Szkolenie w dziedzinie

bezpieczeństwa i higieny

pracy

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA

GOSPODARKI I PRACY

dnia 27 lipca 2004 r.

w sprawie szkolenia w dziedzinie

bezpieczeństwa i higieny pracy

(Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.)

Ostatnia zmiana:

Dz. U. Nr 196. poz. 1420 z 24 października

2007

Zakres rozporządzenia

Rozporządzenie określa:

1) szczegółowe zasady szkolenia w dziedzinie
bezpieczeństwa i higieny pracy;

2) zakres szkolenia;

3) wymagania dotyczące treści i realizacji
programów szkolenia;

4) sposób dokumentowania szkolenia;

5) przypadki, w których pracodawcy lub pracownicy
mogą być zwolnieni z określonych rodzajów
szkolenia.

Kodeks pracy – szkolenie

bhp

Art. 237

3

.

§ 1. Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do
której wykonywania nie posiada on wymaganych
kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także
dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany zapewnić
przeszkolenie pracownika w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy przed
dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie
okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenie
pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest
wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy
na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u
danego pracodawcy

bezpośrednio

przed

nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o
pracę.

Kodeks pracy – szkolenie

bhp

Art. 237

4

.

§ 1. Pracodawca jest obowiązany zaznajamiać
pracowników

z

przepisami

i

zasadami

bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi
wykonywanych przez nich prac.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany wydawać
szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące
bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach
pracy.

§ 3. Pracownik jest obowiązany potwierdzić na piśmie
zapoznanie się z przepisami oraz zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wymogi dotyczące

szkolenia

Pracodawca zapewnia pracownikowi odbycie,
odpowiedniego do rodzaju wykonywanej pracy,
szkolenia, w tym przekazanie mu informacji i
instrukcji dotyczących zajmowanego stanowiska
pracy lub wykonywanej pracy.

W razie wykonywania pracy na terenie zakładu pracy
pracodawcy przez

pracownika innego pracodawcy

-

pracodawca zapewnia poinformowanie tego
pracownika o zagrożeniach dla bezpieczeństwa i
zdrowia podczas pracy na tym terenie. Uzyskanie
tych informacji pracownik potwierdza podpisem.

Co zapewnić powinno

szkolenie bhp

Szkolenie zapewnia uczestnikom:

1) zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy
mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa
i zdrowia pracowników podczas pracy oraz z
odpowiednimi środkami i działaniami
zapobiegawczymi;

2) poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i
higieny pracy w zakresie niezbędnym do
wykonywania pracy w zakładzie pracy i na
określonym stanowisku pracy, a także związanych z
pracą obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie
bezpieczeństwa i higieny pracy;

3) nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób
bezpieczny dla siebie i innych osób, postępowania w
sytuacjach awaryjnych oraz udzielenia pomocy
osobie, która uległa wypadkowi.

Kto może być

organizatorem szkolenia

Pracodawca

Jednostka organizacyjna

prowadząca działalność

szkoleniową w dziedzinie

bhp

Pracodawca może
organizować szkolenia z
bezpieczeństwa i higieny
pracy dla wszystkich
pracowników za
wyjątkiem:

- pracodawcy,
- służby bhp,
- instruktorów i
wykładowców tematyki
bhp.

Jednostka taka może
prowadzić wszystkie
rodzaje szkolenia z bhp
dla wszystkich grup
zawodowych i
pracowników.

lub na zlecenie

pracodawcy

Co należy zapewnić

Pracodawca oraz jednostka organizacyjna zapewniają:

1) programy poszczególnych rodzajów szkolenia opracowane dla

określonych grup stanowisk;

2) programy szkolenia instruktorów w zakresie metod prowadzenia
instruktażu - w przypadku prowadzenia takiego szkolenia;

3) wykładowców i instruktorów posiadających:

- zasób wiedzy,

- doświadczenie zawodowe

- i przygotowanie dydaktyczne zapewniające właściwą realizację
programów szkolenia;

(ukończenie kształcenia lub szkolenia przygotowującego do prowadzenia procesu

szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w sposób zapewniający
wysoką efektywność, uwzględnieniem, odpowiednich dla określonych grup
uczestników szkolenia i rodzajów szkolenia:

- form organizacyjnych

- i metod szkolenia

- oraz środków dydaktycznych;).

Co należy zapewnić

Pracodawca oraz jednostka organizacyjna zapewniają:

4) odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia
działalności szkoleniowej;

5) wyposażenie dydaktyczne niezbędne do właściwej realizacji
programów szkolenia;

6) właściwy przebieg szkolenia oraz prowadzenie
dokumentacji w postaci:

- programów szkolenia,
- dzienników zajęć,
- protokołów przebiegu egzaminów
- i rejestru wydanych zaświadczeń.

