Prawo Yerkesa-Dodsona

w

y

s

o

-k

a

sp

r

a

w

n

o

ść

d

zi

a

ła

-

n

ia

n

is

k

a

niski
wysoki

poziom pobudzenia (lub motywacji)

Definicje 3



nawyk czuciowo-ruchowy

– zharmonizowany ciąg

ruchów będący skutkiem nabytych umiejętności, celowy,
pozwalający osiągnąć cel z optymalną sprawnością,
odporny na zaburzenia i giętki, wykorzystujący głównie
sterowanie w trybie otwartej pętli (często w stanie
nieświadomości wtórnej) [Czajkowski, 1994].



umiejętność

– możliwość doprowadzenia do osiągnięcia

wyniku

końcowego

z

największą

pewnością,

najmniejszym wydatkiem energii lub w jak najkrótszym
czasie.



umiejętność ruchowa

– umiejętność, w której

podstawą sukcesu końcowego jest składnik ruchowy.
[Schmidt, 1991]

Struktura sfery ruchowej człowieka

rozwój

gatunkowy

rozwój

osobniczy

rozwój

społeczny

NATURA

zadatki

aptitudes

CZŁOWIEK

zdolności

abillities

możliwości

capabilities

talent
talent

ewolucja

biologiczna

rozwój osobniczy

rozwój

cywilizacyjny

KULTURA

umiejętności

skills

dziedzi-

czenie

uczenie

się

kod

genetyczny

wzorce

kulturowe

Zasady nauczania

1.

Systematyczności,

2.

Wiązania teorii z praktyką,

3.

Poglądowości,

4.

Świadomości i aktywności uczniów
w nauczaniu,

5.

Stopniowania trudności,

6.

Trwałości wyników nauczania.

Zasady nauczania 2

1.

Upodobnienia procesu uczenia się-nauczania do
badania naukowego.

2.

Samodzielności w myśleniu i działaniu.

3.

Współdziałania z innymi.

4.

Indywidualizacji.

5.

Powiązania przedmiotów teoretycznych z aktualną
praktyką.

6.

Przenoszenia

(transferu)

wiedzy,

nawyków

i

umiejętności

.

Zasady nauczania 3

1.

Nauczający kieruje lekcją i odpowiada za nią; sprawuje on funkcję

kierowniczą w stosunku do uczącego się.

2.

Najskuteczniejszy jest taki styl nauczania, który uruchamia proces

uczenia się przewidzianych wiadomości czy umiejętności.

3.

Nauczanie wymaga dyscypliny.

4.

Nauczający powinien wykorzystywać inteligencję uczącego się.

5.

Nauczanie polega na stawianiu przez nauczającego kolejnych zadań;

czynności wykonywane przez uczącego się zależą od rodzaju tych zadań.

6.

Każde zachowanie nauczającego wywołuje skutki wychowawcze, nawet

niezamierzone.

7.

Błędy popełniane w trakcie uczenia się powinny być prostowane, a ich

przyczyny usuwane.

8.

Osobowość każdego nauczającego jest niepowtarzalnym połączeniem

różnych cech; nie należy więc jedynie naśladować dobrych pedagogów,

lecz dążyć do ukształtowania swojej własnej osobowości, wykorzystującej

zalety i tłumiącej wady.



Metody nauczania 1

1.

Metody oglądowe

(tablice, filmy, modele, plansze,

mapy, wykresy), wykorzystujące głównie pierwszy

układ sygnałów; wzrokowcy, słuchowcy, kinestetycy.

2.

Metody słowne

(wykład, opis, pogadanka, dyskusja,

wykorzystanie książki), wykorzystujące głównie drugi

układ sygnałów.

3.

Metody

praktyczne

(laboratoryjno-ćwiczeniowe,

zajęcia praktyczne), wykorzystujące w równym

stopniu oba układy sygnałów oraz wiedzę i

umiejętności uprzednio opanowane przez uczącego

się.

Metody nauczania 2

1.

