Slajd 1

INSTRUKCJ
E

Stanowią treść zapisu algorytmu, służą do sterowania
działaniem „programu” - (kodu źródłowego)

- warunkowe

(podejmowanie decyzji)

if-else

- jeśli –

, wówczas,

dalej

switch-case

wybór

, przełącznik

przypadek

-iteracyjne

(pętle, obliczenia cykliczne)

for

- dla

while

- dopóki

do ... while

- wykonuj dopóki …

iteracja,

postępowanie polegające na wielokrotnym

powtarzaniu tego

samego przekształcenia

-sterujące przebiegiem programu

break -

przerwij

continue

- kontynuuj

return

- zwróć wartość i powróć

goto –

skocz, przejdź do

INSTRUKCJE
c.d.

proste:

pusta, przypisania

-pusta

;

-przypisania

y=x;

masa=gestosc*objetosc;

z+=2;

złożone

{ ...

{

x=4*a;
y=pow(x,5);
for(i=1;i<10;i++)

{

z=exp(y)/i;

cout<<z<<endl;

}

INSTRUKCJE
c.d.

Instrukcja warunkowa:

Pozwala na zbadanie warunku w programie,
a następnie na kontynuowanie obliczeń zależnie od
spełnienia tego warunku.

Komputer w ten sposób podejmuje decyzje.

- jeżeli

(wyrażenie warunkowe)

instrukcja1

[

else

instrukcja2

]

(wyrażenie) jest

prawdziwe

else

–

jeszcze

–

w przeciwnym razie

Przy użyciu

else

wybór był

dwuwariantowy

wykonujemy

lub

tamto

Koło słowa

else

można postawić instrukcję

co daje wybór

wielowariantowy

(warunek 1)

instrukcja 1 ;

else if

(warunek 2)

instrukcja 2 ;

else if

(warunek 3)

instrukcja 3 ;

else if

(warunek 4)

instrukcja 4 ;

alternatywa to instrukcja

switch

Warune

(wyrażeni

Instrukcja 1

NIE

TAK

Instrukcja warunkowa

niepełna

if (wyrażenie) instrukcja 1 ;

(wyrażenie)

to wartość – przechowywany

obiekt zmiennej logicznej lub też wyrażenie

wymagające obliczenia, by poznać jego

wartość

Jeśli wartość (wyrażenia) jest niezerowa to

wykonywana jest

instrukcja 1,

jeśli wartość jest „0” to

instrukcja 1

nie jest

wykonywana

warune

(wyrażeni

Instrukcja 1

Instrukcja 2

NIE

TAK

Instrukcja warunkowa

pełna

if (wyrażenie)

instrukcja 1 ;

else

instrukcja 2 ;

•Jeśli wartość (wyrażenia) jest
niezerowa to wykonywana jest
instrukcja 1, jeśli wartość jest „0” to
instrukcja 1 nie jest wykonywana

•jeśli wartość (wyrażenia) jest „0”
zostanie wykonana instrukcja 2

OPERATORY RELACYJNE

arytmetyczne

OPERATOR

ZNACZENIE

mniejszy

mniejszy lub równy

większy

większy lub równy

równy

nierówny

OPERATORY RELACYJNE

logiczne

OPERATOR

ZNACZENIE

negacja

koniunkcja

alternatywa

instrukcja11

instrukcja1

instrukcja12

instrukcja2

Instrukcja warunkowa

if - else

zagnieżdżona

if (w>0&&k!=0)

{

if (w1>10)

{

cout<<”sukces”<<endl;

}

else

{

cout<<”moze
byc”<<endl;

}

else
{
cout<<”pech”<<endl;
}

Słowo

kluczowe

Warunek podlegający
sprawdzaniu

Instrukcja1 „if”
zagnie-żdżona
wykonywana po
spełnieniu warunku

Instrukcja2
wykonywana po
niespełnieniu
warunku

Warunek 1
instrukcji1
zagnieżdżonej „if”
podlegający
sprawdzaniu

Równanie kwadratowe

– fragment schematu

blokowego

delta<
0

delta=

x0=

x1=

x2=

Drukuj x0

Drukuj x1,

Drukuj

„brak rozw.”

cout<<"Podaj wartosc liczby a, b i c"<<endl;

cin>>a>>b>>c;

delta=b*b-4*a*c;

if (delta<0)

cout<<"brak rozwiazania w zbiorze liczb R"<<endl;

else

if (delta==0)

{

x0=-b/(2*a);

cout<<"x0= "<<x0<<endl;

}

else

{

x1=(-b-sqrt(delta))/(2*a);

x2=(-b+sqrt(delta))/(2*a);

cout<<"x1="<<x1<<endl;

cout<<"x2="<<x2<<endl;

}

Równanie kwadratowe – fragment kodu źródłowego

Instrukcja wyboru

switch

(wyrażenie-sterujące)

