Przewlekła niewydolność

serca

Niewydolność serca

stan, w którym serce nie jest w stanie tłoczyć

krwi w ilości niezbędnej do zaspokojenia potrzeb

metabolicznych organizmu

Niewydolność

serca

charakteryzują

:

• Zmniejszenie rzutu minutowego serca

• Zwiększenie ciśnienia napełniania komory serca

(ciśnienie końcowo-rozkurczowe)

Etiopatogeneza

Podstawowe mechanizmy prowadzące do PNS:
1.Pierwotne upośledzenie kurczliwości (ChNS,

kardiomiopatie, zawał, zapalenia serca)

2.Przeciążenie ciśnieniowe lub objętościowe

komór(nadciśnienie, wady serca)

3.Upośledzenie rozkurczu (kardiomiopatie,

zapalenie osierdzia)

4.Tachy i bradyarytmie

Przyczyny PNS

Lewokomorowa

Zastój krwi w krążeniu

małym

• Niedokrwienie mięśnia

sercowego

• Nadciśnienie tętnicze
• Wady serca
• Zaburzenia rytmu

serca

Prawokomorowa

Zastój krwi w krążeniu

dużym

• Zespół płucno-sercowy
• Niewydolność

lewokomorowa serca

• Wady serca
• Uszkodzenia

pozawałowe

Klasyfikacja niewydolności serca wg NYHA

Wydolność wysiłkowa:

– I stopień

bez ograniczeń

– II stopień

niewielkie ograniczenie akt. fizycznej,

zwykła

aktywność → dolegliwości

– III stopień

aktywność mniejsza niż zwykle →

dolegliwości

– IV stopień

każda aktywność fizyczna → dolegliwości,

także w spoczynku

Podstawowe objawy PNS:

Podmiotowe -

łatwe męczenie i duszność, przy

większym zaawansowaniu

SKĄPOMOCZ

Przedmiotowe - bladość, ochłodzenie skóry

kończyn,

wzmożona potliwość

Przewlekła Niewydolność Lewokomorowa:

OBJAWY:

Podmiotowe:
-

łatwe męczenie, duszność

-

kaszel- najczęściej suchy, czasem

odkrztuszanie śluzowej wydzieliny
-

napadowa duszność nocna

-

orthopnoe

Przedmiotowe:
-

trzeszczenia u podstawy płuc,

dodatkowo świsty i furczenia..
-

RTG klatki piersiowej (↑ LK, „cechy

zastoju”

w płucach)

-

EKG (zmiany związane z chorobą

podstawową)

Przewlekła Niewydolność Prawokomorowa:

OBJAWY:

Podmiotowe:
-

łatwe męczenie, duszność

-

obrzęki obwodowe

-

objawy dyspeptyczne-bóle, brak apetytu, nudności,
zaparcia

-

orthopnoe

-

nycturia

Przedmiotowe:
-

powiększona wątroba

-

płyn w jamie opłucnej, otrzewnej, w worku

osierdziowym
-

sinica obwodowa, bladość

-

nadmierne wypełnienie żył szyjnych

-

czasem niewielka żółtaczka

-

RTG klatki piersiowej (↑ PK, płyn w jamie opłucnej)

-

EKG (zmiany związane z chorobą podstawową)

Rozpoznanie

1) BADANIA LABOLATORYJNE:
•

↑ peptydów natriuretycznych w
osoczu,

•

niedokrwistość,

•

↑LDH i aminotransferaz

2) EKG
•

Ujawnia cechy choroby
podstawowej np ChNS,

•

zaburzenia rytmu

3) RTG klatki piersiowej
•

↑serce,

•

cechy zastoju żylnego w krążeniu
płucnym

4) ECHOKARDIOGRAFIA!!
• Podstawowe badanie w NS,
• czynność skurczowa i rozkurczowa LK (pomiar LVEF<45-

50% - dysfunkcja LK) nieprawidłowości anatomiczne.

*czasem echo przezprzełykowe (diag. bakt. zapalenia

wsierdzia, wady wrodzone, złe obrazowanie w badaniu
przedklatkowym)

LVEF = frakcja wyrzutowa lewej komory, left ventricular ejection fraction :-)

Rozpoznanie

5) KORONAROGRAFIA
• Gdy podejrzenie ChNS,
• po NZK
• komorowe zab. rytmu,
• PNS oporna, niejasna etiologia
• przed planowanym zabiegiem kardiochirurgicznym
6) PRÓBA WYSIŁKOWA
• Przy kwalifikacji do przeszczepu serca,
• przy różnicowaniu serc. i płucnych przyczyn duszności
7) TK wielorzędowe i MR
• gdy inne zawodzą
8) BIOPSJA ENDOMIOKARDIALNA
• gdy zapalenie mięśnia sercowego

Rozpoznanie

LECZENIE

1.

