1

Osnowa realizacyjna (1)

Osnowa realizacyjna jest to
osnowa geodezyjna przeznaczona
do
wykonywania pomiarów
realizacyjnych

)

Każda osnowa

geodezyjna

wykorzystana do

pomiarów

realizacyjnych

(?)

Dzieli się na osnowę

sytuacyjną

i

wysokościową

Coraz częściej

zakładane

są osnowy przestrzenne

Osnowy dzieli się na

podstawowe i szczegółowe

Osnowa podstawowa- osnowa realizacyjna

Osnowa szczegółowa- osnowa budowlano-

montażowa

(często zakładane niezależnie )

(praktyka)

(wytyczne techniczne G-
3.1

2

osnowa może być

założona w

układzie lokalnym

(często powiązanym z

głównymi osiami

obiektu)

osnowa musi

być

dowiązana do

osnowy

państwowej

Osnowa realizacyjna

Dla pomiarów realizacyjnych

Dla geodezyjnej obsługi inwestycji

-wytyczenie granic działki
-wytyczenie granic inwestycji,
-wytyczenie głównych osi obiektu
-założenie roboczej osnowy wysokościowej
-inwentaryzacja powykonawcza
-aktualizacja mapy zasadniczej
-pomiary przemieszczeń

-tyczenie punktów szczegółowych
obiektu,
-tyczenie obiektów tymczasowych
-założenie osnowy budowlano-
montażowej,
-pomiary kontrolne w trakcie budowy,
-powykonawcze pomiary inwentary-
zacyjne,
-pomiary w trakcie eksploatacji
obiektu

3

Projekt osnowy realizacyjnej

Dokumenta

cja

projektowa

plan generalny

inwestycji

projekt prac

ziemnych

plan

organizacji

placu budowy

obszar strefy

ochronnej

mapa

istniejącej

osnowy geod.

opisy

topograficzne

punktów

współrzędne

punktów

osnowy

dokumentacja

pomiaru

osnowy

istniejącej

wywiad

terenowy

analiza

dokumentacji

projektu

inwest.

mapa

geologiczna

szkic

projektowanej

lokalizacja

punktów

tyczonych

4

Projekt osnowy realizacyjnej

Powinien zawierać:
-projekt lokalizacji punktów,
-ocena wymaganej dokładności osnowy,
-projektowana numeracja punktów,

-projektowane współrzędne punktów osnowy
-sposób wytyczenia punktów,

-projektowany sposób stabilizacji punktów,
-sposób nawiązania do osnowy państwowej,
-sposób wykorzystania punktów osnowy państwowej, znajdujących się na
terenie inwestycji,
-projektowane obserwacje,
-wstępna analiza dokładności,
-proponowany sposób wyrównania osnowy

tyczenie

dwuetapowe

5

Geodezyjna obsługa inwestycji wykonywana jest na podstawie

osnowy realizacyjnej

Osnowa realizacyjna powinna być

-

dowiązana do osnowy państwowej,

-kształtem dostosowana do kształtu obiektu,

-o dokładności zależnej od wymagań obiektu (z reguły nie mniejszej niż
osnowa III kl.),

-zastabilizowana w sposób trwały co najmniej wg.standardów osnowy
państwowej III kl.,

-punkty w takich miejscach, aby nie uległy zniszczeniu w czasie trwania
inwestycji,

-tak wybrana lokalizacja punktów, aby zachowały się projektowane wizury
między nimi,

-punkty osnowy państwowej zastabilizowane na obszarze inwestycji należy
włączyć do
osnowy realizacyjnej,

-włączona do państwowego zasobu osnów geodezyjnych

Osnowa realizacyjna (2)

6

Osnowa realizacyjna-

wyrównanie

Zadanie I
-zakładana osnowa jest mniej dokładna od osnowy państwowej-
współrzędne osnowy realizacyjnej obliczamy przy założeniu bezbłędności
punktów nawiązania.

Zadanie II
-zakładana osnowa jest o tej samej dokładności co osnowa państwowa-
współrzędne osnowy realizacyjnej obliczamy uwzględniając dokładność
punktów nawiązania (m

p

; m

x,

m

y

; A, B, φ).

Zadanie III

-zakładana osnowa jest dokładniejsza od osnowy państwowej-
współrzędne osnowy realizacyjnej obliczamy w układzie lokalnym, a
następnie transformujemy do układu państwowego.