{

case

E1:instrukcja1;

break

;

case

E2:instrukcja2;

break

;

. . .

default

: instrukcjan;}

Jest to instrukcja sterująca

umożliwiająca

rozgałęzienie na

wiele dróg w programie w zależności
od wartości pewnego wyrażenia-
sterującego zwanego selektorem.

switch

– przełącznik, wielowariantowe

decyzje

switch

(wyrażenie)

{

case

wart1

instrA ;

break ;

case

wart2

instrB ;

break ;

default :

instrC ;

break ;

}

case

– wypadek, sytuacja

break

– zatrzymaj, przerwij

default

- domniemanie

Obliczane jest

(wyrażenie)

przy słowie

switch

jeśli odpowiada jednej z etykiet

case

, wówczas

wykonywane są instrukcje aż do napotkania

break.

Następuje wyjście z instrukcji

switch

czyli wyjście

poza jej dolną klamrę.

Jeśli wartość

(

wyrażenie

)

nie zgadza się z żadną z

wartości podanych przy etykietach

case

wykonywana są instrukcje przy etykiecie

default

Etykieta

default

może być w dowolnym miejscu lub

też może jej nie być wcale. Wówczas, jeśli wartość

(

wyrażenia

)

nie odpowiada żadnej wartości przy

etykietach

case

opuszczana jest instrukcja

switch

bez żadnych działań.

Nie ma konieczności występowania instrukcji

break

Jej brak powoduje wykonywanie kolejnych instrukcji.

Instrukcja wyboru

switch

składnia

switch (selektor)
{
case E1: instrukcja1;
break;
case E2: instrukcja2;
break;
case E3: instrukcja3;
break;
...
case En-1:
instrukcjan-1;
break;
default: instrukcjan;
}

Wartość selektora
ustala instrukcję do
wykonania

Gdy selektor nie przyjmuje
żadnej dopuszczalnej wartości
od S1-Sn-1

Instrukcje do
wyboru

Przerwanie
wykonania
instrukcji

Wykonanie tylko określonej grupy

instrukcji

#include <iostream.h>
#include <ctype.h>

#define info “To jest samogloska.”

main()
{

char litera;
cout<<”Podaj litere: ”;
cin>>litera;

litera=toupper(litera);

switch (litera)
{
case ‘A’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘E’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘I’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘O’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘U’: cout<<info<<endl;

break;

case ‘Y’: cout<<info<<endl;

break;

default: cout<<”To nie jest
samogloska”<<endl;
}

return(0);
}

Wykrywanie samogłosek

switch

(litera)

{

case

‘A’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘E’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘I’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘O’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘U’: cout<<info<<endl;

break;

case

‘Y’: cout<<info<<endl;

break;

default

: cout<<”To nie jest

samogloska”<<endl;
}

Instrukcja iteracyjna (pętla)

while

„dopóki”

while

(wyrażenie-warunkowe) instrukcja

wewnętrzna

while (wyrażenie)

instrukcja 1 ;

Do wykonywania pętli w których wykonanie działań

jest uzależnione od spełnienia na początku warunku
powtarzania działań (warunek sprawdzany na początku)

Obliczana  jest  wartość  (wyrażenia)  i  jeśli  jest  zerowa
instrukcja 1 nie jest wykonywana, jeśli wartość (wyrażenia)
jest  niezerowa  instrukcja  1  jest  wykonywana,  po  czym
ponownie  jest  obliczana  wartość  (wyrażenia),  według  tego
samego  schematu.  Pętla  jest  przerywana,  jeśli  wartość
(wyrażenia) jest zerowa.

Wartość (wyrażenia) jest obliczana przed wykonaniem

instrukcji 1

Instrukcja iteracyjna (pętla)

while

„wykonuj dopóki”

instrukcja

wewnętrzna

while

(wyrażenie-warunkowe);

Do  wykonywania  pętli  w  których
wykonanie  działań  jest  uzależnione
od  spełnienia

warunku zakończenia

działań

–

warunek sprawdzany na

końcu

Pętla

do … while …

instrukcja 1

while

(wyrażenie) ;

rób

instrukcja 1

dopóki

(wyrażenie) ;

Najpierw wykonywana jest

instrukcja 1,

potem obliczana wartość

(wyrażenia), jeśli (wyrażenie) jest niezerowe to wykonanie

instrukcji 1

zostanie powtórzone, po czym ponownie nastąpi

obliczenie (wyrażenia) – dopóki (wyrażenie) będzie niezerowe

W odniesieniu do instrukcji

while

następuje

zmiana kolejności najpierw wykonywana jest

instrukcja 1

a wartość (wyrażenia) obliczana

potem, nawet jeśli

jest ono

zerowe

Operator „

” oznacza „jest różny”(

≠

)

