Międzynarodowy

system walutowy

Międzynarodowy system
walutowy

Przez pojęcie międzynarodowego systemu

walutowego będziemy rozumieli zbiór reguł, zasad

i narzędzi, a także instytucji umożliwiających

prowadzenie płatności w skali międzynarodowej.

U podstaw narodowych systemów walutowych

znajdują się normy prawne determinujące

jednostkę pieniężną danego kraju, jej wartość w

stosunku do jednostek pieniężnych innych krajów,

sposób zabezpieczenia, zasady emisji oraz stopień

swobody w jej wymianie na jednostki pieniężne

innych krajów. Zakres narodowych systemów

walutowych nie tylko obejmuje zasady regulujące

funkcjonowanie systemu w kraju, lecz także

zasady określające relacje do innych systemów

narodowych czy międzynarodowego systemu

walutowego.

Rodzaje
międzynarodowego
systemu walutowego



Waluty złotej,



Pieniądza papierowego,



Pieniądza kierowanego.

Systemy te istniały w różnych okresach

historycznych i spełniały różne funkcje
podporządkowane wymogom równowagi
wewnętrznej bądź zewnętrznej.

System waluty złotej

Czyli taki międzynarodowy system walutowy,

w którym obieg pieniężny oparty został na

złocie. Funkcjonował w przybliżeniu w

latach 1880-1914 (do pierwszej wojny

światowej).

W XIX wieku Francja, Włochy, Belgia i

Szwajcaria przyjęły wspólną jednostkę

monetarną (franka) zabezpieczoną

rezerwami złota i srebra – system ten został

nazwany bimetalizmem. Zrezygnowano

jednak z niego na rzecz tzw. Standardu

złota (systemu jednokruszczowego).

Funkcje złota

Złoto pełniło następujące funkcje:



Miernika wartości – porównywanie cen

w skali światowej,



Środka płatniczego – do rozliczeń

transakcji kupna-sprzedaży towarów i

usług w skali światowej,



Środka gromadzenia rezerw.



Środka cyrkulacji.

Tożsame z funkcjami pieniądza.

Zasady systemu waluty
złotej



Konieczność wyznaczenia wartości jednostki

walutowej w złocie – a więc wagowej zawartości

złota w jednostce monetarnej – parytet złota.

Parytet złota był stały, chyba że następowało

znaczne pogorszenie stanu gospodarki.



Stały kurs walutowy oparty na parytecie złota.

Kurs nie był jednak całkowicie sztywny

ponieważ mogło dochodzić do pewnych

ograniczonych wahań w granicach

wyznaczonych tzw. punktami złota. Wartość

tych punktów była wyznaczona przez koszty

transportu i ubezpieczenia złota w czasie

przewozu między krajami.

Zasady systemu waluty
złotej c.d.



Banki centralne były zobowiązane do
kupna i sprzedaży złota po stałej cenie
określonej przez parytet.



Swoboda wywozu i przywozu złota z
zagranicy. Co więcej, istniała pełna
wymienialność banknotów papierowych
(walut krajowych) w skali międzynarodowej
w proporcjach określanych przez ilość złota
jaką reprezentowały.

Podmioty kształtujące
system waluty złotej

Podstawowymi podmiotami decydującymi o

funkcjonowaniu systemu waluty złotej były:



Bank centralny,



Banki komercyjne,



Przedsiębiorstwa,



Konsumenci.

Rola państwa ograniczała się do ustalania zasad

prawnych stanowiących podstawę
funkcjonowania systemu waluty złotej, oraz
ich przestrzegania przez podmioty
gospodarcze.

Mechanizm
funkcjonowania systemu
waluty złotej

Składał się z dwóch faz:



Faza ożywienia aktywności gospodarczej (faza

inflacyjna) – inicjowana przez zwiększenie rezerw

złota w skarbcu, będące następstwem dodatniego

salda bilansu handlowego. Bank centralny

zwiększał emisje banknotów i obniżał stopę

dyskontową. Banki komercyjne obniżały stopę

procentową, oferując tańsze kredyty.