(nawiązanej do osnowy państwowej –Instrukcja G-3)

7

Osnowa dowiązana a nawiązana

Osnowy realizacyjne służą do wyniesienia projektów w terenie. Instrukcja

O-1 mówi nam o osnowach realizacyjnych, będących częścią osnowy
pomiarowej, jednak dokładności wymagane przy wielu realizacjach są
znacznie wyższe od dokładności osnów pomiarowych.

 
Dlatego osnowy realizacyjne można podzielić na:
 - osnowy nawiązane do osnów państwowych lub lokalnych;
- osnowy dowiązane do osnów państwowych lub lokalnych.

Z pierwszym typem osnów mamy do czynienia, gdy wymagana dokładność jest

niższa lub taka sama jak istniejących w terenie osnów. W tym wypadku osnowa
zagęszczająca uwzględnia błędy osnowy wyższego rzędu. A więc dokładność
nawiązania ma wpływ na dokładność wewnętrzną punktów osnowy realizacyjnej.

Z kolei osnowy dowiązane stosuje się tam, gdzie dokładność wewnętrzna osnów

musi być wyższa od dokładności istniejących w okolicy osnów państwowych. Osnowy te
dowiązuje się lokalizacyjnie, aby współrzędne pozwoliły na zlokalizowanie w
odpowiednim miejscu w przestrzeni punktów, a wzajemne ich położenie jest obliczane
w drodze wyrównania lokalnego. W takiej sytuacji błędy nawiązania nie mają wpływu
na dokładność wewnętrzną punktów osnowy. Błędne jest tylko określenie położenia
sieci osnowy (jako całości) względem osnowy wyższego rzędu.

8

Osnowa realizacyjna

Osnowa realizacyjna

może być zakładana przy wykorzystaniu

technologii GPS

-dla wielu zadań jest to technologia o wystarczającej dokładności,

-łatwa w realizacji szczególnie dla osnów zakładanych na dużych
obszarach,

-krótki czas wykonywania pomiarów,

-ze względu na warunki terenowe i wymagania dokładnościowe często
stosowane jest połączenie osnowy klasycznej z osnową GPS,

9

Osnowa realizacyjna

tachimetr+ GPS

10

O12

O8

O9

O10

O11

O7

O6

O5

O4

O3

O2

O1

Osnowa realizacyjna
służy najczęściej do
wytyczenia głównych
osi obiektu

(powierzchniowa)

Osnowa realizacyjna (3)

11

Osnowa realizacyjna (4)

O12

O8

O9

O10

O11

O7

O6

O5

O4

O3

O2

O1

Osnowa realizacyjna
służy najczęściej do
wytyczenia głównych
osi obiektu

(powierzchniowa)

12

Osnowa realizacyjna (5)

(liniowa) ; (wydłużona)

-punkty osnowy państwowej
-punkty osnowy realizacyjnej
-główne punkty osiowe obiektu

Przykład osnowy dla trasy komunikacyjnej (drogowej, kolejowej)

13

Osnowa realizacyjna - szkic

Pp 17234

Pp 17247

Pp 1945

-punkt osnowy państwowej
-punkt osnowy realizacyjnej
-punkt pomocniczy,
-obserwacje dla wytyczenia osnowy
-obserwacje dla pomiaru osnowy

m

obs

m

obs

R 1

R 4

R 3

R 2

p 1

p 2

Jak obliczyć

współrzędne

osnowy

realizacyjnej

?

14

Osnowa

realizacyjna

(przykład 1)

-dwa punkty osnowy

poligonowej dowiązane
do

punktów III kl.osnowy

państwowej.

15

Osnowa

realizacyjna

(przykład 3)

-punkty osnowy poligonowej
III kl. Państwowej
-punkty osnowy realizacyjnej

Na podstawie osnowy realizacyjnej
tyczono:
-granice inwestycji
-roboty ziemne
-wzmocnienie ścian wykopu pod
fundament
-budowę fundamentów

16

Osnowa realizacyjna

(koncepcja)

w

Pło

ck

u

17

Osnowa realizacyjna (podstawowa)