Np. „ dopóki litera (zmienna) jest różna od K”

for

(

instr_ini ; wyraz_warun ; inst._krok)

treść _pętli

;

przykład:

for (i=0 ; i<10 ; i=i+1)

{

cout<< ”Ku – ku !” ;

}

for

– dla takich warunków rób

instr_ini –

instrukcja inicjująca wykonywana przed

uruchomieniem pętli: i=0

wyraz_warun

wyrażanie obliczane przed każdym

obiegiem pętli. Jeśli jest ono różne od 0 to

wykonywane są instrukcje będące treścią pętli:

i<10, jeśli i jest rzeczywiście <10 wówczas

wykonywana jest instrukcja będąca treścią pętli: ”Ku-

ku”

inst._krok

– wykonywana na koniec każdego obiegu

przed obliczeniem

wyraz_warun

i=i+1

Praca pętli:

–

wykonanie instrukcji inicjalizujących

(

instr_ini)

–

obliczenie wyrażenia warunkowego

(

wyraz_warun)

, jeśli jest =0 – pętla jest

przerywana

–

po spełnieniu 2. wykonywane są

instrukcje treści pętli

–

po wykonaniu 3. wykonywana

inst._krok

po czym powtarzana jest akcja od 2.

pętle nieskończone:

for( ; ; )

{

…

}

while(1)

{

…

}

Ważne informacje:

–

instr_ini

- może być kilka oddzielonych

przecinkami

–

inst._krok

– j.w.

–

instr_ini

wyraz_warun

inst._krok

nie muszą

wystąpić.

–

Dowolny element można opuścić, należy jednak

zachować „

;

”

–

opuszczenie

wyraz_warun

jest traktowane jakby było

ono zawsze niezerowe – prawdziwe

for (i=0;
i<10; i++)
{
cout<<i<<en
dl;
}

Słowo
kluczowe

„for”

Wartość

początkowa

licznika

Wartość

końcowa

licznika

Licznik pętli

Instrukcja

wewnętrzna pętli

Instrukcja iteracyjna

for

„dla”

składnia

Inkrementowanie i

dekrementowanie licznika

pętli

i=i+1

i=i-1

i++

i--

i+=1

i-=1

i+=krok

i-=krok

Zamiana na duże litery

#include <iostream.h>

#include <string.h>

#include <ctype.h>

#define max 30

main()

{

char nazwa [max];

int x;

cout<<”Podaj nazwe: ”<<endl;

cin>>nazwa;

for (x=0; x<strlen(nazwa); x++)

{

nazwa[x]=toupper(nazwa[x]);

}

cout <<endl<<nazwa<<endl;

}

#include <iostream.h>

main()

{

int linia, gwiazdki, ostatnia;

cout<<”Ile gwiazdek chcesz wyswietlic w ostatniej linii ?”<<endl;

cin>>ostatnia;

for (linia=1; linia<=ostatnia; linia++)

{

for (gwiazdki=1; gwiazdki<=linia; gwiazdki++)

{

cout<<”*”;

}

cout<<endl:;

}

return(0);

}

Zagnieżdżanie jednej instrukcji ”for” w

drugiej

* *

* * *

* * * *

* * * * *

Program wyznaczania iloczynu ciągu liczb całkowitych, różnych
od zera
o określonej długości

#include <iostream.h>

main()

{

int liczba, iloczyn=1, dlugosc, i;

cout<<”Podaj dlugosc ciagu liczb”<<endl;

cin>>dlugosc;

cout<<”Podaj liczby”<<endl;

for (i=1; i<=dlugosc; i++)

{

cin>>liczba;

if (liczba==0)

{

break;

}

iloczyn*=liczba;

}

if (liczba==0)

cout<<”Blad danych”;

else

cout<<”Iloczyn liczb wynosi:”<<iloczyn;

}

Stosowana wewnątrz pętli

for, while, do … while

Powoduje zaniechanie realizacji instrukcji będących treścią

pętli, jednak w przeciwieństwie do instrukcji break nie

powoduje przerwania pętli.

continue

przerywa pojedynczy

obieg pętli i zaczyna obieg następny, kontynuując pracę

pętli.

int k ;

for (k=0 ; k<12 ; k=k+1)

{

cout<< ”A” ;

if (k>1) continue ;

cout<< ”b”<<endl ;

AAAAAAAAAA

Program wyznaczania iloczynu liczb całkowitych tylko

różnych od zera
znajdujących w ciągu liczb o określonej długości

#include <iostream.h>

main()

{

int liczba, iloczyn=1, dlugosc, i;

cout<<”Podaj dlugosc ciagu liczb”<<endl;

cin>>dlugosc;

cout<<”Podaj liczby”<<endl;

for (i=1; i<=dlugosc; i++)