Przedsiębiorstwa aktywizowały swoją działalność,

zwiększając produkcję i inwestycje, a także

zatrudnienie i płace. Rosły dochody ludności a w

konsekwencji i popyt. Rosły ceny i nasilały się

tendencje inflacyjne, malała konkurencyjność

produkcji krajowej i rosła atrakcyjność importu.

Narastał deficyt w handlu zagranicznym który

trzeba było równoważyć odpływem złota.

Mechanizm
funkcjonowania systemu
waluty złotej c.d.



Faza osłabienia aktywności gospodarczej (faza
deflacyjna) – rozpoczynało ją zmniejszenie
rezerw złota w banku w następstwie ujemnego
salda bilansu handlowego.

System waluty złotej opierał się na założeniu

automatycznego przywracania równowagi
bilansu handlowego, a co za tym idzie także
bilansu płatniczego. Zapewniały to dwa
mechanizmy: dochodowy i cenowy, składające
się na mechanizm funkcjonowania systemu
waluty złotej.

Mechanizm
funkcjonowania systemu
waluty złotej c.d.



Mechanizm dochodowy – w warunkach

deficytu bilansu handlowego następował

spadek wypadków, a za nim spadek produktu

krajowego brutto. W ślad za tym występował

spadek importu, wzrost eksportu, potem

zrównoważenie bilansu handlowego, a

następnie nadwyżka eksportu nad importem.



Mechanizm cenowy – ujemny bilans handlowy

i związany z nim odpływ złota powodował

spadek ilości pieniądza w obiegu i w

konsekwencji obniżenie się cen krajowych.

Wpływało to konkurencyjność eksportu i

negatywnie na konkurencyjność importu.

Funkcjonowanie systemu

System waluty złotej funkcjonował w

poszczególnych krajach dopóty, dopóki

bank centralny zabezpieczał

wymienialność banknotów na złoto.

Na zasoby złota w skarbcu oddziaływały

dwa czynniki:



Stan bilansu handlowego (i płatniczego),



Zaufanie do waluty krajowej – wartości

tej waluty w stosunku do złota.

Funkcjonowanie systemu
c.d.

System waluty złotej funkcjonował w swojego rodzaju

trójkącie:



Europa Zachodnia – eksportowała wyroby przemysłowe do

USA i pozostałych krajów oraz importowała surowce i

żywność z USA. Bilans dodatni z pozostałymi krajami, bilans

z USA zależał od koniunktury,



Stany Zjednoczone – ujemny bilans z pozostałymi krajami,

stan bilansu z Europą Zachodnią zależał od koniunktury,



Pozostałe kraje (Europa Środkowa i Wschodnia, Ameryka

Łacińska) – importowały wyroby przemysłowe z USA,

eksportował żywność i używki do USA (permanentny bilans

dodatni). W stosunku do Europy Zachodniej bilans ujemny.

W momencie wybuchu I wojny światowej zawieszono

wymienialność banknotów na złoto w bankach centralnych

oraz wstrzymana międzynarodowe transfery złota – złoty

system walutowy przestał funkcjonować.

Podsystem waluty
sztabowo-złotej

Po I wojnie światowej kraje próbowały wrócić

do systemu waluty złotej. Okazało się to

jednak niemożliwe ponieważ:



Pogłębiły się różnice w poziomie rozwoju

gospodarczego,



Stany Zjednoczone zaczęły mieć stałą

nadwyżkę w bilansie handlowym z Europą

Zachodnią – jednokierunkowy przepływ

złota,



Spadek zaufania do realności parytetów

walut wewnętrznych.

Podsystem waluty
sztabowo-złotej c.d.