Wymogi w odniesieniu do programów

szkolenia

Program szkolenia wstępnego oraz szkolenia okresowego
powinien określać:

- szczegółową tematykę,
- formy realizacji i czas trwania szkolenia.

Program dla poszczególnych grup stanowisk opracowuje
pracodawca lub w porozumieniu z pracodawcą – jednostka
organizacyjna prowadząca działalność szkoleniową w
dziedzinie bhp, na podstawie ramowych programów szkolenia.

Programy szkolenia powinny być dostosowane do rodzajów i
warunków prac wykonywanych przez uczestników szkolenia, a
ich realizacja powinna zapewnić spełnienie celów szkolenia z §
3 rozp..

Programy szkolenia, na podstawie których były prowadzone
aktualne szkolenia pracowników, powinny być
przechowywane przez pracodawców.

Ramowe programy szkolenia określa załącznik nr 1 do
rozporządzenia.

Szkolenie wstępne

Forma szkolenia -
instruktaż

Instruktaż

ogólny

Instruktaż

stanowisko

wy

Powinien zapewnić:

- zapoznanie się z
podstawowymi przepisami
bezpieczeństwa i higieny
pracy zawartymi w Kodeksie
pracy, w układach zbiorowych
pracy lub w regulaminach
pracy,

- z przepisami oraz zasadami
bezpieczeństwa i higieny
pracy obowiązującymi w
danym zakładzie pracy,

- z zasadami udzielania
pierwszej pomocy w razie
wypadku

Powinien zapewnić:

- zapoznanie się z czynnikami
środowiska pracy
występującymi na ich
stanowiskach pracy,

- ryzykiem zawodowym
związanym z wykonywaną
pracą,

- sposobami ochrony przed
zagrożeniami, jakie mogą
powodować te czynniki,

- metodami bezpiecznego
wykonywania pracy na tych
stanowiskach,

Instruktaż ogólny

Odbywają przed dopuszczeniem do wykonywania
pracy:

- nowo zatrudnieni pracownicy,
- studenci odbywający u pracodawcy praktykę studencką
- uczniowie szkół zawodowych zatrudnieni w celu praktycznej nauki

zawodu.

Instruktaż ogólny prowadzą:

- pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy,

- osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby

- albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania,

- lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób
wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu
instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu
wymaganego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Instruktaż stanowiskowy

Przeprowadza się przed dopuszczeniem do
wykonywania pracy.

Dotyczy:

1) pracownika zatrudnianego na stanowisku
robotniczym oraz innym, na którym występuje
narażenie na działanie czynników szkodliwych dla
zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych;

2) pracownika przenoszonego na stanowisko, o którym
mowa w pkt 1;

3) ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz
studenta odbywającego praktykę studencką.

Pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach
pracy powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na
każdym z tych stanowisk

Dodatkowy instruktaż

stanowiskowy

W przypadku wprowadzenia na stanowisku pracy zmian
warunków techniczno-organizacyjnych, w szczególności:

- zmian procesu technologicznego,
- zmian organizacji stanowisk pracy,
- wprowadzenia do stosowania substancji o działaniu
szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym oraz
nowych lub zmienianych narzędzi, maszyn i innych
urządzeń,

pracownik zatrudniony na tym stanowisku odbywa
instruktaż stanowiskowy przygotowujący go do
bezpiecznego wykonywania pracy w zmienionych
warunkach.

Tematyka i czas trwania instruktażu stanowiskowego
powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu
wprowadzonych na stanowisku zmian

Sposób prowadzenia

Czas

trwania

instruktażu stanowiskowego:

- powinien być uzależniony od przygotowania

zawodowego pracownika,
- dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i

zagrożeń występujących na stanowisku pracy.

Prowadzący

:

- wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca

pracownikami lub pracodawca, jeżeli osoby te posiadają

odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe

oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia

instruktażu stanowiskowego.
Instruktaż kończy się sprawdzianem wiedzy i

umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z

przepisami oraz zasadami bhp, Pozytywny wynik

egzaminu stanowi podstawę dopuszczenia pracownika

do wykonywania pracy na określonym stanowisku.

Dokumenty instruktażu

- szczegółowy program szkolenia dla
stanowiska,

- karta szkolenia wstępnego,
- dziennik lekcyjny.

Szkolenie okresowe

Cel

:

-aktualizacja i ugruntowanie wiedzy i umiejętności w
dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
zaznajomienie uczestników szkolenia z nowymi
rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi w tym
zakresie.