{

cin>>liczba;

if (liczba==0)

{

cout<<”Przejdz do kolejnej liczby ciagu”;

continue;

}

iloczyn*=liczba;

}

cout<<”Iloczyn liczb różnych od zera wynosi:”<<iloczyn;

}

Instrukcja return

„

zwróć wartość

i powróć”

return

wyrażenie;

return 0;

return wynik;

return

(x*x-4);

Napotkanie instrukcji powoduje

zakończenie

wykonywania funkcji

Jeśli zwraca ona wartość, wykonanie

instrukcji spowoduje zwrócenie wartości
funkcji

w miejsce jej wywołania – podanie

nazwy z

argumentami (definiowanie

funkcji własnych)

Instrukcja skoku goto

„skocz”

goto

etykieta;

Umożliwia przekazanie sterowania do określonego

miejsca

wewnątrz aktualnie wykonywanej funkcji

(zasada) programu.

Etykieta określa miejsce w programie, do którego

ma nastąpić skok.

goto etykieta1;

...

etykieta1:

{

instrukcje

}

Tę instrukcję podobno można zawsze ominąć

NIE NALEŻY NADUŻYWAĆ MNIEJSZA CZYTELNOŚĆ
PROGRAMU

W kilku pętlach zagnieżdżonych jedna w drugiej przerywa

działanie tylko tej pętli bezpośrednio, w której jest zapisana.

Przerwanie z przejściem jeden poziom wyżej.

goto

etykieta

;

To miejsce (etykieta) jest nazwą po której należy umieścić „

”.

To miejsce nie jest dowolne w programie – musi leżeć w

obowiązującym zakresie ważności. Bywa stosowana do

wyskoczenia z obszaru programu

z wieloma pętlami zagnieżdżonymi. Jednak tylko w ramach tego

bloku programu , w którym znana jest etykieta

cout<<”cos piszemy \n” ;

goto

aaa

;

cout<<”tego nie piszemy” ;

aaa

cout<<”piszemy”

cos piszemy

piszemy

#include <stdio.h>

standard input/output

funkcje realizujące operacje we/wy (podejście

proceduralne typowe dla języka C)

printf ( );
scanf ( );

#include <iostream.h>

Input/output stream – strumień we/wy

funkcje umożliwiające sterowanie strumieniami
we/wy (podejście obiektowe typowe dla języka C++)

cout<<

;

cin>>

;

niektóre

Biblioteki

standardowe

#include <iomanip.h>

funkcje

umożliwiające dodatkowe sterowanie
strumieniami we/wy w C++

Manipulatory, które mają argumenty. Aby określić na ilu znakach ma być wypisana
jakaś dana trzeba podać tę liczbę znaków – to jest ten argument. Korzystanie z
manipulatorów predefiniowanych, posiadających jakieś parametry, trzeba umieścić
DYREKTYWĘ; manipulatory:

setw(int)

setfill(int)

setprecision(int)

setbase(int)

Ustaw szerokość

jakimi znakami

setbase(10)

width

dopełnić liczby,

setbase(16)

Liczba dwucyfrowa

które wypisujemy

setbase(8)

wypisana za pomocą

za pomocą większej

setbase(0)

10 znaków, 8 to

liczby znaków niż

cin – 0x…-

heksadecymalny

wypełnienie

za lub

potrzeba

0…-

oktalny

przed liczbą

cout – domyślny –

dziesiątk.

dec

oct

hex

manipulatory bezargumentowe – ustaw pole basefield na

konwersję

↑

niektóre

Biblioteki

standardowe

#include <complex.h>

funkcje

umożliwiające obliczenia w zbiorze liczb
zespolonych

#include <ctype.h>

funkcje

umożliwiające klasyfikacje danych całkowitych

tolower(z);

toupper(z);

#include <string.h>

funkcje

umożliwiające operacje na łańcuchach (tablicach
znaków)

strlen (z); - długość łańcucha

strcpy (z1,z2); kopiowanie łańcucha

niektóre

Biblioteki

standardowe

#include <graphics.h>

funkcje

umożliwiające zarządzanie ekranem w trybie
graficznym

setbkcolor(int color);

–

ustala kolor tła obrazu

setbkcolor(1);

setcolor(int color);

–

ustala kolor rysowania

setcolor(60);

rectangle(int left, int top, int right, int bottom);

–

funkcja

rysuje prostokąt rozpięty między punktami (left,top) i (right,bottom)
używając aktualnego koloru, rodzaju i grubości linii)

rectangle(4,5,34,56);

bar(int left, int top, int right, int bottom);

–

funkcja wypełnia

prostokątny obszar rozpięty między punktami (left,top) i (right,bottom)
używając aktualnego koloru i wzorca)

bar(45,36,48,58);

niektóre

Biblioteki

standardowe

Document Outline