Główne zasady tego podsystemu były identyczne do

klasycznego systemu waluty złotej:



Wartość waluty dalej była określana w stosunku do złota,



Zachowano zasadę transferu złota w skali międzynarodowej,



Różnica dotyczyła wymienialności banknotów na złoto – w

systemie waluty złotej można było wymienić każdą ilość, zaś

w podsystemie waluty sztabowo-złotej dopuszczona została

wyłącznie wymiana większych ilości banknotów,

umożliwiających otrzymanie sztaby złota. Miało to

ograniczyć nerwowe reagowanie indywidualnych

konsumentów na pogłoski o możliwości zawieszenia

wymienialności banknotów na złoto.

System ten niestety nie sprawdził się w praktyce.

Podsystem waluty
dewizowo-złotej

W tym podsystemie wprowadzono dalsze

utrudnienia w wymianie banknotów na złoto.

Wymianę taką umożliwiono tylko posiadaczom

dewiz. Żeby więc kupić sztabę złota najpierw
trzeba było uzyskać dewizy za granicą. Miało
to zachęcić do produkcji na eksport.

Tendencje w przepływie złota nie zmieniły się -

nadal napływało ono do skarbców państw
najsilniejszych gospodarczo – pogłębiająca się
nierównowaga strukturalna była główną
przyczyną niewydolności systemu.

Podsystem waluty
dewizowo-złotej c.d.

Efektem był wielki kryzys gospodarczy (1929-

1932), wyrażający się drastycznym spadkiem
produkcji, wzrostem bezrobocia, ograniczeniem
dochodów ludności, a w ślad za tym –
spadkiem obrotów handlu zagranicznego.
Doprowadził on do załamania systemu waluty
złotej i jej podsystemów – czemu towarzyszyło
zerwanie z dogmatem, iż równowaga
zewnętrzna ma pierwszeństwo nad równowagą
wewnętrzną w kształtowaniu dynamiki i
struktury gospodarczej poszczególnych krajów.

System waluty
papierowej

Przez pojęcie waluty papierowej będziemy rozumieli

taki pieniądz, który zrywa bezpośrednie związki ze

złotem.

Różnice:



Brak bezpośredniego związku między kursem

walutowym a parytetem złota,



Swobodniejsze kształtowanie kursu walutowego,



Z obiegu wycofano złote monety, pozostawiając

tylko banknoty i monety z surowców

nieszlachetnych,



Część banków centralnych zawiesiła wymienialność

banknotów na złoto,



Złoto przestało być wykorzystywane do

wyrównywania salda bilansu handlowego między

krajami.

System waluty
papierowej c.d.

Wymienione zmiany były konieczne do zastąpienia

prymatu równowagi zewnętrznej nadrzędnością
równowagi wewnętrznej.

System pieniądza papierowego umożliwił przede

wszystkim swobodę prowadzenia polityki kursu
walutowego – czego wyrazem była dewaluacja i
płynne kursy walutowe. Starano się w ten sposób
uatrakcyjnić eksport (zmniejszając ceny towarów
krajowych na rynkach zagranicznych) i
zmniejszyć atrakcyjność importu (podnosząc
ceny towarów importowanych na rynku
krajowym).

Podsystem wymienialnej
waluty papierowej

W przypadku walut wymienialnych na inne waluty, mimo

zawieszenia wymienialności na złoto, swoboda zmiany

kursu walutowego była niewielka, gdyż groziła

wykluczeniem danej waluty z obszaru dewizowego.

Kraje te mogły uczestniczyć w wolnym obrocie

dewizowym, co znacznie ułatwiało rozliczenia

międzynarodowe.

Oddziaływanie państwa na deficyt bilansu handlowego nie

mogło się odbywać przez zmianę kursu walutowego

(dewaluację bądź deprecjację waluty wewnętrznej), lecz

dzięki ożywieniu koniunktury wewnętrznej. Dewaluacja

waluty naruszała zaufanie do danej waluty zagranicznej

i w konsekwencji prowadziła do jej wykluczenia z

międzynarodowych rozliczeń dewizowych.