Szkolenie okresowe odbywają

:

1) osoby będące pracodawcami oraz inne osoby
kierujące pracownikami, w szczególności kierownicy,
mistrzowie i brygadziści;

2) pracownicy zatrudnieni na stanowiskach
robotniczych;

Kto odbywa szkolenie

okresowe

3) pracownicy inżynieryjno-techniczni, w tym
projektanci, konstruktorzy maszyn i innych urządzeń
technicznych, technolodzy i organizatorzy produkcji;

4) pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy i
inne osoby wykonujące zadania tej służby;

5) pracownicy administracyjno-biurowi i inni
niewymienieni w pkt 1-4, których charakter pracy wiąże
się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia,
uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Częstotliwość i czas trwania szkolenia okresowego
pracowników zatrudnionych na określonych
stanowiskach ustala pracodawca, po konsultacji z
pracownikami lub ich przedstawicielami, biorąc pod
uwagę rodzaj i warunki wykonywania prac na tych
stanowiskach.

Formy i częstotliwość

szkolenia

Stanowiska robotnicze

:

Forma

–

instruktaż.
Częstotliwość szkolenia:
– nie rzadziej niż co 3 lata, a na stanowiskach, na

których są wykonywane prace szczególnie

niebezpieczne, nie rzadziej niż raz w roku .

Pozostałe rodzaje stanowisk

:

Forma

: - kurs, seminarium lub samokształcenie

kierowane.
Częstotliwość szkolenia: – nie rzadziej niż co 5 lat,
- stanowiska

administracyjno biurowe
– co 6 lat.
Częstotliwość i czas trwania szkolenia

okresowego pracowników zatrudnionych na

określonych stanowiskach, biorąc pod uwagę rodzaj i

warunki wykonywania prac na tych stanowiskach,

pracodawca ustala, po konsultacji z

pracownikami lub ich przedstawicielami.

Pierwsze szkolenie

okresowe

W okresie

do 6

miesięcy od rozpoczęcia pracy na

tych stanowiskach szkolenie odbywają:

- osoby będące pracodawcami,
- osoby kierujące pracownikami, w szczególności
kierownicy, mistrzowie i brygadziści.

W okresie

do 12

miesięcy od rozpoczęcia pracy na

tych stanowiskach szkolenie odbywają pracownicy
pozostali.

Ze szkolenia okresowego może być zwolniona osoba,
która:

1) przedłoży aktualne zaświadczenie o odbyciu w tym okresie u
innego pracodawcy wymaganego szkolenia okresowego;

2) odbyła w tym okresie szkolenie okresowe wymagane dla osoby
zatrudnionej na stanowisku należącym do innej grupy stanowisk,
jeżeli jego program uwzględnia zakres tematyczny wymagany
programem szkolenia okresowego obowiązującego na nowym
stanowisku pracy.

Sprawdzenie wiedzy

Szkolenie pracodawcy wykonującego zadania służby bhp
oraz szkolenie okresowe kończą się egzaminem
sprawdzającym przyswojenie przez uczestnika szkolenia:

- wiedzy objętej programem szkolenia

- oraz umiejętności wykonywania lub organizowania pracy
zgodnie z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Egzamin jest przeprowadzany przed komisją powołaną przez
organizatora szkolenia.

Potwierdzeniem ukończenia z wynikiem pozytywnym szkolenia
okresowego jest zaświadczenie wydane przez organizatora
szkolenia. Odpis zaświadczenia jest przechowywany w aktach
osobowych uczestnika szkolenia.

Wzór zaświadczenia jest określony w załączniku nr 3 do
rozporządzenia

Dokumenty szkolenia

Dokumentacja

szkolenia zawiera:

- program szkolenia,
- dziennik zajęć,
- protokoł przebiegu egzaminów,
- rejestr wydanych zaświadczeń
Ukończenie w okresie do 5 lat od ostatniego szkolenia z

bhp, szkolenia, dokształcania lub doskonalenia zawodowego

związanego z nauką zawodu, przyuczeniem do zawodu albo

podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, uwzględniającego

program szkolenia okresowego wymagany dla określonego

stanowiska pracy, uważa się za równoznaczne z odbyciem

takiego szkolenia.

Formy szkoleń bhp

Grupa stanowisk.

Instrukt

aż

Semina

rium

Kurs

Samokształc

enie

kierowane

Pracodawcy

x

x

x

Pracodawcy wyk

zad sł. bhp

x

x

-

Kierujący

pracownikami

x

x

x

x

Pracownicy inż.-

techn.

x

x

x

x

Pracownicy sł.

bhp

x

x

x

x

Pracownicy

admin.-biur.

x

x

x

x

Prac na st.

robotn.

x

-

-

-