O

P

1=

P

M

O

P

2

O

P

3

O

P

4

O

P

5

O

P

6

O

P

7

O

P

8

O

P

9

O

P

10

O

P

11

O

P

12

O

P

13

O

P

14

O

P

15

O

P

16

=K

M

10

04

P

P

12

P

P

11

P

P

10

P

P

9

P

P

8

P

P

7

P

P

16

P

P

15

10

01

13

00

P

P

14

10

02

10

07

P

P

5

P

P

4

P

P

3

P

P

2

P

P

1

10

03

10

05

P

P

6

10

06

P

P

13

rz

. W

is

ła

w

. m

az

ow

ie

ck

ie

P

O

D

S

TA

W

O

W

A

G

E

O

D

E

Z

Y

JN

A

O

S

N

O

W

A

R

E

A

LI

Z

A

C

Y

JN

A

m

. P

ło

ck

sk

al

a

1

: 6

00

0

ob

ie

kt

. m

os

t p

rz

ez

W

is

łę

w

P

lo

ck

u

18

Osnowa realizacyjna (przykład 2)

Osnowa

realizacyjna

(przykład 2)

B

F

19

GEODEZYJNE OPRACOWANIE PROJEKTU

V. Projekt lokalizacji punktów osnowy realizacyjnej (1)

s1

s2

s3

s4

s5

s6

20

s3

s4

s5

s2

s1= pp12349

s6

Projekt osnowy realizacyjnej (1)

pp23451

pp32456

m



=

m

l

=

21

Projekt osnowy realizacyjnej (2)

m



=?

m

l

=?

s3

s5

s2

s1

s6

pp32456

O1

O2

s4

pp1246

pp1587

-punkty uzyskały wsp.

w układzie państwowym

-osnowa realizacyjna

-punkty uzyskały wsp.

w układzie lokalnym

-osnowa budowlano-montażowa

22

GEODEZYJNE OPRACOWANIE PROJEKTU

S1

S2

S3

S4

S5

S6

S7

S8

. Projekt lokalizacji punktów osnowy realizacyjnej (2)

23

V. Projekt osnowy realizacyjnej (3)

S1

S2

S3

S4

S5

S6

S7

S8

-punkty osnowy państwowej
-punkty osnowy realizacyjnej

Punkty osnowy realizacyjnej dowiązane do osnowy państwowej uzyskują współrzędne
państwowe

24

V. Projekt osnowy realizacyjnej (4)

S1

S2

S3

S4

S5

S6

S7

Punkty osnowy realizacyjnej dowiązane do głównej osi obiektu uzyskują współrzędne
lokalne

S8

O2

O1

D

X

Y

-punkt osnowy państwowej
-punkt osnowy realizacyjnej
-punkt osiowy obiektu

25

Osnowa budowlano -

montażowa

(osnowa szczegółowa)

-stanowiska instrumentu
zastabilizowane na płycie fundamentu
na poziomie zera budowy w miejscach
wpasowanej siatki konstrukcyjnej
-punkty osnowy zastabilizowane
na okolicznych budowlach.

26

Rys 6.3 Szkic osnowy naściennej

27

Realizacyjna osnowa wysokościowa

(1)

Realizacyjna

osnowa

wysokościowa

(przykład)

-reper sieci niwelacji państwowej
- reper roboczy

28

Realizacyjna osnowa wysokościowa (2)

29

Realizacyjna osnowa

wysokościowa (3)

30

O

P

1=

P

M

O

P

2

O

P

3

O

P

4

O

P

5

O

P

6

O

P

7

O

P

8

O

P

9

O

P

10

O

P

11

O

P

12

O

P

13

O

P

14

O

P

15

O

P

16

=

K

M

10

04

P

P

12

P

P

11

P

P

10

P

P

9

P

P

8

P

P

7

P

P

16

P

P

15

10

01

13

00

P

P

14

10

02

10

07

P

P

5

P

P

4

P

P

3

P

P

2

P

P

1

10

03

10

05

P

P

6

10

06

P

P

13

rz

. W

is

ła

M

os

t p

rz

ez

W

is

łę

w

P

lo

ck

u

m

.P

ło

ck

11

0

11

1

11

2

S z k ic p o d s ta w o w e j p io n o w e j o s n o w y r e a liz a c y jn e j

( p o łu d n io w y b r z e g W is ły )

s k a la 1 : 5 0 0 0

w . m a z o w ie c k ie

11

3

11

4

R

p.