Podsystem
niewymienialnej waluty
papierowej

W przypadku walut niewymienialnych na inne

waluty, państwo obejmowało bezpośrednią
kontrolą obroty z zagranicą, co umożliwiało mu
regulowanie ich w zależności od sytuacji
gospodarczej. Waluty te stawały się wyłącznie
walutami wewnętrznymi, niewystępującymi na
rynku międzynarodowym.

Państwo stosowało również inne narzędzia

oddziałujące bezpośrednio na równowagę
wewnętrzną: dewaluację waluty wewnętrznej,
subwencje eksportowe, cła, ograniczenia
ilościowe i inne metody ograniczania importu.

Podsystem
niewymienialnej waluty
papierowej - rozliczenia

Rozliczenia w przypadku waluty niewymienialnej

były bardziej skomplikowane. Najogólniej można
je podzielić na dwustronne i wielostronne
kompensaty towarowe.

Rodzaje dwustronnych kompensat:



Kompensaty całościowe:



Barter – wymian towarów między dwoma krajami, która
kończy się zerowym bilansem płatniczym,



Transakcje równoległe – dwa oddzielnie zawierane
kontrakty kupna i sprzedaży, ceny i warunki ustalane
osobno – ważne jedynie żeby ich wartość była taka
sama,

Podsystem niewymienialnej
waluty papierowej – rozliczenia
c.d.



Kompensaty częściowe:



Transakcje wzajemne – zazwyczaj inicjowane przez
kraj cierpiący na deficyt walut wymienialnych, który za
import będzie płacił częściowo dewizami, częściowo
towarami,



Kontrdostawa – zapłacenie za fabrykę, linię
produkcyjną, maszynę nabytą za granicą towarami
wytworzonymi po uruchomieniu produkcji na
importowanych urządzeniach.

Wielostronne kompensaty towarowe polegają na

zapłacie jednemu partnerowi za import
należnością za eksport u drugiego partnera.

Podsystem niewymienialnej
waluty papierowej – rozliczenia
c.d.

Rozliczenie miedzy krajami odbywają się na podstawie

umów o międzynarodowym obrocie finansowym.

Można wyróżnić następujące typy umów:



Umowy clearingowe – opierają się na założeniu braku

transferu dewiz między krajami, zaś rozliczenia tych

umów są dokonywane w walucie wewnętrznej jednego

z krajów,



Umowy kompensacyjne – dopuszczają pewien

niewielki przepływ dewiz, ale reszta jest rozliczana jak

w przypadku umów barterowych,



Umowy płatnicze – dopuszczają większy niż umowy

kompensacyjne przepływ dewiz między krajami i

zwykle rosnący z czasem. Stanowią one formę

rozliczeń pośrednią między walutą niewymienialną a

walutą wymienialną.

System waluty papierowej -
skutki

Doprowadzenie w okresie międzywojennym do:



Anarchizacji życia gospodarczego,



Zakłóceń w wymianie międzynarodowej i

związanych z nią rozliczeniach,



Powszechnej dewaluacji walut wewnętrznych

przez kraje, które jeszcze utrzymywały system

waluty złotej i ostateczne od niego odejście,



Wielokrotne dewaluacje w krajach które

wprowadziły system waluty papierowej

niewymienialnej – co doprowadziło w nich do

hiperinflacji, stagnacji a następnie recesji

gospodarczej.

System waluty kierowanej

Przez pojęcie systemu waluty kierowanej należy

rozumieć międzynarodowy system walutowy

stworzony przez instytucję międzynarodową i

przez nią nadzorowany w celu zapewnienia

równowagi płatniczej w stosunkach handlowych

między krajami.

W praktyce można wyróżnić trzy podsystemu tego

typu waluty:



Międzynarodowy podsystem waluty oparty na

stałych kursach walutowych,



Międzynarodowy podsystem walutowy oparty na

zmiennych kursach walutowych,



Europejski podsystem walutowy.

