Czynniki niebezpieczne,
szkodliwe, uciążliwe,
klasyfikacja.

BARTŁOMIEJ GROCHOT 
2 ROK, GR.4B

Klasyfikacja czynników.



Czynnikiem niebezpiecznym jest czynnik, którego
oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do
urazu.



Czynnikiem szkodliwym nazywamy czynnik, którego
oddziaływanie na pracującego prowadzi lub może prowadzić do
schorzenia.



Czynnikiem uciążliwym nazywamy czynnik, którego
oddziaływanie na pracującego może spowodować złe
samopoczucie lub nadmierne zmęczenie nie powodując jednak
trwałego pogorszenia stanu zdrowia pracownika

Rodzaje czynników szkodliwych
niebezpiecznych.

1) fizyczne
2) chemiczne,
3) biologiczne,
4) psychofizyczne.

Czynniki niebezpieczne.

Czynnikami niebezpiecznymi w środowisku pracy mogą być:
 poruszające się maszyny i inne urządzenia (np. pojazdy), ruchome części

maszyn i ich oprzyrządowania oraz poruszające się narzędzia (np. wszelkie
typy obrabiarek), przemieszczające się wyroby, półwyroby, materiały i
surowce;
 położenie stanowiska pracy na poziomie różnym od poziomu otoczenia;

 eksploatowane urządzenia do przetwarzania, magazynowania,

przesyłania i rozdzielania energii i jej nośników (np. kotły parowe i grzewcze,
silniki spalinowe, dieslowskie, sprężarki, kompresory, zbiorniki, pojemniki z
gazem, aparaty próżniowe, przewody zasilające),
 spadające przedmioty (np. obluzowane części maszyn, narzędzia,

materiały, kamienie, odłamki skał),

Czynniki niebezpieczne cd.

-

ostre wystające elementy: ostrza, ostre krawędzie, szorstkie powierzchnie,

-

śliskie, nierówne powierzchnie,

-  gorące lub zimne powierzchnie i substancje,

-  substancje i materiały wybuchowe i łatwopalne,

- gorący lub zimny mikroklimat,

-  prąd elektryczny,

-  elektryczność statyczna,

-  promieniowanie, 

- hałas, wibracje, oświetlenie

-  pyły przemysłowe

-  ograniczone wąskie przestrzenie, dojścia, przejścia.

Szkodliwe czynniki chemiczne.



Czynniki chemiczne, niebezpieczne i szkodliwe w procesie pracy,
w zależności od rodzajów działania na organizm człowieka,
można podzielić na:

1) toksyczne,
2) drażniące,
3) uczulające,
4) rakotwórcze,
5) mutagenne,
6) upośledzające funkcje rozrodcze.



Podział w zależności od sposobów wchłaniania:

1) przez drogi oddechowe,
2) przez skórę i błony śluzowe,
3) przez przewód pokarmowy.

Czynniki chemiczne występujące w
pracy.

a) w zależności od rodzaju działania na organizm człowieka:
- toksyczne,
- drażniące,
- uczulające,
- rakotwórcze,
- mutagenne,
- teratogenne, 

Czynniki chemiczne występujące w
pracy:

b) w zależności od sposobów wchłaniania:
- przez drogi oddechowe,
- przez skórę i błony śluzowe,
- przez przewód pokarmowy. 

Czynniki fizyczne.



hałas (ustalony i nieustalony, hałas infradźwiękowy, hałas, ultradźwiękowy),



mikroklimat,



promieniowanie optyczne (widzialne, podczerwone i ultrafioletowe),



promieniowanie jonizujące,



promieniowanie laserowe,



pole elektromagnetyczne (niskiej i wysokiej częstotliwości),



pole elektrostatyczne,



pyły przemysłowe,



wibracja (ogólna i oddziałująca na organizm człowieka przez kończyny górne).

Czynniki biologiczne.



mikroorganizmy [priony; wirusy; bakterie - riketsje i chlamydie,

bakterie spiralne, Gram-ujemne, Gram-dodatnie, promieniowce; grzyby -
niższe (pleśniaki, drożdżaki), wyższe (podstawczaki)],



makroorganizmy [rośliny - porosty, wątrobowce, pyłki kwiatowe,

substancje toksyczne (alkaloidy, glikozydy, toksalbuminy,  furokumaryny) i
alergizujące wytwarzane przez rośliny zielne; pyły roślin zielnych; pył
drzewny; zwierzęta - pierwotniaki i robaki pasożytnicze; stawonogi
(kleszcze, roztocze); owady - karaczany, szarańcze, wołek zbożowy,
brudnica nieparka, jedwabnik morwowy, pszczoła miodna i in.; zwierzęta
kręgowe]. 

Czynniki uciążliwe.



Mogą one  prowadzić do dłuższej nieobecności pracownika z powodu
choroby i obniżenia wydajności. Do głównych czynników o
charakterze uciążliwym zaliczyć można następujące kategorie: 
1) mikroklimat,
2) monotonia,
3) obciążenie psychiczne,
4) obciążenie statyczne,
5) oświetlenie,
6) wysiłek fizyczny.

Czynniki psychofizyczne

1) obciążenie fizyczne:
statyczne (wywołane długotrwałym napięciem mięśni spowodowanym utrzymywaniem przez

dłuższy czas ciała lub przedmiotu w tej samej wymuszonej pozycji

-dynamiczne(związane z aktywnością ruchową podczas pracy)

2) obciążenie nerwowo- psychiczne:
- obciążenie umysłu (nadmierna aktywność całej psychiki lub pewnej jej funkcji przez dłuższy
okres zmiany roboczej, wywołana najczęściej przez wadliwą konstrukcję obsługiwanego
urządzenia lub niewłaściwie zaprojektowany proces technologiczny),
- niedociążenie lub przeciążenie percepcyjne (ograniczenie pracy człowieka związane
najczęściej z procesem automatyzacji maszyn, urządzeń i procesów technologicznych,
powodujące osłabienie aktywności psychicznej przy równoczesnej konieczności czuwania),
- obciążenie emocjonalne.

Regulacje prawne.



Regulacje prawne związane z czynnikami szkodliwymi, niebezpiecznymi i
uciążliwymi zawiera szereg aktów prawnych. Najważniejsze z nich to:



Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. - Kodeks pracy Kodeks pracy ( DZ.U.  1974, nr 24, poz.
141, tekst ujednolicony 2001.05.17, z późn. zm.) w szczególności rozdział VI stanowiący
o profilaktycznej ochronie zdrowia, który nakłada na każdego pracodawcę



obowiązek przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia
oraz informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną
pracą;



Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 lipca 2010r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników
szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. 2010, nr 141, poz. 950, z późn. zm.)
określające najwyższe dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla
zdrowia w środowisku pracy;

Regulacje prawne.



Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 lutego 2008r. zmieniające
rozporządzenie w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla
zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników
zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. 2008, nr 48, poz. 288, z
późn. zm.);



Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011r. – w sprawie
badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku
pracy ( Dz. U. 2011, nr 33, poz. 166, z późń. zm.), regulujące zasady i
częstotliwość dokonywania badań i pomiarów czynników szkodliwych
dla zdrowia w środowisku pracy;

Dziękuję za uwagę.



Bibliografia:



http://www.ciop.pl/ 



http://www.puls.edu.pl 



http://wsse.krakow.pl/strona2/index.php/obszary-dzialan/nadzor-
sanitarny/84-srodowisko-pracy/51-czynniki-szkodliwe-i-uciazliwe-w-
srodowisku-pracy