Metody

podające

(uczenie

się

przez

przyswajanie).

2.

Metody

problemowe

(uczenie

się

przez

odkrywanie).

3.

Metody

waloryzujące

(uczenie

się

przez

przeżywanie).

4.

Metody praktyczne

(uczenie się przez działanie).

Konspekt

1.

Opracowanie ogólnego planu zajęć.

2.

Wyróżnienie głównych punktów.

3.

Odłożenie na pewien czas w celu zdobycia
„dystansu”

czasowego,

co

ułatwia

wykrycie niespójności i niedociągnięć i
usunięcie ich.

4.

Przestudiowanie i poprawienie konspektu.

Rafy

1.

Wyczerpie temat szybciej niż przewidywał.

2.

Nie

zdąży

wyczerpać

tematu

w

przewidzianym czasie.

3.

Uczący

się

zadają

pytania

związane

tematycznie z zajęciami, lecz wykraczające
poza ich zakres.

Swoistość nauczania czynności ruchowych (kształtowania
nawyków czuciowo-ruchowych)

Faza

opanowywania

nawyku ruchowego

Procesy

nerwowe

i

charakter nawyku

Stosowane metody i środki
oraz uwarunkowania

1. Stworzenie wyobrażenia
o działaniu ruchowym

Postrzegania

i

analiza

działania ruchowego

Podanie definicji i nazwy
działania, pokaz całościowy
z podziałem na części
skłądowe, objaśnienia o
sposobie

wykonania

i

zastosowania.

2. praktyczne nauczanie
działania ruchowego

Uogólnienie i koncentracja
procesów nerwowych

Całościowe i cząstkowe
działania w uproszczonych
łatwych i niezmiennych
warunkach.

3. Wykonanie działania
ruchowego w różnorodnych
warunkach.

Automatyzacja

Ćwiczenia

działania

w

trudnych

warunkach;

podwyższenie

wysiłku

fizycznego i psychicznego.

4. Stosowanie działania
ruchowego w działalności
zawodniczej,

osiągnięcia

sportowe.

Skuteczność

stosowania

działania i odporność na
czynniki utrudniające.

Ćwiczenia

całościowe

(trening

integralny),

uczestnictwo w zawodach

Nauczanie bierne



Autorytet prowadzącego

Egzaminy



1. Sytuacja egzaminacyjna



2. Rodzaje egzaminów



3. Sterowanie stresem (Yerkes-Dodson)



3a. Zdurnienie egzaminacyjne



4. Skuteczność uczenia się w trakcie
egzaminu



5. Walory wychowawcze egzaminu



6. Osobowość egzaminatora

Ogólne zasady wychowania



1. Zasada aktywności wychowanka –
motywacja.



2. Zasada indywidualizacji oddziaływań
wychowawczych (słuchanie czynne).



3.

Zasada

organizowania

zespołu

środowiska wychowawczego – np. załoga
w długim rejsie



4. Zasada postawy wychowawczej – np.
praca z niewidomymi.

Motywacja

Grupa

badanych

Liczba

badanyc

h

Płe

ć

Motywy

studenci

418

K,

M

wyczyn, własna chęć, zdrowie, oczyszczenie
psychiczne, potrzeba przyjaźni

studenci

160

K,

M

radość, przyjemność, fizyczna adaptacja,
wyrównanie

napięć,

zdrowie,

potrzeba

przyjaźni

uczestnicy

sportu

rekreacyjneg

o

158

K,

M

wewnętrzna

przyjemność,

zdrowie,

dostosowanie fizyczne

studentki

218

K

wewnętrzna

przyjemność,

zdrowie,

dostosowanie fizyczne

dzieci (12

lat)

2261

K,

M

wewnętrzne nagrody (przyjemność, doznania
uczuciowe, „czucie się dobrze”), wyczyn

studenci

986

K,

M

zdrowie, wewnętrzna przyjemność, wyczyn,
wyrównanie napięć

Powody kontynuowania alpinizmu

1.