Międzynarodowy podsystem waluty
kierowanej oparty na stałych kursach
walutowych

Jest to taki system walutowy, który skupia się na

zapewnieniu międzynarodowej równowagi

płatniczej bez potrzeby zmiany kursu

walutowego bądź transferu złota do kraju

wierzyciela, wykorzystując do tego pożyczki

dolarowe udzielane przez międzynarodową

instytucję kierującą podsystemem.

Podsystem ten został stworzony w 1944 r. pod

egidą Organizacji Narodów Zjednoczonych w

Bretton Woods w celu zapobieżenia dalszemu

pogłębianiu się anarchii walutowej, do jakiej

doprowadził upadek systemu waluty złotej i

wprowadzenie systemu pieniądza papierowego.

Cele systemu z Bretton
Woods

Podstawowymi celami systemu było:



Przywrócenie wymienialności walut,



Stabilizacja kursów walut,



Stworzenie przesłanek do powstania
szybkiego, swobodnego i korzystnego
rozwoju międzynarodowych powiązań
gospodarczych.

Zasady funkcjonowania
systemu z Bretton Woods



Złoto jest głównym środkiem rezerwowym i

płatniczym,



Parytety wymienialnych walut narodowych

zostaną określone w złocie lub w dolarach

amerykańskich wymienialnych na złoto,



Stany Zjednoczone będą wymieniać każdą

walutę na złoto (i odwrotnie) przy utrzymaniu

stałej jego ceny w wysokości 35 USD za tzw.

uncję trojańską złota,



Kursy bieżące wymienialnych walut narodowych

mogą się wahać wokół ustalonego kursu

parytetowego tylko w wąskich granicach +/-

1%,

Zasady funkcjonowania
systemu z Bretton Woods
c.d.



W momencie zbliżania się kursu bieżącego

wymienialnej waluty narodowej do odchyleń +/-

1% władze monetarne są zobowiązane do

odpowiedniego interweniowania na rynkach

pieniężnych,



W przypadku trudności płatniczych i

konieczności zmiany kursu waluty, poszczególne

kraje członkowskie maja możliwość skorzystania

ze specjalnych kredytów MFW,



Zmiany poziomu (w górę lub w dół) oficjalnego

kursu waluty narodowej kraju członkowskiego

MFW większe niż 10% są możliwe jedynie za

zgodą odpowiednich władz MFW.

Zasady funkcjonowania
systemu z Bretton Woods

Zasady funkcjonowania systemu z Bretton

Woods były tak rygorystyczne aby:



Utrzymać stałe zaufanie do dolara

amerykańskiego (oraz kilku innych walut

rezerwowych),



Zwiększyć międzynarodową płynność (tj.

możliwości dokonywania płatności z

tytułu rozwoju międzynarodowych

powiązań gospodarczych) w warunkach

utrzymywania stałej ceny złota w USD.

Funkcjonowanie systemu
z Bretton Woods



Deficyt bilansu handlowego (płatniczego) mógł być

finansowany ze środków pożyczonych od MFW i nie wywoływał

negatywnych zjawisk związanych z systemem waluty złotej,



Jeżeli deficyt był długookresowy, kraj mógł się ubiegać o kolejne

kredyty pod warunkiem poddania opiece MFW, w ostateczności

mógł postulować o zmianę parytetu własnej waluty,



Stabilizacja kursu walutowego wymuszała na państwach

prowadzenie skutecznej polityki antyinflacyjnej,



Dolar miał pozycję uprzywilejowaną – jako waluta narodowa i

waluta rezerwowa, USA nie musiały bronić poziom kursu dolara

(kosztem posiadanych walut wymienialnych i złota) – gdyż

mogły w razie potrzeby zwiększyć emisję dolara.



W latach 60. XX w. dysproporcje między amerykańskim

eksportem i importem zaczęły narastać o wiele szybciej niż

wskazywała na to dynamika handlu międzynarodowego.

