktu,

przyjmowane z myślą o wyeliminowaniu zbędnego i często
pozornego zróżnicowania wyrobów,

standardy projektowe, zawierające wymagania odnośnie cech

fizycznych produktu,

standardy użytkowe, dotyczące możliwych zastosowań

wyrobu.

Normy techniczne i sanitarne

Procedury testowania i certyfikacji służą
potwierdzaniu zgodności wyrobów z
wymaganiami zapisanymi w normach i
standardach technicznych.

Są one barierą wtedy, gdy kraj importera wymaga
dodatkowych badań, niezależnie od
przeprowadzonych w kraju eksportera. Są
określane także mianem procedur oceny
zgodności.

Normy techniczne i sanitarne

Problemem z punktu widzenia międzynarodowej wymiany
towarowej nie jest sam fakt istnienia regulacji
technicznych - trudno bowiem odmówić krajom
możliwości ich stosowania, gdy w grę wchodzą tak
szczytne motywy, jak zapewnienie bezpieczeństwa
użytkowania wyrobów lub ochrona zdrowia
konsumentów, lecz to, co podkreślono w definicji: fakt,
że są one zróżnicowane i nierzadko wykorzystywane w
celu ochrony rynku przed produktami pochodzącymi z
państw, w których obowiązują inne wymagania.

Normy techniczne i sanitarne

Różnice w normach i przepisach

technicznych

Normy techniczne i sanitarne

Dla małego producenta czy
eksportera wchodzącego na dany
rynek sprostanie nawet stosunkowo
prostym wymogom może być
kłopotliwe.

Normy techniczne i sanitarne

Przykłady:

-

francuski likier,

-

włoska norma produkcji makaronu,

-

brytyjska wołowina,

-

Reinheitsgebot z 1516

r.,

-

brytyjska czekolada,

-

meksykańskie avocado,

-

meksykańskie pomidory.

Normy techniczne i sanitarne

Normy techniczne i przepisy sanitarne często stają się

czynnikiem utrudniającym swobodę wymiany
międzynarodowej, a tym samym zmniejszającym korzyści
płynące z handlu międzynarodowego. Pociągają one też za
sobą koszty związane z utrzymywaniem przez importera
aparatu kontroli przestrzegania tych norm przez
eksporterów, jak również niejednokrotnie zbyteczne
dostosowywanie się tego ostatniego do zagranicznych
norm. Koszty te znajdują odbicie w wyższej cenie płaconej
przez konsumentów za towary importowane lub ich krajowe
substytuty.

Standardy to jeden z możliwych instrumentów, którymi firma

lub grupa firm może zwiększyć koszty dla swych rywali.

Normy techniczne i sanitarne

WTO nie wymaga od swych członków posiadania

norm produktów, nie opracowuje również i nie
narzuca standardów.

„Porozumienie w sprawie barier technicznych w

handlu” GATT z 1994 r. (Agreement on Technical
Barriers to Trade - TBT) zmierza do zapewnienia,
by obowiązkowe normy techniczne, dobrowolne
standardy oraz testowanie i certyfikacja
produktów nie stwarzały niepotrzebnych barier w
handlu.

Normy techniczne i sanitarne

Zdając sobie sprawę z mankamentów normalizacji i

standaryzacji na szczeblu międzynarodowym, w
Porozumieniu TBT proponuje się alternatywne
podejście do harmonizacji technicznej: zasadę
ekwiwalentności, zapisaną w art. 2.7.

Polega ona na uznaniu przez adherentów

Porozumienia, że zróżnicowane normy i standardy
techniczne w gruncie rzeczy chronią te same
interesy. Środki są odmienne, cel pozostaje ten
sam.

Normy techniczne i sanitarne

Dziękuję za uwagę