1

02

4

Realizacyjna osnowa wysokościowa(4)

31

Niwelacja „przez

przeszkody”

(1)

d

1

d

2



1



2

d
h

d
h

Metodą niwelacji trygonomertycznej wyznaczymy różnicę wysokości

dh

pomiędzy tarczami celowniczymi a interesuje nas różnica wysokości

dh

pomiędzy reperami Rp1 i Rp2

Rp1

Rp2

(wzory do obliczenia

dh

znane z geodezji II)

32

Niwelacja „przez

przeszkody”

(2)

Rp1

Rp2

d

2



1



2

d
h

d
h

Metodą niwelacji trygonomertycznej wyznaczymy różnicę wysokości

dh

pomiędzy osiami obrotu instrumentów a interesuje nas różnica
wysokości

dh

pomiędzy reperami Rp1 i Rp2

(wzory do obliczenia

dh

znane z geodezji II)

33

Niwelacja „przez

przeszkody” (3)

D

Rp

2

l

1

Rp

1

p

1

= D*

1

=D*n

1

*

p

2

= D*

2

=D*n

2

*

k

1

+p

1

=l

2

k

2

+p

2

=l

2



1

=n

1

*



2

=n

2

*

p

1

-p

2

=a=D(

1

- 

2

)=D**(n

1

-n

2

)

D* =

a

n

1

-n

2

p

1

=

an

1

n

1

-

n

2

p

2

=

an

2

n

1

-

n

2

dh=l

2

-l

1



2



1

a

l

2

k

1

k

2

To samo można wykonać
wykorzystując teodolit,

-korzyść taka, że mogą
być nieco większe pochylenia
lunety/

34

Niwelacja „przez

przeszkody” (4)

l

1

l

2

a

k

1

k

2



1



2

p

1

=

D*tg

1

p

2

=

D*tg

2

D

p

2

– p

1

= a = D(tg



2

-

tg

1

)

p

1

=

a*

tg

1

(tg



2

-

tg

1

)

a*

tg

2

(tg



2

-

tg

1

)

p

2

=

l

2

= k

1

+ p

1

= k

2

+p

2

UWAGI:
-celujemy na łatę na ustalone wartości odczytów k

1

, k

2

,

-nie musimy znać odległości D,
-nie musimy znać wysokości instrumentu,
-odczyt l

1

wykonany teodolitem przy spoziomowanej osi celowej jest mniej

dokładny niż odczyt wykonany niwelatorem

dh=l

2

-l

1

35

Odczyty na łacie bliskiej

niwelacja
geometryczna-

przesunięcie mierzone
na mikrometrze

Niwelacja trygonometryczna –

-poziome położenie kreski jest szacowane,
-przesunięcie mierzone na kole pionowym

36

Celowanie na łatę daleką

zakres pomiaru b

l

2

b

1

b

2

b = b

2

– b

1

W obszarze b należy ustalić co najmniej sześć poziomów nacelowań
dla pomiarów wykonywanych niwelatorem.

37

Odczyty na łacie dalekiej

a

3

a

2

a

1

k

1

k

2

k

3

k

4

poziom
nacelowania

Co najmniej sześć poziomów nacelowań
na ustalonych wysokościach na łacie.
W przypadku niwelacji geometrycznej
odległości pomiędzy kolejnymi poziomami
powinny być tak dobrane aby wykorzystać
cały zakres pomiarowy libelli niwelatora.

38

N3

N4

Pierwszy pomiar –na stanowisku A stoi instrument N1, a na stanowisku B instrument N2,

wykonujemy równoczesny pomiar przewyższenia pomiędzy reperami
Rp1 i Rp2

Drugi pomiar- zamieniamy instrumenty i powtarzamy czynności z pierwszego

pomiaru

Rp1

Rp2

N1

N2

A

B

OSNOWA POMIAROWA

technologia pomiaru powinna umożliwiać wyeliminowanie różnych czynników
zewnętrznych

39

Stabilizacja punktów osnowy

realizacyjnej

4-

5

cm

5190 mm

PGS

-

4,

00

-

-

1,

80

-

- 1

,0

0

-

poziom zamarzania

płyta żeliwna

krąg

betonowy

rurka ceramiczna

Rys 6.2 Punkt osnowy naściennej

40

Projekt osnowy realizacyjnej

Powinien zawierać:
-projekt lokalizacji punktów,
-

ocena wymaganej dokładności osnowy,

-projektowana numeracja punktów,
-sposób wyznaczenia punktów w terenie,
-projektowany sposób stabilizacji punktów,
-sposób nawiązania do osnowy państwowej,
-sposób wykorzystania punktów osnowy państwowej,
znajdujących się na terenie inwestycji,
-projektowane obserwacje,

-wstępna analiza dokładności,

-

proponowany sposób

wyrównania osnowy czyli

obliczenie
współrzędnych punktów osnowy