Międzynarodowy podsystem waluty
kierowanej oparty na zmiennych
kursach walutowych

Nazywany również współczesnym

międzynarodowym systemem walutowym
to taki system walutowy, który do
zapewnienia międzynarodowej równowagi
płatniczej wykorzystuje pieniądz
rozrachunkowy specjalnie kreowany przez
międzynarodową instytucję kierującą
podsystemem, dopuszczając zmienność
kursów walut narodowych.

Międzynarodowy pieniądz
rozrachunkowy

Przez pojęcie międzynarodowego pieniądza

rozrachunkowego należy rozumieć walutę

kreowaną na mocy porozumienia

międzynarodowego w formie pieniądza

rezerwowego i wykorzystywaną wyłącznie do

wyrównywania bilansów płatniczych, udzielania

pożyczek, spłaty zobowiązań, nie zaś do płatności

w transakcjach komercyjnych zawieranych na

rynku. Waluta ta nie ma też formy banknotu, nie

może więc pełnić funkcji środka cyrkulacji.

Jednostka rozrachunkowa opiera się aktualnie na

koszyku 4 walut: dolarze amerykańskim, euro,

jenie japońskim i funcie szterlingu.

Płynny kurs walutowy

Przyjęcie płynnego kursu walutowego pozwoliło na:



Zrezygnowanie z konieczności obrony kursów
walutowych za wszelką cenę,



Dopasowanie poziomu kursu walutowego do
stanu bilansu płatniczego,



Elastyczność w przywracaniu zewnętrznej
równowagi co pozwala uniknąć strukturalnych
zaburzeń wyrażających się w długookresowych
nadwyżkach bądź niedoborach w bilansie
płatniczym.

Rodzaje systemów kursów
płynnych



Kurs nieograniczenie płynny – powinien się

ukształtować na rynku bez interwencji władz

monetarnych. Jeżeli jednak przekroczy on pewne

ustalone granice, wtedy bank centralny

podejmuje działania, które nie wyznaczają

wprawdzie poziomu tego kursu, lecz ograniczają

amplitudę jego wahań,



Płynny kurs kierowany – jego poziom kształtuje

się na rynku, ale władze monetarne mogą na

niego wpływać dyskrecjonalnie, np. gdy waluta

krajowa ulega deprecjacji (niepożądanej z punktu

widzenia prowadzonej polityki ekonomicznej),

wtedy bank centralny sprzedaje waluty obce, w

tym systemie bank centralny dokonuje również

transakcji wyrównawczych, choć czyni to rzadko,

Rodzaje systemów kursów
płynnych



Kurs stały (centralny) – w tym systemie bank centralny często

interweniuje na rynku walutowym i dokonuje transakcji

wyrównawczych.

Pojęcia:



Aprecjacja pieniądza - wzrost kursu waluty krajowej względem walut

zagranicznych, powstały w wyniku przewagi popytu nad podażą,

oznaczający wzrost siły nabywczej waluty,



Deprecjacja pieniądza - spadek kursu waluty krajowej względem walut

zagranicznych, powstały w wyniku przewagi podaży nad popytem,

oznaczający spadek siły nabywczej waluty,



Dewaluacja - reforma pieniężna, która polega na administracyjnym

obniżeniu sztywnego kursu waluty narodowej wobec innych walut przez

narodowy bank centralny, np. w celu poprawienia bilansu płatniczego,



Rewaluacja - jest to wzrost kursu waluty danego kraju względem waluty

zagranicznej pod wpływem interwencji władzy monetarnej,



Denominacja - reforma pieniężna, polegająca na zastąpieniu

dotychczasowej waluty narodowej nową, bez ingerencji w kurs

walutowy.

Europejski podsystem
walutowy

Przez to pojęcie należy rozumieć zasady polityki

monetarnej i kursowej na terenie Europejskiej

Wspólnoty Gospodarczej a aktualnie Unii Europejskiej.