Objawowe

•

Niefarmakologiczne

•

Farmakologiczne

2.

Zabiegowe

•

Terapia resynchronizacyjna

•

Wszczepienie kardiowertera- defibrylatora (jeśli jest migotanie
komór, częstoskurcz komorowy powodujący utratę
przytomnośc, dysfunkcja LK)

•

Rewaskularyzacja wieńcowa (u chorych z ChNS)

•

Transplantacja serca

- choroba podstawowa
- przewlekłe leczenie PNS
- leczenie zaostrzeń PNS

Leczenie niefarmakologiczne

• Ograniczenie spożycia soli i wody
• Regularna kontrola masy ciała
• Ograniczenie alkoholu
• Zaprzestanie palenia tytoniu
• Unikanie NLPZ, GKS
• Szczepienia przeciw grypie i pneumokokom
• Ograniczenie nadmiernego wysiłku fizycznego

(umiarkowany jest wskazany!)

• Depresja- wykrycie i leczenie
• Podróże- do wysokości 1500 m. n. p. m. samolotem

1. WAZODILATATORY:

Inhibitory konwertazy angiotensyny ACEI (kaptopril, perindopril,

lizynopril)

LEK I RZUTU u wszystkich chorych z upośledzoną LVEF, nawet bez objawów

obniżają ciśnienie(↓angiotensyna II, aldosteron), napady kaszlu, hipotonia,

nn,

antagoniści receptora angiotensyny II (sartany) stosowane

jako kolejny lek, lub

u pacjentów nietolerujących ACEI, rzadziej obrzęk, kaszel niż w ACEI

nitraty (NG, mono- dwuazotan izosorbidu) ↓ powrót żylny, ↓ obciążenie

serca,

ogranicza zapotrzebowanie miokardiocytów na tlen ↑tolerancje wysiłku

dihydralazyna (bezpośrednie działanie na m. gładkie)

2. DIURETYKI: ↓obciążenia serca, zastoju krwi, ciśnienia

pętlowe (furosemid, torasemid) skuteczniejsze działanie niż tiazydy, ale

krótsze

(obrzęki) długi okres półtrwania

tiazydy (hydrochlorotiazyd)↑wydz jonów Na, Cl, ↓Ca, PO
oszczędzające potas (amilorid, triamteren) nie podajemy ich łącznie z

ACEI-

niebezpieczeństwo

hiperkaliemii.

antagoniści aldosteronu (spironolakton, eplerenon) powoli i długo

Leczenie

farmakologiczne

Mała dawka, stopniowo zwiększamy do dawki celowej lub do
max dawki tolerowanej przez pacjenta. Pamiętamy o
objawach niepożądanych i regularnej kontroli nerek.

Leczenie farmakologiczne

3

.

NAPARSTNICA (Digoksyna) w ciężkiej niewydolności krążenia

kiedyś były powszechnie stosowane, teraz już nie

4. BETA-BLOKERY (metoprolol, bisoprolol) (-)inotropowe,

od bardzo małych dawek – stopniowe powolne zwiększanie dawki,

ekonomizacja pracy serca

5. LEKI INOTROPOWE/katecholaminy/: (uwaga: dotyczy leczenia

we wstrząsie!)
dopamina, dobutamina, noradrenalina

6. LECZENIE ANTYARYTMICZNE:

farmakologicznie(kontrowersyjne -dużo antyarytmików pogarsza

rokowanie w PNS-najlepszy jest amiodaron- nie pogarsza)

wszczepienie ICD (kardiowerter-defibrylator)

Rehabilitacja

• Treningi interwałowe, lub te ze stałym

obciążeniem, niezależnie od LVEF

• Jeśli jest stabilny i aktywność nie prowadzi do

dużego wyczerpania, ani ujawnienia się innych
objawów PNS

Rokowanie

• Przyczyna 50% zgonów chorych z PNS to NKZ!!
• Lepsze rokowanie: ACEI lub ARB, beta-blokery.

Dziekuję za uwagę