środowisko przyjaciół (18,8%),

2.

ukierunkowanie sportowe (15,3),

3.

chęci (15,1%),

4.

umiłowanie przyrody (12,3%).

Metody wychowania



1. Metoda wpływu osobistego



2. Oddziaływanie własnym przykładem



3. Wyrażanie aprobaty i dezaprobaty



4. Sugestia



5. Perswazja



6. Metody wpływu sytuacyjnego



7. Nagradzanie wychowawcze



8. Karanie wychowawcze



9. Instruowanie i organizowanie doświadczeń wychowanka



10. Przydzielanie ról i funkcji



11. Metody organizowania środowiska społecznego
wychowanków

Niepowodzenia wychowawcze



1. Nie osiąganie celów
dydaktycznych



2. Wypadki



3. Rezygnacja uczestników

Przyczyny niepowodzeń



1. Błędy prowadzącego



2. Uczestnik



3. Środowisko

Czynniki emocjonalne w aktywności
ruchowej



1. Podniecenie lub apatia



2. Zdenerwowanie lub zrównoważenie



3. Lęk, strach lub brak lęku lub
strachu



4. Złe samopoczucie i dobre
samopoczucie



5. Brak pewności siebie lub pewność
siebie

Zachowanie się w sytuacji trudnej



1. Agresja



2. Regresja



3. Fiksacja

Mistrza cechuje swoboda

Zachowania w sytuacji napięcia



1. Aktywne



2. Bierne

Utrudnienia



1. Fizjologiczne - choroba
lokomocyjna



2. Psychologiczne - napięcia

Sposoby radzenia sobie z napięciami



1. Skupienie się na celu



2. Skupienie się na sobie i
niebezpieczeństwie

Teorie X i Y Mc Gregora

Teoria X

Teoria Y

1.Ludzie naturalnie nie znoszą
pracy i unikają jej jak tylko mogą.

1.Wysiłek fizyczny i umysłowy jest
tak naturalny i przyjemny dla ludzi
jak odpoczynek i zabawa.

2.Aby zmusić ludzi do pracy,
trzeba ich sprawdzać, popędzać,
kierować nimi i grozić im.

2.Ludzie potrafią kierować sami
sobą, potrafią sami siebie
sprawdzać w wykonywaniu
różnych zadań, z którymi się
utożsamiają.

3.Przeciętny człowiek woli być
kierowany z zewnątrz, stara się
unikać odpowiedzialności i jest
mało ambitny.

3.Przeciętny człowiek, w
odpowiednich warunkach, nie
tylko chętnie przyjmuje na siebie
odpowiedzialne zadania, ale sam
ich czynnie poszukuje.

Style kierowanie grupą



1. 

władczy (dyktatorski)

– krańcowa postać stylu zwierzchniczego,

kierujący rządzi po dyktatorsku, niczego nie wyjaśnia, nie bierze pod uwagę
odczuć czy opinii uczniów wydaje rozkazy, stosuje kary, często traktuje
podopiecznych instrumentalnie;



2. zwierzchniczy

– kierujący wyraźnie występuje w roli przełożonego, a

podopieczny podwładnego; kierujący poucza i wydaje polecenia,
podopieczny słucha i wykonuje;



3. służbowy

– kierujący i podopieczny współpracują rzeczowo kolejno

urzeczywistniając zadania szkoleniowe;



4. współpracujący (styl demokratyczny)

– można stosować nawet

wobec bardzo młodych podopiecznych, kierujący steruje procesem
zaprawy, ale wyjaśnia swoje polecenia zawodnikom, bierze pod uwagę ich
odczucia, wątpliwości, pytania i opinie, pobudza inicjatywę i samodzielność
uczniów;



5. przyjazny

– można stosować wobec starszego, dojrzałego,

inteligentnego podopiecznego; kierującego i podopiecznego łączą więzy
przyjaznego koleżeństwa i współpracy, mocno zaznaczona więź uczuciowa
między kierującym a podopiecznym.