Ewolucję europejskiego podsystemu walutowego można

podzielić na cztery etapy:



Etap pierwszy – obejmujący okres do 1972 r. miał

charakter wstępny i przygotowawczy. Doprowadzono

w nim do zewnętrznej wymienialności walut

narodowych oraz do wprowadzenia rozliczeń

wielostronnych,



Etap drugi – lata 1972-78, kiedy obowiązywały zasady

europejskiego mechanizmu kursowego – tzw. węża

walutowego. Skupiono się na stabilizacji relacji między

kursami walut narodowych, ograniczając ich wahania

do 4,5% (+/- 2,25%) w stosunku do dolara

amerykańskiego,

Ewolucja europejskiego
podsystemu walutowego



Etap trzeci – obejmował lata 1978-99, a więc czas

obowiązywania zasad Europejskiego Systemu

Walutowego, składającego się z trzech elementów:



Europejskiej jednostki walutowej – ECU,



Mechanizmu kursów walutowych,



Systemu kredytowego.

ECU pełniła funkcję środka płatniczego między

bankami centralnymi krajów należących do

Europejskiego Systemu Walutowego, składnika

rezerw walutowych krajów członkowskich, a także

punktu odniesienia dla kursów narodowych.

Zawężono zakres wahań kursów walut narodowych

do 2,25% w stosunku do dolara amerykańskiego,

Ewolucja europejskiego
podsystemu walutowego
c.d.



Etap czwarty – czyli okres od wprowadzenia
euro, czyli pieniądza międzynarodowego
pełniącego nie tylko funkcje płatniczą, lecz
także funkcje miernika wartości, środka
gromadzenia rezerw i środka cyrkulacji w Unii
Europejskiej. Rezygnacji krajów członkowskich
z walut narodowych towarzyszyło powstanie
Europejskiego Systemu Banków Centralnych.
ESBC podejmuje decyzje dotyczące wysokości
stóp procentowych, zaś polityka budżetowa i
fiskalna nadal jest prowadzona autonomicznie
przez poszczególne kraje.

Kryteria konwergencji

Walutowe:



Długookresowa stopa procentowa nie może przewyższać

więcej niż o 2 punkty procentowe średniej stopy

oprocentowania w trzech krajach o najniższej stopie inflacji,



Stopa inflacji ma być nie wyższa niż o 1,5 punktu

procentowego od przeciętnej stopy inflacji w trzech krajach

o najniższej stopie inflacji,

Fiskalne:



Deficyt budżetowy ma być nie większy niż 3% PKB,



Dług publiczny ma nie przekraczać 60% PKB,

Odnośnie polityki kursowej:



Potencjalny członek musi przez dwa lata utrzymać

stabilność kursu walutowego w ustalonym przez ESW

przedziale 2,25%, podwyższonym następnie aż to +/- 15%.

Wady i zalety euro jako
waluty międzynarodowej

Zalety:



Wyeliminowanie ryzyka kursowego i związanych z nim

kosztów,



Możliwość łatwiejszego i bardziej przejrzystego

porównywania cen między krajami stosującymi tą samą

walutę,



Lepsze warunki do konkurencji między przedsiębiorstwami na

wspólnym rynku,



Lepsza alokacja zasobów w ramach ugrupowania

integracyjnego,



Zmniejsza koszty przepływu czynników produkcji,



Zwiększa bezpieczeństwo zagranicznych lokat kapitałowych,



Pośrednio wpływa na stabilizację na światowych rynkach

finansowych poprzez eliminację monopolu dolara

amerykańskiego.

Wady i zalety euro jako
waluty międzynarodowej
c.d.

Wady:



Ograniczenie wpływu państwa na rozwój

gospodarczy za pomocą polityki walutowej,



Brak narzędzi pozwalających oddziaływać na

równowagę bilansu handlowego i płatniczego,



Brak możliwości wpływania na tempo wzrostu

PKB, bezrobocie i wiele innych zjawisk

społecznych i gospodarczych,



Jedna stopa procentowa ustalona dla wszystkich

krajów bez względu na fazę koniunktury może

powodować pogłębienie wahań koniunkturalnych.